‌آیین‌نامه اجرایی نحوه استفاده از اتومبیلهای دولتی و فروش اتومبیلهای زائد موضوع لایحه قانونی مصوب ۱۳۵۸/۶/۲۷

تاریخ تصویب: ۱۳۵۸/۱۰/۱۸
تاریخ انتشار: ۱۳۵۸/۱۱/۱۱

[‌لایحه قانونی نحوه استفاده از اتومبیلهای دولتی و فروش اتومبیلهای زائد]

[‌آیین‌نامه نحوه استفاده از اتومبیلهای دولتی، مصوب ۱۳۷۰/۱۲/۲۵ به این آیین‌نامه الحاق شده است.]

[آیین‌نامه چگونگی استفاده از خودروهای دولتی، مصوب ۱۳۷۲]



‌ماده ۱ – اتومبیل دولتی وسیله‌ای است که برای اجرای وظایف معین و مشخص در هر وزارتخانه یا شرکت دولتی یا مؤسسه دولتی مورد استفاده قرا‌ر گیرد و به پست سازمانی و یا مقام معین اختصاص ندارد و مانند ابزار کار در هر موقع که لازم باشد از آن استفاده می‌شود.


‌ماده ۲ – تعداد و مشخصات و نوع اتومبیل مورد استفاده هر وزارتخانه یا شرکت دولتی یا مؤسسه دولتی توسط کمیسیون مندرج در ماده ۲ لایحه‌ قانونی مصوب ۱۳۵۸.۶.۲۷ تعیین و در مرکز از طرف وزارت امور اقتصادی و در شهرستانها از طرف اداره کل امور اقتصادی و دارایی استان ابلاغ‌ می‌گردد.


‌ماده ۳ – سایر اتومبیلهای دولتی که طبق نظر کمیسیون فوق زائد بر احتیاج تشخیص داده شود در صورت قابل استفاده بودن به سایر وزارتخانه‌ها و‌ مؤسسات دولتی که طبق نظر کمیسیون مزبور مورد نیاز آنها تشخیص شود تحویل و دستور انتقال آن در مرکز از طرف وزارت امور اقتصادی و دارایی و‌ در شهرستانها از طرف اداره کل امور اقتصادی و دارایی استان صادر می‌گردد.


‌ماده ۴ – با ابلاغ صورت اتومبیلهای مورد نیاز استفاده از اتومبیلهای دولتی که زائد تشخیص داده شده ممنوع می‌باشد تعیین سری و نوع نوشته پلاک‌ اتومبیلهای مورد استفاده با نظر وزارت امور اقتصادی و دارایی با توجه به امکانات اداره راهنمایی و رانندگی خواهد بود.


‌ماده ۵ – هرگاه سازمان جهاد سازندگی به اتومبیلهای زائد بر احتیاج نیاز داشته باشد با صدور دستور انتقال از طرف وزارت امور اقتصادی و دارایی و‌ در شهرستانها از طرف اداره کل امور اقتصادی و دارایی استان به سازمان مزبور تحویل خواهد شد و در صورت عدم نیاز سازمان مزبور به اتومبیلهای‌ مورد بحث طبق این آیین‌نامه نسبت به فروش آنها اقدام خواهد شد.

‌تبصره ۱ – مالکیت اتومبیلهایی که به سازمان جهاد سازندگی تحویل شده یا می‌شود کماکان در ید وزارتخانه یا شرکت دولتی یا مؤسسه دولتی‌ تحویل دهنده بوده و پس از رفع نیاز بایستی به سازمان تحویل دهنده تحویل داده شوند تا فروخته شود.

تبصره ۲ – اتومبیلهایی که در اختیار سازمان جهاد سازندگی گذارده خواهد شد با شماره‌های منصوبه فعلی مورد استفاده قرار خواهند گرفت سازمان‌ جهاد سازندگی مکلف است صورت ریز اتومبلیهایی که از وزارتخانه‌ها و شرکتهای دولتی و مؤسسات دولتی تحویل گرفته با تعیین مشخصات کامل آن‌ به وزارت امور اقتصادی و دارایی ارسال دارند تا نسبت به تبدیل پلاک آنها اقدام شود.


