‌آیین‌نامه مربوط به شرایط و طرز استفاده از خانه‌های سازمانی [مصوب ۱۳۶۲]

تاریخ تصویب: ۱۳۶۲/۰۲/۰۴
تاریخ انتشار: ۱۳۶۲/۰۲/۲۰

[به موجب آیین‌نامه مربوط به شرایط و طرز استفاده از خانه‌های سازمانی، مصوب ۱۳۶۳/۱۰/۱۹ لغو شده است.]

شماره 13516 – 1362.02.18


‌هیأت وزیران در جلسه مورخ 1362.2.4 بنا به پیشنهاد مشترک شماره .452ک مورخ 1362.1.22 وزارت مسکن و شهرسازی و وزارت امور اقتصادی و‌ دارایی و به استناد ماده 2 قانون نحوه استفاده از خانه‌های سازمانی ضمن اعلام الغای تصویب‌نامه شماره 462 مورخ 59.1.16 و اصلاحیه آن مصوب 59.4.21 شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران آیین‌نامه مربوط به شرایط و طرز استفاده از خانه‌های سازمانی را به شرح زیر تصویب نمودند.


‌ماده 1 – در شهرهایی که خانه‌های سازمانی به منظور استفاده کارکنان دولت بطور عموم ساخته شده یا می‌شود تقسیم و تعیین سهمیه منازل برای وزارتخانه‌ها و‌ موسسات دولتی و شرکتهای دولتی یا وابسته به دولت به تناسب تعداد کارکنان مامور و انتقالی هر سازمان وسیله کمیسیونی مرکب از شخص “‌استاندار، مدیر کل‌ مسکن و شهرسازی و دادستان دادگاه عمومی استان” انجام می‌گیرد. حضور مسئول یا سرپرست خانه‌های سازمانی استان در جلسات بدون داشتن حق رأی‌ ضروری است.

‌تبصره 1 – تقسیم و تعیین سهمیه خانه‌های سازمانی که از محل اعتبارات خاص وزارتخانه و موسسات و شرکتهای دولتی یا وابسته احداث یا تهیه می‌شود با‌ وزیر مربوطه یا نماینده تام‌الاختیار وی می‌باشد.

‌تبصره 2 – آن قسمت از اماکن دولتی نیز که از طرف سازمانهای مذکور در این ماده در
اختیار متصدیان شاغل معینی در دوره تصدی آن شغل جهت سکونت‌ گذارده می‌شود خانه
سازمانی محسوب و مشمول مقررات این آیین‌نامه خواهد بود مگر آن که کارکنان دولت به
لحاظ انجام وظیفه و به اقتضای نوع شغل ناگزیر‌به سکونت در اماکن دولتی مذکور باشند
که مشمول این آیین‌نامه نمی‌شوند مانند کارکنان راه‌آهن دولتی در ایستگاهها،
کارکنان بنادر، کارکنان گمرکات در مرزها،‌کارکنان دستگاههای مخابراتی، محافظین
سدها و نیروگاهها، سرایدار، نگهبان، کشیک شبانه و سایر مشاغل مشابه که شاغل ناگزیر
است به لحاظ نوع شغل به‌صورت تمام وقت در ساختمان دولتی و محل کار حضور داشته باشد.

‌تبصره 3 ـ [الحاقی ۱۳۶۲/۹/۱۶]
در صورتی که حضور شخص استاندار در هر یک از جلسات کمیسیون موضوع این ماده مقدور نباشد، یکی از معاونین استاندار، به انتخاب وی در‌ کمیسیون مذکور شرکت خواهد کرد.

