شماره: ۱۸۴۶۷ت۲۶۷۳۵ه
تاریخ: ۱۳۸۱/۰۴/۲۴
[حذف عبارت (و شهرک) از عنوان: ۱۳۸۵/۶/۱۵]
هیأت وزیران در جلسه مورخ ۱۳۸۱.۴.۱۶ بنا به پیشنهاد شماره ۵۷۱۵۰ مورخ ۱۳۸۱.۴.۴ معاونت حقوقی و امور مجلس رییس جمهور و به استناد ماده (۹۴) قانون تشکیلات، وظایف و انتخاب شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران -مصوب ۱۳۷۵- آیین‌نامه اجرایی انتخابات شوراهای اسلامی شهر را به شرح زیر تصویب نمود:
فصل اول – کلیات
ماده ۱ – در این آیین‌نامه «قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخابات شهرداران» -مصوب ۱۳۷۵- به اختصار «قانون» نامیده می‌شود.
ماده ۲ – مقصود از عبارت «شورا» در این آیین‌نامه، شوراهای اسلامی «شهر» می‌باشد.
ماده ۳ ـ [اصلاحی ۱۳۸۵/۶/۱۵]
اولین جلسه رسمی شوراها در همان تاریخ مذکور در ماده (۳) قانون تشکیل خواهد شد.
تبصره – [اصلاحی ۱۳۸۵/۶/۱۵]
چنانچه به استناد مواد (۳۱)، (۸۳) و (۸۴) قانون، انتخابات میان دوره ای برگزار شود، فعالیت شورای تشکیل شده برای باقیمانده همان دوره خواهد بود.
ماده ۴ – تعداد اعضای علی البدل شوراها، موضوع ماده (۸) قانون، به شرح زیر تعیین می‌شود:
۱ – شوراهای دارای ۳ نفر عضو اصلی، ۲ نفر.
۲ – شوراهای دارای ۵ نفر عضو اصلی، ۳ نفر.
۳ – شوراهای دارای ۷ نفر عضو اصلی، ۴ نفر.
۴ – شوراهای دارای ۹ و ۱۱ نفر عضو اصلی، ۵ نفر.
۵ – شورای شهر تهران، ۶ نفر.
ماده ۵ – [اصلاحی ۱۳۸۵/۶/۱۵]
هر یک از مکان‌های جمعیتی که طبق تصویبنامه هیأت وزیران شهر شناخته شود و شهرهای موضوع ماده (۱۲) قانون و تبصره ذیل آن به عنوان یک حوزه انتخابیه محسوب می‌شود.
تبصره – [الحاقی ۱۳۸۵/۶/۱۵]
در اجرای تبصره ماده (۷) قانون، مرکز آمار ایران موظف است جمعیت هر شهر را طبق آخرین سرشماری عمومی نفوس و مسکن به وزارت کشور اعلام نماید.
ماده ۶ـ [اصلاحی ۱۳۸۵/۶/۱۵]
در صورتی که تعداد داوطلبان برای تشکیل شورا کمتر یا برابر با تعداد اعضای اصلی باشد، انتخابات برگزار نخواهد شد.
ماده ۷ – در صورتی که انتخابات چند حوزه انتخابیه موضوع ماده (۵) این آیین‌نامه به طور همزمان برگزار شود، به منظور حفظ استقلال انتخابات هر حوزه، کلیه اقدامات از قبیل صدور آگهی‌ها و تنظیم صورتجلسه‌ها برای هر یک از حوزه‌ها به صورت مستقل انجام و سوابق انتخاباتی هر حوزه جداگانه نگهداری می‌شود.
ماده ۸ – اخذ رأی در یکی از روزهای تعطیل رسمی انجام خواهد شد و مدت زمان آن حداقل هشت ساعت خواهد بود.
تبصره ۱- مدت زمان اخذ رأی با تصویب و موافقت مشترک هیأتهای اجرایی و نظارت شهرستان قابل تمدید می‌باشد.
تبصره ۲ ـ [الحاقی ۱۳۸۵/۶/۱۵]
در صورتی که همزمان با برگزاری انتخابات شوراها، انتخابات دیگری نیز برگزار گردد، تشخیص ضرورت و مدت تمدید اخذ رأی در یک یا چند حوزه یا سراسر کشور بر عهده وزیر کشور است.
ماده ۹ـ [اصلاحی ۱۳۸۵/۶/۱۵]
فرماندار موظف است در اجرای مواد (۳) و (۱۶) قانون پس از تأیید نهایی صحت انتخابات و قطعی شدن نتیجه آن بلافاصله پس از پایان دوره قبل از اعضای اصلی شورا دعوت نماید در اولین جلسه رسمی شورا که به ریاست مسن ترین عضو تشکیل می شود، نسبت به انتخاب هیئت رییسه شورا اقدام نمایند.
ماده ۱۰ – [اصلاحی ۱۳۸۵/۶/۱۵]
در صورت تحقق ماده (۸) قانون مبنی بر خروج عضو یا اعضایی از شورا، رییس یا نایب‌رییس شورا موظف است بلافاصله مراتب را به طور کتبی به اطلاع فرماندار برساند.
ماده ۱۱ – فرماندار موظف است بلافاصله پس از وصول نامه شورا مبنی بر خروج اعضا از شورا، از‌اعضای علی‌البدل به ترتیب بیشترین رأی برای جایگزینی اعضای خارج شده دعوت به عمل آورد و مراتب را به شورای مربوط اعلام نماید.
ماده ۱۲ـ [اصلاحی ۱۳۸۲/۳/۲۸]
چنانچه فردی به طور همزمان در بیش از یک حوزه انتخابیه در انتخابات شورا ثبت‌نام نماید، به دستور وزارت کشور و فرمانداران و بخشداران، نام وی از فهرست داوطلبان حذف می‌شود و از آن تاریخ به مدت چهار سال از داوطلب شدن در انتخابات شوراها محروم می‌گردد.
