قانون حمایت از توسعه صنایع پایین دستی نفت خام و میعانات گازی با استفاده از سرمایه گذاری مردمی

تاریخ تصویب: ۱۳۹۸/۰۴/۲۴
تاریخ انتشار: ۱۳۹۸/۰۵/۳۱

ماده ۱ـ اصطلاحات این قانون در معانی مشروح ذیل به کار می رود:

الف ـ طرح: [اصلاحی ۱۴۰۰/۳/۵]
طرح‌های ایجاد تأسیسات پتروشیمی با خوراک پروپان یا بوتان و همچنین تأسیسات پالایشگاهی و پترو‌پالایشگاهی با خوراک نفت خام و یا میعانات گازی با ضریب پیچیدگی بالا توسط بخش غیردولتی و همچنین بهینه سازی و ارتقای کمیت و کیفیت فرآورده های پالایشگاههای موجود به نحوی که ترکیب تولید فرآورده آنها اساساً به محصولات سبکتر و میان تقطیر اختصاص یابد.

ب ـ مجوز: مجوز صادره مطابق با جز (۴) بند «پ» ماده (۳) قانون وظایف و اختیارات وزارت نفت که بر اساس طراحی و محاسبات فنی و اقتصادی طرح پیشنهادی و مشخصات فرآورده های تولیدی، توسط وزارت نفت ارزیابی و صادر می شود و شامل مقدار خوراک و تنفس خوراک برآوردی می باشد.

پ ـ شرکت مجری طرح: شخصیت حقوقی مالک و دارای مجوز اجرای طرح است که صرفاً می تواند مجری یکی از طرح‌های موضوع این قانون باشد.

ت ـ تنفس خوراک: [اصلاحی ۱۴۰۰/۳/۵]
اعطای خوراک بدون دریافت بهای آن از زمان شروع بهره برداری طرح‌های موضوع این قانون، به تعداد روزی که ارزش آن معادل میزان سرمایه گذاری ارزش گذاری شده در مجوز صادره باشد و به عنوان تسهیلات به شرکت مجری طرح محسوب می شود.

ث ـ [الحاقی ۱۴۰۰/۳/۵]
میزان سرمایه گذاری ارزش گذاری شده: برآورد میزان سرمایه گذاری هر طرح که در مجوز آن ذکر شده است و شامل تمام هزینه های احداث طرح (پروژه) و همچنین هزینه تأمین مالی به روش های مختلف تا سقف سی و پنج درصد (۳۵%) هزینه های احداث طرح (پروژه) است.

ج ـ [الحاقی ۱۴۰۰/۳/۵]
طرح تکمیل زنجیره ارزش: طرح‌های ایجاد صنایع اولویت دار تکمیل زنجیره ارزش با تشخیص وزارت نفت که خوراک خود را با واسطه یا بی واسطه از طرح‌های موضوع بند «الف» همین ماده دریافت می کنند.

چ ـ [الحاقی ۱۴۰۰/۳/۵]
شرکت مجری طرح تکمیل زنجیره ارزش: شخصیت حقوقی و دارای مجوز اجرای طرح تکمیل زنجیره ارزش است که ترکیب سهامداری آن می تواند با شرکت مجری طرح پالایشگاه یا پتروپالایشگاه یا پتروشیمی با خوراک پروپان یا بوتان یکسان باشد یا نباشد.


ماده ۲ـ دولت موظف است طبق تکالیف این قانون، از طریق وزارت نفت نسبت به صدور و بازنگری مجوز طرحها تا سقف دو میلیون بشکه در روز و اعطای تنفس خوراک، از سرمایه گذاران بخش غیردولتی برای جذب سرمایه گذاری مردمی حمایت کند.


ماده ۳ـ تنفس خوراک تخصیصی به طرحها با رعایت شرایط زیر صورت می پذیرد:

الف ـ استفاده از سهم صندوق توسعه ملی در چهارچوب قوانین و مقررات مربوطه و با اذن مقام رهبری است.

ب ـ درصد تولید نفت کوره در طرح‌های موضوع این قانون باید کمتر از ده درصد (۱۰%) کل فرآورده های تولیدی آن طرح باشد.

پ ـ در هنگام بهره برداری از واحد احداث شده، تطبیق کمیت و کیفیت انواع فرآورده های تولیدی بر اساس مجوز اولیه صادره بر عهده وزارت نفت بوده و در صورت وجود هرگونه مغایرت موظف است میزان تنفس خوراک را متناسب با طرح اجراء شده تعدیل کرده و به اطلاع صندوق توسعه ملی برساند.

