قانون اصلاح تعرفه گمرکی [مصوب ۱۳۳۷]

فصل اول- حقوق و هزینه های گمرکی

ماده ۱ – از واردات قطعی کشور حقوق ورودی طبق جدول تعرفه ضمیمه این قانون و هزینه گمرکی و کارمزد بشرح ماده ۷ به ریال رایج دریافت‌ میگردد.
‌کالاهائی که از یک نقطه مرزی کشور وارد و از نقطه مرزی دیگر خارج میگردد (‌کالای ترانزیتی) و کالاهائی که پس از ورود به کشور بخارجه اعاده‌ میشود (‌کالای مرجوعی) و کالاهائی که در بند یا لنگرگاه یا فرودگاه ایرانی از یک کشتی بکشتی دیگر یا از یک هواپیما به هواپیمای دیگر انتقال داده ‌میشود (‌کالای انتقالی) و کالاهائی که از یک بندر یا نقطه مرزی کشور خارج و از بندر یا نقطه مرزی داخل می‌شود (‌کالای کابوتاژی) و کالاهائی ‌که بعنوان واردات و صادرات موقت وارد و صادر میگردد جزء واردات و صادرات کشور محسوب نبوده و از حقوق گمرکی معاف لکن مشمول ‌پرداخت هزینه گمرکی و کارمزد بشرح ماده ۷ میباشد.
‌صادرات کشور از حقوق گمرکی خروجی مطلقاً معاف ولی مشمول پرداخت هزینه‌ها و کارمزد مذکور در ماده ۷ خواهد بود.

ماده ۲ – هر کشوری که نسبت بتمام یا قسمتی از اقلام صادرات ایران بآن کشور حقوق گمرکی یا عوارض دیگر غیر متناسبی تعیین کرده یا بکند و‌ یا تضییقاتی بصورت تشریفات گمرکی یا بهر صورت دیگری نسبت بصادرات ایران بآن کشور وارد سازد دولت مجاز است نسبت بتمام یا‌ بعضی از اقلام کالاهای وارده از آن کشور حق انحصار مخصوص برقرار و برای کالاهائیکه طبق جدول مزبور از حقوق گمرکی -بخشوده میباشد حق ‌انحصاری بمیزانی که مقتضی بداند تعیین نماید مقررات مربوط به وصول و مأخذ حق انحصار مزبور از طرف وزارت بازرگانی پیشنهاد و پس از‌تصویب هیأت دولت بلافاصله بموقع اجراء گذاشته میشود.

تبصره – در صورتی که کالاهای وارداتی مشابه مصنوعات کشور بنحوی با محصولات صنعتی داخلی رقابت نماید که نتیجه آن موجب تقلیل و یا‌ تعطیل کارخانه‌های کشور گردد کمیسیونی بریاست وزیر صنایع و معادن و عضویت مدیر کل بانک ملی و رئیس اطاق بازرگانی تهران و معاون وزارت‌ بازرگانی و معاون وزارت گمرکات و انحصارات تشکیل میشود تا پیشنهاد لازم را برای دریافت حقوق انحصاری از کالاهای مذکور بمنظور جلوگیری‌ از رقابت تنظیم نموده برای تصویب به هیأت وزیران تقدیم نماید.

ماده ۳ – منظور از تن که در جدول تعرفه ضمیمه این قانون بعنوان واحد وزن و مأخذ دریافت حقوق گمرکی قید گردیده تن متر یک (‌که معادل هزار کیلو‌گرام) است می‌باشد.
‌هر گاه کالا بمقدار زیاد یا کمتر از واحد مذکور در جدول مزبور عرضه شود حقوق گمرکی نسبت بهمان مقدار که عرضه شده دریافت‌ می‌گردد.
‌منظور از وزن بالفاف یا با محفظه یا با ظرف که در جدول تعرفه بعنوان مأخذ دریافت حقوق گمرکی تعیین گردیده وزن خالص کالا بحال و وضع‌عادی در گمرک باضافه وزن لفاف یا محفظه یا ظرفی است که آن کالا در خرده‌ فروشی با همان لفاف یا محفظه یا ظرف بخریدار داده می‌شود.
‌مقصود از کیلو گرام که در تعرفه مأخذ حقوق ورودی قرار داده شده وزن خالص کالا بحال و وضع عادی در گمرک میباشد و آن عبارت است از وزن کالا بعد از‌کسر وزن تمام لفاف و ظرف های بیرونی و درونی کالا بوسیله توزین یا موضوع کردن وزن تخمینی ظرف که با توجه بنوع ظروف در آئین‌نامه گمرکی‌مقرر می‌شود تعیین میگردد هر گاه کالا در محفظه‌های تجملی و غیر عادی یا در ظروف تجملی غیر عادی وارد گردد و مأخذ حقوقی که طبق جدول ‌تعرفه برای آن ظروف تعیین گردیده زیادتر از مأخذ حقوق مظروف آن باشد حقوق متعلقه بهر یک از ظرف و مظروف جداگانه دریافت می‌گردد مگر در‌مواردیکه ظرف از مظروف قابل تفکیک نباشد یا تفکیک آن موجب تباهی یا افتادن کالا از صورت بازار باشد که در این صورت ظرف و مظروف توأماً‌ مشمول پرداخت حقوق مأخذ بالاتر خواهد بود.
‌در صورتی که ظروف و مظروف قابل تفکیک باشد و هر یک حقوق جداگانه متعلق بنوع جنس خود را بپردازد حقوق مظروف از روی وزن خالص آن ‌دریافت می‌گردد ولو اینکه در جدول تعرفه حقوق ورودی آن بمأخذ وزن با ظرف یا لفاف یا با محفظه تعیین شده باشد.
‌در مواردی که حقوق گمرکی بمأخذ متر مربع یا میزان اختلاط پیش‌بینی شده است در صورت بروز اختلاف تکلیف حل اختلافات جزئی ناشی از‌ آزمایشهای لابراتواری ضمن آئین‌نامه گمرکی تعیین خواهد شد

ماده ۴ – ارزش کالاهای ورودی در گمرک در همه موارد عبارت است از بهای سیف (‌بهای خرید کالاهای در مبداء باضافه هزینه بیمه و باربندی و حمل‌و نقل و سایر هزینه‌هائی که بآن کالا تا ورود باولین دفتر گمرکی و در مورد کالاهای محموله با هواپیما تا اولین فرودگاهی که کالا در آنجا تخلیه‌ می‌شود تعلق می‌گیرد) که از روی سیاهه‌های صحیح و معتبر تعیین می‌گردد ارزیابی کالا در گمرک بر اساس نرخ ارز و برابری‌های تعیین شده از طرف‌بانک ملی ایران خواهد بود

تبصره ۱ – منظور از سیاهه‌های صحیح و معتبر آنست که مستقیما از طرف کارخانه‌های سازنده یا فروشنده با امضاء مجاز صادر شده و صحت ‌امضای آن و همچنین مطابقت ارزش مندرج در آن با نرخ صادراتی در کشور صادرکننده از طرف اطاق بازرگانی محل گواهی و از طرف مامورین کنسولی‌دولت شاهنشاهی در آن کشور صحت امضای اطاق بازرگانی تصدیق شده باشد

تبصره ۲ – در مورد کالاهائی که بدون ابزار سیاهه بگمرک اظهار شود و یا سیاهه صحیح و معتبر نباشد و یا ارزش اظهار شده متناسب نباشد اداره ‌گمرک ارزش را با مقایسه با ارزش کالای صادراتی مشابه همان کشور که با سیاهه صحیح قابل قبول و در تاریخ متقارن خریداری شده باشد تعیین‌می‌نماید

تبصره ۳ – نسبت باسناد و سیاهه‌های مخدوش و مجعول و یا تقلبی که برای ترخص جنس از گمرک ابراز شود علاوه بر اینکه عمل ارزیابی کالا ‌موضوع آن اسناد طبق تبصره ۲ بالا انجام می‌گردد درباره آن طبق مقررات آئین‌نامه گمرکی مذکور در ماده ۳۵ عمل خواهد شد

ماده ۵ – در احتساب هر یک از اقلام حقوق و هزینه‌های گمرکی و کارمزد که گمرک وصول می‌نماید کسور پنجاه دینار و کمتر حذف و بالاتر از پنجاه ‌دینار به یک ریال تبدیل می‌شود

