شماره ۱۱۲۷۶/ ت۳۴۸۶۵هـ
هیات وزیران در جلسه مورخ ۸/۵/۱۳۸۵ بنا به پیشنهاد وزارتخانه های علوم، تحقیقات و فناوری، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، آموزش وپرورش و دانشگاه آزاد اسلامی و به استناد ماده (۱۳) قانون رسیدگی به تخلفات و جرایم در آزمونهای سراسری– مصوب ۱۳۸۴- آیین‌نامه اجرایی قانون یاد شده را به شرح زیر تصویب نمود:
فصل اول – تعاریف
ماده ۱ ـ “آزمون سراسری” عبارت است از کلیه آزمونهایی که جنبه ملی و همگانی دارند و توسط وزارت علوم، تحقیقات و فناوری یا وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی یا وزارت آموزش و پرورش یا دانشگاه آزاد اسلامی برگزار می گردند از قبیل آزمون ورودی دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی کشور.
تبصره ـ چنانچه در تعیین ملی و همگانی بودن یک آزمون اختلاف و ابهام ایجاد شود، اشخاص احصاء شده در ماده (۱) قانون رسیدگی به تخلفات و جرایم در آزمونهای سراسری -مصوب ۱۳۸۴- که در این آیین‌نامه به اختصار قانون نامیده می شود، نسبت به رفع ابهام اظهار نظر می نمایند .
فصل دوم ـ هیئتهای بدوی و تجدیدنظر
ماده ۲ ـ هیئتهای بدوی و هیئت تجدیدنظر برابر ضوابط قانون و این آیین‌نامه، تشکیل می شوند و مسئولیت رسیدگی به تخلفات در آزمونها را برعهده دارند. جلسات هیئتهای بدوی و تجدیدنظر با حضور حداقل سه نفر از اعضاء رسمیت می یابد و تصمیمات متخذه در هر حال با سه رأی معتبر و قابل اجرا خواهد بود.
ماده ۳ ـ هیئتهای بدوی و تجدیدنظر هر کدام دارای یک دبیرخانه می باشند که دبیر هر کدام توسط رییس آن هیئت به مدت سه سال انتخاب می شود، دبیرخانه هیئت تجدیدنظر در سازمان سنجش آموزش کشور مستقر می باشد .
ماده ۴ ـ هیئتهای بدوی رسیدگی به تخلفات آزمونهای وزارت آموزش و پرورش، وزارت بهداشت، درمان وآموزش پزشکی در محل وزارتخانه های مذکور، دانشگاه آزاد اسلامی در مرکز دانشگاه و وزارت علوم و تحقیقات و فناوری در سازمان سنجش آموزش کشور تشکیل می شود و بودجه آن هر ساله در اعتبارات دستگاه مربوط منظور خواهد شد.
تبصره ـ محل تشکیل هیئت تجدید نظر در سازمان سنجش آموزش کشور می باشد و بودجه آن هر ساله در اعتبارات سازمان یادشده منظور خواهد شد.
ماده ۵ ـ هیچ یک از اعضاء هیئتهای بدوی دستگاه برگزارکننده آزمون نمی تواند همزمان عضو هیئت تجدیدنظر باشد و همچنین اعضای مذکور نمی توانند در تجدیدنظر پرونده هایی که در هنگام رسیدگی بدوی به آن رأی داده‌اند شرکت نمایند. رییس هیئت تجدیدنظر از مفاد این ماده مستثنی است .
ماده ۶ – اعضای حقوقدان هیئتهای بدوی و تجدیدنظر به مدت دو سال انتخاب و منصوب می شوند و انتصاب مجدد یا برکناری و جایگزینی آنها به ترتیب مقرر در قانون بلامانع است. حداقل مدرک تحصیلی آنها باید کارشناسی باشد.
ماده ۷ ـ هیئتهای بدوی در صورت اطلاع و یا وصول صورتجلسات و اسناد مربوط به تخلفات و شکایت یا اعلام توسط حوزه‌های برگزاری آزمون، بالاترین مقام اجرایی دستگاه، نهادهای اطلاعاتی، امنیتی، انتظامی و گزارشهای مردمی، شروع به رسیدگی می کنند و وفق مقررات این آیین‌نامه تعیین تکلیف خواهند نمود.
ماده ۸ ـ رسیدگی به تخلفات در آزمونهای موضوع این قانون در ابتدا با هیئتهای بدوی است. تصمیم هیئتهای بدوی در مورد بند (الف) ماده (۶) قانون قطعی و از تاریخ ابلاغ لازم الاجرا است. در مورد آرایی که قابل تجدیدنظر باشد هر گاه متهم یا وکیل و یا نمایندگان قانونی وی ظرف بیست روز از تاریخ ابلاغ رأی، با ذکر دلایل به طور کتبی درخواست تجدیدنظر نماید، هیئت تجدیدنظر مکلف به رسیدگی است. آرای هیئت تجدیدنظر قطعی و پس از ابلاغ لازم الاجرا است.
