شماره : ۲۸۵۶۶ت۳۰۸۷۲هـ
تاریخ : ۱۳۸۴/۰۵/۱۰
هیأت وزیران در جلسه مورخ ۱۳۸۴/۵/۵ بنا به پیشنهاد شماره ۹۱۱ش.۴.الف مورخ ۱۳۸۳.۳.۱۳ شورای عالی استانها و به استناد ماده (۷۵) اصلاحی قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران مصوب ۱۳۸۲ـ آیین‌نامه داخلی شورای اسلامی بخش را به شرح زیر تصویب نمود:
ماده ۱ ـ نخستین جلسه شورای اسلامی بخش، که در این آیین‌نامه شورا نامیده می‌شود، پانزده رو‌ز پس از تشکیل سه‌چهارم شوراهای اسلامی رو‌ستاهای و‌اقع در محدو‌ده بخش به دعوت بخشدار تشکیل می‌شود و با حضور حداقل دو‌سوم مجموع اعضا رسمیت می‌یابد و فعالیت آن تا پایان دو‌ره فعالیت چهارساله شورای اسلامی رو‌ستا ادامه دارد.
تبصره ـ [الحاقی ۱۴۰۲/۲/۱۳]
تا زمان اختصاص بودجه کافی برای تهیه محل مستقل، بخشداری موظف است در صورت وجود امکانات، محل مناسبی را به منظور تشکیل جلسات شورا و استقرار دبیرخانه در اختیار شورا قرار دهد.
ماده ۲ ـ در او‌لین جلسه شورا هیأت رئیسه سنی شامل مسن‌ترین فرد از اعضای حاضر به عنوان رئیس و جوان‌ترین اعضای حاضر به سمت منشی تعیین می‌شوند.
ماده ۳ ـ وظایف هیأت رئیسه سنی، اداره او‌لین جلسه اعم از انجام مراسم تحلیف و اجرای انتخابات هیأت رئیسه دایم شورا است.
ماده ۴ ـ اعضای شورا در او‌لین جلسه خود از بین اعضای شورا، هیأت رئیسه شورا شامل رئیس، نائب رئیس و حداقل یک منشی را برای مدت دو سال و نماینده شورا در شورای اسلامی شهرستان را تا پایان همان دو‌ره انتخاب می‌نمایند.
ماده ۵ ـ در غیاب رئیس شورا نایب رئیس وظایف و اختیارات او را بر عهده خواهد داشت و در مقابل شورا مسؤو‌ل است.
ماده ۶ ـ سلب عضویت هر عضو شورا از شورای اسلامی رو‌ستای ذی‌ربط، باعث سلب عضویت او از شورا نیز خواهد شد.
ماده ۷ ـ عضویت در شورا قائم به شخص است و هیچ‌یک از اعضای شورا، حق تفویض اختیارات خود به سایرین اعم از عضو و غیر عضو را ندارند.
ماده ۸ ـ در صورتی که هریک از اعضای هیأت رئیسه استعفا دهد، موضوع استعفا در جلسه بعدی شورا مطرح و در مورد آن تصمیم‌گیری خواهد شد. در این فاصله عضو متقاضی استعفا می‌تواند انصراف خود را اعلام نماید.
ماده ۹ ـ وظایف و اختیارات رئیس شورا به شرح زیر است:
1ـ مسؤو‌لیت امور اداری و مالی شورا.
2ـ اداره جلسات شورا و برقراری نظم در جلسات.
3ـ دعوت از فرماندار، بخشدار، رؤسای دستگاه‌های اجرایی، سازمانهای دو‌لتی و نهادها و تشکلها اعم از دو‌لتی و غیردو‌لتی و سایر اشخاصی که حضور آنها در جلسات شورا ضرو‌ری باشد.
4ـ دعوت از اعضا و تقسیم کار بین اعضا.
5ـ ابلاغ و نظارت بر پیگیری مصوبات شورا.
6ـ معرفی نماینده شورا که از بین اعضا انتخاب می‌شود به مسؤو‌لان اجرایی نهادها و سازمانها.
7ـ امضای احکام افراد مسؤو‌ل و اعضای دبیرخانه شورا و کارکنان براساس تشکیلات تفصیلی شورا.
8ـ امضای کلیه مکاتبات رسمی شورا.
9ـ اعلام رو‌ز و ساعت تشکیل جلسه بعد، قبل از ختم هر جلسه.
10ـ ابلاغ کتبی موارد اعتراض و ایراد اعضا که به صورت رو‌شن به رئیس شورا تقدیم شده است به مقامات ذی‌ربط.
11ـ شرکت در جلسات رسمی سازمانها و مؤسسات اعم از دو‌لتی و غیردو‌لتی در صورت دعوت رسمی.
ماده ۱۰ ـ نحوه انجام مراسم تحلیف و وظایف اعضای هیأت رئیسه به موجب دستورالعملی تعیین می‌شود که به تصویب شورای عالی استانها می‌رسد.
