[به موجب قانون ارتش جمهوری اسلامی ایران، مصوب ۱۳۶۶ نسخ ضمنی شده است.]
[به موجب بند ۱ ماده واحده لایحه اصلاح عنوان قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی و الحاق ۳ تبصره به ماده ۱۰۲ قانون و اصلاح تبصره همان ماده، مصوب ۱۳۵۸/۸/۲۹، عنوان «قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی» به «قانون ارتش جمهوری اسلامی ایران» تغییر یافت.]
فصل یکم- شرایط عمومی استخدام و طبقه بندی افسران و کارمندان
ماده ۱- کسانی که مطابق شرایط و مقررات این قانون مشغول خدمت بشوند افسران و کارمندان نیروهای مسلح شاهنشاهی نامیده میشود.
ماده ۲- شرایط ورود به خدمت به شرح زیر است:
1 – تابعیت ایران.
2 – حداقل سن ۱۸ سال تمام.
3 – [اصلاحی ۱۳۵۳/۵/۷]
در بدو ورود به خدمت حداقل تحصیلات برای کسانی که داوطلب خدمت افسری میشوند دارا بودن گواهینامه رسمی دوره کامل متوسطه و برای کسانی که جهت کادر درجه‌داری استخدام میشوند حداقل گواهینامه پایان دوره ابتدائی خواهد بود.
4 – عدم محکومیت به جنایت و جنحه‌هائی که بموجب قوانین جزائی مستلزم محرومیت از خدمت دولت میگردد.
5 – صحت مزاج و توانائی برای انجام کاری که بمنظور آن استخدام میشوند و معروف نبودن به فساد عقیده و اخلاق
6 – توفیق در امتحانات ورود به خدمت مورد نظر طبق آیین‌نامه مربوطه.
تبصره ۱- [الحاقی ۱۳۵۱/۳/۱۵]
از تاریخ اول مهر ماه 1350 پذیرش داوطلبان در مراکز آموزشی بدون رعایت شرط سنی مذکور در این ماده مجاز است لیکن انتخاب داوطلبان باید بترتیبی انجام شود که پس از خاتمه تحصیل و هنگام نیل به درجه حداقل دارای 18 سال تمام باشند.
تبصره ۲- [الحاقی ۱۳۵۲/۹/۵] – [اصلاحی ۱۳۵۴/۳/۱۴]
حداقل سن برای داوطلبان ورود به مراکز آموزش تخصصی فنی با داشتن گواهینامه سوم متوسطه یا دوره ابتدایی پانزده سال تمام و برای دواطلبان ورود به مراکز آموزش موزیک و ارکسترهای نظامی با داشتن گواهینامه دوره ابتدایی ۱۳ سال تمام میباشد و اینگونه داوطلبان پس از خاتمه تحصیل و هنگام نیل به درجه مشمول محدودیت سنی مندرج در تبصره ۱ این ماده نخواهند بود.
ماده 3 – افسران و کارمندان نیروهای مسلح شاهنشاهی بشرح زیر میباشند.
الف – نظامیان
ب – همردیفان و غیرنظامیان
ماده 4 – نظامیان بدو طبقه تقسیم میگردند.
الف – افسران
ب – درجه داران و افراد
ماده ۵ – همردیفان و غیرنظامیان
الف – همردیفان کارمندانی هستند که با حقوقی معادل حقوق افسران و درجه داران یا افراد استخدام شده و از لحاظ مقررات استخدامی تابع قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی میباشند.
ب – غیرنظامیان کارمندانی هستند که مطابق قوانین استخدام کشوری و یا مقررات اختصاصی استخدامی مربوطه در نیروهای مسلح شاهنشاهی انجام وظیفه میکنند.
تبصره 1 – مقررات اختصاصی استخدامی مربوط به کارمندان غیرنظامی ارتش شاهنشاهی از طرف وزارت جنگ تهیه و با تأئید سازمان امور اداری و استخدامی کشور به تصویب هیئت وزیران خواهد رسید.
تبصره 2- کارمندان مندرج در بند «الف» و «ب» مادامی که در نیروهای مسلح شاهنشاهی مشغول انجام وظیفه هستند از لحاظ مقررات کیفری و انضباطی تابع قوانین و آئین‌نامه‌های ارتشی میباشند.
ماده 6 – هر نوع تغییری که در وضع استخدام قراردادهای سایر وزارتخانه ها طبق قانون استخدام کشوری معمول و اجراء گردد همان مقررات درباره قراردادهای فعلی ارتش بموقع اجرا گذارده خواهد شد.
ماده 7 – نیل به مقام افسری در نیروهای مسلح شاهنشاهی مطلقا موکول به طی دوره دانشکده یا آموزشگاه افسری رسته مربوطه در داخله یا خارجه میباشد که حداقل دوره دانشکده دو سال و آموزشگاه یک سال خواهد بود.
تبصره – در صورتی که مدت دوره آموزشگاه افسری مانند آموزشگاه افسری هوانیروز (هواپیمائی نیروی زمینی) بیش از یک سال باشد، دانشجویان در‌مدت آموزش مازاد بر یک سال از حقوق ماهانه معادل حقوق درجه ستوان سومی استفاده خواهند نمود و مدت آموزش مازاد بر یک سال آنان نیز (بدون احتساب مدت مردودیت و تجدیدی) پس از نیل به درجه ستوان سومی از لحاظ ترفیع جزء قدمت خدمت در درجه آنان محسوب خواهد گردید.
این تبصره از تاریخ 2534.1.1 قابل اجرا میباشد.
ماده 8 – [اصلاحی ۱۳۴۷/۱۰/۱۷]
نیروهای مسلح شاهنشاهی ایران به مجموعه ارتش شاهنشاهی – ژاندارمری کل کشور و شهربانی کل کشور اطلاق میشود.
نیروهای سه‌گانه ارتش شاهنشاهی ایران (زمینی – هوایی – دریایی) و ژاندارمری کل کشور و شهربانی کل کشور به تناسب احتیاجی که دارند از رسته‌های مختلف تشکیل گردیده و تعیین رسته افسران و درجه‌داران و افراد و طرز تغییر آنها طبق آیین‌نامه‌هایی خواهد بود که به وسیله وزارت جنگ (در مورد ارتش شاهنشاهی) و وزارتین جنگ و کشور (در مورد ژاندارمری کل کشور و شهربانی کل کشور) تنظیم و به تصویب کمیسیونهای نظام مجلسین در مورد ارتش شاهنشاهی و کمیسیونهای نظام و کشور مجلسین در مورد ژاندارمری و شهربانی کل کشور خواهد رسید.
[آیین‌نامه رسته افسران – درجه‌داران و افراد نیروهای مسلح شاهنشاهی، مصوب ۱۳۴۲/۱۲/۴]
[آیین‌نامه رسته افسران، درجه‌داران و افراد ژاندارمری کل کشور]
ماده 9 – استخدام کارمند بعنوان همردیف اعم از افسر و درجه‌دار و افراد ممنوع است.
فصل دوم- وضع خدمتی افسران و کارمندان
ماده 10 – حاضر بخدمت. وضع افسر و کارمندی است که در مشاغل سازمانی مشغول انجام وظیفه میباشد.
ماده 11 – منتسب. وضع افسر و کارمندی است که مشمول یکی از مواد زیر باشد:
الف – موقتا بمشاغل مخصوصی گمارده شده که در سازمان نیروهای مسلح شاهنشاهی برای آن مشاغل محل بخصوصی پیش بینی نشده است.
ب – در یکی از مدارس داخله یا خارجه مشغول تحصیل باشد.
ج – بواسطه حذف یا انحلال محل سازمانی موقتاً بدون شغل شود.
د – افسران و کارمندانی که معالجه بیماری آنها بیش از 4 ماه ادامه پیدا کند تا یکسال.
هـ – افسران و کارمندان که اسیر میشوند در تمام مدتی که در اسارت هستند و در صورتی که از اسارت خارج شوند حداکثر تا ششماه که باید بآنان شغل ارجاع شود در حال انتساب باقی خواهند بود.
و – بنا به تصویب اعلیحضرت همایون شاهنشاه مأمور خدمت در سایر وزارتخانه ها یا بنگاههای ملی یا دولتی شوند.
تبصره- افسران و کارمندانی که تحت پیگرد واقع و بعلت صدور کیفر خواست جنائی بدون کار میشوند اگر طبق رای قطعی دادگاه صالح برائت حاصل نمایند مدت بدون کاری مزبور به انتساب تبدیل خواهد شد همچنین در صورتی که بزه انتسابی طبق رای قطعی دادگاه از درجه جنحه تشخیص داده شود مدت بدون کاری از فاصله صدور کیفر خواست تا زمان صدور حکم دادگاه به انتساب تبدیل خواهد شد.
ماده 12 – منتظر خدمت. وضع افسر و کارمندی است که بعلت خطا یا قصور مکرر و یا مسامحه طبق مقررات مواد 116 و 117 موقتاً از کار برکنار شود.
ماده 13 – بدون کار وضع افسر و یا کارمندیست که به علل زیر موقتاً از کار برکنار گردد:
بند 1 – در صورت صدور کیفر خواست باتهام ارتکاب جنایت عمدی از تاریخ اعلام دادسرا به قسمت مربوط به متهم اعم از اینکه کیفر خواست از دادسرای عمومی و یا دادسرای اختصاصی صادر شده باشد.
تبصره 1 – هر گاه متهم به تعلیق یا بدون کاری خود اعتراض کند دادگاه صالح اعم از عمومی یا اختصاصی با رعایت تبصره 3 ماده 19 قانون مجازات عمومی رسیدگی کرده حکم مقتضی صادر مینماید.
در صورت صدور حکم به رفع تعلیق یا بدون کاری از تاریخ صدور حکم متهم از بدون کاری یا تعلیق خارج خواهد گردید.
تبصره 2 – کلیه دادسراهای عمومی و اختصاصی مکلفند حسب مورد صدور کیفر خواست یا تصمیم دادگاه مبنی بر رفع تعلیق یا بدون کاری را به اداره دادرسی نیروهای مسلح شاهنشاهی و قسمت مربوط به متهم اعلام دارند.
2 – در صورت محکومیت قطعی بحبس در مواردی که طبق قانون دادرسی و کیفر ارتش مستلزم اخراج نباشد برای تمام مدت حبس که مورد حکم واقع گردیده اعم از اینکه حبس مزبور قبل از قطعیت حکم باشد یا بعد از آن.
تبصره – محکومین به حبس با خدمت و همچنین محکومین به حبس عادی در مواردیکه برابر مقررات ماده 421 قانون دادرسی و کیفر ارتش زندان آنان به حبس با خدمت تبدیل گردد مشمول مقررات این بند نخواهند بود.
3 – در صورتی که در اثر عدم پرداخت محکوم به یا بدهی منجر بصدور اجرائیه زندانی گردد برای مدت حبس.
4 – در صورتی که تنبیه انتظار خدمت مؤثر واقع نشده و طبق مواد 116 و 117 این قانون بدون کار گردد.
ماده 14 – معلول. وضع افسر و کارمندی است که بعلت قیود خدمتی دچار سانحه یا بیماری شده که معالجه ان بیشتر از یک سال تمام طول کشیده و طبق تشخیص کمیسیون عالی پزشکی نظامی قادر بانجام خدمت نباشد.
فصل سوم- برکناری افسران و کارمندان از خدمت
ماده ۱۵- خدمت افسران و کارمندان ممکن است به یکی از طرق ذیل پایان یابد:
الف – بازنشستگی: وضع افسران و کارمندانی است که طبق مقررات فصل ششم این قانون بازنشسته شوند.
ب- انتقال: وضع افسر و کارمندی است که در صورت تمایل آن پس از تصویب اعلیحضرت همایون شاهنشاه بزرگ ارتشتاران به یکی از وزارتخانه ها – مؤسسات دولتی و یا مؤسسات وابسته بدولت منتقل شوند.
تبصره 1 – این قبیل افسران و کارمندان اگر بخواهند معاودت نمایند در صورتی که به وجود آنان احتیاج باشد با درجه و قدمت خدمت درجه ای که در تاریخ انتقال دارا بوده اند به خدمت پذیرفته خواهند شد مشروط بر اینکه مدت انتقال آنان بیش از سه سال نباشد و در مدت خدمت در وزارتخانه ها و بنگاههای نامبرده منتظر خدمت یا معلق یا مستعفی یا اخراج نشده باشند.
تبصره 2 – انتقال افسران از ژاندارمری کل کشور چنانچه حائز شرایط زیر باشند به نیروهای مسلح شاهنشاهی امکان پذیر خواهد بود.
1 – تا درجه سرگردی (داخل) چنانچه دوره دانشکده افسری و دوره مقدماتی را طی نموده باشند.
2 – تا درجه سرهنگی (داخل) چنانچه دوره عالی رسته یا دوره دانشگاه جنگ را طی نموده باشند.
3 – امرائی که دوره دانشگاه جنگ را طی نموده باشند.
4 – افسران پزشک و فنی که دانشکده پزشکی یا فنی داخله یا خارجه را طی کرده باشند.
تبصره ۳- [الحاقی ۱۳۵۰/۷/۲۱]
انتقال افسران و کارمندان ارتش شاهنشاهی به ژاندارمری کل کشور و شهربانی کل کشور بنابر نیازمندیهای سازمانی پس از تصویب اعلیحضرت همایون شاهنشاه انجام میشود.
ج – استعفا – [اصلاحی ۱۳۴۹/۳/۱۷] – [اصلاحی ۱۳۵۲/۱۰/۱۷]
کسانی که نیروهای مسلح شاهنشاهی برای تحصیل آنها هزینه‌ای پرداخت کرده باشد در صورت وجود یکی از شرایط زیر میتوانند استعفا دهند.
۱ – پرداخت دو برابر هزینه تحصیل.
۲ – انجام خدمت پس از خاتمه تحصیل معادل سه برابر مدت تحصیل که در هر صورت از ده سال تجاوز نخواهد کرد. کسانی که ضمن خدمت به هزینه نیروهای مسلح شاهنشاهی دوره تخصصی را طی نموده‌اند باید دو برابر مدت تخصصی را خدمت کنند و در صورتی که مشمول قسمت اول این جزء نیز باشند این مدت به خدمت مقرر در قسمت اول این جزء اضافه میشود.
استعفای افسران به وسیله سازمان مربوط پیشنهاد میشود و قبول آن موکول به تصویب اعلیحضرت همایون شاهنشاه خواهد بود.
تبصره ۱ – منظور از هزینه تحصیل موضوع بند ج این ماده اعم است از حقوق و مزایا و هزینه‌های زیست و پوشاک و همچنین سایر هزینه‌هایی که نیروهای مسلح شاهنشاهی به نحوی از انحاء برای تحصیل اشخاص موضوع این بند مصرف نموده و مبالغی که به ازاء تحصیل آنها نقد پرداخت کرده است.