‌ماده 2 – وزارتخانه‌ها و موسسات و شرکتهای دولتی یا وابسته به دولت مکلف می‌باشند کلیه خانه‌های سازمانی را از تاریخ تصویب این آیین‌نامه با رعایت‌ شرایط ذیل در اختیار کارکنان قرار دهند.
‌الف – استفاده از خانه‌های سازمانی منحصراً با کارکنان انتقالی یا مامور خدمت
می‌باشد و کارکنان محلی و یا افرادی که برای همان محل استخدام می‌شوند حق‌ استفاده
از خانه‌های مذکور را ندارند. چنانچه قبلاً خانه‌های سازمانی در اختیار افراد غیر
واجد شرایط مذکور در این آیین‌نامه قرار گرفته باشد حداکثر ظرف سه ماه‌ از تاریخ
تصویب این آیین‌نامه ملزم به تخلیه می‌باشند.
ب – چنانچه برای خانه‌های سازمانی استفاده‌کننده واجد شرایط وجود نداشته باشد و
خانه مذکور حداکثر شش ماه بلااستفاده بماند سازمان استفاده‌کننده مکلف‌ است مراتب
را برای اخذ تصمیم حسب مورد به کمیسیون موضوع ماده 1 و یا مرجع مندرج در تبصره 1 ذیل آن اعلام نماید.
ج – چنانچه تعداد متقاضیان واجد شرایط بیش از تعداد خانه‌های خالی موجود باشد در
وهله اول حق‌تقدم با رعایت ضرورت شغلی (‌به تشخیص وزیر یا رییس‌دستگاه اجرایی در
استان تهران و بالاترین مقام دستگاه اجرایی مربوطه در استان) و سابقه خدمت در همان
محل تعیین می‌گردد و باز در صورت وجود شرایط‌مساوی بین متقاضیان مذکور در این
مرحله حق اولویت با توجه به کل سابقه خدمت تعداد عائله و معکوس حقوق و مزایا تعیین خواهد شد.

‌تبصره 1 – منظور از کارکنان محلی اشخاصی هستند که حداقل 7 سال سابقه سکونت متوالی و یا 10 سال سابقه سکونت متناوب در محل تا زمان درخواست‌ واگذاری داشته باشند.

‌تبصره 2 – در صورتی که به تشخیص رییس سازمان استفاده‌کننده از خانه‌های سازمانی
در محل و تایید استاندار ایجاب نماید که یک یا چند نفر از کارکنان محلی‌ که فاقد
واحد مسکونی در محل می‌باشند به لحاظ ضرورت پس از کسب موافقت وزیر سازمان
استفاده‌کننده می‌توان تا زمانی که موضوع ضرورت مرتفع نشده‌است حداکثر با رعایت
مدت مندرج در ماده 3 این آیین‌نامه و تبصره ذیل آن به ایشان اجازه استفاده از خانه‌های سازمانی را داد.

‌ماده 3 – حداکثر مدت استفاده از خانه‌های سازمانی 5 سال و پس از پایان مدت مذکور،
ظرف دو ماه از تاریخ ابلاغ سازمان متبوع، استفاده‌کننده ملزم به تخلیه‌ می‌باشد مگر
اینکه متقاضی واجد شرایط وجود نداشته باشد، که در این صورت نیز در هر زمان که
متقاضی واجد شرایط مراجعه نماید استفاده‌کننده از خانه‌سازمانی ظرف مهلت مذکور
ملزم به تخلیه می‌باشد و همچنین در موارد خاصی که به تشخیص رییس سازمان
استفاده‌کننده در محل و تایید استاندارد و موافقت‌ وزیر سازمان استفاده‌کننده تمدید
مهلت استفاده از خانه سازمانی ضروری باشد مهلت مذکور فقط برای یک بار قابل تمدید است.

‌تبصره – تاریخ شروع احتساب 5 سال برای استفاده‌کنندگان واجد شرایطی که قبل از
تصویب این آیین‌نامه در خانه سازمانی ساکن بوده‌اند اول فروردین 1361‌ می‌باشد مگر
آن که تحویل خانه سازمانی بعد از تاریخ مذکور باشد که در این صورت از همان تاریخ احتساب خواهد شد.