ماده ۶ – هر گاه در ضمن پیمانهای بازرگانی دولت با کشورهای بیگانه برای کالاهای معینی حقوق گمرکی بماخذی غیر از آنچه که در جدول تعرفه‌ ضمیمه این قانون مقرر است تعیین شده باشد مادام که پیمانهای مزبور بقوت خود باقی می‌باشد حقوق گمرکی آن کالا مطابق ماخذ تعیین شده در‌پیمانها و با رعایت شرایط مقرره در آنها دریافت میگردد مگر اینکه در تعرفه ضمیمه این قانون حقوق گمرکی کمتری بآن تعلق گیرد و یا از حقوق‌گمرکی -بخشوده شده باشد

تبصره – در قراردادهای منعقده با کشورهای خارجی چنانچه ترتیب خاصی در آنها پیش‌بینی نشده باشد دولت کامله ‌الوداد شامل مزایائی که بطور ‌متقابل و یا مشروط و مقید بکشور دیگری داده شده نخواهد گردید مگر آنکه دولتی که بموجب این اصل تقاضای اجرای شرط مذکور را مینماید با‌ موافقت دولت ایران مزایائی مشابه آن در همان موارد یا مزایای دیگری که دارای ارزش اقتصادی قابل توجهی بتشخیص هیئت وزیران و در همان‌حدود باشد متقابلا بدهد و یا شروط و قیودی مشابه آنرا بپذیرد

ماده ۷ – هزینه‌های گمرکی و کارمزد مختلف مذکور در ماده ۱ این قانون بشرح ذیل است:
1 – بهای تمبر که به درخواست ها و اسناد تسلیمی بگمرک یا باسناد صادره از گمرک الصاق میشود.
2 – بهای مهر سربی یا لاکی یا برچسب یا نوارچسب گمرکی.
3 – ارضیه و انبارداری که از روز سی و یکم اظهارنامه اجمالی (‌مانیفست) یا بارنامه حمل تعلق می‌گیرد ولی در هر حال نیاید از قبل روز دهم تخلیه‌ کالا در گمرک دریافت شود.
4 – حق باربری و تخلیه و بارگیری.
5 – حق مراقبت در انبارهای اختصاصی یا در خارج از محوطه گمرک و حق بدرقه کالا.
6 – حق نظارت در انتقال کالاها از کشتی بکشتی دیگر یا از هواپیما بهواپیمای دیگر.
7 – حق آزمایش و تعرفه‌بندی کالا.
‌موارد تعلق و ترتیب وصول و مصرف و مأخذ نرخ هر یک از این هزینه‌های گمرکی و هزینه‌های دیگری که برای تأمین انتظام و حسن جریان تشریفات‌ گمرکی لازم باشد در آئین‌ نامه گمرکی تعیین می‌گردد.

تبصره ۱ – اداره کل گمرک مکلف است کلیه درآمد انبارداری و ارضیه وصولی را در حساب مخصوصی متمرکز و از آن محل کرایه انبارها و اراضی ‌استیجاری را پرداخته مازاد آنرا بمصرف ساختمان و تعمیر انبار – محوطه – هانگار و خرید و تهیه وسائل آتش‌ نشانی و حفاظت کالا و تهیه و تکمیل ‌وسائل و محل کار و سکونت کارکنان گمرک و نگاهداری و سایر هزینه‌های مربوط بانبار برساند.

تبصره ۲ – اداره کل گمرکات میتواند مسئولیت اداره کردن انبارهای هر یک از گمرکخانه‌ها را که مقتضی بداند باشخاص یا شرکتها و یا به‌مؤسسات خصوصی معتبر واجد صلاحیت اخذ در مقابل اخذ تضمین بانکی با شرایط خاصی که بموجب آئین‌نامه گمرکی تعیین می‌گردد واگذار و از محل‌ درآمد انبارداری کارمزد مناسبی باشخاص یا موسسات مذکور پرداخت نماید و در هر حال مسئولیت حفظ کالا در مقابل مردم بعهده خود گمرک ‌است.

ماده ۸ – کالای موجود در گمرک وثیقه پرداخت حقوق و هزینه‌های گمرکی متعلق به آن کالا و سایر بدهی‌های صاحب مال بگمرک میباشد و اداره‌ گمرک بهیچ عنوان نمیتواند قبل از دریافت یا تأمین حقوق و هزینه‌های گمرکی متعلقه و سایر بدهی‌های صاحب مال بگمرک اجازه ترخیص کالائی‌ را بدهد.

ماده ۹ – در مواردی که نسبت بکالای موجود در گمرک بعنوان تأمین بدهی باشخاص یا بهر عنوان دیگر دستور توقف از طرف مقامات ‌صالحه داده شود اداره گمرک نسبت به وصول حقوق و عوارض گمرکی متعلق به آن کالا حق تقدم دارد. و در هر حال توقیف کالا در گمرک از طرف‌ مقامات صالحه مانع از فروش و حراج آن کالا طبق مقررات گمرک نخواهد بود و در این صورت پس از کسر حقوق و هزینه‌های گمرکی و حق بیمه و‌بدهی صاحب آن به گمرک بقیه در توقیف خواهد ماند.

ماده ۱۰ – بعد از ترخیص کالاهائی از گمرک هر گاه معلوم گردد که حقوق و هزینه‌های گمرکی و کارمزد گمرکی متعلق به آن کالا و همچنین سایر‌ عوارض که وصول آنها بعهده گمرک واگذار شده یا میشود بیشتر یا کمتر از آنچه مقرر بوده دریافت گردیده یا اینکه بعضی از آن حقوق و هزینه‌های‌ گمرکی اساساً من غیر حق تادیه شده یا دریافت نشده است اداره گمرک و صاحب آن مال میتوانند در عرض مدت یک سال از تاریخ صدور سند ترخیص‌ کالای مورد بحث مابه‌التفاوت را از یکدیگر مطالبه و تعقیب نمایند. اضافه یا کسر دریافتی کمتر از صد ریال قابل مطالبه طرفین نخواهد بود.
‌چنانچه تا قبل از انقضای دوره مالی استرداد اضافه دریافتی‌های مأخوذه از طرف اداره کل گمرک مسیر نگردد خزانه‌داریکل مکلف است بمحض اعلام‌اداره کل گمرک مبلغ مورد اعلام را بعنوان استرداد وجوه مأخوذه غیر قانونی بدون هیچگونه تشریفات حداکثر در ظرف مدت ۱۰ روز بوسیله اداره‌ کل گمرک مسترد نماید.
‌اداره کل گمرک مجاز است پنج درصد کسر دریافتی‌هائی که بموجب این ماده وصول می‌شود بمامورینی که در کشف وصول آن دخالت و اقدام مؤثر‌ داشته‌اند بعنوان پاداش بپردازد و نود و پنج درصد بقیه کسر دریافتی‌ها را بدرآمد متفرقه گمرکی منظور دارد.

فصل دوم – شرایط عمومی واردات

ماده ۱۱ – وسایط نقلیه آبی اعم از خالی یا حامل کالا که وارد آبهای کشور می‌شود باید فقط در اسکله‌های مجاز پهلو بگیرد یا در لنگرگاه های مجاز‌لنگر بیندازد و قبل از انجام تشریفات گمرکی نباید کالائی تخلیه یا بارگیری نموده یا از اسکله یا لنگرگاهها حرکت نمایند
‌هواپیمائیکه از خارج وارد کشور می‌شوند باید فقط در فرودگاه‌هائیکه دفتر گمرکی در آن دایر است فرود آمده تشریفات گمرکی را انجام دهند و بدون‌اجازه گمرک حرکت ننمایند. متخلف از مقررات این ماده (‌جز در موارد قهری که باید با مدارک کافی ثابت شود) علاوه بر مجازات های قانونی مستوجب‌ جزای نقدی خواهد بود که در آئین‌نامه گمرکی تعیین می‌گردد.

ماده ۱۲ – کالا باید از راههای مجازی که فهرست آن از طرف اداره کل گمرک تنظیم و منتشر می‌شود وارد کشور شده یکسره باولین گمرکخانه مرزی ‌طبق اظهارنامه تحویل گردد.