ت ـ [اصلاحی ۱۴۰۰/۳/۵]
خوراک تحویلی به واحدهای مذکور از نظر قواعد مالی در حکم صادرات نفت خام و میعانات گازی است و تنفس خوراک برای اجرای این قانون، از محل سهم سالانه صندوق توسعه ملی تا سقف سی و پنج درصد (۳۵%) سهم ماهانه آن صندوق و مطالبات ارزی صندوق توسعه ملی از دولت و شرکت ملی نفت ایران تأمین می شود. تسویه حساب این واحدها با صندوق توسعه ملی بابت بازپرداخت اقساط تنفس خوراک، علاوه بر سهم صندوق توسعه ملی از محل فروش خوراک به آنها در طی سنوات آتی خواهد بود. وجه معادل سهم دولت و شرکت ملی نفت ایران از هزینه خوراک طرح‌های موضوع این قانون در دوره تنفس خوراک، ابتدا در صورت تکافوی سی و پنج درصد (۳۵%) از سهم ماهانه صندوق توسعه ملی از صادرات نفت، میعانات گازی و گاز توسط بانک مرکزی از حساب صندوق کسر و به حساب دولت و شرکت ملی نفت ایران (با اولویت پرداخت سهم شرکت ملی نفت ایران) واریز و در صورت عدم تکافو، بابت تسویه بدهی آنها به صندوق توسعه ملی استفاده می شود. هیچ یک از نهادها یا شرکتهای دولتی و حاکمیتی حق ندارد شرکت مالک طرح را به پرداخت بخشی از هزینه خوراک در دوره تنفس خوراک ملزم و در ازای آن، طول دوره تنفس خوراک را طولانی تر کند.
مقررات مربوط به تسویه حساب خوراک نفت خام و میعانات گازی در سایر قوانین، در مورد طرح‌های موضوع این قانون از پایان دوره تنفس خوراک قابل اجراء خواهد بود.

ث ـ بازپرداخت تسهیلات تنفس خوراک صندوق توسعه ملی، پس از دوره تنفس مطابق مقررات صندوق صورت می گیرد.

ج ـ مجوزهای موضوع این قانون به استثنای طرح‌های بهینه سازی و ارتقای پالایشگاههای موجود صرفاً برای سواحل کشور صادر می شود.

چ ـ دولت مجاز است در هنگام اعطای تعهد تنفس خوراک، قرارداد دریافت بخشی از درآمد حاصل از فروش فرآورده های طرحها را به صورت ماهانه متناسب با مبلغ بازپرداخت اقساط، جهت تسویه بدهی از آن طرح أخذ کند و یا پس از بهره برداری از طرح، سهام سهامداران شرکت مجری طرح را تا سقف مبلغ تنفس خوراک أخذ نماید.

ح ـ [الحاقی ۱۴۰۰/۳/۵]
در صورتی که شرکت مجری طرح، طرح را در گام (فاز)های مختلف با رعایت شروط این قانون در مورد هر گام (فاز) طراحی کرده باشد، پس از تأیید وزارت نفت در مورد بهره برداری از هر گام(فاز) می تواند تنفس خوراک متناسب با همان گام(فاز) را دریافت کند. در صورتی که گام (فاز) اول طی شصت ماه از زمان صدور مجوز تنفس خوراک و هر گام(فاز) بعدی طی دوازده ماه پس از آن به بهره برداری نرسد، به ازای هرماه تأخیر به میزان یک درصد (۱%) از مبلغ معادل ارزش تنفس خوراک همان گام (فاز) کسر می شود.


ماده ۴ـ تأمین مالی طرحها با رعایت شرایط زیر صورت می گیرد:

الف ـ [اصلاحی ۱۴۰۰/۳/۵]
سهامداران شرکت‌ مجری موظفند حداکثر دو سال پس از دریافت مجوز، نسبت به واگذاری حداقل سی درصد (۳۰%) سهم شرکت مجری از طریق عرضه سهام یا از طریق صندوق سرمایه گذاری پروژه در چهارچوب قوانین مربوطه و یا انتشار اوراق بهادار قابل تبدیل به سهام اقدام ‌کنند؛ در غیر این صورت وزارت نفت موظف است نسبت به ابطال مجوز خوراک آنها اقدام کند.

ب ـ تأمین مالی از طریق ابزارها و نهادهای مالی بازار سرمایه و تضمین بازپرداخت اصل و فرع مبالغ سرمایه گذاری شده توسط مردم طبق قواعد و مقررات سازمان بورس و اوراق بهادار صورت می گیرد. همچنین جهت تسهیل در فرآیند تأمین مالی از این طریق وزارت نفت و شرکتهای تابعه در چهارچوب ماده (۱۲) قانون رفع موانع تولید رقابت‌پذیر و ارتقای نظام مالی کشور با اصلاحات و الحاقات بعدی مصوب ۱/ ۲/ ۱۳۹۴، بیمه ها و بانکهای مجاز زیر نظر بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران نیز می توانند پس از تأیید سازمان بورس و اوراق بهادار به عنوان رکن ضامن ایفای نقش کنند.

پ ـ آن دسته از دارایی هایی که تأمین مالی آنها از طریق صندوق سرمایه گذاری پروژه جهت عرضه به عموم مردم صورت می گیرد از پرداخت عوارض نقل و انتقال معاف می باشند.