‌ماده 4 – مبلغی که استفاده‌کننده از خانه سازمانی در ازای حق استفاده باید بپردازد به شرح زیر تعیین می‌گردد.
‌الف – در مورد کارکنان رسمی که در گروههای شغلی 1 تا 6 قرار دارند 25% ضریب حقوقی
و در مورد کارکنانی که در گروههای شغلی 7 به بالا قرار دارند 40%‌ ضریب حقوق
کارمندان رسمی دولت ضربدر مساحت زیر بنای مفید خانه (‌بدون محاسبه بالکن و
ایوانهای سرباز و پوشیده و انوع قرنیزها) مشروط بر آن که‌میزان حق استفاده از
درصدهای کل حقوق و مزایای مستمر و یا فوق‌العاده شغل قبل از برداشت کسورات قانونی که ذیلاً اعلام می‌گردد تجاوز ننماید.
‌گروه یک از جدول محرومیت تسهیلات زندگی تصویب‌نامه به شماره 37724 مورخ 53.10.8
هیأت وزیران 18%
‌گروه دو از جدول مذکور 12%
‌گروه پنج از جدول مذکور 10%
‌گروه شش از جدول مذکور 9%
‌گروه هفت از جدول مذکور 8%
‌گروه هشت‌ از جدول مذکور 7%
‌گروه نه از جدول مذکور 6%
‌میزان حق استفاده از خانه‌های سازمانی در مورد آن دسته از کارکنانی که حقوق و
مزایای آنان براساس جدول جدول و مزایای کارکنان رسمی دولت تعیین‌ نشده‌ باشد مطابق
حق استفاده کارکنان گروههای شغلی 7 به بالا محاسبه و دریافت خواهد شد.
ب – میزان حق استفاده از خانه‌های سازمانی در تهران، کرج، حومه کن، شهرری و
شمیرانات و مراکز استانها (‌به استثنای مراکز استانهای کگیلویه و بویراحمد،‌سیستان
و بلوچستان، کردستان، هرمزگان، بوشهر، ایلام و چهارمحال و بختیاری) 50% بیشتر از
مبلغ محاسبه شده در بند فوق می‌باشد مشروط بر این که مراکز‌استانها از درصدهایی که
در جدول فوق تعیین شده و در تهران، کرج، حومه کن، شهر ری و شمیرانات از 22% کل
حقوق یا دستمزد ماهانه و مزایای مستمر و‌ فوق‌العاده شغل قبل از پرداشت کسورات تجاوز ننماید.
ج – در صورتی که واحد مسکونی دارای تاسیسات شوفاژ یا تهویه مطبوع باشد 20% مبلغ محاسبه شده در بندهای فوق به مبلغ مذکور اضافه می‌شود.
‌د – در صورتی خانه سازمانی آپارتمانی باشد 10% از مبالغ محاسبه شده در بندهای فوق کسر می‌گردد،
‌ه‌ – در صورتی که در خانه سازمانی اثاثیه و اموال منقول دولت از قبیل کولر، پنکه،
بخاری برقی، آب سردکن، یخچال، تختخواب، سرویس غذاخوری، میز و‌صندلی، فرش، کمد،
بوفه و سایر لوازم موجود باشد و در اختیار استفاده کننده از خانه سازمانی قرار
گیرد مبالغی با توجه به لوازم و وسایلی که در اختیار وی قرار‌گرفته با نظر
کارشناسی که از طرف سازمان مالک اثاثیه معرفی می‌شود تعیین و به میزان حق استفاده
محاسبه شده اضافه می‌شود.

‌ماده 5 – دستگاههای پرداخت‌کننده حقوق مکلف می‌باشند مبالغ مربوط به حق استفاده
از خانه سازمانی موضوع ماده 4 و نیز وجوه مربوط به هزینه‌های‌موضوع مواد (7 و 8)
این آیین‌نامه را از حقوق و مزایا و یا دستمزد کارکنان استفاده‌کننده از خانه
سازمانی کسر و به حساب مربوط به سازمانی که خانه متعلق به او‌است نزد خزانه واریز
نمایند. استفاده از وجوه مذکور جهت تعمیرات اساسی خانه‌های سازمانی و پرداخت
حق‌الارض (‌مربوط به اراضی وقفی) و در صورت‌لزوم هزینه‌های موضوع مواد (7 و 8) و
تعمیر لوازم مذکور در بند ه‌ ماده 4 این آیین‌نامه مجاز می‌باشد.