تبصره ۲ – در مورد صاحبان حرف پزشکی یک سال خدمت در مناطق گرمسیر یا نامساعد برابر ۱۸ ماه خدمت در سایر مناطق محسوب میشود مناطق مذکور به موجب آییننامهای که به تصویب وزارت جنگ میرسد تعیین خواهد شد.
تبصره ۳ – تقاضای استعفای درجه‌داران منوط به داشتن حداقل پنج سال خدمت و موکول به تصویب مقامات مذکور در ماده ۱۹ میباشد.
تبصره ۴ – در زمان جنگ یا بحرانهای سیاسی و وضع غیر عادی که بیم آغاز مخاصمات می‌رود استعفا مطلقاً پذیرفته نخواهد شد.
تبصره ۵ – افسران و کارمندانی که از خدمت مستعفی شدهاند در صورت تقاضای شخصی هرگاه حائز شرایط زیر مورد احتیاج باشند فقط برای یک مرتبه با یک درجه پایین‌تر ممکن است به خدمت معاودت نمایند.
۱ – در مدت برکناری محکومیت مؤثر به علت ارتکاب جنحه یا جنایت نداشته باشند.
۲ – مدت برکناری آنان بیش از سه سال نباشد.
د – اخراج: در چهار مورد زیر افسران و کارمندان از خدمت اخراج میشوند:
۱ – چنانچه طبق مقررات قانون دادرسی و کیفر ارتش محکومیتی پیدا نمایند که مستلزم اخراج باشد.
۲ – در صورتی که تنبیهات انتظار خدمت و بدون کاری در تغییر وضع و رفتار آنان مؤثر واقع نشده و باز هم مبادرت به اعمال و رفتار بر خلاف شئون نظامی بنمایند (با رعایت ماده ۱۱۳ و ۱۱۸ این قانون).
۳ – در صورت شرکت افسر و کارمند در احزاب و دستجات سیاسی (با رعایت ماده ۱۱۳ و ۱۱۸ این قانون).
۴ – در صورت ترک تابعیت.
هـ – معافیت از خدمت.
در صورتی که ادامه خدمت مشمولان این قانون به تشخیص هیئتها و کمیسیون مندرج در مواد ۱۱۳ و ۱۱۸ این قانون منطبق با مصالح نیروهای مسلح شاهنشاهی نبوده و مورد از مصادیق بند د این ماده نباشد از خدمت معاف گردیده و با آنان بترتیب زیر رفتار میشود:
1 – در صورتی که 20 سال خدمت یا بیشتر داشته باشند حقوقی معادل حقوق بازنشستگان از صندوق بازنشستگی مربوط بآنان پرداخت میگردد و از نظر امور رفاهی و درمانی همچنین مستمری وراث نیز مشمول مقررات مربوط به بازنشستگان خواهند بود.
2 – در صورتی که کمتر از بیست سال خدمت داشته باشند حسب مورد از مبلغی معادل وجوهی که در باز خرید سوابق خدمتی به افسران و درجه‌داران پرداخت میشود بطور یکجا استفاده خواهند نمود.
فصل چهارم – ترفیعات
1) شرایط عمومی ترفیعات
ماده 16 – ترفیع افسران و ارتقاء رتبه همردیفان پس از طی مراحل این قانون منوط به تصویب اعلیحضرت همایون شاهنشاه خواهد بود.
ماده 17 – برای نیل به مقام افسری و همچنین ترفیع از درجه سرهنگی به بالا فرمان همایونی صادر خواهد شد.
ماده 18 – ترفیع افسران و ارتقاء رتبه همردیفان پس از درج در فرمان همگانی ارتش ابلاغ خواهد شد.
تبصره – ترفیع افسران ژاندارمری کل کشور و ارتقاء رتبه همردیفان آنان در فرمان اختصاصی ژاندارمری کل کشور درج و ابلاغ میشود.
این مقررات شامل افسران ژاندارمری و همردیفان آنان که از تاریخ تصویب قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی ترفیع یا ارتقاء یافته‌اند نیز میگردد.
ماده 19 – ترفیع درجه داران و ارتقاء رتبه همردیفان با رعایت مقررات این قانون در حدود تعداد مجاز بشرح زیر خواهد بود
الف – تا درجه گروهبان یکمی داخل در اختیار مقامات سرلشکری (سرلشگری).
ب – درجه استواری در اختیار مقامات سپهبدی.
تبصره – ترفیعات درجه داران و ارتقاء رتبه همردیفان در ژاندارمری در اختیار فرمانده ژاندارمری میباشد.
ماده 20 – ترفیع افسران و کارمندان ارتش با رعایت شرایط مقرر در این قانون و برابر طرح‌های مصوبه ارتش در هر موقع سال اعطاء میگردد.
ماده 21 – ترتیب و تطبیق درجات در نیروهای مسلح شاهنشاهی بشرح زیر است:
|
در نیروهای زمینی و هوائی
|
در نیروهای دریایی
|
|
سرباز
|
ناوی
|
|
سرباز یکم
|
ناوی یکم
|
|
سرجوخه
|
سرناوی
|
|
گروهبان سوم
|
–
|
|
گروهبان دوم
|
مهناوی 2
|
|
گروهبان یکم
|
مهناوی 1
|
|
استوار دوم
|
ناو استوار 2
|
|
استوار یکم
|
ناو استوار 1
|
|
افسریار
|
–
|
|
ستوان سوم
|
ناویان سوم
|
|
ستوان دوم
|
ناویان دوم
|
|
ستوان یکم
|
ناویان یکم
|
|
سروان
|
ناو سروان
|
|
سرگرد
|
ناخدا 3
|
|
سرهنگ 2
|
ناخدا 2
|
|
سرهنگ
|
ناخدا 1
|
|
سرتیپ
|
دریادار
|
|
سرلشگر
|
دریابان
|
|
سپهبد
|
دریاسالار
|
|
ارتشبد
|
دریابند
|
تبصره 1 – از سرباز تا سرجوخه (داخل) افراد نامیده میشوند
از گروهبان 3 تا افسریار (داخل) درجه‌دار نامیده میشوند
از ستوان 3 تا سروان (داخل) افسر جزء نامیده میشوند
از سرگرد تا سرهنگ (داخل) افسر ارشد نامیده می شوند
از سرتیپ به بالا امراء نامیده میشوند.
تبصره 2 ـ ترتیب درجات در ژاندارمری کل کشور مانند درجات نیروی زمینی خواهد بود باستثناء سرباز و سرباز یکم که در ژاندارمری ژاندارم یکم نامیده میشود.
تبصره 3 ـ استواریکم هائی میتوانند به درجه ستوانیاری ارتقاء یابند که دارای محل سازمانی و پایه مهارت لازم باشند.
ماده 22 – کسانی که با داشتن حداقل گواهی نامه دوره کامل متوسطه دوره دانشکده افسری را بپایان رسانده بدرجه ستوان دومی و کسانی که با‌داشتن حداقل گواهی نامه دوره کامل متوسطه آموزشگاه افسری را بپایان برسانده بدرجه ستوان سومی نائل خواهند شد.
تبصره – با دانشجویان رشته خلبانی دانشکده افسری نیروی هوائی از نظر نیل به درجه افسری مانند سایر دانشجویان دانشکده‌های افسری ارتش رفتار شده و در صورت عدم امکان ادامه تحصیل در این رشته با آنان بترتیب زیر رفتار میگردد:
الف – هر گاه به تشخیص دانشکده قادر به تحصیل در رشته خلبانی نبوده و لکن بتواند در یکی دیگر از تخصصهای آن نیرو تحصیل نمایند جهت طی آموزش مزبور معرفی و در آن رشته به تحصیل ادامه خواهند داد.
ب – چنانچه به عللی خارج از اراده قادر به تحصیل در هیچیک از تخصصهای آن نیرو نباشند پس از پرداخت هزینه‌ای که برای آنان صرف شده است از ارتش اخراج میگردند.
ج – در صورتی که به عللی که در حیطه اراده آنان باشد شایسته تحصیل در هیچیک از تخصصهای آن نیرو نباشند پس از پرداخت دو برابر هزینه‌ای که برای آنان صرف شده است، از ارتش اخراج میگردند و پس از اخراج نیز هیچیک از ارگانها و نهادها مجاز به استخدام آنان در رابطه با آموزشهائی که در دانشکده طی کرده‌اند نمیباشند:
د – تشخیص ارادی یا غیر ارادی بودن علل مذکور در بندهای ب و ج بر عهده کمیسیونی مرکب از اعضاء زیر میباشند:
الف – معاون پرسنلی نیروی هوائی یا نماینده تام‌الاختیار وی.
ب – رئیس عقیدتی سیاسی نیروی هوائی یا نماینده تام‌الاختیار وی.
ج – رئیس بازرسی نیروی هوائی یا نماینده تام‌الاختیار وی.
د – رئیس دانشکده افسری نیروی هوائی.
ه- مسئول حفاظت اطلاعات دانشکده.
ماده 23 – کسانی که با داشتن گواهینامه دوره کامل متوسطه دوره های تخصصی یا فنی از قبیل پزشکی. دندان پزشکی. دامپزشکی. داروسازی و امثال آن اعم از داخله یا خارجه را طی مینمایند در صورتی که طبق اساسنامه و مقررات دانشکده افسری قبول خدمت نمایند پس از انقضاء مدتی از شروع تحصیل آنان در دوره تخصصی یا فنی که آن مدت معادل دوره تخصصی دانشکده افسری باشد به شرط موفقیت در امتحان سالهای مربوطه به درجه ستوان دومی نائل خواهند شد و ترفیع بعدی آنان تابع مقررات این قانون خواهد بود.
ماده 24 – چنانچه دانشجویان دوره های تخصصی پس از نیل به مقام افسری در سال های تحصیلی بعد دو سال متوالی در یک کلاس مردود شوند بیکی از دوره های تخصصی سایر رشته ها معرفی و پس از اینکه دوره جدید را با موفقیت بپایان رسانیدند برسته جدید اختصاص یافته و ترفیعات بعدی آنان تابع مقررات مندرجه در این قانون خواهد بود و چنانچه مایل بادامه خدمت در ارتش نشوند با پرداخت هزینه تحصیلی که ارتش برای آنان متحمل شده از خدمت معاف می گردند.
ماده 25 – فارغ التحصبلان ( فارغ التحصیلان) دوره های تخصصی و فنی داخله یا خارجه چنانچه قبل از انجام خدمت زیر پرچم تقاضای استخدام نمایند در صورتی که بوجود آنان احتیاج باشد پس از طی دوره مخصوص نظامی در رسته مربوطه با درجه ستوان سومی یا ستوان دومی یا ستوان یکمی (بترتیب بر حسب اینکه دارای گواهینامه دوره کامل متوسطه یا دانشنامه لیسانس یا دکترا باشند) پذیرفته خواهند شد.
ستوان سوم ها از مزایای فارغ التحصیلان آموزشگاه افسری جزء و ستوان دوم ها و ستوان یکم ها از مزایای فارغ التحصیلان دانشکده افسری استفاده خواهند نمود.
ماده 26 – افسران دانشجوی دوره های مختلف در هر یک از سنوات تحصیلی در صوکه از عهده امتحانات مربوطه بر نیایند مدت سالهای تجدیدی آنان از لحاظ ترفیع محسوب نخواهد شد.
ماده 27 – کسانی که در جریان تحصیلات در دانشکده های تخصصی و فنی یکی از دانشگاههای داخلی و خارجه داوطلب استخدام بشوند در صورت احتیاج و حائز بودن شرائط مقرره در این قانون ممکن است در دانشکده افسری (رسته مربوطه) استخدام شوند و در این صورت مشمول مقررات این فصل بوده و مدت تحصیلات قبلی آنان در دانشگاه جز مدت خدمتشان محسوب خواهد شد.
تبصره ۱- این قبیل اشخاص قبل از پوشیدن لباس نظامی بایستی آموزشهای لازم نظامی را در حدود برنامه رسته مربوطه فرا گیرند.
تبصره ۲- [الحاقی ۱۳۵۳/۱۲/۱۹]
کسانی که قبل از تصویب قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی مشغول خدمت شدهاند مدت تحصیلات قبلی آنان در دانشگاه از لحاظ بازنشستگی جزو سالهای خدمت آنها محسوب خواهد شد مشروط بر اینکه کسور بازنشستگی مدت مزبور را به مأخذ صدی ده حقوقی که قانوناً دریافت میدارند تأدیه نمایند.
ماده 28 – فارغ التحصیلان هنرستان عالی موسیقی کشور که خدمت زیرپرچم را انجام داده باشند در صورت احتیاج نیروهای مسلح شاهنشاهی و حائز بودن شرایط مقرره در این قانون با درجه ستوان دومی رسته مربوطه استخدام و ترفیعات بعدی آنان تابع مقررات این قانون خواهد بود.
تبصره – چنانچه فارغ التحصیلان مزبور زیر خدمت پرچم را انجام نداده باشند پس از طی دوره مخصوص نظامی با درجه ستوان دومی استخدام خواهند شد.
ماده 29 – درجه داران ارتش که دارای گواهینامه سوم متوسطه بوده و بتوانند از عهده طی دوره آموزشگاه افسریاری برآیند بدرجه افسریاری نائل می گردند.
در صورتی که افسریاران موفق به اخذ گواهینامه دوره کامل متوسطه شوند بدرجه ستوان سومی نائل و از مزایای فارغ التحصیلان آموزشگاه افسری جزء استفاده خواهند کرد.
ماده 30 – افسران وظیفه‌ای که در حین خدمت زیر پرچم داوطلب خدمت در نیروهای مسلح شاهنشاهی گردند در صورت احتیاج و واجد بودن شرایط با حفظ سوابق درجه‌ایکه دارند بخدمت پذیرفته شده و از نظر استخدامی و ترفیعات لیسانسیه‌ها مانند فارغ‌التحصیلان دانشکده افسری و دیپلمه‌ها مانند فارغ‌التحصیلان آموزشگاه افسری جزء خواهد بود.
ماده ۳۱- [اصلاحی ۱۳۴۶]
جمع کل تعداد افسران و درجه‌داران و هم چنین نسبت به درجه‌های آنان از اول سال ۱۳۴۷ بر مبنای احتیاجات ارتش شاهنشاهی برابر جدول‌های سازمانی و تجهیزات تصویب شده و به نسبتی که به وسیله وزارت جنگ تعیین خواهد شد مشخص میگردد.
تبصره – افسرانی که وضع خدمتی آنان منطبق با بند (و) ماده 11 قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی مصوب 3/4/34 میباشد جزو جمع کل و تعداد افسران مصرحه در این ماده محاسبه نشده و در آمارها علاوه بر جمع کل و تعداد مزبور منظور خواهد شد.
