[به موجب تبصره ۱ ماده واحده قانون تصویب احکام و مصوبات بیست و چهارمین کنگره اتحادیه جهانی پست (upu) منعقد شده در ژنو ۲۰۰۸ میلادی – (۱۳۸۷ هجری شمسی)، مصوب ۱۳۹۱/۱/۲۳ لغو شده است.]
ماده واحده – احکام و مصوبات اتحادیه جهانی پست (UPU) مصوب بیست و سومین کنگره جهانی پست منعقد شده در تاریخ سیزدهم مهرماه سال 1383 هجری شمسی مطابق با پنجم اکتبر 2004 میلادی در بخارست به شرح زیر تصویب و اجازه تسلیم اسناد آن داده می شود:
1- اساسنامه اتحادیه جهانی پست مشتمل بر (33) ماده.
2- هفتمین پروتکل الحاقی به اساسنامه اتحادیه جهانی پست مشتمل بر(6) ماده.
3- قرارداد پستی جهانی مشتمل بر(38) ماده.
4- پروتکل نهایی قرارداد پستی جهانی مشتمل بر (15) ماده.
5- آیین‌نامه عمومی اتحادیه جهانی پست مشتمل بر(35) ماده.
6- موافقتنامه سرویسهای پستی مشتمل بر (23) ماده.
تبصره 1- از تاریخ لازم الاجراء شدن این قانون، قوانین زیر ملغی می گردد:
1- قانون اجازه تصویب اسناد مصوبه کنگره پستی جهانی توکیو منعقده در سال 1969 میلادی مصوب 13 /9 /1356 هجری شمسی.
2- قانون اجازه تصویب اسناد مصوبه کنگره پستی جهانی لوزان منعقده در سال 1974 میلادی مصوب 8 /4 /1356 هجری شمسی.
3- قانون تصویب قرارداد پستی جهانی و موافقتنامه مربوط به امانات پستی و آیین‌نامه های اجرائی آنها و اساسنامه اتحادیه پست جهانی و آیین‌نامه عمومی و پروتکلهای نهایی آن منعقده در کنگره ریودوژانیرو در سال 1979 میلادی و اجازه تسلیم اسناد آنها مصوب 1 /4 /1365 هجری شمسی.
4- قانون تصویب مصوبات نوزدهمین کنگره اتحادیه پستی جهانی منعقده در هامبورگ 1984 میلادی و اجازه تسلیم اسناد آنها مصوب 20 /5 /1370 هجری شمسی.
5- قانون تصویب احکام و مصوبات بیستمین کنگره پست جهانی منعقده در سال 1989 میلادی مصوب 27/ 7 /1376 هجری شمسی.
6- قانون تصویب تغییرات اساسی در احکام اتحادیه پستی جهانی (upu) مصوب بیست و یکمین کنگره منعقد شده در سئول سال 1994 میلادی مصوب 10 /12 /1379 هجری شمسی.
7- قانون تصویب احکام و مصوبات بیست و دومین کنگره اتحادیه پست جهانی (upu) منعقده در پکن سال 1999 میلادی مصوب 29 /3 /1384 هجری شمسی.
تبصره 2- در مورد ارجاع به داوری موضوع ماده (32) اساسنامه اتحادیه جهانی پست و ماده (132) آیین‌نامه عمومی آن، رعایت اصل یکصد و سی و نهم (139) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران الزامی است.
بسم الله الرحمن الرحیم
اساسنامه اتحادیه جهانی پست
(اصلاح شده توسط پروتکل های الحاقی توکیو 1969، لوزان 1974، هامبورگ 1984، واشنگتن 1989، سئول 1994، پکن 1999 و بخارست 2004 میلادی)
دیباچه – به منظور گسترش ارتباطات بین الملل از طریق عملکرد کارآمد سرویسهای پستی و مشارکت در نیل به اهداف عالی همکاری بین المللی در زمینه های فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی، نمایندگان تام الاختیار دول کشورهای طرف قرارداد این اساسنامه را مشروط به تصویب و تنفیذ نهایی اتخاذ نمودند.
رسالت اتحادیه جهانی پست عبارت است از: ترغیب توسعه پایدار سرویسهای پستی جهانی با کیفیت، کارآمد و در دسترس به منظور تسهیل ارتباطات بین ساکنان سرتاسر دنیا با:
– تضمین گردش آزاد مرسولات پستی دریک قلمرو واحد پستی مرکب از شبکه های به هم پیوسته؛
– ترغیب روند تدوین استانداردهای همگانی عادلانه و بهره گیری از فن آوری؛
– تضمین همکاری و تعامل میان ذی نفعان؛
– ارتقاء همکاری های فنی کارآمد؛
– تضمین تأمین نیازهای درحال تغییر مشتریان.
بخش اول – مقررات سازمانی
فصل اول – کلیات
ماده 1- قلمرو اهداف اتحادیه جهانی پست:
1- کشورهایی که اساسنامه حاضر را پذیرفته اند، تحت عنوان اتحادیه جهانی پست یک قلمرو واحد پستی را جهت مبادله دوسویه پست نامه ها تشکیل می دهند آزادی عبور (ترانزیت) در سرتاسر قلمرو اتحادیه جهانی پست تضمین خواهد شد.
2- هدف اتحادیه جهانی پست تضمین سازمان، اعتلاء سرویسهای پستی و ارتقاء توسعه همکاریهای بین المللی خواهد بود.
3- اتحادیه جهانی پست، تا حدامکان، در زمینه ارائه کمکهای فنی به کشورهای نیازمند عضو اتحادیه مشارکت خواهد نمود.
ماده مکرر ماده 1 (مکرر)
تعاریف:
1- در راستای تأمین اهداف احکام اتحادیه جهانی پست، عبارات زیر بدین شرح تعریف شدند:
1-1- سرویس پستی: تمامی سرویسهای پستی که حوزه ارائه آنها توسط نهاهای اتحادیه جهانی پست تعیین شده است، تعهدات اصلی سرویسهای پستی عبارتند از: تأمین اهداف تعیین شده اجتماعی و اقتصادی کشورهای عضو با تضمین جمع آوری، تفکیک، ارسال و توزیع مرسولات پستی.
2-1- کشورعضو: کشوری که شرایط مندرج در ماده(2) اساسنامه را تأمین می کند.
3-1- قلمرو واحد پستی: تعهد طرفهای ملحق شده به احکام اتحادیه جهانی پست (UPU) در زمینه مبادله دوسویه پست نامه ها، شامل آزادی عبور (ترانزیت) و رفتار با مرسولات عبوری (ترانزیتی) از مبدأ دیگر کشورها مانند مرسولات پستی خود و بدون هیچ گونه تبعیض.
4-1- آزادی عبور (ترانزیت): تعهد ادارات پست واسطه در زمینه حمل مرسولات پست عبوری (ترانزیتی) تحویلی به آنها توسط اداره پست دیگر عضو اتحادیه جهانی پست (UPU) و رفتار مشابه با این مرسولات مانند مرسولات داخلی خود.
5-1- پست نامه: به همان صورت که در قرارداد پستی جهانی شرح داده شده است.
6-1- سرویس پستی بین المللی: عملیات پستی یا سرویسهایی که مقررات آنها توسط احکام اتحادیه جهانی پست تعیین شده؛ مجموعه این عملیات یا سرویسها.
ماده 2- اعضاء اتحادیه جهانی پست
کشورهایی عضو اتحادیه جهانی پست شناخته می شوند که:
الف- در تاریخ اجراء اساسنامه حاضر عضو اتحادیه باشند.
ب – طبق ماده(11) به عضویت اتحادیه درآمده باشند.
ماده 3- حوزه اختیارات اتحادیه جهانی پست:
حوزه اختیارات اتحادیه جهانی پست در سرزمینهای زیر خواهد بود:
الف- سرزمین کشورهای عضو؛
ب – دفاتر پستی که توسط کشورهای عضو در سرزمینهایی خارج از قلمرو اتحادیه تأسیس شده اند.
ج – سرزمینهایی که بدون عضویت در اتحادیه جهانی پست جزو اتحادیه محسوب می شوند، زیرا از نظر پستی به یکی از کشورهای عضو وابسته اند.
ماده 4- روابط استثنائی
ادارات پستی که به سرزمینهای خارج از قلمرو اتحادیه جهانی پست سرویس ارائه می کنند، به عنوان واسطه سایر ادارات پست تلقی می شوند. مقررات قرارداد پستی جهانی و آیین‌نامه ها در مورد این روابط استثنائی نیز اعمال خواهد شد.
ماده 5- مقر اتحادیه جهانی پست:
مقر اتحادیه جهانی پست و نهادهای دایمی آن در شهر برن است.
ماده 6- زبان رسمی اتحادیه جهانی پست:
زبان رسمی اتحادیه زبان فرانسه است.
ماده 7- واحد پولی:
واحد پولی مورد استفاده در احکام اتحادیه جهانی پست، واحد محاسبه صندوق بین المللی پول(IMF) است.
ماده 8- اتحادیه های محدود، موافقتنامه های ویژه:
1- کشورهای عضو یا ادارات پست آنها در صورتی که قوانین و مقررات داخلی شان اجازه دهد، می توانند اتحادیه های محدود تشکیل داده و موافقتنامه های ویژه در مورد سرویس پستی بین المللی تدوین نمایند، به شرط آن که مقررات اتحادیه های محدود برای مردم منافع کمتری از احکام پیش بینی شده با شرکت کشورهای عضو نداشته باشد.
2- اتحادیه های محدود می توانند ناظرینی به کنگره ها، همایشها و جلسات اتحادیه جهانی پست، شورای اداری و همچنین شورای بهره برداری پستی اعزام کنند.
3- اتحادیه جهانی پست می تواند ناظرینی به کنگره ها، همایشها و جلسات اتحادیه های محدود اعزام نماید.
ماده 9- روابط با سازمان ملل متحد:
روابط اتحادیه جهانی پست با سازمان ملل متحد تحت موافقتنامه هایی که متون آن ضمیمه اساسنامه حاضر است تعیین شده است.
ماده 10- روابط با سازمانهای بین المللی:
به منظور حفظ همکاریهای نزدیکتر در امور پستی بین المللی، اتحادیه جهانی پست می تواند با سازمانهای بین المللی که دارای فعالیت و منافع مشترک هستند همکاری نماید.
فصل دوم – الحاق، پذیرفته شدن یا خروج از اتحادیه جهانی پست
ماده 11- فرآیند الحاق یا پذیرفته شدن در اتحادیه جهانی پست:
1- هر عضو سازمان ملل متحد می تواند به اتحادیه جهانی پست ملحق شود.
2- هرکشور مستقلی که عضو سازمان ملل نباشد، می تواند تقاضای پذیرفته شدن به عنوان کشور عضو اتحادیه جهانی پست نماید.
3- درخواست پذیرفته شدن در اتحادیه جهانی پست یا الحاق به آن باید شامل تقاضای رسمی الحاق به اساسنامه و احکام اجباری اتحادیه باشد. این تقاضا باید توسط دولت کشور مربوط به مدیرکل دفتر بین الملل صورت گیرد. نامبرده برحسب مورد، الحاق را اعلام می دارد یا با کشورهای عضو در مورد تقاضای پذیرش مشاوره می کند.
4- کشوری که عضو سازمان ملل متحد نیست، در صورتی به عنوان کشور عضو تلقی می شود که درخواستش حداقل به تصویب دوسوم کشورهای عضو اتحادیه جهانی پست برسد. کشورهای عضوی که طی چهارماه از تاریخ وصول تقاضا به آن پاسخ ندهند، ممتنع شناخته می شوند.
5- الحاق یا پذیرفته شدن به عنوان عضو، توسط مدیرکل دفتر بین الملل به کشورهای عضو ابلاغ می شود و از تاریخ ابلاغ مزبور، الحاق یا پذیرش قابلیت اجراء خواهد یافت.
ماده 12- طریقه خروج از اتحادیه جهانی پست:
1- هرکشور عضو اتحادیه جهانی پست مختار است با اعلام صرف نظر از اساسنامه، از اتحادیه خارج شود. اعلام خروج باید توسط دولت کشور ذی‌ربط به اطلاع مدیرکل دفتر بین الملل برسد و نامبرده موضوع را به دولتهای سایر کشورهای عضو ابلاغ نماید.
2- خروج از اتحادیه، یک سال بعد از وصول اعلامیه خروج توسط مدیرکل دفتر بین الملل، همان طور که در بند(1) تعیین شده صورت می پذیرد.
فصل سوم – سازمان اتحادیه جهانی پست
ماده 13- نهادهای اتحادیه جهانی پست:
1- نهادهای اتحادیه جهانی پست عبارتنداز:کنگره،شورای اداری، شورای بهره برداری پستی ودفتربین الملل.
2- نهادهای دائمی اتحادیه عبارتند از : شورای اداری، شورای بهره برداری پستی و دفتر بین الملل.
ماده 14- کنگره :
1- کنگره نهاد عالی اتحادیه جهانی پست است.
2- کنگره از نمایندگان کشورهای عضو تشکیل می شود.
ماده 15- کنگره های فوق العاده:
یک کنگره فوق العاده به درخواست یا تصویب حداقل دوسوم کشورهای عضو اتحادیه جهانی پست می تواند تشکیل شود.
ماده 16- همایش های اداری (حذف شد.)
ماده 17- شورای اداری
1- در فاصله بین دوکنگره، شورای اداری(CA) ادامه کار اتحادیه جهانی پست را طبق مقررات احکام اتحادیه تضمین خواهد نمود.
2- اعضاء شورای اداری به نام و در راستای منافع اتحادیه انجام وظیفه خواهند نمود.
ماده 18- شورای بهره برداری پستی:
شورای بهره برداری پستی(POC) پاسخگوی مسائل عملیاتی، تجاری، فنی و اقتصادی مربوط به سرویس پستی خواهد بود.
ماده 19- کارگروه های ویژه:(حذف شد.)
ماده 20- دفتر بین الملل:
یک دفتر مرکزی در مقر اتحادیه به نام دفتر بین الملل اتحادیه جهانی پست، تحت ریاست یک مدیرکل وتحت نظارت شورای اداری، به عنوان نهاد ارتباطی، اطلاعاتی و مشورتی ادارات پست انجام وظیفه می کند.
فصل چهارم – امور مالی اتحادیه
ماده 21- هزینه های اتحادیه جهانی پست، سهمیه کشورهای عضو
1- هرکنگره حداکثر مبلغ هزینه های اتحادیه جهانی پست را به ترتیب زیر تعیین خواهد نمود:
الف- هزینه های سالیانه اتحادیه؛
ب – هزینه های مربوط به برگزاری کنگره بعدی.
2- در صورت لزوم، حداکثر مبلغ هزینه های اتحادیه جهانی پست ممکن است از میزان تعیین شده در بند(1) فراتر رود به شرط آن که مقررات مربوط به آیین‌نامه عمومی اتحادیه رعایت شده باشد.
3- هزینه های اتحادیه جهانی پست و هزینه های احتمالی تعیین شده در بند(2)، به طور مشترک توسط کشورهای عضو تقبل می شود، بدین منظور هر کشور عضو طبقه ای را که فکر می کند باید در آن قرار گیرد انتخاب می کند. طبقه بندی سهمیه کشورها در آیین‌نامه عمومی تعیین شده است.
4- در صورت الحاق به اتحادیه جهانی پست یا پذیرش در اتحادیه طبق ماده(11) کشور ذی نفع آزادانه طبقه ای را که آن کشور باید از نظر پرداخت سهمیه هزینه های اتحادیه در آن قرار بگیرد مشخص می کند.
بخش دوم – احکام اتحادیه جهانی پست
فصل اول – کلیات
ماده 22- احکام اتحادیه جهانی پست:
1- اساسنامه .به منزله سند اساسی اتحادیه تلقی شده، قوانین و مقررات سازمانی آن را در برگرفته و مشمول هیچ گونه حق الشرطی نخواهد شد.
2- آیین‌نامه عمومی شامل مقرراتی می شود که اجراء اساسنامه و طرز عمل اتحادیه جهانی پست را تضمین می کند، رعایت آیین‌نامه عمومی برای کلیه کشورهای عضو اجباری بوده و مشمول هیچ گونه حق الشرطی نخواهد شد.
3- قرارداد پستی جهانی، آیین‌نامه پست نامه ها و آیین‌نامه امانات شامل قوانین مشترک در سرویس پستی بین المللی و مقررات مربوط به سرویسهای پست نامه ها و امانات پستی می شوند. رعایت احکام مذکور برای همه کشورهای عضو اجباری است.
4- موافقتنامه های اتحادیه جهانی پست و آیین‌نامه های آنها وظایف سرویسهایی به غیر از سرویسهای پست نامه ها و امانات پستی را بین کشورهای عضوی که در آن شرکت کرده اند تعیین می کنند. رعایت قوانین و مقررات آنها فقط برای کشورهای مذکور اجباری خواهد بود.
5- آیین‌نامه ها که شامل حدود عملیات ضروری برای اجراء قرارداد پستی جهانی و موافقتنامه ها می شوند، توسط شورای اداری و با توجه به تصمیمات متخذه توسط کنگره به تصویب می رسند.
6- پروتکل های نهایی ضمیمه شده به احکام اتحادیه جهانی پست که در بندهای(3)،(4)و(5) ذکر شده اند، شامل حق الشرط های مربوط به احکام مزبور خواهند شد.
ماده 23- اجراء احکام اتحادیه جهانی پست در سرزمین هایی که روابط بین المللی آنها توسط یک کشور عضو تأمین می شود.
1- هرکشوری در هرزمان می تواند اعلام کند احکام اتحادیه جهانی پست که توسط آن پذیرفته شده شامل تمام یا بعضی از سرزمین هایی که ارتباط بین المللی آنها را تأمین می کند خواهد شد.
2- اعلامیه ذکر شده در بند(1) باید تسلیم مدیرکل دفتر بین الملل شود.
3- هرکشوری عضوی در هرزمان می تواند طی یادداشتی که تسلیم مدیرکل دفتر بین الملل می کند عدم اجراء احکام اتحادیه جهانی پست را در سرزمین های مذکور در بند(1) اعلام نماید. این یادداشت پس از یک سال از تاریخ وصول توسط مدیرکل دفتر بین الملل به اجراء گذارده خواهد شد.
4- اعلامیه ها و یادداشت های مذکور در بندهای(1)و(3) توسط مدیرکل دفتر بین الملل به اطلاع کشورهای عضو خواهد رسید.
5- بندهای(1) تا(4) در مورد کشورهایی که عضو اتحادیه جهانی پست هستند و روابط بین المللی آنها توسط یک کشور عضو دیگر تأمین می شود اعمال نخواهد شد.
ماده 24- قوانین و مقررات داخلی
قوانین و مقررات احکام اتحادیه جهانی پست هیچ گونه لطمه ای به مقررات داخلی هریک از کشورهای عضو در رابطه با آنچه صریحاً در این احکام پیش بینی نشده نخواهد زد.
فصل دوم – پذیرش و عدم قبول احکام اتحادیه جهانی پست
ماده 25- امضاء، معتبر وقانونی کردن، به تصویب(مجلس)رساندن و سایرشیوه های تصویب احکام اتحادیه جهانی پست
1- احکام اتحادیه جهانی پست که به تصویب کنگره رسیده باشد، توسط نمایندگان تام الاختیار کشورهای عضو به امضاء خواهد رسید.
2- آیین‌نامه ها توسط رئیس و دبیرکل شورای بهره برداری پستی قانونی و معتبر می شوند.
3- اساسنامه باید در اسرع وقت توسط کشورهای امضاء کننده به تصویب(مجلس) برسد.
4- تصویب احکام اتحادیه جهانی پست غیراز اساسنامه تابع قوانین اساسی هرکشور امضاءکننده است.
5- هرگاه کشوری اساسنامه یا سایر احکامی را که امضاء نموده به تصویب نرساند، اساسنامه و سایر احکام برای کشورهایی که آن را به تصویب رسانده اند یا تأیید کرده اند معتبر خواهد بود.
ماده 26- اعلام مصوبات و دیگر شیوه های موافقت با احکام اتحادیه جهانی پست
اسناد مربوط به تصویب اساسنامه، پروتکل های الحاقی به آن و در صورت لزوم موافقت با سایر احکام اتحادیه جهانی پست باید در اسرع وقت تسلیم مدیرکل دفتر بین الملل شود تا مراتب توسط نامبرده به دولت های کشورهای عضو اطلاع داده شود.
ماده 27- الحاق به موافقتنامه ها
1- کشورهای عضو می توانند در هرزمان به یک موافقتنامه تعیین شده در ماده(22) بند(4) ملحق شوند.
2- الحاق کشورهای عضو به موافقتنامه ها طبق ماده(11) بند(3) صورت می پذیرد.
ماده 28- عدم قبول یک موافقتنامه
هرکشور عضوی اختیار دارد شرکت خود را در یک یا چند موافقتنامه طبق شرایط تعیین شده در ماده(12) متوقف نماید.
فصل سوم – اصلاح احکام اتحادیه جهانی پست
ماده 29- ارائه پیشنهادها
1- اداره پست هرکشوری عضوی حق دارد هنگام برپایی کنگره یا در فاصله بین دوکنگره در مورد احکام اتحادیه جهانی پست که کشورش در آن سهیم است، پیشنهادهایی ارائه نماید.
2- با وجود این، پیشنهادهای مربوط به اساسنامه و آیین‌نامه عمومی باید فقط به کنگره ها ارائه شود.
3- علاوه بر این، پیشنهادهای مربوط به آیین‌نامه ها باید مستقیماً به شورای بهره برداری پستی تسلیم شود اما در ابتدا باید از طرف دفتر بین الملل به ادارات پست کلیه کشورهای عضو ارسال شود.
ماده 30- اصلاح اساسنامه
1- پیشنهادهای ارائه شده به کنگره و مربوط به اساسنامه حاضر جهت تصویب باید توسط حداقل دوسوم کشورهای عضو اتحادیه جهانی پست که حق رأی دارند تأیید شود.
2- اصلاحات پذیرفته شده توسط یک کنگره، موضوع یک پروتکل ضمیمه را تشکیل می دهند و به استثناء تصمیمات مخالف این کنگره، از همان تاریخ اجراء احکام تجدید شده در کنگره مذکور به اجراء گذارده می شوند. اصلاحات مذکور هرچه سریعتر توسط کشورهای عضو تصویب شده و با اسناد این مصوبات طبق ماده(26) رفتار خواهد شد.
ماده 31- اصلاح آیین‌نامه عمومی، قرارداد پستی جهانی و موافقتنامه ها
1- آیین‌نامه عمومی، قرارداد پستی جهانی وموافقتنامه ها شرایط تصویب پیشنهادهای مربوطه را تعیین می کنند.
2- قرارداد پستی جهانی و موافقتنامه ها که در بند(1) ذکر شده اند، همزمان به اجراء درآمده و در مدت مشابه و معینی اعتبار خواهند داشت. از تاریخی که کنگره برای اجراء این احکام تعیین می کند، احکام مربوط به کنگره قبلی ملغی خواهند شد.
فصل چهارم – حل و فصل اختلافات
ماده 32- حکمیت«داوری»
درصورت بروز اختلاف بین دویا چند اداره پست کشورهای عضو در مورد تفسیر احکام اتحادیه جهانی پست یا مسؤولیت حاصل از اجراء احکام برای ادارات پست، موضوع مورد دعوی از طریق حکمیت(داوری) حل و فصل خواهد شد.
بخش سوم – مقررات نهایی
ماده 33- به اجراء درآمدن و مدت اعتبار اساسنامه
اساسنامه حاضر از اول ژانویه 1966 میلادی به اجراء درآمده و برای مدت نامعینی قابل اجراء و معتبر خواهد بود.
نمایندگان تام الاختیار دول کشورهای طرف قرارداد، اساسنامه حاضر را در یک نسخه اصلی امضاء کردند که در بایگانی دولت کشور مقر اتحادیه جهانی پست نگهداری خواهد شد. یک نسخه از آن توسط دفتر بین الملل اتحادیه جهانی پست برای هریک از اعضاء فرستاده خواهد شد.
وین، دهم جولای 1964 میلادی
هفتمین پروتکل الحاقی به اساسنامه اتحادیه جهانی پست
نمایندگان تام الاختیار دول کشورهای عضو اتحادیه جهانی پست (UPU)، با گردهمایی در کنگره بخارست، و به موجب ماده 30 بند 2 اساسنامه اتحادیه جهانی پست، مصوب دهم جولای 1964 میلادی در شهر وین، تغییرات و اصلاحات زیر را مشروط به تصویب وتنفیذ نهایی در مورد اساسنامه مذکور تدوین نمودند.
ماده اول – پیشگفتار اصلاح شده
به منظور گسترش ارتباطات بین الملل از طریق عملکرد کارآمد سرویسهای پستی و مشارکت در نیل به اهداف عالی همکاری بین المللی در زمینه های فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی، نمایندگان تام الاختیار دول کشورهای طرف قرارداد این اساسنامه را مشروط به تصویب و تنفیذ نهایی اتخاذ نمودند.
رسالت اتحادیه جهانی پست عبارت است از؛ ترغیب توسعه پایدار سرویسهای پستی جهانی با کیفیت، کارآمد و در دسترس به منظور تسهیل ارتباطات بین ساکنان سرتاسر دنیا با:
تضمین گردش آزاد مرسولات پستی در یک قلمرو واحد پستی مرکب از شبکه های به هم پیوسته؛
ترغیب روند تدوین استانداردهای همگانی عادلانه و بهره گیری از فن آوری؛
تضمین همکاری و تعامل میان ذی نفعان؛
ارتقای همکاری های فنی کارآمد؛
تضمین تأمین نیازهای در حال تغییر مشتریان.
ماده دوم – (ماده 1 اضافه شده) تعاریف
1- در راستای تأمین اهداف احکام اتحادیه جهانی پست، عبارات زیر بدین شرح تعریف شدند:
1-1- سرویس پستی: تمامی سرویسهای پستی که حوزه ارائه آنها توسط نهادهای اتحادیه جهانی پست تعیین شده است. تعهدات اصلی سرویسهای پستی عبارتند از: تأمین اهداف تعیین شده اجتماعی و اقتصادی کشورهای عضو با تضمین جمع آوری، تفکیک، ارسال و توزیع مرسولات پستی.
2-1- کشور عضو: کشوری که شرایط مندرج در ماده (2) اساسنامه را تأمین می کند.
3-1- قلمرو واحد پستی: تعهد طرفهای ملحق شده به احکام اتحادیه جهانی پست (UPU) در زمینه مبادله دو سویه پست نامه ها، شامل آزادی عبور (ترانزیت) و رفتار با مرسولات پستی عبوری (ترانزیتی) از مبدأ دیگر کشورها مانند مرسولات پستی خود و بدون هیچ گونه تبعیض.
4-1- آزادی عبور (ترانزیت): تعهد ادارات پست واسطه در زمینه حمل مرسولات پستی عبوری (ترانزیتی) تحویلی به آنها توسط اداره پست دیگر عضو اتحادیه جهانی پست (UPU) و رفتار مشابه با این مرسولات مانند مرسولات داخلی خود .
5-1- پست نامه: به همان صورت که در قرارداد پستی جهانی شرح داده شده است.
6-1- سرویس پستی بین المللی: عملیات پستی یا سرویسهایی که مقررات آنها توسط احکام اتحادیه جهانی پست تعیین شده؛ مجموعه این عملیات یا سرویسها.
ماده سوم – (ماده 22 اصلاح شده)- احکام اتحادیه جهانی پست
1- اساسنامه به منزله سند اساسی اتحادیه جهانی پست تلقی شده، قوانین و مقررات سازمانی اتحادیه را در برگرفته و مشمول هیچ گونه حق الشرطی نمی شود.
2- آیین‌نامه عمومی شامل مقرراتی می شود که اجراء اساسنامه و عملکرد اتحادیه جهانی پست را تضمین می کند. رعایت آیین‌نامه عمومی برای کلیه کشورهای عضو اجباری بوده و مشمول هیچ گونه حق الشرطی نمی شود.
3- قرارداد پستی جهانی، آیین‌نامه پست نامه ها و آیین‌نامه امانات پستی شامل قوانین مشترک در سرویس پستی بین المللی و مقررات مربوط به سرویسهای پست نامه ها و امانات پستی می شود. رعایت این احکام برای تمام کشورهای عضو اجباری است.
4- موافقتنامه های اتحادیه و آیین‌نامه های آنها وظایف سرویس هایی به غیر از سرویس های پستنامه ها و امانات پستی را بین کشورهای عضوی که در آن شرکت کرده اند تعیین می کنند. رعایت مفاد این موافقتنامه ها و آیین‌نامه های آنها فقط برای کشورهای مذکور اجباری است.
5- آیین‌نامه هایی که شامل قوانین و مقررات ضروری جهت اجراء قرارداد پستی جهانی و موافقتنامه های مربوط می شوند، توسط شورای بهره برداری پستی و با توجه به تصمیمات متخذه توسط کنگره تدوین می شوند.
6- پروتکل های نهایی ضمیمه شده به احکام اتحادیه جهانی پست، مذکور در بندهای 3، 4 و5 ، شامل حق الشرط های احکام مذکور می شوند.
ماده چهارم – (ماده 30 اصلاح شده) اصلاح اساسنامه
1- پیشنهادهای مربوط به اساسنامه اتحادیه جهانی پست که به کنگره تسلیم می شوند، برای این که مورد قبول قرار گیرند، باید به تصویب حداقل دوسوم از کشورهای عضو اتحادیه که حق رأی دارند برسد.
2- اصلاحات پذیرفته شده توسط کنگره، یک پروتکل الحاقی را تشکیل داده و از همان تاریخ اجراء احکام بازبینی شده در کنگره مذکور به اجراء درخواهند آمد، مگر کنگره تصمیم دیگری اتخاذ کند. اصلاحات مذکور دراسرع وقت به تصویب و تنفیذ کشورهای عضو رسیده و با اسناد این مصوبات طبق مقررات ماده (26) رفتار می شود.
ماده پنجم – (ماده 31 اصلاح شده)اصلاح آیین‌نامه عمومی، قرارداد پستی جهانی و موافقتنامه ها
1- آیین‌نامه عمومی، قرارداد پستی جهانی و موافقتنامه ها شرایط تصویب پیشنهادهای مربوط به آنها را تعیین می کنند.
2- قرارداد پستی جهانی و موافقتنامه ها همزمان به اجراء درآمده و تا دوره زمانی مشابه اعتبار خواهند داشت. با به اجراء درآمدن احکام مذکور، از روز تعیین شده توسط کنگره، احکام مربوط به کنگره قبلی اعتبار خود را از دست خواهند داد.
ماده ششم – اجراء و مدت اعتبار پروتکل الحاقی به اساسنامه اتحادیه جهانی پست
-پروتکل الحاقی حاضر از اول ژانویه 2006 میلادی به اجراء گذاشته شده و برای مدتی نامحدود معتبر خواهد بود.
