[آیین‌نامه اجرایی چگونگی استفاده از خودروهای دولتی، مصوب ۱۳۷۴]
شماره ۱۱۱۱ت۳۴ه – ۱۳۷۳/۲/۱۹
هیأت وزیران در جلسه مورخ ۱۳۷۳/۲/۴ بنا به پیشنهاد سازمان امور اداری و استخدامی کشور و به استناد تبصره (۱۳) قانون بودجه سال ۱۳۷۳ کل کشور آیین‌نامه اجرایی چگونگی استفاده از خودروهای دولتی و واگذاری آنها، موضوع بندهای (الف، ج و ک) تبصره مذکور را به شرح زیر تصویب نمود:
فصل اول – تعاریف
ماده ۱ – دستگاه اجرایی: منظور از دستگاه اجرایی در این آیین‌نامه، کلیه وزارتخانه‌ها، سازمانها و شرکتهای دولتی، مؤسسات و شرکت‌هایی هستند که شمول قانون بر آنها مستلزم ذکر نام است.
ماده ۲ – خودروهای دولتی: وسایل نقلیه‌ای هستند که جزو اموال عمومی و اموال دولت بوده و برای انجام امور اداری خدماتی در اختیار دستگاه اجرایی می‌باشند و به ترتیب زیر طبقه‌بندی می‌شوند:
الف – خودروهای خدمات عمومی، که با نصب نمره دولتی و نوشتن عبارت “خودرو خدمت” و نام دستگاه در اختیار دارنده در دو طرف آنها مشخص می‌شوند و عبارتند از: سواری، وانت، مینی‌بوس، اتوبوس، کامیون و کامیونت.
نصب نمره دولتی و درج عبارت “خودرو خدمت” و نام دستگاه در اختیار دارنده برای خودروهای وزارت اطلاعات الزامی نیست.
ب – خودروهای خدمات اختصاصی، که خودروهای سوای غیر تشریفاتی بوده و دارای نمره شخصی می‌باشند.
فصل دوم – چگونگی استفاده از خودروهای دولتی
ماده ۳ – کلیه خودروهای دستگاه اجرایی به استثنای خودروهای اختصاصی و تشریفاتی، خودرو خدمات عمومی محسوب می‌شوند و استفاده از آنها در غیر از ساعات اداری (با راننده یا بدون راننده) ممنوع می‌باشد.
تبصره – انجام مأموریتهای ادای درون‌شهری یا بین شهری که صرفاً با حکم مأموریت و برای جابجایی مأموران یا لوازم و تجهیزات مورد نیاز به محل مأموریت صورت می‌گیرد در خارج از ساعات اداری مجاز می‌باشد. هر گونه استفاده شخصی و بدون حکم مأموریت از این خودروها ممنوع است.
ماده ۴ – خودروهای خدمات اختصاصی (با راننده یا بدون راننده) صرفاً در اختیار مقامات موضوع تبصره (۲) ماده (۱) قانون نظام هماهنگ پرداخت کارکنان دولت و همترازان آنها قرار می‌گیرند مقامات بند الف و ب تبصره مذکور و همترازان آنها فقط از یک دستگاه اتومبیل استفاده خواهند کرد. چگونگی استفاده از خودروها در حد متعارف با تشخیص استفاده کننده است.
ماده ۵ – آن دسته از مدیران و مسئولان مذکور در ماده (۳) آیین‌نامه نحوه استفاده از اتومبیلهای دولتی (موضوع تصویب‌نامه شماره ۱۲۶۶۳ت۵۸۴ه مورخ ۱۳۷۱.۳.۹) که مشمول مقررات استفاده از خودروهای خدمات اختصاصی نمی‌باشند، در صورتی که از خودروهای دولتی موضوع این آیین‌نامه خریداری نکنند برای آمدن به محل کار و بازگشت به محل سکونت با نظر بالاترین مقام دستگاه اجرایی مرتبط و بر اساس سمت اداری و فاصله محل کار و سکونت، می‌توانند از‌خودروهای عمومی دولتی استفاده کنند و یا به هزینه دستگاه از خدمات مؤسسه‌های حمل و نقل شهری استفاده نمایند و یا حق ایاب و ذهاب به شرح زیر دریافت نمایند.