ماده 32 – حداقل توقف در درجات برای ترفیع افسران و درجه داران و افراد بشرح زیر خواهد بود:
الف – افسران:
|
درجه
|
حداقل توقف
|
|
1 – از ستوان سومی به ستوان دومی
|
3 سال حداقل توقف
|
|
2 – از ستوان دومی به ستوان یکمی
|
3 سال
|
|
3 – ستوان یکمی به سروانی
|
4 سال
|
|
4 – از سروانی به سرگردی
|
۵ سال [اصلاحی ۱۳۵۴]
|
|
5 – از سرگردی به سرهنگ دومی
|
۴ سال [اصلاحی ۱۳۵۴]
|
|
6 – از سرهنگ دومی به سرهنگی
|
۲ سال
|
|
7 – از سرهنگی به سرتیپی
|
۳ سال
|
تبصره- [اصلاحی ۱۳۳۷/۱۲/۱۲]
مدت توقف در درجات سرتیپی و بالاتر و همچنین برای افسران خلبان نیروی هوائی از سرهنگی و بالاتر منوط باراده سنیه شاهانه است. ترفیع افسران خلبان شکاری در هر موقع سال و در تمام درجات بدون رعایت حداقل مدت توقف در درجه مربوطه نیز منوط به اراده سنیه شاهانه خواهد بود.
ب ـ حداقل مدت توقف در درجات سربازی تا ستوانیار یکمی بشرح زیر خواهد بود:
از سربازی به سرباز یکمی 6 ماه
از سرباز یکمی به سرجوخگی 6 ماه
از سرجوخگی به گروهبان سومی 1 سال
از گروهبانسومی به گروهبان دومی 3 سال
از گروهباندومی به گروهبان یکمی 3 سال
از گروهبانیکمی به استوار دومی 4 سال
از استوار دومی به استوار یکمی 4 سال
از استوار یکمی به ستوانیار سومی 4 سال
از ستوانیار سومی به ستوانیار دومی 4 سال
از ستوانیار دومی به ستوانیار یکمی 4 سال
ب – افراد و درجه‌داران:
|
درجه
|
حداقل توقف
|
|
1 – از سربازی به سرباز یکمی
|
6 ماه
|
|
2 – از سرباز یکمی به سرجوخگی
|
6 ماه
|
|
3 – از سرجوخگی به گروهبان سومی
|
یک سال
|
|
4 – از گروهبان سومی به گروهبان دومی
|
3 سال
|
|
5 – از گروهبان دومی به گروهبان یکمی
|
3 سال
|
|
6 – از گروهبان یکمی به استوار دومی
|
4 سال
|
|
7 – از استوار دومی به استوار یکمی
|
4 سال
|
تبصره ـ حداقل توقف در درجات از سرجوخگی تا گروهبان دومی (داخل) در ژاندارمری در صورتی که آموزشگاه دیده نباشند یک برابر و نیم مدتهای مذکور در این ماده خواهد بود.
تبصره 1 – مدت توقف همردیف درجه داران (از سربازی تا استوار یکمی) تابع مقررات مربوط بافراد صنف خواهد بود.
تبصره 2 – حداقل توقف در درجه سرناوی برای نیل بدرجه مهناوی 2 چهار سال به شرط طی دوره آموزشگاه مهناوی خواهد بود. سرناوی هائی که در روی ناوها خدمت نموده و بامور تخصصی کاملا وارد باشند پس از 5 سال بدون طی آموزشگاه مهناوی میتوانند بدرجه مهناوی دوم ارتقاء یابند لیکن حداکثر درجه این قبیل افراد از مهناوی یکمی تجاوز نخواهد کرد.
تبصره 3 – حداقل توقف در درجات از سرجوخگی تا گروهبان دومی (داخل) در ژاندارمری در صورتی که آموزشگاه دیده نباشند یک برابر و نیم مدتهای مذکور در این ماده خواهد بود.
تبصره 4- [اصلاحی ۱۳۳۷/۱۲/۱۲]
ترفیع درجه‌داران خلبان شکاری در صورت اقتضای اراده سنیه شاهانه در هر موقع سال و در تمام درجات بدون رعایت حداقل مدت توقف در درجه مربوطه نیز میتواند عملی گردد
ماده 33 – اعطای ترفیع در زمان جنگ به افسران و کارمندانی که در عملیات رزمی شرکت دارند تابع مقررات زمان صلح نبوده و بر حسب ضرورت بنا به اراده سنیه شاهانه خواهد بود.
2 – شرایط ترفیع کادر ثابت
ماده 34 – برای نیل به ترفیع کلیه افسران و کارمندان بایستی حداقل نصف مدت مقرره در مواد 32 و 42 این قانون را در درجات اخیر در شغل سازمانی در نیروی های مسلح شاهنشاهی خدمت نموده باشند.
تبصره 1 – مدت انتظار خدمت و بدون کاری در درجات جزو مدت خدمت برای ترفیع محسوب نشده و همچنین در حین انتظار خدمت و‌بدون کاری ترفیع به درجات بالاتر ممنوع میباشد.
تبصره 2 – تمام مدت انتساب در زمان تحصیل و اسارت جزو مدت خدمت برای ترفیع محسوب خواهد شد.
تبصره ۳-[الحاقی ۱۳۴۶]
افسران و همچنین کارمندان مشمول مقررات قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی مأمور بخدمت در سایر وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی در صورتی که در رشته تخصصی خود خدمت کرده یا بکنند خدمت آنان بمنزله خدمت در شغل سازمانی مذکور در این ماده تلقی میگردد.
ماده 35 – نیل به درجه سرگردی علاوه بر حائز بودن شرایط مذکور در این قانون موکول بطی دوره مقدماتی رسته مربوطه یا دوره مشابه آن (در صورت دایر بودن) میباشد.
ماده 36 – نیل به درجه سرهنگی علاوه بر حائز بودن شرایط مقرره در این قانون موکول به طی دوره رسته مربوطه یا دوره مشابه آن (در صورت دایر بودن) میباشد.
ماده 37 – نیل به درجه سرتیپی علاوه بر حائز بودن شرایط مقرره در این قانون موکول است به طی دوره دانشگاه جنگ ایران یا دوره دانشگاههای جنگ کشورهای خارجه که از لحاظ مدت و برنامه تحصیل مشابه دوره دانشگاه جنگ ایران باشد.
تبصره – دانشنامه دکتری برای افسران پزشک، دندانپزشک، دامپزشک و فنی که از دانشگاه های ایران یا کشورهای خارج فارغ التحصیل شده و همچنین برای افسرانی که دکتر در حقوق بوده و در مشاغل قضائی خدمت مینمایند در ردیف گواهینامه دوره دانشگاه جنگ خواهد بود.
ماده 38 – در غیر شرایط تحصیلی مذکور در ماده 37 نیل به درجه سرتیپی در موارد استثنائی منوط باراده سنیه شاهانه است.
ماده 39 – سرجوخه هائی می توانند بدرجه گروهبان سومی نائل شوند که علاوه بر حائز بودن شرایط مندرج در این قانون آموزشگاه گروهبانی را طی نمایند.
تبصره – غیرنظامیانی که از عهده آزمایش ورودی آموزشگاه گروهبانی برآمده و دوره آن را با موفقیت به پایان رسانند نیز به درجه گروهبان سومی نائل خواهند شد.
ماده 40 – سرباز یکم هائی میتوانند بدرجه سرجوخگی نائل شوند که آموزشگاه سرجوخگی را طی نموده یا ابراز لیاقت نموده باشند.
ماده 41 – افسران و کارمندانی که تحت پیگرد واقع شوند ترفیع آنان بشرح زیر خواهد بود:
الف – مادامی که تحت پیگرد هستند ترفیع آنان معلق خواهد بود.
الف – مادام که تحت پیگرد هستند ترفیع آنها از تاریخهای مشروح زیر معلق میگردد:
1 – در صورت تعقیب در دادگاههای نظامی باتهام ارتکاب جرائم پیش‌بینی شده در قانون دادرسی و کیفر ارتش و یا بزه‌هائی که بموجب سایر قوانین رسیدگی بآنها ذاتاً در صلاحیت دادگاههای نظامی است از تاریخ صدور امر تعقیب (موضوع ماده 138 قانون دادرسی و کیفر ارتش).
2 – در سایر موارد در صورتی که بزه انتسابی از درجه جنایت و یا جنحه‌های مصرح در ماده 19 اصلاحی قانون مجازات عمومی باشد از تاریخ اعلام صدور کیفرخواست از طرف دادسرا بقسمت مربوط بمتهم و در غیر این صورت تعقیب اثری از لحاظ ترفیع نخواهد داشت.
تبصره – کلیه دادسراها مکلفند در موارد مذکور در بند (2) بالا بلافاصله پس از صدور کیفرخواست مراتب را به اداره دادرسی ارتش و قسمت مربوط بمتهم اعلام دارند.
ب – اگر پرونده آنان منتهی بصدور قرار منع پیگرد یا رأی قطعی برائت گردد چنانچه در صورت ترفیع بگیرها منظور شده و به پیشگاه اعلیحضرت همایون شاهنشاه گزارش شده باشد از تاریخ استحقاق به ترفیع خود نائل و تمام حقوق و مزایای مربوطه را از تاریخ استحقاق دریافت میدارند.
ماده 42 – حداقل توقف در درجات برای فارغ التحصیلان آموزشگاه افسری بشرح زیر خواهد بود:
|
درجه
|
حداقل توقف
|
|
1 – از ستوان سومی به ستوان دومی
|
سه سال
|
|
2- از ستوان دومی به ستوان یکمی
|
چهار سال
|
|
3 – از ستوان یکمی به سروانی
|
پنج سال
|
|
4 – از سروانی به سرگردی
|
۶ سال [اصلاحی ۱۳۵۴]
|
تبصره – ترفیع بعدی آنان تابع مقررات عمومی این قانون خواهد بود.
ماده 43 – چنانچه فارغ‌التحصیلان آموزشگاه افسری جزء موفق به طی دوره دانشکده افسری بشوند یا نائل بدریافت گواهینامه لیسانس فنی یا‌قضائی در یکی از دانشکده‌های داخلی یا خارجی گردند به شرط خدمت در رسته مربوطه از مزایای قانونی فارغ‌التحصیلان دانشکده افسری استفاده خواهند کرد.
ماده 44 – افسرانی که فارغ التحصیل دوره های ویژه یک ساله و آموزشگاههای ستوانی 3 ساله و یا 2 ساله سابق بوده و همچنین افسران اداره تسلیحات ارتش که تحصیلات آنان لااقل در حدود تحصیلات آموزشگاه ستوانی 2 ساله سابق باشد چنانچه موفق به دریافت گواهینامه دوره کامل متوسطه شوند از مزایای قانونی فارغ التحصیلان آموزشگاه افسری جزء بهره مند خواهند شد و در صورتی که موفق به دریافت گواهی نامه مزبور نشوند حداکثر تا درجه سرهنگ دومی (داخل) به ترفیع نائل خواهند شد و حداقل مدت توقف آنان برای ترفیع در تمام درجات یک برابر و نیم مدت فارغ التحصیلان دانشکده افسری خواهد بود.
تبصره – پزشکان و پزشکیاران و دامپزشکان و دامپزشکیاران داروسازان و دندان پزشکان مجاز فعلی که تحصیلات آنان لااقل در حدود تحصیلات آموزشگاه ستوانی دو ساله سابق باشد تابع مقررات این ماده خواهند بود.
ماده 45 – همردیفان و افسران اداری فعلی در صورتی که حداقل دارای گواهی نامه دوره کامل متوسطه باشند حداکثر تا درجه همردیف سرهنگی و یا سرهنگ اداری ترفیع یافته و مدت توقف آنان در درجات مانند فارغ التحصیلان آموزشگاه افسری جزء خواهد بود و در صورتی که دارای دانشنامه لیسانس باشند حداکثر تا درجه همردیف سرتیپی یا سرتیپ اداری ارتقاء خواهند یافت و چنانچه فاقد گواهی نامه دوره کامل متوسطه باشند حداکثر تا درجه سرهنگ دومی ترفیع یافته و توقف آنان در درجات یک برابر و نیم مدت فارغ التحصیلان دانشکده افسری خواهد بود.
تبصره – در صورتی که افسران مذکور قسمت اخیر این ماده فعلا درجاتشان بالاتر از سرهنگ دومی باشد در همان درجه باقی و ترفیع حاصل نخواهند نمود.
ماده 46 – مدت زندانی محاکماتی کلیه افسران و کارمندان از لحاظ ترفیع جزو خدمت آنان در درجه مربوطه محسوب نخواهد شد.
3 – شرایط استخدام و ترفیع کادر وظیفه
ماده 47 – افسران وظیفه ای که خدمت زیرپرچم خود را انجام داده و مایل باستخدام در نیروهای مسلح شاهنشاهی و ژاندارمری باشند در صورت احتیاج و واجد بودن شرایط مندرجه در این قانون ممکنست بخدمت پذیرفته شوند در این صورت پس از طی دوره های اطلاعات مخصوص رسته مربوطه دیپلمه ها با درجه ستوان سومی و با مزایای فارغ التحصیلان آموزشگاه افسری جزء و لیسانسیه ها و دکترها بترتیب با درجه ستوان دومی و ستوان یکمی با مزایای فارغ التحصیلان دانشکده افسری استخدام خواهند شد.
تبصره – چنانچه افسران احتیاط و ذخیره در طی مراحل خدمتی بترفیع درجه نائل شده باشند استخدام آنان با آخرین درجه ای که دارا میباشند انجام و از لحاظ ترفیع قدمت خدمت درجه آنان از تاریخی محسوب میشود که استخدام رسمی آنان در فرمان همگانی ارتشی درج گردد.
ماده 48 – افسران وظیفه ایکه خدمت زیر پرچم خود را به پایان رسانده اند در هر یک از مراحل احتیاط و ذخیره که برابر مقررات ماده 123 قانون خدمت نظام وظیفه جهت تجدید تعلیمات احضار و از عهده امتحانات مربوطه برآیند پس از طی هر یک از مراحل احضار بشرح زیر بیک درجه ترفیع نائل خواهند شد:
1) در پایان چهار سال دوره احتیاط.
2) در خاتمه شش سال اول دوره ذخیره اول.
3) در انقضاء هشت سال دوم دوره ذخیره اول.
4) در خاتمه پنج سال دوره ذخیره دوم.
ماده 49 – افراد و درجه دارانی که خدمت زیر پرچم خود را پایان رسانیده و داخل در ادوار احتیاط و ذخیره اول و دوم هستند در احضار تعلیماتی در صورت داشتن حسن شهرت و ابراز لیاقت و دادن امتحانات لازم ممکن است حداکثر تا درجه استوار یکمی وظیفه ارتقاء یابند.