نمایندگان تام الاختیار دول کشورهای عضو اتحادیه جهانی پست ، پروتکل الحاقی حاضر را که دارای همان اعتبار و ارزش قوانین و مقررات مندرج درخود اساسنامه می باشد، تدوین و آن را در یک نسخه اصلی به امضاء رساندند که تسلیم مدیرکل دفتر بین الملل اتحادیه خواهد شد. یک نسخه از آن توسط دفتر بین الملل اتحادیه جهانی پست برای هر یک از کشورهای عضو ارسال می شود.
بخارست، 5 اکتبر 2004 میلادی
قرارداد پستی جهانی
نمایندگان تام الاختیار دول کشورهای عضواتحادیه جهانی پست، با توجه به ماده(22) بند(3) اساسنامه اتحادیه که در تاریخ دهم جولای 1964 میلادی در وین به تصویب رسید، با توافقی مشترک و طبق ماده(25) بند(4) اساسنامه مزبور، قوانین مشترک قابل اجراء در سرویس پستی بین المللی را که در قرارداد پستی جهانی حاضر ذکر شده تصویب نمودند.
بخش اول – قوانین مشترک قابل اجراء در سرویس پستی بین المللی
فصل واحد – مقررات کلی
ماده 1- تعاریف
1- در راستای اهداف قرارداد پستی جهانی، عبارات زیر بدین شرح تعریف شدند:
1-1- سرویس پستی جهانی: ارائه دایمی سرویسهای پستی پایه با کیفیت در تمام نقاط قلمرو یک کشور عضو وبرای همه مشتریان، با قیمتهای منصفانه؛
2-1- دپش در بسته: کیسه یا مجموع کیسه ها یا سایر ظروف دارای برچسب، پلمپ شده، ممهور به مهر یا بدون مهر، حاوی مرسولات پستی؛
3-1- عبور (ترانزیت) مکشوفه: عبور (ترانزیت) مرسولات به صورت باز از طریق یک کشور واسطه که تعداد یا وزن مرسولات، تشکیل دپش های در بسته برای کشور مقصد را توجیه نمی کند؛
4-1- مرسوله پستی: عبارت کلی قابل اطلاق به هرچیز ارسال شده توسط سرویسهای پستی، نظیر: پست نامه ها، امانات پستی، حواله های پولی و غیره؛
5-1- حقوق پایانه (ترمینال): حق الزحمه ای که اداره پست فرستنده باید جهت جبران هزینه های ایجاد شده برای پست نامه های دریافتی، به اداره پست مقصد بپردازد؛
6-1- هزینه های عبور (ترانزیت): حق الزحمه مربوط به سرویسهای ارائه شده توسط یک حمل کننده در کشور عبوری (ترانزیتی) (اداره پست، سرویس دیگر یا ترکیبی از هر دو) جهت عبور (ترانزیت) زمینی، دریایی و / یا هوایی دپشها؛
7-1- حق السهم زمینی ورودی: حق الزحمه ای که اداره پست فرستنده باید جهت جبران هزینه های ایجاد شده برای امانات دریافتی، به اداره پست مقصد بپردازد؛
8-1- حق السهم زمینی عبور (ترانزیت): حق الزحمه مربوط به سرویسهای ارائه شده توسط یک حمل کننده در کشور عبوری (ترانزیتی) (اداره پست، سرویس دیگر یا ترکیبی از هر دو) جهت عبور (ترانزیت) زمینی و/ یا هوایی امانات از طریق قلمرو آن؛
9-1- حق السهم دریایی: حق الزحمه مربوط به سرویسهای ارائه شده توسط یک حمل کننده (اداره پست، سرویس دیگر یا ترکیبی از هردو) شرکت کننده در حمل دریایی امانات.
ماده 2- تعیین مرجع یا مراجع مسؤول انجام وظایف وتعهدات ناشی از الحاق به قرارداد پستی جهانی (کنوانسیون)
کشورهای عضو باید ظرف شش ماه پس از پایان کنگره، نام و نشانی نهاد دولتی مسؤول نظارت بر امور پستی را به دفتر بین الملل اعلام نمایند. همچنین کشورهای عضو باید طی شش ماه پس از پایان کنگره، نام و نشانی مجری یا مجریان رسماً تعیین شده جهت ارائه سرویسهای پستی و انجام وظایف و تعهدات ناشی از احکام اتحادیه درقلمرو خود را به دفتر بین الملل ارائه نمایند. تغییرات ایجاد شده در نهادهای دولتی و مجریان رسماً تعیین شده باید هرچه سریعتر به دفتر بین الملل اعلام شود.
ماده 3- سرویس پستی جهانی
1- به منظور حمایت از مفهوم قلمرو واحد پستی اتحادیه، کشورهای عضو باید تضمین نمایند همه کاربران/ مشتریان از حق دسترسی به سرویس پستی جهانی مشتمل بر ارائه دائمی سرویسهای پستی پایه با کیفیت در تمام نقاط قلمرو خود و با قیمتهای مناسب برخوردارند.
2- باتوجه به این هدف، کشورهای عضو باید در چهارچوب قوانین ومقررات پستی داخلی خود یا از طریق دیگر شیوه های معمول، حوزه سرویسهای پستی ارائه شده و الزامات مربوط به کیفیت و نرخهای منصفانه را با در نظر گرفتن نیازها و انتظارات مردم و شرایط داخلی آنان تعیین نمایند.
3- کشورهای عضو باید تضمین کنند ارائه سرویسهای پستی و رعایت استانداردهای کیفیت توسط مجریان مسؤول ارائه سرویس پستی جهانی صورت خواهد گرفت.
4- کشورهای عضو باید اطمینان دهند سرویس پستی جهانی همواره ارائه شده و بدین گونه استمرار آن را تضمین نمایند.
ماده 4- آزادی عبور (ترانزیت)
1- اصل آزادی عبور (ترانزیت) درماده (1) اساسنامه ذکر شده است. این اصل هر اداره پست را موظف می کند، همواره از سریعترین مسیرها و با ایمن ترین وسایلی که جهت ارسال مرسولات خود به کار می برد، دپشهای دربسته و پست نامه های مکشوفه ای را که توسط اداره پست دیگری به آن تحویل شده رهسپار نماید. این اصل در مورد مرسولات یا دپشهای اشتباهاً ارسال شده نیز اعمال خواهد شد.
2- کشورهای عضوی که در امر مبادله نامه های حاوی مواد بیولوژیک فاسد شدنی یا مواد رادیو اکتیو شرکت ندارند، مختارند این مرسولات را به صورت مکشوفه در قلمرو خود برای عبور (ترانزیت) نپذیرند. همین امر در مورد پست نامه ها به استثنای نامه ها، کارتهای پستی و نوشته های ویژه روشندلان اعمال می شود.
رویه مذکور در مورد مطبوعات، نشریات دوره ای، مجلات، بسته های کوچک و کیسه های مخصوص (کیسه های M) که محتویات آنها با قوانین و مقررات حاکم بر شرایط نشر یا انتشار آنها در کشور عبور (ترانزیت) دهنده مطابقت نداشته باشد نیز اعمال خواهد شد.
3- آزادی عبور (ترانزیت) امانات پستی ارسالی از مسیرهای زمینی و دریایی به قلمرو کشورهایی که در این سرویس شرکت دارند محدود خواهد شد.
4- آزادی عبور (ترانزیت) امانات هوایی در سرتاسر قلمرو اتحادیه تضمین می شود. با این حال کشورهای عضوی که سرویس امانات پستی را ارائه نمی کنند، ملزم به رهسپاری امانات هوایی از مسیر زمینی نخواهند بود.
5- چنانچه کشور عضوی قوانین و مقررات مربوط به آزادی عبور (ترانزیت) را رعایت نکند، سایر کشورهای عضو مجازند سرویس پستی خود را با این کشور لغو نمایند.
ماده 5- مالکیت مرسولات پستی- پس گرفتن ازپست- تغییر یا تصحیح نشانی- ارسال مجدد- برگشت مرسولات غیر قابل توزیع به فرستنده
1- هر مرسوله پستی تا زمانی که به ذی حق تسلیم نشده باشد متعلق به فرستنده است، مگر مرسوله مذکور طبق قوانین و مقررات کشور مبداء یا مقصد و، در صورت اعمال ماده 1-1-2-15 یا 3-15، مطابق قوانین کشور عبور (ترانزیت) کننده ضبط شده باشد.
2- فرستنده یک مرسوله پستی می تواند مرسوله خود را از پست پس گرفته، نشانی آن را تغییر داده یا اصلاح نماید. هزینه ها و سایر شرایط مربوط در آیین‌نامه ها ذکر شده است.
3- کشورهای عضو باید درخصوص ارسال مجدد مرسولات پستی ، چنانچه گیرنده ای نشانی خود را تغییرداده، و برگشت مرسولات غیر قابل توزیع به فرستنده اقدام لازم به عمل آورند. هزینه ها و شرایط دیگر در آیین‌نامه ها ذکر شده است.
ماده 6- هزینه ها
1- هزینه های مربوط به سرویسهای گوناگون پستی بین المللی و خدمات ویژه باید توسط ادارات پست و مطابق با اصول تعیین شده در قرارداد پستی جهانی و آیین‌نامه ها و اساساً در رابطه با هزینه های ارائه این سرویسها تعیین گردد.
2- اداره پست مبداء باید هزینه های پستی مربوط به حمل پست نامه ها و امانات پستی را تعیین نماید. هزینه های پستی مذکور، باید توزیع مرسولات در نشانی گیرنده را مشروط به این که سرویس توزیع در کشور مقصد و برای مرسولات مربوطه اعمال شود پوشش دهد.
3- هزینه های دریافتی، از جمله هزینه هایی که به عنوان شاخص در احکام اتحادیه ذکر شده، باید حداقل برابر با هزینه های دریافتی در سرویس داخلی و باهمان مشخصات (گروه مرسولات، تعداد، مهلت پردازش و غیره) باشد.
4- ادارات پست مجازند از هزینه های شاخص تعیین شده در احکام فراتر روند.
5- فرای حداقل سطح هزینه های مندرج در بند 3، ادارات پست می توانند براساس قوانین و مقررات داخلی خود، هزینه ارسال پست نامه ها و امانات پستی را کاهش دهند. برای مثال آنها می توانند به مشتریان عمده پست نرخهای ترجیهی ارائه نمایند.
6- هیچ گونه هزینه پستی به غیر از هزینه های تعیین شده در احکام اتحادیه از مشتریان دریافت نخواهد شد.
7- به جز موارد تعیین شده در احکام، هر اداره پست هزینه های دریافتی را برای خود حفظ خواهد نمود.
ماده 7- معافیت از هزینه های پستی
1- اصل
1-1- موارد معافیت از هزینه های پستی،یعنی معافیت از پیش پرداخت هزینه های پستی به صراحت در قرارداد پستی جهانی ذکر شده است. با این حال، آیین‌نامه ها می توانند معافیت هایی از پیش پرداخت هزینه پستی و پرداخت هزینه های عبور (ترانزیت)، حقوق ترمینال (پایانه) و حق السهم های ورودی برای پست نامه ها و امانات پستی مربوط به سرویس پستی ارسالی توسط ادارات پست و اتحادیه های محدود در نظر گیرند. علاوه بر این، پست نامه ها و امانات پستی ارسالی توسط دفتر بین الملل اتحادیه جهانی پست (UPU) به اتحادیه های محدود وادارات پست باید به عنوان مرسولات مربوط به سرویس پستی در نظر گرفته شده و از تمام هزینه های پستی معاف باشند. با این وجود اداره پست مبدأ مختار به دریافت اضافه نرخهای هوایی از مرسولات اخیرالذکر خواهد بود.
2- اسرای جنگی و افراد غیر نظامی بازداشت شده
1-2- پست نامه ها، امانات پستی و مرسولات سرویسهای مالی پستی به نشانی اسرای جنگی یا ارسالی توسط آنها، خواه به طور مستقیم یا از طریق دفاتر مذکور در آیین‌نامه های قرارداد پستی جهانی و موافقتنامه مربوط به سرویس های پرداختی پست از کلیه هزینه های پستی به استثنای اضافه نرخهای هوایی معاف خواهند بود. متخاصمین دستگیر و بازداشت شده در یک کشور بیطرف نیزدرمورد اجرای قوانین و مقررات مزبور به عنوان اسرای جنگی تلقی خواهند شد.
2-2- قوانین و مقررات تعیین شده در بند 1-2، در مورد پست نامه ها، امانات پستی و مرسولات سرویسهای مالی پستی از مبداء دیگرکشورها و به نشانی افراد غیر نظامی بازداشت شده یا ارسالی توسط این افراد، مطابق با کنوانسیون 12 آگوست 1949 میلادی ژنو در مورد حمایت از افراد غیر نظامی در زمان جنگ، خواه به طور مستقیم یا از طریق دفاتر مذکور در آیین‌نامه های قرارداد پستی جهانی و موافقتنامه مربوط به سرویس های پرداختی پست نیز اعمال خواهد شد.
3-2- دفاتر مذکور در آیین‌نامه های قرارداد پستی جهانی و موافقتنامه مربوط به سرویس های پرداختی پست نیز از معافیت پستی برای پست نامه ها، امانات پستی و مرسولات سرویسهای مالی پستی مربوط به افراد مذکور در بندهای 1-2 و 2-2 که خواه به طور مستقیم یا از طریق واسطه مرسوله ای ارسال یا دریافت می کنند برخوردار خواهند بود.
4-2- امانات تا وزن 5 کیلوگرم به صورت معاف از هزینه پستی پذیرفته می شوند. این حد وزنی، برای اماناتی که محتوای آنها قابل تفکیک نیست و نیز اماناتی که به نشانی یک اردوگاه یا نمایندگان زندانیان افراد قابل اعتماد (hommes de confiance) به منظور توزیع بین زندانیان ارسال می شوند، تا 10کیلوگرم افزایش خواهد یافت.
5-2- در محاسبات بین ادارات پست، به استثنای هزینه های حمل هوایی قابل اعمال در مورد امانات هوایی، هزینه ای به امانات اداری و امانات مربوط به اسرای جنگی و افراد غیر نظامی بازداشت شده تعلق نخواهد گرفت.
3- نوشته های ویژه روشندلان
1-3- نوشته های ویژه روشندلان از کلیه هزینه های پستی به استثنای اضافه نرخ های هوایی معاف خواهند بود.
ماده 8- تمبرهای پستی
1- عبارت «تمبر پستی» در قرارداد پستی جهانی حاضر مورد حمایت قرار گرفته و منحصراً برای تمبرهایی که با شرایط این ماده و آیین‌نامه های مربوط مطابقت داشته باشد حفظ خواهد شد.
2- تمبرهای پستی:
1-2- باید فقط توسط یک مرجع ذی صلاح و مطابق با احکام اتحادیه جهانی پست منتشر شوند. انتشار تمبرهای پستی شامل به جریان اندازی آنها نیز خواهد شد؛
2-2- نشانی از حاکمیت بوده و ؛
1-2-2- پس از الصاق به مرسولات پستی و مطابق با احکام اتحادیه ، نشانه پرداخت هزینه پستی مطابق با ارزش واقعی آنها بوده؛
2-2-2- یک منبع درآمد تکمیلی برای ادارات پست، به عنوان محصولات فیلاتلیک (تمبر شناسی) باشند؛
3-2- باید در قلمرو مبداء اداره پست منتشر کننده و به منظور پرداخت هزینه پستی یا به مقاصد فیلاتلی (تمبر شناسی) جریان یابند.
3- تمبرهای پستی، به عنوان نماد حاکمیت می توانند شامل :
1-3- نام کشور عضو یا سرزمینی که اداره پست منتشر کننده تمبر در آن قراردارد، به حروف لاتین؛
1-1-3- به طور اختیاری، نشان رسمی کشور عضوی که اداره پست منتشر کننده تمبر در آن قرار دارد؛
2-1-3- اصولاً، ارزش ظاهری آنها به حروف لاتین یا ارقام عربی ؛
3-1-3- به طور اختیاری «ادارات پست» واژه (Postes) به حروف لاتین یا حروف دیگرشوند.
4- نشانهای دولتی، علائم رسمی کنترل و نمادهای سازمانهای بین الدولی درج شده روی تمبرهای پستی، به موجب کنوانسیون پاریس مربوط به حفظ مالکیت معنوی، مورد حمایت قرار می گیرند.
5- موضوعات و طرح‌های تمبرهای پستی باید:
1-5- مطابق با روح دیباچه اساسنامه اتحادیه جهانی پست(UPU) و تصمیمات متخذه توسط نهادهای اتحادیه باشند؛
2-5- ارتباط نزدیکی با هویت فرهنگی کشوری که اداره پست منتشر کننده تمبر در آن قراردارد داشته یا در نشر فرهنگ یا حفظ صلح مشارکت نمایند؛
3-5- درگرامیداشت شخصیت ها یا رویدادهای غیر ملی در کشور یا سرزمین اداره پست منتشر کننده تمبر، ارتباط نزدیکی با کشور یا سرزمین مزبور داشته باشند؛
4-5- عاری از جنبه های سیاسی یا اهانت آمیز به شخصیت ها یا کشورها باشند؛
5-5- برای کشوری که اداره پست منتشر کننده تمبر در آن قرار دارد یا برای آن اداره پست اهمیت بسیاری داشته باشند.
6- تمبرهای پستی، از حیث برخورداری از حقوق مالکیت معنوی شامل موارد زیر می شود:
1-6- نماد حق برخورداری اداره پست منتشر کننده تمبر از حقوق مالکیت معنوی مربوط، نظیر:
1-1-6- حق چاپ (Copyright)، با درج علامت مخصوص آن، (©) که نشانگر مالکیت حق چاپ و سال انتشار است؛
2-1-6- یک علامت ثبت شده در سرزمین کشور عضوی که اداره پست منتشرکننده تمبر در آن قراردارد، با درج علامت تجاری ثبت شده (®) پس از علامت مزبور.
2-6- نام هنرمند؛
3-6- نام چاپ کننده .
7- علائم پرداخت هزینه پستی، نقوش ماشین های نقش تمبر و نقوش ایجاد شده توسط دستگاه چاپ یا سایر روش های چاپ یا تمبرزنی، طبق احکام اتحادیه جهانی پست (UPU) باید فقط با مجوز اداره پست مورد استفاده قرار گیرند.
ماده 9- امنیت پستی
کشورهای عضو باید یک راهبرد امنیتی فعال در تمام سطوح عملیات پستی، به منظور حفظ و افزایش اعتماد مردم به سرویس های پستی، با حفظ منافع همه مقامات ذی‌ربط تدوین نموده و به اجراء درآورند. این راهبرد شامل تبادل اطلاعات پیرامون حفظ حمل و نقل ایمن و مطمئن و عبور (ترانزیت) دپش های پستی بین کشورهای عضو خواهد شد.
ماده 10- محیط زیست
کشورهای عضو باید یک راهبرد زیست محیطی فعال در تمام سطوح عملیات پستی تدوین و اجراء نمایند و میزان آگاهی زیست محیطی پیرامون سرویس های پستی را ارتقاء بخشند.
ماده 11- تخلفات
1- مرسولات پستی
1-1- کشورهای عضو باید در زمینه انجام اقدامات لازمه در جهت پیشگیری، پیگرد و مجازات افراد مقصر در موارد زیر تعهد نمایند:
1-1-1- قراردادن مواد مخدر و روان گردان، همچنین مواد منفجره، قابل اشتعال یا سایر مواد خطرناک در مرسولات پستی که به صراحت توسط قرارداد پستی جهانی مجاز اعلام نشده؛
2-1-1- قراردادن اقلام با ماهیت مستهجن یا مبتذل با استفاده از کودکان در مرسولات پستی.
2- پرداخت هزینه پستی و به ویژه شیوه های پرداخت آن
1-2- کشورهای عضو باید در زمینه انجام اقدامات لازمه در جهت پیشگیری، پیگرد و مجازات هرگونه تخلف مربوط به روش های پرداخت هزینه پستی، تعیین شده در قرارداد پستی جهانی حاضر، نظیر موارد زیر تعهد نمایند:
1-1-2- تمبرهای پستی رایج یا باطله؛
2-1-2- نقوش پرداخت هزینه پستی؛
3-1-2- نقوش ماشین های نقش تمبر یا ماشینهای چاپ؛
4-1-2- برگه بهادار پستی (کوپن رپنس های) بین المللی.
2-2- در قرارداد پستی جهانی حاضر، تخلفات مربوط به روش های پرداخت هزینه پستی، به اعمال زیر که با هدف تامین منافع غیر قانونی برای خود شخص یا فرد دیگری صورت گرفته اطلاق می شود. ارتکاب اعمال زیر مورد مجازات قرار خواهد گرفت:
1-2-2- تقلب، شبیه سازی یا جعل ابزارهای پرداخت هزینه پستی، یا هرگونه عمل خلاف یا غیر قانونی مربوط به ساخت بدون مجوز آنها؛
2-2-2- استفاده، رواج، بازاریابی، توزیع، انتشار، حمل، عرضه، نمایش یا تبلیغ هرگونه ابزار پرداخت هزینه پستی تقلبی، شبیه سازی شده یا جعلی؛
3-2-2- استفاده یا به جریان اندازی هر یک از ابزارهای پرداخت هزینه به مقاصد پستی که قبلاً استفاده شده ؛
4-2-2- هرگونه تلاش در جهت ارتکاب تخلفات مذکور.
3- دوسویی
1-3- از نظر اعمال مجازات ها، هیچ گونه تمایزی نباید بین اعمال مذکور در بند 2، در مورد استفاده از ابزارهای پرداخت هزینه پستی، داخلی یا خارجی قائل شد؛ این رویه مشمول هیچ شرط دوسویی قانونی یا قراردادی نخواهد شد.
بخش دوم – قوانین و مقررات قابل اجراء در مورد پست نامه ها و امانات پستی
فصل 1- ارائه سرویسها
ماده 12- سرویس های پایه
1- کشورهای عضو، قبول، پردازش، ارسال و توزیع پست نامه ها را تضمین خواهند نمود.
2- پست نامه ها عبارتند از:
1-2- مرسولات با اولویت و بدون اولویت، تا دو کیلوگرم؛
2-2- نامه ها، کارت های پستی، مطبوعات و بسته های کوچک، تا دو کیلوگرم؛
3-2- نوشته های ویژه روشندلان، تا هفت کیلوگرم؛
4-2- کیسه های مخصوص حاوی روزنامه ها، نشریات دوره ای، کتب و اسناد چاپ شده مشابه به نشانی یک گیرنده و یک مقصد واحد،تحت عنوان کیسه های مخصوص (کیسه هایM)، تا سی کیلوگرم؛
3- پست نامه ها خواه براساس سرعت پردازش مرسولات یا محتویات آنها و مطابق با آیین‌نامه پست نامه ها طبقه بندی خواهند شد.
4- حدود وزنی بالاتر از موارد مذکور در بند2، به طور اختیاری در مورد برخی گروه های پست نامه ها و تحت شرایط تعیین شده در آیین‌نامه پست نامه ها اعمال خواهد شد.
5- کشورهای عضو همچنین عملیات قبول، پردازش، ارسال و توزیع امانات پستی تا بیست کیلوگرم را خواه آن طور که در قرارداد پستی جهانی ذکر شده یا در ارتباط با امانات ارسالی به خارج و پس از توافق دو جانبه، به هرطریقی که بیشترین مزیت را برای مشتریان داشته باشد اجراء می کنند.
6- حدود وزنی بالاتر از بیست کیلوگرم، به طور اختیاری برای برخی گروه های امانات پستی و تحت شرایط تعیین شده در آیین‌نامه امانات پستی اعمال خواهد شد.
7- هر کشوری که اداره پست آن حمل امانات پستی را برعهده نگیرد، می تواند ترتیبی اتخاذ نماید تا مقررات مندرج در قرارداد پستی جهانی، توسط شرکت های حمل و نقل اجراء شود. همچنین این کشور می تواند سرویس مذکور را به امانات ارسالی از مبدأ یا به مقصد نقاطی که این شرکت ها در آن فعالیت می کنند محدود نماید.
8- صرف نظر از بند(5)، کشورهایی که قبل از اول ژانویه 2001 میلادی عضو موافقتنامه امانات پستی نبوده اند، ملزم به ارائه سرویس امانات پستی نخواهند بود.
ماده 13- سرویس های تکمیلی
1- کشورهای عضو باید سرویس های تکمیلی اجباری زیر را ارائه نمایند:
1-1- سرویس سفارشی برای پست نامه های با اولویت صادره و پست هوایی؛
2-1- سرویس سفارشی برای پست نامه های بدون اولویت و زمینی صادره به مقاصدی که هیچ گونه سرویس با اولویت یا هوایی ندارند؛
3-1- سرویس سفارشی برای تمام پست نامه های وارده.
2- ارائه سرویس سفارشی برای پست نامه های بدون اولویت و زمینی صادره به مقاصدی که سرویس با اولویت یا هوایی دارند اختیاری خواهد بود.
3- کشورهای عضو می توانند سرویس های تکمیلی اختیاری زیر را در روابط بین اداراتی که در زمینه ارائه این سرویس ها توافق نموده اند ارائه نمایند:
1-3- سرویس بیمه برای پست نامه ها و امانات؛
2-3- سرویس با تحویل گواهی شده برای پست نامه ها؛
3-3- سرویس تحویل در مقابل پرداخت بها (COD) برای پست نامه ها و امانات؛
4-3- سرویس توزیع اکسپرس برای پست نامه ها و امانات؛
5-3- تحویل پست نامه های سفارشی، با تحویل گواهی شده یا بیمه شده به شخص گیرنده؛
6-3- سرویس معاف از هزینه ها، حقوق و عوارض برای پست نامه ها و امانات؛
7-3- سرویس های امانات شکستنی و امانات خارج از اندازه؛
8-3- سرویس پست بار برای مرسولات جمعی از یک فرستنده جهت ارسال به خارج.
4- سه سرویس تکمیلی زیر هم بخش های اجباری و هم اختیاری دارند:
1-4- سرویس جواب قبول بین المللی (IBRS) که اساساً اختیاری است. با این حال همه ادارات پست ملزم به ارائه سرویس «برگشت» جواب قبول بین المللی (IBRS) خواهند بود؛
2-4- برگه بهادار پستی (کوپن رپنس های) بین المللی که در هر یک از کشورهای عضو قابل مبادله اند. با این وجود، فروش برگه بهادار پستی (کوپن رپنس های) بین المللی اختیاری است؛
3-4- آگهی تحویل برای پست نامه های سفارشی و با تحویل گواهی شده، امانات و مرسولات بیمه شده. همه ادارات پست آگهی های تحویل مرسولات وارده را قبول خواهند کرد. با این حال ارائه سرویس آگهی تحویل برای مرسولات صادره اختیاری است.
5- تعریف سرویس های مذکور و هزینه های مربوط به آنها در آیین‌نامه ها ذکر شده است.
6- درصورتی که سرویس های زیر مشمول هزینه های ویژه در سرویس داخلی باشند، ادارات پست مجاز به دریافت همان هزینه ها برای مرسولات بین المللی و تحت شرایط تعیین شده در آیین‌نامه ها خواهند بود:
1-6- توزیع بسته های کوچک با وزن بیش از 500 گرم؛
2-6- پست نامه های تحویل شده به پست پس از آخرین زمان تحویل؛
3-6- مرسولات تحویل شده به پست خارج از ساعات کاری عادی باجه ها؛
4-6- دریافت مرسولات درنشانی فرستنده؛
5-6- پس گرفتن پست نامه ها خارج از ساعات کاری عادی باجه ها؛
6-6- پست رستانت (امانی) ؛
7-6- نگهداری پست نامه ها با وزن بالای 500 گرم و نیز امانات؛
8-6- توزیع امانات در پاسخ به آگهی ورود؛
9-6- پوشش در برابر خطرات ناشی از حوادث غیر مترقبه (فورس ماژور)
ماده 14- پست الکترونیکی(E-mail)، پیشتاز(EMS)، خدمات پشتیبانی یکپارچه و سرویسهای جدید
1- ادارات پست می توانند با توافق یکدیگر در سرویس های زیر که در آیین‌نامه ها تعریف شده اند شرکت نمایند.
1-1- پست الکترونیکی که یک سرویس پستی در برگیرنده انتقال الکترونیکی پیام هاست؛
2-1- پست پیشتاز (EMS)، که یک سرویس پستی اکسپرس، ویژه ارسال اسناد و کالاها است و حتی الامکان سریعترین سرویس پستی با استفاده از ابزار فیزیکی می باشد. ادارات پست می توانند سرویس مذکور را بر اساس موافقتنامه چند جانبه استاندارد پست پیشتاز (EMS) یا با توافق دو جانبه ارائه نمایند؛
3-1- خدمات پشتیبانی یکپارچه که سرویس کاملاً پاسخگو به نیازهای خدمات پشتیبانی مشتریان بوده و شامل مراحل قبل و بعد از انتقال فیزیکی کالاها و اسناد می شود؛
4-1- مهر پستی الکترونیکی (Post mark) که به طور دقیق و هوشمندانه، به شکلی مفروض و در زمانی معین رویدادی الکترونیکی را تایید می کند و شامل یک یا چند طرف می شود.
2- ادارات پست می توانند با توافق دو جانبه سرویس جدیدی را که صراحتاً در احکام اتحادیه ذکر نشده ایجاد نمایند. هزینه های سرویس جدید باید توسط هر یک از ادارات پست ذی‌ربط و با در نظر گرفتن هزینه های اجراء سرویس تعیین شود.
ماده 15- مرسولات قبول نشده. ممنوعات
1- کلیات
1-1- مرسولاتی که حائز شرایط مندرج در قرارداد پستی جهانی و آیین‌نامه ها نباشند، پذیرفته نخواهند شد. مرسولات ارسالی با اهداف متقلبانه یا به قصد عدم پرداخت کامل هزینه های مربوطه پذیرفته نخواهند شد.
2-1- استثنائات مربوط به ممنوعات ذکر شده در این ماده، در آیین‌نامه ها بیان شده اند.
3-1- همه ادارات پست مختارند فهرست ممنوعات ذکر شده در این ماده، را افزایش دهند که بلافاصله پس از درج آنها در مجموعه های مربوط به اجراء درخواهند آمد.
2- ممنوعات در تمام گروه های مرسولات
1-2- قراردادن مواد زیر در همه گروه های مرسولات ممنوع خواهد بود:
1-1-2- مواد مخدر و روان گردان؛
2-1-2- اشیاء منافی عفت یا اخلاق؛
3-1-2- موادی که ورود یا به جریان اندازی آنها در کشور مقصد ممنوع است؛
4-1-2- موادی که به لحاظ ماهیت یا بسته بندی شان خطری برای کارکنان یا مردم ایجاد نموده و یا موجب آلودگی یا خرابی سایر مرسولات، تجهیزات پستی یا دارایی های متعلق به اشخاص ثالث شوند؛
5-1-2- اسناد و مدارک دارای جنبه مکاتباتی حالیه و شخصی، مبادله شده بین افرادی به جز فرستنده و گیرنده یا اشخاصی که با آنها زندگی می کنند.
