برنامه موضوع ماده (۱۰) قانون مانع‌زدایی از توسعه صنعت برق

تاریخ تصویب: ۱۴۰۳/۰۲/۰۹
تاریخ انتشار: ۱۴۰۳/۰۳/۰۹

شماره ۲۷۶۷۲/ت۶۱۸۸۹هـ – ۱۴۰۳/۲/۱۹

هیئت وزیران در جلسه ۹/۲/۱۴۰۳ به پیشنهاد وزارت نیرو (با همکاری وزارت نفت و سازمان برنامه‌ و بودجه کشور) و به استناد اصل یکصد و سی و هشتم قانون اساسی جمهوری اسالمی ایران و ماده (۱۰) قانون مانع­‌زدایی از توسعه صنعت برق مصوب ۱۴۰۱، برنامه موضوع ماده یادشده را به شرح زیر تصویب کرد:


ماده ۱ـ در این برنامه، اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوطه به کار می‌روند:

۱ـ قانون: قانون مانع‌زدایی از توسعه صنعت برق مصوب ۱۴۰۱.

۲ـ گواهی : گواهی سپرده کالایی قابل ‌معامله در بورس که نشان­‌دهنده حق مالکیت بر میزان مشخصی از سوخت می‌باشد و صدور آن و تحویل سوخت موضوع گواهی یا سوخت معادل آن به دارنده گواهی، توسط وزارت نفت تضمین می‌شود.

۳ـ شرکت‌های انتقال و توزیع: شرکت­های برق منطقه‌ای یا شرکت­های توزیع نیروی برق، حسب مورد.

۴ـ نیروگاه: نیروگاه ­ حرارتی دولتی و خصوصی (بزرگ و کوچک‌مقیاس).

۵ ـ سازمان: سازمان برنامه‌ و بودجه کشور.

۶- نرخ گواهی سوخت: متوسط نرخ تالار مبادله اوراق گواهی در ماه قبل از تحویل حواله به نیروگاه یا شرکت‌های انتقال و توزیع می­ باشد. تا قبل از راه‌اندازی تالار مبادله اوراق گواهی، مبنای محاسبه نرخ گواهی سوخت، مطابق تبصره (۳) ماده (۵) آیین‌نامه اجرایی ماده (۱۴) قانون موضوع تصویب­نامه شماره ۱۴۲۴۱۹/۶۱۱۹۸هـ مورخ ۱۰/۸/۱۴۰۲ در ماه قبل از تاریخ تحویل گواهی می­باشد.

۷ـ حساب تسویه یارانه و بهینه‌سازی: حسابی که توسط خزانه‌داری کل کشور به نام وزارت نیرو نزد بانک مرکزی جمهوری اسالمی ایران به‌منظور تسویه مبادلات مالی موضوع ماده (۱۰) قانون ایجاد می‌شود.

۸ ـ سوخت معادل: منظور سوخت گاز است و به حجمی تحویل می‌شود که ارزش ریالی با ارزش سوخت موضوع گواهی برابر می­آن ایباشد. ارزش سوخت‌های یادشده بر مبن بندهای (۱) و (۲) تبصره (۳) ماده (۵) آیین‌نامه اجرایی ماده (۱۴) قانون محاسبه می‌شود.

۹ـ مشترکان غیرحمایتی : مشترکان برق که بر اساس قانون، برق خود را به قیمت غیر یارانه‌ای خریداری می­کنند.