‌ماده ۶ – اتومبیل‌هایی که طبق نظر کمیسیون مندرج در ماده ۲ لایحه قانونی مجاز به استفاده شناخته شده باشد در اختیار وزارتخانه یا شرکت دولتی‌ یا مؤسسه دولتی مربوط خواهد بود و استفاده از آن برای مستخدمین به منظور انجام وظیفه معین و مشخص یا مأموریتهای اداری و اجرایی و عملیاتی‌ با نظر وزیر یا بالاترین مقام اجرایی در شرکت دولتی یا مؤسسه دولتی و در شهرستانها با رییس اداره دولتی مربوط خواهد بود مقامات مذکور می‌توانند‌در این مورد تفویض اختیار نمایند.


‌ماده ۷ – در هر وزراتخانه یا شرکت دولتی یا مؤسسه دولتی واحدی بر حسب نیاز سازمانی به نام اداره با واحد حمل و نقل برای اجرای وظایف و‌ مسئولیت‌های مندرج در لایحه قانونی مصوب ۱۳۵۸.۶.۲۷ و این آیین‌نامه تشکیل می‌شود.

‌تبصره: واحد مزبور می‌توانند بر حسب موقعیت جغرافیایی قسمتهای تابعه وزارتخانه یا شرکت یا مؤسسه مربوط دارای شعب مختلف باشد.


‌ماده ۸ – اداره یا واحدهای حمل و نقل مسئولیت امور نگاهداری و کنترل عملیات و استفاده صحیح از اتومبیلهای دولتی را به عهده خواهد داشت.


‌ماده ۹ – در صورتی که وزارتخانه یا شرکت دولتی یا مؤسسه دولتی واحدی برای جمع‌آوری اطلاعات مربوط به پرونده‌های خرید اتومبیلهای خود‌ و نیز دفاتر مربوط به آن و کارت مشخصات و امور مربوط به نگهداری و تعمیرات و سرویس نداشته باشد مسئولیت انجام امور فوق به عهده واحد حمل‌ و نقل خواهد بود.


‌ماده ۱۰ – هر گاه در ساعات غیر اداری نیاز به استفاده از اتومبیلهای دولتی برای مأموریت اداری یا اجرایی یا عملیاتی باشد مراتب از طرف واحد‌ ارجاع کننده مأموریت در پروانه مخصوص که به همین منظور تهیه می‌شود با قید ساعت – روز – مدت مأموریت به نام مأمور یا مأمورین صادر و به‌واحد حمل و نقل مرکزی جهت مدت مأموریت اعم از ساعات اداری یا غیر اداری و مسافت طی شده در برگ کارکرد خود قید و برگ مزبور را همه ماهه‌ برای محاسبه بنزین و سوخت مصرفی و در صورت لزوم سرویس اتومبیل مورد بحث در اختیار مسئول واحد حمل و نقل بگذارند.


‌ماده ۱۲ – واحد حمل و نقل وزارتخانه و شرکتها و مؤسسات دولتی باید اطلاعات مربوط به تعمیرات هر اتومبیل و تنظیم کارت مخصوص و تعمیر‌و خرید هر نوع لوازم یدکی و نصب لوازم مزبور را بر روی هر اتومبیل با قید تاریخ و شماره کیلومتر آن در دفتر مخصوصی ثبت نماید.


‌ماده ۱۳ – اتومبیلهای دولتی موضوع این آیین‌نامه پس از استفاده حداقل ۵ سال از تاریخ استفاده با تصویب وزیر یا بالاترین مقام اجرایی در شرکت‌ دولتی یا مؤسسه دولتی قابل تعویض است در صورتی که ضرورت ایجاب کند قبل از انقضای مدت مذکور اتومبیلی تعویض شود به پیشنهاد وزارتخانه‌ و یا شرکت یا مؤسسه دولتی مربوط و تأیید کارشناس فنی راهنمایی و رانندگی محل با موافقت وزارت امور اقتصادی و دارایی در مورد تعویض اقدام‌ خواهد شد.


‌ماده ۱۴ – در طرفین کلیه اتومبیلهای دولتی به استثنای اتومبیلهای سرویس پول‌رسانی بانکها و اتومبیل وزراء و سایر مقاماتی که وزارت امور‌اقتصادی و دارایی موافقت نماید بایستی عنوان وزارتخانه یا شرکت دولتی یا مؤسسه بعد از کلمه (‌سرویس عمومی) به نحوی که از مسافت نسبتاً دور‌ قابل رؤیت باشد نوشته شود


‌ماده ۱۵ – کلیه اتومبیلهای دولتی بایستی حتی‌المقدور در محل وزارتخانه یا شرکت و یا مؤسسه دولتی مربوط یا در پارکینگ معینی نگهداری شوند‌ به طوری که راننده قبل از وقت اداری آن را تحویل گرفته و پس از خاتمه کار در محل مزبور متوقف نماید.