ماده ۱۳ – کالای وارده همینکه به گمرکخانه‌ای که برای انجام تشریفات و اخذ حقوق و ترخیص کالا مجاز است تحویل گردید صاحب مال باید در‌همان گمرکخانه بتسلیم اظهارنامه و پرداخت حقوق و انجام تشریفات گمرکی و ترخیص کالای خود اقدام نماید اداره گمرک فهرست گمرکخانه‌های‌مجاز را منتشر می‌نماید.
‌اداره کل گمرک اختیار دارد در صورت تقاضای کتبی و صاحب مال حمل کالای گمرک نشده‌ای را ار [از] یک گمرکخانه مجاز بگمرک خانه مجاز دیگری تحت‌ رژیم پاساوان تضمینی و با قیود و شرایطی که در آئین‌نامه گمرکی تعیین خواهد شد اجازه دهد و نیز در مواقع ضروری کالا را رأساً از یک دفتر گمرک بگمرکخانه‌های داخلی حمل نماید
‌اداره کل گمرک می‌تواند این اختیار را کلا یا بعضاً بهر یک از گمرکخانه‌های مجازی که مقتضی بداند با شرائطی که لازم بشمارد تفویض نماید.

ماده ۱۴ – کالاهای وارده بکشور در عرض مدت هشت ماه از تاریخ تسلیم مانیفست یا اظهارنامه اجمالی بگمرک ورودی می‌توان برای یکی از‌منظورهای ذیل اظهار نموده:
1 – ورود قطعی بکشور
2 – ورود موقت
3 – اعاده بخارجه
4 – ترانزیت
5 – انتقال به انبار اختصاصی
‌هر کالائیکه تا انقضاء مدت هشت ماه مزبور تحت هیچیک از عناوین مذکور اظهار و یا از گمرک تحویل گرفته نشود کالای متروکه محسوب خواهد ‌شد

تبصره ۱ – تا موقعی که برای ترخیص کالا سند گمرکی صادر نشده یا آگهی حزاج [حراج] منتشر نگردیده صاحب کالا حق دارد اظهارنامه خود را که برای ‌یکی از منظورهای پنجگانه فوق داده است با اظهارنامه به منظورهای دیگر تبدیل کند ولی چنانچه اظهارنامه اولی طبق آئین‌نامه گمرکی مستلزم پرداخت‌ جزای نقدی باشد اظهارکننده باید قبلا جریمه مقرره را بپردازد.

تبصره ۲ – در موارد استثنائی که به اداره گمرکی ثابت شود عدم اقدام بتحویل گرفتن کالا از گمرک در ظرف هشتماه مذکور معلول علل موجهی‌ بوده اداره کل گمرک می‌تواند مهلت مقرره در این ماده را بنا به تقاضای کتبی صاحب مال تا مدت مقتضی و به شرط پرداخت حق انبارداری تا تاریخ ابلاغ‌ موافقت تمدید نماید

ماده ۱۵ – کالای متروکه ۳۰ روز پس از اخطار بصاحب مال یا نماینده او (‌اگر معلوم باشد والا به متصدی حمل) و سی روز پس از نشر آگهی از‌طرف گمرک در حراج عمومی یا از طریق مزایده کتبی و یا بطریقی که در مورد فروش کالاهای قاچاق و ضبطی طبق آئین‌نامه عمل میشود در‌فروشگاه های گمرک بفروش برسانند حاصل فروش کالا پس از برداشت حقوق و هزینه‌های گمرکی و کارمزد متعلقه تا مدت دو سال از تاریخ فروش در‌گمرک بطور سپرده نگاهداری میشود اگر صاحب مال در عرض دو سال با ارائه اسناد و مدارک بمطالبه سپرده اقدام ننماید سپرده مزبور بدرآمد‌دولت منظور می‌گردد.

تبصره – هر گاه صاحب کالا بعد از نشر آگهی حراج کالا و قبل از آنکه گمرک کالای متروکه را بفروش رسانده باشد کالای خود را برای ورود ‌قطعی در کشور اظهار و بلافاصله حقوق و هزینه‌های گمرکی آن را نقداً بپردازد اداره گمرک از فروش آن کالا خودداری خواهد نمود.

فصل سوم
ترتیب ترخیص کالا از گمرک

ماده ۱۶ – برای ترخیص کالا از گمرک بهر عنوانی از عناوین ترخیص صاحب کالا یا نماینده اختیاردار او باید اظهارنامه رسمی مخصوصی به آن‌عنوان را که حاکی از مشخصات کالا باشد تنظیم و با اسناد لازمه بگمرک تسلیم نماید
‌طرز تنظیم و تسلیم اظهارنامه و اسناد لازم جهت ترخیص کالا و کیفیت معاینه و تفتیش آن در آئین‌نامه گمرکی تعیین میشود

ماده ۱۷ – تسلیم اظهارنامه‌ایکه مندرجات آن برخلاف واقع و مستلزم زیان دولت باشد مستوجب پرداخت جریمه نقدی است که میزان آن با توجه ‌باوضاع و احوال و بر حسب نوع خلاف و تأثیر آن در حقوق و عوارض گمرکی در آئین‌نامه گمرکی تعیین میگردد در هر حال نباید از یک برابر بهای‌سیف کالا تجاوز نماید

تبصره – موارد ذیل قاچاق محسوب و نسبت بآن بر حسب مورد طبق قانون مجازات مرتکبین قاچاق عمل خواهد شد:
1 – بیرون بردن کالای تجارتی از گمرک بدون تسلیم اظهارنامه و پرداخت حقوق و عوارض گمرکی خواه عمل در حین خروج از گمرک یا بعد از‌خروج کشف شود
‌هر گاه خارج‌کننده غیر از صاحب مال یا نماینده قانونی او باشد گمرک عین کالا و در صورت نبودن کالا بهای آنرا که از مرتکب گرفته میشود پس از‌دریافت حقوق و عوارض گمرکی مقرره بصاحب مال مسترد می‌دارد و مرتکب طبق مقررات کیفری تعقیب خواهد شد
2 – اظهار کردن کالاهای تجارتی ممنوع‌الورود و یا غیر مجاز تحت عنوان کالای مجاز با نام عوضی و با استفاده از اسناد خلاف واقع
3 – بیرون بردن کالای اظهار نشده از گمرک در جوف کالای اظهار شده در صورتی که کالای ممنوع‌الورود یا غیر مجاز باشد و یا آنکه حقوق گمرکی‌آن بیشتر از حقوق کالای اظهار شده باشد مقدار مورد تخلف مشمول مقررات قاچاق خواهد بود

ماده ۱۸ – کالای غیر مجاز و یا ممنوع‌ الورود که منظماً بیک گمرک مجاز وارد و برای حمل بیک گمرکخانه مجاز داخلی دیگر تحت پاساوان و یا ‌بموجب اظهارنامه ورودی برای ورود قطعی بکشور به گمرک اظهار شود اداره گمرک فقط بضبط آن کالا اکتفا خواهد نمود و صاحب مال حق دارد از‌عمل ضبط مال بدادگاه شکایت کند مدت شکایت بدادگاه برای صاحبان این کالا از تاریخ اعلان کتبی ضبط آن بصاحب مال یا نماینده قانونی او‌ششماه است و اگر در مدت مزبور از طرف صاحب مال بدادگاه مراجعه نشود حق مراجعه او ساقط خواهد شد.

تبصره ۱ – کالاهای غیر مجازی که فقط بمنظور انجام آئین ترانزیت در یک گمرکخانه برای حمل بگمرکخانه دیگری تحت عنوان پاساوان اظهار‌شود از ترتیب فوق به شرط آنکه مراتب صریحاً در اظهارنامه پاساوانی اعلام شده باشد مستثنی خواهد بود.

تبصره ۲ – مقررات ماده ۱۸ شامل کالای غیر مجاز یا ممنوع‌الورود که بجای کالای مجاز از گمرک مرخص شده باشد نیز می‌باشد و در اینمورد ‌مدت تعقیب گمرک برای استرداد مال و در صورت نبودن مال برای مطالبه بهای سیف آن یکسال بوده و صاحب مال پس از رد مال یا بهای آن حق دارد‌ظرف شش ماه از تاریخ ابلاغ گمرک بدادگاه صلاحیتدار حوزه گمرکی مربوط شکایت نماید. پس از رد مال حقوق و هزینه‌های دریافتی بصاحب مال‌ مسترد و در صورت نبودن کالا از مبلغ بهای آن کسر خواهد شد.

تبصره ۳ – کالاهائیکه طبق مقررات این ماده یا تبصره ۲ و یا طبق قانون مجازات مرتکبین قاچاق ضبط و قطعاً بملکیت دولت در میآید باستثناء ‌آنچه که طبق آئین‌نامه گمرک باید معدوم یا بوزارتخانه‌ها و ادارات مربوطه تحویل گردد از طرف اداره گمرک در حراج عمومی و یا از طریق مزایده‌ کتبی و یا بطور خرده ‌فروشی در فروشگاههائی که برای جزئی فروشی کالاهای ضبطی تشکیل میدهد فروخته خواهد شد.

