‌قانون تأسیس وزارت اطلاعات و جهانگردی [وزارت ارشاد ملی]

تاریخ تصویب: ۱۳۵۳/۰۴/۰۳
تاریخ انتشار: ۱۳۵۳/۰۴/۱۵

‌ماده ۱ – به منظور نظارت و هدایت امور مربوط به وسائل ارتباطات جمعی در جهت تأمین مصالح ملی و شناساندن بیشتر پیشرفتها و تحولات و‌ تمدن کشور به جهانیان و اشاعه و تحکیم مبانی ارزشهای ملی در شئون سیاسی، اقتصادی اجتماعی و فرهنگی و بالا بردن سطح دانش و بینش عمومی‌ و آماده‌سازی جامعه ایرانی برای قبول مسئولیتهای فردی و جمعی بیشتر و نیز توسعه صنعت جهانگردی وزارت اطلاعات و جهانگردی با وظائف زیر‌ تشکیل می‌شود:

‌الف – ایجاد انگیزه‌ها و گرایش‌های لازم در مردم برای پذیرفتن روشهای جدید و مشارکت در برنامه‌های توسعه اقتصادی و اجتماعی کشور.
ب – تهیه و اجرای برنامه‌های انتشاراتی و آگاه‌سازی مردم کشور از رویدادهای ایران و جهان در سطح ملی و پخش و نشر و انعکاس اخبار و‌ پیشرفتهای ایران در سطح بین‌المللی.
ج – مطالعه درباره نحوه استفاده از وسائل ارتباط جمعی به منظور تبادل اطلاعات، افکار و فرهنگ در سطوح ملی و جهانی با همکاری سایر‌ وزارتخانه‌ها و مؤسسات مربوط.
‌د – اشاعه و شناساندن تمدن و فرهنگ ملی به مردم کشور و جهانیان از طریق وسائل ارتباط جمعی با همکاری وزارت فرهنگ و هنر.
ه – تمرکز اخبار و اطلاعات مربوط به پیشرفت برنامه‌ها و فعالیتهای وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی به منظور پخش و نشر در وسائل ارتباط‌ جمعی و تصویب و نظارت در اجرای برنامه‌های انتشاراتی و اطلاعاتی آنها.
‌و – اجرای قانون مطبوعات.
‌ز – تقویت و بالا بردن سطح مطبوعات و صنعت نشر به صورتی که نقش آگاه‌کننده و فرهنگی خود را انجام دهد.
ح – اجازه تأسیس و نظارت بر نحوه کار و فعالیت کانونهای آگهی و تبلیغاتی، چاپخانه‌ها و مؤسسات تکثیر و گراورسازی‌ها و نظارت بر کیفیت و‌ صحیح بودن محتوای آگهی‌ها.
ط – اجازه تأسیس مؤسسات خبری و نمایندگی خبرگزاریها و کانونهای آگهی خارجی در ایران.
ی – همکاری با وزارت فرهنگ و هنر در نظارت بر امور مربوط به سینما و فیلم و نمایش.
ک – تهیه و تدوین و توزیع فیلمهای مستند خبری.
ل – تمرکز و توزیع و نشر و آگهی و رپرتاژهای وزارتخانه‌ها و شهرداریها و سازمانها و بانکها و مؤسسات بیمه دولتی و شرکتهایی که اکثریت سهام‌ آنها متعلق به دولت است در داخل و خارج کشور همچنین بررسی و تأیید وجوهی که بر اساس تبصره بند سه ماده واحده راجع به اصلاح آیین‌نامه‌ نصاب هزینه‌های قابل قبول مصوب ۱۳۵۱.۸.۲۹ کمیسیون دارایی مجلس شورای ملی به مصرف مطبوعات رسیده است.
م – سنجش میزان آگاهی و نظرات عمومی مردم نسبت به برنامه‌ها و مسائل جاری مملکت.
ن – تحقیق درباره اثرات وسائل ارتباط جمعی و سنجش میزان تأثیر گفتار، تصویر و متون چاپ شده در افکار عمومی.
س – برنامه‌ریزی، ایجاد، احیاء، اصلاح یا تکمیل تأسیسات پذیرایی، اقامتی و تفریحی عمومی کشور و مجتمعهای جهانگردی از طریق‌ سرمایه‌گذاری مستقیم و یا اعطای وام به سرمایه‌گذاران بخش خصوصی و یا مشارکت با آنها و یا با سازمانهای دولتی و شهرداریها و صدور اجازه نظارت‌ در تأسیس و اداره و درجه‌بندی این قبیل تأسیسات با همکاری سازمانهای مربوط.
ع – تهیه آیین‌نامه و تنظیم ضوابط ناظر بر تأسیس و فعالیت کلیه خدمات پیوسته و وابسته به صنعت جهانگردی.
ف – تأسیس و اداره مؤسسات آموزشی لازم به منظور آموزش افراد مجرب در رشته‌های مختلف اطلاعات و صنعت جهانگردی حسب مورد با‌ همکاری وزارتخانه‌ها و سازمانهای مربوط.
ض – عضویت در سازمانهای جهانگردی و خبری بین‌المللی و منطقه‌ای و شرکت در کنفرانسها و مجامع بین‌المللی مربوط.
ق – برگزاری مراسم و جشنواره‌های خاص و ترتیب دادن نمایشگاه‌های عکس و تصویر در داخل و خارج کشور به منظور عرضه اطلاعات و‌ نمایش پیشرفتها و جاذبه‌های توریستی کشور.
‌ر – ایجاد ادارات و دفاتر اطلاعات و جهانگردی در داخل و خارج کشور به منظور شناساندن پیشرفتهای کشور و تشویق جهانگردان به مشاهده آثار‌ باستانی و جاذبه‌های توریستی ایران و فراهم کردن تسهیلات لازم در امور مربوط به جهانگردی.
ش – صدور اجازه تأسیس و نظارت بر نحوه فعالیت مؤسسات جهانگردی و سایر مؤسسات خصوصی که در امور مربوط به صنعت جهانگردی‌ فعالیت دارند با همکاری سازمانهای ذیربط.
ت – گردآوری و طبقه‌بندی کلیه اطلاعات: اخبار، تصاویر، مدارک، فیلم، کتاب و سایر انتشارات مربوط به ایران به منظور تشکیل مرکز اطلاعات و‌ اسناد و ماشینی کردن خدمات این مرکز به منظور تهیه و نشر و پخش مجموعه‌های آماری و اطلاعاتی مستند و انواع انتشارات جهانگردی.


