آیین­‌نامه اجرایی ماده (۸) قانون هوای پاک [مصوب ۱۴۰۰]

[به موجب ماده ۲۱ آیین‌نامه اجرایی ماده (۱۰) قانون ساماندهی صنعت خودرو، مصوب ۱۴۰۲/۱۰/۱۷ لغو شده است.]

شماره ۲۷۹۷۹/ت۵۸۲۹۴هـ – ۱۴۰۰/۳/۱۲

هیأت وزیران در جلسه ۱۴۰۰/۳/۹ به پیشنهاد مشترک سازمان حفاظت محیط زیست، وزارت صنعت، معدن و تجارت، سازمان ملی استاندارد ایران و بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران و به استناد ماده (۸) قانون هوای پاک ـ مصوب ۱۳۹۶ ـ آیین­‌نامه اجرایی ماده مذکور را به شرح زیر تصویب کرد:

ماده ۱ـ در این آیین­‌نامه، اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار می­روند:
۱ـ قانون: قانون هوای پاک ـ مصوب ۱۳۹۶
۲ـ سازمان: سازمان حفاظت محیط­ زیست.
۳ـ سن مرز فرسودگی: سنی که وسایل نقلیه موتوری به علت طول عمر و میزان کارکرد، دچار افت عملکردی و ایمنی شده و نیازمند تعمیرات و نگهداری فنی بیشتر می‌­باشند. این وسایل نقلیه موتوری مشمول افزایش دفعات سالیانه معاینه فنی می­شوند.
۴ـ وسیله نقلیه موتوری فرسوده: وسیله نقلیه موتوری که بدون توجه به حد سن مرز فرسودگی، پس از دو دوره متوالی مندرج در جدول موضوع ماده (۲) این آیین­‌نامه، نتواند گواهی معاینه فنی معتبر اخذ نماید و مشمول محدودیت­های ماده (۸) قانون می­‌شود.

ماده ۲ـ جدول سن مرز فرسودگی و تعداد دفعات انجام معاینه فنی انواع وسایل نقلیه موتوری به شرح زیر تعیین می‌شود:

تبصره ۱ـ تعداد دفعات معاینه فنی خودروهای شخصی ردیف (۱) جدول موضوع این ماده، پنج سال پس از گذشتن از سن مرز فرسودگی به سه مرتبه در سال (هر ۴ ماه یکبار) افزایش می­‌یابد.

تبصره ۲ـ تردد وسایل نقلیه ردیف­های (۲ـ ۱) و (۸ ـ ۱) جدول (تاکسی و موتورسیکلت) با سامانه سوخت­رسانی کاربراتوری، در شهرهای دارای اولویت آلایندگی طبق بند (۳) ماده (۱) آیین­‌نامه فنی  در زمینه کنترل و کاهش آلودگی­ها (موضوع ماده (۲) قانون هوای پاک) از ابتدای سال ۱۴۰۱ ممنوع می­باشد و مشمول کلیه محدودیت­های خودرو فرسوده مندرج در ماده (۸) قانون می­شوند.

تبصره ۳ـ تغییر پلاک انواع وسایل نقلیه عمومی به شخصی به علت کارکرد بالاتر وسایل نقلیه عمومی و افت عملکردی، ایمنی و محیط ­زیستی آنها، ممنوع می­باشد.

تبصره ۴ـ در صورت بازسازی اساسی اتوبوس­های حمل و نقل عمومی درون شهری طبق دستورالعمل مشترک وزارت کشور، وزارت صنعت، معدن و تجارت و سازمان حفاظت محیط ­زیست، پنج سال به سن مرز فرسودگی آنها اضافه می­‌شود.

تبصره ۵ ـ تردد خودروهای کاربراتوری در محدوده­ نواحی کم انتشار ( LEZ )  و ممنوعه وفق ماده (۱۸) قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی ـ مصوب ۱۳۸۹ ـ در شهرهای دارای اولویت آلایندگی (طبق بند (۳) ماده (۱) آیین­‌نامه فنی در زمینه کنترل و کاهش آلودگی­ها (موضوع ماده (۲) قانون هوای پاک)، از ابتدای سال ۱۴۰۱ ممنوع می­باشد.

ماده ۳ـ برای خودروهای سنگین و نیمه ­سنگین، سبک و موتورسیکلت با قوای محرکه ترکیبی (هیبریدی) سن مرز فرسودگی براساس قوه محرکه احتراقی بوده و نسبت به وسایل نقلیه دارای قوای محرکه صرفاً احتراقی، دو سال به  سن مرز فرسودگی آنها اضافه می­‌شود.