ماده ۱۳ – برای انتخاب اعضای علی‌البدل شوراها نیازی به برگ رأی یا اخذ رأی مجزا و یا مشخص‌نمودن اعضای علی البدل در برگ رأی نیست، بلکه در پایان رأی گیری و قرائت و شمارش آرا، دارندگان بیشترین آراء دست آمده به ترتیب و به تعداد مورد نیاز به عضویت اصلی و یا علی البدل شوراها در می‌آیند.
بنابراین رأی‌دهنده اسامی نامزدهای مورد نظر خود را حداکثر به همان تعداد اعضای اصلی شورا در برگ رأی درج می‌نماید.
ماده ۱۴ – هیأت اجرایی مسؤول اجرای تبصره ذیل ماده (۱۷) قانون می‌باشد.
تبصره – نامزدهای انتخاباتی ذی‌نفع در صورت تمایل می‌توانند در جلسه قرعه کشی شرکت نمایند. تاریخ و محل قرعه‌کشی باید حداقل (۲۴) ساعت قبل توسط فرماندار به منتخبین ذیربط ابلاغ شود.
ماده ۱۵ـ [اصلاحی ۱۳۸۵/۶/۱۵]
در صورتی که همزمان با برگزاری انتخابات شوراها، انتخابات دیگری نیز برگزار گردد به تشخیص و دستور وزارت کشور، یک شعبه ثبت نام و اخذ رأی و حتی‌الامکان با اعضای واحد و با صندوقهای مجزا برای هر یک از انتخابات در نظر گرفته خواهد شد.
ماده ۱۶ – سرپرست فرمانداری به جای فرماندار خواهد بود.
ماده ۱۷ – در اجرای ماده (۴۱) قانون، نیروی انتظامی در کلیه مراحل مکلف به همکاری با مجریان انتخابات است و حسب درخواست استاندار و فرماندار موظف است مأمورین و امکانات خود را در اختیار آنان قرار دهد.
ماده ۱۸ – در صورت توقف، ابطال و یا انحلال شورا توسط مراجع قانونی مذکور در مواد (۵۸)، (۸۱) و(۸۴) قانون، مراجع مذکور موظفند بلافاصله مراتب توقف، ابطال و یا انحلال شورا را به فرماندار مربوط اعلام نمایند. شروع مهلت ۲ ماهه برای تجدید انتخابات، از زمان وصول اعلام توقف، ابطال و یا انحلال خواهد بود.
ماده ۱۹ – فرماندار موظف است به محض اطلاع از توقف، ابطال و یا انحلال شورا، مراتب را به وزارت کشور اعلام نماید.
ماده ۲۰ – مجلس شورای اسلامی پیش از شروع انتخابات به استناد ماده (۵۳) قانون، اعضای هیأت مرکزی نظارت بر انتخابات را با ذکر سمت ایشان در هیأت به وزارت کشور معرفی می‌نماید.
فصل دوم – هیأت اجرایی
ماده ۲۱ـ [اصلاحی ۱۳۸۵/۶/۱۵]
در اجرای ماده (۸۶) قانون، وزارت کشور موظف است اعتبار مورد نیاز برای پرداخت حق الزحمه به کلیه افرادی که در امر برگزاری انتخابات همکاری می نمایند اعم از مشاغل آزاد، دولتی و بازنشستگان را برآورد و برای تصویب و تأمین اعتبار به هیئت وزیران پیشنهاد نماید.
ماده ۲۲ – فرماندار موظف است پس از وصول دستور شروع انتخابات، بر اساس ماده (۳۲) قانون به‌منظور تشکیل هیأت اجرایی شهرستان از سایر اعضای اداری هیأت دعوت به عمل آورد.
ماده ۲۳ـ [اصلاحی ۱۳۸۵/۶/۱۵]
فرماندار موظف است در اجرای تبصره (۱) ماده (۳۲) قانون، به منظور تعیین معتمدان اصلی و علی البدل عضو هیئت اجرایی شهرستان (۳۰) نفر از معتمدان اقشار مردم را انتخاب نماید.
ماده ۲۴- [اصلاحی ۱۳۸۵/۶/۱۵]
فرماندار موظف است بلافاصله از معتمدان منتخب، اعضای اداری هیئت اجرایی و هیئت نظارت به طور کتبی دعوت نماید. معتمدان حداکثر ظرف دو روز از تاریخ دعوت، تشکیل جلسه می دهند و پس از حضور حداقل دوم سوم آنان (۲۰ نفر از ۳۰ نفر) از بین خود، هشت نفر را به عنوان معتمدان اصلی و پنج نفر را به عنوان معتمدان علی البدل هیئت اجرایی با رأی مخفی و اکثریت نسبی آرا انتخاب و مراتب را صورتجلسه می نمایند.
ماده ۲۵ – فرماندار موظف است مراتب انتخاب معتمدین اصلی و علی البدل و تشکیل هیأت اجرایی را از طریق سلسله مراتب اداری به ستاد انتخابات کشور اعلام نماید.
ماده ۲۶ – مهلت تشکیل هیأت اجرایی از زمان وصول دستور شروع انتخاب حداکثر پنج روز می‌باشد.
ماده ۲۷ – [اصلاحی ۱۳۸۲/۳/۲۸] – [اصلاحی ۱۳۸۵/۶/۱۵]
دو سوم اعضای هیأت اجرایی برای رسمیت جلسات، موضوع ماده (۳۶) قانون و تبصره (۱) ذیل آن، (۸) نفر می‌باشد.
ماده ۲۸ – رؤسای هیأتهای اجرایی و نظارت موظفند با هماهنگی لازم، فردی را که به طور همزمان در بیش از یک هیأت اعم از اجرایی یا نظارت عضویت دارد، در یک هیأت ابقا و از سایر هیأت‌ها حذف نمایند.