3- مواد منفجره، قابل اشتعال یا رادیو اکتیو و دیگر مواد خطرناک
1-3- قراردادن مواد منفجره، قابل اشتعال یا دیگر مواد خطرناک همچنین مواد رادیواکتیو در تمام گروه های مرسولات ممنوع است.
2-3- استثنائاً، اشیاء و مواد زیر پذیرفته خواهند شد:
1-2-3- مواد رادیو اکتیو ارسالی در پست نامه ها وامانات پستی مذکور در ماده 1-16؛
2-2-3- مواد بیولوژیکی ارسالی در پست نامه های مذکور در ماده 2-16 .
4- حیوانات زنده
1-4- قراردادن حیوانات زنده در تمام گروههای مرسولات ممنوع است.
2-4- استثنائاً، موارد زیر در پست نامه ها به جز مرسولات بیمه شده پذیرفته خواهند شد:
1-2-4- زنبور عسل، زالو و کرم ابریشم؛
2-2-4- انگل ها و اقلام دافع حشرات موذی به منظور کنترل این حشرات که بین مؤسسات رسماً شناخته شده مبادله می شوند؛
3-2-4- مگس های خانواده دراسوفیلیدا (Drosophilidae) به منظور تحقیقات زیستی پزشکی که بین مؤسسات رسماً شناخته شده مبادله می شوند.
3-4- استثنائاً موارد زیر در امانات پذیرفته می شوند:
1-3-4- حیوانات زنده که حمل آنها توسط پست طبق قوانین و مقررات پستی کشورهای ذی‌ربط مجاز باشد.
5- قراردادن مراسلات در امانات
1-5- قراردادن موارد زیر در امانات پستی ممنوع خواهد بود:
1-1-5- اسناد و مدارک دارای جنبه مکاتباتی حال و شخصی؛
2-1-5- هرگونه مراسلات مبادله شده بین افرادی به جز فرستنده و گیرنده یا افرادی که با آنها زندگی می کنند.
6- سکه، اسکناس و سایر اقلام قیمتی
1-6- قراردادن سکه های پول، اسکناس، اوراق اعتباری یا هرگونه اوراق بهادار در وجه حامل، چکهای مسافرتی، طلای سفید، طلا یا نقره، ساخته شده یا ساخته نشده، سنگهای قیمتی، جواهرات یا سایر اشیاء قیمتی در موارد زیر ممنوع خواهد بود:
1-1-6- در پست نامه های غیر بیمه؛
1-1-1-6- با این حال، در صورتی که قوانین و مقررات داخلی کشورهای مبدأ و مقصد اجازه دهد، اشیاء مذکور را می توان در پاکتهای سربسته به عنوان مرسولات سفارشی ارسال کرد.
2-1-6- درامانات غیر بیمه، به جز مواردی که توسط مقررات داخلی کشورهای مبدأ و مقصد مجاز شناخته شده است؛
3-1-6- در امانات غیر بیمه مبادله شده بین دو کشوری که امانات بیمه شده را می پذیرند؛
1-3-1-6 – علاوه بر این، هر اداره پست می تواند گذاردن شمش طلا در امانات بیمه شده یا غیر بیمه، از مبدأ یا به مقصد سرزمینش یا ارسال شده به صورت عبوری (ترانزیتی) مکشوفه توسط سرزمینش را ممنوع کرده، همچنین ارزش واقعی آنها را محدود نماید.
7- مطبوعات و نوشته های ویژه روشندلان
1-7- مطبوعات و نوشته های ویژه روشندلان، نباید؛
1-1-7- حاوی هیچ گونه یادداشت یا نامه ای باشد؛
2-1-7- حاوی هیچ گونه تمبر پستی یا فرم پرداخت هزینه پستی، باطل شده یا باطل نشده، یا هیچ گونه برگه معرف ارزش پولی باشند، به جز در مواردی که مرسوله حاوی کارت، پاکت یا نواری دارای نشانی چاپ شده فرستنده مرسوله یا مأمور ارسال آن در کشور مبدأ یا مقصد مرسوله اصلی باشد که جهت برگشت از پیش پرداخت می شود.
8- رفتار با مرسولات اشتباهاً پذیرفته شده
1-8- نحوه رفتار با مرسولاتی که اشتباهاً پذیرفته شده اند درآیین‌نامه ها مشخص شده است. با این حال، مرسولات حاوی اقلام مذکور در بندهای 1-1-2، 2-1-2 و1-3 تحت هیچ شرایطی نه به مقصد ارسال، نه به گیرندگان تحویل ونه به مبدأ برگشت داده می شوند.چنانچه اقلام مذکور در بندهای 1-1-2 و 1-3 در مرسولات عبوری (ترانزیتی) مکشوفه باشند، با آنها طبق قوانین و مقررات داخلی کشور عبور (ترانزیت) کننده رفتار خواهد شد.
ماده 16- مواد رادیو اکتیو و مواد بیولوژیکی قابل قبول
1- مواد رادیو اکتیو در پست نامه ها و امانات پستی، در روابط بین ادارات پستی که در مورد قبول این مرسولات، خواه به طور دو جانبه یا فقط یکطرفه توافق کرده اند، فقط تحت شرایط زیر پذیرفته خواهند شد:
1-1- مواد رادیو اکتیو طبق قوانین و مقررات مربوطه مندرج در آیین‌نامه ها آماده و بسته بندی می شوند؛
2-1- در صورتی که این مواد داخل پست نامه ها ارسال شوند، مشمول تعرفه مرسولات با اولویت یا تعرف? نامه ها و نرخ سفارشی خواهند شد؛
3-1- مواد رادیو اکتیو قرار داده شده در پست نامه ها یا امانات پستی از سریعترین مسیر و معمولاً از مسیر هوایی و به شرط پرداخت اضافه نرخ های هوایی مربوطه رهسپار خواهند شد.
4-1- فقط فرستندگان مجاز می توانند مواد رادیواکتیو را به پست تحویل دهند.
2- مواد بیولوژیکی تحت شرایط زیر در پست نامه ها پذیرفته خواهند شد:
1-2- مواد بیولوژیکی فاسد شدنی، مواد عفونی و دی اکسید کربن جامد (یخ خشک) در صورتی که به عنوان سرد کننده مواد عفونی مورد استفاده قرار گیرند را تنها می توان بین آزمایشگاههای معتبری که رسماً شناخته شده اند از طریق پست مبادله کرد. این کالاهای خطرناک را می توان منوط به قوانین داخلی و دستورالعمل های فنی جاری سازمان بین المللی هواپیمایی کشوری (ICAO) و موازین مندرج در آیین‌نامه های مربوط به کالاهای خطرناک سازمان بین المللی حمل ونقل هوایی (IATA) در دپشها و برای حمل هوایی پذیرفت.
2-2- مواد بیولوژیکی فاسد شدنی و مواد عفونی که طبق قوانین و مقررات مندرج در آیین‌نامه ها، آماده و بسته بندی شده اند، مشمول تعرفه مرسولات با اولویت یا تعرف? نامه های سفارشی می شوند. دریافت یک نرخ اضافی برای پردازش این مرسولات مجاز است.
3-2- قبول مواد بیولوژیکی فاسد شدنی و مواد عفونی به کشورهای عضوی محدود می شود که ادارات پست آنها تمایل خود را به قبول چنین مرسولاتی خواه به طور دو جانبه یا فقط یک طرفه اعلام کرده اند.
4-2- چنین مواد یا اقلامی از سریعترین راه و معمولاً از طریق هوایی و به شرط پرداخت اضافه نرخ های هوایی مربوطه، رهسپار شده و به تحویل آنها اولویت داده خواهد شد.
ماده 17- مطالبه نامه ها
1- هر اداره پستی موظف است مطالبه نامه های مربوط به مرسولات ارسالی در سرویس اداره خود یا هر اداره پست دیگری را مشروط به این که مطالبه نامه ها ظرف شش ماه از فردای روز تحویل مرسوله به پست ارائه شوند قبول کند. مدت شش ماه به روابط بین مطالبه کنندگان و ادارات پست مربوط بوده و شامل ارسال مطالبه نامه ها بین ادارات پست نخواهد شد.
1-1- با این وجود، قبول مطالبه نامة مربوط به عدم دریافت پست نامه های عادی اجباری نخواهد بود. از این رو، ادارات پستی که مطالبه نامه های مربوط به عدم دریافت پست نامه های عادی را قبول می کنند، مختارند تحقیق و بررسی های خود را به سرویس مرسولات غیر قابل توزیع محدود نمایند.
2- مطالبه نامه ها تحت شرایط مندرج در آیین‌نامه ها پذیرفته خواهند شد.
3- مطالبه نامه ها رایگان هستند. با این حال، چنانچه استفاده از سرویس پست پیشتاز (EMS) جهت ارسال مطالبه نامه ها درخواست شود، هزینه های اضافی اصولاً برعهده متقاضی خواهد بود.
ماده 18- بازرسی گمرکی. حقوق گمرکی و سایر عوارض
1- ادارات پست کشورهای مبدأ و مقصد مجازند مرسولات را طبق قوانین داخلی آن کشورها، جهت بازرسی به گمرک تسلیم کنند.
2- مرسولات تسلیم شده به بازرسی گمرکی مشمول پرداخت یک نرخ ارائه به گمــرک می شوند که میزان شاخص آن در آیین‌نامه ها ذکر شده است. این مبلغ فقط جهت ارائه به گمرک و ترخیص گمرکی مرسولات مشمول حقوق گمرکی یا سایر حقوق مشابه دریافت خواهد شد.
3- ادارات پستی که از طرف مشتریان مجاز به ترخیص مرسولات از گمرک هستند، می توانند هزینه ترخیص گمرکی را از مشتریان و براساس هزینه های واقعی دریافت کنند.
4- ادارات پست مجازند برحسب مورد حقوق گمرکی و سایر عوارض احتمالی را از فرستندگان یا گیرندگان مرسولات دریافت کنند.
ماده 19- مبادله دپش های دربسته با واحدهای نظامی
1- دپش های دربسته پست نامه هارا می توان از طریق سرویس های زمینی، دریایی یا هوایی کشورهای دیگر، در موارد زیر مبادله کرد:
1-1- بین دفاتر پست هر یک از کشورهای عضو و فرماندهان واحدهای نظامی تحت امر سازمان ملل متحد؛
2-1- بین فرماندهان این واحدهای نظامی؛
3-1- بین دفاتر پست هر یک از کشورهای عضو و فرماندهان واحدهای دریایی، هوایی یا زمینی، کشتی های جنگی یا هواپیماهای نظامی همان کشورکه در خارج مستقر هستند؛
4-1- بین فرماندهان واحدهای دریایی، هوایی یازمینی، کشتی های جنگی یا هواپیماهای نظامی همان کشور.
2- پست نامه های قرارداده شده در دپش های مذکور در بند 1 باید به مرسولات ارسالی یا دریافتی از سوی اعضای واحدهای نظامی یا فرماندهان و خدمه کشتی ها یا هواپیماهایی که دپش ها برای آنها ارسال یا از طرف آنها دریافت می شود محدود گردد. تعرفه ها و شرایط ارسال قابل اجراء در مورد آنها طبق مقررات اداره پست کشوری تعیین می شود که واحد نظامی را در اختیار قرارداده یا این کشتی ها و یا هواپیماها به آن تعلق دارند.
3- در صورت عدم توافق ویژه، اداره پست کشوری که واحد نظامی را در اختیار گذاشته یا این که کشتی های جنگی یا هواپیماهای نظامی به آن تعلق دارند، مسؤول پرداخت هزینه های عبور (ترانزیت) دپش ها، حقوق ترمینال (پایانه) و هزینه های حمل و نقل هوایی ادارات ذی‌ربط خواهند بود.
ماده 20- استانداردها و اهداف کیفیت سرویس
1- ادارات پست باید استانداردها و اهداف توزیع پست نامه ها و امانات وارده خود را تعیین و منتشر نمایند.
2- این استانداردها و اهداف که از زمان مورد نیاز معمول جهت ترخیص گمرکی فراتر می رود، نباید نامساعدتر از موارد اعمال شده برای مرسولات مشابه در سرویس داخلی باشد.
3- ادارات پست مبدأ باید همچنین استانداردهای «از آغاز تا پایان» (End-to-end) را برای پست نامه های با اولویت و پست هوایی همچنین برای امانات و امانات عادی/ زمینی تعیین و منتشر نمایند.
4- ادارات پست باید اعمال استانداردهای کیفیت سرویس را ارزیابی نمایند.
فصل 2- مسؤولیتها
ماده 21- مسؤولیت ادارات پست. غرامات
1- کلیات
1-1- ادارات پست، به جز موارد پیش بینی شده در ماده 22، در موارد زیر مسؤول خواهند بود:
1-1-1- گم شدن، سرقت یا آسیب دیدگی مرسولات سفارشی، امانات عادی و مرسولات بیمه شده؛
2-1-1- گم شدن مرسولات با تحویل گواهی شده؛
3-1-1- برگشت امانتی که علت عدم توزیع آن معلوم نیست.
2-1- ادارات پست به جز موارد مذکور در بندهای 1-1-1 و 2-1-1 هیچگونه مسؤولیتی نخواهند داشت.
3-1- ادارات پست در مواردی که در قرارداد پستی جهانی حاضر ذکر نشده هیچگونه مسؤولیتی نخواهند داشت.
4-1- هنگامی که گم شدن، سرقت یا آسیب دیدگی کامل مرسولات سفارشی، امانات عادی و مرسولات بیمه شده در نتیجه حادثه ای غیر مترقبه (فورس ماژور) باشد که به آن غرامتی تعلق نگیرد، فرستنده حق دارد هزینه های پرداخت شده را به استثنای هزینه بیمه پس بگیرد.
5-1- میزان غرامت پرداختی نباید از مبالغ مذکور در آیین‌نامه پست نامه ها و آیین‌نامه امانات پستی فراتر رود.
6-1- در موارد مسؤولیت، خسارات غیر مستقیم یا منافع تحقق نیافته در پرداخت غرامت لحاظ نخواهند شد.
7-1- کلیه قوانین و مقررات مربوط به مسؤولیت ادارات پست، ثابت، اجباری و کامل خواهند بود. ادارات پست در هیچ حالتی، حتی درصورت بروز خسارات جدی، خارج از محدودیتهای تعیین شده در قرارداد پستی جهانی و آیین‌نامه ها، مسؤولیتی برعهده نخواهند داشت.
2- مرسولات سفارشی
1-2- درصورت گم شدن، دستخوردگی یا آسیب دیدگی کامل یک مرسوله سفارشی، فرستنده حق دارد غرامتی به میزان مندرج در آیین‌نامه پست نامه ها دریافت کند. اگر فرستنده مبلغی کمتر از میزان مندرج در آیین‌نامه پست نامه ها مطالبه کند، ادارات پست می توانند آن مقدار کمتر را بپردازند و برهمین اساس بازپرداخت را از سایر ادارات ذی‌ربط دریافت کنند.
2-2- چنانچه بخشی از یک مرسوله سفارشی مورد دستبرد یا آسیب دیدگی قرار گیرد، به فرستنده غرامتی متناسب و اصولاً معادل ارزش واقعی سرقت شده یا خسارت وارده پرداخت خواهد شد.
3- مرسولات با تحویل گواهی شده
درصورت گم شدن، دستبرد کامل یا آسیب دیدگی کامل یک مرسوله با تحویل گواهی شده، فرستنده حق دارد فقط هزینه های پرداخت شده را پس بگیرد.
4- امانات عادی
1-4- درصورت گم شدن، دستبرد کامل یا آسیب دیدگی کامل یک امانت، فرستنده حق دارد غرامتی معادل مبلغ مندرج درآیین‌نامه امانات پستی دریافت کند. چنانچه فرستنده مبلغی کمتر از میزان مندرج در آیین‌نامه امانات پستی مطالبه کند، ادارات پست می توانند آن مقدار کمتر را بپردازند و برهمین اساس بازپرداخت را از سایر ادارات ذی‌ربط دریافت کنند.
2-4- چنانچه بخشی از یک امانت مورد دستبرد یا آسیب دیدگی قرار گیرد، به فرستنده غرامتی متناسب و اصولاً معادل ارزش واقعی سرقت شده یا خسارت وارده پرداخت خواهد شد.
3-4- ادارات پست می توانند براساس روابط فی مابین، درخصوص اعمال مبلغ مندرج در آیین‌نامه امانات پستی، برای هر امانت و صرف نظر از وزن آن توافق نمایند.
5- مرسولات بیمه شده
1- 5- درصورت گم شدن، دستبرد کامل یا آسیب دیدگی کامل یک مرسوله بیمه شده فرستنده حق دارد غرامتی متناسب و اصولاً معادل ارزش بیمه به حق برداشت مخصوص ( SDR) دریافت کند.
2- 5- چنانچه بخشی از یک مرسوله بیمه شده مورد دستبرد یا آسیب دیدگی قرار گیرد، به فرستنده غرامتی متناسب و اصولاً معادل ارزش واقعی سرقت شده یا خسارت وارده پرداخت خواهد شد. با این وجود، این غرامت درهیچ حالتی نمی تواند از ارزش بیمه شده به حق برداشت مخصوص ( SDR) فراتر رود.
6- درموارد مذکور در بندهای 4و5، غرامت طبق قیمت جاری اقلام یا کالاهایی از همان نوع در مکان و زمانی که مرسوله جهت حمل پذیرفته شده و پس از تبدیل به حق برداشت مخصوص ( SDR) محاسبه خواهد شد. در صورت نبودن قیمت جاری، غرامت مطابق با ارزش معمول اقلام یا کالاهایی که ارزش آنها بر همان اساس تعیین می شود محاسبه خواهد شد.
7- هنگامی که غرامتی برای گم شدن، دستبرد کامل یا آسیب دیدگی کامل یک مرسوله سفارشی، امانت عادی یا مرسوله بیمه شده در نظر گرفته شده باشد، فرستنده یا برحسب مورد گیرنده، علاوه بر غرامت، حق پس گرفتن نرخ ها، حقوق و عوارض أخذ شده از وی به استثنای هزینه سفارشی یا هزینه بیمه را دارد. همین قاعده در مورد مرسولات سفارشی، امانات عادی یا مرسولات بیمه شده ای که به دلیل وضعیت بد این قبیل مرسولات گیرنده از قبول آنها خودداری کرده و در صورتی که سرویس پستی مسؤول وضع بد مرسولات باشد اجراء خواهد شد.
8- صرف نظر از مقررات تعیین شده در بندهای 4،2 و5 گیرنده حق دریافت غرامت پس از تحویل گرفتن مرسوله سفارشی، امانت عادی یا مرسوله بیمه شده دستخورده یا آسیب دیده را دارد.
9- اداره پست مبدأ مختار است به فرستندگان در کشورش غراماتی را که در قوانین داخلی آن برای مرسولات سفارشی و امانات غیر بیمه تعیین شده مشروط به اینکه این غرامات کمتر از غرامات تعیین شده در بندهای 1-2 و 1-4 نباشند پرداخت کند. همین رویه در مورد اداره پست مقصد، هنگامی که غرامت به گیرنده پرداخت می شود نیز اعمال خواهد شد. با این حال، مبالغ تعیین شده در بندهای 1-2 و 1-4 در موارد زیر قابل اجراء باقی خواهد ماند:
1-9- درصورت شکایت علیه اداره پست مسؤول؛ یا
2-9- چنانچه فرستنده از حقوق خود به نفع گیرنده صرف نظر کند یا بالعکس.
10- به استثنای توافق دو جانبه، هیچگونه حق الشرطی نمی توان پیرامون پرداخت غرامت به ادارات پست در مورد این ماده قائل شد.
ماده 22- عدم مسؤولیت ادارات پست
1- ادارات پست در قبال مرسولات سفارشی و مرسولات با تحویل گواهی شده، امانات و مرسولات بیمه شده ای که طبق شرایط مندرج در مقررات داخلی خود برای مرسولات مشابه تحویل نموده اند، هیچ گونه مسؤولیتی نخواهند داشت. با این وجود، مسؤولیت در موارد زیر همچنان باقی خواهد ماند:
1-1- هنگامی که دستبرد یا آسیب دیدگی، خواه قبل از تحویل، یا به هنگام تحویل مرسوله مشخص شود؛
2-1- هنگامی که مقررات داخلی اجازه دهد که گیرنده یا در صورت اقتضاء فرستنده، درحالت برگشت به مبدأ شرایطی برای تحویل گرفتن مرسوله دستخورده یا آسیب دیده قائل شود؛
3-1- هنگامی که مقررات داخلی اجازه دهد که مرسوله سفارشی درصندوق شخصی پست توزیع شود و گیرنده اعلام کند که آن را دریافت نکرده است؛
4-1- وقتی که گیرنده، یا درصورت بازگشت به مبدأ، فرستنده یک امانت یا یک مرسوله بیمه شده علی رغم دادن امضاء مبنی برتحویل گرفتن مرسوله، بلادرنگ به اداره ای که مرسوله را به آن تحویل داده اظهار نماید که خساراتی را مشاهده کرده است. وی می باید دلیل و مدرکی مبنی بر آنکه دستبرد یا آسیب دیدگی بعد از تحویل مرسوله رخ نداده ارائه کند. عبارت «بلادرنگ» طبق قوانین و مقررات داخلی تفسیر خواهد شد.
2- ادارات پست در موارد زیر مسؤول نخواهند بود:
1-2- درحالات ناشی از حوادث غیرمترقبه «فورس ماژور» مشروط به ماده 9-6-13؛
2-2- هنگامی که آنها نتوانند به دلیل از بین رفتن مدارک اداری به واسطه حوادث غیر مترقبه «فورس ماژور» مسؤولیتی در قبال مرسوله بپذیرند، مشروط بر آنکه اثبات مسؤولیت آنها از طریق دیگری میسر نباشد؛
3-2- هنگامی که گم شدن، سرقت یا آسیب دیدگی، از خطا یا اهمال فرستنده و یا از ماهیت محتوای مرسوله ناشی شده باشد؛
4-2- در مورد مرسولاتی که محتوای آنها، مشمول ممنوعیت های پیش بینی شده در ماده 15 شود؛
5-2- هنگامی که مرسولات براساس مقررات کشور مقصد توقیف شده باشند و درصورتی که این امر توسط اداره پست کشور مورد نظر اعلام شده باشد؛
6-2- در مورد مرسولات بیمه شده ای که با تقلب و با مبلغی بالاتر از ارزش واقعی محتویات بیمه شده اند؛
7-2- هنگامی که فرستنده در یک مهلت شش ماهه از تاریخ فردای روز تحویل مرسوله به پست درخواست صدور مطالبه نامه نکرده باشد؛
8-2- در مورد امانات مربوط به اسرای جنگی یا افراد غیر نظامی بازداشت شده؛
9-2- هنگامی که تصور شود فرستنده با مقاصد متقلبانه و با هدف دریافت غرامت عمل نموده است.
3- ادارات پست در قبال اظهار نامه های گمرکی، به هر شکلی که تنظیم شده باشند، یا تصمیمات اتخاذ شده توسط گمرک، هنگام بررسی مرسولات تحویل شده جهت بازرسی گمرکی هیچگونه مسؤولیتی نخواهند پذیرفت.
ماده 23- مسؤولیت فرستنده
1- فرستنده یک مرسوله پستی در قبال صدمات وارده به کارکنان پست و هرگونه خسارت وارد آمده به مرسولات و تجهیزات پستی، در اثر ارسال اقلام غیر قابل قبول جهت حمل یا عدم رعایت شرایط قبول مرسولات مسؤول خواهد بود.
2- در مورد خسارات وارده به سایر مرسولات پستی، فرستنده در قبال هر مرسوله آسیب دیده و درهمان حدود ادارات پست مسؤول خواهد بود.
3- حتی اگر دفتر پست هم چنین مرسولاتی را قبول نماید، فرستنده همچنان مسؤول باقی خواهد ماند.
4- با این حال، درصورتی که شرایط قبول توسط فرستنده رعایت شده باشد، چنانچه خطا یا غفلت درحمل مرسولات از جانب ادارات پست یا شرکت های حمل و نقل و پس از قبول صورت پذیرد، مسؤولیتی متوجه فرستنده نخواهد بود.
ماده 24- پرداخت غرامت
1- مشروط به حق تجدید نظر علیه اداره پست مسؤول، الزام در پرداخت غرامت و استرداد مبالغ و حقوق و عوارض، برحسب مورد برعهده اداره پست مبدأ یا مقصد خواهد بود.
2- فرستنده می تواند از حقوق خود در مورد دریافت غرامت به نفع گیرنده صرف نظر کند. متقابلاً گیرنده می تواند از حقوق خود به نفع فرستنده صرف نظر کند. چنانچه مقررات داخلی اجازه دهد، فرستنده یا گیرنده می تواند به شخص ثالثی اجازه دهد که غرامت را دریافت کند.
ماده 25- پس گرفتن احتمالی غرامت از فرستنده یا گیرنده
1- چنانچه پس از پرداخت غرامت، یک مرسوله سفارشی، یک امانت یا یک مرسوله بیمه شده یا قسمتی از محتوا که پیشتر به عنوان «مفقوده» تلقی شده بود پیدا شود، برحسب مورد به فرستنده یا گیرنده اطلاع داده می شود که مرسوله به مدت سه ماه، جهت تحویل به وی و در ازاء پس دادن مبلغ غرامت پرداخت شده نگهداری خواهد شد. همزمان از او سؤال می شود که مرسوله به چه شخصی باید تحویل داده شود. درصورت نپذیرفتن یا عدم پاسخ درمهلت داده شده، حسب مورد اقدامی مشابه درمورد گیرنده یا فرستنده صورت گرفته و همان مهلت پاسخگویی به وی داده خواهد شد.
2- چنانچه فرستنده و گیرنده از تحویل گرفتن مرسوله خودداری کرده یا در مهلت تعیین شده در بند1 پاسخی ندهند، مرسوله مزبور به مالکیت اداره یا لزوماً اداراتی که متحمل خسارت شده اند درخواهد آمد.
3- درصورتی که یک مرسوله بیمه شده بعداً پیدا شود و معلوم شود که محتوای آن ارزشی کمتر از مبلغ غرامت پرداختی داشته، حسب مورد فرستنده یا گیرنده جهت تحویل مرسوله باید مبلغ این غرامت را صرف نظر از پیامد ارزش بیمه ساختگی پس دهد.
ماده 26 – دو سویی قابل اعمال در حق الشرط های مربوط به مسؤولیت
صرف نظر از مقررات مندرج در مواد 22 تا 25، هر کشور عضوی که حق عدم پرداخت غرامت درقبال مسؤولیت را برای خود حفظ می کند، مجاز به دریافت غرامت از سایر کشورهای عضوی که طبق مواد مذکور مسؤولیت می پذیرند نخواهد بود.
فصل 3- مقررات ویژه پست نامه ها
ماده 27- تحویل پست نامه ها به پست در خارج از کشور
1- هیچ کشور عضوی ملزم به ارسال یا توزیع پست نامه هایی که فرستندگان مقیم در سرزمین آن، به منظور بهره مندی از تعرفه های مناسبتر اعمال شده در یک کشور خارجی، در کشور مزبور شخصاً یا توسط دیگران به پست تحویل می دهند نخواهد بود.
2- مقررات مندرج در بند 1، بدون هیچ گونه تمایزی هم در مورد پست نامه هائی که در کشور محل اقامت فرستنده آماده شده و سپس به آن سوی مرز حمل می شوند و هم در مورد پست نامه هائی که در یک کشور خارجی تشکیل می شوند اعمال خواهد شد.
3- اداره پست مقصد حق دارد از فرستنده و درصورت نبودن وی، از اداره قبول کننده پست، پرداخت تعرفه های داخلی را درخواست کند. در صورتی که نه فرستنده، نه اداره قبول کننده پست نپذیرند که تعرفه ها را در مهلتی که اداره پست مقصد تعیین می کند بپردازند، این اداره یا مراسلات را به اداره قبول کننده پست با داشتن این حق که هزینه های برگشت را دریافت کند، برمی گرداند یا با آنها براساس قوانین خاص خود رفتار می کند.
4- چنانچه مبلغ حقوق پایانه (ترمینال) دریافتی، پآئین تر از تعرفه تحویل مراسلات به اداره پست کشوری که فرستندگان در آن اقامت دارند باشد، هیچ کشور عضوی ملزم به رهسپاری و توزیع پست نامه های به تعداد زیادی که فرستندگانشان آنها را در غیر از کشوری که در آن مقیم هستند تحویل پست می دهند نخواهد بود. اداره پست مقصد می تواند از اداره قبول کننده پست حق الزحمه ای در رابطه با هزینه های متحمل شده درخواست کند. این حق الزحمه نباید بیشتر از مبلغی باشد که به یکی از این دو طریق محاسبه می شود: یا هشتاد درصد (80%) تعرفه داخلی قابل اعمال برای مراسلات معادل خود، یا 14/0 حق برداشت مخصوص (SDR) برای هر مراسله به اضافه 1 حق برداشت مخصوص (SDR) برای هر کیلوگرم. در صورتی که اداره پست قبول کننده مراسله نپذیرد که مبلغ درخواستی را در مهلتی که توسط اداره پست مقصد تعیین شده بپردازد، این اداره می تواند مراسلات را به اداره پست قبول کننده، با داشتن این حق که هزینه های برگشت مراسلات را دریافت کند، برگرداند؛ یا با آنها براساس قوانین خاص خود رفتار کند.
بخش سوم – حق الزحمه ها
فصل 1- مقررات ویژه پست نامه ها
ماده 28 – حقوق پایانه (ترمینال) مقررات کلی
1- به موجب معافیت های تعیین شده در آیین‌نامه ها، هر اداره ای که از اداره دیگری پست نامه دریافت می کند، حق دارد از اداره فرستنده بابت هزینه هایی که برای مراسلات بین المللی دریافتی متحمل می شود حق الزحمه ای دریافت کند.
2- به منظور اجرای قوانین و مقررات مربوط به پرداخت حقوق پایانه (ترمینال)، ادارات پست تحت عناوین کشورها و سرزمین های قرار گرفته در نظام هدف یا کشورها و سرزمین های مجاز به قرارگرفتن در نظام انتقالی ومطابق با فهرست تدوین شده بدین منظور توسط کنگره در قطعنامه 2004/12C آن طبقه بندی می شوند.در قوانین و مقررات مربوط به حقوق پایانه (ترمینال)، کشورها و سرزمین ها، تحت عنوان “کشورها” در نظر گرفته خواهند شد.
3- مقررات قرارداد پستی جهانی حاضر در مورد پرداخت حقوق پایانه (ترمینال) اقدامات موقتی هستند که به تدوین یک نظام پرداخت ویژه هر کشور منجر خواهندشد.