ماده ۱۹ – اداره گمرک میتواند برای اشخاصی که بعنوان حق‌العملکار در گمرکخانه‌ها بوکالت از طرف صاحبان کالا بانجام تشریفات گمرکی و‌ ترخیص کالا اقدام مینمایند طبق آئین‌نامه شرایط و قیودی برقرار سازد.

فصل چهارم- معافیتها و ممنوعیتها

ماده ۲۰ – علاوه بر معافیتهای مذکور در جدول تعرفه ضمیمه این قانون و معافیت های دیگری که بموجب قوانین مخصوص یا بر طبق امتیازنامه‌ها و‌قراردادهای بازرگانی دولتی مقرر است اجناس مشروحه در زیر نیز بموجب این قانون از پرداخت حقوق گمرکی و هزینه‌های مذکور در ماده هفتم این‌ قانون (‌باستثنای حق انبارداری و باربری) معاف خواهد بود:

۱ – اشیاء متعلق بدربار شاهنشاهی و همچنین اشیاء متعلق بپادشاهان و رؤسای کشورهای خارجه و همراهان آنها.

۲ – اشیاء متعلق به نمایندگان سیاسی خارجه در ایران (‌سفیر کبیر – وزیر مختار – کاردار – رایزن – دبیر – وابسته‌های کشوری و لشگری) به شرط ‌رعایت معامله متقابله نسبت باشیاء این قبیل نمایندگان ایران در آن کشورها.

۳ – اشیاء مخصوص شخصی سرکنسول ها و کنسولها و کنسولیاران رسمی به شرط آنکه در مدت نه ماه اقامتشان در ایران پس از انتخاب بآن سمت وارد‌شود و به شرط رعایت معامله متقابله نسبت باین قبیل مأمورین کنسولی ایران در آن کشورها

۴ – علامتهای کشوری و پرچمها و نوشت‌ افزار و اثاثیه مخصوص دفتر سفارت خانه‌ها و کنسولگری‌های کشورهای خارجی به شرط معامله متقابله‌ نسبت باشیاء مشابه سفارتخانه‌ها و کنسولگری ‌های ایران در آنکشورها

۵ – اسلحه و مهمات و وسایل نقلیه و لوازم مخابرات و مواصلات و سایر تجهیزات نظامی که بودجه دولت یا از محل هر اعتبار دیگری که برای‌ اینکار تخصیص یافته و به تصویب دولت رسیده باشد منحصراً برای مصارف ارتش و ژاندارمری و شهربانی کل کشور و گارد گمرک و سازمان اطلاعات‌ امنیت کشور خریداری و مستقیماً بنام وزارت جنک [جنگ] یا ژاندارمری یا شهربانی کل کشور یا اداره کل گمرک و یا سازمان مذکور از خارجه وارد شود.

۶ – اسباب سفر و اشیاء مستعمل متعلق بمسافرین در صورتی که بتشخیص گمرک خانه ورودی با وضع اجتماعی آنها متناسب باشد مطلقاً و‌اشیاء غیر مستعمل یا خوارباری که همراه داشته باشند به شرط آنکه جنبه تجارتی نداشته و با وضع اجتماعی آنان متناسب باشد و مبلغ حقوق ورودی‌ نسبت بهر مسافر یکهزار و پانصد ریال تجاوز ننماید در صورت تجاوز حقوق ورودی نسبت بمازاد یکهزار و پانصد ریال دریافت می‌گردد.

تبصره – مقررات این بند مجوز ورود اجناسی که بموجب قانون ممنوع گردد نخواهد بود.

۷ – لوازم خانه و اثاثیه مستعمل ایرانیان مقیم خارجه و مأمورین دولت مقیم خارجه و همچنین لوازم خانه و اثاثیه مستعمل اتباع خارجه که برای‌اقامت در ایران وارد می‌شوند اعم از آنکه قبل و یا منتها تا نه ماه بعد از تاریخ ورود مسافر وارد شود به شرطی که با وضع اجتماعی آنها متناسب باشد.

۸ – آلات و افزار مستعمل کار و حرفه ارباب حرف و صنعتگران و پیشه‌وران و کارگران ایرانی یا خارجی که بایران می‌آیند.

تبصره – بخشودگیهای موضوع بندهای ۶ تا ۸ این ماده شامل پیانو – ارک [ارگ] – آکوردئون – هارمونیوم – رادیو- گرامافون – دستگاه ضبط صوت و ‌وسائل نقلیه نمی‌شود این قبیل اشیاء در صورتی که مستعمل بتناسب فرسودگی آن تخفیف در حقوق گمرکی آنها داده میشود.

۹ – کلیه اشیاء شخصی و اثاثیه و افزار کار حتی ماشین آلات و وسائط نقلیه آبی و خشکی و مستعمل یا نو و همچنین دامهای بارکش و اغنام و‌احشام متعلق بمهاجرین ایرانی که در موقع بازگشت بایران همراه می‌آورند به شرط آنکه متناسب با وضع اجتماعی آنها بوده و جنبه بازرگانی نداشته ‌باشد و برای اقامت دائمی بمیهن خود بازگشت نمایند از پرداخت کلیه حقوق و هزینه‌های گمرکی (‌باستثنای باربری و انبارداری) و هر نوع عوارض ‌دیگر که احیاناً سایر سازمانهای دولتی و یا شهرداریها مستقیماً یا توسط گمرک وصول می‌نمایند -بخشوده است بعلاوه مشمول مقررات سهمیه ‌وزارت بازرگانی نبوده و ترخیص آنها از گمرک هم احتیاج بتحصیل پروانه ورود نخواهد داشت.

تبصره ۱ – از سرمایه مهاجرین مزبور که بصورت اجناس مجاز وارد کشور شود فقط معادل نصف حقوق گمرکی (‌باستثنای باربری و انبارداری زائد بر‌سه ماه) دریافت خواهد شد مشروط بر اینکه میزان سرمایه مهاجر بگواهی اولیاء امور صلاحیتدار محل مهاجرت و در صورت وجود نمایندگان ‌کنسولی کشور شاهنشاهی ایران بگواهی نمایندگان مزبور نیز رسیده و کالای وارده برابر یا کمتر از سرمایه مزبور باشد. سرمایه‌ای که بطریق فوق وارد‌ کشور شود از لحاظ عدم پرداخت هر نوع عوارض و رعایت مقررات سهمیه و اخذ پروانه مشمول قسمت اخیر بند ۹ میباشد و در صورتی که انتقال ‌سرمایه بصورت کالا باشد و بهای آن از یکمیلیون ریال تجاوز نماید استفاده از مزایای فوق‌الذکر موکول به تصویب هیئت وزیران خواهد بود.

تبصره ۲ – مهاجر از نظر استفاده از معافیت مذکور در این بند و تبصره یک آن بکسی اطلاق می‌شود که مدت پنجسال متوالی در خارج از کشور‌ایران بسر برده و این امر بگواهی مأمورین صلاحیتدار محل مهاجرت و در صورت وجود نمایندگان دولت شاهنشاهی بگواهی آنان نیز رسیده باشد.

تبصره ۳ – استفاده از معافیتهای بند ۹ و تبصره یک آن نسبت بهر مهاجر و خانواده‌اش بیش از یک مرتبه بعمل نخواهد آمد و این استفاده ‌بایستی در گذرنامه یا پروانه ورود مهاجر و خانواده او قید شود.

تبصره ۴ – در مواردی که اشیاء و اثاثیه و سرمایه جنسی مهاجرین ایرانی جداگانه حمل شده باشد و همراه آنان نباشد به شرط اینکه قبل از حرکت ‌از محل مهاجرت بمتصدی حمل تسلیم و فهرست و بارنامه حمل آن ها هنگام ورود مهاجر بایران بگمرک تسلیم و حداکثر تا سه ماه از تاریخ ورود‌مهاجر وارد کشور شود مانند اشیاء همراه او تلقی و مشمول معافیت مقرر خواهد بود مگر اینکه سرمایه جنسی که صورت آن تسلیم شده از قبیل ‌کارخانجات و ماشین آلات سنگین که عرفاً قابل حمل در سه ماه نباشد که در این صورت مدت مزبور تا یک سال قابل تمدید است.