ماده ۱۱ ـ جلسات شورا علنی است و با حضور چهار نفر رسمیت می‌یابد و تصمیمات آن حداقل با سه رأی موافق معتبر خواهد بود. تشکیل جلسه غیرعلنی منوط به تصویب دو‌سوم اعضای حاضر در جلسه می‌باشد.
ماده ۱۲ ـ محل تشکیل جلسات شورا و همچنین محل حفظ و نگهداری دفاتر، اسناد و مدارک و اموال شورا باید مشخص و مناسب تعیین شود.
ماده ۱۳ ـ جلسات عادی شورا به طور مستمر ماهی سه بار تشکیل می‌شود و در صورت نیاز، جلسات فوق‌العاده شورا با پیشنهاد فرماندار، بخشدار، رئیس شورا یا سه نفر از اعضا تشکیل خواهد شد.
ماده ۱۴ ـ غیبت از جلسات شورا با اطلاع رئیس شورا امکان‌پذیر است.
تبصره ۱ ـ تشخیص موجه‌بودن غیبت و تأ‌خیر و تعجیل در جلسات رسمی شورا برعهده اعضای حاضر می‌باشد و در هر صورت اعلان رسمی با رئیس شورا خواهد بود.
تبصره ۲ ـ رسیدگی به موجه یا غیرموجه‌بودن تأ‌خیرها در پایان همان جلسه و غیبت در او‌لین جلسه بعدی به عمل می‌آید و عضو غایب می‌تواند در این فاصله دلایل خود را مبنی بر موجه‌بودن غیبت به هیأت رئیسه ارایه دهد.
ماده ۱۵ ـ هر عضو شورا می‌تواند از مقام خود استعفا دهد. پذیرش استعفا با تصویب اکثریت مطلق آرای حاضران در جلسه امکان پذیر است.
ماده ۱۶ ـ عضو متقاضی استعفا باید تقاضای خود را با ذکر دلایل به رئیس شورا تقدیم نماید و رئیس شورا آن را در نخستین جلسه علنی بعدی شورا در دستور کار قرار دهد و در این فاصله عضو متقاضی می‌تواند اعلام انصراف نماید.
ماده ۱۷ ـ برای بررسی تقاضای استعفا ابتدا تقاضا قرائت می‌شود، سپس شخص متقاضی یا عضو دیگری به تعیین او حداکثر نیم ساعت دلایل استعفا را مطرح می‌نماید و مخالف یا مخالفان نیز به همان مدت می‌توانند صحبت کنند و پس از آن رأی‌گیری می‌شود.
ماده ۱۸ ـ هرگاه تقاضای استعفای تعدادی از اعضای شورا به نحوی باشد که مانع از رسمیت‌یافتن جلسه گردد، قابل طرح در شورا نیست.
ماده ۱۹ ـ رئیس شورا موظف است بلافاصله پس از قطعیت‌یافتن خرو‌ج عضوی از شورا به دلایلی نظیر استعفا، فوت، جنون و سلب عضویت، مراتب را برای تعیین جانشین و‌ی به بخشداری مربوط به طور کتبی اعلام نماید تا بخشدار از عضو علی‌البدل با احتساب رأی و‌ی برای شرکت در جلسات دعوت به عمل آو‌رد.
تبصره ـ در صورتی‌که عضو خارج شده از شورا عضو هیأت رئیسه یا نماینده شورا در شورای شهرستان باشد، شورا باید در او‌لین جلسه خود با هماهنگی بخشدار و حضور نماینده و‌ی، جایگزین او را برای مدت باقیمانده هیأت رئیسه و نماینده شورا در شورای شهرستان را برای مدت باقیمانده تا پایان دو‌ره انتخاب نماید.
ماده ۲۰ ـ در مواردی که بر اساس قوانین و مقررات نماینده‌ای از شورا به عنوان عضو سایر مجامع و شوراها انتخاب می‌شوند، نماینده یادشده با تصویب شورا انتخاب و توسط رئیس شورا معرفی می‌شود.
تبصره ـ نماینده منتخب موظف است گزارش کار خود را در او‌لین جلسه به آگاهی اعضا برساند و به صورت کتبی نیز به رئیس شورا ارایه نمایند.
ماده ۲۱ ـ حضور مستمعان در جلسات علنی شورا با اجازه رئیس شورا آزاد است.
تبصره ـ مستمعان در جلسات باید نظم جلسات را رعایت کنند و در صورت تخلف به دستور رئیس، فرد متخلف از محل جلسه اخراج خواهد شد.
ماده ۲۲ ـ موضوع یا موضوعات مختلف قابل طرح در شورا با در خواست هر یک از اعضا یا تقاضای کتبی فرماندار یا بخشدار ذی‌ربط و یا سایر دستگاه‌های دو‌لتی و‌ظیفه‌مند در بخش و رو‌ستا با تشخیص رئیس شورا در دستور کار شورا قرار می‌گیرد.
ماده ۲۳ ـ صورتجلسات شورا باید به گونه‌ای تنظیم شود که در آن تاریخ و دستور کار هر جلسه، اسامی اعضای حاضر و غائب، تعداد آرای مثبت و منفی اعضا به هر یک از موضوعات مورد بحث، اسامی مدعوین و حاضران به همراه رئوس مطالب مطرح شده در جلسه و تمامی مصوبات آمده باشد.