‌ماده ۲ – به منظور کمک به پیشبرد هدفهای مذکور در ماده یک و تمرکز امور، توسعه و ایجاد خانه‌های ایران در خارج از کشور، مرکز خانه‌های ایران‌ وابسته به وزارت اطلاعات و جهانگردی تشکیل می‌گردد که به صورت شرکت سهامی اداره خواهد شد. کلیه اموال، دارایی، دیون و تعهدات خانه‌های‌ موجود نیز عیناً به آن شرکت منتقل می‌گردد.


‌ماده ۳ – به منظور تعیین و ترسیم و نظارت بر سیاست اطلاعاتی و جهانگردی کشور و نحوه گردش کار مرکز خانه‌های ایران شورایی به نام «شورای‌ عالی اطلاعات و جهانگردی»، تشکیل می‌گردد.

‌تبصره – اساسنامه مربوط به وظایف و اختیارات شورای عالی اطلاعات و جهانگردی با تصویب کمیسیونهای مربوط مجلسین به مورد اجراء‌ گذارده می‌شود.

[‌اساسنامه شورای عالی اطلاعات و جهانگردی]


‌ماده ۴ – وزارت اطلاعات و جهانگردی مجاز است با تأیید سازمان امور اداری و استخدامی کشور و با تصویب هیأت وزیران برای توسعه و اجرای‌ خدمات مطبوعاتی و انتشاراتی و خبری و پژوهشی و انجام امور مربوط به صنعت جهانگردی سازمان یا شرکتهایی طبق اصول بازرگانی تشکیل دهد و‌ یا با سایر مؤسسات دولتی و غیر دولتی اعم از داخلی و خارجی مشارکت نماید.