4- دسترسی به سرویس داخلی
1-4- هر اداره پستی باید مجموع تعرفه ها ، مهلت ها و شرایطی را که در سرویس داخلی خود و در شرایط مشابه به مشتریان داخلی خود ارائه می کند، در اختیار سایر ادارات قراردهد.
2-4- یک اداره فرستنده می تواند در شرایط مشابه از اداره مقصدی که در نظام هدف قراردارد درخواست نماید همان شرایطی را که در مورد مشتریان داخلی خود و برای مرسولات مشابه اعمال می کند در مورد اداره فرستنده نیز اعمال نماید.
3-4- ادارات پست واقع در نظام انتقالی باید اعلام نمایند آیا دسترسی به شرایط مذکور در بند 1-4 را مجاز می دانند.
1-3-4- هنگامی که یک اداره پست واقع در نظام انتقالی اظهار می دارد که دسترسی به شرایط ارائه شده در نظام داخلی اش را مجاز می داند این مجوز باید در مورد همه ادارات پست عضو اتحادیه وبراساس عدم تبعیض اعمال شود.
4-4- بر عهده اداره پست مقصد است که تصمیم بگیرد آیا شرایط دسترسی به سرویس داخلی اش توسط اداره پست مبدأ لحاظ شده است.
5- نرخ حقوق ترمینال مرسولات انبوه ( به تعداد زیاد) نباید از مناسب ترین نرخهای اعمال شده توسط ادارات پست مقصد براساس موافقتنامه های دوجانبه یا چند جانبه در مورد حقوق ترمینال بیشتر باشد . برعهده اداره پست مقصد است که تصمیم بگیرد آیا شرایط دسترسی به سرویس داخلی اش توسط اداره پست مبدأ لحاظ شده است.
6- پرداخت حقوق پایانه (ترمینال) براساس عملکرد کیفیت سرویس در کشور مقصد صورت خواهد گرفت. از این رو شورای بهره برداری پستی مجاز خواهد بود امتیازاتی برای حق الزحمه های مذکور در مواد 29 و30 به منظور ترغیب مشارکت در نظامهای نظارتی و نیز پاداش اداراتی که به اهداف کیفیت سرویس خود دست یافته اند در نظر گیرد. شورای بهره برداری پستی همچنین می تواند جریمه هایی برای کیفیت نامطلوب سرویس تعیین نماید، اما ادارات پست را از حداقل حق الزحمه، طبق مواد 29 و 30 محروم نخواهد کرد.
7- هر اداره پست می تواند از تمام یا قسمتی از حق الزحمه های تعیین شده در بند 1 صرف نظر کند.
8- ادارات پست ذی نفع می توانند از طریق توافق دو جانبه یا چند جانبه، نظامهای پرداخت دیگری جهت تسویه حساب حقوق (ترمینال) پایانه اعمال کنند.
ماده 29- حقوق پایانه (ترمینال). مقررات قابل اعمال در مبادلات بین کشورهای قرارگرفته در نظام هدف.
1- حق الزحمه پست نامه ها، شامل مرسولات انبوه( به تعداد زیاد) به استثنای کیسه های M (کیسه های مخصوص) باید براساس اعمال نرخها برای هر مرسوله و هر کیلوگرم که نشان دهنده هزینه های پردازش در کشور مقصد است تعیین شود. این هزینه ها باید در ارتباط با تعرفه های داخلی باشند. نرخها باید طبق شرایط تعیین شده در آیین‌نامه پست نامه ها محاسبه شوند.
2- نرخ های هر مرسوله و هرکیلوگرم براساس درصدی از هزینه برای یک نامه با اولویت 20 گرمی در سرویس داخلی محاسبه شده و به قرار زیر خواهد بود:
1-2- برای سال 2006: 62 درصد؛
2-2- برای سال 2007: 64 درصد؛
3-2- برای سال 2008: 66 درصد؛
4-2- برای سال 2009: 68 درصد.
3- نرخهای اعمال شده نمی تواند از مبالغ زیر بیشتر باشد:
1-3- برای سال 2006، 226/0 حق برداشت مخصوص (SDR) برای هر مرسوله و 768/1 حق برداشت مخصوص (SDR) برای هر کیلوگرم؛
2-3- برای سال 2007، 231/0 حق برداشت مخصوص (SDR) برای هر مرسوله و 812/1 حق برداشت مخصوص (SDR) برای هر کیلوگرم؛
3-3- برای سال 2008، 237/0 حق برداشت مخصوص (SDR) برای هر مرسوله و 858/1 حق برداشت مخصوص (SDR) برای هر کیلوگرم؛
4-3- برای سال 2009، 243/0 حق برداشت مخصوص (SDR) برای هر مرسوله و 904/1 حق برداشت مخصوص (SDR) برای هر کیلوگرم.
4- طی سالهای 2006 تا 2009 میلادی، نرخهای قابل اعمال نمی تواند از 147/0 حق برداشت مخصوص (SDR) برای هر مرسوله و 491/1 حق برداشت مخصوص (SDR) برای هر کیلوگرم کمتر باشد، مشروط به اینکه افزایش نرخها از صددرصد (100%) هزینه یک نامه با اولویت 20 گرمی در سرویس داخلی کشور مربوط فراتر نرود، پآئین ترین نرخها تا مبالغ زیر افزایش خواهد یافت:
1-4- برای سال 2006 میلادی، 151/0 حق برداشت مخصوص (SDR) برای هر مرسوله و 536/1 حق برداشت مخصوص (SDR) برای هر کیلوگرم؛
2-4- برای سال 2007 میلادی، 154/0 حق برداشت مخصوص (SDR) برای هر مرسوله و 566/1 حق برداشت مخصوص (SDR) برای هر کیلوگرم؛
3-4- برای سال 2008 میلادی، 158/0 حق برداشت مخصوص (SDR) برای هر مرسوله و 598/1 حق برداشت مخصوص (SDR) برای هر کیلوگرم؛
4-4- برای سال 2009 میلادی، 161/0 حق برداشت مخصوص (SDR) برای هر مرسوله و 630/1 حق برداشت مخصوص (SDR) برای هر کیلوگرم.
5- برای کیسه های مخصوص (کیسه های M)، نرخ قابل اعمال 793/0 حق برداشت مخصوص (SDR) برای هرکیلوگرم خواهد بود.
1-5- کیسه های مخصوص (کیسه های M) با وزن کمتر از پنج کیلوگرم، در محاسبه حقوق پایانه (ترمینال) پنج کیلوگرمی در نظر گرفته می شوند.
6- یک حق الزحمه اضافی معادل 5/0 حق برداشت مخصوص (SDR) برای هر مرسوله سفارشی و 1 حق برداشت مخصوص (SDR) برای هر مرسوله بیمه شده در نظر گرفته خواهد شد.
7- قوانین و مقررات قابل اجراء بین کشورهای واقع در نظام هدف در مورد هر کشور قرار گرفته در نظام انتقالی که تمایل خود را به الحاق به نظام هدف اعلام نموده اعمال خواهد شد. شورای بهره برداری پستی می تواند اقداماتی جهت انتقال در آیین‌نامه پست نامه ها تعیین نماید.
8- به جز در چهارچوب توافقی دو جانبه، هیچگونه حق الشرطی نمی توان در مورد این ماده قائل شد.
ماده 30- حقوق پایانه (ترمینال) مقررات قابل اعمال در مورد جریانات پستی به مقصد، از مبدأ و بین کشورهای قرارگرفته در نظام انتقالی
1- حق الزحمه ها
1-1- حق الزحمه پست نامه ها، به جز کیسه های مخصوص (کیسه های M )، 147/0 حق برداشت مخصوص (SDR) برای هر مرسوله و 491/1 حق برداشت مخصوص (SDR) برای هر کیلوگرم خواهد بود.
1-1-1- در جریانات پستی زیر صد تن در سال، دو مبلغ به یک نرخ کلی به میزان 727/3 حق برداشت مخصوص (SDR) برای هر کیلو گرم و بر اساس تعداد متوسط جهانی 21/15 مرسوله در هر کیلوگرم تبدیل خواهد شد.
2-1-1- در جریانات پستی بالای صد تن در سال، نرخ کلی 727/3 حق برداشت مخصوص (SDR) برای هرکیلوگرم، چنانچه نه اداره پست مقصد و نه اداره مبدأ بازبینی و اصلاح نرخ بر اساس تعداد واقعی مرسولات در هرکیلوگرم در جریان پستی مربوط را درخواست نکنند، اعمال خواهد شد. علاوه بر این، چنانچه تعداد واقعی مرسولات در هر کیلوگرم بین سیزده و هفده فقره باشد، نرخ مذکور اعمال خواهد شد.
3-1-1- چنانچه یکی از ادارات پست ذی‌ربط اعمال تعداد واقعی مرسولات در هر کیلوگرم را درخواست نماید، محاسبه حق الزحمه جریان پستی مورد نظر براساس سازو کار تجدید نظر، تعیین شده در آیین‌نامه پست نامه ها انجام خواهد شد.
4-1-1- یک کشور واقع در نظام هدف نمی تواند از کشوری که در نظام انتقالی قراردارد، تجدید نظر در مورد کاهش نرخ کلی مندرج در بند 2-1-1 را درخواست کند، مگر کشور قرارگرفته در نظام انتقالی درخواست تجدید نظر در جهت مخالف نماید.
2-1- برای کیسه های مخصوص (کیسه های M)، نرخ قابل اعمال 793/0 حق برداشت مخصوص (SDR) در هرکیلوگرم خواهد بود.
1-2-1- کیسه های مخصوص (کیسه های M) با وزن کمتر از پنج کیلوگرم، در محاسبه حقوق پایانه (ترمینال)، پنج کیلوگرمی در نظر گرفته خواهند شد.
3-1- از مرسولات سفارشی یک حق الزحمه اضافی معادل 5/0 حق برداشت مخصوص (SDR) و از مرسولات بیمه شده یک حق الزحمه اضافی معادل 1 حق برداشت مخصوص (SDR) در هر مرسوله دریافت خواهد شد.
2- سازو کار هماهنگ سازی نظام
1-2- چنانچه اداره پستی که در نظام هدف قرار دارد و یک جریان پستی بیش از پنجاه تن در سال دریافت می کند، تصدیق نماید که وزن سالانه این جریان پستی از حد آستانه محاسبه شده طبق شرایط تعیین شده در آیین‌نامه پست نامه ها فراتر می رود؛ می تواند در مورد حجم اضافی پست، نظام پرداخت حق الزحمه تعیین شده در ماده (29) را اعمال نماید، مشروط به اینکه سازو کار تجدید نظر را اعمال نکرده باشد.
2-2- چنانچه اداره پستی که در نظام انتقالی قراردارد و یک جریان پستی بیش از پنجاه تن در سال را از اداره دیگری که در نظام انتقالی قرار دارد دریافت می کند، تصدیق نماید که وزن سالانه این جریان پستی از حد آستانه محاسبه شده طبق شرایط تعیین شده در آیین‌نامه پست نامه ها فراتر می رود؛ می تواند در مورد حجم اضافی پست، حق الزحمه تکمیلی، تعیین شده در ماده(31) را اعمال نماید، مشروط به اینکه سازو کار تجدید نظر را اعمال نکرده باشد.
3- پست انبوه
1-3- پرداخت حق الزحمه پست انبوه به مقصد کشورهایی که در نظام هدف قراردارند، با اعمال نرخها برای هر مرسوله و هر کیلوگرم که در ماده (29) تعیین شده صورت خواهد گرفت.
2-3- ادارات پستی که در نظام انتقالی قرار دارند می توانند از پست انبوه دریافتی حق الزحمه ای معادل 147/0 حق برداشت مخصوص (SDR) برای هر مرسوله و 491/1 حق برداشت مخصوص (SDR) برای هر کیلوگرم دریافت نمایند.
4- به جز در چهارچوب توافقی دو جانبه، هیچگونه حق الشرطی نمی توان در مورد این ماده قائل شد.
ماده 31- صندوق کیفیت سرویس (QSF)
1- حقوق پایانه (ترمینال) قابل پرداخت توسط تمام کشورها و سرزمین ها به کشورهایی که توسط شورای اقتصادی و اجتماعی (ECOSOC) به عنوان کشورهای کمتر توسعه یافته (LDCs) تعریف شده اند، به جز در مورد کیسه های مخصوص (کیسه های M) و مرسولات پست انبوه تا 5/16 درصد نرخ 727/3 حق برداشت مخصوص (SDR) در هر کیلوگرم، که در ماده (30) و جهت پرداخت حق الزحمه به صندوق کیفیت سرویس به منظور بهبود کیفیت در کشورهای کمتر توسعه یافته (LDCs) ذکر شده افزایش خواهد یافت.
2- کشورها و سرزمین های عضو اتحادیه جهانی پست(UPU) مختارند درخواستی رسمی مبنی بر قرارگرفتن در زمره کشورها و سرزمینهای نیازمند به منابع تکمیلی به شورای اداری ارائه نمایند. کشورهای با درآمد متوسط (TRAC1) «کشورهای در حال توسعه سابق (DCs)»، می توانند دریافت منابع صندوق کیفیت سرویس (QSF) را با همان شرایط کشورهای کمتر توسعه یافته (LDCs)، از شورای اداری (CA) درخواست نمایند.
علاوه بر این، کشورهایی که طبق تقسیم بندی برنامه توسعه ملل متحد (UNDP) در زمره کشورهای با درآمد بالا کمک کننده ها (NCC) قرار گرفته اند نیز می توانند از شورای اداری (CA) درخواست کنند که از منابع صندوق کیفیت سرویس(QSF) تحت همان شرایط مربوط به کشورهای با درآمد متوسط (TRAC1) برخوردار شوند. درخواستهای پذیرفته شده طبق این ماده، اولین روز پس از تصمیم گیری نهایی شورای اداری (CA) به اجراء درخواهد آمد.
شورای اداری، پس از بررسی درخواستهای ارائه شده و براساس موازین اصولی تصمیم می گیرد کشوری از نظر برخورداری از منابع صندوق کیفیت سرویس در شمار کشورهای کمتر توسعه یافته یا کشورهای با درآمد متوسط قرار گیرد. شورای اداری هر سال فهرست کشورها و سرزمین های عضو اتحادیه جهانی پست (UPU) را بازبینی و به روز می کند.
3- حقوق پایانه (ترمینال)، به استثناء کیسه های مخصوص (کیسه های M) و مرسولات انبوه، قابل پرداخت توسط کشورها و سرزمین هایی که در طبقه بندی کنگره در گروه کشورهای صنعتی قرار گرفته اند، به کشورها و سرزمین هایی که در طبقه بندی برنامه توسعه ملل متحد (UNDP) در گروه کشورهای با درآمد متوسط (TRAC1) به جز کشورهای کمتر توسعه یافته (LDCs) قرار گرفته اند، تا هشت (8%)درصد نرخ 727/3 حق برداشت مخصوص (SDR) در هر کیلوگرم، همان طور که در ماده (30) ذکر شده، جهت پرداخت به صندوق کیفیت سرویس (QSF) به منظور بهبود کیفیت سرویس کشورهای بادرآمد متوسط به جز کشورهای کمترتوسعه یافته افزایش خواهد یافت.
4- حقوق پایانه (ترمینال)، به جز کیسه های مخصوص (کیسه های M) و مرسولات انبوه، قابل پرداخت توسط کشورها و سرزمین هایی که در طبقه بندی کنگره در گروه کشورهای صنعتی قرار گرفته اند، به کشورها و سرزمین هایی که در طبقه بندی همان کنگره در گروه کشورهای درحال توسعه قرارگرفته اند، به جز موارد مذکور در بندهای (1 و2) تا یک درصد (1%) نرخ 727/3 حق برداشت مخصوص (SDR) در هرکیلوگرم که در ماده(30) نیز ذکر شده، جهت پرداخت به صندوق کیفیت سرویس (QSF) و به منظور بهبود کیفیت سرویس افزایش خواهد یافت.
5- کشورها و سرزمین های با درآمد متوسط می توانند از طریق انجام پروژه های منطقه ای یا چند ملیتی در جهت بهبود کیفیت سرویس خود و به نفع کشورهای کمتر توسعه یافته (LDCs) و کم درآمد اقدام نمایند و در این راستا تمام بخش های مشارکت کننده در تأمین بودجه صندوق کیفیت سرویس (QSF) به منظور انجام پروژه ها، مستقیماً از منافع موجود بهره مند خواهند شد.
6- پروژه های منطقه ای باید به ویژه اجرای برنامه های بهبود کیفیت سرویس اتحادیه جهانی پست (UPU) و ایجاد نظام های محاسبه هزینه در کشورهای درحال توسعه را ارتقاء بخشد. شورای بهره برداری پستی (POC)، نهایتاً در سال 2006 میلادی اصول و رویه هایی جهت تأمین هزینه این پروژه ها تدوین خواهد نمود.
ماده 32- هزینه های عبور (ترانزیت)
دپش های دربسته و مرسولات عبوری (ترانزیتی) مکشوفه مبادله شده بین دو اداره پست یا بین دو دفتر از یک کشور، به وسیله سرویسهای یک یا چند اداره پست دیگر (سرویس های کشور ثالث) مشمول پرداخت هزینه های عبوری (ترانزیتی) خواهند شد. این هزینه ها شامل حق الزحمه خدمات ارائه شده جهت عبور (ترانزیت) زمینی، عبور (ترانزیت) دریایی و عبور (ترانزیت) هوایی می شود.
فصل 2- سایر مقررات
ماده 33- نرخ های پایه و مقررات مربوط به هزینه های حمل هوایی
1- نرخ پایه قابل اعمال جهت تسویه حساب ها بین ادارات پست در مورد حمل هوایی توسط شورای بهره برداری پستی تعیین خواهد شد. این نرخ توسط دفتر بین الملل و براساس روش تعیین شده در آیین‌نامه پست نامه ها محاسبه خواهد شد.
2- نحوه محاسبه هزینه های حمل هوایی دپش های دربسته، مرسولات با اولویت، مرسولات و امانات هوایی ارسالی با عبور (ترانزیت) مکشوفه، همچنین روش های محاسبه مربوطه، در آیین‌نامه پست نامه ها و آیین‌نامه امانات پستی شرح داده شده است.
3- هزینه های حمل هوایی برای تمام مسافت های پیموده شده:
1-3- در مورد دپش های در بسته، به ویژه زمانی که این دپش ها از طریق یک یا چند اداره پست واسطه عبور (ترانزیت) می شوند، برعهده اداره پست کشور مبدأ دپش ها است؛
2-3- در مورد مرسولات با اولویت و مرسولات هوایی با عبور (ترانزیت) مکشوفه، شامل مرسولات اشتباهاً ارسال شده برعهده اداره پستی است که این مرسولات را به اداره دیگری رهسپار می کند.
4- همین قاعده در مورد مرسولات معاف از هزینه های عبور (ترانزیت) زمینی و دریایی، در صورتی که این مرسولات هوایی حمل شوند قابل اجراء است.
5- هر اداره پست مقصدی که حمل هوایی پست بین المللی را در کشورش ارائه می کند، حق دارد هزینه های اضافی ایجاد شده جهت حمل را به شرطی که میانگین مسافتی وزنی مسیرهای طی شده از 300کیلومتر فراتر رود دریافت کند
شورای بهره برداری پستی می تواند ضوابط دیگری را جایگزین میانگین مسافتی وزنی نماید. به استثنای وجود توافقی قبلی مبنی بر رایگان بودن، هزینه ها باید برای تمام دپش های با اولویت و دپش های هوایی، از مبداء خارج، خواه این دپشها از طریق هوایی ارسال مجدد شود یا خیر یکنواخت باشد.
6- با این وجود، چنانچه حقوق پایانه (ترمینال) دریافتی توسط اداره پست مقصد اختصاصاً براساس هزینه ها یا تعرفه های داخلی باشد، هیچ گونه هزینه اضافی جهت حمل هوایی داخلی دریافت نخواهد شد.
7- اداره مقصد به منظور محاسبه میانگین مسافتی وزنی، وزن تمام دپش هایی را که محاسبه هزینه های پایانه (ترمینال) آنها اختصاصاً براساس هزینه ها یا تعرفه های داخلی اداره پست مقصد انجام شده در نظر نمی گیرد.
ماده 34- حق السهم های زمینی و دریایی امانات پستی
1- امانات مبادله شده بین دو اداره پست مشمول حق السهم های ورودی زمینی شده که با ترکیب نرخ پایه برای هر امانت و نــرخ پایه برای هر کیلوگرم، همان طور که در آیین‌نامه ها ذکر شده محاسبه خواهد شد.
1-1- با در نظر گرفتن نرخ های پایه بالا، ادارات پست همچنین می توانند مطابق با مقررات مندرج در آیین‌نامه ها، هزینه های تکمیلی برای هر امانت و هر کیلو گرم درخواست نمایند.
2-1- پرداخت حق السهم های مذکور در بندهای 1و 1-1 برعهده اداره پست کشور مبدأ خواهد بود، مگر این که آیین‌نامه امانات پستی استثنائاتی برای این اصل قائل شود.
3-1- حق السهم های ورودی زمینی در سرتاسر قلمرو یک کشور یکسان خواهد بود.
2- امانات مبادله شده بین دو اداره پست یا بین دو دفتر پست از یک کشور از طریق سرویس های زمینی یک یا چند اداره دیگر، به نفع کشورهایی که سرویس هایشان در رهسپاری زمینی شرکت می کنند، مشمول حق السهم های زمینی عبور (ترانزیت)، تعیین شده در آیین‌نامه ها و طبق رده بندی قابل اعمال مسافات خواهند شد.
1-2- در مورد امانات عبوری (ترانزیتی) مکشوفه، ادارات پست واسطه مجاز به مطالبه نرخ واحد تعیین شده در آیین‌نامه برای هر مرسوله خواهند بود.
2-2- نرخهای عبور (ترانزیت) زمینی توسط اداره پست کشور مبدأ قابل پرداخت خواهد بود، مگر آیین‌نامه امانات پستی استثنائاتی در مورد این اصل قائل شود.
3- هر یک از کشورهایی که سرویس هایش در حمل دریایی امانات شرکت داشته باشد، مجاز به مطالبه حق السهم های دریایی مربوط خواهد بود. پرداخت این حق السهم ها برعهده اداره پست کشور مبدأ است مگر آیین‌نامه امانات پستی استثنائاتی در مورد این اصل قائل شود.
1-3- برای هر حمل و نقل دریایی، حق السهم دریایی مربوطه، در آیین‌نامه امانات پستی و طبق رده بندی مسافات قابل اجراء تعیین خواهد شد.
2-3- ادارات پست می توانند حق السهم دریایی محاسبه شده را طبق بند 1-3 حداکثر تا پنجاه درصد (50%) افزایش دهند. از سوی دیگر آنها می توانند این حق السهم را به میل خود کاهش دهند.
ماده 35- اختیارات شورای بهره برداری پستی (POC) در تعیین میزان هزینه ها و حق السهم ها
1- شورای بهره برداری پستی مجاز خواهد بود حق السهم ها و هزینه های زیر را که برعهده ادارات پست است، طبق شرایط تعیین شده در آیین‌نامه ها تعیین نماید:
1-1- هزینه های عبور (ترانزیت) مربوط به پردازش و حمل دپش های پست نامه از طریق یک یا چند کشور واسطه؛
2-1- نرخ های پایه و هزینه های حمل هوایی پست؛
3-1- حق السهم های ورودی زمینی مربوط به پردازش امانات وارده،
4-1- حق السهم های زمینی عبور (ترانزیت) مربوط به پردازش و حمل امانات از طریق یک کشور واسطه،
5-1- حق السهم های دریایی مربوط به حمل دریایی امانات.
2- هرگونه تجدید نظر، مطابق با روشی که پرداخت حق الزحمه مناسب به ادارات پست ارائه کننده سرویس ها را تضمین نماید، باید براساس داده ها و اطلاعات اقتصادی و مالی قابل اطمینان و گویا باشد و هرگونه تغییر ایجاد شده در تاریخی کـــه توسط شورای بهره برداری پستی تعیین می شود، به اجراء درخواهد آمد.
بخش چهارم – مقررات نهایی
ماده 36- شرایط تصویب پیشنهادهای مربوط به قرارداد پستی جهانی و آیین‌نامه ها
1- به منظور اجرائی شدن پیشنهادهای ارائه شده به کنگره که به قرارداد پستی جهانی حاضر مربوط می شود، پیشنهادهای مذکور باید به تصویب اکثریت کشورهای عضو حاضر که حق رأی دارند برسد. حداقل نیمی از کشورهای عضوی که در کنگره شرکت کرده اند و حق رأی دارند، باید هنگام رأی گیری حضور داشته باشند.
2- پیشنهادهای مربوط به آیین‌نامه پست نامه ها و آیین‌نامه امانات پستی، به منظور اجرائی شدن باید به تصویب اکثریت اعضای شورای بهره برداری پستی که حق رأی دارند برسد.
3- برای آنکه پیشنهادهای ارائه شده بین دو کنگره که به قرارداد پستی جهانی حاضر و پروتکل نهایی آن مربوط می شود، قابلیت اجراء پیدا کند، باید آراء زیر را به دست آورد:
1-3- دوسوم آراء، و درصورتی که این پیشنهادها دارای اصلاحیه باشد، حداقل آراء نیمی از کشورهای عضو اتحادیه که حق رأی دارند و در رأی گیری شرکت کرده اند؛
2-3- اکثریت آراء، در صورتی که موضوع تفسیر مقررات مطرح باشد.
4- صرف نظر از مقررات تعیین شده در بند 1-3، هر کشور عضوی که مقررات داخلی اش هنوز با تغییرات پیشنهادی مغایرت دارد، ظرف مدت نود روز از تاریخ وصول اصلاحیه می تواند به صورت مکتوب به مدیر کل دفتر بین الملل اعلام کند که نمی تواند اصلاحیه را بپذیرد.
ماده 37- تعیین حق الشرط ها در کنگره
1- هرگونه حق الشرطی که با موضوع و اهداف اتحادیه مغایرت داشته باشد پذیرفته نخواهد شد.
2- به عنوان یک قاعده کلی، هر کشور عضوی که نظرات و دیدگاه هایش با دیگر کشورها مغایرت دارد، باید تا حد ممکن سعی کند عقاید و نظرات خود را با اکثریت کشورها هماهنگ سازد. حق الشرط ها باید فقط در موارد بسیار ضروری و به دلایل موجه ارائه شود.
3- هرگونه حق الشرط در مورد قرارداد پستی جهانی حاضر باید در قالب یک پیشنهاد مکتوب، به یکی از زبان های کاری دفتر بین الملل و طبق مقررات مربوطه در آیین‌نامه داخلی کنگره ها ارائه شود.
4- پیشنهادهای مربوط به حق الشرط ها، به منظور اجرایی شدن باید به تصویب اکثریت لازم جهت اصلاح ماده ای که حق الشرط به آن مربوط می شود برسد.
5- اصولاً، حق الشرط ها باید متقابلاً بین کشور عضو ارائه کننده حق الشرط و دیگر کشورهای عضو اعمال شود.
6- حق الشرط های مربوط به قرارداد پستی جهانی حاضر در پروتکل نهایی آن و براساس پیشنهادهای مصوب کنگره ذکر شده است.
ماده 38- به اجراء درآمدن و مدت اعتبار قرارداد پستی جهانی
قرارداد پستی جهانی حاضر از اول ژانویه 2006 میلادی به اجراء درآمده و تا به اجراء درآمدن احکام کنگره بعدی به قوت خود باقی خواهد ماند.
در تأیید، نمایندگان تام الاختیار دولت های کشورهای عضو اتحادیه قرارداد پستی جهانی حاضر را در یک نسخه اصلی امضاء نمودند که نزد مدیر کل دفتر بین الملل نگهداری خواهد شد. یک نسخه از آن توسط دفتر بین الملل اتحادیه جهانی پست به هر یک از کشورهای طرف قرارداد تحویل داده خواهد شد.
بخارست، 5 اکتبر 2004 میلادی
پروتکل نهایی قرارداد پستی جهانی بخارست 2004 میلادی
نمایندگان تام الاختیار دول کشورهای عضو اتحادیه جهانی پست، هنگام امضای قرارداد پستی جهانی، در موارد زیر توافق نمودند:
ماده اول – مالکیت مرسولات پستی. پس گرفتن مرسوله از پست. تغییر یا تصحیح نشانی
1- مقررات ماده 1-5 و 2 در مورد کشورهای آنتیگوا و باربودا، استرالیا، بحرین، باربادوس، بلیز، بوتسوانا، برونئی دارالسلام، کانادا، هنگ کنگ، چین، دومینیکا، مصر، جزایر فیجی، گامبیا، غنا، پادشاهی متحده بریتانیای کبیر و ایرلند شمالی، سرزمین های ماوراء دریایی وابسته به پادشاهی متحده (بریتانیا)، گرانادا، گویان، ایرلند، جامائیکا، کنیا، کریباتی، کویت، لسوتو، مالاوی، مالزی، موریس، نائورو، نیوزیلند، نیجریه، پاپواگینه نو، سنت کریستوفر ونویس، سنت لوسیا، سنت وینسنت و گرنادینز، ساموا، سیشل، سیرالئون، سنگاپور، جزایر سلیمان، سوازیلند، جمهوری متحده تانزانیا، ترینیداد و توباگو، تووالو، اوگاندا، وانواتو، زامبیا وزیمبابوه اعمال نخواهد شد.
2- مقررات ماده (1- 5 و 2) در مورد اتریش، دانمارک و جمهوری اسلامی ایران که مقررات داخلی آنها اجازه استرداد یا تغییر نشانی پست نامه ها را به درخواست فرستنده، از زمانی که گیرنده از ورود مرسوله به نشانی اش مطلع شده نمی دهد اعمال نخواهد شد.
3- ماده (1- 5) در مورد استرالیا، غنا و زیمبابوه اعمال نخواهد شد.
4- ماده (2- 5) در مورد باهاما، جمهوری دمکراتیک خلق کره، عراق و میانمار که قوانین و مقررات آنها اجازه پس گرفتن مرسولات از پست یا تغییر نشانی پست نامه ها به درخواست فرستنده را نمی دهد اعمال نخواهد شد.
5- ماده (2- 5) در مورد ایالات متحده آمریکا اعمال نخواهد شد.
6- ماده (2- 5) در مورد استرالیا، فقط تا جایی که این ماده با قوانین و مقررات داخلی آن کشور مطابقت داشته باشد اعمال خواهد شد.
7- صرف نظر از ماده (2- 5)، جمهوری دمکراتیک کنگو، السالوادور، جمهوری پاناما، فیلیپین و ونزوئلا مجاز خواهند بود امانات پستی را پس از این که گیرنده ترخیص آنها از گمرک را درخواست کرده و از آنجایی که این رویه با قوانین و مقررات گمرکی آن کشورها مغایرت دارد را برگشت ندهند.