ماده ۲۹ – [اصلاحی ۱۳۸۵/۶/۱۵]
هیأت اجرایی موظف است در اجرای مواد (۶۲) و (۶۵) قانون، یک نسخه از کلیه صورتجلسه‌ها و آگهی‌های خود را به هیأت نظارت شهرستان تحویل نماید و هیئت نظارت شهرستان را در جریان مراحل و امور انتخابات قرار دهد.
ماده ۳۰ – هیأت اجرایی در مهلت مقرر و در اجرای ماده (۳۹) قانون، تشکیل جلسه می‌دهد و تعداد و‌محل شعب ثبت‌نام و اخذ رأی حوزه انتخابیه را تعیین و پس از تنظیم صورتجلسه، یک نسخه آن را به فرماندار تسلیم می‌نماید.
ماده ۳۱ – فرماندار موظف است بر اساس صورتجلسه دریافتی از هیأت اجرایی، آگهی انتخابات حاوی تاریخ اخذ رأی، ساعات اخذ رأی، شرایط انتخاب کنندگان، جرایم و تخلفات و مقررات جزایی و محل شعب ثبت نام و اخذ رأی را تنظیم و در موعد مقرر برای اطلاع عموم در حوزه انتخابیه منتشر نماید.
ماده ۳۲ ـ [اصلاحی ۱۳۸۵/۶/۱۵]
فرماندار موظف است در اجرای ماده (۴۰) قانون، پس از وصول اسامی اعضای شعب ثبت نام و اخذ رأی نسبت به صدور احکام آنان اقدام نماید و از ایشان برای شرکت در جلسه توجیهی دعوت نماید.
تبصره – [الحاقی ۱۳۸۵/۶/۱۵]
به منظور جلوگیری از هر گونه خلل در برگزاری برنامه های روز ثبت نام و اخذ رأی، هیئت اجرایی موظف است ترتیبی اتخاذ نماید که در صورت عدم حضور هر یک از اعضای شعبه، بلافاصله فرد جایگزین به محل شعبه اعزام گردد.
ماده ۳۳ – فرماندار موظف است ترتیبی اتخاذ نماید که یک روز قبل از روز اخذ رأی، محل شعب ثبت‌نام و اخذ رأی آماده شود.
ماده ۳۴ ـ [اصلاحی ۱۳۸۵/۶/۱۵]
فرماندار موظف است برای هر یک از شعب ثبت نام و اخذ رأی، یک نفر نماینده که باید حتی الامکان از کارمندان دولت باشد، از طرف خود تعیین و نسبت به صدور حکم وی اقدام نماید و برای تحویل گرفتن صندوق و تعرفه و برگ رأی و سایر وسایل و لوازم انتخاباتی با تعیین تاریخ و محل مراجعه، از وی و اعضای شعبه برای شرکت در جلسه توجیهی دعوت نماید.
تبصره ـ [الحاقی ۱۳۸۵/۶/۱۵]
به منظور جلوگیری از هر گونه خلل در برگزاری برنامه های روز ثبت نام و اخذ رأی، فرماندار موظف است ترتیبی اتخاذ نماید که در صورت عدم حضور هر یک از نمایندگان خود، بلافاصله فرد یا افراد جایگزین را به محل شعبه اعزام نماید.
ماده ۳۵ ـ [اصلاحی ۱۳۸۵/۶/۱۵]
هیئت اجرایی موظف است پس از حضور نمایندگان فرماندار و اعضای شعب در جلسه توجیهی برنامه ثبت نام و اخذ رأی و قرائت و شمارش آرا و سایر آموزشهای لازم، صندوق اخذ رأی و تعرفه و برگ رأی و مهر انتخابات و سایر وسایل مورد نیاز را به نمایندگان فرماندار تحویل دهد. هیئت اجرایی موظف است ترتیبی اتخاذ نماید تا شعب ثبت نام واخذ رأی حداقل یک ساعت قبل از شروع اخذ رأی آماده به کار شوند و مسئولان شعبه در محل حاضر باشند.
تبصره ـ [اصلاحی ۱۳۸۵/۶/۱۵]
نمایندگان فرماندار موظفند بلافاصله پس از حضور در محل شعبه ثبت نام و اخذ رأی، صندوق و تعرفه و برگهای رأی و سایر وسایل و لوازم مورد نیاز را در اختیار رییس شعبه قرار دهند. مسئولیت حفظ و حراست از برگهای رأی به منظور جلوگری از خروج آنها از محل شعبه اخذ رأی به عهده اعضای شعبه می باشد.
ماده ۳۶ – در صورت تعیین و معرفی کتبی ناظر برای هر یک از شعب ثبت‌نام و اخذ رأی از طرف هیأت نظارت شهرستان، فرماندار موظف است نسبت به اعزام وی به نحوی که قبل از شروع اخذ رأی در محل شعبه حضور داشته باشد، اقدام نماید.
ماده ۳۷ – فرماندار موظف است برای حفاظت شعب ثبت‌نام و اخذ رأی با همکاری و هماهنگی نیروی انتظامی به تعداد لازم و حداکثر تا (۳) نفر از مأموران مذکور انتخاب و ضمن صدور ابلاغ نامبردگان، آنان را به‌همراه نماینده خود و ناظر و اعضای شعبه ثبت‌نام و اخذ رأی به محل اعزام نماید.
فصل سوم – هیأتهای نظارت
ماده ۳۸ – در اجرای ماده (۵۳) قانون و به استناد ماده (۷۳) قانون اصلاح قانون تشکیلات شوراهای اسلامی کشوری و انتخابات شوراهای مزبور مصوب ۱۳۶۵.۴.۲۹ به منظور نظارت بر امر انتخابات شوراها، هیأت مرکزی نظارت بر امر انتخابات شوراهای اسلامی کشوری متشکل از (۳) نفر از اعضای کمیسیون شوراها و امور داخلی و (۲) نفر از اعضای کمیسیون اصل (۹۰) به انتخاب مجلس شورای اسلامی تشکیل می‌شود.