۱۰ – اشیاء شخصی و اثاثیه منزل و افزار کار ایرانیانی که در کشورهای خارجه فوت می‌کنند با ارائه گواهی مقامات صلاحیتدار.

۱۱ – ظروف عادی و لفافهای متعارفی بیرونی کالاهای وارده بکشور و ظروف عادی و لفاف متعارفی داخلی کالاهائی که حقوق گمرکی آن بمأخذ وزن خالص معین شده (‌از قبیل قوطی – محفظه – قرقره – مقوا و نظایر آن) و همچنین ظروف و لفاف کالاهای صادراتی کشور که پس از تخلیه ‌محتویات آنها اعاده میشود و همچنین کالاهای صادراتی کشور که بعلت منع ورود به کشور مقصد یا عدم امکان فروش در خارجه یا هر علل دیگری‌بایران بازگشت داده می‌شود- در مورد ظروف و لفافهای تجملی و غیر عادی طبق ماده سوم این قانون عمل میشود.

۱۲ – دامهائیکه برای تعلیف موقتاً بکشور وارد و یا از کشور خارج شده و پس از تعلیف باز میگردند و همچنین نتایج آنها در مدت تعلیف.

۱۳-‌کالاهای ایرانی که بمنظور تعمیر یا تکمیل یا شرکت در نمایشگاه ها بخارج کشور ارسال و پس از انجام منظور اعاده میشود و همچنین کالاهای‌ خارجی که برای انجام همین منظور بایران وارد و سپس خارج میگردد از کالاهای صادره از ایران که برای تعمیر یا تکمیل بخارجه فرستاده میشود و‌در موقع اعاده بایران معادل ۱۵ درصد از اجرت تعمیر یا تکمیل آن به عنوان حقوق ورودی دریافت میگردد مگر اینکه جدول تعرفه ضمیمه این قانون‌حقوق ورودی آن کالا از روی ارزش بمأخذ کمتر از پانزده درصد تعیین و یا از حقوق گمرکی معاف شده باشد که در آن صورت حقوق ورودی آن بمأخذ مقرر در جدول تعرفه از اجرت تعمیر یا تکمیل آن دریافت خواهد شد

۱۴ – لوکوموتیو و واگن و هواپیما که بطور منظم در خطهای بین ایران و کشورهای خارجه حرکت میکنند با مقدار سوخت و روغن که برای‌مصرف آنها در راه لازم باشد و همچنین کامیون یا گاری یا چهارپایان حامل کالا که محمولات خود را در اولین گمرکخانه ورودی تخلیه و مراجعت‌می‌نمایند.

۱۵ – فیلمهای سینما توگراف که جنبه علمی یا فنی یا بهداشت عمومی دارد با گواهی نامه وزارت فرهنک [فرهنگ].

۱۶ – نمونه‌های تجارتی بی‌بها.

۱۷ – مدال و نشان و هدایائیکه از طرف دولت های خارجه و مدال و نشانهائی که از طرف مؤسسات خارجی رسماً باتباع ایران اعطاء میشود‌ همچنین مدال و نشانهای ورزشی که توسط انجمن تربیت بدنی وارد شود.

۱۸ – ماشین آلات – ابزار و لوازم آزمایشگاه – دارو و لوازم طبی و جراحی – کتاب و نقشه‌جات علمی و صنعتی که از طرف اشخاص یا بنگاهها‌ برای استفاده در دانشکده‌ها و مدارس به وزارت فرهنگ یا بدانشگاه مجانی و بلاعوض اهداء میشود و همچنین آنچه از اشیاء فوق و مصالح‌ ساختمانی (‌باستثنای مصالح ساختمانی که نظیر آن در کشور تولید میشود) از بودجه دولت منحصراً برای مصرف در دانشگاه یا مدارس عالی وارد‌میشود

۱۹ – لوازم و اثاثیه و داروی مورد احتیاج بیمارستانها و مؤسسات بهداشتی که اشخاص نیکوکار یا سازمانها برای استفاده عمومی و مجاناً تأسیس‌کرده و یا میکنند مشروط بر اینکه با گواهی وزارت بهداری منحصراً برای منظور خیریه و بدون حق انتقال بغیر باشد.

۲۰ – کلیه لوازم طبی و جراحی و اثاثیه و داروی مورد نیاز بیمارستانهای دولتی و مؤسسات بهداری دولتی که از اعتبار بودجه عمومی کشور‌وارد شود یا اینکه اشخاص یا بنگاه هائی لوازم و اثاثیه و داروی مذکور را برای مصرف در بیمارستانها یا مؤسسات بهداری دولتی وارد و مجاناً بآنها ‌اهداء نمایند.

۲۱ – کالاهائی که از طرف مؤسسات خیریه یا صلیب احمر یا هلال احمر کشورهای خارجه یا اشخاص نیکوکار بجمعیت شیر و خورشید سرخ ‌ایران یا بسازمان شاهنشاهی خدمات اجتماعی یا بجمعیت خیریه ثریا یا بنگاه حمایت مادران و نوزادان بلاعوض اهداء شود و همچنین کالائی که‌جمعیت شیر و خورشید سرخ یا سازمان شاهنشاهی خدمات اجتماعی و یا جمعیت خیریه ثریا و بنگاه حمایت مادران و نوزادان به منظور مصرف‌در امور خیریه با گواهی وزارت بهداری وارد نماید.

۲۲ – آلات و ادوات حفاری و مواد شیمیائی و وسائل عملیات علمی و فنی و اتومبیل‌های باری که توسط هیئت علمی باستان ‌شناسی کشورهای‌ عضو کمیسیون ملی تربیتی و علمی و فرهنگی ملل متحد (‌یونسکو) وارد شود به شرط آنکه صرفاً برای کارهای حفاری و اکتشافات و تحقیقات علمی‌ شد.

۲۳ – اشیائیکه از طرف دولت‌های خارجی یا اشخاص بلاعوض بدولت ایران اهداء میشود.

۲۴ – مواد شیمیائی و مواد نباتی مانند سبوس و کنجاله و لوازم مربوطه که با گواهی وزارت کشاورزی منحصراً برای مصرف امور مبارزه با ملخ ‌وارد شود

تبصره – کلیه کالاها و اشیاء مذکور در بندهای ۱۸ تا ۲۴ علاوه بر معافیت از حقوق ورودی از کلیه هزینه‌های گمرکی و غیر گمرکی دیگر نیز (‌باستثنای حق باربری و انبارداری) معاف میباشد.

۲۵ – کلیه لوازم ساختن کروهای بادی و موتوری حتی موتور برای آن ها و همچنین لوازم بافتن تور ماهیگیری و تهیه طناب و بافتن بادبان در جزایر‌و بنادر جنوب ایران به شرط آنکه با اطلاع اداره گمرک فقط بمصارف مذکور برسد.

۲۶ – قطعات کشتیهائی که در کرانه‌های ایران غرق شده و یا بخاک نشسته و همچنین متعلقات کشتیهای ایرانی که در آبهای خارجه غرق گردیده‌ یا بخاک نشسته مشروط بر اینکه در ظرف یک سال به ایران حمل شود.

۲۷ – لوازم و اشیاء مورد احتیاج هنرستان عالی موسیقی و موسیقی ملی هنرستان دختران و پرورشگاه ایتام شاهپور و هنرستان هنرهای زیبا که ‌تهیه آن در داخله کشور مقدور نباشد به تشخیص اداره کل هنرهای زیبای کشور و گواهی وزارت فرهنگ.

۲۸ – کلیه کالاهای راه‌آهن دولتی ایران از کلیه حقوق و عوارض گمرکی و غیر گمرکی که بوسیله گمرک وصول میشود باستثنای انبارداری.

تبصره – کالاهای راه‌آهن از پرداخت حق باربری به شرطی معاف خواهد بود که عمل مذکور بوسیله کارگران و وسائط نقلیه خود راه‌آهن انجام‌ شود.

۲۹ – کلیه کالاهای متعلق به اداره بنادر و کشتیرانی که برای امر کشتیرانی و اسکله‌سازی و نگاهداری تأسیسات بندری و همچنین انواع‌ جرثقیل‌ها و موتور کشتی و مصالح مربوط بتعمیرات کشتیها و لاروبی و گوئه و فانوسهای دریائی و نظایر آن که برای اداره کل بنادر و کشتیرانی از‌محل بودجه اداره نامبرده تهیه و وارد شود و نیز کلیه کالاهائی که اداره کل گمرک برای تجهیزات و پیشرفت کارهای خود وارد خواهد کرد.