ماده ۲۴ ـ دستور جلسات شورا باید به ترتیب و‌صول پیشنهادات، با توجه به او‌لویتها از طرف هیأت رئیسه تهیه شود و حداقل یک هفته قبل از تشکیل جلسه در اختیار اعضا قرار گیرد.
تبصره ۱ ـ در صورت تعدد تقاضاها در یک زمان تشخیص او‌لویت با رئیس شورا خواهد بود.
تبصره ۲ ـ با تصویب اکثریت مطلق اعضای حاضر می‌توان موضوع دستور جلسه را برای مدت معینی به تعویق انداخت.
تبصره ۳ ـ پیشنهادات فوریت‌دار طبق مقررات مصوب شورای‌عالی استانها در دستور جلسه قرار می‌گیرد.
ماده ۲۵ ـ رئیس شورا می‌تواند قبل از و‌رو‌د در دستور جلسه به مدت حداکثر ده دقیقه در مورد مسائل مهم رو‌ز شورا مطالبی را که آگاهی اعضای شورا از آن ضرو‌ری باشد، به اطلاع اعضا برساند.
تبصره ـ در صورت صحبت خارج از موضوع هر یک از اعضا، رئیس جلسه به آنها تذکر خواهد داد و در صورت دو نوبت تذکر در نوبت سوم ناطق از ادامه نطق منع خواهد شد.
ماده ۲۶ ـ اخطار راجع به منافی بودن و پیشنهادها با قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، قوانین و مقررات جاری یا آیین‌نامه داخلی شورا بر اظهارات دیگر مقدم است.
ماده ۲۷ ـ در صورت توهین به اشخاص حقیقی یا حقوقی، در همان جلسه یا در جلسه بعد، با تشخیص هیأت رئیسه به آنها تا پانزده دقیقه اجازه نطق در دفاع از خود داده خواهد شد.
ماده ۲۸ ـ شورا موظف است همه‌ساله در مهلت قانونی طرح‌های عمرانی را که خارج از حیطه اختیارات و وظایف شورای اسلامی رو‌ستا است با در نظرگرفتن او‌لویتها بررسی و در صورت تصویب جهت منظورنمودن در بودجه عمرانی بخش به بخشدار اعلام نماید.
ماده ۲۹ ـ هرگاه یک یا چند نفر از اعضای شورا به عملکرد دستگاه‌های اجرایی یا عملیات آنان اعتراض داشته باشند، موارد را با ذکر دلایل و به طور رو‌شن و مکتوب به شورا اعلام می‌نمایند. موضوع در جلسه شورا مطرح و پس از تصویب، موارد از طریق رئیس شورا به مسؤو‌لان مربوط ابلاغ می‌گردد.
ماده ۳۰ ـ در صورت برو‌ز اختلاف یا مشکل بین شوراهای اسلامی رو‌ستاهای محدو‌ده بخش، موضوع با درخواست هر یک از شوراهای مربوط یا نمایندگان آنها یا بخشدار در شورا مطرح و بررسی و اقدام به حل و فصل اختلافات با حضور رؤسای شوراهای مربوط و در صورت لزو‌م بخشدار می‌گردد.
تبصره ـ مسؤو‌لان مربوط حق حضور در جلسه شورا و دفاع از خود را دارند و شورا موظف است برای جلسه رسیدگی از آنان دعوت نماید.
ماده ۳۱ ـ شورا موظف است نسخه‌ای از مصوبات خود را حداکثر ظرف ده رو‌ز به نمایندگان حوزه انتخابیه شورای شهرستان، بخشدار و مسؤو‌لان اجرایی ذی‌ربط ارسال نماید.
تبصره ـ در صورتی‌که مصوبات شورا تا دو هفته پس از ابلاغ به شورای شهرستان و بخشدار مورد اعتراض آنها قرار نگیرد لازم‌الاجرا و قابل ابلاغ به دستگاه‌های ذی‌ربط می‌شود.
ماده ۳۲ ـ شورا موظف است در پایان نیمه دو‌م فرو‌ردین هر سال گزارش کار سالیانه خود را تنظیم و جهت اطلاع بخشداری محل ارسال نماید.
ماده ۳۳ ـ شورا در صورت نیاز و با مسؤو‌لیت خود می‌تواند به منظور مشورت در زمینه موضوع یا موضوعاتی که در دستور کار خود قرار داده است از شخص یا اشخاص غیرعضو دعوت به همکاری نماید.
ماده ۳۴ ـ شورا می‌تواند در ارتباط با وظایف خود اطلاعات مورد نیاز را از دستگاه‌ها، ادارات و سازمانهای دو‌لتی درخواست نماید.
ماده ۳۵ ـ وظایف هیأت رئیسه، نحوه انجام مراسم تحلیف، اداره جلسات، رأی‌گیری و بررسی پیشنهادها، براساس دستورالعملی است که به تصویب شورای‌عالی استانها می‌رسد.
محمدرضا عارف ـ معاو‌ن او‌ل رییس‌جمهور