ماده ۲ـ وزارت نیرو موظف است با همکاری سازمان تا پایان شهریورماه هر سال نسبت به پیش‌بینی کل نیاز مصرف برق سال آتی کشور اقدام نماید. سازمان مکلف است سوخت مصرفی نیروگاه ­ در سال آتی را به تفکیک برای کلیه سوخت­های سبد سوخت نیروگاهی بر اساس رابطه زیر، محاسبه و به وزارت نفت به‌منظور تخصیص گواهی ابلاغ نماید:

پیش‌بینی حجم کل برق تحویلی به

مشترکین داخلی در سال t ام

(کیلووات ‌ساعت) بر اساس اعلام وزارت

نیرو

×

حجم سوخت مصرفی نیروگاه ‌ها در سال

پایه (مترمکعب/لیتر) بر حجم کل برق

تحویلی به مشترکین در سال پایه

(کیلووات ساعت)

=

حجم سوخت تخصیص‌یافته

به وزارت نیرو در سال t ام

(مترمکعب/لیتر)

تبصره ۱ـ گواهی سوخت معادل صرفه‌جویی‌شده/مصرف ‌نشده آن دسته از نیروگاه ‌هایی که پس از ابلاغ این آیین­نامه به بهره‌­برداری تجاری خواهند رسید و در چهارچوب ضوابط قانونی دیگر (از جمله ماده (۱۲) قانون رفع موانع تولید رقابت‌­پذیر و ارتقای نظام مالی کشور) نسبت به دریافت سوخت صرفه‌جویی‌شده/مصرف ‌نشده و یا ارزش معادل آن اقدام خواهند نمود، در سقف عملکرد ضوابط یاد ‌شده (از جمله ماده (۱۲) قانون رفع موانع تولید رقابت­‌پذیر و ارتقای نظام مالی کشور) در طول دوره قرارداد، از سرجمع گواهی تخصیص‌یافته موضوع این ماده کسر می­گردد.

تبصره ۲ـ رابطه فوق تا پایان برنامه هفتم معتبر بوده و پس از آن، مقدار گواهی قابل‌افزایش نیست و سوخت نیروگاهی مازاد بر سقف گواهی، با نرخ گواهی سوخت به متقاضیان تحویل می‌شود.

تبصره ۳ـ سوخت موضوع گواهی­های صادره در هر سال به عنوان تعهدات شرکت‌های تابعه وزارت نفت به سازمان هدفمندی یارانه‌ها محسوب نمی‌شود.

تبصره ۴ـ ترکیب سوخت تحویلی به نیروگاه­ها در هر سال مطابق ماده (۲) قانون تعیین می‌شود.

تبصره ۵ ـ سوخت مصرفی برای تولید برق صادراتی نیروگاه­های موضوع ماده (۱۷) قانون با نرخ صادراتی محاسبه و دریافت می­شود.

ماده ۳ـ وزارت نفت موظف است تا پایان فروردین ماه هر سال گواهی به میزان سوخت­های محاسبه شده بر اساس رابطه مندرج در ماده (۲) این برنامه را صادر و برای مبادلات مالی در زنجیره تولید تا مصرف برق در اختیار وزارت نیرو قرار دهد.

تبصره ـ با توجه‌به میزان واقعی برق تحویلی به مشترکین و سبد سوخت تحویلی به نیروگاه ‌ها و ارزش حرارتی واقعی آن ‌ها در پایان اردیبهشت‌ماه سال بعد، با اعلام کتبی وزارت نیرو به سازمان، سقف تخصیص، اصلاح و توسط سازمان به وزارت نفت برای صدور مابقی گواهی یا ابطال مازاد آن ابلاغ و تسویه می­گردد.

ماده ۴ـ وزارت نیرو موظف است ظرف دو ماه پس از ابلاغ این بر‌نامه، نحوه محاسبه میزان گواهی سالانه مجاز جهت تحویل به هر نیروگاه بابت تولید هر کیلووات ‌ساعت برق، نحوه محاسبه میزان گواهی سالانه مجاز جهت تحویل به هر یک از شرکت‌های انتقال و توزیع بابت تحویل هر کیلووات ‌ساعت برق به مشترکین و نحوه محاسبه میزان گواهی سالانه مجاز جهت دریافت از شرکت‌های انتقال و توزیع بابت هر کیلووات ‌ساعت برق تحویل شده به آنها را باتوجه‌ به وضعیت فعلی بازدهی هر نیروگاه ‌ ، تلفات هریک از شرکت‌های انتقال و توزیع و عوامل مؤثر بر آنها (بازدهی و تلفات)، برای بازه زمانی بعد از ابلاغ این برنامه تا پایان سال ۱۴۰۷ تعیین کند.