تبصره – در صورتی که به تعداد لازم از کمیسیون‌های مذکور داوطلب نباشد مجلس از میان سایر نمایندگان داوطلب (۵) نفر را انتخاب می‌نماید.
ماده ۳۹ – در اجرای ماده (۵۳) قانون و به استناد ماده (۷۴) قانون اصلاح قانون تشکیلات شوراهای اسلامی کشوری و انتخابات شوراهای مزبور مصوب ۱۳۶۵.۴.۲۹ به منظور نظارت بر امر انتخابات شوراهای اسلامی کشور در هر استان هیأت نظارت استان مرکب از سه نفر ازنمایندگان مجلس شورای اسلامی‌آن استان به تعیین هیأت مرکزی نظارت تشکیل می‌شود.
هیأت مرکزی نظارت پس از تعیین اعضای هیأت نظارت استان، اسامی آنان را به ستاد انتخابات استان مربوط و ستاد انتخابات کشور اعلام می‌نماید.
تبصره – در هر استانی که تعداد نمایندگان آن از سه نفر کمتر باشد و یا به حد نصاب از آن استان داوطلب نباشد، تعیین بقیه اعضا از بین نمایندگان استان‌های مجاور با هیأت مرکزی نظارت می‌باشد.
ماده ۴۰ – ستاد انتخابات استان پس از وصول اسامی اعضای هیأت نظارت استان، اسامی نامبردگان را به فرمانداری‌های تابع اعلام می‌نماید.
ماده ۴۱ – هیأت نظارت استان در هر شهرستان، هیأت نظارت شهرستان بر انتخابات شوراهای اسلامی کشوری را مرکب از (۵) نفر از معتمدان محل تشکیل می‌دهد و اسامی آنان را به فرمانداری ذیربط و ستاد انتخابات استان اعلام می‌نماید.
ماده ۴۲ – هیأت نظارت شهرستان می‌تواند برای هر شعبه ثبت نام و اخذ رأی یک نفر ناظر تعیین و نامبرده را حداکثر تا یک روز مانده به روز اخذ رأی به فرماندار معرفی نماید.
ماده ۴۳ – شرکت اعضای هیأت نظارت شهرستان در جلسات هیأت اجرایی به منظور نظارت بر صحت برگزاری انتخابات می‌باشد و عدم حضور آنان در جلسات و یا خودداری از امضای صورتجلسه‌ها مانع از ادامه کار انتخابات نخواهد بود.
ماده ۴۴ – هیأتهای نظارت در چارچوب قانون و آیین‌نامه اجرایی تنها ناظر بر اجرای صحیح قانون می‌باشند و حق دخالت در امور اجرایی انتخابات را ندارند.
فصل چهارم – اعلام داوطلبی، بررسی سوابق و رسیدگی به صلاحیت داوطلبان
ماده ۴۵ – [اصلاحی ۱۳۸۵/۶/۱۵]
فرماندار موظف است بلافاصله پس از وصول دستور شروع انتخابات، آگهی ثبت‌نام از داوطلبان، حاوی تاریخ شروع و خاتمه ثبت‌نام، محل ثبت‌نام، شرایط انتخاب‌شوندگان و مدارک مورد نیاز شامل اصل شناسنامه عکس‌دار، دو نسخه تصویر کلیه صفحه‌های شناسنامه، اصل و تصویر کارت پایان خدمت یا مدرکی دال بر مشخص بودن وضعیت خدمت وظیفه عمومی و چهار قطعه عکس جدید ۴×۳ را منتشر نماید و ظرف مهلت مقرر از داوطلبان عضویت در شوراها ثبت نام به عمل آورد.
ماده ۴۶ – فرماندار می‌تواند با صدور حکم کتبی، مسؤول یا مسؤولانی از بین کارمندان فرمانداری را برای ثبت نام از داوطلبان عضویت در شوراها تعیین نماید.
ماده ۴۷ – [اصلاحی ۱۳۸۵/۶/۱۵]
داوطلبان عضویت در شوراها در مهلت مقرر با مراجعه به فرمانداری و ارایه مدارک مورد نیاز شخصاً پرسشنامه اعلام داوطلبی را در حضور مسؤول ثبت‌نام تکمیل می‌نمایند. مسؤول ثبت‌نام پس از دریافت و تطبیق مشخصات سجلی داوطلب با اصل شناسنامه، رسید مدارک و پرسشنامه را به وی تسلیم می‌دارد.
ماده ۴۸ – هیأت اجرایی بلافاصله پس از تشکیل، مقدمات رسیدگی به صلاحیت داوطلبان را فراهم می‌نماید.
ماده ۴۹ – فرماندار موظف است در اجرای ماده (۴۶) قانون، در پایان هر روز اسامی و مشخصات کلیه داوطلبان را به منظور بررسی سوابق، به مراجع ذیربط محل از قبیل اداره اطلاعات، نیروی انتظامی، دادگستری و ثبت احوال ارسال نماید.
تبصره – فرماندار موظف است به منظور پرهیز از هر گونه اشتباه و از قلم‌افتادگی، در پایان مهلت قانونی ثبت‌نام نیز بلافاصله اسامی کلیه داوطلبان حوزه انتخابیه را که سوابق آنها از قبل استعلام شده است بر اساس‌حروف الفبا به مراجع یادشده ارسال نماید.
ماده ۵۰ – مراجع مذکور در ماده (۴۶) قانون موظفند در اجرای تبصره (۲) ذیل همان ماده حداکثر ظرف مدت ده روز پس از وصول اسامی و مشخصات هر یک از داوطلبان، نتیجه بررسی‌های انجام شده در خصوص سوابق آنان را به طور کتبی به فرماندار اعلام نمایند.