‌ماده ۱۶ – کلیه اتومبیلهای دولتی بایستی نزد شرکت سهامی بیمه ایران بیمه بدنه و شخص ثالث شوند.
‌اتومبیل خسارت دیده از محل وجوه دریافتی از شرکت سهامی بیمه ایران قابل تعمیر و ترمیم می‌باشد و هر گاه خسارت کلی وارد شود و قابل تعمیر و‌ ترمیم نباشد خرید اتومبیل نو پس از تحصیل موافقت وزارت امور اقتصادی و دارایی از محل وجوه دریافت شده بابت خسارت از شرکت سهامی بیمه‌ ایران و تأمین بقیه بهای آن از بودجه مربوط بلامانع است.

‌تبصره: در صورتی که طبق نظر کارشناس تصادف اتومبیل در اثر مسامحه و تقصیر راننده اتومبیل دولتی باشد پرونده به دادگاه اداری ارسال می‌شود‌ و نسبت به مابه‌التفاوت خسارت طبق رأی دادگاه مزبور عمل خواهد شد.


‌ماده ۱۷ – نحوه فروش اتومبیلهای دولتی زائد بر احتیاج دستگاه‌ها از طریق مزایده یا استعلام بها به شرح زیر صورت می‌گیرد.
‌الف: اتومبیلهایی که قابل فروش تشخیص داده می‌شود وسیله کارشناس رسمی دادگستری ارزیابی و صورت ارزیابی در پاکت لاک و مهر شده تا‌ روز تشکیل کمیسیون فروش در اداره اقدام‌کننده نگهداری می‌گردد.
ب: پس از انجام عمل ارزیابی به شرح بالا آگهی مزایده منتشر و در متن آگهی از نظر صرفه‌جویی در هزینه فقط نکات اصلی توضیح داده شده و‌ سایر توضیحات در برگ شرایط ذکر خواهد شد.
ج: برگ شرایط مزایده جداگانه تهیه شده و در واحد مربوط آماده و پیشنهاددهندگان بایستی برگ مزبور را دریافت و پس از مطالعه تکمیل و امضاء‌ نموده و به ضمیمه پیشنهاد خود را در پاکت لاک و مهر شده به واحد مربوطه تسلیم و رسید دریافت دارند.
بدیهی است در برگ شرایط باید قید گردد‌ شرکت کارکنان دولت در مزایده منع قانونی نداشته هیچگونه مالیات و عوارض از خریدار دریافت نخواهد شد.
‌د: – میزان سپرده‌ای که برای هر دستگاه اتومبیل اخذ می‌گردد نباید از مبلغ مقطوعی که توسط اداره مزایده گزار در برگ شرایط موضوع بند ب‌ تعیین خواهد شد کمتر باشد.
ه: پیشنهاددهندگان باید برگ رسید سپرده برای هر دستگاه اتومبیل ضمیمه پیشنهاد خود نمایند.
‌و: – تعیین اعضاء کمیسیون مزایده می‌بایستی بر طبق مقررات آیین‌نامه معاملات دولتی صورت گیرد.
‌ز: – حضور نماینده وزارت امور اقتصادی و دارایی در مرکز و اداره کل امور اقتصادی و دارایی در استانها برای تشکیل کمیسیون مزایده ضروری‌ است.
ح: – در جلسه کمیسیون مزایده که تاریخ آن قبلاً در آگهی مزایده تعیین گردیده کلیه پیشنهادات رسیده توسط اعضاء کمیسیون باز و قرائت و با‌ مقایسه مبلغ ارزیابی و در نظر گرفتن مقررات آیین‌نامه معاملات دولتی نسبت به تعیین برنده یا برندگان مزایده اقدام خواهد شد.
ت: – در صورتی که بهای پیشنهادی برای هر اتومبیل تا ۱۰% کمتر از مبلغ ارزیابی باشد کمیسیون می‌تواند نسبت به فروش اتومبیل اتخاذ تصمیم‌ نماید در غیر این صورت کمیسیون مزایده تصمیم به تجدید مزایده و عنداللزوم رأی به فروش اتومبیلهای مورد بحث از طریق استعلام بها خواهد داد‌. بدیهی است در صورت تصویب فروش از طریق استعلام بها ساعت و روز کمیسیون بایستی در صورت مجلس کمیسیون مزایده تعیین گردد.
ی: – چنانچه پیشنهادی برای یک یا چند اتومبیل نرسیده باشد کمیسیون مزایده مراتب را در صورت مجلس منعکس و رأی به تجدید مزایده یا‌ انجام معامله از طریق استعلام بها خواهد داد.