‌تبصره – ارکان تشکیل‌دهنده هر یک از شرکتها، سازمانها و مؤسسات وابسته به وزارت اطلاعات و جهانگردی همچنین مرکز خانه‌های ایران و‌ تعیین میزان سرمایه، نحوه تأمین منابع مالی، چگونگی تأسیس شعب در کشورهای خارجی و نحوه مشارکت آنها با مؤسسات و شرکتهای دولتی و یا‌ بخش خصوصی اعم از داخلی و خارجی همچنین تعیین حدود وظایف و فعالیتها و مقررات مالی و معاملاتی و اداری و استخدامی مربوط به آنها طبق‌ اساسنامه‌هایی صورت خواهد گرفت که توسط وزارت اطلاعات و جهانگردی تنظیم گردیده و پس از تأیید سازمان امور اداری و استخدامی کشور به‌تصویب کمیسیونهای مربوط مجلسین رسیده باشد.

[اساسنامه سازمان خبرگزاری پارس]

[‌اساسنامه شرکت سهامی گشتها]


‌ماده ۵ – از تاریخ تصویب این قانون کلیه قوانین و مقرراتی که با این قانون مغایرت دارد لغو می‌شود، و وزارت اطلاعات و جهانگردی جانشین‌ وزارت اطلاعات و سازمان جلب سیاحان خواهد شد و کلیه کارکنان و بودجه و دارایی و دیون و تعهدات دو دستگاه مذکور و سازمانها و شرکتهای‌ وابسته همچنین کلیه اختیارات و مسئولیتهای قانونی وزیر و وزارت اطلاعات، سرپرست و سازمان جلب سیاحان و مدیران سازمانها و شرکتهای وابسته‌ به آنها به ترتیب به وزیر و وزارت اطلاعات و جهانگردی و مدیران سازمانها و شرکتهای وابسته به این وزارت منتقل می‌شود.


‌ماده ۶ – آیین‌نامه‌های اجرایی این قانون از طرف وزارت اطلاعات و جهانگردی تهیه و پس از تصویب هیأت وزیران قابل اجراء خواهد بود. تا زمانی‌ که آیین‌نامه‌های مربوط به تصویب نرسیده است مقررات و آیین‌نامه‌های کنونی وزارت اطلاعات و سازمان جلب سیاحان لازم‌الاجراء است.

[‌آیین‌نامه تأسیس و نظارت بر آژانسهای مسافرتی و جهانگردی، مصوب ۱۳۵۸]

[‌احداث توسعه، تبدیل، تکمیل و تجهیز و بهره‌برداری تأسیسات جهانگردی]

[‌آیین‌نامه تأسیس مؤسسات خبری و نمایندگی خبرگزاریهای خارجی در ایران]

[‌آیین‌نامه چاپ و صحافی مطبوعات دولتی]

[‌آیین‌نامه نمایندگی توزیع و فروش نشریات]

[‌آیین‌نامه تأسیس چاپخانه و گراورسازی]

[‌آیین‌نامه تأسیس و نظارت بر نحوه کار و فعالیت کانونهای آگهی و تبلیغاتی]

[‌آیین‌نامه تأسیس و نظارت بر دفاتر خدمات مسافرتی]


‌ماده ۷ – سازمان تفصیلی وزارت اطلاعات و جهانگردی بر اساس قانون استخدام کشوری به تأیید سازمان امور اداری و استخدامی کشور خواهد‌ رسید و تا زمانی که به تأیید نرسیده است سازمان تفصیلی مصوب وزارت اطلاعات و سازمان جلب سیاحان معتبر است.


ماده ۸ – دولت مأمور اجرای این قانون است.


‌قانون فوق مشتمل بر هشت ماده و دو تبصره پس از تصویب مجلس شورای ملی در جلسه روز یکشنبه ۲۶ خرداد ماه ۱۳۵۳ در جلسه فوق‌العاده روز‌ دوشنبه سوم تیر ماه یک هزار و سیصد و پنجاه و سه شمسی به تصویب مجلس سنا رسید.

‌رییس مجلس سنا – جعفر شریف‌امامی