تبصره ۱ – [اصلاحی ۱۳۸۵/۶/۱۵]
هیأتهای اجرایی می‌توانند در اجرای ماده (۴۶) قانون طبق فرمی که در چارچوب قانون تهیه خواهند نمود، مراتب را از مراجع موضوع ماده (۴۶) قانون استعلام نمایند.
تبصره ۲ ـ [اصلاحی ۱۳۸۵/۶/۱۵]
عدم ارسال هر گونه پاسخ توسط مراجع مذکور در ماده (۴۶) قانون در مهلت مقرر، به منزله فقدان هر گونه سوابق سوء داوطلبان در آن مراجع محسوب می گردد.
ماده ۵۱ – فرماندار موظف است به محض وصول اطلاعات لازم درباره سوابق هر یک از داوطلبان، جلسات هیأت اجرایی را تشکیل دهد و حداکثر ظرف مدت هفت روز پس از وصول سوابق هر یک از داوطلبان با رعایت کامل متن ماده (۴۹) قانون، به صلاحیت آنان رسیدگی و نتیجه را صورتجلسه نماید و بلافاصله یک نسخه از هر یک از صورتجلسه تنظیمی را به هیأت نظارت شهرستان ارسال نماید.
ماده ۵۲ – [اصلاحی ۱۳۸۵/۶/۱۵]
هیأت نظارت شهرستان پس از وصول صورتجلسات رسیدگی به صلاحیت داوطلبان، به استناد ماده (۴۸) قانون موظف است حداکثر ظرف مدت (۷) روز از وصول هر یک از صورتجلسات، نظریه خود را مبنی بر تأیید یا رد صلاحیت آن دسته از داوطلبانی که صلاحیت آنان توسط هیئت اجرایی رد شده است، به صورت کتبی به فرماندار اعلام نماید.
تبصره – جهات رد صلاحیت به داوطلب منعکس خواهد شد.
تبصره ۲ ـ [الحاقی ۱۳۸۵/۶/۱۵]
چنانچه هیئت نظارت شهرستان درباره داوطلب یا داوطلبان مذکور نظر خود را در مهلت مقرر اعلام ننماید، نظر هیئت اجرایی ملاک عمل خواهد بود.
ماده ۵۳ ـ [اصلاحی ۱۳۸۵/۶/۱۵]
فرماندار موظف است پس از وصول نظریه هیئت نظارت شهرستان مبنی بر تأیید یا رد تصمیمات هیئت اجرایی شهرستان در خصوص رد صلاحیت داوطلبان و همچنین با رعایت تبصره ماده (۵۲) بلافاصله مراتب تأیید یا رد صلاحیت هر یک از داوطلبان را به طور کتبی به داوطلب تأیید یا رد صلاحیت شده ذیربط اعلام نماید.
تبصره ـ [الحاقی ۱۳۸۵/۶/۱۵]
داوطلبان رد صلاحیت شده ظرف چهار روز پس از دریافت نظریه هیئت اجرایی به استناد تبصره (۱) ماده (۵۰) قانون می توانند ضمن درخواست دلایل رد صلاحیتشان، شکایت خود را به هیئت نظارت استان تسلیم نمایند.
ماده ۵۴ – هیأت نظارت استان موظف است ظرف مهلت مقرر در تبصره (۳) ماده (۵۰) قانون، نظر خود در خصوص تأیید یا رد صلاحیت آن دسته از داوطلبانی که صلاحیتشان در هیأت اجرایی رد شده و شاکی بوده‌اند را با تنظیم صورتجلسه به ضمیمه نامه رسمی به منظور ارسال به فرمانداری مربوط به ستاد انتخابات استانداری تسلیم نماید.
تبصره – چنانچه در مهلت مقرر هیچ گونه شکایتی از حوزه انتخابیه واصل نشد، مراتب صورتجلسه و به همان نحو عمل خواهد شد.
تبصره ۲ـ [الحاقی ۱۳۸۵/۶/۱۵]
رعایت قانون لزوم رسیدگی دقیق به شکایات داوطلبان رد صلاحیت شده در انتخابات مختلف ـ مصوب ۱۳۷۸ـ در خصوص بررسی صلاحیت داوطلبان و ابلاغ مراتب رد صلاحیت به داوطلبان ذیربط الزامی است.
ماده ۵۵ – [اصلاحی ۱۳۸۵/۶/۱۵]
ستاد انتخابات استانداری موظف است پس از وصول صورتجلسه رسیدگی به شکایات داوطلبان رد صلاحیت شده از هیأت نظارت استان، بلافاصله مراتب را به منظور انتشار آگهی اسامی نامزدهای انتخاباتی به فرمانداری مربوط اعلام نماید.
ماده ۵۶ – فرماندار موظف است پس از وصول نظریه هیأت نظارت استان، آگهی اسامی نامزدهای انتخاباتی را حداکثر ظرف سه روز تهیه و هشت روز قبل از روز اخذ رأی به منظور اطلاع اهالی حوزه انتخابیه، در حوزه مذکور منتشر نماید.
ماده ۵۷ – در اجرای ماده (۲۴) قانون، نامزدهای انتخاباتی در صورت تمایل به داشتن نماینده در محل شعبه ثبت‌نام و اخذ رأی موظفند حداکثر تا سه روز قبل از روز اخذ رأی اسامی و مشخصات و یک قطعه عکس نمایندگان خود را به هیأت اجرایی تسلیم نمایند.
ماده ۵۸ – هیأت اجرایی موظف است برای نمایندگان نامزدهای انتخاباتی، معرفینامه و یا کارت شناسایی صادر و به نامزد ذیربط تحویل نماید.