ماده 50 – در صورتی که سربازان وظیفه در حین خدمت زیر پرچم موفق به طی یکی از آموزشگاههای سرجوخگی و یا گروهبانی گردند به درجه سرجوخگی و گروهبانی وظیفه نائل میشوند.
فصل پنجم- حقوق و مزایای افسران و کارمندان
1 – حقوق
ماده 51- مبنای حقوق ماهانه از اول سال 1337 – دو هزار ریال تعیین می شود (حقوق ماهانه سرباز داوطلب) و برای سالهای بعد وزارت جنگ با توجه بحداقل هزینه زندگی برای یک نفر سرباز با محاسبه کرایه خانه و سوخت و پوشاک و خوراک مبنی را در نظر گرفته و جهت تصویب به هیئت دولت پیشنهاد می نمایند و مقررات این قانون در مورد میزان حقوق و کسور بازنشستگی و مزایا از تاریخ فروردین ماه 1337 در مورد افسران و کارمندان حاضر بخدمت و بازنشستگان و مستمری بگیران و موظفین بموقع اجرا گذارده خواهد شد.
ماده 52 – افسران و کارمندان از لحاظ تعیین میزان حقوق ماهانه دو طبقه تقسیم میشوند:
الف – طبقه یک افراد و درجه داران و همردیف آنان.
ب – طبقه دو افسران و همردیفان.
ماده 53 – حقوق ماهانه افسران و کارمندان بشرح زیر تعیین میگردد.
الف – حقوق درجات طبقه یک از سرباز یکم ببالا مساوی است با حقوق درجه ماقبل بعلاوه ده درصد حقوق مبنا ضرب در حداقل سنوات توقف در درجه ماقبل (مندرج در ماده 32)
حقوق درجات طبقه دوم مساوی است بحقوق درجه ماقبل بعلاوه بیست درصد حقوق مبنا ضرب در حداقل سنوات توقف در درجه ماقبل (مندرج در ماده 32)
تبصره 1 – حقوق درجه افسریار مساوی است با حقوق درجه استوار یکم بعلاوه ده درصد حقوق مبنی (مندرج در ماده 51)
تبصره 2) حقوق درجه ستوان سوم مساوی است با حقوق درجه افسریار بعلاوه بیست درصد حقوق مبنی (مندرج در ماده 51)
تبصره 3 – حداقل توقف در درجات امراء برای محاسبه حقوق چهار سال محسوب خواهد شد.
ب – علاوه بر حقوق مندرج در بند الف این ماده بحقوق افسران و کارمندان ارتش در هر طبقه که باشند در برابر هر یک سال خدمتی که انجام داده یا میدهند (مدت خدمت بالاتر از 30 سال محسوب نمیشود) برای طبقه یکم صدی پنج و برای طبقه دوم صدی ده حقوق مبنی مندرجه در ماده 51 بنام حقوق سنواتی اضافه خواهد شد.
تبصره 1 – افسرانی که مدتی خدمت درجه داری داشته اند برای آن مدت از صدی پنج حقوق مبنی مندرجه در ماده 51 استفاده خواهند کرد.
تبصره 2) مبنای محاسبه سنوات خدمت منظور در بند «ب» این ماده اول مهرماه هر سال محسوب خواهد شد.
تبصره 3) حقوق کارمندان غیرنظامی حقوقی است که در قانون استخدام کشوری و یا مقررات استخدامی مربوطه به آنان تعلق میگیرد.
ماده 54 – کسانی که در عرض سال یکی از تنبیهات زیر درباره آنان اجرا شود از اضافه حقوق مندرج در بند (ب) ماده 53 سال بعد محروم خواهند بود.
الف – بدون کاری بیش از دو ماه.
ب – انتظار خدمت بیش از سه ماه.
ج – محکومیت به حبس طبق رأی قطعی دادگاه.
ماده ۵۵- حقوق افسران و کارمندانی که بدون کار میشوند یک دوم و افسران و کارمندانی که منتظر خدمت میگردند دو سوم آخرین حقوق زمان اشتغال آنان خواهد بود.
ماده ۵۶- حقوق و مزایای ماهانه درجه‌داران و نفرات وظیفه بشرح زیر خواهد بود:
[اصلاحی ۱۳۴۸/۲/۸]
سرباز وظیفه ۵۰ ریال
سرباز یکم وظیفه ۷۵ ریال
سرجوخه وظیفه ۱۵۰ ریال
گروهبان 3 وظیفه دویست ریال
گروهبان 2 وظیفه سیصد ریال
گروهبان 1 وظیفه چهارصد ریال
ماده 57 – حقوق و مزایای افسران و استواران وظیفه مانند افسران و استواران همدرجه کادر ثابت خواهد بود.
ماده ۵۸- دانش‌آموزان دبیرستان های نظام و آموزشگاههای درجه‌داری و دانشجویان آموزشگاههای افسری جزء و دانشکدة افسری بشرح زیر حقوق دریافت خواهند داشت:
الف – دانش‌آموزان سالهای 4 و 5 و 6 دبیرستانهای نظام معادل پانزده درصد مبنا (مندرج در ماده 51)
ب – دانش‌آموزان آموزشگاههای درجه‌داری معادل نصف مبنای مندرج در ماده 51
ج) دانشجویان سالهای 1 و 2 دانشکده افسری و آموزشگاههای افسری جزء دوسوم مبنا (مندرج در ماده 51)
د – دانشجویان سال نهائی دانشکده افسری معادل یک برابر و نیم مبنا (مندرج در ماده 51)
تبصره – [الحاقی ۱۳۵۲/۵/۹]
حقوق ماهانه دانشجویانی که در دانشکده‌های افسری بمنظور خدمت در ارتش شاهنشاهی تحصیل مینمایند از تاریخ اول مهر ماه سال1351 بشرح زیر قابل پرداخت خواهد بود:
الف – در سال یکم معادل دو برابر حقوق مبنی.
ب – در سال دوم معادل دو برابر و یک چهارم حقوق مبنی.
ج – در سال سوم معادل دو برابر و یک دوم حقوق مبنی.
منظور از حقوق مبنای مذکور در این قانون مندرج در ماده 53 قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی با تغییرات بعدی آن میباشد.
ماده 59 – افسران و کارمندان نیروهای مسلح شاهنشاهی که برای تحصیل به یکی از آموزشگاه ها یا دانشکده های افسری معرفی میگردند در مدت تحصیل از حقوق و مزایای درجه مربوطه استفاده خواهند کرد.
2 – فوق العاده‌ها
ماده 60) فوق العاده و هزینه سفر و سایر مزایا در داخل و خارج کشور و همچنین حق تأهل و حق اولاد بمیزان مندرجه در قوانین و مقررات استخدامی کشوری در آئین نامه های مربوطه وزارت جنگ تعیین خواهد شد.
ماده 61 – فوق العاده افسران و درجه داران کادر ثابت گارد مستقل شاهنشاهی طبق آئین نامه ای خواهد بود که به تصویب کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی خواهد رسید.
ماده 62 – میزان حقوق مقام محل های سازمانی که در نیروهای مسلح شاهنشاهی و ژاندارمری حق استفاده از آن را دارند در آئین نامه‌‌ای که به تصویب کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی خواهد رسید تعیین میگردد.
[آیین‌نامه معاشهای نیروهای مسلح شاهنشاهی، مصوب ۱۳۳۷/۲/۲۳]
ماده ۶۳ – [اصلاحی ۱۳۴۹/۳/۱۷]
خوراک افسران و کارمندانی که بنا بر مقتضیات خدمتی به عنوان مانور یا عملیات جنگی یا شرکت در اردوگاه به مدت بیش از ۲۴ ساعت از پادگانهای مربوطه خارج میشوند همچنین خوراک افسران و کارمندان نیروی دریایی که روی ناوها خدمت میکنند یا مرتباً به عللی با ناوها مسافرت مینمایند تأمین میگردد.
ماده ۶۴ – [اصلاحی ۱۳۴۹/۳/۱۷]
در صورتی که ضرورت و مقتضیات خدمتی ادامه خدمت افسران و کارمندان را در ساعاتی ایجاب نماید که مستلزم صرف غذا باشد خوراک آنان تأمین خواهد شد.
ماده 65 – به کلیه افسران و کارمندان نظامی و همردیفان در سال یک دست لباس خدمت تابستانی و در هر دو سال یک دست لباس کامل زمستانی تحویل خواهد شد و به افسران و کارمندان فنی در سال یک دست لباس کار علاوه داده خواهد شد.
تبصره – [الحاقی ۱۳۴۷/۱۱/۷]
به درجه‌داران و افراد شهربانی کل کشور هر سال یک دست لباس زمستانی و یک دست لباس تابستانی و هر دو سال یک پالتو داده میشود.
ماده ۶۶- [اصلاحی ۱۳۶۰/۱۰/۱۰]
فوق‌العاده سختی خدمت کادر پرنده در نیروها و سازمانهای نیروهای مسلح (اعم از خلبان و فنی) و همچنین چتربازان و تکاوران طبق آییننامهای خواهد بود که به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید.
تبصره- [حذف ۱۳۶۰/۱۰/۱۰]
[آیین‌نامه فوق‌العاده سختی خدمت کادر تخصصی نیروی هوایی ارتش شاهنشاهی]
ماده 67 – فوق العاده سختی خدمت کادر دریانورد (اعم از فنی و غیرفنی و آب بازان) نیروی دریائی طبق آییننامهای خواهد بود که به تصویب کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی خواهد رسید.
[آیین‌نامه فوق‌العاده سختی خدمت دریانوردان و آب‌بازان]
ماده 67 مکرر – فوق‌العاده سختی خدمت افسران و درجه داران و افراد کادر ثابت گردان‌های جبهه بموجب آئین‌نامه‌ای خواهد بود که به تصویب کمیسیونهای مربوط مجلسین خواهد رسید.
تبصره – مقررات این ماده از اول سال 1345 به شرط تأمین اعتبار در بودجه وزارت جنگ قابل اجرا است.
ماده 68 – در مواقع جنگ مقررات مربوط بفوق العاده و مزایا بر حسب تشخیص بزرگ ارتشتاران تغییر خواهد نمود
فصل ششم- بازنشستگی و وظیفه و مستمری افسران و کارمندان
ماده 69. افسران و کارمندانی که لااقل دارای بیست سال سابقه خدمت بوده و بحد نصاب سنین مندرج در زیر میرسند اجباراً بازنشسته میگردند:
الف – افسران و همردیفان:
|
ارتشبدها
|
در سن 66
|
|
سپهبدها
|
در سن 62
|
|
سرلشگرها
|
در سن 60
|
|
سرتیپ ها
|
در سن 58
|
|
سرهنگها
|
در سن 55
|
|
سرهنک (سرهنگ) دوم ها و سرگردها
|
در سن 53
|
|
ستوان ها و سروان ها
|
در سن 50
|
|
ب – افراد و درجه‌داران و همردیفان
|
در سن 48
|
تبصره – وزارت جنگ و ژاندارمری کشور شاهنشاهی و شهربانی کشور شاهنشاهی میتوانند بمنظور متعادل ساختن سازمانهای مربوط افسران و همردیفانی که بحد نصاب سوابق خدمت و یا سنین مندرج زیر میرسند بازنشسته نمایند.
ستوانها 44 سال سن یا 20 سال خدمت
سروان 46 سال سن یا 23 سال خدمت
سرگرد 48 سال سن یا 25 سال خدمت
سرهنگ دوم 50 سال سن یا 27 سال خدمت
سرهنگ 52 سال سن یا 30 سال خدمت
ماده 70- وزارت جنگ و ژاندارمری کل کشور میتوانند بمنظور متعادل ساختن سازمانهای مربوطه افسران و همردیف افسرانی را که مدت خدمت آنها حداقل بیست و پنج سال تمام باشد بازنشسته نمایند.
تبصره 1- افسران و همردیفانی که برابر مقررات این قانون بازنشسته میشوند حقوق بازنشستگی خود را بمیزان آخرین حقوق زمان خدمت بدون برداشت کسور بازنشستگی دریافت خواهند داشت.
تبصره 2- چنانچه مدت خدمت این قبیل افسران و همردیفان به سی سال تمام نرسیده باشد حقوق بازنشستگی آنها نسبت بمدت خدمت انجام شده از صندوق بازنشستگی ارتش و ژاندارمری و بقیه تا میزان مذکور در تبصره یک همه ساله در بودجه وزارت جنگ و وزارت کشور منظور و به انان پرداخت خواهد شد.
تبصره 3- مقررات قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی مصوب سی ام تیر ماه 1336 د ر حدودی که مغایر این تصویبنامه نباشد در مورد این قبیل افسران و همردیفان لازم الرعایه خواهد بود.
تبصره 4- این تصویبنامه از تاریخ تصویب بموقع اجرا گذارده میشود. وزارت جنگ و وزارت کشور و وزارت دارائی مامور اجرای میباشند و وزارت جنگ مکلف است پس از افتتاح مجلس شورای ملی موافق مجوز قانونی این ماده واحده را تحصیل نمایند.
ماده 71 – افسران و کارمندانی که بیش از بیست سال سابقه خدمت دارند میتوانند صرفنظر از سنین مندرج در ماده 69 تقاضای بازنشستگی نموده و در صورت تصویب اعلیحضرت همایون شاهنشاه بازنشسته شوند.
ماده 72 – چنانچه ماه تولد یا ماه و تاریخ ورود بخدمت کارمندان از روی مدارک رسمی مشخص نباشد اول مهرماه محسوب خواهد شد.
ماده 73 – برای کسانی که قبل از ۱۹ سالگی به خدمت نیروهای مسلح شاهنشاهی داخل شدهاند تاریخ شروع به خدمت از آغاز نوزده سالگی خواهد بود.
تبصره – [الحاقی ۱۳۵۰/۳/۳۱]
مدت خدمت کسانی که قبل از تاریخ تصویب این قانون با سن کمتر از ۱۸ سال تمام به خدمت نیروهای مسلح شاهنشاهی پذیرفته شدهاند جزو سوابق خدمت رسمی آنان محسوب و از شمول مقررات این ماده مستثنی میباشند.
ماده 74 – میزان حقوق بازنشستگی عبارتست از یک سی‌ام آخرین حقوق ماهانه زمان اشتغال (مجموع حقوق مذکور در بند (الف و ب) ماده 53) ضرب در سنین خدمت که در هر حال از آخرین حقوق دریافتی نباید تجاوز کند.
تبصره- [لغو ۱۳۵۳/۵/۱۳]
[استفاده از حقوق بازنشستگی سنواتی در مورد افسران و کارمندانی که قبل از فروردین ماه 37 بازنشسته شده و همچنین افسران و کارمندانی که بعداً بازنشسته میشوند و از حقوق سنواتی تمام مدت خدمت استفاده نکرده‌اند منوط به پرداخت کلیه کسور بازنشستگی حقوق سنواتی است.
