3726/دش – ۱۳۸۴/۹/۸
شرح:
شورای عالی انقلاب فرهنگی در جلسه ۵۷۰ مورخ ۱۳۸۴/۷/۲۶، سیاستهای توزیع و نمایش فیلمهای سینمایی و مواد سمعی و بصری خارجی را به شرح ذیل تصویب نمود:
الف: مقدمه
سینما هنر ـ رسانه‌ای است بسیار جذاب؛ پدیده‌ای که علاوه بر برخورداری از جذابیتهای هر یک از هنرهای مؤثر در پیدایش آن، (اعم از نقاشی، ادبیات، نمایش، موسیقی و…)، جذابیتهای منحصر به فرد خود (مانند تصویر متحرک) را نیز به همراه دارد.
همین توانایی در جذب مخاطبان است که مراکز قدرت سیاسی، اقتصادی، نظامی، اجتماعی و فرهنگی را وا می‌دارد از سینما به عنوان یکی از بهترین وسایل ارتباطی برای تبلیغ افکار و رفتار خویش یا تخریب و نفی افکار و رفتار مخالفان خود سود جویند.
در میان کشورهای غربی، ایالات متحده آمریکا بیشترین سهم را در توسعه صنعتی و تجاری سینما بر عهده داشته و همین سهم زیاد نیز موجب شده آن کشور بیش از سایرین، از این هنرـ رسانه برای تبلیغ فرهنگ و سیاست خود بهره گیرد؛ به صورتی که به قول بسیاری از صاحبنظران، سینمای آمریکا یکی از مهمترین ابزارهای تحکیم امپریالیسم فرهنگی به حساب می‌آید.
با توجه به مقدمات مذکور، سیاستهای حاضر به منظور تعیین محدوده نمایش آثار سینمایی خارجی در کشور (بویژه آثار آمریکایی) تدوین شده است تا از طریق اجرای آن، ضمن نمایش آثار متناسب خارجی از نمایش آثاری که به لحاظ محتوا یا صورت بر فرهنگ جامعه تأثیر مخرب دارند پرهیز شود.
این سیاستها شامل تمام فعالیتهای مربوط به توزیع و نمایش فیلمهای سینمایی و آثار سمعی و بصری خارجی خواهد بود که از طریق: سینماها، فرهنگسراها، تالارهای نمایش عمومی (دولتی و خصوصی) شبکه‌های قانونی توزیع نوارهای ویدئویی و لوح‌های فشرده صوتی و تصویری مانند «ویدئو سی دی» و «دی وی دی» یا شبکه‌های تلویزیونی سراسری، استانی یا محلی، به نمایش درمی‌آیند.
ب : سیاستها و اولویتها
۱ـ دقت در گزینش آثار سینمایی خارجی به نحوی که این آثار از لحاظ کمیت در حدی نباشند که توجه به آثار سینمایی و سمعی و بصری داخلی در قیاس با آنها کاهش یابد.
۲ـ توجه به رعایت نسبت معقول در گزینش آثار از میان تولیدات کشورهای مختلف.
۳ـ تلاش برای انتخاب آثاری که از حداقل تعارض یا مخالفت با فرهنگ ایرانی ـ اسلامی و ارزشهای اخلاقی مورد قبول جامعه، برخوردار باشند.
۴ـ توزیع و نمایش فیلمهای زیر ممنوع بوده و مراجع ذیربط موضوع این سیاستها موظفند از توزیع و نمایش آنها اجتناب و جلوگیری نمایند:
۱ـ۴ـ فیلمهایی که به تبلیغ مکاتبی چون سکولاریسم، لیبرالیسم، نهیلیسم یا فمنیسم می‌پردازند و فرهنگهای اصیل جوامع شرقی (دینی) را تخریب و تحقیر می‌کنند.
۲ـ۴ـ فیلمهایی که به تلویح یا تصریح، حاکمیت دین در زندگی دنیوی را نفی نموده و نظامهای غیردینی را برتر از نظامهای دینی معرفی می‌کنند.
۳ـ۴ـ فیلمهایی که به تصریح به تبلیغ نظامهای سلطنتی می‌پردازند یا می‌کوشند نظامهای دیکتاتوری وابسته به استعمار را مشروع و محبوب نشان داده یا نهضت‌های رهایی بخش ضد استعماری را منفور جلوه می‌دهند.
۴ـ۴ـ فیلمهایی که هر نوع تبعیض نژادی را تبلیغ می‌کنند؛ بویژه آثاری که افراد غربی را برتر از سایر نژادها، ملیتها یا اقوام معرفی می‌کنند یا دخالتهای آنان در مناطق دیگر جهان را محق جلوه می‌دهند.
۵ـ۴ـ فیلمهایی که به تلویح یا تصریح به تبلیغ نظام حاکم بر آمریکا و نهادهای اصلی آن (مانند رئیس جمهور، مجالس نمایندگان و سنا، دستگاههای اطلاعاتی و امنیتی، ارگانهای نظامی مانند پنتاگون، وزارتخانه‌های سیاسی، احزاب دوگانه اصلی) می‌پردازند.
۶ـ۴ـ فیلمهایی که اعتماد به نفس مخاطبان را در مقابل توانائیهای علمی و فنی غرب (بویژه آمریکا) خدشه‌دار ساخته و سعی در تحقیر علمی و فرهنگی دیگر جوامع دارند.
۷ـ۴ـ فیلمهایی که به طور مستقیم یا غیرمستقیم به تأیید یا تبلیغ صهیونیسم جهانی و رژیم غاصب اسرائیل می‌پردازند.
۸ـ۴ـ فیلمهایی که مروج انواع معنویت‌های بی‌ریشه و خرافات قدیم و جدید به شمار می‌آیند.
۹ـ۴ـ فیلمهایی که با ایجاد هیجانهای کاذب مانع درک صحیح مخاطبان از مضامین و محتوای فیلمها می‌شوند.
۱۰ـ۴ـ فیلمهایی که به تبلیغ هر گونه رفتار غیر اخلاقی می‌پردازند یا مروج خشونت هستند یا مصرف موارد مخدر و مشروبات الکلی را توجیه و تبلیغ می‌کنند.
۱۱ـ۴ـ فیلمهایی که از لحاظ فرهنگی و هنری فاقد کیفیت هستند و ترویج آنها تدریجاً به پائین آمدن سطح ذوق و سلیقه مخاطبان میانجامد.
ج : مراجع ذیربط و ضمانت اجراء
۱ـ عالیترین مقام اجرایی در هر یک از دستگاههای ذیربط (صدا و سیما برای نمایش آثار در شبکه‌های تلویزیونی و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای نظارت بر عرضه و نمایش آثار در سطح کشور) مسئول اجرای مفاد این مصوبه خواهند بود.
۲ـ تشخیص مصادیق مربوط به هر یک از مواد موضوع بند ب این مصوبه بر عهده عالیترین مقام مسئول در هریک از دستگاههای فوق‌الذکر است. مقام مذکور میتواند انجام این امر را بر عهده هیئت یا هیئتهای کارشناسی مرتبط با تشکیلات تابعه خود واگذار نماید.
۳- دبیرخانه شورای هنر موظف است گزارش عملکرد هر یک از دستگاهها در محدوده این مصوبه را در هر سال دریافت و جهت بررسی در اختیار شورای هنر قرار دهد. دستگاههای ذیربط موظف به ارائه این گزارش به دبیرخانه شورای هنر میباشند.
این مصوبه در یک مقدمه، سه بخش و در ۱۸ بند در جلسه مورخ ۲۶/۷/۸۴ به تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی رسید.