ماده ۵۹ – شکایات و اعتراضات نمایندگان نامزدهای انتخاباتی از طریق نامزدهای مربوط جمع آوری و با امضای وی به هیأتهای اجرایی و نظارت شهرستان تسلیم خواهد شد.
ماده ۶۰ – تدارکات و تأمین احتیاجات مورد تقاضای هر یک از نمایندگان نامزدها به عهده نامزد معرفی‌کننده خواهد بود.
فصل پنجم – تبلیغات
ماده ۶۱ – مدت فعالیت تبلیغات انتخاباتی برای کلیه نامزدها یکسان است و (۸) روز قبل از روز اخذ رأی آغاز می‌گردد و تا (۲۴) ساعت قبل از روز اخذ رأی ادامه خواهد داشت.
ماده ۶۲ – در فعالیتهای تبلیغات انتخاباتی، انجام امور ذیل ممنوع است و مرتکبین تحت پیگرد قانونی قرار می‌گیرند: [اصلاحی ۱۳۸۵/۶/۱۵]
۱ – نوشتن و یا اظهار مطالب خلاف واقع
۲ – دیوار نویسی ، راه اندازی کاروانهای تبلیغاتی و استفاده از بلندگوهای سیار خارج از محل سخنرانی ویا ستاد تبلیغاتی انتخاباتی.
۳ – اعلام نظر شخصیتها در تأیید نامزدها با ذکر عنوان و مسئولیت آنان.
۴ – استفاده از صدا و سیما و میز خطابه نماز جمعه یا هر وسیله دیگری که جنبه رسمی و دولتی دارد.
۵ – فعالیت انتخاباتی کارمندان در ساعات اداری.
۶ – استفاده از وسایل و امکانات وزارتخانه ها و ادارات، شرکتهای دولتی و مؤسسات وابسته به دولت و شهرداریها و شرکتها و سازمانهای وابسته به آنها و نهادها و مؤسساتی که از بودجه عمومی (به هر میزان) استفاده می کنند و همچنین در اختیار گذاشتن وسایل و امکانات مزبور.
۷ – فعالیت تبلیغاتی مجریان و ناظران انتخابات برای نامزدهای انتخاباتی در قلمرو جغرافیایی مسئولیت خود.
۸ – الصاق هر گونه آثار تبلیغاتی نامزدها بر روی علائم راهنمایی و رانندگی، تابلوی بیمارستان، تابلوی مدارس و سایر مؤسسات آموزشی و تابلوهای منصوبه در معابر عمومی توسط بخش دولتی و وابسته به دولت و همچنین تأسیسات دولتی و صندوقهای پست، باجه های تلفن، پستهای برق و تلفن، تابلوها و املاک بخش خصوصی (مگر با رضایت مالکان یا متصرفان) و هر گونه تابلوی راهنما. مأموران انتظامی در صورت مشاهده چنین مواردی متخلفان را جلب و به منظور تعقیب قانونی به مقامات قضایی تحویل می‌نمایند. شهرداریها موظفند با استفاده از امکانات نسبت به امحای چنین اوراقی اقدام نمایند.
۹ – تبلیغ علیه نامزدها و هر گونه هتک حرمت و حیثیت آنان.
۱۰ – پاره یا معدوم نمودن عکس و آثار تبلیغاتی نامزدهای انتخاباتی در مدت و زمان قانونی تبلیغات که در محلهای مجاز الصاق شده و یا نصب شده باشد.
۱۱ – انجام هر گونه فعالیت تبلیغاتی تحت عنوان داوطلبی خارج از مهلت قانونی تبلیغات.
تبصره ۱ – درجات تحصیلی و سوابق خدمات و فعالیتهای مورد ادعا در آثار تبلیغاتی باید مستند به مدارکی باشد که درصورت نیاز هیأت اجرایی، ارایه آنها امکان پذیر باشد.
تبصره ۲ – شهرداریها می‌توانند با استفاده از امکانات محلی، محلهای مناسبی را برای الصاق و یا ارایه آثار تبلیغاتی نامزدها تعیین نمایند.
تبصره ۳ – استفاده از امکانات تبلیغی مؤسساتی که به نحوی از بودجه عمومی استفاده می‌کنند ولی با رعایت ضوابط و انعقاد قرارداد و اخذ وجه از اشخاص حقیقی و حقوقی برای آنها کارهای تبلیغاتی انجام می‌دهند (مثل نشریات وابسته به دولت)، در تبلیغات انتخاباتی بلامانع است.
تبصره ۴ ـ [الحاقی ۱۳۸۵/۶/۱۵]
استفاده از اماکن دولتی و عمومی مشروط به اخذ مجوز از مقامات ذی صلاح و پرداخت هزینه برابر برای تمامی نامزدها و طرفداران آنها بلامانع است.
تبصره ۵ – [الحاقی ۱۳۸۵/۶/۱۵]
استفاده از هرگونه آثار تبلیغاتی نامزدها و طرفداران آنان اعم از کاغذی، پارچه ای، مقوایی، فلزی و یا هر جنس دیگر با ابعاد بیشتر از ۷۰ ×۱۰۰ سانتیمتر ممنوع است.
تبصره ۶ – [الحاقی ۱۳۸۵/۶/۱۵]
شرکت پست در چارچوب اساسنامه خود می تواند در امر توزیع آثار تبلغاتی نامزدها اقدام نماید.
ماده ۶۳ ـ [اصلاحی ۱۳۸۵/۶/۱۵]
مطبوعات و نشریات حق ندارند آگهی یا مطالبی علیه نامزدهای انتخاباتی درج نمایند و یا مطلبی بنویسند که دال بر انصراف گروه یا اشخاصی از نامزدهای معین باشد، در این صورت نامزدها حق دارند پاسخ خود را به نشریه مزبور بدهند و آن نشریه طبق قانون مطبوعات مکلف به چاپ فوری آن در مهلت مجاز تبلیغات می باشد.