مبداء استحقاق دریافت حقوق بازنشستگی سنواتی تاریخی است که تمام کسور بازنشستگی خدمت گذشته را پرداخت نموده یا بپردازند. افسران و کارمندان شاغل که کلیه کسور بازنشستگی سنواتی را نپردازند فقط برای مدتی که کسور مزبور را پرداخته‌اند حقوق بازنشستگی مذکور در این تبصره را دریافت خواهند نمود.]
ماده 75 – مراتب بازنشستگی – مستمری و معلولیت افسران و کارمندان در فرمان همگانی ارتشی درج خواهد شد.
تبصره – در مورد افسران و کارمندان ژاندارمری کل کشور مراتب در فرمان اختصاصی ژاندارمری کل کشور درج میشود.
این ترتیب شامل افسران و کارمندان ژاندارمری که از اول اردیبهشت ماه 1345 مشمول مفاد ماده 75 قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی گردیده‌اند نیز میشود.
ماده ۷۶ – [اصلاحی ۱۳۵۳/۱۲/۱۹]
سابقه خدمت رسمی متوالی یا متناوب افسران و کارمندان نیروهای مسلح شاهنشاهی در وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی به شرط انتقال کسور بازنشستگی. پرداختی و یا واریز آن به صندوق بازنشستگی مربوط از لحاظ بازنشستگی جزو سابقه خدمت آنان محسوب خواهد شد و بازنشستگی دریافت‌کننده کسور پرداختی مشمولین این ماده مکلف است کسور دریافتی را به بازنشستگی برقرارکننده حقوق صندوق بازنشستگی واریز‌نماید.
تبصره ۱ – [اصلاحی ۱۳۵۳/۱۲/۱۹]
سوابق خدمت غیر رسمی افسران و کارمندان موضوع این ماده در وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی به شرط تأدیه کسور بازنشستگی مدت خدمت غیر رسمی به مأخذ صدی ده آخرین حقوق زمان اشتغال فقط از لحاظ صندوق بازنشستگی جزو سنین خدمت رسمی آنان محسوب میشود.
تبصره ۲ – [اصلاحی ۱۳۵۳/۱۲/۱۹]
استفاده از حقوق صندوق بازنشستگی مدت خدمت غیر رسمی در مورد مشمولین این ماده از تاریخ پرداخت کسور صندوق بازنشستگی مقرر در قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی خواهد بود.
ماده 76 – سابقه خدمت رسمی متوالی یا متناوب افسران و کارمندان نیروهای مسلح شاهنشاهی در وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی به شرط انتقال کسور بازنشستگی پرداختی و یا واریز آن بصندوق بازنشستگی مربوط از لحاظ بازنشستگی جزو سابقه خدمت آنان محسوب خواهد شد و صندوق بازنشستگی دریافت‌کننده کسور پرداختی مشمولین این ماده مکلف است کسور دریافتی را بصندوق بازنشستگی برقرارکننده حقوق بازنشستگی واریز نماید.
تبصره 1 – سوابق خدمت غیر رسمی افسران و کارمندان موضوع این ماده در وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی به شرط تأدیه کسور بازنشستگی مدت‌خدمت غیر رسمی بمأخذ صدی ده آخرین حقوق زمان اشتغال فقط از لحاظ صندوق بازنشستگی جزو سنین خدمت رسمی آنان محسوب میشود.
تبصره 2 – استفاده از حقوق صندوق بازنشستگی مدت خدمت غیر رسمی در مورد مشمولین این ماده از تاریخ پرداخت کسور بازنشستگی مقرر در قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی خواهد بود.
ماده 77 – مدت تحصیل درجه داری و افسری و دانشکده های نظامی (اعم از داخله یا خارجه) قبل از نیل بدرجات نظامی از لحاظ بازنشستگی جزو خدمت محسوب خواهد شد.
تبصره – کسانی که در دانشگاههای غیر نظامی (اعم از داخله یا خارجه) تحصیل کرده و بکنند در صورت قبول خدمت در کادر ثابت نیروهای مسلح شاهنشاهی و پرداخت کسور بازنشستگی مدت تحصیل بمیزانی که در مورد محصلین نظامی عمل میشود مشمول مقررات این ماده خواهند بود.
کسانی که از تاریخ تصویب قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی 30/4/1336 تا قبل از لازم‌الاجرا شدن این قانون از آموزشگاهها و دانشکده‌های نظامی مزبور فارغ‌التحصیل شدهاند نیز مشمول این قانون خواهند بود.
ماده 78 – مدت خدمت وظیفه اشخاصی که داوطلب خدمت میشوند از لحاظ بازنشستگی جزو قدمت خدمت آنان محسوب خواهد شد.
ماده 79 – به افسران و کارمندانی که بازنشسته میشوند یا به وراث آنهائی که فوت مینمایند به میزان مدتی که در جریان سنوات خدمت حق مرخصی داشته و استفاده نکرده باشند حداکثر معادل چهار ماه آخرین حقوق پرداخت خواهد شد.
[رأی وحدت رویه شماره ۲۶ – ۱۳۵۴/۳/۲۶ هیأت عمومی دیوان عالی کشور:
منظور از کلمه کارمند در ماده (۷۹) قانون نیروهای مسلح و عدم حصر آن به همردیف از جهت استفاده از حقوق و مزایای چهار ماه مرخصی استحقاقی]
ماده 80 . میزان حقوق مستمری وراث افسران و کارمندانی که فوت میکنند عبارتست از دوسوم حقوق بازنشستگی اعم از اینکه به سن قانونی بازنشستگی رسیده یا نرسیده باشند.
ماده 81 – حقوق بازنشستگی و مستمری و وظیفه بازنشستگی از صندوق بازنشستگی بانک سپه پرداخت خواهد شد که درآمد آن بشرح زیر میباشد:
الف – یکدهم حقوق ماهیانه کلیه افسران و کارمندان کادر ثابت و وظیفه (اعم از شاغل و منتظرخدمت و منتسب و بدون کار) و دانشجویان دانشکده و آموزشگاههای نظامی که از حقوق ماهانه آنان کسر میشود بعلاوه معادل این مبلغ که از بودجه وزارت جنگ و ژاندارمری تأمین و پرداخت خواهد شد.
ب – حقوق ماه اول خدمت کلیه کارمندان کادر ثابت و وظیفه و دانشجویان دانشکده و آموزشگاههای نظامی.
ج – تفاوت اضافه حقوق درجات و اضافه حقوق سنواتی ماه اول افسران و کارمندان در هر حال و تفاوت افزایش حقوق ماه اول که در نتیجه تغییر اشل حقوق افسران و کارمندان حاصل میشود.
د – سود قابل تقسیم معاملات ببانک سپه پس از وضع هزینه های اداری.
تبصره – مادام که حقوق بازنشستگی مشمولین این قانون به مأخذ یک سی‌ام آخرین حقوق ضرب در سنوات خدمت و حداکثر تا میزان آخرین حقوق زمان اشتغال پرداخت میگردد از حقوق ماهانه پرسنلی که با داشتن سی سال سابقه خدمت بعلت نیازمندیهای سازمانی در خدمت ابقاء و یا پس از‌بازنشستگی مجدداً بخدمت اعاده میشوند کسور بازنشستگی (اعم از سهم پرسنل و دولت) دریافت نخواهد شد.
ماده 82 – افسران و کارمندانی که در عملیات رزمی طوری صدمه ببینند که قادر به ادامه خدمت نباشند حقوقی بنام حقوق وظیفه که میزان آن معادل با آخرین حقوق آنان خواهد بود مادام العمر از بودجه وزارت جنگ و ژاندارمری دریافت و پس از فوت همان مبلغ بنام مستمری متساویاً به وراث تقسیم میشود.
ماده 83 – افسران و کارمندانی که بعلت قیود خدمتی (غیر از عملیات رزمی) طوری معلول گردند که قادر بادامه خدمت نباشند بشرح زیر به آنان رفتار خواهد شد.
1 – در صورتی که خدمت آنان کمتر از 20 سال باشد دوسوم آخرین حقوقشان بعنوان حقوق وظیفه از بودجه وزارت جنگ تا رسیدن به حد نصاب بیست سال پرداخت و کسور بازنشستگی آن بمیزان مندرج در این قانون بصندوق بازنشستگی ریخته خواهد شد و پس از آن همان حقوق بدون کسور بازنشستگی از صندوق بازنشستگی بانک سپه مادام العمر پرداخت خواهد شد و بعد از فوت نیز دوسوم این مبلغ بنام مستمری متساویاً درباره وراث برقرار میگردد.
2 – در صورتی که خدمت آنان بیش از بیست سال باشد بازنشسته خواهند شد.
ماده 84 – پس از فوت افسر یا کارمند بازنشسته دو سوم حقوق بازنشستگی بطور تساوی بوراث او بعنوان مستمری پرداخت خواهد شد.
ماده 85 – افسران و درجه‌داران و همردیفانی که در جنگ و عملیات رزمی شهید شوند از یک روز قبل از شهادت بیک درجه بالاتر مفتخر شده و مستمری وراث آنان عبارت خواهد بود از حقوق درجه اعطائی که از بودجه وزارت جنگ و ژاندارمری پرداخت خواهد شد.
تبصره – پرسنل نظامی منتقل از نیروهای مسلح شاهنشاهی به سازمان اطلاعات و امنیت کشور در صورت شهید شدن در خدمت آن سازمان از یک روز قبل از شهادت به یک درجه بالاتر از آخرین درجه نظامی که قبل از انتقال به سازمان مزبور داشته اند مفتخر میشوند و مستمری وارث آنان برابر قوانین و مقررات سازمان اطلاعات و امنیت کشور پرداخت خواهد شد.
ماده 86 – افسران و درجه‌داران و همردیفانی که در راه انجام وظیفه فوت نمایند تمام حقوق آنها و در صورتی که بعلت قیود خدمتی فوت نمایند دوسوم حقوق بعنوان مستمری بوراث آنان پرداخت خواهد شد. هرگاه سابقه خدمت آنان کمتر از 20 سال باشد مبلغ مذکور از بودجه وزارت جنگ یا ژاندارمری و در صورتی که بیشتر از بیست سال سابقه خدمت داشته باشند از صندوق بازنشستگی پرداخت خواهد شد.
ماده 87 – [اصلاحی ۱۳۵۳/۴/۳]
افسران و کارمندانی که بعللی غیر از قیود خدمتی بیمار یا دچار حادثه شوند و بعد از یک سال معالجه طبق نظریه شورای عالی پزشکی مربوط غیر قابل علاج تشخیص و قادر به ادامه خدمت نباشند اعم از اینکه سابقه خدمتشان بیش از 20 سال یا کمتر از آن باشد در ردیف بازنشستگان منظور خواهند شد.
تبصره ۱- [الحاقی ۱۳۵۳/۴/۳]
مدت درمان مذکور در این ماده جهت بهبودیافتگان فقط برای یکبار دیگر قابل استفاده خواهد بود و در صورت عود همان بیماری این مدت تمدید نمیگردد و این قبیل بیماران بلافاصله بازنشسته خواهند شد.
تبصره ۲- [اصلاحی ۱۳۵۳/۴/۳]
افسران و کارمندان مسلول مشمول مقررات ماده واحده مربوط به حمایت کارمندان مسلول و پیشگیری بیماری سل مصوب 18/11/1333 میباشند.
ماده 88 – وراثی که حق دریافت مستمری دارند بقرار ذیل میباشند:
الف – عیال متوفی تا زمانی که شوهر اختیار نکرده و همچنین شوهر در صورتی که علیل و از کار افتاده و عملا تحت کفالت عیال متوفای خود بوده باشد.
ب – اولاد ذکور تا موقعی که بسن 22 سال تمام نرسیده باشد.
تبصره 1 – اولاد علیل که مبتلا به نقص عضو یا بیماری غیرقابل علاج باشد و قادر به کسب معاش در تمام مدت عمر نباشد حق استفاده از مستمری را مادام الحیات خواهد داشت.
ج – اولاد اناث مادامی که شوهر اختیار نکرده
د – پدر و مادر که در کفالت متوفی بوده‌اند.
هـ – برادر علیل و یا صغیری که در کفالت متوفی بوده و در صورت اخیر تا موقعی که به سن بیست و دو سال تمام نرسیده باشد.
و – خواهری که در کفالت متوفی بوده تا موقعی که شوهر اختیار نکرده.
ز – نوه هائی که پدر و مادرشان فوت و تحت کفالت متوفی بوده اند پسر تا موقعی که به سن 22 سال تمام نرسیده و دختر تا زمانی که شوهر اختیار نکرده.
تبصره 2 – پسری که مشغول تحصیل باشد تا خاتمه 25 سال سن استحقاق دریافت مستمری خواهد داشت.
ماده 89 – هر یک از مستمری بگیران اگر مبتلا به بیماری غیرقابل علاج و نقص عضوی شوند که از کسب معاش در تمام عمر عاجز گردند مستمری آنان مادام الحیات پرداخت خواهد شد.
ماده 90 – چنانچه افسران وظیفه زیر پرچم و احتیاط و ذخیره بعلل قیود خدمتی معلول شوند اگر قبل از ورود بخدمت وظیفه کارمند دولت بوده‌اند طبق مقررات این قانون از محل خدمت مربوطه حقوق وظیفه دریافت خواهند کرد و در غیر این صورت مانند کارمندان کادر ثابت درباره آنان رفتار و حقوق وظیفه آنان از بودجه وزارت جنگ پرداخت خواهد شد.
ماده 91 – کسانی که در حین انجام خدمت وظیفه عمومی در هر یک از دوره‌های زیر پرچم احتیاط و ذخیره به سبب انجام وظیفه و یا شرکت در عملیات رزمی و قیود خدمتی شهید و یا فوت شده و یا بشوند با وراث مستمری بگیر آنها برابر مقررات مربوط به پرسنل کادر ثابت همدرجه رفتار میشود و مستمری مربوط از بودجه وزارت جنگ پرداخت میگردد.
تبصره 1 – در صورتی که مشمولین این ماده و ماده 90 قبل از ورود به خدمت وظیفه عمومی یا احضار به دوره‌های احتیاط و ذخیره از کارمندان دولت یا سازمانهای تابع یا وابسته به دولت بوده و آخرین حقوق دریافتی آنان از سازمان مربوط از میزان حقوقی که برابر قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی به آنان تعلق میگیرد بیشتر باشد حقوق وظیفه مستمری وراث آنان، بر اساس حقوق بیشتر از بودجه وزارت جنگ پرداخت خواهد شد.
تبصره 2 – مقررات این ماده و ماده 90 از تاریخ یکم فروردین ماه 2536 قابل اجرا است.