‌ماده ۱۸ – ترتیب فروش اتومبیلها از طریق استعلام بها به شرح زیر خواهد بود.
‌الف: بهای ارزیابی اتومبیلهای مورد مزایده با رعایت ۱۰% موضوع بند ت ماده ۱۷ مبنای فروش آنها از طریق استعلام بها نیز می‌باشد.
‌واحد مزایده‌گزار می‌بایستی به طریق ممکن برای روز کمیسیون مزایده که قبلاً تاریخ آن تعیین گردیده است از پیشنهاددهندگان و بنگاه‌های معاملاتی و‌ غیره دعوت به عمل آورده تا در صورت تمایل پیشنهادات خود را که کتبی خواهد بود در پاکت لاک و مهر شده برای رسیدگی در کمیسیون مزبور ارائه‌ نمایند کمیسیون پس از رسیدگی چنانچه مبلغ پیشنهادی با قیمت ارزیابی بیشتر یا برابر یا حداکثر ۱۰% کمتر از مبلغ ارزیابی باشد معامله را با حائز‌ حداکثر بهای پیشنهادی انجام و در صورتی که مبلغ پیشنهادی کمتر باشد باید نسبت به تجدید ارزیابی اقدام شود.
ب: شرکت‌کنندگان در استعلام بها نیز بایستی پنج درصد بهای پیشنهادی برای هر دستگاه اتومبیل مورد نظر را به حساب مربوطه تودیع و برگ رسید‌ بانکی را ضمیمه پیشنهاد خود تحویل نمایند.
ج: چنانچه در کمیسیون استعلام بها برای خرید یک یا چند اتومبیل پیشنهادی واصل نشود کمیسیون مزایده مراتب را در صورت مجلس منعکس و‌رأی به تجدید ارزیابی و مزایده خواهد داد.
‌د: اتومبیلهایی که از طریق استعلام بها نیز به فروش می‌رسد از هر گونه مالیات و عوارض معاف می‌باشد.


‌مقررات کلی

۱ – در صورت تساوی پیشنهادات واصله چنانچه کارمند دولت نیز شرکت نموده باشد حق تقدم با کارمند مزبور خواهد بود.
2 – تحویل اتومبیلهایی که از طریق مزایده یا استعلام بها فروخته خواهد شد پس از دریافت کلیه بها امکان‌پذیر خواهد بود.
3 – پلاک اتومبیلهایی که فروخته می‌شود باید قبل از تحویل اتومبیل به خریدار ضبط و مستقیماً به اداره شماره‌گذاری راهنمایی و رانندگی ارسال و‌ مراتب به اداره کل کارپردازی وزارت امور اقتصادی و دارایی اطلاع داده شود.
4 – وزارتخانه یا شرکت یا مؤسسه دولتی بایستی صورتمجلس اتومبیلهای فروخته شده که حاوی مشخصات کامل کلیه اتومبیلهای و مبلغ ارزیابی و‌ قیمت فروش هر یک از آنها و همچنین مشخصات خریدار و یک نسخه از صورت مجلس ارزیابی و آگهی مزایده و یا دعوت‌نامه برای استعلام را ضمن‌ نامه جداگانه به اداره کل کارپردازی وزارت امور اقتصادی و دارایی ارسال دارند.
5 – پس از فروش اتومبیلهای باید مراتب را به منظور تبدیل شماره دولتی به شخصی طی نامه‌ای به ادارات شماره‌گذاری و راهنمایی و رانندگی اعلام و‌ تسلیم خریدار نموده و رونوشت آن را جهت حذف اتومبیل از دفتر آماری به اداره کل کارپردازی وزارت امور اقتصادی و دارایی ارسال دارند.
6 – وجوه حاصل از فروش اتومبیلهای جمعی وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی در مرکز و شهرستانها پس از وضع هزینه‌ها مربوطه بایستی به حساب‌ شماره ۶۹۲ خزانه نزد بانک مرکزی ایران و در مورد شرکتهای دولتی و مؤسسات انتفاعی وابسته به دولت به حساب مربوطه به آنها واریز گردد.
7 – ارسال فهرست اتومبیلهای فروخته شده به اداره کل اموال دولتی وزارت امور اقتصادی و دارایی جهت حذف از دفاتر اموال الزامی است.