ماده دوم – هزینه ها
صرف نظرازماده (6)، ادارات پست استرالیا، کانادا و نیوزیلند مجاز به دریافت هزینه های پستی، به جز آنچه در آیین‌نامه ها تعیین شده و هنگامی که این هزینه ها با قوانین و مقررات کشورهای مزبور مطابقت دارد خواهند بود.
ماده سوم – استثناء در مورد معافیت از هزینه های پستی نوشته های ویژه روشندلان
1- صرف نظر از ماده (7)، ادارات پست اندونزی، سنت و ینسنت و گرنادینز و ترکیه که در مورد معافیت از هزینه های پستی نوشته های ویژه روشندلان در سرویس داخلی شان موافقت نکرده اند، مختارند هزینه های پستی و هزینه هایی برای سرویس های ویژه که نمی تواند از نرخ هزینه های معمول در سرویسهای داخلی بیشتر باشد دریافت کنند.
2- صرف نظر از ماده (7)، ادارات پست استرالیا، اتریش، کانادا، آلمان، پادشاهی متحده بریتانیای کبیرو ایرلند شمالی، ژاپن، سوئیس و ایالات متحده آمریکا مختارند هزینه هایی برای سرویس های ویژه که در مورد نوشته های ویژه روشندلان در سرویس داخلی شان اعمال می شود دریافت کنند.
ماده چهارم – سرویس های پایه
1- صرف نظر از مقررات ماده (12)، استرالیا با گسترش سرویس های پایه به امانات پستی موافقت نمی کند.
2- مقررات ماده (4-2-12) در مورد بریتانیای کبیر که قوانین ومقررات داخلی آن حد وزنی پآئین تری را تعیین می کند اعمال نخواهد شد. قوانین و مقررات بهداشتی و ایمنی در بریتانیای کبیر وزن کیسه های پستی را به بیست کیلوگرم محدود می کند.
ماده پنجم – بسته های کوچک
صرف نظر از ماده (12) قرارداد پستی جهانی، اداره پست افغانستان مجاز خواهد بود حداکثر وزن بسته های کوچک وارده و صادره را به یک کیلوگرم محدود کند.
ماده ششم – آگهی تحویل
اداره پست کانادا، با توجه به این که سرویس آگهی تحویل برای امانات را در سرویس داخلی خود ارائه نمی کند، مجاز است مقررات ماده (1-1-13) را در مورد امانات پستی اعمال نکند.
ماده هفتم – سرویس جواب قبول بین المللی (IBRS)
صرف نظر از ماده (1-4-13)، اداره پست بلغارستان، پس از مذاکره و توافق با ادارات پست ذی‌ربط سرویس پست جواب قبول بین المللی را ارائه خواهد نمود.
ماده هشتم – ممنوعات (پست نامه ها)
1- استثنائاً، ادارات پست جمهوری دمکراتیک خلق کره و لبنان مرسولات سفارشی حاوی سکه های پول، اسکناس یا هر گونه اوراق بهادار در وجه حامل یا چک های مسافرتی یا طلای سفید، طلا یا نقره، ساخته شده یا ساخته نشده، سنگ های قیمتی، جواهرات و سایر اشیاء قیمتی را نمی پذیرند. این ادارات به موجب قوانین و مقررات آیین‌نامه پست نامه ها، در حالات سرقت یا آسیب دیدگی مرسولات پستی، یا مواردی که به مرسولات حاوی اقلام شیشه ای یا شکستنی مربوط می شود، مسؤولیتی نخواهند داشت.
2- استثنائاً ادارات پست بولیوی، جمهوری خلق چین، به جز منطقه ویژه اداری هنگ کنگ، عراق، نپال، پاکستان، عربستان سعودی، سودان و ویتنام مرسولات سفارشی حاوی سکه های پول، اوراق بانکی، اسکناس یا هرگونه اوراق بهادار در وجه حامل، چک های مسافرتی، طلای سفید، طلا یا نقره، ساخته شده یا ساخته نشده، سنگ های قیمتی، جواهرات و سایر اشیاء قیمتی را قبول نمی کنند.
3- اداره پست میانمار این حق را برای خود محفوظ می دارد که مرسولات بیمه شده حاوی اشیاء قیمتی مذکور در ماده (5- 15) را نپذیرد، زیرا این امر با قوانین و مقررات داخلی آن مغایرت دارد.
4- اداره پست نپال، مرسولات سفارشی یا مرسولات بیمه شده حاوی اسکناس یا سکه های پول را به جز در صورت وجود توافق ویژه دراین مورد نخواهد پذیرفت.
5- اداره پست ازبکستان، مرسولات سفارشی و بیمه شده حاوی سکه های پول، اوراق بانکی، چک، تمبرهای پستی یا ارز خارجی را نمی پذیرد و هیچ گونه مسؤولیتی در قبال گم شدن یا آسیب دیدگی این مرسولات قبول نمی کند.
6- اداره پست جمهوری اسلامی ایران پست نامه های حاوی اشیاء مغایر با اصول دین اسلام را نمی پذیرد.
7- اداره پست فیلیپین حق عدم پذیرش هرگونه پست نامه (عادی، سفارشی یا بیمه شده) حاوی سکه های پول، اسکناس یا هرگونه اوراق بهادار در وجه حامل، چک های مسافرتی، طلای سفید، طلا یا نقره، ساخته شده یا ساخته نشده، سنگ های قمیتی یا سایر اشیاء قیمتی را برای خود محفوظ می دارد.
8- اداره پست استرالیا، هیچ گونه مرسوله پستی حاوی هرگونه شمش یا اوراق بانکی را نمی پذیرد. علاوه بر این، این اداره پست مرسولات سفارشی جهت تحویل دراسترالیا، یا مرسولات عبوری (ترانزیتی) مکشوفه حاوی اشیاء قیمتی ، نظیر: جواهرات، فلزات قیمتی، سنگ های قیمتی پرارزش و کم ارزش، اوراق بهادار، سکه های پول یا هرگونه سند مالی قابل انتقال را قبول نمی کند. این اداره هیچ گونه مسؤولیتی در قبال مرسولات تحویل شده به پست که دارای شرایط مذکور نیست را نمی پذیرد.
9- اداره پست جمهوری خلق چین، به جز منطقه ویژه اداری هنگ کنگ، مرسولات بیمه شده حاوی سکه های پول، اوراق بانکی، اسکناس یا هرگونه اوراق بهادار در وجه حامل و چک های مسافرتی را طبق قوانین و مقررات داخلی اش نمی پذیرد.
10- ادارات پست لتونی و مغولستان، براساس قوانین و مقررات داخلی خود، حق عدم پذیرش مرسولات عادی، سفارشی یا بیمه شده حاوی سکه های پول، اوراق بانکی، اوراق بهادار در وجه حامل و چکهای مسافرتی را برای خود محفوظ می دارند.
11- اداره پست برزیل حق عدم پذیرش مرسولات عادی، سفارشی یا بیمه شده حاوی سکه های پول، اوراق بانکی جاری یا هرگونه اوراق بهادار در وجه حامل را برای خود محفوظ می دارد.
12- اداره پست ویتنام حق عدم پذیرش نامه های حاوی اشیاء یا کالا را برای خود محفوظ می دارد.
ماده نهم – ممنوعات ( امانات پستی)
1- ادارات پست کانادا، میانمار و زامبیا مجازند امانات بیمه شده حاوی اقلام مذکور درماده (1-3-1-6-15) را به این دلیل که با قوانین و مقررات داخلی آنها مغایرت دارد نپذیرند.
2- استثنائاً ادارات پست لبنان و سودان امانات حاوی سکه های پول، اسکناس یا هرگونه اوراق بهادار در وجه حامل، چک های مسافرتی، طلای سفید، طلا یا نقره، ساخته شده یا ساخته نشده، سنگ های قیمتی و سایر اشیاء قیمتی یا اشیائی که حاوی مایعات یا عناصری که به راحتی تبدیل به مایع می شود یا اشیاء شیشه ای یا مشابه آنها یا اقلام شکستنی را نمی پذیرند. این ادارات موظف به رعایت مقررات مربوط در آیین‌نامه امانات پستی نیستند.
3- اداره پست برزیل مجازاست امانات بیمه شده حاوی سکه های پول و اسکناس های رایج، همچنین هرگونه اوراق بهادار در وجه حامل را به این دلیل که با قوانین داخلی اش مغایرت دارد نپذیرد.
4- اداره پست غنا مجاز است امانات بیمه شده حاوی سکه های پول و اسکناس های رایج را که با قوانین داخلی اش مغایرت دارد نپذیرد.
5- علاوه بر اشیاء مذکور درماده (15)، اداره پست عربستان سعودی مجاز است امانات حاوی سکه های پول، اسکناس یا هرگونه اوراق بهادار در وجه حامل، چکهای مسافرتی، طلای سفید، طلا یا نقره، ساخته شده یا ساخته نشده، سنگهای قیمتی یا سایر اشیاءقیمتی را نپذیرد. همچنین این اداره امانات حاوی هرگونه دارو را جز درصورتی که دارای نسخه پزشکی تأیید شده توسط یک مقام ذی صلاح باشد، مواد آتش نشانی، مایعات شیمیایی یا اشیاء مغایر با اصول دین اسلام را نمی پذیرد.
6- علاوه بر اشیاء مذکور در ماده (15)، اداره پست عمان مرسولات حاوی مواد زیر را نمی پذیرد:
1-6- هرگونه دارو، مگر آن که داروها دارای نسخه ای باشد که از طرف یک مقام رسمی ذی صلاح صادر شده باشد؛
2-6- مواد آتش نشانی یا مایعات شیمیایی؛
3-6- مواد و اشیاء مغایر با اصول دین اسلام.
7- علاوه بر اشیاء مذکور در ماده (15)، اداره پست جمهوری اسلامی ایران مجاز است امانات حاوی اشیاء مغایر با اصول دین اسلام را نپذیرد.
8- اداره پست فیلیپین مجاز است هیچ گونه امانت حاوی سکه های پول، اسکناس یا هرگونه اوراق بهادار در وجه حامل، چک های بانکی، طلای سفید، طلا یا نقره، ساخته شده یا ساخته نشده، سنگ های قیمتی یا سایر اشیاء قیمتی یا اشیاء حاوی مایعات یا عناصری که به راحتی به مایع تبدیل می شود یا اشیاء شیشه ای یا مشابه آنها و یا اقلام شکستنی را نپذیرد.
9- اداره پست استرالیا هیچ نوع مرسوله پستی حاوی هر گونه شمش یا اسکناس را نمی پذیرد.
10- اداره پست جمهوری خلق چین امانات عادی حاوی سکه های پول، اسکناس یا هرگونه اوراق بهادار در وجه حامل، چک های مسافرتی، طلای سفید، طلا یا نقره ساخته شده یا ساخته نشده، سنگ های قیمتی یا سایر اشیاء قیمتی را نمی پذیرد. علاوه بر این، به استثنای منطقه ویژه اداری هنگ کنگ، امانات بیمه شده حاوی سکه های پول ، اسکناس یا هرگونه اوراق بهادار در وجه حامل و چک های مسافرتی پذیرفته نمی شود.
11- اداره پست مغولستان حق عدم پذیرش امانات حاوی سکه های پول، اسکناس، اوراق بهادار در وجه حامل و چک های مسافرتی را طبق قوانین داخلی اش برای خود محفوظ می دارد.
12- اداره پست لتونی امانات عادی و بیمه شده حاوی سکه های پول، اسکناس، هرگونه اوراق بهادار(چک) در وجه حامل، یا ارز خارجی را نمی پذیرد و هیچ گونه مسؤولیتی در قبال گم شدن یا آسیب دیدگی چنین مرسولاتی قبول نمی کند.
ماده دهم – اشیاء مشمول حقوق گمرکی
1- با توجه به ماده (15)، ادارات پست بنگلادش و السالوادور، مرسولات بیمه شده حاوی اشیاء مشمول حقوق گمرکی را نمی پذیرند.
2- با توجه به ماده (15)، ادارات پست افغانستان، آلبانی، آذربایجان، بلاروس، کامبوج، شیلی، کلمبیا، کوبا، جمهوری دمکراتیک خلق کره، السالوادور، استونی، ایتالیا، لتونی، نپال، پرو، سان مارینو، ترکمنستان، اوکراین، ازبکستان و ونزوئلا نامه های عادی و سفارشی حاوی اشیاء مشمول حقوق گمرکی را نمی پذیرند.
3- با توجه به ماده (15)، ادارات پست بنین، بورکینافاسو، ساحل عاج، جیبوتی، مالی و موریتانی نامه های عادی حاوی اشیاء مشمول حقوق گمرکی را نمی پذیرند.
4- صرف نظر از مقررات مندرج در بندهای 1 تا3، مرسولات حاوی سرم، واکسن و مرسولات حاوی داروهای مورد نیاز فوری که تهیه آنها دشوار است، در تمام حالات پذیرفته می شود.
ماده یازدهم – مطالبه نامه ها
1- صرف نظر از ماده (3-17)، ادارات پست جمهوری بلغارستان، دماغه سبز، چاد، جمهوری دمکراتیک خلق کره، مصر، گابن، سرزمین های ماوراء دریایی وابسته به پادشاهی متحده (بریتانیا) ، یونان، جمهوری اسلامی ایران، قرقیزستان، مغولستان، میانمار، فیلیپین، عربستان سعودی، سودان، جمهوری عربی سوریه، ترکمنستان، اوکراین، ازبکستان، و زامبیا این حق را برای خود محفوظ می دارند که از مشتریان هزینه ای بابت مطالبه نامه مربوط به پست نامه ها دریافت کنند.
2- صرف نظر از ماده (3-17)، ادارات پست آرژانتین ، اتریش، آذربایجان، جمهوری چک و اسلواکی این حق را برای خود محفوظ می دارند، چنانچه در پاسخ به یک مطالبه نامه اقدامات تحقیقی انجام دهند و بعد معلوم شود که مورد مذکور صحت ندارد، هزینه ویژه ای دریافت کنند.
3- ادارات پست افغانستان، جمهوری بلغارستان، دماغه سبز، جمهوری کنگو، مصر، گابن، جمهوری اسلامی ایران، قرقیزستان، مغولستان، میانمار، عربستان سعودی، سودان، سورینام، جمهوری عربی سوریه، ترکمنستان، اوکراین، ازبکستان و زامبیا این حق را برای خود محفوظ می دارند که در مورد امانات یک هزینه مطالبه نامه از مشتری دریافت کنند.
4- صرف نظر از ماده (3-17)، ادارات پست برزیل، پاناما و ایالات متحده آمریکا حق دریافت هزینه از مشتریان بابت صدور مطالبه نامه برای پست نامه ها و امانات پستی تحویلی به پست در کشورهایی که رویه مذکور را طبق مقررات بندهای (1) تا (3) ماده حاضر اعمال می کنند برای خود محفوظ می دارند.
ماده دوازدهم – هزینه ارائه به گمرک
1- اداره پست گابن حق دریافت یک هزینه ارائه به گمرک از مشتریان را برای خود محفوظ می دارد.
2- ادارات پست جمهوری کنگو و زامبیا حق دریافت یک هزینه ارائه به گمرک از مشتریان برای امانات پستی را برای خود محفوظ می دارند.
ماده سیزدهم – تحویل پست نامه ها به پست درخارج از کشور
1- ادارات پست کشورهای استرالیا، اتریش، پادشاهی متحده بریتانیای کبیر و ایرلند شمالی، یونان، نیوزیلند و ایالات متحده آمریکا این حق را برای خود محفوظ می دارند، از هر اداره پستی که طبق مقررات ماده (4-27) مرسولاتی را که مانند مرسولات پستی توسط سرویس های خود آنها به مبدأ ارسال نشده به آن اداره برمی گرداند، هزینه ای معادل کار انجام شده دریافت کنند.
2- صرف نظر از ماده (4-27)، اداره پست کانادا حق دریافت حق الزحمه از اداره پست مبدأ، به منظور جبران حداقل هزینه های ایجاد شده در جریان پردازش این مرسولات را برای خود محفوظ می دارد.
3- ماده (4-27) اداره پست مقصد را مجاز می دارد از اداره فرستنده، جهت تحویل پست نامه هایی که در خارج و به تعداد زیاد تحویل پست شده اند، حق الزحمه ویژه ای مطالبه کند. استرالیا و پادشاهی متحده بریتانیای کبیر و ایرلند شمالی حق محدود کردن این پرداخت به مبلغی متناسب با تعرفه داخلی کشور مقصد و قابل اعمال برای مرسولات مشابه را برای خود محفوظ می دارند.
4- ماده (4-27)، اداره پست مقصد را مجاز می نماید از اداره فرستنده، جهت تحویل پست نامه هایی که درخارج و به تعداد زیاد تحویل پست شده اند، حق الزحمه ویژه ای مطالبه کند. کشورهای زیر این حق را برای خود محفوظ می دارند که این پرداخت را به حدودی که در آیین‌نامه برای مرسولات انبوه مجاز دانسته شده محدود کنند: استرالیا، باهاما، باربادوس، برونئی دارالسلام، جمهوری خلق چین، پادشاهی متحده بریتانیای کبیر و ایرلند شمالی، سرزمین های ماوراء دریایی وابسته به پادشاهی متحده (بریتانیا)، گرانادا، گویان، هند، مالزی، نپال، هلند، جزایر آنتیل هلند و آروبا، نیوزیلند، سنت لوسیا، سنت وینسنت و گرنادینز، سنگاپور، سری لانکا، سورینام، تایلند و ایالات متحده آمریکا.
5- صرف نظر از شروط مذکور در بند 4، کشورهای زیر حق اعمال کامل مقررات ماده (27) قرارداد پستی جهانی، در مورد مرسولات دریافتی از کشورهای عضو اتحادیه را برای خود محفوظ می دارند: آرژانتین، اتریش، بنین، برزیل، بورکینافاسو، کامرون، ساحل عاج، قبرس، دانمارک، مصر، فرانسه، آلمان، یونان، گینه، اسرائیل، ایتالیا، ژاپن، اردن، لبنان، لوکزامبورگ، مالی، موریتانی، موناکو، مراکش، نروژ، پرتغال، عربستان سعودی، سنگال، جمهوری عربی سوریه و توگو.
6- به موجب ماده (4-27) اداره پست آلمان این حق را برای خود محفوظ می دارد که از اداره پست فرستنده مرسولات، حق الزحمه ای به همان میزانی که از اداره پست کشور محل اقامت فرستنده دریافت می کند مطالبه نماید.
7- صرف نظر از شروط تعیین شده در ماده سیزدهم، جمهوری خلق چین حق محدود کردن هرگونه پرداخت جهت توزیع پست نامه های تحویلی به پست درخارج و به تعداد زیاد، به حدود مجاز در قرارداد پستی جهانی و آیین‌نامه پست نامه های اتحادیه جهانی پست (UPU) در مورد پست انبوه را برای خود محفوظ می دارد.
ماده چهاردهم – حق السهم های ورودی زمینی استثنائی
صرف نظراز ماده (34)، اداره پست افغانستان حق دریافت یک حق السهم ورودی زمینی استثنائی اضافی به میزان 50/7 حق برداشت مخصوص (SDR) برای هر امانت را برای خود حفظ می کند.
ماده پانزدهم – تعرفه های ویژه
1- ادارات پست بلژیک، نروژ وایالات متحده آمریکا مختارند برای امانات هوایی حق السهم های بیشتری نسبت به امانات زمینی دریافت کنند.
2- اداره پست لبنان مجاز است برای امانات تا وزن یک کیلوگرم، هزینه قابل اعمال برای امانات بیش از یک کیلوگرم تا سه کیلوگرم را دریافت نماید.
3- اداره پست جمهوری پاناما مجاز به دریافت مبلغ 20/0 حق برداشت مخصوص (SDR) در هر کیلوگرم برای امانات زمینی هوابرد (S.A.L) عبوری (ترانزیتی) می باشد.
در تأیید، نمایندگان تام الاختیار زیر، پروتکل حاضر را که دارای ارزش و اعتباری همسان با مقررات موجود در متن خود قرارداد پستی جهانی است، تدوین نموده و آن را در یک نسخه اصلی امضاء کردند که نزد مدیر کل دفتر بین الملل نگهداری خواهد شد. یک نسخه از آن توسط دفتر بین الملل اتحادیه جهانی پست(UPU) تحویل هر یک از کشورهای عضو خواهد شد.
بخارست، 5 اکتبر 2004 میلادی
آیین‌نامه عمومی اتحادیه جهانی پست
نمایندگان تام الاختیار دول کشورهای عضو اتحادیه، به موجب ماده (22)، بند 2 اساسنامه اتحادیه جهانی پست ، منعقده در شهر وین در تاریخ دهم جولای 1964 میلادی، با توافقی مشترک و با توجه به ماده (25)، بند 4 اساسنامه، مقررات زیر را که ضامن اجراء اساسنامه و طرز کار اتحادیه است در آیین‌نامه عمومی حاضر تصویب نمودند.
فصل اول – طرز کار نهادهای اتحادیه
ماده 1- سازمان و تشکیل کنگره ها و کنگره های فوق العاده
1- نمایندگان کشورهای عضو حداکثر چهار سال پس از پایان سال برگزاری کنگره قبلی، در کنگره جدید گردهم خواهند آمد.
2- هر کشور عضو یک یا چند نماینده با اختیارات لازم را توسط دولت خود به کنگره معرفی می کند و درصورت لزوم می تواند نمایندگی خود را به یک کشور دیگر عضو اتحادیه تفویض نماید. با این وجود هر هیأت نمایندگی نمی تواند نمایندگی بیش از یک کشور عضو دیگر، به غیر از خودش را برعهده گیرد.
3- به موجب محدودیت های تعیین شده در ماده (129)، هر کشور در مذاکرات فقط یک حق رأی دارد.
4- اصولاً هر کنگره باید کشوری را که کنگره بعدی در آن برگزار خواهدشد تعیین کند و چنانچه این امر صورت نگیرد، شورای اداری مجاز است کشوری را که کنگره بعدی در آن برگزار خواهد شد، پس از رایزنی قبلی با این کشور تعیین نماید.
5- پس از رایزنی با دفتر بین الملل، دولت دعوت کننده، تاریخ و محل قطعی کنگره را تعیین می کند. اصولاً یک سال قبل از این تاریخ، دولت میزبان برای دولت هر کشور عضو دعوتنامه می فرستد. این دعوتنامه ممکن است مستقیماً یا به وسیله دولت دیگری و یا از طریق مدیرکل دفتر بین الملل ارسال شود.
6- هنگامی که کنگره ای باید برگزار شود و از طرف هیچ دولتی دعوت به عمل نیامده باشد، دفتر بین الملل، با موافقت شورای اداری و پس از رایزنی با دولت کنفدراسیون سوئیس اقدامات لازم جهت برگزاری و سازماندهی کنگره در کشور مقر اتحادیه را به عمل می آورد. در این حالت، دفتر بین الملل نقش دولت میزبان را ایفا می کند.
7- محل برگزاری یک کنگره فوق العاده، پس از رایزنی با دفتر بین الملل، توسط کشورهای عضوی که اقدام به برگزاری کنگره فوق العاده نموده اند تعیین خواهد شد.
8- بندهای (2 تا 6) به طور همسان برای کنگره های فوق العاده نیز قابل اجراء است.
ماده 2- ترکیب، طرز کار و تشکیل جلسات شورای اداری
1- شورای اداری از چهل و یک کشور عضو تشکیل می شود که در فاصله بین دو کنگره انجام وظیفه می نماید.
2- ریاست شورای اداری به کشور میزبان کنگره واگذار می شود. چنانچه این کشور از حق ریاست خود صرف نظر کند، فقط به یک عضو رسمی و صاحب رأی تبدیل شده و نتیجتاً گروه جغرافیایی که کشور مذکور به آن تعلق دارد، یک جایگاه اضافی در اختیار خواهد داشت که محدودیتهای مذکور در بند (3) در مورد آن اعمال نمی شود. در این حالت، شورای اداری یکی از کشورهای عضوی را که در منطقه جغرافیایی کشور میزبان کنگره قرار دارد، به ریاست انتخاب خواهد کرد.
3- چهل عضو دیگر شورای اداری براساس یک تقسیم بندی منصفانه جغرافیایی و توسط کنگره انتخاب می شوند. درهر کنگره حداقل نصف اعضاء باید عوض شوند و به هر صورت هیچ کشور عضوی نمی تواند در سه کنگره پیاپی انتخاب شود.
4- هر یک از اعضای شورای اداری نماینده خود را که دارای صلاحیت های لازمه در زمینه موضوعات پستی می باشد تعیین می کند.
5- خدمات برای اعضای شورای اداری رایگان است و هزینه های عملیاتی این شورا برعهده اتحادیه است.
6- شورای اداری عهده دار وظایف زیر است:
1-6- نظارت بر کلیه فعالیتهای اتحادیه بین دو کنگره با اطمینان از تطابق این فعالیتها با تصمیمات کنگره، مطالعه و بررسی مسائل مربوط به خط مشی های دولتی در زمینه موضوعات پستی و مورد توجه قراردادن تحولات سیاستگذاری بین المللی نظیر تحولات مربوط به تجارت در سرویسها و موضوع رقابت؛
2-6- بررسی وتصویب هرگونه اقدامی که برای حفظ و تقویت کیفیت سرویس پستی بین المللی و نوسازی آن در چهارچوب صلاحیتهای شورا ضروری تشخیص داده شود؛
3-6- ارتقاء، هماهنگی و نظارت برتمامی اشکال کمکهای فنی پستی در چهارچوب همکاریهای فنی بین المللی؛
4-6- بررسی و تصویب بودجه وحسابهای سالیانه اتحادیه؛
5-6- درصورتی که شرایط ایجاب نماید، صدور مجوزجهت افزایش سقف هزینه ها، طبق ماده (128) بندهای 3 تا 5؛
6-6- تصویب آیین‌نامه مالی اتحادیه؛
7-6- تصویب قوانین و مقررات حاکم بر صندوق ذخیره؛
8-6- تصویب قوانین حاکم بر صندوق ویژه؛
9-6- تصویب قوانین حاکم بر صندوق فعالیتهای ویژه؛
10-6- تصویب قوانین حاکم بر صندوق کمکهای داوطلبانه؛
11-6- تضمین نظارت بر فعالیت دفتر بین الملل؛
12-6- درصورت درخواست، صدور مجوز برای انتخاب یک طبقه حق السهم پایین تر، براساس شرایط پیش بینی شده در ماده (130 بند 6) ؛
13-6- درصورت درخواست، صدور اجازه برای تغییر گروه جغرافیایی، با در نظر گرفتن دیدگاههای بیان شده کشورهای عضو گروههای جغرافیایی مربوط؛
14-6- تصویب نظامنامه کارکنان و شرایط خدمت کارمندان انتخاب شده؛
15-6- ایجاد یا حذف مشاغل دفتر بین الملل اتحادیه، با در نظر گرفتن محدودیت های مربوط به سقف تعیین شده برای هزینه ها؛
16-6- تصویب آیین‌نامه صندوق اجتماعی؛
17-6- تصویب گزارش دوسالانه و گزارش عملکرد مالی تنظیمی توسط دفتر بین الملل درباره فعالیت های اتحادیه و در صورت لزوم ارائه توضیحاتی درباره آنها؛
18-6- تصمیم گیری در مورد تماس هایی که باید با ادارات پست در مورد انجام وظایف محوله گرفته شود؛
19-6- پس از مشورت با شورای بهره برداری پستی، تصمیم گیری در مورد تماس با سازمان های ناظر غیر رسمی، بررسی و تصویب گزارش های دفتر بین الملل درمورد روابط اتحادیه جهانی پست(UPU) با سایر نهادهای بین المللی ، اتخاذ تصمیماتی که در مورد برقراری چنین روابطی مناسب تشخیص می دهد و اقداماتی که باید در این راستا صورت دهد و هنگامی که منافع اتحادیه یا امور مربوط به کنگره مطرح باشد، پس از مشاوره با شورای بهره برداری پستی و دبیرکل، انتخاب به موقع سازمان های بین المللی، انجمن ها، مؤسسات و افراد ذی صلاح که برای شرکت در نشست های ویژه کنگره وکارگروه های (کمیته های) آن باید دعوت شوند وموظف کردن مدیرکل دفتر بین الملل به ارسال دعوتنامه های لازم؛
20-6- درصورت لزوم، تدوین اصولی که شورای بهره برداری پستی باید هنگام مطالعه مسائلی که تاثیرات مالی مهمی دارند، نظیر: نرخ ها، هزینه های پایانه (ترمینال)، هزینه های عبور (ترانزیت)،نرخ های پایه حمل و نقل هوایی مرسولات و تحویل پست نامه ها به پست درخارج در نظر داشته باشد، همچنین پیگیری دقیق مطالعات انجام شده در مورد این موضوعات و بررسی و تصویب پیشنهادهای شورای بهره برداری پستی درباره موضوعات مذکور؛
21-6- بنا به درخواست کنگره، شورای بهره برداری پستی یا ادارات پست، مطالعه پیرامون مسائل اداری، قانونگذاری و حقوقی مورد نظر اتحادیه یا سرویس پستی بین المللی،تصمیم گیری در مورد مصلحت انجام مطالعات درخواستی توسط ادارات پست، در زمینه های مذکور، در فاصله بین دو کنگره به عهده شورای اداری است؛
22-6- تنظیم وتدوین پیشنهادهایی که باید براساس ماده (124) به تصویب کنگره و یا به تصویب ادارات پست برسد؛
23-6- درصورت لزوم و درچهارچوب صلاحیت های شورا، تصویب توصیه های شورای بهره برداری پستی به منظور پذیرش مقررات یا یک رویه کاری جدید تا زمانی که کنگره در مورد آن تصمیمی اتخاذ نماید؛
24-6- بررسی گزارش سالانه تنظیمی توسط شورای بهره برداری پستی و پیشنهادهایی که توسط این شورا ارائه شده است؛
25-6- ارائه موضوعات مطالعاتی جهت بررسی به شورای بهره برداری پستی، براساس ماده (104) بند(16-9) ؛
26-6- تعیین کشور مقر کنگره بعدی در حالت پیش بینی شده در ماده (101) بند 4؛
27-6- تعیین به موقع تعداد کمیسیون های لازم جهت انجام امور کنگره با مشخص نمودن وظایف آنها پس از مشورت با شورای بهره برداری پستی؛
28-6- پس از مشورت با شورای بهره برداری پستی و به شرط تصویب کنگره، انتخاب کشورهای عضوی که آمادگی انجام امور زیر را داشته باشند:
– تقبل سمت های معاونت کنگره و سمت های ریاست و معاونت کارگروه ها (کمیته ها) با بیشترین توجه به تقسیم بندی جغرافیایی منصفانه کشورهای عضو؛ و
– شرکت در کارگروه های (کمیته های) محدود کنگره؛
29-6- بررسی و تصویب پیش نویس طرح راهبردی جهت ارائه به کنگره که توسط شورای بهره برداری پستی و با کمک دفتر بین الملل تنظیم شده است، بررسی و تصویب بازبینی های سالیانه طرح راهبردی مصوب کنگره براساس توصیه های شورای بهره برداری پستی و مشورت با این شورا در مورد تهیه و روزآمد سازی سالیانه برنامه راهبردی.