ماده ۹۲ – [اصلاحی ۱۳۵۳/۵/۱]
مستمری مقرری بین کسانی که حق دریافت مستمری دارند به طور تساوی تقسیم خواهد شد و ملاک تشخیص و تعیین اشخاصی که برابر ماده ۸۸ تحت کفالت میباشند تعرفه‌های خدمتی یا اظهارنامه سالانه‌ای است که افسران و کارمندان در زمان اشتغال یا بازنشستگی تنظیم کرده‌اند و یا خواهند کرد. در صورت اعتراض از طرف کسانی که خود را محق به دریافت مستمری می‌دانند رسیدگی به عهده هیأتهایی خواهد بود که حسب مورد در ارتش شاهنشاهی، ژاندارمری کشور، شهربانی کشور از اشخاص بصیر و مطلع تشکیل میگردد و نظر این هیأتها قطعی است.
ترتیب تشکیل رسیدگی هیأت‌های مذکور به موجب آییننامهای خواهد بود که به تصویب وزارت جنگ میرسد.
ماده 93 – خدمت سربازی وظیفه وراث مانع پرداخت مستمری بآنان نخواهد شد.
ماده 94 – هر یک از ورثه که از دریافت وظیفه محروم میگردند سهم آنان به سهم سایر وراث افزوده خواهد شد.
ماده 95 – هرگاه شخصی به دو یا چند علت حق دریافت حقوق از صندوق بازنشستگی داشته باشد فقط میزان حقوقی که بیشتر است باو تعلق خواهد گرفت.
ماده 96 – وزارت جنگ و سایر وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی یا وابسته بدولت مجازند در صورت احتیاج افسران و درجه‌داران بازنشسته مشمول قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی و همردیفان آنان را با موافقت وزارت جنگ بطور موقت و با حفظ وضع بازنشستگی بکار گمارده و‌علاوه بر حقوق بازنشستگی که دریافت میدارند حق‌الزحمه مناسبی نیز به آنان پرداخت نماید.
وزارتخانه‌ها و مؤسساتی که مجاز بکار گماردن افسران و درجه‌داران بازنشسته میباشند و همچنین شرایط دعوت و میزان حق‌الزحمه آنان طبق آئین‌نامه‌ای که به تصویب کمیسیونهای نظام و استخدام مجلسین میرسد تعیین خواهد شد.
تبصره ۱- [الحاقی ۱۳۴۹/۳/۱۷]
افسران و درجه‌داران بازنشسته نیروهای مسلح شاهنشاهی که به سمت شهردار انتخاب یا منصوب شوند و یا در شهرداریها خدمت نمایند نیز با رعایت سایر مقررات مربوط مشمول مقررات ماده فوق خواهند بود.
تبصره 2 ـ حداکثر مدت 5 سال اشتغال بکار افسران و درجه داران و همردیفان آنها تا درجه سروانی (داخل) در سازمانهای مذکور به شرط تأ دیه کسور بازنشستگی بمأ خذ صدی ده آخرین حقوق درجه مربوطه از لحاظ بازنشستگی جزء سنین خدمت آنان محسوب و حقوق بازنشستگی تجدیدنظر شده از تاریخ تأ دیه کسور فوق پرداخت خواهد شد.
[آیین‌نامه اجرایی ماده 96 قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی]
ماده 97 – کسانی که بر طبق مقررات این قانون بوزارتخانه‌های دیگر و مؤسسات دولتی و یا مؤسسات وابسته بدولت منتقل شده یا بشوند کسور بازنشستگی آنها نیز به صندوق بازنشستگی لاحق منتقل میشود و در صورتی که معاودت نمایند تمام کسور بازنشستگی تا تاریخ معاودت آنان بصندوق بازنشستگی ارتش شاهنشاهی ایران برگشت خواهد شد.
ماده 98 – افسران بازنشسته فقط در موارد زیر میتوانند از لباس نظامی استفاده کنند:
1 – در موارد مخصوص بنا به اراده اعلیحضرت همایون شاهنشاه بزرگ ارتشتاران.
2 – در دعوتهای رسمی ارتش شاهنشاهی.
تبصره – دارندگان نشان ذوالفقار در همه حال حق پوشیدن لباس نظامی را دارند.
ماده 99 – مدت زندانی محاکماتی افسران و کارمندان از نظر بازنشستگی جزو ایام خدمت منظور نخواهد شد.
تبصره – [الحاقی ۱۳۵۴/۳/۱۴]
حبس با خدمت موضوع ماده ۴۲۱ قانون دادرسی و کیفر ارتش از شمول مقررات این ماده مستثنی است و از لحاظ بازنشستگی قابل احتساب است.
ماده 100 – به افسران و افراد و همردیفان آنها که دارای حقوق بازنشستگی هستند چنانچه ضرورت ایجاب نماید مجدداً از طرف نیروهای مسلح شاهنشاهی و ژاندارمری خدمت جدیدی محول گردد در تمام مدت تصدی از حقوق مربوطه به آن استفاده مینمایند و از دریافت حقوق بازنشستگی محروم خواهند بود.
مدت خدمت جدید این اشخاص نیز اضافه بر سنین خدمت منظور و موجب تجدیدنظر در بازنشستگی آنان خواهد بود.
تبصره – تاریخ اشتغال به خدمت جدید و همچنین تاریخ خاتمه آن باید در فرمان همگانی ارتش درج گردد.
ماده 101 – وجوهی که بنحوی از انحا به صندوق بازنشستگی ریخته میشود اختصاص به بازنشستگان و معلولین و وراث آنان داشته و بهیچ عنوان نباید به مصرف غیرمجاز برسد. متخلفین در حکم مختلفین اموال دولتی محسوب خواهند شد.
ماده 102 – جز در موارد استیفای حقوق دولت توقیف حقوق بازنشستگی و وظیفه (معلولیت) و مستمری وراث در قبال محکومیت های حقوقی و یا بعنوان دیگر و ممنوع است
تبصره ۱- چنانچه صاحبان حقوق بازنشستگی و وظیفه (معلولیت) و مستمری بگیران از عهده پرداخت دین خود دفعتاً برنیایند در صورت معیل بودن یک چهارم و در غیر این صورت یک سوم مقرری آنها در مقابل دین مزبور محسوب و مستهلک خواهد شد.
تبصره 2 – هرگاه افسران و کارمندان بازنشسته نیروهای مسلح شاهنشاهی بعلت جرائمی که در زمان قبل از بازنشستگی مرتکب شدهاند بحبس با کار یا مجرد و یا به بیش از یک سال حبس تأدیبی محکوم گردند از دریافت حقوق بازنشستگی محروم خواهند بود لیکن از تاریخ قطعیت حکم به عائله تحت تکفل آنان ماهیانه مبلغی معادل مستمری وراث مستمری‌بگیر بازنشستگان متوفی با رعایت مقررات قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی مربوط به مستمری پرداخت خواهد شد ولی اگر بعلت جرائم عمدی که در زمان بازنشستگی مرتکب شدهاند بمجازاتهای مذکور‌در فوق محکوم شده یا بشوند از تاریخ قطعیت حکم کلیه عناوین و امتیازات نظامی آنان سلب و فقط استحقاق دریافت حقوق بازنشستگی را خواهند‌داشت.
تبصره 3 – در صورتی که مشمولین تبصره 2 به استناد ماده 70 اصلاحی قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی باز نشسته شده باشند مبلغی که به عائله آنها پرداخت میشود بر مبنای سنوات خدمت آنان محاسبه و تعدیل خواهد شد.
تبصره 4- [اصلاحی ۱۳۴۶]
افسران و کارمندانی که با داشتن لااقل بیست سال تمام سابقه خدمت به استناد بند (د) ماده ۱۵ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی از خدمت اخراج میگردند غیر از کسانی که ترک تابعیت ایران را کرده باشند از تاریخ اخراج با عائله تحت تکفل آنان طبق مقررات تبصره ۲ این ماده رفتار خواهد شد.
این قبیل اخراج‌شدگان حق استفاده از مقررات ماده ۱۰۶ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی را ندارند مگر آن که فاقد عائله مستمری‌بگیر باشند چنانچه افسران و کارمندان موضوع این تبصره در سایر وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی به خدمت مشغول شوند از تاریخ اشتغال به خدمت مستمری پرداختی به عائله آنان قطع خواهد شد.
تبصره 5 ـ پرسنلی که با داشتن حداقل بیست سال تمام سابقه خدمت مستند باحکام صادره از دادگاه انقلاب اسلامی اخراج شده و یا میشوند از تاریخ اخراج با عائله تحت تکفل آنان با رعایت تبصره 4 این ماده برابر مقررات تبصره 2 ماده مزبور رفتار خواهد شد و هرگاه مدت آنان کمتر از بیست سال تمام باشد مستمری عائله تحت تکفل در مورد کسانی که پانزده سال تمام یا بیشتر سابقه خدمت دارند بر مبنای همان سالهای خدمت و درباره سایرین بمأخذ سالهای خدمت با ارفاق پنج سال به شرطی که از پانزده سال بیشتر نشود و حسب مورد وزارت دفاع ملی یا وزارت کشور (ژاندارمری، شهربانی) پرداخت خواهد شد.
تبصره 6 ـ با وراث مستمری بگیر پرسنل وظیفه که بموجب احکام صادره از دادگاههای انقلاب معدوم شده یا میشوند برابر مقررات ماده 91 قانون استخدام ارتش جمهوری اسلامی ایران مربوط بفوت عادی رفتار خواهد شد مشروط بر اینکه دادگاه انقلاب اسلامی رأی پرداخت مستمری داده باشد .
تبصره 7- مشمولین مقررات تبصره‌های 2 و 3 و 4 حق استفاده از هیچیک از مزایای بازنشستگی و عناوین مربوط نخواهند داشت.
تبصره 8 ـ در تمام تبصره های فوق الذکر هیچیک از موارد نبایستی با احکام صادره دادگاههای انقلاب مغایرت داشته باشد .
ماده 103 – تاریخ برقراری حقوق بازنشستگی و مستمری و وظیفه بازنشستگی ضمن تصریح مبلغ و هویت ذوی الحقوق در فرمان همگانی ارتش درج خواهد شد.
ماده 104 – ترک تابعیت بازنشستگان و معلولین و هر یک از وراث قانونی موجب قطع حقوق آنان بنفع صندوق بانشستگی خواهد بود.
ماده 105 – هرگاه شخصی که دارای حقوق بازنشستگی با وظیفه است مفقودالاثر شود و مدت یکسال حقوق بازنشستگی یا وظیفه خود را مطالبه ننماید وراث ذوی الحقوق او چنانچه مطابق این قانون مستمری بآنها تعلق گیرد حق دارند موقتاً مستمری قانونی خود را تقاضا نمایند چنانچه بعدها معلوم شود شخص مفقودالاثر فوت نموده مستمری متوفی از تاریخ فوت بطور دائم برقرار میشود و در صورتی که معلوم شود در حال حیات میباشند وضعیت حقوق آنان بحال اولیه اعاده میگردد.
ماده 106 – به افسران و کارمندانی که از خدمت اخراج یا مستعفی میگردند نصف کسور بازنشستگی آنان که بصندوق بازنشستگی پرداخته مسترد خواهد شد.
ماده 107 – معلولین مصرحه در این قانون چنانچه قبل از رسیدن به سن بازنشستگی بهبودی حاصل نمایند و امکان ارجاع شغل به آنان از طرف کمیسیون عالی پزشکی نظامی گواهی شود به خدمت اعاده و بکار مناسب گمارده خواهند شد.
ماده 108 – هرگاه در اثر ترقی هزینه زندگی بحقوق افسران و کارمندان شاغل مبلغی اضافه شود معادل آن بحقوق بازنشستگان و معلولین و مستمری بگیران همدرجه آنان که قدمت خدمتشان مساوی است اضافه خواهد شد بطور کلی هر موقع اشل حقوق افسران و کارمندان کسر یا علاوه گردد حقوق بازنشستگی یا وظیفه یا مستمری که بموجب اینقانون برقرار میشود بهمان نسبت کسر یا علاوه خواهد شد.
تبصره – کلیه بازنشستگان و موظفین و مستمری بگیران فعلی از تاریخ تصویب از مقررات این قانون استفاده خواهند کرد.
ماده 109 – حقوقی که در موقع بازنشستگی مطابق مقررات این قانون تعلق میگیرد از صندوق بازنشستگی و آنچه در اثر تغییر اشل به حقوق بازنشستگان و معلولین و مستمری بگیران اضافه شود از بودجه وزارت جنگ و ژاندارمری تأمین و پرداخت خواهد شد.
فصل هفتم- متفرقه
ماده 110 – دریافت دو حقوق از صندوق دولت و سازمانهای وابسته به آن بهر عنوان مطلقاً ممنوع است و همچنین تصدی دو شغل سازمانی ممنوع است مگر در موارد غیرعادی که به اراده سنیه ملوکانه ممکن خواهد بود.
ماده 111 – اعطای ارشدیت به افسران و کارمندان کادر ثابت نیروهای مسلح شاهنشاهی در صورت ابراز لیاقت و شایستگی فوق‌العاده و فداکاری از‌طرف آنان در هر موقع بمدت حداکثر معادل نصف حداقل مدت توقف قانونی در درجه مربوط منوط به اراده سنیه شاهانه خواهد بود.
ماده 112 – افسران و کارمندان حق استفاده از مرخصی سالیانه را با استفاده از حقوق و مزایای مربوطه بشرح ذیل دارا میباشند:
الف – افسران و کارمندان کادر ثابت اعم از نظامی و غیر نظامی یک ماه و آنها که در نقاط بد آب و هوا خدمت میکنند چهل و پنج روز.
ب – افسران و درجه‌داران و افراد وظیفه بیست روز دفعتاً یا بفاصله هر شش ماه ده روز.
ماده 113 – برای رسیدگی به تخلفات افسران و همردیفان که مستوجب اخراج (موضوع ماده 15) میباشند و همچنین برای رسیدگی به شکایات آنان راجع به امور خدمتی که در سلسله مراتب به نتیجه قطعی نرسیده‌اند هیئتی بنام هیئت رسیدگی به شرح زیر تشکیل میشود:
1 – وزیر جنگ
2 – رئیس ستاد بزرگ ارتشتاران.
3 – رئیس ستاد نیروی مربوطه (زمینی. هوایی. دریایی.)
4 – دادستان ارتش
5 – رئیس کارگزینی ارتش.