تبصره ـ سازوکار تعیین میزان گواهی مجاز موضوع این ماده برای سال ‌ ۱۴۰۸ و بعد از آن، توسط وزارت نیرو با همکاری سازمان، تدوین و توسط وزارت نیرو ابلاغ می‌شود.

ماده ۵ ـ به منظور انتقال یارانه به انتهای زنجیره تولید، انتقال و توزیع نیروی برق و با لحاظ سایر مفاد این برنامه اقدامات زیر صورت می‌گیرد:

۱ـ وزارت نیرو موظف است در ابتدای هر فصل به‌صورت علی‌الحساب گواهی­های موضوع ماده (۴) این برنامه را متناسب با میزان برقی که هر یک از شرکت‌های انتقال و توزیع به مشترکین تحویل داده ‌اند، در اختیار آنها قرار دهد.

۲ـ شرکت‌های انتقال و توزیع موظف هستند در پایان هر فصل، متناسب با میزان برقی که تحویل گرفته‌اند، گواهی موضوع ماده (۴) این برنامه را در اختیار وزارت نیرو قرار دهند.

تبصره ـ چنانچه میزان گواهی تحویلی به وزارت نیرو توسط هر یک از شرکت‌های انتقال و توزیع کمتر از گواهی معادل مقدار برق تحویل داده شده به آنها باشد، آن شرکت موظف است میزان مابه‌­التفاوت را با نرخ گواهی سوخت به حساب تسویه یارانه و بهینه‌سازی واریز نماید.

۳ـ وزارت نیرو موظف است ماهانه، گواهی­های موضوع ماده (۴) این برنامه را متناسب با میزان برق تحویلی به شبکه توسط هر نیروگاه در اختیار آنها قرار دهد.

۴ـ نیروگاه ‌ها موظفند ماهانه به‌ازای هر واحد سوخت مصرفی، گواهی به شرکت ملی گاز و یا شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده ‌های نفتی تحویل نمایند.

تبصره ۱ـ چنانچه میزان گواهی تحویلی به شرکت ملی گاز و یا شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده ‌های نفتی توسط هر یک از نیروگاه­ها کمتر از میزان سوخت مصرفی به ایشان باشد، شرکت ملی گاز و یا شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده­های نفتی موظفند هزینه سوخت مصرفی مازاد را با نرخ گواهی سوخت محاسبه و دریافت نمایند.

تبصره ۲ـ شیوه‌­نامه اجرایی این ماده ظرف سه ماه پس از ابلاغ این بر‌نامه توسط وزارت نیرو با همکاری وزارت نفت، وزارت امور اقتصادی و دارایی و سازمان تدوین و توسط وزیر نیرو ابلاغ می­شود.


ماده ۶ ـ وزارت نفت مکلف است با همکاری وزارت نیرو ظرف دو ماه پس از ابلاغ این برنامه ، نسبت به ارایه درخواست پذیرش گواهی به بورس اقدام نماید. نیروگاه ‌ها و شرکت‌های انتقال و توزیع، مجاز به فروش مازاد گواهی­های در اختیار خود در تاالر موضوع این ماده می‌باشند.

تبصره ۱ـ دوره معاملاتی گواهی، دو سال است و هزینه انبارداری برای سال دوم با اعلام وزارت نفت و طبق مقررات بورس دریافت می‌گردد.

تبصره ۲ـ شرکت ملی گاز ایران و شرکت ملی پالایش و پخش فراورده ‌های نفتی ایران مکلف به پذیرش گواهی موضوع این برنامه برای تسویه بهای سوخت و خوراک مصرف‌کنندگان می­باشند.

تبصره ۳ـ سازمان مکلف است مانده گواهی­های مصرف نشده در پایان هر سال را از مجموع منابع سوخت در اختیار شرکت ملی گاز ایران و شرکت ملی پالایش و پخش فراورده ‌های نفتی ایران برای سال بعد کسر نماید و تسویه گواهی­های مذکور را در تنظیم و ارایه پیشنهاد بودجه سال بعد پیش­‌بینی نماید.