30-6- تدوین چهارچوب سازمانی کارگروه مشورتی و تصویب آن طبق مقررات ماده (106)؛
31-6- تعیین معیارهایی برای عضویت در کارگروه (کمیته) مشورتی و قبول یا رد درخواست های عضویت مطابق با معیارهای مذکور، با اطمینان از این که رسیدگی کمیته به درخواستها از طریق پردازشی سریع، بین نشست های شورای اداری صورت می پذیرد؛
32-6- تعیین اعضای کارگروه (کمیته) مشورتی؛
33-6- دریافت و تبادل نظر پیرامون گزارش ها و توصیه نامه های کارگروه (کمیته) مشورتی و ملاحظه توصیه نامه ها جهت تسلیم به کنگره.
7- دراولین نشست شورای اداری که توسط رئیس کنگره اداره می شود، این شورا از میان اعضاء خود چهار نایب رئیس انتخاب و مقررات داخلی خود را تصویب می نماید.
8- شورای اداری بنابر فراخوان رسمی رئیس خود، اصولاً سالی یک بار در مقر اتحادیه تشکیل جلسه می دهد.
9- رئیس، نایب رئیسان و رؤسای کارگروه های شورای اداری و رئیس کار گروه برنامه‌ریزی راهبردی شورای اداری، کارگروه (کارگروه) مدیریت را تشکیل می دهند. این کارگروه کار کلیه جلسات شورای اداری را تنظیم و اداره می کند و به نیابت از شورای اداری، گزارش سالیانه تنظیمی توسط دفتر بین الملل درباره فعالیت های اتحادیه را تصویب می کند و کلیه وظایف دیگر محوله از سوی شورای اداری یا مواردی که در روند برنامه‌ریزی راهبردی ضروری است را به عهده می گیرد.
10- نماینده هر یک از اعضای شورای اداری که در جلسات این نهاد شرکت می کند، به غیر از جلساتی که به هنگام برگزاری کنگره تشکیل می شود، حق دریافت بهای یک بلیت رفت و برگشت درجه دو هواپیما یایک بلیت رفت و برگشت درجه یک راه آهن و یا مخارج مسافرت با هر وسیله دیگر را دارد، مشروط به این که این مبلغ از بهای یک بلیت رفت و برگشت درجه دو هواپیما فراتر نرود. هر یک از اعضای کارگروه های (کمیته های) شورای اداری، کار گروه ها و یا دیگر نهادهای آن، هنگامی که در خارج از کنگره و جلسات شورای اداری، در جلساتی دیگر شرکت کنند نیز از چنین حقوقی برخوردار خواهند بود.
11- ریاست شورای بهره برداری پستی، در جلسات شورای اداری (هنگامی که در دستور کار آن مسائل مربوط به شورای بهره برداری پستی مطرح باشد)، به عنوان نماینده این نهاد شرکت خواهد نمود.
12- رئیس کارگروه (کمیته) مشورتی، هنگامی که دستور کار شورای اداری شامل مواردی مربوط به کارگروه (کمیته) یاد شده می شود در جلسات این شورا شرکت خواهد نمود.
13- به منظور تضمین ارتباط مؤثر در کارهای این دو نهاد، شورای بهره برداری پستی می تواند نمایندگانی را جهت شرکت در جلسات شورای اداری به عنوان ناظر تعیین کند.
14- اداره پست کشوری که شورای اداری در آن تشکیل جلسه می دهد، در صورتی که این کشور عضو شورای اداری نباشد، به عنوان ناظر در جلسات شورای اداری دعوت می شود.
15- شورای اداری می تواند در جلسات خود از هر سازمان بین المللی، نمایندگان انجمن ها یا شرکت ها یا هر شخص صلاحیتدار دیگری که میل داشته باشد در کارهای خود شرکت دهد، بدون داشتن حق رأی دعوت به عمل آورد. شورای اداری همچنین می تواند با همین شرایط، از یک یا چند اداره پست کشورهای عضو علاقمند به مسائل مطروحه در دستور کار نیز دعوت به عمل آورد.
16- در صورت درخواست، ناظران زیر می توانند در جلسات همگانی و نشست های کارگروه های (کمیته های) شورای اداری، بدون حق رأی شرکت کنند:
1-16- اعضای شورای بهره برداری پستی؛
2-16- اعضای کارگروه (کمیته) مشورتی؛
3-16- سازمان های بین الدولی ذی نفع در کار شورای اداری؛
4-16- سایر کشورهای عضو اتحادیه.
17- به دلیل محدودیت های خدماتی و تدارکاتی، شورای اداری می تواند تعداد ناظران شرکت کننده همچنین حق سخنرانی آنها در مذاکرات را محدود نماید.
18- اعضای شورای اداری به طور مؤثر در فعالیت های این شورا شرکت می کنند. در صورت درخواست،به ناظران اجازه داده می شود با رعایت شرایطی که شورا برای تضمین بازدهی و مؤثر بودن کارش تدوین می کند، در انجام مطالعات همکاری کنند. همچنین می توان از این کشورها، درصورتی که تجربه یا تخصص آنها در زمینه مورد بحث محرز شده باشد ، برای ریاست کار گروه ها و تیم پروژه ها دعوت به عمل آورد. شرکت ناظران بدون ایجاد هیچ گونه هزینه اضافی برای اتحادیه صورت خواهد گرفت.
19- در شرایط استثنائی، ممکن است ناظران از شرکت در یک جلسه یا بخشی از آن محروم شده یا در صورتی که محرمانه بودن موضوع جلسه یا اسناد مربوطه اقتضاء نماید، فقط حق دریافت برخی اسناد را داشته باشند. این محدودیت ممکن است به صورت موردی توسط هر نهاد ذی‌ربط یا رئیس آن اعمال شود. این موارد به شورای اداری و به شورای بهره برداری پستی، چنانچه منافع ویژه ای برای این نهاد (شورای بهره برداری پستی) در برداشته باشد، گزارش خواهد شد. متعاقباً، شورای اداری، درصورتی که ضروری تشخیص دهد، می تواند با مشورت با شورای بهره برداری پستی و در صورت لزوم این محدودیت ها را مورد بازبینی و تجدید نظر قراردهد.
ماده 3- ارائه اطلاعات پیرامون فعالیت های شورای اداری
1- بعد از هر اجلاسی، شورای اداری از طریق ارسال مدارک از جمله یک گزارش تحلیلی وقطعنامه وتصمیمات خود، گزارش فعالیت های خود را به اطلاع کشورهای عضو اتحادیه، اتحادیه های محدود و اعضای کارگروه (کمیته) مشورتی می رساند.
2- شورای اداری گزارشی از مجموع فعالیت های خود به کنگره می دهد و حداقل دو ماه قبل از گشایش کنگره این گزارش را برای ادارات پست کشورهای عضو اتحادیه و اعضای کارگروه (کمیته) مشورتی ارسال می کند.
ماده 4- ترکیب، طرزکار و جلسات شورای بهره برداری پستی
1- شورای بهره برداری پستی چهل عضو دارد که در فاصله بین دو کنگره به طور مستمر امور مربوطه را انجام می دهند.
2- اعضای شورای بهره برداری پستی به وسیله کنگره و بر پایه یک تقسیم بندی جغرافیایی خاص انتخاب می شوند. برای کشورهای درحال توسعه بیست و چهار کرسی و برای کشورهای توسعه یافته شانزده کرسی در نظر گرفته می شود. حداقل یک سوم از اعضاء در هر کنگره باید عوض شوند.
3- هر یک از اعضای شورای بهره برداری پستی نماینده خود را تعیین خواهد کرد که مسؤولیت ارائه خدمات مندرج دراحکام اتحادیه را بر عهده خواهد داشت.
4- هزینه های عملیاتی شورای بهره برداری پستی به عهده اتحادیه است. اعضای آن هیچ گونه دستمزدی دریافت نمی کنند. هزینه های مسافرت و اقامت نمایندگان ادارات پست شرکت کننده در شورای بهره برداری پستی به عهده این ادارات است. با این وجود، نماینده هر یک از کشورهایی که براساس فهرست سازمان ملل متحد، از نظر اقتصادی وضع نامطلوبی دارند، به جز برای جلساتی که به هنگام برپایی کنگره تشکیل می شود، محق به دریافت هزینه یک بلیت هواپیمای درجه دو، رفت وبرگشت، یا یک بلیت قطار درجه یک یا مخارج سفر باهر وسیله دیگر ، مشروط به این که هزینه آن از یک بلیت رفت و برگشت هواپیما از نوع درجه دو فراتر نرود خواهد بود.
5- شورای بهره برداری پستی در اولین جلسه خود که از سوی رئیس کنگره تشکیل وافتتاح می شود، از بین اعضای خود یک رئیس، یک نایب رئیس، رؤسای کارگروه ها و رئیس گروه کار برنامه‌ریزی راهبردی را انتخاب می کند.
6- شورای بهره برداری پستی آیین‌نامه داخلی خود را تنظیم می کند.
7- شورای بهره برداری پستی اصولاً هر ساله در مقر اتحادیه تشکیل جلسه می دهد. تاریخ و محل اجلاس پس از توافق با رئیس شورای اداری و مدیرکل دفتر بین الملل، به وسیله رئیس شورای بهره برداری پستی تعیین می گردد.
8- رئیس، نایب رئیس و رؤسای کارگروههای (کمیته های) شورای بهره برداری پستی و رئیس کارگروه برنامه‌ریزی راهبردی شورای بهره برداری پستی، کارگروه (کمیته) مدیریت این شورا را تشکیل می دهند. این کارگروه (کمیته) کارهای هر جلسه شورای بهره برداری پستی را تنظیم واداره نموده و کلیه وظایفی را که شورای بهره برداری پستی به او واگذار می کند یا مواردی را که در فرایند برنامه‌ریزی راهبردی ایجاد می شود به عهده می گیرد.
9- وظایف شورای بهره برداری پستی عبارت است از:
1-9- بررسی و مطالعه پیرامون مهمترین مسائل مربوط به بهره برداری، تجاری، فنی، اقتصادی و همکاری های فنی مورد علاقه ادارات پست کلیه کشورهای عضو اتحادیه از جمله مسائلی که نتایج مالی مهمی دارند، نظیر: نرخ ها، حقوق پایانه (ترمینال)، هزینه های عبور (ترانزیت)، نرخهای پایه حمل ونقل هوایی مرسولات، حق السهم های امانات پستی و تحویل پست نامه ها به پست درخارج از کشور و تهیه اطلاعات، دیدگاه ها و توصیه هایی به منظور اقدام در مورد آنها؛
2-9- بازبینی آیین‌نامه های اتحادیه ظرف مدت شش ماه بعد از پایان کنگره، مگر کنگره تصمیم دیگری بگیرد. در صورت ضرورت فوری، شورای بهره برداری پستی می تواند آیین‌نامه های یاد شده را در جلسات دیگری اصلاح کند. درهر صورت شورای بهره برداری پستی در سیاستگذاری و اصول اساسی تابع خط مشی های شورای اداری خواهد بود؛
3-9- هماهنگ کردن اقدامات عملی جهت توسعه و بهبود سرویس های پستی بین المللی؛
4-9- انجام هر کاری که برای حفظ و تقویت سرویس پستی بین المللی و مدرنیزه کردن آن لازم تشخیص می دهد، مشروط به تصویب شورای اداری در چهارچوب صلاحیتش؛
5-9- تدوین پیشنهادهایی که برای تصویب کنگره یا ادارات پست و طبق ماده (125) تسلیم می شود. در مورد پیشنهادهایی که در چهارچوب صلاحیت شورای اداری قرار می گیرد، تصویب این شورا نیز ضروری است؛
6-9- بررسی هر پیشنهادی که به درخواست اداره پست یک کشور عضو، آن اداره، طبق ماده (124) به دفتر بین الملل ارسال می کند، به منظور ارائه ملاحظاتی در مورد آن و موظف کردن دفتر بین الملل جهت ضمیمه کردن آنها به پیشنهاد قبل از ارائه آن به ادارات پست کشورهای عضوجهت تصویب؛
7-9- درصورت لزوم و اقتضاء پس از تصویب شورای اداری و مشاوره با کلیه ادارات پست، توصیه در مورد پذیرش قوانین یا یک روش جدید عملی تا زمانی که کنگره در مورد آن تصمیم گیری کند؛
8-9- تهیه و ارائه معیارهایی به صورت توصیه به ادارات پست، در زمینه های فنی، بهره برداری ودرسایر زمینه هایی که در صلاحیت شورای بهره برداری پستی است و اجراء یک عمل واحد را ایجاب می کند. همچنین این شورا، در صورت لزوم اقدام به اصلاح معیارهایی می کند که قبلاً تعیین کرده است؛
9-9- بررسی پیش نویس طرح راهبردی تنظیمی توسط دفتر بین الملل با مشورت و تصویب شورای اداری، جهت بررسی توسط کنگره و تجدید نظر سالیانه در طرح راهبردی مصوب کنگره، با کمک کارگروه (کمیته) برنامه‌ریزی راهبردی و دفتر بین الملل و با تصویب شورای اداری؛
10-9- تصویب بخش هایی از گزارش سالیانه اتحادیه که توسط دفتر بین الملل، در مورد مسؤولیت ها و وظایف شورای بهره برداری پستی تهیه شده است؛
11-9- تصمیم گیری در مورد تماس هایی که شورای بهره برداری پستی باید به منظور انجام وظایف خود با ادارات پست برقرار نماید؛
12-9- مطالعه و بررسی مسائل آموزشی، پژوهشی و آموزش حرفه ای مورد علاقه کشورهای جدید و درحال توسعه؛
13-9- اتخاذ تصمیمات لازمه جهت مطالعه، اشاعه تجربیات و پیشرفت هایی که توسط برخی کشورها در زمینه های فنی، بهره برداری، اقتصادی و آموزش حرفه ای مورد توجه سرویس های پستی صورت گرفته؛
14-9- مطالعه موقعیت فعلی و نیازهای سرویس های پستی در کشورهای جدید ودرحال توسعه وتدوین توصیه های مناسب درباره شیوه ها و وسایل بهبود سرویس های پستی در این کشورها؛
15-9- با مشورت شورای اداری، اخذ تصمیمات مناسب در زمینه همکاریهای فنی با تمام کشورهای عضو اتحادیه، به ویژه با کشورهای جدید ودرحال توسعه؛
16-9- بررسی کلیه مسائلی که از طرف یک کشور عضو شورای بهره برداری پستی به وسیله شورای اداری یا از طرف هر یک از ادارات پست یک کشور عضو به آن واصل می شود،
17-9- دریافت و بررسی گزارش های توصیه نامه های کارگروه (کمیته) مشورتی و هنگامی که موضوع منافع شورای بهره برداری پستی در میان باشد ، بررسی و تفسیر توصیه نامه های کارگروه (کمیته) مشورتی جهت تسلیم به کنگره؛
18-9- تعیین اعضای فعال کارگروه (کمیته) مشورتی؛
10- براساس برنامه راهبردی اتحادیه که توسط کنگره تدوین شده و به ویژه قسمت مربوط به راهبردهای نهادهای دائمی اتحادیه، شورای بهره برداری پستی در اولین اجلاس خود بعد از کنگره، یک پیش نویس برنامه کار پایه را که حاوی راهکارهایی جهت اجراء راهبردها است تهیه می کند. این برنامه پایه که شامل تعداد محدودی پروژه در مورد موضوعات روز و مورد علاقه مشترک است، هر ساله با توجه به واقعیت ها و اولویت های جدید و تغییرات صورت گرفته در مورد برنامه راهبردی بازنگری می شود.
11- به منظور تضمین برقراری رابطه ای مؤثر در مورد کارهای دو نهاد اتحادیه، شورای اداری می تواند نمایندگانی را جهت شرکت در جلسات شورای بهره برداری پستی و به عنوان ناظر تعیین کند.
12- بنابه درخواست، ناظران زیر می توانند درجلسات همگانی و نشست های کارگروه (کمیته) شورای بهره برداری پستی، بدون حق رأی شرکت کنند:
1-12- اعضای شورای اداری؛
2-12- اعضای کارگروه (کمیته) مشورتی؛
3-12- سازمان های بین الدولی ذی نفع در کار شورای بهره برداری پستی؛
4-12- سایرکشورهای عضو اتحادیه.
13- به جهت ارائه خدمات، شورای اداری می تواند تعداد ناظران شرکت کننده همچنین حق سخنرانی آنها در مذاکرات را محدود نماید.
14- اعضای شورای اداری به طور مؤثری در فعالیت های این شورا شرکت می کنند. درصورت درخواست، ناظران می توانند با رعایت شرایطی که شورا برای تضمین بازدهی و مؤثر بودن کارش تدوین می کند، درانجام مطالعات مجوز همکاری بگیرند. همچنین می توان از این کشورها، درصورتی که تجربه یا تخصص آنها در زمینه مورد بحث به اثبات رسیده باشد، برای ریاست کارگروه ها و تیم پروژه ها دعوت به عمل آورد. شرکت ناظران بدون ایجاد هیچ گونه هزینه اضافی برای اتحادیه صورت خواهد گرفت.
15- در شرایط استثنائی، ممکن است ناظران از شرکت در یک جلسه یا بخشی از آن محروم شده یا در صورتی که محرمانه بودن موضوع جلسه یا اسناد مربوطه اقتضاء نماید، فقط حق دریافت برخی اسناد را داشته باشند. این محدودیت ممکن است به صورت موردی توسط هر نهاد ذی‌ربط یا رئیس آن اعمال شود. این موارد به شورای اداری و به شورای بهره برداری پستی، چنانچه منافع ویژه ای برای این نهاد دربرداشته باشد، گزارش خواهد شد. متعاقباً، شورای اداری، در صورتی که ضروری تشخیص دهد می تواند با مشورت با شورای بهره برداری پستی ودرزمانی مناسب این محدودیت ها را مورد بازبینی و تجدید نظر قرار دهد.
16- رئیس کارگروه (کمیته) مشورتی، هنگامی که دستور کار شامل مواردی مربوط به این کارگروه (کمیته) می شود، در جلسات شورای اداری شرکت خواهد نمود.
17- شورای بهره برداری پستی می تواند درجلسات خود بدون دادن حق رأی از سازمان ها و ادارات زیر دعوت به عمل آورد:
1-17- هرسازمان بین المللی یا هر شخص صلاحیتداری که مایل به شرکت در این فعالیت ها باشد؛
2-17- ادارات پست کشورهای عضوی که در شورای بهره برداری پستی مشارکت ندارند؛
3-17- هر انجمن یا شرکتی که شورای بهره برداری پستی مایل باشد در رابطه با موضوعات مربوط به فعالیت هایش با آنها مشورت کند.
ماده 5- ارائه اطلاعات در مورد فعالیت های شورای بهره برداری پستی
1- پس از هر اجلاس، شورای بهره برداری پستی از طریق ارسال مدارکی از جمله یک خلاصه گزارش، قطعنامه ها و تصمیماتش، فعالیت های خود را به اطلاع ادارات پست کشورهای عضو، اتحادیه های محدود واعضای کارگروه مشورتی می رساند.
2- شورای بهره برداری پستی یک گزارش سالیانه در مورد فعالیت هایش برای شورای اداری تهیه می کند.
3- شورای بهره برداری پستی درباره کلیه فعالیت های خود گزارشی برای کنگره تهیه می کند و این گزارش را حداقل دو ماه قبل از گشایش کنگره به ادارات پست کشورهای عضو اتحادیه و اعضای کارگروه (کمیته) مشورتی ارسال می کند.
ماده 6- ترکیب، طرز کار و جلسات کارگروه (کمیته) مشورتی
1- هدف کارگروه (کمیته) مشورتی تأمین منافع بخش گسترده تری از پست بین المللی و ایجاد چهارچوبی جهت گفت وگوی مؤثر بین ذی نفعان می باشد . این کارگروه (کمیته) از سازمان های غیر دولتی نماینده مشتریان، ارائه کنندگان سرویس توزیع، اصناف کارگران، تأمین کنندگان کالا و خدمات برای بخش خدمات پستی و سازمان های مشابه مرکب از افراد و شرکت هایی که در سرویس های پستی بین المللی ذی نفع هستند تشکیل می شود. درصورت ثبت، چنین سازمان هایی باید در یک کشور عضو اتحادیه به ثبت برسند. شورای اداری و شورای بهره برداری پستی اعضای خود در کارگروه (کمیته) مشورتی را تعیین خواهند نمود. به غیر از اعضای تعیین شده توسط شورای اداری و شورای بهره برداری پستی، عضویت در کارگروه مشورتی از طریق یک فرآیند درخواست و پذیرش، ایجاد شده توسط شورای اداری و طبق ماده(31-6-102)تعیین خواهد شد.
2- هر عضو کارگروه (کمیته) مشورتی نماینده خود را تعیین خواهد کرد.
3- هزینه های عملیاتی کارگروه (کمیته) مشورتی را شورای اداری تعیین نموده و توسط اتحادیه و اعضای کارگروه (کمیته) تأمین خواهد شد.
4- اعضای کارگروه (کمیته) مشورتی هیچ گونه حق الزحمه یا حقوقی دریافت نخواهند کرد.
5- کارگروه (کمیته) مشورتی بعد از هر کنگره و مطابق با چهارچوب تعیین شده توسط شورای اداری سازمان خود را تجدید خواهد نمود. رئیس شورای اداری هدایت (اولین جلسه) نشست سازمانی کارگروه (کمیته) مشورتی را که طی آن رئیس این کارگروه (کمیته) انتخاب می شود را بر عهده خواهد داشت.
6- کارگروه (کمیته) مشورتی با در نظر گرفتن اصول کلی اتحادیه و پس از تصویب شورای اداری و رایزنی با شورای بهره برداری پستی، سازمان داخلی و آیین‌نامه مقرراتی خود را تعیین خواهد نمود.
7- کارگروه (کمیته) مشورتی سالی دوبار تشکیل خواهد شد. اصولاً همایش های آن در مقر اتحادیه و همزمان با جلسات شورای اداری و شورای بهره برداری پستی برگزار خواهد شد. تاریخ و محل برگزاری هر اجلاس توسط رئیس کارگروه (کمیته) مشورتی و با هماهنگی رؤسای شورای اداری و شورای بهره برداری پستی و مدیرکل دفتر بین الملل تعیین خواهد شد.
8- کارگروه (کمیته) مشورتی برنامه خود را در چهارچوب فعالیت های زیر تنظیم خواهد نمود:
1-8- بررسی اسناد و گزارش های شورای اداری و شورای بهره برداری پستی. در شرایط استثنائی و در صورتی که محرمانه بودن موضوع همایش یا اسناد مربوط اقتضاءنماید، حق دریافت برخی جزوات و اسناد محدود خواهد شد. این محدودیت ممکن است برحسب مورد توسط نهاد ذی‌ربط یا رئیس آن صورت گیرد. هنگامی که منافع شورای بهره برداری پستی در میان باشد، چنین مواردی به شورای اداری و به شورای بهره برداری پستی گزارش خواهد شد.
درصورت لزوم، شورای اداری متعاقباً و پس از رایزنی با شورای بهره برداری پستی محدودیت های موجود را بازنگری خواهد نمود؛
2-8- انجام برخی مطالعات و مذاکرات پیرامون مسائل و موضوعات مهم نزد اعضای کارگروه (کمیته) مشورتی؛
3-8- بررسی موضوعات و مسائل مربوط به بخش سرویس های پستی و ارائه گزارش در مورد آنها؛
4-8- مشارکت در فعالیت های شورای اداری و شورای بهره برداری پستی، به ویژه از طریق ارائه گزارش ها، توصیه نامه ها و پیشنهادهایی به درخواست دو شورا ؛
5-8- ارائه توصیه نامه هایی به کنگره پس از تصویب شورای اداری و هنگامی که منافع شورای بهره برداری پستی در میان باشد، پس از بررسی و تفسیر توسط شورای بهره برداری پستی.
9- هنگامی که موضوع منافع شورای اداری و شورای بهره برداری پستی درمیان باشد، رؤسای این دو شورا در جلسات کارگروه (کمیته) مشورتی حضور خواهند یافت.
10- به منظور تضمین ارتباط مؤثر با نهادهای اتحادیه، کارگروه مشورتی می تواند نمایندگانی جهت شرکت در جلسات کنگره، شورای اداری، شورای بهره برداری پستی و کارگروه های مربوط، به عنوان ناظر و بدون حق رای تعیین نماید.
11- بنا به درخواست و طبق مواد(16-102)و(12-104)،اعضای کارگروه مشورتی می توانند در جلسات عمومی و نشست های کارگروه های شورای اداری و شورای بهره برداری پستی حضور یابند. آنها همچنین می توانند تحت شرایط مندرج در مواد 18-102 و 14-104 در فعالیتهای تیم پروژه ها و گروههای کاری نیز شرکت کنند. اعضای کارگروه مشورتی می توانند در کنگره، به عنوان ناظر و بدون حق رأی شرکت نمایند.
12- بنا به درخواست، ناظران زیرمی توانند در جلسات کارگروه مشورتی و بدون حق رأی شرکت کنند:
1-12- اعضای شورای بهره برداری پستی و شورای اداری؛
2-12- سازمان های بین الدولی ذی نفع در کار کارگروه مشورتی؛
3-12- اتحادیه های محدود؛
4-12- سایر کشورهای عضو اتحادیه.
13- به دلایل تدارکاتی، کارگروه مشورتی می تواند تعداد ناظران شرکت کننده، همچنین حق سخنرانی آنها در مذاکرات را محدود نماید.
14- در شرایط استثنائی ممکن است از حضور ناظران در جلسات یا بخشی از جلسات ممانعت به عمل آمده و در صورتی که محرمانه بودن موضوع جلسات یا اسناد مربوطه اقتضاء نماید، حق دریافت اسناد برای آنها محدود شود.در مورد این محدودیت، بر حسب مورد نهاد ذی‌ربط یا رئیس آن تصمیم خواهد گرفت. هنگامی که موضوع منافع شورای بهره برداری پستی درمیان باشد، چنین مواردی به شورای اداری و به شورای بهره برداری پستی گزارش خواهد شد. در صورت لزوم، شورای اداری متعاقباً و پس از رایزنی با شورای بهره برداری پستی محدودیت های موجود را بازنگری خواهد کرد.
15- دفتر بین الملل، با مسؤولیت مدیرکل دبیرخانه کارگروه مشورتی را ایجاد خواهد نمود.
ماده 7- اطلاعات در مورد فعالیتهای کارگروه مشورتی
1- پس از هر جلسه، کارگروه مشورتی با ارسال خلاصه گزارشی در مورد جلسات، توصیه نامه ها و دیدگاه های موجود برای رؤسای شورای اداری و شورای بهره برداری پستی این دو شورا را از جریان فعالیت های انجام شده مطلع خواهد نمود.
2- کارگروه مشورتی گزارش عملکرد سالیانه ای برای شورای اداری و یک نسخه برای شورای بهره برداری پستی تنظیم خواهد نمود. گزارش مذکور در اسناد شورای اداری که طبق ماده(103) برای کشورهای عضو اتحادیه و اتحادیه های محدود ارسال می شود گنجانده خواهد شد.
3- کارگروه مشورتی گزارشی جامع در مورد فعالیت های خود برای کنگره تنظیم نموده و حداقل دوماه قبل از برگزاری کنگره آن را به ادارات پست کشورهای عضو اتحادیه ارسال خواهد نمود.
ماده 8- آیین‌نامه داخلی کنگره ها (ماده(14) اساسنامه)
1- کنگره جهت سازماندهی کار خود و اداره مذاکراتش، براساس آیین‌نامه داخلی کنگره ها عمل خواهد نمود.
2- هر کنگره می تواند این قوانین را طبق شرایط مندرج در آیین‌نامه داخلی خود اصلاح کند.
ماده 9- زبان های کاری دفتر بین الملل
زبان های کاری دفتر بین الملل، فرانسوی وانگلیسی است.
ماده 10- زبان های مورد استفاده جهت تهیه اسناد ومدارک، مذاکرات و مکاتبات اداری
1- برای تهیه اسناد و مدارک اتحادیه از زبان های فرانسه، انگلیسی، عربی و اسپانیایی استفاده می شود. از زبان های آلمانی، چینی، پرتغالی و روسی نیز استفاده می شود، مشروط به این که فقط مهمترین اسناد ومدارک پایه به این زبان ها ارائه شود. همچنین درصورتی که کشورهای عضو درخواست کننده کلیه مخارج مربوطه را تقبل کنند، می توان از زبان های دیگر نیز استفاده کرد.
2- کشور یا کشورهای عضوی که زبان دیگری غیر از زبان رسمی را تقاضا کرده اند، یک گروه زبانی را تشکیل می دهند.
3- مدارک به وسیله دفتر بین الملل به زبان رسمی و به زبان های گروه های زبانی تهیه شده، خواه مستقیماً، یا به وسیله دفاتر منطقه ای این گروه ها، بر اساس موارد مورد موافقت با دفتر بین الملل منتشر می شود. انتشار مدارک به زبان های مختلف طبق یک استاندارد مشترک صورت خواهد گرفت.
4- مدارکی که مستقیماً توسط دفتر بین الملل منتشر می شود، حتی الامکان همزمان به زبان های مختلف درخواستی توزیع خواهد شد.
5 – مکاتبات بین ادارات پست و دفتر بین الملل و نـیز بین دفتر بین الملل و اشخاص ثالث می تواند به هر زبانی که دفتر بین الملل دارای سرویس ترجمه آن زبان است ، مبادله شود.
6- هزینه ترجمه به هر زبانی از جمله زبان هایی که نتیجه اجراء مفاد بند (5) است به وسیله گروه زبانی درخواست کننده تأمین می شود. کشورهای عضوی که از زبان رسمی استفاده می کنند ، در ارتباط با ترجمه مدارک غیر رسمی باید حق السهمی بپردازند ، که مبلغ آن به ازاء هر واحد حق السهم ، باید همان مبلغی باشد که کشورهای عضو استفاده کننده از دیگر زبان کاری دفتر بین الملل متقبل می شوند. کلیه هزینه های دیگر مربوط به تهیه این مدارک به عهده اتحادیه است . سقف هزینه هایی که برای تهیه مدارک به زبان های آلمانی، چینی، پرتغالی و روسی به عهده اتحادیه است بر اساس قطعنامه صادره از سوی کنگره تعیین می شود.