ت ـ [الحاقی ۱۴۰۰/۳/۵]
قیمت نفت خام و میعانات گازی تحویلی به طرح‌های موضوع این قانون، طبق قیمت گذاری مذکور برای نفت تحویلی به پالایشگاههای داخلی و مجتمع های پتروشیمی داخلی (مندرج در جزء (۱) بند «الف» ماده (۱) قانون الحاق برخی مواد به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت (۲) مصوب ۴ / ۱۲ / ۱۳۹۳) تعیین می شود.

ث ـ [الحاقی ۱۴۰۰/۳/۵]
وزارت نفت موظف است قیمت نفت خام و میعانات گازی خوراک پالایشگاهها، پتروپالایشگاهها و پتروشیمی های مورد اشاره در جزء (۲) تبصره (۲) ماده (۱۳) قانون رفع موانع تولید رقابت‌پذیر و ارتقای نظام مالی کشور مصوب ۱ /۲ /۱۳۹۴ را صرفاً برای طرح‌هایی که تمام شرایط ذیل را رعایت کنند، پس از بهره برداری به اندازه نود درصد (۹۰%) قیمت تحویل روی کشتی (فوب) در سواحل خلیج فارس تعیین کند؛

۱ـ حجم تولید نفت کوره با درصد گوگرد بالای نیم درصد (۵/ ۰%) کمتر از هفت درصد (۷%) حجم کل فرآورده ها باشد.

۲ـ حداقل بیست هزار تن در سال کک سوزنی قابل استفاده در تولید الکترود گرافیتی مصرفی در صنعت فولاد یا حداقل چهل هزار تن در سال کک اسفنجی قابل استفاده در تولید آند مصرفی در صنعت آلومینیوم یا حداقل پنجاه هزار تن در سال پروپیلن با درجه خلوص بالای نود و نه و نیم درصد (۵/ ۹۹ %) قابل استفاده در پلیمرسازی را تولید کند.

۳ـ در صورتی که گام (فاز) اول طرح، طی شصت ماه از زمان صدور مجوز تنفس خوراک و هر گام (فاز) بعدی طی دوازده ماه پس از آن به بهره برداری نرسد، به ازای هر ماه تأخیر، یک ماه از دوره تخفیف ده ساله مذکور کسر می شود.


ماده ۵ ـ وزارت نفت موظف است در زمان اعطای مجوز طرح، نسبت به اعطای مجوزهای ذیل برای واحدهای مشمول این قانون اقدام کند:

الف ـ مجوز صادرات فرآورده های تولیدی

ب ـ مجوز تأمین نفت خام به عنوان خوراک مصرفی پس از اتمام دوره تنفس خوراک با رعایت مصالح کشور در صورت درخواست متقاضی

پ ـ [الحاقی ۱۴۰۰/۳/۵]
مجوز پیش فروش تا سقف پنجاه درصد (۵۰%) فرآورده ها به اندازه حداکثر پنجاه درصد (۵۰%) میزان سرمایه گذاری ارزش گذاری شده به شرکت های خارجی در قبال دریافت تسهیلات تأمین مالی خارجی (فاینانس) یا تأمین تجهیزات با فناوری پیچیده (به تشخیص وزارت نفت)


ماده ۵ مکرر ـ [الحاقی ۱۴۰۰/۳/۵]
طرح‌های تکمیل زنجیره ارزش با رعایت مقررات مندرج در این قانون و پس از تأیید وزارت نفت در مورد میزان سرمایه گذاری انجام شده در آنها مشمول دریافت تنفس خوراک می شوند؛ شرکت مجری طرح تکمیل زنجیره ارزش، از زمان شروع بهره برداری از این طرح می تواند مطابق قرارداد تأمین خوراک با شرکت تأمین کننده آن، از تنفس در پرداخت هزینه خوراک برخوردار شود و پس از اتمام دوره تنفس خوراک نسبت به پرداخت اقساط مربوط به حساب صندوق توسعه ملی مطابق شرایط این قانون اقدام کند؛ در این صورت شرکت مجری طرح نیز معادل همان مبلغ را از پرداخت هزینه خوراک خود مطابق بند «ت» ماده (۳) این قانون کسر می کند. قرارداد خوراک منعقده فی مابین دو شرکت تا پایان دوره تنفس خوراک باید با تأیید وزارت نفت باشد.


ماده ۶ـ [اصلاحی ۱۴۰۰/۳/۵]
آیین‌نامه اجرائی این قانون مصوب ۱۳۹۸/۱۰/۱۸ با پیشنهاد وزارت نفت ظرف دو ماه پس از تصویب این قانون اصلاح می شود و به تصویب هیأت وزیران می رسد.

[آیین‌نامه اجرایی قانون حمایت از توسعه صنایع پایین دستی نفت خام و میعانات گازی با استفاده از سرمایه گذاری مردمی]


قانون فوق مشتمل بر شش ماده در جلسه علنی روز دوشنبه مورخ بیست و چهارم تیرماه یکهزار و سیصد و نود و هشت مجلس شورای اسلامی تصویب شد و در تاریخ ۱۶/ ۵/ ۱۳۹۸ به تأیید شورای نگهبان رسید.

علی لاریجانی