۳۰ – ماشین آلات مختص راه‌سازی که برای وزارت راه و از محل بودجه وزارت نامبرده تهیه و وارد کشور شود.

۳۱ – کالای تلفنی مورد احتیاج شرکت سهامی تلفن ایران که توسط شرکت نامبرده با گواهی وزارت پست و تلگراف وارد شود.

۳۲ – ماشین آلات – دستگاهها و لوازمی که برای سد سازی از محل بودجه دولت خریداری و وارد شود.

۳۳ – آمپولهای خالی شیشه و شیشه‌های خالی مخصوص و سرشیشه پلاستیکی و فلزی و لوله‌های خالی شیشه و فلزی مخصوص برای جا دادن ‌داروهای آماده ساخت کارخانجاتی که با اجاره وزارت بهداری در ایران تأسیس شده یا میشود و همچنین قوطیهای خالی حلبی که برای جا دادن همان‌ شیشه‌ها و آمپولها و لوله‌ها بوسیله کارخانجات مزبور وارد شوند و همچنین آن نوع دارو و یا فرآورده‌های شیمیائی که ماده اولیه و ضروری برای‌ ساختن داروهای آماده مذکور باشند و توسط همان کارخانجات منحصراً برای همین منظور وارد شود در صورتی که دارو معافیت داشته باشد مشمول‌ معافیت گمرکی خواهند شد.

۳۴ – بمنظور اینکه مصنوعات داخلی بتواند با کالاهای مشابهی که از خارج وارد میشود رقابت کند دولت مجاز است بپیشنهاد وزارت صنایع‌ و معادن حقوق گمرکی مربوط بمواد اولیه و قطعات ماشین آلات صنعتی و کشاورزی و دستگاههای الکتریکی و وسایل حمل و نقل که کارخانجات‌ مزبور به کشور وارد و در آن کارخانه‌ها تکمیل و یا سوار میشود بمیزان لازم تخفیف داده و یا بکلی معاف نماید

تبصره ۲ – موضوع معافیت مذکور در بندهای ۲۱ – ۲۷ – ۲۸ – ۲۹ – ۳۰ – ۳۱ – ۳۲ منحصراً بر اساس سال ۱۳۳۷ می‌باشد و از اول سال ۱۳۳۸‌طبق قانون بودجه سال ۱۳۳۷ رفتار خواهد شد.

تبصره ۱ – کالا و اجناسی که بموجب قوانین مخصوص یا بموجب بندهای ۱ تا ۵ و ۱۹ تا ۲۳ و ۲۷ تا ۳۱ و ۳۴ این ماده با معافیت مرخص‌ میشود در صورتی که قبل از انقضاء ده سال از تاریخ ترخیص آن بدیگری واگذار شود بهر عنوان که باشد باید حقوق و عوارض گمرکی آن قبل از‌ واگذاری تأدیه شود.
‌اشخاص یا مؤسساتی که از این معافیت‌ها استفاده کرده یا میکنند موظفند قبل از واگذاری اجناس بدیگری آن شخص را بگمرک معرفی و قبل از‌رؤیت پروانه گمرکی اجناس مزبور از تحویل آن خودداری کنند و اشخاصی که کالاهای فوق بآنان واگذار میشود مکلفند قبل از تحویل گرفتن آنها به اداره گمرک مراجعه و تشریفات قانونی مربوط بترخیص کالا را انجام دهند و سند گمرکی دریافت و سپس اقدام بتصرف کالا نمایند.
‌هر گاه فروشندگان کالای واگذار شده را بدون انجام تشریفات بالا و پرداخت حقوق و عوارض گمرکی بتصرف خریدار بدهند عمل آنان قاچاق‌ محسوب است و طبق مقررات قانون کیفر مرتکبین قاچاق با آنان رفتار خواهد شد
‌مدت مقرر در این تبصره در مورد اتومبیل های سواری که توسط نمایندگان سیاسی خارجه مقیم ایران با معافیت وارد و بدیگری واگذار شود به شرط‌ رعایت معامله متقابله نسبت بنمایندگان سیاسی ایران در آن کشورها پنج سال خواهد بود.
‌اداره گمرک میتواند در مورد فوق بتناسب فرسودگی کالا از حقوق و عوارض تخفیف دهد.

ماده ۲۱ – علاوه بر کالاهائی که بموجب جدول و تعرفه گمرکی ضمیمه این قانون و یا طبق سهمیه اقتصادی سالیانه ورود آنها غیر مجاز است‌ کالاهای مشروحه ذیل نیز ممنوع می‌باشد

۱ – اسلحه گرم و سرد جنگی و شکاری از هر قبیل مگر با اجازه مخصوص دولت در هر مورد

۲ – باروت – چاشنی – فشنک – گلوله – دینامیت و سایر مهمات جنگی و مواد محترقه (‌باستثنای فشنگهای مخصوص آتش‌نشانی) جز با اجازه‌ مخصوص دولت در هر مورد

تبصره – قبول رژیم کالاهای انتقالی (‌ترانسبردمان) در مورد اسلحه و مهمات و همچنین تریاک خارجی ممنوع است مگر با اجازه مخصوص دولت.

۳ – دستگاههای عکاسی و فیلمبرداری که در هواپیما بکار میرود جز با اجازه مخصوص دولت در هر مورد.

۴ – ورود دستگاههای فرستنده و تلگراف و تلفن و بی‌سیم و آلات متعلق بآنها باستثنای آنچه که برای رفع حوائج بیسیم دولت ایران لازم باشد یا‌ موسسات متفرقه بموجب اجازه رسمی وزارت پست و تلگراف و تلفن وارد نمایند.

۵ – صفحات گرامافون و نوارهای ضبط صوت پر شده – کتاب مجله – روزنامه و هر نوع نوشته و مطبوعات و صور و علاماتی که مخالف نظم‌ عمومی و یا مخالف اصول مذهب رسمی کشور و حسن اخلاق باشد. (‌بتشخیص وزارت کشور یا وزارت فرهنگ یا شهربانی یا اداره کل انتشارات و‌ رادیو.)

۶ – اجناسی که روی خود آنها یا روی لفاف معمولی آنها نشانی و نام بنگاه یا شعار یا مشخصات دیگری باشد که موجبات اغفال نسبت به سازنده ‌یا خواص و یا مشخصات اصلی اجناس نامبرده را فراهم نماید.

۷ – کالاهائی که دارای نشان شیر و خورشید و یا پرچم ایران باشد (‌مگر اینکه واردکننده آن دولت باشد) و همچنین مدال و دکمه‌های فلزی مشابه ‌مسکوکات کشور.

۸ – اسکناسهای خارجی که در کشور مبدأ از جریان قانونی خارج شده است و همچنین اسکناس – تمبر و نوارچسب‌های تقلبی و ساختگی.

۹ – بلیط لاطار.

تبصره – از تاریخ تصویب این قانون کلیه قوانین که درباره ممنوعیت ورود کالاهای خارجی موجود است ملغی میباشد.

ماده ۲۲ – دولت میتواند با صدور تصویبنامه ترانزیت یا کابوتاژ هر کالائی را باقتضای مصالح اقتصادی یا امنیت عمومی محدود یا مقید بشرایطی بنماید.

ماده ۲۳ – دربار شاهنشاهی مشمول مقررات مربوط به ممنوعیتهای ورودی گمرکی نمیباشد.

ماده ۲۴ – روسای مأمورین سیاسی نیز به شرط معامله متقابله حق دارند اشیاء ممنوعه را برای مصارف خود یا اعضای سیاسی خود یا تشخیص و‌ گواهی وزارت امور خارجه مستقیماً بنام خود وارد کند ولی واگذاری این قبیل اشیاء بدیگران بهر عنوان مطلقاً ممنوع است – در صورت انتقال‌ طبق تبصره یک ذیل ماده ۲۰ رفتار خواهد شد.

فصل پنجم- مقررات مختلفه

ماده ۲۵ – کالاهائی که بگمرک تحویل شده است در صورتی که مفقود شود یا خسارتی بدان وارد آید بهای تمام شده آن و در صورت خسارت‌دیدگی غرامت معادل میزان خسارت وارده از طرف گمرک به صاحب مال پرداخت خواهد شد مگر در مواردی که فقدان یا خسارت ناشی از کیفیت خود ‌کالا یا بدی باربندی یا انقلابات جوی یا سوانح طبیعی یا قوه قهریه (‌فورس‌ماژور) باشد مسئولیت نقصان طبیعی یا فاسد شدن جنس در صورتی که ‌مربوط بعمل گمرک نباشد متوجه گمرک نخواهد بود.