‌ماده 6 – پرداخت بهای مصرف آب، برق، تلفن، گاز و گازوئیل به عهده استفاده‌کننده
از خانه سازمانی است و وی موظف است در اسفند ماه هر سال مفاصا‌حساب مربوط به خانه
سازمانی را از بابت مصارف مذکور به سازمان صاحب خانه تحویل ورسید دریافت دارد و
همچنین ارایه برگ مفاصا حساب مربوط به‌ مصارف مذکور در موقع تخلیه و تحویل خانه
الزامی است و در صورت عدم پرداخت وجوه مذکور، دستگاه پرداخت کننده حقوق مکلف است
از اولین حقوق یا‌سایر دریافتیهای استفاده‌کننده کسر و بابت بدهیهای مذکور پرداخت نماید.
‌تبصره – در مواقعی که خانه‌های سازمانی از بابت مصارف مذکور در این ماده کنتور
اختصاصی ندارند هزینه‌های مربوط طبق قانون تملک آپارتمانها و آیین‌نامه‌اجرایی و
اصلاحیه‌های آن محاسبه می‌شود.

‌ماده 7 – استفاده‌کننده از خانه سازمانی در حدود قوانین موضوعه موظف به حفظ و
نگهداری خانه مورد استفاده می‌باشد و در غیر این صورت مسئول جبران‌ خساراتی است که
در اثر عدم مراقبت یا سهل‌انگاری به خانه وارد می‌شود و در صورتی که راساً اقدام به
ترمیم خسارات یا خرابی ننماید سازمان صاحب خانه‌ نسبت به جبران خسارات اقدام و
هزینه آن را از حقوق یا دستمزد ماهانه و سایر دریافتیهای وی وسیله دستگاه
پرداخت‌کننده حقوق کسر و به حساب سازمان‌صاحب خانه واریز می‌شود. میزان هزینه
اعلام شده براساس صورت حساب تنظیمی مستند به اسناد مثبته توسط سازمان صاحب خانه متعلق می‌باشد.

‌ماده 8 – تعمیرات جزیی از قبیل لکه‌گیری، رنگ‌آمیزی، تعمیرات قفل و شیر آب و در و
پنجره و تعمیر و تعویض لوازم و آلات برقی (‌کلید، پریز و …) و رفع‌ معایب
ناودانها و آبروها و تاسیسات بهداشتی انداختن شیشه و همچنین نظافت و برف‌روبی به
عهده استفاده کننده می‌باشد و در صورت عدم انجام تعمیرات‌لازم یا نظافت و برف‌روبی
و غیره از طرف استفاده‌کننده هرگونه خسارتی به ساختمان وارد آید طبق ماده 7 این آیین‌نامه اقدام خواهد شد.

‌ماده 9 – استفاده‌کننده از خانه سازمانی حق هیچ‌گونه تغییری در قسمتهای داخلی و خارجی بنا و یا واگذاری خانه سازمانی را کلاً یا جزاً به غیر ندارد.

‌ماده 10 – چنانچه شخصی که حق استفاده از خانه سازمانی را دارد به علل غیر موجه
(‌به تشخیص کمیسیون موضوع ماده یک یا مرجع مندرج در تبصره 1 ذیل‌آن) حداکثر تا دو
ماه از خانه استفاده کنند سازمان می‌تواند حق استفاده از خانه را با رعایت اولویت به دیگری واگذار نماید.

‌ماده 11 – استفاده‌کننده از خانه سازمانی، خانه را طبق صورت‌جلسه‌ای حاوی وضعیت
خانه سازمانی با ذکر جزییات تحویل می‌گیرد و باید در موقع تخلیه نیز‌خانه را عیناً
به همان نحو که تحویل گرفته طی صورت جلسه‌ای به نماینده سازمان صاحب خانه تحویل و
رسید دریافت دارد، در غیر این صورت تا زمان تحویل‌رسمی مکلف به پرداخت حق استفاده است.