1) رسیدگی به شکایات
الف – به شکایات افسران و همردیفان آنان که با رعایت سلسله مراتب واصل میگردد بر حسب مورد در وزارت جنگ – ستاد بزرگ ارتشتاران - نیروهاﻯ (زمینی – هوائی – دریائی) سرا ﻯ نظامی شاهنشاهی – گارد شاهنشاهی – ژاندارمرﻯ کل کشور و شهربانی کل کشور تا دو مرحله و در دو رده بالاتر رسیدگی میشود و تصمیمات متخذه در این مورد پس از تأیید
ب – در صورتی که شاکی یا طرف او امیر بوده و یا اینکه موضوع شکایت مربوط به نتیجه تصمیمات متخذه کمیسیونی باشد که اعضاﻯ آن امیر بوده‌اند بدواً شکایت در رده نیرو با سازمان مربوط مورد رسیدگی قرار گرفته و هرگاه به نتیجه قطعی نرسد مراتب با خلاصه نتیجه رسیدگی به ستاد بزرگ ارتشتاران گزارش میشود تا در شورائی که اعضاﻯ آن بنا به استدعاﻯ ستاد بزرگ ارتشتاران و تصویب ذات مبارک شاهانه تعیین میگردد رسیدگی شود و نظر شوراﻯ مزبور پس از تصویب اعلیحضرت همایون شاهنشاه قطعی خواهد بود.
2 – رسیدگی به تخلفات در هیأتهاﻯ مرکب از اعضای مشروح زیر بعمل میآید:
الف – در مورد امراء و سرهنگها و همردیفان آنان در صورتی که جمعی ارتش شاهنشاهی باشند:
1 ) وزیر جنگ.
2) رئیس ستاد بزرگ ارتشتاران.
(۳) – [اصلاحی ۱۳۵۴/۲/۱]
یکی از فرماندهان نیروی مربوط (زمینی – هوایی – دریایی) رییس سرای نظامی شاهنشاهی فرمانده گارد شاهنشاهی بر حسب مورد.
4 ) یکی از فرماندهان دو نیروﻯ دیگر بنوبت.
5 – فرمانده ژاندارمرﻯ کل کشور و یا رئیس شهربانی کل کشور بنوبت.
ب – در مورد امراء و سرهنگها و همردیفان آنان در صورتی که جمعی ژاندارمرﻯ کل کشور و یا شهربانی کل کشور باشند:
1 ) وزیر جنگ.
2 ) رئیس ستاد بزرگ ارتشتاران.
3 ) فرمانده ژاندارمرﻯ کل کشور.
4 ) رئیس شهربانی کل کشور.
5 ) یکی از فرماندهان نیروهاﻯ سه‌گانه (زمینی – هوائی – دریائی) بنوبت.
پ – در مورد سایر افسران از (سرهنگ دوم به پائین) و همردیفان آنان:
هیأت رسیدگی از معاونان مقامات مذکور در قسمتهاﻯ الف و ب بند 2 این ماده یا رئیس ستاد مربوط (با تشخیص فرمانده) تشکیل خواهد شد.
تبصره 1 ) وقتی یکی از مقامات بالا با شاکی قرابت نسبی یا سببی داشته باشد حق شرکت در کمیسیون را نداشته و با کسب اجازه از اعلیحضرت همایون شاهنشاه مقام همطراز دیگرﻯ در کمیسیون شرکت خواهد نمود.
تبصره 2 – در صورتی که یکی از اعضاﻯ شوراﻯ رسیدگی بشکایات و یا هیأتهاﻯ رسیدگی بتخلفات بعللی از قبیل مأموریت – بیمارﻯ یا مرخصی نتواند شخصاً در یک یا چند جلسه حضور بهمرساند افسری که عملاً وظایف محول بوﻯ را عهده‌دار میباشد در جلسات شرکت خواهد نمود مشروط بر اینکه اکثریت هیأت از اعضاﻯ اصلی مندرج در این ماده باشند.
تبصره 3 – ارجاع پرونده افسران و همردیفان آنها به هیأت رسیدگی با کسب اجازه از پیشگاه اعلیحضرت همایون شاهنشاه خواهد بود.
تبصره 4 – هیأت رسیدگی میتواند از هر مقام تابع نیروهاﻯ مسلح شاهنشاهی که ضرورﻯ تشخیص دهد بمنظور اظهار نظر دعوت نماید ولی هیچیک از این مقامات حق رأﻯ نخواهند داشت.
تبصره 5 – حداقل یک هفته قبل از تشکیل جلسه رسیدگی به تخلفات افسران و همردیفان آنها موضوع تخلف و دلائل مربوط کتباً به آنان ابلاغ میگردد، تا خود را برای پاسخگوئی آماده نمایند.
ماده 114 – در صورتی که موضوع رسیدگی مربوط بیکی از افسران ژاندارمری باشد بجای فرمانده نیرو مربوطه فرمانده ژاندارمری در هیئت رسیدگی شرکت خواهد نمود:
ماده 115 – تصمیمات هیئت رسیدگی پس از استماع دفاع افسران و همردیفان به اکثریت آراء اتخاذ و سپس به پیشگاه اعلیحضرت همایون شاهنشاه گزارش و در صورت تصویب بموقع اجرا گذارده خواهد شد.
ماده ۱۱۶ – [اصلاحی ۱۳۵۳/۵/۱۶]
حدود اختیارات فرماندهان نیروهای سه‌گانه و گارد شاهنشاهی و مقامات بالاتر در مورد تنبیه افسران متخلف و همردیفان تا سرهنگ دوم (داخل) علاوه بر آنچه که در آیین‌نامه انضباطی پیش‌بینی شده به شرح زیر است:
الف – انتظار خدمت حداکثر تا شش ماه موضوع ماده ۱۲.
ب – بدون کاری حداکثر تا سه ماه موضوع ماده ۱۳.
ج – کسر حقوق تا میزان یک‌پنجم (۱/۵) حقوق ماهانه زمان اشتغال حداکثر برای مدت چهار ماه.
تبصره – [اصلاحی ۱۳۵۳/۵/۱۶]
اختیارات مذکور در بندهای الف و ب و ج نسبت به درجه‌داران و افراد و همردیفان با مقامات مذکور در ماده ۱۹ میباشد.
ماده 117 – انتظار خدمت و بدون کاری سرهنگ به بالا بشرح زیر:
الف – انتظار خدمت سه ماه.
ب – بدون کاری دو ماه.
ج – کسر حقوق تا میزان یک پنجم (5/1) حقوق ماهانه زمان اشتغال حداکثر برای مدت چهار ماه.
اجرای اختیارات مذکور در بندهای الف و ب و ج موکول به تصویب اعلیحضرت همایون شاهنشاه بزرگ ارتشتاران خواهد بود.
تبصره – فرمانده ژاندارمری کل کشور نسبت به افسران و درجه داران و افراد و همردیفان ژاندارمری تا سرهنگ دوم (داخل) دارای اختیارات مذکور در بندهای الف و ب و ج ماده 116 بوده و در مورد سرهنگ به بالا موکول به تصویب اعلیحضرت همایون شاهنشاه بزرگ ارتشتاران خواهد بود.
ماده 118 – اخراج درجه داران و همردیفان موکول به پیشنهاد کمیسیون تحقیق متشکل از پنج نفر افسر از واحد مربوطه و تصویب مقامات مذکور در ماده 19 میباشد.
ماده 119 – اخراج دانشجویان دانشکده‌های افسری و آموزشگاه افسری جزء کادر ثابت و احتیاط موکول به پیشنهاد شورای دانشکده افسری یا شورای دانشگاه نظامی و تصویب فرمانده نیروی مربوطه خواهد بود.
ماده 120 – اخراج دانش آموزان آموزشگاههای درجه داری موکول بپیشنهاد کمیسیون تحقیق متشکل از پنج افسر از واحد مربوطه و تصویب مقامات مذکور در ماده 19 میباشد.
تبصره 1 – دانشجویان و دانش آموزان داوطلب چنانچه در جریان دوره تحصیلی بیکی از علل مشروحه زیر:
عدم انضباط. فساد اخلاق. عدم صلاحیت. معافیت بر حسب تقاضای شخصی از دانشکده و یا آموزشگاه اخراج شوند مدت تحصیل آنان جزو خدمت زیرپرچم محسوب خواهد شد.
تبصره 2 – در صورتی که مشمولین دیپلمه و بالاتر که برای نیل بمقام افسری یا درجه‌داری قسمتها اعزام میگردند در حین خدمت قبل از نیل بدرجات افسری یا درجه‌داری مرتکب عملی گردند که دلالت بر عدم شایستگی آنان جهت نیل بدرجات مذکور بنماید و مراتب مورد گواهی شورای سازمان فرهنگی و تصویب فرمانده نیروی مربوط واقع گردد بایستی خدمت زیر پرچم را تا دو سال با احتساب مدت خدمت قبلی با درجه و حقوق و مزایای سرباز وظیفه انجام دهند.
ماده 121 – افسران و کارمندان ژاندارمری کل کشور از لحاظ استخدام تابع مقررات این قانون خواهند بود.
ماده 122 – حقوق بازنشستگی و مستمری و وظیفه بازنشستگی افسران و درجه داران ژاندارمری طبق مقررات این قانون از صندوق بازنشستگی بانک سپه پرداخت خواهد شد و کسور بازنشستگی آنان ماهانه طبق مقررات مندرج در ماده 81 از طریق ژاندارمری بصندوق بازنشستگی بانک سپه پرداخت خواهد شد.
ماده 123 – وزارت جنگ موظف است آئین نامه های مذکور در این قانون را تنظیم و پس از تصویب کمیسیونهای مربوطه مجلسین بموقع اجرا گذارد.
تبصره – وزارت جنگ میتواند علاوه بر مواردیکه لزوم تدوین آئین‌نامه اجرائی در موارد مختلف قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی قید شده است در سایر مواردی که برای اجرای مقررات قانون مزبور ضروری تشخیص دهد آئین‌نامه اجرائی لازم تهیه نماید – این آئین‌نامه‌ها نیز پس از تصویب کمیسیونهای مربوط مجلسین قابل اجرا خواهد بود.
ماده 124 – مقررات این قانون که شامل 7 فصل و 125 ماده 44 تبصره می باشد با توجه به ماده 51 از تاریخ تصویب بموقع اجرا گذارده خواهد شد و قوانین ترفیعات و بازنشستگی و مقررات حقوق ماهانه قبلی ارتش و هر نوع قوانین دیگر که مغایر این قانون باشد ملغی می گردد.
ماده 125 – وزارت جنگ و کشور مأمور اجرای این قانون میباشند.
این قانون که مشتمل بر یکصد و بیست و پنج ماده و چهل و چهار تبصره است در جلسه یکشنبه سی ام تیرماه یکهزار و سیصد و سی و شش به تصویب مجلس شورای ملی رسید.
رئیس مجلس شورای ملی – رضا حکمت
قانون بالا در جلسه 30 /3 /1336 به تصویب مجلس سنا رسیده است.
ماده واحده
[الحاقی ۱۳۳۹/۳/۱۲] –
[اصلاحی ۱۳۵۳/۴/۳]
داوطلبان آموزشگاههای درجه‌داری نیروهای مسلح شاهنشاهی در صورتی که حداقل دارای گواهینامه دوره اول متوسطه یا پایان دوره راهنمایی تحصیلی باشند و چنین شرطی در مورد آنان برابر اساسنامه‌های آموزشگاههای مزبور ضروری باشد پس از طی دوره این آموزشگاهها به درجه گروهبان دومی نائل خواهند شد.
تبصره ۱ – دانش‌آموزان آموزشگاههای مذکور در صورتی که مدت دوره آموزشگاه بیش از یک سال باشد در مدت تحصیلات مازاد بر یک سال از حقوق ماهانه معادل حقوق درجه گروهبان دومی استفاده خواهند نمود و مدت آموزش مازاد بر یک سال نیز از لحاظ ترفیع بعدی جزو خدمت در درجه گروهبان دومی آنان محسوب خواهد گردید.
تبصره ۲ – دانش‌آموزان آموزشگاههای مذکور که دوره آنها بیش از یک سال است در صورتی که در آزمایشهای پایان سال یکم موفقیت حاصل و شایستگی‌های لازم را ابراز نمایند و مقتضیات نیرو یا سازمان مربوط نیز ایجاب نماید ممکن است در پایان سال یکم تحصیل به درجه گروهبان دومی نائل و بقیه دوره را با همان درجه طی نمایند.
ماده واحده – [الحاقی ۱۳۴۳/۳/۱۰]
وزارت جنگ میتواند درجه داران وظیفه دیپلمه را که در حین انجام خدمت زیر پرچم و یا پس از پایان خدمت مزبور داوطلب خدمت در کادر ثابت نیروهای مسلح شاهنشاهی میگردند در صورت احتیاج و دارا بودن شرایط مندرج در قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی با همان درجه‌ای که دارند بخدمت بپذیرد.
تبصره 1 – در صورتی که از تاریخ خاتمه خدمت زیر پرچم این قبیل درجه‌داران بیش از یک سال گذشته باشد پس از طی دوره اطلاعات مخصوص رسته مربوط به خدمت پذیرفته خواهند شد.
تبصره 2 – مدت خدمت درجه‌داری وظیفه این قبیل داوطلبان در مدت انجام خدمت زیر پرچم جزو قدمت خدمت آنان در درجه مربوط محسوب خواهد شد.
ماده واحده
در صورتی که افسران و درجه داران و افراد و همردیفان مبادرت به اعمال و رفتار خلاف حیثیت و شئون نظامی یا مصالح ارتش شاهنشاهی بنمایند و اهمیت اعمال و رفتار مزبور بحدی نباشد که برابر مقررات بند (د) ماده 15 قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی مستلزم اخراج از خدمت باشد بر حسب مورد برابر مقررات مشروحه زیر بتوقیف یا تنزیل درجه یا رتبه تنبیه خواهند شد. افسران و همردیف آنان بتوقیف یک یا دو درجه یا رتبه برای مدت محدود (حداکثر تا یک سال) و یا به تنزیل قطعی یک یا دو درجه یا رتبه.
درجه داران و افراد و همردیف آنان بتوقیف یک یا چند درجه یا رتبه برای مدت محدود (حداکثر تا یک سال) و یا به تنزیل قطعی یک یا چند درجه یا رتبه تا درجه سربازی یا همردیف آن.
تبصره 1 – تنبیهات مذکور بالا در مورد افسران و همردیف آنان با انجام تشریفات مقرر در مواد 113 و 115 قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی و در مورد درجه داران و افراد و همردیف آنان با انجام تشریفات مقرر در ماده 118 همان قانون اجرا خواهد شد.
تبصره 2 – در مورد افسران و درجه داران و افراد و همردیفانی که بموجب مقررات این قانون بتوقیف درجه یا رتبه تنبیه میشوند رعایت مقررات زیر ضروری خواهد بود:
الف – افسران و درجه داران و افراد و همردیفان مذکور از تاریخ اجرای تنبیه تا تاریخ رفع توقیف درجه یا رتبه از حقوق و مزایای درجه یا رتبه ای که پس از اجرای تنبیه دارا میشوند استفاده مینمایند.