7- مخارجی که به وسیله یک گروه زبانی تقبل می شود بین اعضاء گروه ها ، متناسب با حق السهم مشارکت در مخارج اتحادیه ، تقسیم می شود. این مخارج همچنین ممکن است به نحودیگری به وسیله اعضاء گروه تقسیم شود به شرطی که کشورهای مربوط در این مورد توافق کرده باشند و دفتر بین الملل را به وسیله سخنگوی خود آگاه نمایند.
8- دفتر بین الملل به هر تقاضای تغییر در انتخاب زبان پس از مدت زمانی که نباید از دو سال فراتر رود، ترتیب اثر خواهد داد.
9- بحث و گفت وگو در جلسات نهادهای اتحادیه به زبان های فرانسوی ، انگلیسی ، اسپانیایی و روسی با استفاده از یک سیستم ترجمه، با یا بدون تجهیزات الکترونیکی که انتخاب آن با نظر برگزار کنندگان جلسه بعد از مشورت با مدیرکل دفتر بین الملل وکشورهای عضو ذی نفع می باشد، مجاز است .
10- همچنین سایر زبان ها برای مذاکرات و اجلاسیه های پیش بینی شده در بند(9) مجاز است .
11- هیأت‌های نمایندگی که سایر زبان ها را به کار می برند باید ترجمه همزمان به یکی از زبان های مذکور در بند(9)، خواه به وسیله سیستم اشاره شده در بند(9) هنگامی که انجام تغییرات فنی لازم عملی باشد، یا توسط مترجمین مخصوص را ارائه نمایند.
12- مخارج سرویس های ترجمه ، بین کشورهایی که آن زبان را به کار می برند متناسب با حق السهمی که در مخارج اتحادیه دارند، تقسیم می شود. با وجود این مخارج استقرار تأسیسات ونگهداری تجهیزات فنی از طرف اتحادیه تأمین می شود.
13- ادارات پست می توانند برای مکاتبات در روابط فی مابین ، در باره زبان موافقت نمایند. چنانچه چنین توافقی صورت نگرفته باشد زبان مورد استفاده زبان فرانسه خواهد بود.
فصل دوم – دفتر بین الملل
ماده 11- انتخاب مدیرکل و معاون مدیرکل دفتر بین الملل
1- مدیرکل ومعاون مدیرکل دفتر بین الملل توسط کنگره ، برای مدت زمان بین دو کنگره انتخاب می شوند و حداقل دوره اعتبار رسمی آنان چهار سال است این دوره اعتبار فقط برای یک بار دیگر قابل تجدید است . شروع فعالیت آنان از اول ژانویه سال بعد از برگزاری کنگره خواهد بود.
2- مدیرکل دفتر بین الملل، حداقل هفت ماه قبل از گشایش کنگره ، یادداشتی به دول کشورهای عضو ارسال می دارد و از آنها دعوت می نماید که نامزدهای احتمالی خود را برای مشاغل مدیرکلی و معاونت مدیرکلی معرفی نمایند و ضمناً مشخص کنند که آیا مدیرکل یا معاون مدیرکل شاغل علاقمند به تجدید احتمالی اعتبار نامه هایشان هستند یا خیر. درخواستها همراه با شرح حال نامزد شغل ، باید حداقل دو ماه قبل از گشایش کنگره به دفتر بین الملل برسد. نامزدها باید ملیت کشورهای عضوی را داشته باشند که از طرف آنهامعرفی می شوند. دفتر بین الملل مدارک لازم را برای کنگره تهیه می نماید . انتخاب مدیرکل و معاون مدیرکل با رأی مخفی صورت می گیرد و اولین رأی گیری در مورد سمت مدیرکل می باشد.
3- در صورت خالی شدن سمت مدیرکل ، معاون وی وظایف مدیرکل را تا پایان به عهده می گیرد. نامبرده شایستگی انتخاب شدن برای سمت مدیرکلی را دارا می باشد و رسماً به صورت نامزد به این سمت پذیرفته خواهد شد ، به شرط این که اعتبار نامه اش به عنوان معاون مدیرکل توسط کنگره قبلی تجدید نشده و برای نامزدی سمت مدیرکل اظهار علاقه کرده باشد.
4- در صورت خالی شدن همزمان سمت مدیرکل و سمت معاونت مدیرکل ، شورای اداری براساس درخواست های نامزدی دریافت شده از طریق مسابقه یک معاون مدیرکل را برای دوره ای که تا کنگره بعدی پایان می یابد انتخاب می کند.برای معرفی نامزدها ، مفاد بند (2)، به طورمشابه قابل اجراء است.
5- درصورت خالی شدن پست معاون مدیرکل ، شورای اداری براساس پیشنهاد مدیرکل، یکی از معاونین مدیرکل در دفتر بین الملل را ، تا کنگره بعدی عهده دار وظایف معاون مدیرکل می نماید.
ماده 12- وظایف مدیرکل
1- مدیرکل، دفتر بین الملل را به عنوان نماینده قانونی آن ، سازماندهی ، اداره و هدایت می کند. مدیرکل برای طبقه بندی مشاغل در درجات G1تاD2 و انتصاب و ترفیع کارمندان در این درجات صلاحیت دارد. برای انتصابات در درجات P1تاD2 مدیرکل صلاحیت حرفه ای نامزدهایی که توسط ادارات پست کشورهای عضو پیشنهاد شده و یا در این کشورها انجام وظیفه می نمایند را با در نظر گرفتن ملیت آنها و با توجه به تقسیمات منصفانه جغرافیایی مربوط به قاره ها و زبان ها بررسی می نماید. سمت های دستیار مدیرکل حتی الامکان باید توسط نامزدهایی ازمناطق مختلف ، غیر از مناطقی که مدیرکل و معاون مدیرکل از آنجا هستند ، با در نظر گرفتن امر خطیر کارآیی دفتر بین الملل پر شود. در مورد سمت هایی که نیاز به صلاحیت های ویژه ای دارد. مدیرکل می تواند از وجود افرادی خارج از اتحادیه استفاده نماید. همچنین در مورد انتصاب یک کارمند جدید او باید به این مسأله نیز توجه نماید که اصولا” اشخاصی که مشاغل P5,D2,D1 را اشغال می کنند باید از کشورهای مختلف عضو اتحادیه باشند. برای ترفیع یک کارمند بین الملل در درجات D2,D1وP5 ، مدیرکل مجبور به اعمال این اصل نیست . علاوه بر این ، ضرورت های تقسیمات منصفانه جغرافیایی و زبان بعد از احراز شایستگی های لازم در استخدام افراد مورد نظر قرارخواهند گرفت. مدیرکل باید سالی یک بار گزارش انتصابات وترفیعات در درجات P4تاD2 را در گزارش کار اتحادیه ، به اطلاع شورای اداری برساند.
2- مدیرکل وظایف زیر را به عهده دارد:
1-2- تضمین حمایت از احکام اتحادیه و ایفای نقش واسطه در موارد الحاق به اتحادیه ، پذیرش در اتحادیه ونیز خروج از آن ;
2-2- تصمیمات متخذه توسط کنگره را به اطلاع کلیه دول کشورهای عضوبرساند؛
3-2- آیین‌نامه های تنظیمی یا بازنگری شده توسط شورای بهره برداری پستی را به اطلاع کلیه ادارات پست برساند؛
4-2- تهیه پیش نویس بودجه سالیانه اتحادیه در پایین ترین سطح ممکن متناسب بانیازهای اتحادیه و ارسال آن در زمان مناسب برای بررسی در شورای اداری، ارسال بودجه به کشورهای عضو اتحادیه پس از تصویب شورای اداری و اجراء آن؛
5-2- اجراء فعالیت های ویژه در خواستی توسط نهادهای اتحادیه و فعالیت هایی که احکام بر عهده او گذارده است ؛
6-2- اقدام به منظور دستیابی به اهداف تعیین شده توسط نهادهای اتحادیه ، در چهار چوب خط مشی تعیین شده و وجوهات موجود ؛
7-2- ارائه نظرات و پیشنهادها به شورای اداری یا شورای بهره برداری پستی ؛
8-2- پس از پایان کنگره ، ارائه پیشنهادهایی به شورای بهره برداری پستی در مورد تغییرات و اصلاحاتی که براساس تصمیمات کنگره و طبق آیین‌نامه داخلی شورای بهره برداری پستی باید در آیین‌نامه ها اعمال شود ؛
9-2- تهیه پیش نویس برنامه راهبردی برای ارائه به کنگره و پیش نویس تجدید نظر سالیانه برای شورای بهره برداری پستی براساس رهنمودهای این شورا ؛
10-2- تضمین نمایندگی اتحادیه ؛
11-2- به عنوان میانجی در روابط بین نهادهای زیر ایفای نقش نماید :
– اتحادیه جهانی پست واتحادیه های محدود؛
– اتحادیه جهانی پست و سازمان ملل متحد؛
– اتحادیه جهانی پست و سازمان های بین المللی که فعالیت آنان در برگیرنده منافعی برای اتحادیه است؛
اتحادیه جهانی پست و سازمان های بین المللی، انجمن ها یا شرکت هایی که نهادهای اتحادیه مایل به رایزنی یامشارکت با آنها در انجام امورند ؛
12-2- قبول وظایف دبیرکلی نهادهای اتحادیه و با توجه به عنوان مزبور ومقررات ویژه آیین‌نامه حاضر، نظارت بر موارد زیر:
– تهیه مقدمات و سازماندهی فعالیتهای نهادهای اتحادیه ؛
– تهیه ، انتشار وتوزیع مدارک ، گزارشها و صورتجلسه ها؛
– طرز کار دبیرخانه به هنگام جلسات نهادهای اتحادیه ؛
13-2- شرکت در جلسات نهادهای اتحادیه و در مذاکرات ، بدون داشتن حق رأی و با داشتن این امکان که کس دیگری را به جای خود معرفی نماید.
ماده 13- وظایف معاون مدیرکل
1- معاون مدیرکل به مدیرکل کمک می کند ودر مقابل وی مسؤول است.
2- در غیاب مدیرکل یا معذوریت از انجام وظایف، معاون مدیرکل اختیارات او را به عهده می گیرد. این امر در صورت خالی بودن سمت مدیرکلی طبق ماده(111) بند(3) صادق است .
ماده 14 – دبیرخانه نهادهای اتحادیه (مواد 14 ،15 ،17 و18 اساسنامه)
دبیرخانه نهادهای اتحادیه توسط دفتر بین الملل و به مسؤولیت مدیرکل آن اداره می شود. این دبیرخانه کلیه مدارک منتشر شده در هر اجلاس را با ادارات پست کشورهایی که در نهادهای اتحادیه عضویت ندارند ولی در انجام مطالعات همکاری می کنند و نیز به اتحادیه های محدود سایر کشورهای عضو که آن را درخواست کرده باشند ، ارسال می کند.
ماده 15- فهرست کشورهای عضو (ماده 2 اساسنامه)
دفتر بین الملل، فهرست کشورهای عضو اتحادیه را با ذکر آخرین تغییرات در آن ، تدوین می کند ودر آن طبق حق السهم، گروه جغرافیایی وموقعیت کشورهای عضورا در رابطه بااحکام اتحادیه مشخص می کند.
ماده 16- اطلاعات- نظریات- درخواستهای تفسیر و اصلاح احکام – مطالبه نامه ها – نقش در تسویه حسابها ( ماده 20 اساسنامه، 125،124 و126 آیین‌نامه عمومی)
1- دفتر بین الملل جهت تأمین اطلاعات لازم در مورد مسائل مربوط به سرویس های پستی همواره در اختیار شورای اداری، شورای بهره برداری پستی و ادارات پست خواهد بود.
2- دفتر بین الملل به ویژه موظف است هرگونه اطلاعات مورد توجه سرویس های پستی بین المللی راجمع آوری ، هماهنگ، منتشر و توزیع نماید و برحسب در خواست طرف های ذی‌ربط ، نظریه ای در باره مسائل مورد دعوا صادر نماید و برای هر گونه در خواست تفسیر و اصلاح احکام اتحادیه پیگیری لازم را به عمل آورد و به طور کلی اقدام به مطالعه ، نگارش و جمع آوری مدارکی نماید که احکام فوق الذکر به آنها استناد می شود و یا در جهت تأمین منافع اتحادیه می باشد.
3- دفتر بین الملل مبادرت به انجام تحقیقاتی می نماید که ادارات پست به منظور شناخت عقاید و آراء سایر ادارات پست در باره یک مسأله خاص ، از آن تقاضا کرده اند . نتیجه تحقیق به منزله یک رأی تلقی نشده و رسماً سند یت ندارد.
4- دفتر بین الملل می تواند در کلیه تسویه حساب های مربوط به سرویس پستی به عنوان یک مرکز پایاپایی عمل کند.
ماده 17- همکاری های فنی (ماده(1)اساسنامه)
دفتر بین الملل موظف است در چهارچوب همکاریهای فنی بین المللی، کمکهای فنی پستی را تحت کلیه اشکال بسط و توسعه دهد.
ماده 18- فرم هایی که توسط دفتر بین الملل تهیه می شود (ماده 20 اساسنامه)
دفتر بین الملل مسؤول تهیه برگه بهادار پستی(کوپن رپنس های) بین المللی است وباید آنها را به قیمت تمام شده در اختیار ادارات پستی که آنها را تقاضا می کنند قرار دهد.
ماده 19- احکام اتحادیه های محدود و موافقتنامه های اختصاصی (ماده 8 اساسنامه)
1- دونسخه از احکام اتحادیه های محدود و موافقتنامه های اختصاصی براساس ماده (8) اساسنامه ، باید به وسیله دفاتر این اتحادیه ها و یا در صورت نبودن آنها ، به وسیله یکی از طرفین قرارداد به دفتر بین الملل ارسال شود.
2- دفتر بین الملل مراقب است احکام اتحادیه های محدود وموافقتنامه های اختصاصی ، مقرراتی پیش بینی نکنند که منافع کمتری نسبت به مقررات اتحادیه جهانی پست برای مردم در برداشته باشد.دفتر بین الملل همچنین باید کشورهای عضو را از وجود چنین اتحادیه ها و یا موافقتنامه های اختصاصی مطلع سازد. دفتربین الملل در صورت برخورد با هر گونه بی ترتیبی در مورد مقررات حاضر شورای اداری رامطلع می سازد.
ماده 20- مجله اتحادیه
دفتر بین الملل به کمک مدارکی که در اختیارش قرار داده می شود، مجله ای به زبان های آلمانی، انگلیسی، عربی، چینی، اسپانیایی، فرانسوی و روسی تهیه و منتشر می نماید.
ماده 21- گزارش دوسالانه درمورد فعالیت های اتحادیه (ماده20 اساسنامه، 17- 6- 102 آیین‌نامه عمومی)
دفتر بین الملل در باره فعالیت های اتحادیه یک گزارش دو سالانه تهیه می کند که پس از تصویب شورای اداری، آن را برای ادارات پست ، اتحادیه های محدود و سازمان ملل متحد ارسال می دارد.
فصل سوم – روش ارائه و بررسی پیشنهادها
ماده 22- روش ارائه پیشنهادها به کنگره
1- به غیراز استثنائات پیش بینی شده در بندهای(2و5)، ارائه هر گونه پیشنهاد توسط ادارات پست کشورهای عضو به کنگره به اشکال زیر صورت می گیرد:
الف: پیشنهادهایی که حداقل شش ماه قبل از تاریخ تشکیل کنگره به دفتر بین الملل برسد، قابل قبول خواهند بود؛
ب : هیچ گونه پیشنهاد نگارشی از شش ماه قبل از تاریخ تشکیل کنگره مورد قبول واقع نمی شود؛
ج : پیشنهادهای بنیادی که در فاصله زمانی شش تا چهار ماه قبل از تاریخ تشکیل کنگره به دفتر بین الملل برسد، پذیرفته نمی شود مگر آن که حداقل از طرف دواداره پست مورد تأیید قرار گیرند؛
د : پیشنهادهای اساسی که در فاصله زمانی بین چهار تا دو ماه قبل از تشکیل کنگره به دفتر بین الملل می رسد، پذیرفته نخواهد شد مگر آن که حداقل از طرف هشت اداره پست مورد تأیید قرار گیرد. پیشنهادهایی که بعداً ارائه شود، پذیرفته نخواهد شد؛
هـ : اعلامیه های مربوط به تأیید موارد فوق باید در مدت های پیش بینی شده برای پیشنهادهای ، به دفتر بین الملل برسد.
2- پیشنهادهای مربوط به اساسنامه یا آیین‌نامه عمومی باید حداقل شش ماه قبل ازبرگزاری کنگره به دفتر بین الملل تسلیم شود. پیشنهادهایی که بعد از این تاریخ ولی قبل ازبرگزاری کنگره واصل شود، نمی تواند مطرح شود مگر این که کنگره در مورد آن با اکثریت آراء دو سوم کشورهای حاضر در کنگره و براساس شرایط پیش بینی شده در بند(1)، تصمیمی اتخاذ نماید.
3- هر پیشنهاد باید فقط دارای یک هدف و شامل تغییراتی باشد که این هدف را توجیه می کند.
4- پیشنهادهایی که جنبه نگارشی داشته باشد، باید در قسمت فوقانی دارای عبارت”پیشنهاد نگارشی“ که به وسیله ادارات پست ذکر می شود باشد. دفتر بین الملل این پیشنهادها را با شماره ای که بعد از حرف R ذکر می شود منتشر می کند. پیشنهادهایی که دارای عبارت مذکور در بالا نیست ولی به نظر دفتر بین الملل صرفاً جنبه نگارشی دارد با یک یادداشت خاص منتشر می شود. دفتر بین الملل فهرستی از این پیشنهادها را برای کنگره تهیه می کند.
5- روش مذکور در بندهای (1و4)، در مورد پیشنهادهای مربوط به آیین‌نامه داخلی کنگره ها در مورد اصلاحاتی که پیرامون پیشنهادها صورت گرفته، اعمال نخواهد شد.
ماده 23- روش ارائه پیشنهادها به شورای بهره برداری پستی در مورد تدوین آیین‌نامه های جدید در راستای تصمیمات متخذه توسط کنگره
1- قوانین ومقررات قرارداد پستی جهانی و موافقتنامه مربوط به سرویس های پرداختی پست توسط شورای بهره برداری پستی و با در نظر گرفتن تصمیمات متخذه توسط کنگره تدوین خواهد شد.
2- پیشنهادهای مربوط به اعمال برخی تغییرات و اصلاحات در قرارداد پستی جهانی یا موافقتنامه مربوط به سرویس های پرداختی پست باید همزمان با ارائه پیشنهادهای مربوط به کنگره جهانی پست، به دفتر بین الملل نیز تسلیم شود. پیشنهادهای مذکوررا می توان توسط اداره پست یکی از کشورهای عضو اتحادیه و بدون حمایت ادارات پست سایر کشورهای عضو ارائه نمود. چنین پیشنهادهایی باید حداکثر یک ماه قبل از برگزاری کنگره به اطلاع تمام کشورهای عضو اتحادیه برسد.
3- سایر پیشنهادهای مربوط به آیین‌نامه ها، به منظور بررسی توسط شورای بهره برداری پستی و تدوین آیین‌نامه های جدید، طی شش ماه پس از برگزاری کنگره؛ باید حداقل دو ماه قبل از کنگره به دفتر بین الملل تسلیم شود.
4- پیشنهادهای مربوط به اعمال تغییرات و اصلاحات در آیین‌نامه ها، با در نظر گرفتن تصمیمات کنگره که توسط ادارات پست کشورهای عضو ارائه می شود، باید حداکثر دو ماه پیش از گشایش شورای بهره برداری پستی به دفتر بین الملل برسد. پیشنهادهای مذکور باید حداکثر یک ماه قبل از آغاز به کار شورای بهره برداری پستی دراختیار تمام کشورهای عضو قرارگیرد.
ماده 24- روش ارائه پیشنهادهای بین دو کنگره (ماده 29 اساسنامه، 116 آیین‌نامه عمومی)
1- پیشنهادهای مربوط به قرارداد پستی جهانی یا موافقتنامه ها، ارائه شده از طرف یک اداره پست در فاصله بین دو کنگره، به منظور بررسی باید حداقل به تأیید دو اداره پست دیگر برسد. دفتر بین الملل به پیشنهادهایی که در مدت مقرر اعلامیه های لازم مربوط به تأیید موارد فوق را نداشته باشد، ترتیب اثر نخواهد داد.
2- این پیشنهادها باید توسط دفتر بین الملل به سایر ادارات پست ارسال شود.
3- پیشنهادهای مربوط به آیین‌نامه ها نیازی به تأیید ندارد ولی شورای بهره برداری پستی فقط هنگامی به بررسی آنها می پردازد که با فوریت الزام آنها موافق باشد.
ماده 25- بررسی پیشنهادهای بین دو کنگره (ماده 29 اساسنامه، 116، 124 آیین‌نامه عمومی)
1- ارائه هرگونه پیشنهاد در مورد قرار داد پستی جهانی، موافقتنامه ها و پروتکل های نهایی آنهاطبق روش زیر صورت می گیرد: هنگامی که اداره پست یک کشور عضو پیشنهادی را به دفتر بین الملل ارسال می کند، این اداره باید پیشنهاد مذکور را به منظور بررسی به تمام ادارات پست کشورهای عضو نیز ارسال نماید. ادارات پست کشورهای عضو دو ماه فرصت دارند پیشنهاد مذکور را بررسی نموده و نظرات خود را در مورد آن به دفتر بین الملل اعلام نمایند.تغییرات و اصلاحات پذیرفته نخواهد شد.پس از این دو ماه، دفتر بین الملل کلیه نظرات و پیشنهادهایی را که دریافت نموده به اطلاع ادارات پست کشورهای عضو رسانده واز آنها درخواست می کند نظرات موافق و مخالف خود را در مورد پیشنهادهای اعلام نمایند. ادارات پستی که طی این دو ماه نظرات خود را اعلام نکنند، به عنوان ممتنع تلقی خواهند شد. مهلت های مذکور از تاریخ ابلاغ بخشنامه های دفتر بین الملل محاسبه خواهد شد.
2- پیشنهادهای مربوط به اعمال تغییرات و اصلاحات در آیین‌نامه ها توسط شورای بهره برداری پستی مورد بررسی قرار می گیرد.
3- چنانچه پیشنهاد مربوط به یک موافقتنامه یا پروتکل نهایی آن باشد، فقط ادارات پست کشورهای عضوی که در آن موافقتنامه شرکت دارند، می توانند در امور مشروح در بند(1) مشارکت نمایند.
ماده 26- اعلام تصمیمات اتخاذ شده بین دو کنگره (ماده29 اساسنامه، 124و 125 آیین‌نامه عمومی)
1- اصلاحاتی که در قرارداد پستی جهانی، موافقتنامه ها و پروتکل نهایی این احکام صورت می گیرد، طی یادداشت مدیرکل دفتر بین الملل به دولتهای کشورهای عضو ابلاغ می شود.
2- اصلاحات انجام شده توسط شورای بهره برداری پستی در آیین‌نامه ها و پروتکل های نهایی آنها، توسط دفتر بین الملل به ادارات پست ابلاغ می شود. در مورد تفسیرهای پیش بینی شده در ماده (2-3-36) قرارداد پستی جهانی و مقررات مربوط به موافقتنامه ها به همین نحو عمل می شود.
ماده 27- اجرای آیین‌نامه هاو سایر تصمیمات پذیرفته شده بین دو کنگره
1- آیین‌نامه ها از همان تاریخ اجرائی شدن احکام اتحادیه به اجراء درآمده و طی همان مدت اعتبار احکام اتحادیه معتبر خواهد بود.
2- مشروط به اجراء بند(1)، تصمیمات متخذه در مورد تغییرات احکام اتحادیه که بین دو کنگره پذیرفته شده ، حداقل سه ماه پس از ابلاغ اجرائی خواهد شد.
فصل چهارم – امور مالی
ماده 28- تعیین وتنظیم هزینه های اتحادیه ( ماده 22 اساسنامه )
1- مشروط به مقررات بندهای(2 تا 6)، هزینه سالانه مربوط به فعالیت های نهادهای اتحادیه ، نباید از مبالغ زیر برای سال 2005 میلادی و سال های بعد فراتر رود:
(37000000) فرانک سوئیس برای سالهای 2005 تا 2008 میلادی.
حد پایه برای سال 2008 میلادی در صورتی که کنگره برنامه‌ریزی شده برای سال 2008 میلادی به تعویق افتد ، برای سالهای بعد نیز قابل اجراست .
2- هزینه های مربوط به تشکیل کنگره آینده (مخارج تغییر محل دبیرخانه ، هزینه های حمل ونقل ، هزینه های استقرار وسایل فنی ترجمه همزمان و هزینه های مربوط به تکثیر مدارک در مدت زمان برپایی کنگره وغیره) نباید ازمبلغ (2900000) فرانک سوئیس فراتر رود.
3- شورای اداری مجاز است از حدود پیش بینی شده در بندهای(1و2) با توجه به بالا رفتن میزان حقوق و سهمیه ها به عنوان حقوق بازنشستگی یا غرامات که شامل غرامات پستی مورد قبول سازمان ملل متحد برای پرداخت به کارکنان شاغل خود در ژنو نیز می شود، فراتر رود.
4- شورای اداری همچنین مجاز است هر ساله مبلغ هزینه ها را به غیر از آنچه که به کارمندان ارتباط پیدا می کند، در رابطه با فهرست قیمت مصرف در کشور سوئیس منطبق نماید.
5- صرف نظر از مفاد بند(1)، شورای اداری ، یا در صورت فوریت ، مدیرکل می تواند اجازه دهد که برای تعمیرات مهم و پیش بینی نشده ساختمان دفتر بین الملل ، حدود مشخص شده هزینه ها فراتر رود. با این وجود، این مبلغ نباید از (125000) فرانک سوئیس در سال فراتر رود.
6- چنانچه اعتبارات پیش بینی شده در بندهای(1و2) برای گردش کار اتحادیه به نحو رضایت بخشی کافی نباشد ، حدود پیش بینی شده برای این منظور را فقط با تصویب اکثریت کشورهای عضو می توان افزایش داد . هر گونه مشورت در این باره باید حاوی گزارش کاملی باشد که چنین درخواستی را توجیه نماید.
7- کشورهایی که به اتحادیه ملحق می شوند یا به عنوان اعضای اتحادیه پذیرفته می شوند و همچنین کشورهایی که از اتحادیه خارج می شوند، باید حق السهم کامل یکساله را در سالی که اجازه ورود به اتحادیه به آنها داده می شود و یا از اتحادیه خارج می شوند را بپردازند.
8- کشورهای عضو باید حق السهم خود را برای مخارج سالانه اتحادیه قبلاً بر مبنای بودجه تصویب شده توسط شورای اداری پرداخت نمایند . پرداخت حق السهم نباید از اولین روز سال مالی که بودجه به آن مربوط می شود ، دیرتر صورت گیرد. چنانچه حق السهم بعد از این تاریخ پرداخت شود، به مبالغ بدهی برای شش ماه اول سال جریمه دیرکردی با نرخ سه درصد(3%) در سال و از هفتمین ماه جریمه دیر کردی بانرخ شش درصد(6%) در سال به نفع اتحادیه تعلق می گیرد.
9- هر گاه دیون معوقه حق السهم های اجباری به استثنای جریمه دیرکردی که یک کشور عضو به اتحادیه بدهکار است، برابر یا بیش از میزان حق السهم آن برای دو سال مالی قبلی باشد ، این کشور می تواند مطابق با ترتیبات قید شده از سوی شورای اداری تمام یا بخشی از مطالباتی را که از سایر کشورها دارد، به صورت فسخ ناپذیری به اتحادیه واگذار کند. شرایط این واگذاری طبق توافقی که بین کشور عضو ، بدهکارانش/ بستانکارانش و اتحادیه به دست می آید تعیین می شود.
10- کشور عضوی که بنا به دلایل قانونی یا سایر دلایل نمی تواند به چنین واگذاری مبادرت نماید، باید برای استهلاک دیون معوقه اش برنامه زمان بندی شده ای راتنظیم کند.
11- به غیرازشرایط استثنائی، استهلاک دیون معوقه حق السهم های اجباری که باید به اتحادیه پرداخت شود، نمی تواند بیش از ده سال به طول انجامد.
12- در شرایط استثنائی شورای اداری می تواند یک کشور عضو را از تمام یا بخشی از جریمه دیر کرد دیون آن معاف نماید، در صورتی که آن کشور دیون معوقه خود رابه طور کامل پرداخت نموده باشد.
13- یک کشور عضو همچنین می تواند در چهارچوب برنامه استهلاک ، مصوب شورای اداری در مورد حسابهای معوقه از پرداخت تمام یا بخشی از جریمه دیرکرد جمع شده یا متعلقه معاف شود. با وجود این چنین معافیتی باید با رعایت اجراء کامل و به موقع برنامه استهلاک ظرف مدت مورد توافق که حداکثر ده سال است ، صورت گیرد.
14- به منظور جبران کسری های مالی اتحادیه ، یک ذخیره پولی که میزان آن توسط شورای اداری تعیین می گردد در نظر گرفته شده است . این ذخیره پولی در وهله اول باید از بودجه های اضافی تأمین شود . این ذخیره پولی همچنین می تواند به منظور برقراری تعادل بودجه یا کسر مبلغ حق السهم های کشورهای عضو استفاده شود.
15- درمورد کسری های موقتی مالی ، دولت سوئیس مساعدت های کوتاه مدت لازم را طبق شرایطی که با یک توافق مشترک تعیین شده تقبل می کند. این دولت به امورمالی و همچنین امور حسابداری دفتر بین الملل، در حد اعتباراتی که به وسیله کنگره تصویب شده ، بدون هیچ گونه هزینه ای نظارت می نماید.
ماده 29- محرومیت های خود به خود
1- هر کشور عضوی که نمی تواند مبادرت به واگذاری پیش بینی شده در بند(9) ماده(128) نماید و از برنامه زمان بندی شده استهلاکی که دفتر بین الملل مطابق با ماده(128)، بند(10) پیشنهاد کرده پیروی نمی کند یا با چنین برنامه زمان بندی شده ای موافقت نمی نماید، خود به خود حق رأی خود را در کنگره و درجلسات شورای اداری و شورای بهره برداری پستی از دست می دهد و دیگر از صلاحیت عضویت این دو شورا برخوردار نخواهد بود.
2- محرومیت های خود به خود به محض این که کشور عضو بدهکار دیون معوقه حق السهم های اجباری خود را که به اتحادیه بدهکار است ، به صورت اصل بدهی و جریمه دیرکرد پرداخت کند یا بابرنامه زمان بندی شده استهلاک دیون معوقه موافقت نماید، لغو خواهد شد.