الف – در شهر تهران تا یکصد و پنجاه هزار (۱۵۰.۰۰۰) ریال.
ب – در شهرهای مشهد، اصفهان، تبریز و شیراز تا یکصد هزار (۱۰۰.۰۰۰) ریال.
ج – در سایر شهرها تا هشتاد هزار (۸۰.۰۰۰) ریال.
تبصره – حق ایاب و ذهاب موضوع این ماده علاوه بر ارقام مربوط به حداکثر حقوق و مزایای مستخدمین دولت قابل پرداخت می‌باشد و به کسانی که خودروی دولتی خریده‌اند و یا از خدمات مربوط به حمل و نقل استفاده می‌کنند پرداخت نخواهد شد.
ماده ۶ – مجوز طرح ترافیک در تهران برای خودروهای موضوع این آیین‌نامه توسط دستگاه ذیربط تأمین خواهد شد.
فصل سوم – چگونگی روش خودروهای دولتی و واگذاری امور نقلیه
ماده ۷ – دستگاه‌های اجرایی می‌توانند در اجرای بند (الف) تبصره (۱۳) قانون بودجه کل کشور، تمام خودروها و یا خودروهای مازاد خود و نیز خودروهایی را که به موجب مقررات و یا دستورالعمل‌های مربوط در اختیار مسئولان و مدیران گذاشته‌اند با رعایت مقررات مربوط و به ترتیب اولویت‌های زیر به فروش برسانند:
الف – مستخدمان رسمی یا ثابت دستگاه‌های اجرایی در مشاغل پشتیبانی و خدماتی که با استفاده از مقررات مربوط درخواست بازخریدی یا بازنشستگی می‌نمایند و نیز مقامات، مسئولان و مدیرانی که تا زمان تصویب این آیین‌نامه و بر اساس مجوز ماده ۳ تصویب‌نامه شماره ۱۲۶۶۳ت۵۸۴ه مورخ ۱۳۷۱.۳.۹ ورود در اختیار داشته‌اند ( افرادی که بر خلاف مجوز اتومبیل در اختیار داشته‌اند مشمول این مقررات نخواهند بود).
ب – سایر مستخدمان دستگاه اجرایی.
ج – سایر اشخاص حقیقی یا حقوق (با اولویت شرکتهای تعاونی حمل و نقل اداری).
تبصره ۱ – دستگاه‌های اجرایی باید به نحوی عمل نمایند که تا پایان سال ۱۳۷۳ حداقل بیست درصد (۲۰%) از خودروهای خود را به فروش برسانند.
تبصره ۲ – افراد مذکور در بندهای “الف” و “ب” صرفاً یک بار می‌توانند از مزایای این ماده استفاده نمایند این افراد ظرف مدت پنج سال از تاریخ خرید خودرو حق استفاده از خدمات حمل و نقل از محل سکونت به محل کار و بالعکس را ندارند و نیز نمی‌توانند حق ایاب و ذهاب مذکور در ماده ۵ را دریافت کنند.
ماده ۸ – دستگاه‌های اجرایی می‌توانند خودروهای موضوع ماده (۳) این آیین‌نامه را که در اختیار واحدهای نقلیه با ترابری آنها است، به رانندگان و کارکنان واحدهای نقلیه یا ترابری و تعمیرگاه‌های خود که بر اساس مقررات موجود تقاضای بازخریدی یا بازنشستگی می‌نمایند، واگذار کنند و تسهیلات لازم را برای تشکیل شرکت تعاونی حمل و نقل اداری مرکب از اشخاص یاد شده فراهم نمایند.
تبصره – کسورات بازنشستگی کارکنان رسمی و ثابت که بازخرید می‌شوند، با استفاده از ماده (۱) قانون نحوه تعدیل نیروی انسانی، به صندوق تأمین اجتماعی منتقل می‌گردد تا کارکنان یاد شده از حمایتهای بیمه‌ای و بازنشستگی صندوق مزبور بهره‌مند گردند.
ماده ۹ – دستگاه‌های اجرای با تصویب بالاترین مقام دستگاه می‌توانند برای ارائه خدمات ایاب و ذهاب عمومی ( اتوبوس و مینی‌بوس) به کل کارکنان خود، با اشخاص حقیقی یا حقوقی (با اولویت شرکتهای تعاونی حمل و نقل ادای) و با رعایت قوانین و مقررات مربوط، قرارداد معتقد نمایند و خدمات مورد نیاز خود را از این طریق دریافت دارند.