تبصره ـ ابلاغ آرای هیئتهای بدوی و تجدید نظر وفق مقررات آیین دادرسی مدنی اعم از واقعی و قانونی می باشد.
ماده ۹ ـ در خصوص جرایم مندرج در ماده (۷) قانون، هیئتهای بدوی و تجدید نظر حسب مورد موظفند جنبه جزایی عمل متهم را به مرجع قضایی صلاحیت دار و دادسرای عمومی و انقلاب محل اعلام نمایند.
ماده ۱۰ـ دبیرخانه هیاتهای بدوی یا تجدید نظر بلافاصله پس از وصول درخواست تجدید نظر آن را ثبت و رسیدی مشتمل بر نام متقاضی و تاریخ وصول به تقدیم کننده تسلیم می کنند و موظفند در روی کلیه برگهای درخواست همان شماره و تاریخ را قید کنند. این تاریخ، تاریخ تجدیدنظرخواهی نیز محسوب می گردد.
ماده ۱۱ – مکاتبات هیئتهای بدوی و تجدیدنظر با امضاء دبیران و ابلاغ حکم با امضای رؤسای هیئتها صورت می گیرد .
ماده ۱۲ ـ هیئت بدوی پس از بررسیهای لازم موارد تخلف را کتباًُ به متهم به تخلف ابلاغ می نماید و جهت دفاع از تاریخ ابلاغ ده روز به وی مهلت می دهد.
تبصره – در صورت درخواست متهم ، هیات می تواند مهلت را تا یک ماه افزایش دهد .
ماده ۱۳ ـ متهم می تواند در مهلت تعیین شده جواب کتبی و مدارکی را که در دفاع از خود دارد به هیئت بدوی تسلیم کند در غیر این صورت هیئت به موارد تخلف رسیدگی و رأی مقتضی را صادر می کند.
ماده ۱۴ ـ هرگاه در تنظیم و نوشتن رأی هیئت بدوی سهو قلم یا اشتباهی رخ دهد، تا وقتی که از آن درخواست تجدیدنظر نشده باشد، هیئت بدوی رأساً و یا به درخواست ذینفع رأی را تصحیح می نماید. رأی تصحیحی به متهم ابلاغ می شود. رأی هیئت در قسمتی که فاقد اشتباه است، در صورت قطعیت اجرا خواهد شد.
تبصره ـ هرگاه در مرحله تجدیدنظر در تنظیم یا نوشتن رأی سهو یا اشتباهی رخ دهد، همان مرجع آن را اصلاح می کند.
ماده ۱۵ ـ متقاضی تجدیدنظرمی تواند درخواست تجدیدنظر را در مهلت قانونی به هیئت بدوی یا هیات تجدید نظر تسلیم نماید. در صورت تسلیم در خواست به هیئت بدوی، دبیر هیات مذکور موظف است پرونده را ظرف یک هفته به هیئت تجدیدنظر ارسال دارد.
ماده ۱۶ – هیئت تجدیدنظر طبق نظر اکثریت در ابرام یا نقض رأی هیئت بدوی اتخاذ تصمیم می‌نماید اگر رأی مطابق قانون و دلایل موجود در پرونده باشد، ضمن ابرام آن پرونده را به هیئت بدوی اعاده والا مطابق مقررات اقدام به صدور رأی می نماید. رأی صادره قطعی است .
ماده ۱۷ – چنانچه متقاضی تجدیدنظراز درخواست خود صرف نظر نماید ، هیئت تجدیدنظر قرار رد تجدیدنظر خواهی را صادر می کند.
ماده ۱۸ – هرگاه هیئت تجدیدنظر تحقیقات انجام شده بدوی را ناقص تشخیص دهد با بررسی پرونده اقدامات و تحقیقات مقتضی را انجام خواهد داد.
ماده ۱۹ ـ هیئت بدوی یا تجدید نظرمی تواند در صورت لزوم متهم را در هر مرحله از جریان رسیدگی دعوت نماید.
ماده ۲۰ ـ هرگاه رأی هیئت بدوی قابل تجدیدنظر باشد و محکوم علیه ظرف مهلت مقرر درخواست تجدیدنظر ننماید رأی صادره قطعیت می یابد و از تاریخ انقضای مهلت یادشده لازم الاجرا است. تنظیم رأی و ابلاغ آن در مرحله تجدیدنظر به ترتیب مقرر در مرحله بدوی می باشد.
ماده ۲۱ ـ هیئتهای بدوی و تجدیدنظر پرونده‌ها را به نوبت رسیدگی می نمایند مگر اینکه به موجب قانون یا به تشخیص رییس هیئت بدوی و تجدیدنظر رسیدگی خارج از نوبت ضروری باشد.
ماده ۲۲ـ هیئتها در موارد لزوم می توانند در ارتباط با اتهامات اشخاص از مراجع ذی‌ربط (قضایی، امنیتی، انتظامی، اداری و غیره) استعلام کنند و مراجع یادشده مکلفند حداکثر ظرف سی روز به استعلام هیئتها پاسخ دهند. در مورد اسناد طبقه بندی شده رعایت قوانین و مقررات مربوط الزامی است.