ماده 30 – طبقات حق السهم ( ماده 21 اساسنامه ، 115و 128 آیین‌نامه عمومی )
1- کشورهای عضو برای پوشش هزینه های اتحادیه بنابر طبقه حق السهمی که به آن تعلق دارند در مخارج اتحادیه شرکت می کنند. این طبقات عبارتند از:
طبقه 50 واحدی ؛
طبقه 45 واحدی ؛
طبقه 35 واحدی ؛
طبقه 30 واحدی ؛
طبقه 25 واحدی ؛
طبقه 20 واحدی؛
طبقه 15 واحدی ؛
طبقه 10 واحدی ؛
طبقه 5 واحدی ؛
طبقه 3 واحدی ؛
طبقه 1 واحدی ؛
طبقه نیم واحدی ، برای کشورهای عقب مانده که توسط سازمان ملل متحد بر شمرده شده اند و سایر کشورهایی که توسط شورای اداری مشخص شده اند، در نظر گرفته شده است .
2- صرف نظر از طبقات حق السهم مذکور در بند(1)، هر کشوری می تواند تعداد واحد حق السهم بالاتر از (50) را انتخاب نماید.
3- کشورهای عضو در موقع پذیرفته شدن یا الحاق به اتحادیه از نظر پرداخت حق السهم براساس روش پیش بینی شده در ماده(21)، بند(4) اساسنامه ، در یکی از طبقات پرداخت حق السهم قرار می گیرند.
4- کشورهای عضو، بعداً می توانند، به شرطی که این موضو ع حداقل دو ماه قبل از گشایش کنگره به دفتر بین الملل اطلاع داده شده باشد تغییر طبقه بدهند. این یادداشت که به اطلاع کنگره می رسد، از تاریخ اجراء مقررات مالی که توسط کنگره تعیین می شود به اجراء در خواهد آمد. کشورهای عضوی که ظرف زمان مقتضی تمایلی به تغییر حق السهم ابراز نکرده اند ، در طبقه ای که تا آن زمان به آن تعلق داشتند ، باقی خواهند ماند.
5- کشورهای عضونمی توانند در هر دفعه بیش از یک طبقه پایین تر روند.
6- با وجود این ، در شرایط استثنائی مانند حدوث بلایای طبیعی که برنامه های کمک های بین المللی را ایجاب می کند، شورای اداری می تواند ، بنا به درخواست یک کشور عضو، در صورتی که بتواند ثابت کند که دیگر نمی تواند حق السهم خود را براساس طبقه ای که قبلاً انتخاب کرده پرداخت نماید، یک بار بین دو کنگره، طبقه حق السهم را به صورت موقت تنزل دهد. در شرایط مشابه ، شورای اداری همچنین می تواند با قراردادن کشورهای کمتر توسعه یافته ای که قبلاً در طبقه یک واحدی بودند، در طبقه نیم واحدی ، یک تنزل موقتی در مورد آنها قائل شود.
7- تنزل موقتی طبقه حق السهم در اجراء بند(6) می تواند توسط شورای اداری حداکثر به مدت دوسال یا تا کنگره بعدی، هر کدام که زودتر باشد ، مجاز شمرده شود. در انقضاء مدت تعیین شده ، کشور مربوط خود به خود به طبقه حق السهم اولیه خود برمی گردد.
8- صرف نظر ازبند های (4و5)، قرار گرفتن در طبقات بالا تابع هیچ گونه محدودیتی نخواهد بود.
ماده 31- پرداخت بهای ملزومات دفتر بین الملل (ماده 118 آیین‌نامه عمومی)
بهای ملزوماتی را که دفتر بین الملل برای تهیه آنها متحمل هزینه شده و به ادارات پست تحویل نداده است باید درکوتاهترین زمان و حداقل طی شش ماه از تاریخ اولین روز ماه بعدی که این ارسال توسط دفتر مزبور انجام شده ، پرداخت شود. بعد از انقضاء این مدت ، مبالغ بدهی مشمول جریمه دیرکردی با نرخ پنج درصد(5%) در سال , به نفع اتحادیه ، از روز انقضاء مهلت مذکور می شود.
فصل پنجم – حکمیت ( داوری)
ماده 32- روش حکمیت ( داوری)( «ماده 32 اساسنامه»
1- در موقع بروز اختلافی که باید از طریق حکمیت حل و فصل شود، هر یک از ادارات پست طرف دعوی ، اداره پست یکی از کشورهای عضورا که مستقیماً در دعوی سهمی نداشته باشد انتخاب می کند. چنانچه چندین اداره پست ادعای مشترکی نمایند آنها ، طبق این مقررات ، به عنوان یک اداره واحد تلقی خواهند شد.
2- در صورتی که یکی از ادارات پست طرف دعوی در مدت شش ماه به پیشنهاد داوری ترتیب اثر ندهد، دفتر بین الملل، چنانچه از او تقاضا شود، حکم دیگری به وسیله اداره پستی که به پیشنهاد داوری ترتیب اثری نداده است تعیین می کند و یا خود راساً مبادرت به این کار می نماید.
3- طرفین دعوی می توانند در مورد انتخاب یک حکم واحد توافق نمایند. این حکم می تواند دفتر بین الملل باشد.
4- تصمیم متخذه توسط حکم ها با اکثریت آراء انجام می گیرد.
5- در صورت تساوی آراء حکم ها ، برای پایان بخشیدن به اختلاف، اداره پست دیگری که در دعوی ذی نفع نباشد را انتخاب می کنند. در صورت عدم توافق در مورد این انتخاب ، دفتر بین الملل از بین ادارات پستی که حکم ها آنها را به عنوان حکم پیشنهاد نکرده اند، اداره پستی را انتخاب می کند.
6- در صورتی که مورد اختلاف مربوط به یکی ازموافقتنامه ها باشد، حکم های انتخاب شده باید از ادارات پستی باشند که درآن موافقتنامه شرکت دارند.
فصل ششم – مقررات نهایی
ماده 33- شرایط تصویب پیشنهادهای مربوط به آیین‌نامه عمومی
پیشنهادهای مربوط به آیین‌نامه عمومی حاضر که به کنگره تسلیم می شود، برای این که قابلیت اجراء پیدا کند ، باید توسط اکثریت کشورهای عضو حاضر در کنگره که حق رأی دارند به تصویب برسد. هنگام رأی گیری باید حداقل دو سوم کشورهای عضو اتحادیه که حق رأی دارند حضور داشته باشند.
ماده 34- پیشنهادهای مربوط به موافقتنامه های منعقده با سازمان ملل متحد
شرایط تصویب مذکور در ماده (133)، برای پیشنهادهای مربوط به اصلاح موافقتنامه های منعقده بین اتحادیه جهانی پست و سازمان ملل متحد نیز قابل اجراء است تا آنجا که این موافقتنامه ها برای اصلاح مقررات آنها شروطی قائل نشوند.
ماده 35- به اجراء در آمدن و مدت اعتبار آیین‌نامه عمومی
آیین‌نامه عمومی حاضراز اول ژانویه 2006 میلادی به اجراء در آمده و تا مدت نامعلومی به قوت خود باقی خواهدماند.
نمایندگان تام الاختیار دول کشورهای عضو اتحادیه ، آیین‌نامه عمومی حاضر را در یک نسخه اصلی امضاء نمودند که دراختیار مدیرکل دفتر بین الملل قرار خواهدگرفت. یک نسخه ازآن توسط دفتر بین الملل اتحادیه جهانی پست برای طرفهای امضاء کننده ارسال خواهد شد.
بخارست ، 5 اکتبر 2004میلادی
موافقتنامه سرویسهای پرداخت پستی
-امضاء کنندگان زیر ، نمایندگان تام الاختیار دولت های کشور های عضو اتحادیه ، با توجه به ماده(22)، بند(4) اساسنامه اتحادیه جهانی پست که در تاریخ دهم جولای 1964 میلادی در شهر وین به تصویب رسیده، با توافقی مشترک و با توجه به ماده(25) بند(4) اساسنامه مذکور ، موافقتنامه حاضر را مورد تصویب قرار دادند.
فصل اول – مقررات اولیه
ماده 1 – هدف موافقتنامه و محصولات مربوط
1- موافقتنامه حاضر کلیه سرویسهای پستی جهت نقل و انتقال وجوه را در بر خواهد گرفت. کشورهای متعهد با توافق مشترک در مورد محصولات مربوط به موافقتنامه حاضر، با هدف ارائه آنها در روابط متقابل خود موافقت می نمایند .
2 – سازمان های غیر پستی می توانند توسط یک اداره پست، در سرویس جاری پستی(جایرو) یا توسط سازمان و تشکیلاتی که یک شبکه انتقال وجوه پستی را اداره می کند ، مطابق مقررات موافقتنامه حاضر در مبادلات شرکت نمایند . این سازمان ها باید با اداره پست کشورشان ، جهت تضمین اجراء کامل کلیه مفاد موافقتنامه به توافق رسیده و در چهار چوب این توافق از کلیه حقوق مربوطه برخوردار شده و وظایف خود را مانند ادارات پست و مطابق با موافقتنامه حاضر انجام دهند. اداره پست مذکور به عنوان واسطه در روابط این سازمان ها با ادارات پست سایر کشورهای طرف قراردادو نیز با دفتر بین الملل عمل خواهد نمود . چنانچه اداره پستی سرویس های مالی را ارائه نکند، همان گونه که در موافقتنامه حاضر توضیح داده شده، یا کیفیت سرویس آن نیازها و انتظارات مشتریان را تأمین نکند، ادارات پست می توانند با سازمان های غیر پستی در آن کشور خاص همکاری کنند.
3 – کشور های عضو موظفند حد اکثرطی مدت شش ماه پس از پایان کنگره، اسامی و سازمان های مسؤول نظارت بر امور سرویس های مالی پستی و مسؤول مستقیم اجراء احکام را به دفتر بین الملل اتحادیه جهانی پست (UPU) معرفی نمایند.
1-3- کشورهای عضو موظفند حد اکثر طی مدت شش ماه پس از پایان کنگره اسامی افراد مسؤول اجراء و پیگیری سرویس های مالی پستی در کشور خود را به دفتربین الملل اتحادیه جهانی پست (UPU) اطلاع دهند.
2- 3- در صورت تغییر سازمان های دولتی و مسؤولین اجراء و پیگیری سرویس های مالی پستی در کشورهای عضو، در فاصله بین دو کنگره ، دفتر بین الملل اتحادیه جهانی پست (UPU) باید از این تغییرات مطلع شود.
4- موافقتنامه حاضر شامل ارائه محصولات پرداخت پستی زیر می شود :
1-4- حوالجات مالی پستی شامل حوالجات تحویل در مقابل پرداخت بها (COD)؛
2-4- انتقال وجه بین حساب ها
5 – سرویس های دیگری را نیز می توان به طور دوجانبه یا چند جانبه و با توافق مشترک بین ادارات پست برقرار نمود.
فصل دوم : حوالجات پولی پستی
ماده 2 – تعریف محصول
1- حواله پولی عادی
1-1- مشتری سفارش دهنده، وجوه نقد را به باجه یک دفتر پستی تحویل یا دستور می دهد از حسابش کسر شود و پرداخت کل مبلغ ، به صورت نقد و بدون کسر از مبلغ، به گیرنده (ذی نفع) را درخواست می کند.
2 – حواله پولی واریزی
1-2- مشتری وجوه نقد را به باجه یک دفتر پستی تحویل می دهد و واریز بدون کسر از مبلغ به حساب ذی نفع در اداره پست یا در سازمانهای مالی دیگررا درخواست می کند.
3 – حواله پولی تحویل در مقابل پرداخت بها ( COD )
1-3 – دریافت کننده ” مرسوله تحویل در مقابل پرداخت بها (COD)“ وجه را تحویل یا دستور می دهد از حسابش کسر یا کل مبلغ بدون کسر به فرستنده ”مرسوله تحویل در مقابل پرداخت بها COD“ پرداخت شود .
ماده 3- تحویل حوالجات
1- در صورت عدم توافق ویژه ، مبلغ حواله پولی پستی به پول رایج کشور مقصد ، قید می گردد.
2- اداره پست صادر کننده ، نرخ تسعیر پول خود به پول کشور مقصد را تعیین می کند .
3- حداکثر مبلغ حواله پولی پستی به صورت دو جانبه تعیین خواهد شد .
4- اداره پست صادر کننده مختار است که مدارک و روش های تحویل اسناد و حواله پولی پستی را تعیین کند. درصورت انتقال حواله پولی از طریق پست، فقط از فرم های تعیین شده در آیین‌نامه استفاده می شود .
ماده 4- هزینه ها (نرخ ها، حقوق و عوارض)
1- اداره پست صادر کننده ، هنگام صدور حواله، آزادانه هزینه های دریافتی را تعیین می کند.
2- چنانچه مباد له حوالجات پولی پستی بین یک کشور طرف قرارداد با یک کشور غیر طرف قرارداد ، توسط کشور ملحق شده به موافقتنامه حاضر، صورت گیرد ، توسط اداره واسطه ، مشمول تعیین یک نرخ اضافی ناشی از هزینه های عملیاتی می گردد. مبلغ این نرخ بین ادارات ذی‌ربط تعیین و از مبلغ حواله برداشت می شود. با این حال، می توان این مبلغ را از فرستنده دریافت نمود و در صورت توافق ادارات ذی‌ربط در این مورد آن را در اختیار اداره کشور واسطه قرارداد.
3- مدارک ، اسناد و حواله های پرداختی مربوط به انتقال وجوه پستی مبادله شده بین ادارات پست در شرایط تعیین شده در مواد (110 و111) آیین‌نامه پست نامه ها (RL ) از کلیه هزینه ها معاف خواهد بود.
ماده 5 – وظایف اداره پست صادرکننده
اداره پست صادرکننده ، به منظور ارائه خدمات رضایت بخش به مشتریان، استانداردهای سرویس تصریح شده در آیین‌نامه را رعایت خواهد کرد .
ماده 6 – انتقال حواله ها
1- مبادلات حوالجات پولی از طریق شبکه های الکترونیکی دفتر بین الملل اتحادیه جهانی پست (UPU) یا سایر سازمانها صورت خواهد گرفت.
2- مبادلات الکترونیکی ، با ارسال مستقیم به دفتر پرداخت کننده یا به یک دفتر مبادله صورت می پذیرد. امنیت و کیفیت مبادلات باید توسط مشخصات فنی مربوط به شبکه مورد استفاده یا از طریق موافقتنامه دو جانبه بین ادارات پستی تضمین گردد .
3- ادارات پست می توانند درزمینه مباد له حوالجات پولی، از طریق فرم های کاغذی( paper – based) مندرج در آیین‌نامه توافق و فرم ها را با پست با اولویت ارسال نمایند .
4- ادارات پست، جهت استفاده از سایر وسایل مبادله نیز توافق می کنند .
ماده 7 – رفتار در کشور مقصد
1- حوالجات پولی پستی طبق مقررات و قوانین کشور مقصد ، پرداخت خواهد شد .
2- به عنوان یک قاعده کلی، کل مبلغ حواله پولی پستی به گیرنده (ذی نفع) پرداخت خواهدشد. در صورتی که وی درخواست خدمات ویژه تکمیلی نماید ، هزینه های اختیاری از او قابل دریافت است.
3- اعتبار حوالجات پولی الکترونیکی طبق توافق دو جانبه تعیین خواهد شد .
4- اعتبار حوالجات پولی پستی کاغذی ، طبق یک قاعده کلی، حداکثر تا پایان اولین ماه بعد از تاریخ صدور، تمدید خواهد شد .
5- پس از مدت های تعیین شده در بالا، حواله پولی پرداخت نشده بلافاصله به اداره پست صادر کننده برگشت داده خواهد شد.
ماده 8 – کارمزد اداره پست پرداخت کننده
1- برای هر حواله پولی پرداخت نشده ، اداره پست صادر کننده حق الزحمه ای که نرخ آن در آیین‌نامه تعیین می شود را به اداره پست پرداخت کننده اختصاص خواهد داد.
2- به جای نرخ یکسان تعیین شده در آیین‌نامه، ادارات پستی می توانند، در مورد نرخ های مختلف حق الزحمه توافق کنند.
3- به نقل و انتقال وجوهی که به صورت رایگان انجام شده هیچ گونه حق الزحمه ای تعلق نمی گیرد.
4- با توافق ادارات پست ذی‌ربط ، نقل و انتقال وجوه کمکی ( کمک های اهدائی و کمک رسانی) معاف از حقوق و عوارض، توسط اداره پست صادر کننده، از حق الزحمه معاف می شود.
ماده 9- وظایف اداره پست پرداخت کننده
اداره پست پرداخت کننده، به منظور ارائه خدمات رضایت بخش به مشتریان استانداردهای سرویس تصریح شده در آیین‌نامه را رعایت خواهد کرد.
فصل سوم : نقل و انتقالات پستی
ماده 10- تعریف محصول
دارنده حساب پستی درخواست می کند مبلغی از حسابش کسر و به حساب گیرنده، از طریق اداره پست یا به حساب دیگری از طریق اداره پست مقصد واریز شود.
ماده 11- تحویل وجوه حواله ها
1- مبلغ نقل و انتقال به پول رایج کشور مقصد، یا هر پول رایج دیگر، طبق توافق بین ادارات پستی صادر کننده و دریافت کننده، اظهار خواهد شد .
2- اداره پست صادر کننده، نرخ تبدیل پول رایج خود را به یکی از پولهای اعلام شده در نقل و انتقال، تعیین می کند.
3- مبلغ نقل و انتقالات نامحدود خواهد بود، مگر این که ادارات پستی ذی‌ربط به نحو دیگری تصمیم گیری کنند .
4- اداره پست صادر کننده مختار است اسناد و روش های صدور نقل و انتقالات را مشخص کند.
ماده 12- هزینه ها (نرخ ها، حقوق وعوارض)
1- اداره پست صادر کننده به هنگام صدور نرخ ها ، حقوق و عوارض دریافتی را آزادانه تعیین می نماید . به نرخ اصلی، احتمالاً نرخ ها، حقوق و عوارض مربوط به خدمات ویژه ارائه شده به فرستنده افزوده می شود.
2- چنانچه انتقال وجوه بین کشور طرف قرارداد با کشور غیر طرف قرارداد، توسط کشور ملحق شده به موافقتنامه حاضر صورت گیرد ، توسط اداره واسطه مشمول تعیین یک نرخ اضافی می گردد . مبلغ این نرخ بین ادارات ذی‌ربط توافق و از مبلغ نقل و انتقال کسر می گردد.
با این حال می توان این نرخ را از فرستنده دریافت نمود و در صورت توافق ادارات ذی‌ربط در این مورد آن را در اختیار اداره کشور واسطه می توان قرار داد .
3- مدارک ، اسناد و حواله های پرداختی مربوط به انتقال وجوه پستی مبادله شده بین ادارات پست، در شرایط پیش بینی شده در مواد (110 و111) آیین‌نامه پست نامه ها (RL ) از تمام نرخ ها، حقوق و عوارض، معاف می باشد.
ماده 13- وظایف اداره پست صادر کننده
اداره پست صادر کننده ، به منظور ارائه خدمات رضایت بخش به مشتریان، استانداردهای سرویس تصریح شده در آیین‌نامه را رعایت خواهد کرد .
ماده 14 – انتقال حواله ها
1- مبادله حواله ها از طریق شبکه های الکترونیکی دفتر بین الملل اتحادیه جهانی پست (UPU) یا سایر سازمان ها بر اساس مشخصات فنی مورد قبول ادارات ذی‌ربط صورت خواهد گرفت .
2- امنیت و کیفیت مبادلات باید توسط مشخصات فنی مربوط به شبکه های مورد استفاده یا با توافق دو جانبه بین ادارات صادرکننده و پرداخت کننده ذی‌ربط تضمین گردد .
3- ادارات پست می توانند نقل و انتقالات را از طریق فرم های کاغذی طبق آیین‌نامه مبادله و با مرسولات پستی با اولویت ارسال نمایند.
4- ادارات پست جهت استفاده از سایر وسایل مبادله توافق می کنند .
ماده 15- رفتار در کشور مقصد
1- با نقل و انتقال های وارده، طبق مقررات و قوانین کشور مقصد رفتار خواهد شد .
2- به طور کلی حقوق متعلقه به سرویس در کشور مقصد، توسط گیرنده (ذی نفع) پرداخت خواهد شد . با این وجود، این حقوق و نرخ ها از فرستنده قابل دریافت بوده و طبق توافق دوجانبه به اداره پست کشور مقصد، تخصیص خواهد یافت .
ماده 16- حق الزحمه اداره پست پرداخت کننده
1- اداره پست پرداخت کننده برای هر نقل و انتقال ، پرداخت نرخی را درخواست می کند. این هزینه از حساب ذی نفع(دریافت کننده) برداشت و یا این عملیات توسط اداره پست پرداخت کننده از طریق حساب رابط آنها انجام می شود.
2- به انتقالات وجوهی که به صورت رایگان انجام می شود، هیچ گونه حق الزحمه ای تعلق نمی گیرد .
3- با توافق ادارات پست ذی‌ربط، انتقال وجوه کمکی معاف از نرخ ها ، حقوق و عوارض، توسط ادارات پست صادرکننده از حق الزحمه معاف می شوند .
ماده 17- تعهدات اداره پست پرداخت کننده
اداره پست پرداخت کننده به منظور ارائه خدمات رضایت بخش به مشتریان، استانداردهای سرویس تصریح شده در آیین‌نامه را رعایت خواهد کرد .
فصل چهارم : حساب های رابط ، حساب های ماهانه ، مطالبه نامه ها و مسؤولیت
ماده 18- روابط مالی بین ادارات پست شرکت کننده
1- ادارات پست در زمینه روش های فنی مورد استفاده در تسویه حساب های بدهی با یکدیگر توافق خواهند کرد.
2 – حساب های رابط
1-2- به عنوان یک قاعده کلی در جایی که ادارات پست، دارای سرویس جایرو(جاری پستی) هستند ، هر یک امکان افتتاح حسابی تحت عنوان حساب رابط به نام طرف مقابل را دارا می باشند. حساب مربوط، ابزاری برای بدهی ها و وجوه مورد مطالبه دو جانبه است، که به دلیل مبادله در سرویس حوالجات و انتقالها و یا هرگونه عملیات در این ارتباط ایجاد گردیده است .
2-2- درصورتی که اداره پست کشور مقصد دارای سیستم جایرو(جاری پستی) نباشد حساب رابط را می توان با اداره پست دیگری افتتاح نمود .
3-2- ادارات پست از طریق موافقتنامه چند جانبه می توانند، جهت تسویه حساب مبادلات مالی خود به توافق برسند.
4-2- چنانچه بدهی حساب رابط بیش از بستانکار آن باشد ، بهره کمی که نرخ آن در آیین‌نامه تصریح گردیده بر بدهی حساب ها تعلق خواهد گرفت .
5 -2- محاسبه بهره متعلقه به مانده حساب واریز شده، به حساب رابط، مجاز خواهد بود.
3 – حساب های ماهانه
1-3- در صورت نبود حساب های رابط ، هر اداره پست پرداخت کننده، برای هر اداره پست صادر کننده حساب ماهانه ای تهیه و تنظیم می کند که نشان دهنده مبالغ پرداختی حوالجات پولی می باشد. حساب های ماهانه در فواصل معین در یک حساب پایاپایی کلی گنجانده می شود که تراز مربوطه را تعیین می کند .
2-3- تسویه حساب ها بدون حساب پایاپایی (Offsetting) ، بر اساس حساب های ماهانه نیز انجام می شود.
4- هیچ اقدام یک طرفه ای مانند اجازه دیرکرد پرداخت ، ممنوعیت نقل و انتقال و غیره از شرایط این ماده و مقررات آیین‌نامه ناشی از آن، قابل اعراض نمی باشد.
ماده 19- مطالبه نامه ها
1- مطالبه نامه ها در یک دوره شش ماهه از روز بعد از روز انتقال یا پست کردن حواله پولی پستی پذیرفته خواهد شد.
2- ادارات پست، حق دریافت هزینه های مطالبه نامه ها را در مورد آن حواله پستی یا اقلام انتقالی خواهند داشت .
ماده 20 – مسؤولیت
1- اصل و حدود مسؤولیت
1-1- ادارات پست، تا زمانی که حواله به موقع و به درستی پرداخت، یا حساب ذی نفع بستانکار شود ، مسؤول مبالغ پرداختی در باجه ها یا مبالغ بدهکار شده از حساب فرستنده ( payer ) می باشند .
2-1- ادارات پست مسؤول ارائه مندرجات اشتباهی می باشند، که منجر به عدم پرداخت یا بروز اشتباه در نقل و انتقال وجوه می شود. مسؤولیت در مورد اشتباهات مربوط به تسعیر و نقل و انتقال نیز تعمیم می یابد.
3-1- ادارات پستی در موارد زیر از هر گونه مسؤولیتی مبراء می باشند :
1-3-1- در صورت تأخیر در نقل و انتقال، ارسال یا پرداخت اسناد و حواله ها .
2-3-1- هنگامی که در اثر خرابی اسناد و مدارک اداری به واسطه حوادث غیر مترقبه (فورس ماژور) ادارات قادر به انتقال وجوه نبوده، به شرطی که دلیل مسؤولیت آنها به نحو دیگری قابل تعبیر نباشد.
3 -3-1- هنگامی که پرداخت کننده (فرستنده) در مهلت تعیین شده در ماده (19) هیچ مطالبه نامه ای تنظیم نکرده باشد.
4-3-1- هنگامی که مدت قانونی حواله ها در کشور صادر کننده منقضی شده باشد.
4-1- درصورت بازپرداخت، مبلغ بازپرداختی به فرستنده، به هر دلیل و علتی، نباید از مبلغ واریزی یا مبلغ بدهکار حساب نامبرده بیشتر باشد.
5-1- ادارات پست می توانند در مورد اعمال شرایط گسترده تر مسؤولیت، مطابق با نیازهای سرویسهای داخلی فی مابین توافق نمایند.
6-1- شرایط اعمال اصل مسؤولیت و به ویژه مسائل مربوط به تعیین مسؤولیت، پرداخت مبالغ بدهی، پژوهش خواهی، مدت پرداخت و مقررات مربوط به بازپرداخت به ادارات پرداخت کننده غرامت، از جمله موارد مذکور در آیین‌نامه است.
فصل پنجم : شبکه های الکترونیکی
ماده 21- مقررات کلی
1- ادارات پست می توانند جهت نقل و انتقالات مالی الکترونیکی از شبکه الکترونیکی اتحادیه جهانی پست (UPU) و یا هر شبکه ای که بتواند این نقل و انتقالات را به سریعترین، مطمئن ترین و ایمن ترین وجهی انجام دهد استفاده نمایند.
2- سرویس های مالی پستی الکترونیکی اتحادیه جهانی پست (UPU) باید بین ادارات پست و بر اساس توافق دوجانبه برقرار شود. قوانین و مقررات اجرایی سرویس های مالی پستی الکترونیکی باید طبق مقررات مندرج در احکام اتحادیه باشد.
فصل ششم – مقررات متفرقه
ماده 22- چگونگی افتتاح حساب جاری پستی (جایرو) در خارج از کشور
1- در زمان افتتاح حساب جاری پستی (جایرو) یا دیگر حساب ها در خارج از کشور و یا استفاده از سرویس های مالی برون مرزی، کلیه سازمان های ذی‌ربط موظف به همکاری وتسهیل امور مربوط به این حساب ها و سرویس ها می باشند.
2- طرف های قراردادهای منعقده در این خصوص می توانند در مورد همکاری ها و جزئیات عملکردی و هزینه های مربوطه به طور دو جانبه توافق نمایند.
فصل هفتم – مقررات نهایی
ماده 23- مقررات نهایی
1- در صورت لزوم، قوانین و مقررات مندرج در قرارداد پستی جهانی(کنوانسیون) در مورد کلیه مواردی که صراحتاً در موافقتنامه حاضر ذکر نشده، قابل اعمال خواهد بود.
2- ماده (4) اساسنامه ، در مورد موافقتنامه حاضر، قابل اعمال نیست .
3 – شرایط تصویب پیشنهادهای مربوط به موافقتنامه حاضر و آیین‌نامه.
1-3- پیشنهادهای ارائه شده به کنگره، مربوط به موافقتنامه حاضر، در صورتی جنبه اجرائی پیدا می کند که توسط اکثریت کشورهای عضو و صاحب رأی ملحق شده به موافقتنامه، تصویب شود. حداقل نصف کشورهای عضو رأی دهنده حاضر در کنگره ، باید به هنگام اخذ رأی حاضر باشند.
2- 3- پیشنهادهای مربوط به آیین‌نامه اجرائی موافقتنامه حاضر، درصورتی جنبه اجرائی پیدا می کند که توسط اکثریت اعضای شورای بهره برداری پستی، ملحق شده به موافقتنامه، و دارای حق رأی تصویب شود.
3-3- پیشنهادهای ارائه شده بین دو کنگره، مربوط به موافقتنامه حاضر ، برای اجرائی شدن باید آراء زیر را کسب نماید:
1-3-3- دو سوم آراء، حداقل نصف کشورهای عضو ملحق شده به موافقتنامه حاضر که حق رأی دارند و در رأی گیری شرکت نموده اند، در صورتی که موضوع مربوط به افزودن مقررات جدید باشد؛
2-3-3- اکثریت آراء، حداقل نصف کشورهای عضو ملحق شده به موافقتنامه حاضر که حق رأی دارند و در رأی گیری شرکت نموده اند، در صورتی که موضوع مربوط به اصلاح قوانین و مقررات موافقتنامه حاضر باشد؛
3-3-3- اکثریت آراء، در صورت ارتباط موضوع با تفسیر مقررات موافقتنامه حاضر.
4-3- صرف نظر از مقررات مندرج در بند 1-3-3 ، در صورت مغایرت قوانین و مقررات داخلی کشورها با مورد الحاقی پیشنهادی، هر کشور مختار است، مراتب را به صورت کتبی به مدیرکل دفتر بین الملل، اطلاع داده و خاطر نشان نماید که پذیرش این مورد الحاقی، در نود روز آینده از تاریخ صدور یادداشت مربوط به الحاقیه مذکور برای آن کشور امکان ندارد .
4- موافقتنامه حاضر از اول ژانویه سال 2006 میلادی قابل اجراء و تا به اجراء در آمدن احکام کنگره بعدی معتبر خواهد بود .
نمایندگان تام الاختیار دولتهای کشورهای متعاهد ، موافقتنامه حاضر را در یک نسخه اصلی امضاء کرده که نسخه مذکور در نزد مدیرکل دفتر بین الملل باقی می ماند. یک نسخه از این موافقتنامه توسط دفتر بین الملل اتحادیه جهانی پست (UPU) در اختیار کشورهای عضو قرار می گیرد.
بخارست 5 اکتبر 2004 میلادی
قانون فوق مشتمل بر ماده واحده و دوتبصره منضم به متن احکام و مصوبات اتحادیه جهانی پست (UPU) مصوب بیست و سومین کنگره جهانی پست در جلسه علنی روز یکشنبه مورخ ششم مرداد ماه یکهزار و سیصد و هشتاد و هفت مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ 16/5/1387 به تأیید شورای نگهبان رسید.
رئیس مجلس شورای اسلامی – علی لاریجانی