تبصره 1 – مسئول یا سرپرست خانه‌های سازمانی محل موظف است هر سال یک بار از
خانه‌های سازمانی بازدید به عمل آورد و درصورت مشاهده معایب یا‌خسارت عمده و یا
ایراداتی که در صورت عدم رفع موجب بروز خسارت عمده می‌شود مراتب را کتباً به
استفاده‌کننده از خانه سازمانی اعلام کند. در صورتی که‌ استفاده‌کننده از خانه
سازمانی ظرف یک ماه اقدام به رفع ایرادات و معایب و یا جبران خسارت ننماید طبق
قسمت اخیر ماده 7 این آیین‌نامه اقدام می‌شود.‌استفاده‌کننده از خانه سازمانی و
همچنین سازمان متبوع وی موظف به همکاری و ایجاد تسهیلات لازم جهت بازدید سرپرست یا مسئول خانه سازمانی‌ می‌باشند.

‌تبصره 2 – سازمان متبوع استفاده‌کننده از خانه سازمانی مکلف است حداقل یک ماه از
قبل از هرگونه تغییر در وضع مستخدم که موجب تخلیه خانه سازمانی‌ می‌گردد و یا
انقضای مدت حق استفاده، مراتب را به سرپرست یا مسئول خانه‌های سازمانی محل اطلاع
دهد تا سرپرست مذکور طبق تبصره 1 این ماده اقدام‌لازم بنماید.

‌تبصره 3 – چنانچه خانه سازمانی هنگام تخلیه به صورت زمان تحویل نباشد و استفاده‌کننده ظرف یک ماه اقدام به رفع معایب و نواقص نکند سازمان صاحب‌خانه طبق قسمت اخیر ماده 7 این آیین‌نامه اقدام خواهد کرد.

‌ماده 12 – درصورتی که استفاده‌کننده به هر علتی از قبیل انتقال، بازنشستگی،
انفصال، استعفا، اخراج، تغییر شغل، تعلیق و غیره حق استفاده از خانه سازمانی را‌ از
دست بدهد و یا خانه سازمانی به غیر فروخته شود باید حداکثر ظرف سه ماه آن را تخلیه
و برابر صورت مجلس تحویل نماینده سازمان صاحب خانه بنماید.

‌ماده 13 – در صورتی که استفاده کننده فوت شود مهلت تخلیه برای خانواده او شش ماه
از تاریخ فوت می‌باشد و هرگاه فرزندان او در محل خدمت مشغول‌ تحصیل باشند حداکثر تا
پایان سال تحصیلی همان سال به خانواده وی مهلت داده می‌شود و در هر حال مهلت شش ماه برای خانواده او محفوظ خواهد بود.

‌ماده 14 – در صورتی که خانه سازمانی در پایان مدت یا مهلت مقرر تخلیه و تحویل
نشود به تقاضای اداره مربوطه و به دستور دادستان یا جانشین یا نماینده او در
نقاطی که مقامات مذکور نباشند به وسیله ماموران انتظامی خانه تخلیه خواهد شد و تا
زمان تخلیه از پرداخت حقوق و مزایای استفاده‌کننده از خانه‌ سازمانی طبق ماده 3
قانون نحوه استفاده از خانه‌های سازمانی مصوب 1347 خودداری به عمل خواهد آمد.

‌ماده 15 – افسران، درجه‌داران و افراد نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران و نیروهای انتظامی که از خانه‌های سازمانی متعلق به سازمان خود استفاده‌ می‌نمایند مشمول آیین‌نامه و مقررات خاص مربوطه می‌باشند.


‌ماده 16 – سازمانهای مشمول این آیین‌نامه مکلفند مانده وجوه استفاده نشده موضوع بند (ج) ماده (3) آیین‌نامه طرز استفاده از خانه‌های سازمانی مصوب 1358.11.20 شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران را به حساب موضوع ماده (5) این آیین‌نامه واریز نمایند.‌


ماده 17 – در مواردی که در اجرای این آیین‌نامه ابهامی وجود داشته و یا موضوع در آیین‌نامه مسکوت مانده باشد حسب مورد کمیسیون موضوع ماده 1 و یا‌ مرجع مندرج در تبصره 1 ذیل آن به موضوع رسیدگی و اعلام‌ نظر می‌نماید.

‌میرحسین موسوی – نخست‌وزیر