ب – مدت توقیف درجه یا رتبه از طرف هیئت یا کمیسیون مندرج در مواد 113 و 118 قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی تعیین و پیشنهاد میگردد و تنبیه شدگان مذکور در پایان مدت توقیف درجه یا رتبه بلافاصله از درجه یا رتبه قبل از تنبیه استفاده خواهند نمود.
ج – رفع توقیف درجه یا رتبه قبل از انقضای مدت تنبیه مذکور بنا به پیشنهاد فرمانده یا رئیس مربوط با تصویب اعلیحضرت همایون شاهنشاه (در مورد افسران و همردیف آنان) و تصویب مقامات مصرحه در ماده 19 قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی (در مورد درجه داران و افراد و همردیف آنان) امکان خواهد داشت.
د – مدت توقیف درجه یا رتبه جزو قدمت خدمت در درجه یا رتبه‌ای که تنبیه شدگان قبل از اجرای تنبیه داشته اند محسوب نخواهد شد.
هـ – در صورتی که افسران و همردیف آنان در زمان توقیف درجه یا رتبه بحد نصاب سن درجه یا رتبه جدید (موضوع ماده 69 قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی) برسند بازنشسته نخواهند شد مگر اینکه بحد نصاب سن درجه یا رتبه ای که قبل از اجرای تنبیه داشته‌اند رسیده باشند که در این صورت با درجه یا رتبه ای که قبل از اجرای تنبیه داشته اند رسیده باشند بازنشسته خواهند شد.
و – درجه داران و افراد و همردیف آنان در صورتی که در زمان توقیف درجه بحد نصاب سن درجه یا رتبه برسند (موضوع ماده 69 قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی) با درجه یا رتبه‌ای که قبل از اجرای تنبیه داشته اند بازنشسته خواهند شد.
تبصره 3 – قدمت خدمت افسران و درجه داران و افراد و همردیفانی که بموجب مقررات این قانون بتوقیف یا تنزیل درجه یا رتبه تنبیه میشوند بلافاصله پس از اجرای تنبیه همان قدمتی خواهد بود که در درجه یا رتبه جدید قبلا داشته اند.
تبصره 4 – مقررات این قانون در مورد افسران و درجه داران و افراد و همردیفان ژاندارمری و شهربانی کل کشور که مبادرت به اعمال و رفتار خلاف حیثیت شئون خدمت و یا مصالح سازمان مربوط بنمایند نیز لازم الاجرا است.
تبصره 5 – این قانون که مشتمل بر ماده واحده و پنج تبصره میباشد از تاریخ تصویب بموقع اجرا گذاشته میشود و قوانین و مقرراتی که با آن مغایرت دارند از همان تاریخ ملغی میگردند.
ماده واحده
افسران و همردیف افسرانی که بر طبق تعرفه ها و سوابق خدمتی استعداد و توانائی لازم برای انجام وظائف متناسب با درجه یا رتبه و تخصص مربوط نداشته باشند بموجب مقررات و آییننامهای که در این مورد توسط وزارت جنگ تدوین و به تصویب کمیسیون های مربوط مجلسین خواهد رسید در صورت داشتن حداقل بیست سال تمام سابقه خدمت با همان مدت خدمتی که دارند بازنشسته میشوند و در غیر این صورت سوابق خدمتی آنان بازخرید خواهد شد.
[مواد الحاقی به موجب قانون الحاق موادی به قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی مربوط به ایجاد طبقه همافران، مصوب ۱۳۴۷]
ماده 1 – از تاریخ یکم مهر ماه 1347 در نیروی هوائی شاهنشاهی طبقه نظامی جدیدی بنام همافران که جزو نیروهای مسلح شاهنشاهی محسوب میشوند ایجاد میگردد که دارای شش درجه به شرح و ترتیب زیر میباشد:
الف – همافر 3
ب – همافر 2
ج – همافر 1
د – سر همافر 3
هـ – سرهمافر 2
و – سرهمافر 1
ماده 2 – نیل به درجه همافر سومی موکول به طی دوره آموزشگاه همافری است که شرط ورود به آن داشتن گواهینامه دوره کامل متوسطه در رشته ریاضی یا طبیعی میباشد.
تبصره – در صورتی که مدت دوره آموزشگاه همافری بیش از دو سال باشد هنرجویان در مدت تحصیلات مازاد بر دو سال از حقوق ماهانه معادل حقوق درجه همافر سومی استفاده خواهند کرد و مدت آموزش مازاد بر دو سال آنان نیز (بدون احتساب مدت مردودیت و تجدیدی) پس از نیل به درجه همافر سومی از لحاظ ترفیع جزو خدمت در درجه آنان محسوب خواهد گردید.
چنانچه این قبیل هنرجویان شایستگی های لازم را ابراز نمایند و مقتضیات نیرو و یا سازمان مربوط نیز ایجاب نماید ممکن است در پایان دو سال بدرجه همافر سومی نایل و بقیه دوره را با همان درجه طی نمایند.
ماده 3 – حداقل مدت توقف همافران در هر یک از درجات همافری برای نیل به درجه بالاتر بشرح زیر میباشد:
الف – از همافر سومی به همافر دومی 3 سال.
ب – از همافر دومی به همافر یکمی 3 سال.
ج – از همافر یکمی به سرهمافر سومی 4 سال.
د – از سرهمافر سومی به سرهمافر دومی 5 سال.
هـ – از سرهمافر دومی به سرهمافر یکمی 6 سال.
ماده 4 – حقوق درجه همافر 3 معادل سه برابر مبنای حقوق مندرج در ماده 51 قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی با تغییراتی که در آن بعمل آمده میباشد.
حقوق درجه هر یک از درجات بعدی همافران عبارتست از حقوق درجه قبل بعلاوه بیست درصد مبنای حقوق ضربدر سنوات حداقل مدت توقف در درجه قبل.
ماده 5 – حقوق سنواتی همافران معادل 10/1 مبنای حقوق میباشد.
ماده 6 – حقوق ماهانه هنرجویان آموزشگاه همافری در مدت تحصیل معادل 3/2 مبنای حقوق میباشد.
ماده 7 – میزان فوق‌العاده سختی در خدمت همافران و هنرجویان آموزشگاه همافری در آئین‌نامه فوق‌العاده سختی خدمت کادر تخصصی نیروی هوائی شاهنشاهی تعیین میشود.
ماده 8 – هزینه سفر- فوق‌العاده‌های انتقال و مأموریت و بدی آب و هوای همافران و سرهمافران بترتیب بمیزانی است که بستوان دوم و ستوان یکم پرداخت میشود.
ماده 9 – از لحاظ اجرای مقررات مواد 63 – 64 و 65 قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی با همافران مانند افسران رفتار میشود.
ماده 10 – همافران از لحاظ مقررات انضباطی و کیفری مشمول مقررات مربوط به افسران جزء میباشند.
ماده 11 – از لحاظ اعطای درجات موقت همافران مشمول مقررات (قانون مربوط به اعطای درجات موقت به افسران نیروهای هوائی و دریائی ارتش) مصوب خرداد ماه 1343 و آئین‌نامه اجرایی آن میباشند.
ماده 12 – حد نصاب سن بازنشستگی اجباری همافران داشتن حداقل سی سال سابقه خدمت و 56 سال (تمام) سن میباشد.
ماده 13 – اعطای درجه همافر سومی به فارغ‌التحصیلان آموزشگاه همافری نیروی هوائی شاهنشاهی و هم چنین ترفیع درجات – اعمال تنبیهات انضباطی پیش‌بینی شده در قوانین استخدامی نیروهای مسلح شاهنشاهی – بازخرید سوابق خدمتی و بازنشستگی همافران با رعایت مقررات این قانون و سایر قوانین استخدامی نیروهای مسلح شاهنشاهی از اختیارات فرمانده نیروی هوایی شاهنشاهی میباشد.
ماده 14 – فارغ‌التحصیلان آموزشگاه کمک مهندسی نیروی هوائی شاهنشاهی در صورت تمایل بخدمت در طبقه همافری با احتساب مدت خدمت مربوط بر طبق مقررات این قانون و احراز سایر شرایط لازم تبدیل وضع خدمت مییابند و از درجه و حقوق و مزایایی که به آنان تعلق میگیرد استفاده مینمایند.
تبصره – آن عده از فارغ التحصیلان آموزشگاه بانوان متخصص مرکز ارتباط نیروی هوائی که شرط ورود آنان به آموزشگاه مربوط دارا بودن دیپلم کامل متوسطه بوده و بموجب موافقتنامه شورای مرکزی دانشگاهها کمک مهندس درجه 2 شناخته شده و در شمول مقررات این ماده قرار نگرفته اند در صورت تمایل بخدمت در طبقه همافری تبدیل وضع خدمتی مییابند و بدون احتساب مدت خدمت آنان جزو قدمت خدمت در درجه همافری به درجه همافر سومی نائل میگردند.
ماده 15 – علائم درجات – شکل لباس – شرایط ترفیع – مقررات مربوط به انتصابات و نقل و انتقالات و سایر امور استخدامی همافران و هم چنین نحوه اجرای مقررات مواد 3 و 14 این قانون در آئین‌نامه و آئین‌نامه‌هائی که توسط نیروی هوایی شاهنشاهی تهیه و به تصویب وزارت جنگ میرسد تعیین میگردد.
ماده 16 – وزارت جنگ میتواند سوابق خدمت همافران را پس از پایان یازده یا هفده سال خدمت بازخرید نماید. هرگاه در پایان 17 سال خدمت سوابق خدمت آنان بازخرید نشود در خدمت ابقاء و طبق مقررات بازنشستگی قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی با آنان رفتار یا در حین بازنشسته‌شدن بر طبق تقاضای شخصی سوابق خدمت آنان بازخرید میشود.
ماده 17 – به همافرانی که سوابق خدمت آنان بازخرید میشود وجوه زیر پرداخت میگردد:
الف – معادل یک برابر آخرین حقوق و مزایای نقدی ماهانه (بدون برداشت کسور مربوط) زمان اشتغال بخدمت ضرب در سنوات خدمت از اعتبار‌بودجه.
ب – حداکثر معادل چهار ماه آخرین حقوق و مزایای نقدی (بدون برداشت کسور مربوط) زمان اشتغال بخدمت بابت ایام مرخصی استفاده نشده در‌طول مدت خدمت از اعتبار بودجه.
ج – مبالغ جمع شده بابت هر یک از آنان از نظر اجرای بندهای الف و ب و ج ماده 81 قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی از صندوق بازنشستگی.
د – معادل مبلغ مصرح در ماده 17 آیین‌نامه قانون بیمه افسران و کارمندان نیروهای مسلح شاهنشاهی و ژاندارمری کل کشور از صندوق بیمه مربوط.
ماده 18 – آن قسمت از قوانین و مقررات استخدامی نیروهای مسلح شاهنشاهی که با مقررات این قانون مغایرت ندارد و هم چنین مقررات قانون بیمه افراد کادر ثابت ارتش و ژاندارمری مصوب آبانماه 1335 و آیین‌نامه اجرائی آن درباره همافران نیز قابل اجراء میباشد.
ماده 19 – در صورت ضرورت وزارت جنگ و وزارت کشور با تصویب اعلیحضرت همایون شاهنشاه بزرگ ارتشتاران میتوانند مقررات این قانون را جز در مواردی که منحصراً مربوط به کادر نیروی هوائی شاهنشاهی میباشد در سایر سازمانهای تابعه ارتش شاهنشاهی و هم چنین در ژاندارمری کل‌کشور اجراء نمایند و در این صورت اختیاراتی که طبق مقررات این قانون به فرمانده نیروی هوائی شاهنشاهی داده شده بموجب آیین‌نامه اجرائی مربوط بفرماندهان و رؤسای سازمانهای مزبور داده میشود، و از تاریخ اجراء مقررات این قانون در سازمانهای نامبرده قانون فارغ التحصیلان آموزشگاههای کمک مهندسی نیروهای مسلح شاهنشاهی مصوب بهمن ماه 1344 در مورد آنها نیز موقوف‌الاجراء میگردد.
تبصره – تشخیص ضرورت اجراء مقررات این قانون درباره سایر سازمانهای تابعه ارتش شاهنشاهی با کمیسیونی مرکب از رئیس ستاد بزرگ ارتشتاران فرماندهان نیروهای سه گانه و معاون وزارت جنگ و در مورد ژاندارمری کل کشور با همان کمیسیون با شرکت فرمانده ژاندارمری خواهد بود.
ماده واحده – [الحاقی ۱۳۴۷/۱۱/۳]
در صورتی که مدت خدمت افسران و کارمندان موضوع مواد ۸۰ و ۸۷ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی از ۱۵ سال کمتر باشد مدت خدمت آنان ۱۵ سال محسوب و حقوق بازنشستگی آنان و یا مستمری وراث به نسبت مدت خدمت انجام شده از صندوق بازنشستگی مربوطه و بقیه تا ۱۵ سال در بودجه‌های وزارت جنگ، ژاندارمری کل کشور و شهربانی کل کشور منظور و به آنان پرداخت خواهد شد و از بابت مدتی که به خدمت آنان اضافه میگردد کسور بازنشستگی دریافت نخواهد شد.
تبصره – [الحاقی ۱۳۵۳/۵/۷]
در صورتی که مدت خدمت افسران و کارمندان مبتلا به انواع سرطان از بیست سال کمتر باشد مدت خدمت آنان بیست سال محسوب و حقوق بازنشستگی آنان و یا مستمری وراث به نسبت مدت خدمت انجام شده از صندوق بازنشستگی مربوط و بقیه تا بیست سال حسب مورد از اعتبار مصوب در بودجه وزارت جنگ و ژاندارمری کشور و شهربانی کشور پرداخت میشود و از بابت مدتی که به خدمت آنان اضافه میگردد کسور بازنشستگی دریافت نخواهد شد.
ماده واحده
در مورد آن عده از پرسنل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران که بمنظور خدمت در رسته های مختلف استخدام شده ولی قبل از خاتمه دوره قبل و نیل به درجه به علت نیاز ارتش به دوره دیگر اعزام و در رسته جدید فارغ التحصیل گردیده یا میگردند مدت آموزش مازاد بر مدتهای مقرره زیر (از تاریخ ورود به دانشکده یا آموزشگاه تا زمان فراغت از تحصیل بدون احتساب مدت مردودیت و تجدیدی) از لحاظ ترفیع جزو قدمت خدمت آنان در درجه اخیر محسوب خواهد شد:
1 ـ مدت دانشکده افسری سه سال
2 ـ مدت آموزشگاههای افسری یک سال
3 ـ مدت آموزشگاههای هنرفران دو سال
4 ـ مدت آموزشگاه های درجه داری یک سال.