تبصره ـ [الحاقی ۱۳۸۵/۶/۱۵]
مطبوعات و نشریات در انتشار هر گونه مطلب در خصوص نامزدها مکلفند به نحوی اقدام نمایند که فرصت پاسخگویی برای نامزد در مهلت مجاز تبلیغاتی فراهم باشد.
ماده ۶۴ – انتشار اعلام نظر شخصیتها (بدون ذکر عنوان و مسؤولیت آنان)، مجامع، احزاب و گروه‌های مجاز، در تأیید نامزد انتخاباتی باید مستند به مدرک کتبی و امضا شده مربوط به تأیید و حمایت باشد و نامزد انتخاباتی درصورتی که بخواهد از تأیید مراجع یادشده در صدر این نامه استفاده نماید باید مستندات و‌مدارک آن را ارایه کند.
ماده ۶۵ – همزمان با آغاز کار ستاد تبلیغات انتخاباتی نامزدها، نشانی و محل ستاد و نام مسؤول آن باید کتباً و با امضای نامزد انتخاباتی مربوط، به آگاهی هیأت اجرایی حوزه انتخابیه برسد.
تبصره ـ [الحاقی ۱۳۸۵/۶/۱۵]
ستاد تبلیغات انتخابات، مرکزی است که فعالیتهای تبلیغاتی نامزدها و طرفداران آنها مندرج در مواد فصل پنجم این آیین‌نامه در آن ساماندهی و انجام می پذیرد و هر داوطلب تنها می تواند در هر منطقه شهرداری یک ستاد تبلیغاتی دایر نماید.
ماده ۶۶ – هرگونه عکس و آثار تبلیغاتی نامزدهای انتخاباتی که در محل شعبه ثبت‌نام و اخذ رأی وجود دارد باید قبل از اخذ رأی، توسط اعضای شعبه امحا شود.
فصل ششم ـ برنامه روز اخذ رأی و شمارش و قرائت آرا و اعلام نتیجه اخذ رأی
[اصلاحی ۱۳۸۵/۶/۱۵]
ماده ۶۷ – اعضای شعبه ثبت‌نام و اخذ رأی حداقل یک ساعت قبل از وقت مقرر در محل شعبه حاضر می‌شوند.
ابتدا به استناد تبصره (۲) ذیل ماده (۴۰) قانون، نسبت به انتخاب هیأت رییسه و منشی‌ها اقدام و مراتب را در صورتجلسه درج می‌نمایند، سپس صندوق اخذ رأی را در حضور نماینده فرماندار و ناظر بر انتخابات (در صورت حضور) باز می‌کنند و پس از حصول اطمینان از خالی بودن صندوق، آن را لفاف، با لاک و مهر (پلمب) شعبه ثبت نام و اخذ رأی لاک و مهر (پلمب) می‌نمایند و پس از امضا و تأیید مراتب فوق در صورتجلسه، برنامه اخذ رأی و قرائت آرا را در (۶) مرحله به شرح زیر انجام می‌دهند:
الف – مرحله مراجعه رأی دهندگان
ب – مرحله کنترل
ج – مرحله ثبت نام
د – مرحله اخذ رأی
ه – مرحله قرائت و شمارش آرا و مرحله تنظیم و تکمیل صورتجلسه
الف- مرحله مراجعه رأی دهندگان
۱ – اعضای شعبه باید ترتیبی اتخاذ نمایند که رأی دهندگان از یک سمت وارد محل شعبه شوند و پس از دادن رأی از سمت دیگر خارج گردند.
۲ – مأمورین انتظامی موظفند طبق دستور نماینده فرماندار یا رییس شعبه ثبت‌نام و اخذ رأی از ازدحام در داخل محوطه اخذ رأی ممانعت نمایند تا اخذ رأی در کمال آرامش انجام پذیرد.
۳ – رأی دهندگان با در دست داشتن عین شناسنامه خود در محل شعبه ثبت‌نام و اخذ رأی حضور می‌یابند و به ترتیب به منظور ثبت‌نام و دادن رأی وارد محوطه اخذ رأی می‌شوند.
ب – مرحله کنترل
کنترل در سه مرحله انجام می‌شود:
۱ – کنترل شناسنامه : رییس شعبه یا هر یک از سه منشی شعبه ثبت‌نام و اخذ رأی با ملاحظه شناسنامه رأی‌دهنده موارد زیر را مورد توجه قرار می‌دهند:
الف – شناسنامه به مهر شعب دیگر ممهور نشده باشد.
ب – شناسنامه متعلق به شخص مراجعه کننده بوده و صاحب آن در روز اخذ رأی حداقل (۱۵) سال تمام سن داشته باشد.
۲ – رییس شعبه و یا هر یک از سه منشی، انگشت سبابه دست راست رأی دهنده را کنترل می‌نماید تا آلوده به رنگ جوهر استامپ، که نشانه دهنده رای در شعبه دیگر است، نباشد. در صورتی که مراجعه کننده دارای شناسنامه‌ای باشد که ممهور به مهر انتخابات در روز اخذ رأی است و دلالت بر دادن رأی در شعبه دیگری نماید و یا در انگشت سبابه او اثر جوهر استامپ شعبه اخذ رأی دیگری مشاهده شود، از وی رأی‌گیری نخواهد شد.
۳ – کنترل شرط احراز توطن : به استناد بند (۳) ماده (۲۵) و تبصره ذیل آن، اعضای شعبه ثبت‌نام و اخذ رای به روش‌های مقتضی کنترل می‌نمایند که شخص رأی دهنده و یا افراد تحت تکفل وی (همسر و فرزندان) حداقل یک سال متوالی متصل به زمان اخذ رأی در محل سکونت داشته باشد.
به استناد قسمت اخیر بند (۳) ماده (۲۵) قانون، در شهرهای بالای یکصد هزار نفر جمعیت نیازی به احراز سکونت نمی‌باشد.