ماده ۱۰ – نحوه فروش و تعیین قیمت خودروهای واگذاری تابع مقررات این آیین‌نامه و آیین‌نامه معاملات دولتی – مصوب ۱۳۴۹ – خواهد بود.
تبصره ۱ – بیست درصد (۲۰%) بهای خودروهایی که طبق مواد (۷) و (۸) به فروش می‌رسد (به استثنای بند ج ماده (۷) به صورت نقد و بقیه، حداکثر در شصت (۶۰) قسط به صورت ماهانه توسط خریدار پرداخت خواهد شد.
تبصره ۲ – در صورتی که خریدار از اشخاص حقیقی یا حقوقی مذکور در بند (ج) ماده (۷) باشد، باید تمام بهای خودرو را یکجا و نقداً پرداخت نماید. همچنین از سایر خریدارانی که رابطه استخدامی خود را با دستگاه اجرای متبوع خود قطع می‌کنند باید وثیقه معتبر اخذ شود.
ماده ۱۱ – دستگاه‌های اجرایی که از بودجه عمومی استفاده می‌نمایند، مکلفند درآمدهای حاصل از روش خودروهای موضوع این آیین‌نامه را به حساب خزانه‌داری کل کشور واریز نمایند. وزارت امور اقتصادی و دارایی مکلف است معادل مبلغ واریزی هر دستگاه را در اختیار همان دستگاه قرار دهد تا صرف هزینه‌های مذکور در این آیین‌نامه شود.
فصل چهارم – سایر مقررات
ماده ۱۲ – پستهای سازمانی واحدهای نقلیه یا ترابری موجود در دستگاه‌های اجرایی به تناسب واگذاری امور نقلیه حذف می‌گردند. ایجاد مجدد پستهای حذف‌شده در واحدهای نقلیه موضوع این ماده و یا استخدام و بکارگیری راننده و هر گونه کارمند در واحدهای یاد شده، در دستگاه‌های اجرایی که طبق مواد (۷) و (۸) علم نموده‌اند ممنوع می‌باشد.
ماده ۱۳ – دستگاه اجرایی متبوع استفاده کننده از خودرو در صورت دریافت گزارش مراجع ذیربط و یا مشاهده هر گونه تخلف از مفاد این آیین‌نامه مکلف است برخورد اداری لازم را با متخلف به عمل آورد.
ماده ۱۴ – نیروهای مسلح از شمول این آیین‌نامه مستثنی بوده و وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح در اجرای تبصره (۱۳) قانون بودجه سال ۱۳۷۳ کل کشور، موظف است ظرف حداکثر یک ماه از تاریخ ابلاغ این آیین‌نامه، آیین‌نامه چگونگی استفاده از خودروهای نیروهای مسلح و فروش آنها را متناوب با شرایط خاص خود تنظیم و به تصویب هیأت وزیران برساند.
ماده ۱۵ – وزارت امور اقتصادی و دارایی، سازمان برنامه و بودجه، دیوان محاسبات کشور، سازمان بازرسی کل کشور و وزارت کشور موظفند گزارش چگونگی اجرا و موارد تخلف از این آیین‌نامه را هر سه ماه یک بار به رؤسای سه قوه و دبیرخانه شورای عالی بررسی و تعیین الگوی مصرف ارائه نمایند.
ماده ۱۶ – از تاریخ ابلاغ این آیین‌نامه، آیین‌نامه نحوه استفاده از خودروهای دولتی موضوع تصویب‌نامه شماره ۱۲۶۶۳ت۵۸۴ه مورخ ۱۳۷۱.۳.۹ و آیین‌نامه چگونگی استفاده از اتومبیلهای دولت و واگذاری امور نقلیه دستگاه‌های دولتی به بخش غیردولتی موضوع تصویب‌نامه شماره ۵۹۵۹۰ت۳۵۱ه مورخ ۱۳۷۲.۲.۱۵ و سایر مقررات مغایر لغو می‌گردد.
حسن حبیبی – معاون اول رییس جمهور