تبصره – جبران خسارت صاحب مال از طرف گمرک رافع مسئولیت از انبارداران و مامورین مربوطه گمرک نخواهد بود.

ماده ۲۶ – واردکنندگان کالا میتوانند نقل کالای خود را بانبار اختصاصی ملکی یا استیجاری خود از گمرک تقاضا نمایند. اداره گمرک میتواند ‌تقاضای صاحب مال را با شرایط تضمینی بپذیرد. انبارهای اختصاصی باید دارای استحکام کافی بوده و حائز شرایطی که در آئین‌نامه گمرکی برای اینگونه انبارها تعیین میشود.

تبصره – مسئولیت فقدان یا نقصان یا آسیب‌دیدگی کالا در انبارهای اختصاصی متوجه گمرک نیست و صاحب مال مکلف است به شرط آنکه‌ محرز گردد سوء نیتی در بین نبوده کلیه حقوق و عوارض متعلقه به کالاهای مفقود و یا آسیب‌ دیده را فوراً بپردازد و در غیر این صورت کالای مفقود یا‌کسری قاچاق محسوب خواهد شد.

ماده ۲۷ – کالاهائی که بعنوان ترانزیت و ورود موقت یا کابوتاژ بگمرک اظهار شده است هر گاه در عرض مهلت مقرر از کشور با اطلاع گمرک‌ خارج یا بکشور وارد نگردد این عمل در مورد کالاهای مجاز تخلف از مقررات گمرکی و در مورد کالاهای غیر مجاز یا ممنوع‌الورود یا ممنوع‌الصدور‌ قاچاق محسوب میشود مگر آنکه با مدارک کافی مسلم گردد که عدم خروج کالا از کشور (‌در مورد ترانزیت) یا عدم ورود کالا به کشور (‌در مورد‌ کابوتاژ) معلول قوه قهریه (‌فورس‌ماژور) بوده است یا آنکه عین کالا بدون هیچگونه دخل و تصرف بگمرک تحویل شود و در این صورت نسبت بکالا طبق آئین‌نامه گمرکی رفتار خواهد شد.

ماده ۲۸ – طرز عمل نسبت بورود و خروج بسته‌های پیک سیاسی در آئین‌نامه گمرکی تعیین خواهد شد.

ماده ۲۹ – تنها مرجع حل اختلافات در تشخیص نوع کالا و تطبیق مشخصات آن با مندرجات تعرفه گمرکی و سایر اختلافات ناشی از اجرای‌ مقررات گمرکی کمیسیون دائمی تعرفه است رأی و تشخیص این کمیسیون در مواردی که مابه‌التفاوت موضوع اختلاف دویست و پنجاه هزار ریال یا‌ کمتر باشد قاطع خواهد بود
‌در مواردیکه مابه‌التفاوت از دویست و پنجاه هزار ریال تجاوز کند و طرف نسبت بآن معترض باشد میتواند در عرض مدت یکماه از تاریخ ابلاغ‌ رأی کمیسیون دائمی تعرفه تقاضای تجدید نظر نماید.
‌این تقاضا در کمیسیون متشکل از رئیس دیوان محاسبات – مدیر کل بانک ملی ایران یا یکی از معاونین بانک – مدیر کل بانک ملی ایران یا یکی از معاونین بانک. مدیر کل وزارت بازرگانی یا مدیر کل وزارت صنایع و معادن (‌بسته به موضوع آن) – نماینده اتاق بازرگانی تهران مدیر کل گمرک یا معاون او رسیدگی می‌شود و رأی صادره این کمیسیون‌قاطع خواهد بود.

تبصره ۱) – در مواردی که بین آراء صادره از کمیسیون تجدید نظر با آراء صادره از کمیسیون دائمی تعرفه مغایرت وجود داشته و دو روش مختلف ایجاد‌ شود و این موضوع مورد اعتراض یکی از طرفین (‌مودی یا گمرک) قرار گیرد و ظرف مدت ده روز پس از ابلاغ رأی به آن کتباً اعتراض نماید.
موضوع در‌کمیسیون مختلط مرکب از اعضای کمیسیون دائمی تعرفه و کمیسیون تجدید نظر تحت ریاست وزیر اقتصاد یا معاون وزارت مزبور مورد رسیدگی قرار‌خواهد گرفت و رأی کمیسیون اعم از اینکه باتفاق یا به اکثریت باشد قاطع و در موارد مشابه نیز لازم‌الاتباع خواهد بود.

تبصره ۲) – در صورتی که مورد اختلاف برای رسیدگی بیکی از کمیسیونهای دائمی تعرفه یا تجدید نظر یا مختلط ارجاع گردد مودی یا نماینده قانونی‌ او برای ادای توضیحات باید دعوت شود و در صورتی که اشخاص مزبور در موعد مقرر در کمیسیون حضور نیابند رسیدگی بمورد اختلاف بدون‌ حضور مؤدی یا نماینده قانونی او انجام میگردد.

تبصره ۳ – طرز تشکیل و محل انعقاد کمیسیون دائمی تعرفه و کمیسیون تجدید نظر و نحوه رسیدگی به اختلافات مذکور بالا در آئین‌نامه گمرکی تعیین‌خواهد شد.

ماده ۳۰- در مواردی که کالا در حین حمل از مبدأ تا مرز ایران یا در مدت توقف در انبارهای گمرک ضایع یا فاسد شده باشد صاحب کالا یا نماینده ‌او میتواند تقاضای اعاده بخارجه یا نابود ساختن آن کالا را بدون پرداخت حقوق و عوارض ورودی (‌به استثنای حق باربری) بنماید و یا تقاضا کند ‌قسمت سالم را از قسمت فاسد تفکیک نموده و فقط حقوق و عوارض قسمتی که سالم و بی‌عیب تشخیص و از گمرک مرخص میشود بپردازد در‌صورتی که تفکیک قسمت سالم از فاسد مقدور نباشد گمرکخانه ورودی میتواند بنا بتقاضای صاحب مال و یا اجازه اداره کل گمرک بنسبت‌ فساد و تباهی وارد به آن کالا تخفیفی در حقوق گمرکی و حق انحصار و سایر هزینه‌های ورودی (‌باستثناء حق باربری) اعطاء نماید.

ماده ۳۱ – حق انحصار داخلی قند و شکر و مواد قنددار وارده به کشور و همچنین عوارض‌ بندری و بهداری بشرح زیر دریافت خواهد شد:

تبصره – سایر حقوق انحصاری که از طرف گمرک وصول می‌شده تا زمانی که مجوز دریافت حقوق مزبور به قوت خود باقی است دریافت خواهد ‌شد.

ماده ۳۲ – هشت در هزار از مجموع حقوق و هزینه‌های گمرکی و غیر گمرکی (‌باستثنای حق بیمه و عوارض شهرداری) که بوسیله گمرک وصول‌ میشود برای پاداش کارمندان و کارکنان گمرک که در پیشرفت امور گمرک مؤثر بوده‌اند تخصیص داده می‌شود که ماهیانه از درآمد وصولی برداشت و بتشخیص مدیر کل گمرک تقسیم شود.

ماده ۳۳ – این قانون از تاریخ تصویب بموقع اجرا گذاشته میشود و شامل کالاهائی که در تاریخ اجرای این قانون در گمرکخانه‌ها موجود میباشد‌ و حقوق گمرکی آنها تأدیه نشده است خواهد بود.

ماده ۳۴ – از تاریخ اجرای این قانون، لایحه قانونی مصوب ششم تیر ماه ۱۳۳۴ کمیسیون مشترک مجلسین [قانون تعرفه گمرکی] و همچنین قوانین مشروحه ذیل ملغی‌ می‌گردد:

۱ – لایحه قانونی تعرفه گمرکی مصوب ۱۲ مرداد ماه ۱۳۲۹ و همچنین قوانین مذکور در ماده نهم لایحه قانونی مزبور.
2 – ماده هشتم قانون متمم بودجه ۱۳۱۴ راجع به انحصار کالای اتومبیل
3 – ماده سی و پنج قانون مجازات مرتکبین قاچاق مصوب ۲۹ اسفند ماه ۱۳۱۲.
4 – تبصره چهارم ماده هشتم قانون مجازات مرتکبین قاچاق مصوب ۲۹ اسفند ماه ۱۳۱۲

ماده ۳۵ – مقررات اجرائی این قانون بموجب آئین‌نامه‌ای که از طرف وزارت گمرکات و انحصارات تهیه و به تصویب کمیسیونهای گمرکات و‌ انحصارات و بازرگانی و دادگستری مجلسین خواهد رسید تعیین میگردد.