ماده ۷ـ خزانه­­‌داری کل کشور موظف است با درخواست وزارت نیرو، حسابی را تحت عنوان حساب تسویه یارانه و بهینه‌سازی به نام وزارت نیرو و نزد بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران افتتاح نماید. واریز منابع و برداشت مبالغ از این حساب، بر اساس مفاد این برنامه و در چهارچوب قوانین و مقررات مربوطه صورت می‌پذیرد.

تبصره ۱ـ صد درصد منابع حساب تسویه یارانه و بهینه‌­سازی در قالب لوایح بودجه سنواتی ابتدا برای تسویه یارانه برق در انتهای زنجیره و سپس صرف حمایت از طرح­های بهره ‌وری انرژی در صنعت برق از جمله با اولویت ارتقاء بازدهی (راندمان) نیروگاه­های حرارتی و توسعه نیروگاه­های تجدیدپذیر می‌شود.

تبصره ۲ـ وزارتخانه‌های نیرو و نفت مکلفند گزارش عملکرد حساب تسویه یارانه و بهینه­سازی را سالانه به وزارت امور اقتصادی و دارایی و سازمان ارایه نمایند.

ماده ۸ ـ نرخ سوخت نیروگاه­هایی که تمام یا بخشی از برق خود را به شبکه سراسری برق تحویل می­نمایند به تدریج و با تأیید هیئت وزیران به نرخ گواهی سوخت می‌رسد. کلیه منابع حاصل از فروش سوخت موضوع این ماده به حساب تسویه یارانه و بهینه‌سازی واریز می‌شود.

تبصره ۱ـ نرخ سوخت مولدهای خود تأمین که بدون اتصال به شبکه برای مصارف اختصاصی تأمین برق می‌نمایند در هر سال متناسب با تعرفه برق مصرف ‌کننده خود تأمین و هزینه‌های واقعی تولید برق محاسبه و منابع حاصل از آن به حساب هدفمندسازی یارانه‌ها واریز می‌شود.

تبصره ۲ـ میزان و سازوکار اعمال نرخ سوخت نیروگاهی در قبوض مشترکین، سالانه با پیشنهاد وزارت نیرو به تصویب هیئت وزیران می‌رسد.

ماده ۹ـ وزارت نیرو موظف است سازوکار عرضه برق نیروگاه­ها به صورت غیریارانه‌ای به مشترکین غیرحمایتی را در قالب بورس انرژی تدوین و با همکاری وزارت امور اقتصادی و دارایی نسبت به پیاده‌سازی آن اقدام نماید. نرخ سوخت نیروگاه ‌های موضوع این ماده متناسب با نرخ برق صنایع انرژی ‌بر موضوع ماده (۴) قانون، تعیین و درآمد حاصل از آن معادل برق معامله شده نیروگاه در بورس انرژی، بلافاصله پس از انجام معاملات، مستقیمًا به حساب تسویه یارانه و بهینه‌سازی واریز می‌شود.

ماده ۱۰ـ مالیات و عوارض سوخت مصرفی نیروگاه ‌ها که به عنوان ماده اولیه اصلی در فرآیند تولید برق به کار برده می‌شوند به عنوان اعتبار مالیاتی واحدهای تولیدکننده محسوب می‌شود.

ماده ۱۱ـ در راستای حصول اطمینان از پایداری و امنیت تولید، انتقال و توزیع برق و تعیین سال پایه موضوع ماده (۲) این بر­نامه، کارگروهی متشکل از وزارتخانه‌های نیرو ( رئیس کارگروه)، نفت، امور اقتصادی و دارایی و سازمان به منظور تعیین نحوه محاسبه میزان گواهی ماده (۴) و نظارت بر حسن اجرای برنامه تشکیل می‌شود.

معاون اول رئیس‎ جمهور ـ محمد مخبر