ماده ۲۳ ـ موارد رد اعضاء هیئتهای بدوی یا تجدیدنظر مطابق ماده (۹۱) قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب (در امور مدنی) ـ مصوب ۱۳۷۹ ـ می باشد.
ماده ۲۴ ـ آرای هیئتهای بدوی و تجدید نظر با رعایت قانون و این آیین‌نامه حضوری است.
فصل سوم ـ آزمون مجدد
ماده ۲۵ ـ هیئت بدوی مرجع تعیین و تشخیص موارد مندرج در ماده (۱۱) قانون می باشد .
ماده ۲۶ – هیئت بدوی رسیدگی به تخلفات می تواند وظیفه بررسی اولیه پرونده داوطلبان و گزارشهای مربوط و کشف شبهه در خصوص وضعیت علمی داوطلبان را به عهده کمیته های تخصصی سازمان سنجش آموزش کشور یا نهادهای ذی‌ربط واگذار نماید.
ماده ۲۷ – کمیته های تخصصی موضوع ماده (۲۶) گزارشهای مربوط به شک و شبهه و یا تردید در صلاحیت علمی داوطلب را با ذکر جهات و دلایل آن به هیئت بدوی ارسال می کند.
ماده ۲۸ـ هیئت بدوی با توجه به گزارشهای واصله درخصوص الزام و یا عدم الزام داوطلب به شرکت در آزمون مجدد رسیدگی و رأی صادر می‌نماید و مراتب به داوطلب ابلاغ می‌شود.
ماده ۲۹ ـ جهات بررسی رد و تردید در صلاحیت علمی داوطلب حداقل شامل دو مورد از موارد ذیل می باشد:
الف ـ تفاوت فاحش نمره و رتبه اکتسابی با سوابق تحصیلی، معدل و آزمونهای قبلی داوطلب.
ب ـ گزارش واصله به دستگاه برگزارکننده آزمون که از اشخاص حقیقی و حقوقی مورد وثوق رسیده باشد.
ج ـ داوطلبانی که پاسخنامه‌های آنان در تمام یا برخی دروس از لحاظ گزینه ها به طور غیر متعارف مشابه و یکسان باشد.
ماده ۳۰ ـ چنانچه داوطلبان موضوع این آیین‌نامه از انجام آزمون مجدد استنکاف نمایند مردود علمی شناخته می شوند و مراتب با صدور رأی توسط هیئت بدوی به اطلاع داوطلب رسانده می شود.
ماده ۳۱ ـ نحوه و محتوای آزمون مجدد در چارچوب ضوابط ذیل می باشد.
الف – تعداد و نوع دروس امتحانی با تصویب هیئت بدوی تعیین می شود.
ب ـ تعداد سؤالات، نوع آزمون ( تشریحی یا تستی )، مدت پاسخگویی و سطح دشواری سؤالات همانند آزمون اصلی می باشد.
ج ـ محل برگزاری آزمونها با در نظر گرفتن شرایط داوطلب از طرف هیئت بدوی تعیین می گردد.
د – زمان برگزاری آزمون مجدد حداکثر چهار ماه پس از ابلاغ از طرف هیئت بدوی تعیین می شود.
ماده ۳۲ ـ نتیجه آزمون مجدد ظرف ۱۵ روز پس از برگزاری آن از سوی واحد برگزارکننده به هیئت بدوی برای تصمیم گیری نهایی اعلام می شود.
ماده ۳۳ ـ چنانچه هیئت بدوی صلاحیت علمی داوطلب را پس از انجام آزمون مجدد احراز نماید، نتیجه آزمون اولیه داوطلب تأیید شده و به عنوان پذیرفته شده نهایی تلقی می گردد و به دانشگاه یا مؤسسه آموزشی محل قبولی معرفی می گردد. در غیر این صورت مردود علمی شناخته شده و مراتب به وی و واحد ذی‌ربط ابلاغ خواهد شد.
فصل چهارم ـ مؤسسات و آموزشگاههای آزاد
ماده ۳۴ ـ هر مؤسسه یا آموزشگاه علمی و آموزشی که برای افزایش آمادگی داوطلبان شرکت در آزمونهای مورد بحث فعالیت می کند چنانچه در تخلفات ماده (۵) قانون مشارکت داشته باشد، مراتب تخلفات آنها پس از احراز به وسیله هیئتهای بدوی یا تجدیدنظر جهت اعمال مجازاتهای مقرر در قانون به مرجع صدور مجوز معرفی می گردد.
تبصره ـ مؤسسات یا آموزشگاههای دارای مجوز و یا فاقد مجوز در مورد جرایم ارتکابی به مراجع ذی‌صلاح قضایی معرفی می گردند.
پرویز داودی
معاون اول رئیس جمهور