[این بخشنامه (دستورالعمل) به موجب رای ۲۱۶۷ تا ۲۱۷۰ مورخ ۱۴۰۰/۷/۲۷ هیات عمومی دیوان عدالت اداری، بلحاظ خارج بودن از حدود اختیارات دولت، ابطال شده است.]
شماره ۱۶۶۲۴/۳۳۹۲ مورخ ۱۳۹۹/۲/۲۳ معاونت حقوقی رییس‌جمهور
نظر به اینکه معاونت حقوقی رییس جمهور در اجرای مصوبه شماره ۸۸۹۱۹/ت۱۷۰۴۸هـ مورخ ۱۵/۷/۱۳۹۸ هیأت وزیران، دستورالعمل اجرایی ماده (۲۶) نظام‌نامه اجرای قانون ثبت شرکتها (مصوب ۱۳۱۰) را با عنوان «دستورالعمل اجرایی ثبت تبدیل شرکتهای تجارتی»، با همکاری دستگاههای مقرر در تصویبنامه هیأت وزیران، به شرح پیوست تهیه و در تاریخ ۲۳/۲/۱۳۹۹ تصویب نموده است، مراتب جهت اجرا ابلاغ می شود.
در اجرای ماده ۳۶ الحاقی به نظام‌نامه اجرای قانون ثبت شرکتها، مصوب ۱۳۱۰ راجع به تبدیل شرکتها، موضوع تصویبنامه شماره /۸۸۹۱۹ت ۵۷۰۴۸ه مورخه ۱۳۹۸/۰۷/۱۵ هیات محترم وزیران، با هدف تسهیل و رفع موانع تولید و تعیین ساز و کارهای عملیاتی، فرآیندهای نظارتی و صدور مجوز وثبت تبدیل انواع شرکتهای تجاری در راستای حمایت و توسعه کسب و کارها، از جمله شرکتهای دانش بنیان و نوپا و همچنین مشارکت و ورود به بازار سرمایه و حفظ حقوق سرمایه‌گذاران، دستورالعمل ذیل در معاونت حقوقی ریاست جمهوری با همکاری وزارت امور اقتصاد و دارایی و سازمان ثبت اسناد و املاك کشور به شرح مواد آتی به تصویب رسید.
ماده ۱- اصطلاحات مذکور در این دستورالعمل در معانی مشروح زیر به کار می‌رود:
الف- قانون: قانون تجارت مصوب ۱۳۱۱
ب- لایحه قانونی: لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت مصوب سال ۱۳۴۷
پ- شرکت: شرکتهای تجاری که به موجب قانون تجارت یا قوانین دیگر، حسب مورد تشکیل شده یا می‌شود.
ت- شرکت گروه (الف): شامل شرکت با مسئولیت محدود، شرکت سهامی عام و سهامی خاص و تعاونی و تعاونی سهامی عام است.
ث- شرکت گروه (ب): شامل شرکت تضامنی و نسبی می‌شود.
ج- شرکت گروه (ج): شامل شرکت مختلط سهامی و غیر سهامی می‌شود.
چ- تبدیل شرکت: منظور تغییر نوع شرکتهای تجاری به یکدیگر، بدون انحلال، زوال و تغییر هویت شخصیت حقوقی و شناسه ملی است.
ح- مرجع ثبت: ادارات ثبت شرکتها و مؤسسات غیرتجاری سازمان ثبت اسناد و املاك کشور.
خ- شناسه ملی: شناسه یکتای اختصاصی است که توسط مرجع ثبت به هر شخص حقوقی داخلی اختصاص داده می‌شود.
ماده ۲- هر یک از انواع شرکتهای تجارتی قابل تبدیل به نوع دیگر است؛ مگر به موجب صریح قوانین تبدیل شرکت ممکن نباشد.
ماده ۳- تبدیل شرکت با رعایت حسب مورد، اساسنامه یا شرکتنامه ورعایت تشریفات قانونی و تصویب رکن صلاحیت‌دار، انجام می‌شود.
ماده ۴- شرایط عمومی تبدیل شرکت، علاوه بر موارد مقرر در ماده ۳ این دستورالعمل از قرار ذیل است:
الف- تمامی سرمایه شرکت در حال تبدیل از جمله سرمایه تعهد شده به صورت کامل تادیه و ثبت شده باشد؛
ب- شرکت منع قضایی خاص برای تبدیل نداشته باشد؛
پ- شرکت در حال تصفیه نباشد؛
ت – شرکت ممنوعیت مالیاتی به دلیل بدهی یا غیرفعال بودن، نداشته باشد؛
ث- حداقل دوسال از تاریخ ثبت گذشته و حسب مورد دو ترازنامه و صورت مالی آن تصویب و به ثبت رسیده باشد؛
ج – تعداد شرکا یا سهامداران از حداقل قانونی برای وضعیت بعد از تبدیل کمتر نباشد.
ماده ۵- ثبت تبدیل شرکتهای گروه (ب) به شرکتهای گروه (الف) و بالعکس، به اتفاق تمامی شرکاء یا سهامداران با رعایت حقوق اشخاص ثالث انجام می‌شود.