ماده ۴ـ در موارد زیر، دو سال به سن مرز فرسودگی موضوع جدول موضوع ماده (۲) این آیین‌نامه اضافه می‌شود:
۱ـ کلیه خودروهای دیزلی در صورت نصب پالایش­گر (فیلتر) دوده استاندارد حداقل یک­ سال قبل از رسیدن به سن مرز  فرسودگی جدول موضوع ماده (۲) این آیین­‌نامه.
۲ ـ تعویض واکنش ­ساز (کاتالیست) استاندارد و سامانه (سیستم) آلایندگی اگزوز برای تاکسی ­های ردیف (۲ـ ۱) و (۲ ـ ۲) جدول موضوع ماده (۲) این آیین­‌نامه.

تبصره ـ سازوکار اجرایی این ماده توسط وزارت کشور با همکاری سازمان حفاظت محیط ­زیست و نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران ظرف سه ماه تدوین و ابلاغ می‌شود.

ماده ۵ ـ وزارت کشور موظف به تشدید نظارت بر عملکرد مراکز معاینه فنی کلانشهرها با افزایش بازرسی سرزده و حضور نیروی ناظر مقیم از طریق شهرداری­ها می ­باشد.
دستورالعمل نحوه تشدید نظارت، ظرف سه ماه پس از ابلاغ این آیین­‌نامه توسط وزارت کشور و با همکاری سازمان حفاظت محیط زیست تهیه و ابلاغ می­‌شود.

ماده ۶ ـ وزارت کشور و نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران موظفند سازوکار لازم را از طریق سامانه یکپارچه معاینه فنی کشور به نحوی فراهم نمایند که پس از انجام آزمون­های برخط معاینه فنی، نتیجه فرایند آزمون وسیله نقلیه شامل غیر فرسوده، سن مرز فرسودگی، وسیله نقلیه فرسوده و تعداد دفعات متوالی مردودی وسیله نقلیه در سامانه و برگ معاینه فنی مربوط به مالک وسیله نقلیه درج شود.

ماده ۷ـ به جهت حفظ سطح ایمنی و آلایندگی خودروها در محورهای مواصلاتی کشور، وزارت راه و شهرسازی و نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران موظفند ظرف یک ماه پس از ابلاغ این آیین­‌نامه نسبت به تخصیص شماره (کد) جریمه فاقد گواهی معاینه فنی و خودروهای فرسوده به کلیه دوربین­های نظارتی در محورهای جاده­ای برون­‌شهری اقدام نمایند.

ماده ۸ـ نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران موظف است برابر تبصره (۱) ماده (۶) و ماده (۸) قانون، نسبت به اعمال جریمه تردد خودروهای فاقد گواهی معاینه فنی و خودروهای فرسوده مندرج در جدول جریمه‌­های تخلفات مربوط به حمل و نقل و عبور و مرور در کلیه نقاط کشور و مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی و ویژه اقتصادی اقدام نماید.

ماده ۹ـ آن­ دسته از خودروهای ناوگان حمل و نقل عمومی بار و مسافر که در طرح­های نوسازی اعلام­شده توسط دولت ثبت نام نموده‌­اند، تا زمان تحویل خودروی جدید از مقررات مربوط به خودروهای فرسوده موضوع ماده (۸) قانون مستثنی می‌­باشند.

تبصره ـ در صورتی که خودروهای جدید موضوع طرح­های مذکور در این ماده آماده تحویل باشند و مالکان خودروهای مربوط از انجام اقدامات تکمیلی و یا پرداخت مبالغ مربوط به خرید خودروی جدید در موعد مقرر استنکاف نمایند، استثنای موضوع این ماده در خصوص خودروهای مذکور از تاریخ پایان فرصت اقدام مالکان آنها لغو می­‌شود.
دستورالعمل اجرایی این ماده توسط وزارتخانه‌­های کشور و راه و شهرسازی با همکاری سازمان حفاظت محیط ­زیست و نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران تهیه و ابلاغ می­‌شود.

ماده ۱۰ـ خودروهای مربوط به آیین­‌نامه شناسایی و صیانت از وسیله­ های نقلیه تاریخی موضوع تصویب‌­نامه شماره ۷۳۶۷۱/ت۵۰۲۴۳هـ مورخ ۱۷/۶/۱۳۹۵، از شمول این آیین­‌نامه مستثنی می‌­باشند.

ماده ۱۱ـ از تاریخ ابلاغ این آیین­‌نامه، بند (۴) تصویب‌­نامه شماره ۹۲۳۰۸/ت۴۰۵۸۷ک مورخ ۱۳۸۷/۶/۷، بند (۱) تصویب‌نامه ۲۱۲۳۲۶/ت۴۶۳۲۰هـ مورخ ۱۶/۱۲/۱۳۹۰، ماده (۵) تصویب‌­نامه شماره ۱۲۰۶۷۱/ت۵۰۸۹۱هـ مورخ ۱۳۹۳/۱۰/۱۴ و تصویب‌­نامه شماره ۹۵۲۰۰/ت۵۵۰۷۴هـ مورخ ۱۸/۷/۱۳۹۷ لغو می­شوند.

معاون اول رئیس ‎جمهور ـ اسحاق جهانگیری