تبصره – وزارت گمرکات و انحصارات مکلف است آئین‌نامه مذکور در این ماده را از تاریخ تصویب این قانون منتها در ظرف پانزده روز تهیه و به ‌کمیسیون گمرکات و انحصارات و بازرگانی تقدیم نماید و اداره کل گمرک مجاز است آئین‌نامه مذکور را موقتاً تا تصویب نهائی به موقع اجرا بگذارد.

ماده ۳۶ – وزارت گمرکات و انحصارات و دادگستری مأمور اجرای این قانون می‌باشند.

قانون فوق که مشتمل بر سی و شش ماده و یک تبصره و جدول ضمیمه است در جلسه روز سه‌شنبه دهم تیر ماه یکهزار و سیصد و سی و هفت به تصویب مجلس شورای ملی رسید.

نایب رئیس مجلس شورای ملی – عماد تربتی

‌قانون بالا در جلسه ۱۳۳۷.۳.۱۹ به تصویب مجلس سنا رسیده است.

طبقه‌بندی فصل‌های تعرفه گمرکی

فصل یکم

فصل دوم- محصولات نباتی

فصل سوم
‌مواد چرب – چربی – روغن و مشتقات آن – چربیهای خوراکی تهیه شده – موم حیوانی یا نباتی

فصل چهارم
‌خوراکیها – نوشابه – آبگونهای الکل‌دار – سرکه – توتون و تنباکو

فصل پنجم

فصل ششم

فصل هفتم
‌پوست – چرم – پوستهای نرم و مصنوعات آنها

فصل هشتم
‌کائوچو و اشیاءِ ساخته شده از آن

فصل نهم
‌چوب – چوب‌پنبه و اشیاء ساخته شده از آنها مصنوعات از مواد قابل بافت
‌

فصل دهم
‌کاغذ و متفرقات آن شماره تعرفه

فصل یازدهم
‌مواد نسجی و مصنوعات آن

فصل دوازدهم
‌

فصل سیزدهم
‌مصنوعات از سنگ و از مواد معدنی دیگر – محصولات صنعت فخاری – شیشه و مصنوعات شیشه‌ای

فصل چهاردهم
‌مروارید اصل – سنگهای گرانبها – فلزات گرانبها – اشیاءِ ساخته شده از مواد نامبرده – مسکوک

 ‌

فصل پانزدهم
‌فلزات معمولی و مصنوعات آنها شماره تعرفه

فصل شانزدهم
‌ماشین آلات و دستگاهها – اسباب و لوازم برق

فصل هفدهم
‌لوازم حمل و نقل

فصل هیجدهم
‌اسباب و دستگاههای علمی و دقیق – ساعت – آلات موسیقی

فصل نوزدهم
‌اسلحه و مهمات

فصل بیستم
‌کالا و محصولات مختلف که مشمول عنوان دیگر تعرفه نشود.

فصل بیست و یکم
‌هنرهای زیبا و اشیاءِ کلکسیون

مقررات مقدماتی

۱ – اشیائی که از مواد مختلفی ترکیب یافته باشد و برای آن اشیاءِ طبقه‌بندی بخصوصی تعیین نگردیده باشد تابع تعرفه‌بندی آن ماده‌ای خواهد بود که‌ از لحاظ صورت ظاهر آن اشیاءِ و یا از حیث مصرف آنها نسبت بمواد دیگری که در ساخت آن بکار برده شده برتری داشته باشد. برای اجرای منظور بالا وجود موادی که در اشیاء مذکور بمقادیر ناچیزی بکار رفته و تأثیر اساسی در وضع ظاهر اشیاءِ یا خواص آنها نداشته باشد‌طرف توجه قرار نمیگیرد.

۲ – اشیائی که قسمتهای مختلف آنها جزء لاینفک یکدیگر نبوده و فقط در موقع مصرف آنها آن قسمتها داخل یکدیگر یا روی یکدیگر و یا بموازات‌ یکدیگر قرار میگیرد مانند اشیاءِ مرکب بمعنی جمله یک بالا تلقی نمیشود بلکه هر قسمت از اشیاء مزبور علیهده برحسب نوع موادیکه در ساخت ‌آن بکار رفته طبقه‌بندی میشود.

۳ – جز در موارد استثنائی که مخصوصاً پیش‌بینی شده باشد قطعات مجزائی که برای تشکیل یک شیٔ واحد وارد میشود ولو مختلف ‌الجنس هم باشد ‌وقتی که با هم وارد میشود تابع تعرفه‌بندی همان شیٴ کامل خواهد بود ولو اینکه در بسته‌های جداگانه بسته‌بندی شده باشد و فقدان بعضی از قطعات‌ غیر اساسی مانع اجراء این دستور نخواهد بود.

۴ – اشیائی که با وجود مرکب بودن از چندین ماده بر طبق قواعد عمومی یا خصوصی مندرج در تعرفه مشمول تعرفه‌بندی بخش یا قسمت اشیاء ‌ساخته شده از یک ماده تنها میگردد باید در همان شماره‌ای طبقه‌بندی شود که برای اشیاء ساخته شده از یک ماده تنها پیش‌بینی شده است ولو اینکه ‌در آن شماره مرکب بودن آن اشیاء از مواد دیگری اصلا پیش‌بینی نشده یا بطور ناکاملی پیش‌بینی شده باشد.

۵ – وجود علامت کارخانه یا نام سازنده یا فروشنده یا تعیین کشور مبدأ یا مشخصات همانند دیگر در روی اشیاء که جنبه زینت نداشته باشد قابل توجه‌ نبوده و تأثیری در طبقه‌بندی محصولات ساخته نخواهد داشت. ۶ – مقررات پنجگانه بالا دستور عمومی واصل کلی برای اجرای مندرجات تعرفه است مگر اینکه در بعضی از فصول تعرفه شرایط و طبقه‌بندیهائی‌ مغایر این اصول پنجگانه بصراحت ذکر شده باشد.

جدول تعرفه ضمیمه قانون تعرفه گمرکی

فصل یکم ـ حیوانات زنده و مواد حیوانی

بخش یک ـ حیوانات زنده

بخش دو ـ گوشت

بخش سه ـ ماهیها و قشرداران و صدفداران

بخش چهار ـ شیر و لبنیات ـ تخم مرغ ـ عسل- شیر تازه خالص ـ خامه گرفته یا نگرفته ـ شیر بریده ـ ماست – کفیر

بخش پنج ـ مواد اولیه و سایر محصولات خام حیوانی

فصل دوم ـ محصولات نباتی

بخش شش ـ گیاههای زنده و محصولات گلکاری

بخش هفت ـ سبزیجات ـ گیاه و ریشه و پیازهای خوراکی

بخش هشت ـ میوه خوراکی

بخش نه ـ قهوه- چای – ادویه جات

بخش ده ـ غلات

بخش یازده ـ اقسام آرد ـ مالت ـ نشاسته

بخش دوازده ـ دانه ومیوه های روغن دارـ دانه ـ برزها ومیوه های مختلف- گیاههای صنعتی و داروئی ـ کاه و علوفه

بخش سیزده ـ مواداولیه برای رنگرزی ودباغی ـ صمغها- انگم ـ شیره وعصاره های گیاهی

بخش چهارده ـ مواد نباتی قابل بافت وتراش پذیروسایرمواداولیه ومحصولات خام نباتی

فصل سوم ـ موادچرب ـ چربی ـ روغنهای روان ومشتقات آن چربیهای خوراکی آماده شده ـ موم حیوانی یا نباتی

بخش پانزده ـ موادچرب ـ چربی ـ روغن هاومشتقات آن ـ چربیهای خوراکی آماده شده ـ موم حیوانی یانباتی

فصل چهارم ـ موادغذائی ساخته ـ نوشابه آبگونهای ‌الکلدار ـ سرکه ـ توتون و تنباکو

بخش شانزده ـ فراورده های گوشتی وماهی وقشردارهاوصدفدارها

بخش هفده ـ قندوشکرشیرینی

بخش هیجده ـ کاکائو و مصنوعات آن

بخش نوزده ـ خوراکیهای ساخته شده از آرد یا نشاسته

بخش بیست ـ سبزیجات و میوه جات و گیاهها ساخته و آماده شده