تبصره- در ثبت تبدیل هریک از شرکتهای گروه (ج) به سایر شرکتها و بالعکس، رضایت کلیه شرکای ضامن و اکثریت شرکای غیر ضامن شرط است.
ماده ۶- ثبت تبدیل شرکتهای گروه (الف) به یکدیگر با حد نصابهای قانونی شرکت، از جمله مجامع عمومی و اساسنامه انجام می‌شود.
ماده ۷- در صورت نیاز به اخذ مجوز از دستگاههای اجرایی، این مجوز های قانونی با رعایت ماده ۵۷ قانون رفع موانع تولید رقابت‌پذیر و ارتقای نظام مالی کشور مصوب ۱۳۹۴ و مصوبات هیات مقررات‌زدایی موضوع قانون اصلاح مواد ۶، ۱ و ۷ قانون اجرای سیاستهای کلی اصل ۴۴ قانون اساسی اصلاحی ۱۳۹۴ توسط شرکت اخذ و به مرجع ثبت شرکتها، ارائه می‌شود.
تبصره– ثبت تبدیل انواع شرکتها به سهامی عام و تعاونی سهامی عام با رعایت مقررات و مجوز سازمان بورس و اوراق بهادر، خواهد بود.
ماده ۸- چنانچه همراه تبدیل شرکت تغییر موضوع فعالیت نیز ضروری باشد یا درخواست شود، در صورت لزوم قانونی، باید مجوزهای ضروری از دستگاه اجرایی مربوط اخذ و ارایه شود.
ماده ۹- شرکت متقاضی تبدیل باید توسط حسابدار رسمی نسبت به تهیه گزارش کاملی از آخرین وضعیت سال مالی شرکت اقدام و آن را به مرجع ثبت ارائه کند.
ماده ۱۰- صورتجلسات و مستندات قانونی مربوط به تبدیل شرکت باید حداکثر ظرف یک ماه از اتخاذ تصمیم نهایی از طریق سامانه جامع الکترونیک ثبت شرکتها به مرجع ثبتی، ارسال شود.
ماده ۱۱- مرجع ثبت مکلف است ظرف حداکثر ۵ روز از تاریخ وصول مدارک، نسبت به ثبت تبدیل شخص حقوقی اقدام و در صورت وجود نقص در مدارک یا عدم امکان ثبت، مراتب را به متقاضی اعلام کند.
ماده ۱۲- تبدیل شرکت از تاریخ ثبت محقق می شود. مادامی که تبدیل شرکت نزد مرجع ثبت شرکتها به ثبت نرسیده باشد، هرگونه اقدام در قالب نوع جدید نسبت به اشخاص ثالث فاقد اعتبار است.
ماده ۱۳- پس از ثبت تبدیل، شخصیت حقوقی شرکت با کلیه حقوق، تکالیف و تعهدات و مالکیتهای مادی و فکری شرکت قبل از تبدیل و شرکت تبدیل شده ادامه می یابد.
ماده ۱۴- پس از ثبت تبدیل شرکت، در کلیه اسناد، صورت حسابها و آگهیها در ادامه نام شرکت، نوع جدید شرکت با شناسه ملی شرکت قبل از تبدیل، قید می شود.
ماده ۱۵- تبدیل مجدد شرکت تجارتی تبدیل شده، صرفا پس از گذشت مدت ۳ سال از تبدیل اخیر و تصویب دو ترازنامه و حساب سود و زیان و رعایت سایر مقررات این دستورالعمل، امکان‌پذیر است.
تبصره- تبدیل شرکت سهامی خاص به عام، از حکم این ماده مستثنی است.
ماده ۱۶- مدیران شرکت تبدیل شده پس از تبدیل، در سمت خود باقی میمانند. شرکت مکلف است، با توجه به نوع شخصیت حقوقی جدید و رعایت مقررات، نسبت به انتخاب مدیران، اقدام کنند.
ماده ۱۷- به منظور برنامه‌ریزی در اجرای موثر این دستورالعمل، و تسهیل و تسریع در امور و رفع ابهامات و اختلافات احتمالی در خصوص ثبت تبدیل انواع شرکت و آموزش فعالان کسب و کار، موضوعات توسط کارگروهی با عضویت نمایندگان تام الاختیار معاونت‌های حقوقی و علمی و فناوری رییس جمهور، وزارت امور اقتصادی و دارایی و تعاون، کار و رفاه اجتماعی، اداره کل ثبت شرکتها و موسسات غیرتجاری، اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران، تعیین تکلیف می‌شود.
تبصره – جلسات کارگروه با مسؤولیت نماینده معاونت حقوقی رییس جمهور، در اداره کل ثبت شرکتها و موسسات غیرتجاری یا به صورت مجازی، برگزار می‌شود.
ماده ۱۸- این دستورالعمل در ۱۸ ماده و ۴ تبصره، با همکاری دستگاههای ذیربط تهیه و در تاریخ ۱۳۹۹/۰۲/۲۳ به تصویب معاون حقوقی رییس جمهور رسید و از تاریخ تصویب لازم الاجراست.
لعیا جنیدی- معاون حقوقی رییس جمهور