ج – مرحله ثبت نام
۱ – پس از انجام مرحله کنترل و حصول اطمینان از اینکه شناسنامه متعلق به مراجعه کننده است و واجد شرایط رأی دادن می‌باشد، یک نفر از منشی‌ها نسبت به ثبت مشخصات وی بر اساس مندرجات شناسنامه بر روی برگ تعرفه اقدام و پس از اخذ اثر انگشت رأی‌دهنده روی برگ تعرفه، آن را با قید تاریخ با مهر انتخابات ممهور و امضا می‌نماید.
۲ – متصدی ثبت نام، شناسنامه رأی دهنده را نیز به مهر انتخابات ممهور و به وی تحویل می‌نماید.
د – مرحله اخذ رأی
۱ – پس از ثبت نام از رأی دهنده، متصدی ثبت‌نام برگ رای را بعد از ممهور نمودن به مهر انتخابات از محل نقطه چین از تعرفه انتخاباتی جدا می‌کند و به رأی دهنده تسلیم می‌نماید تا رای دهنده اسم نامزد یا نامزدهای مورد نظر خود را حداکثر به تعداد اعضای اصلی شورا بر روی آن بنویسد، تا کند داخل صندوق بیاندازد و از درب خروجی شعبه خارج شود. بدیهی است تعرفه‌های انتخاباتی در محل شعبه باقی می‌ماند و باید در نگهداری و حفاظت آنها دقت و مراقبت کامل به عمل آید.
۲ – نماینده فرماندار و اعضای شعبه ثبت‌نام و اخذ رأی باید ترتیبی اتخاذ نمایند که رأی نویسی مخفی باشد و به صورت کاملاً آزاد و بدون اعمال نفوذ شخص دیگری انجام پذیرد و هیچ یک از اعضای شعبه و نماینده فرماندار و مأمورین انتظامی و نماینده هیأت نظارت و اصولا کلیه افرادی که به هر گونه در شعبه وظیفه‌ای بر عهده دارند حق نوشتن رأی برای اشخاص را ندارند.
در صورتی که برای نوشتن رأی نیاز به فرد دیگری باشد، رای دهنده بایستی از وجود افراد خارج از شعبه که مورد اعتماد وی هستند، استفاده نماید و اعضای شعبه نیز کنترل نمایند تا عمل خلاف قانون انجام نگیرد.
۳ – نماینده هیأت نظارت حق دخالت در امور اجرایی انتخابات را ندارد و در صورت مشاهده ارتکاب به تخلفات موضوع ماده (۶۷) قانون موظف است مراتب را به اعضای شعبه و نماینده فرماندار تذکر دهد و آنان ضمن بررسی موضوع باید فرد یا افراد خاطی را توسط مأمورین انتظامی حاضر در شعبه جلب و مراتب را صورتجلسه نمایند و همراه خاطی تحویل مقام‌های قضایی دهند.
ه – مرحله قرائت و شمارش آرا
یکم- شیوه دستی [اصلاحی ۱۳۸۱/۱۱/۲۷]
اعضای شعبه پس از انقضای مدت اخذ رای در صورت حصول اطمینان از اینکه کلیه مراجعه‌کنندگان رأی خود را در صندوقهای رای انداخته‌اند و دیگر کسی برای دادن رای در محل شعبه حضور ندارد، بلافاصله پس از شمارش تعرفه‌ها و ثبت تعداد آن در صورتجلسه، با حضور نماینده فرماندار و نماینده هیأت نظارت، شمارش و قرائت آرا را به ترتیب ذیل آغاز می‌نمایند:
۱ – ابتدا رییس یا نایب رییس شعبه اخذ رأی با همکاری یکی از منشی‌ها لاک و مهر (پلمب) صندوق اخذ رأی را باز و تعداد برگهای داخل صندوق را بدون اینکه قرائت شود شمارش می‌کنند و پس از تطبیق تعداد آنها با تعداد برگهای تعرفه به یکی از دو حالت زیر عمل می‌نماید:
الف – چنانچه تعداد اوراق رأی داخل صندوق بیشتر از تعداد تعرفه‌ها باشد بر اساس بند «ج» ماده (۲۰) قانون، به تعداد اضافی ابتدا از اوراق غیر چاپی و متفرقه و سپس از مجموع برگهای رأی، بدون اینکه خوانده شود برمی‌دارند و جمله «باطل شد» را در پشت آن قید و تعداد آن را در صورتجلسه اخذ رأی نیز درج و در پایان ضمیمه صورتجلسه می‌نمایند.
ب – در صورتی که تعداد اوراق رأی داخل صندوق مساوی یا کمتر از تعداد تعرفه‌ها باشد، اقدام خاصی صورت نمی‌گیرد و فقط مراتب در صورتجلسه درج می‌شود.
۲ – پس از اینکه شمارش آرا به ترتیب یادشده انجام شد، قرائت آرا با رعایت مواد (۱۹)، (۲۰)، (۲۱)،(۲۲) و (۲۳) قانون و بندها و تبصره‌های ذیل آنها انجام خواهد شد.
دوم- با استفاده از سیستم رایانه‌ای در شعبه: [الحاقی ۱۳۸۱/۱۱/۲۷]
چنانچه با توافق وزارت کشور و هیأت مرکزی نظارت مقرر شده باشد که کار قرائت و شمارش آرا با سیستم رایانه‌ای انجام شود اعضای شعبه پس از انقضای مدت اخذ رای و حصول اطمینان از اینکه کلیه مراجعه کنندگان رای خود را در صندوقهای رای انداخته‌اند و دیگر کسی برای رای دادن در محل شعبه حضور ندارد با حضور نماینده فرماندار و ناظر هیأت نظارت کار شمارش آرا را به شرح زیر انجام می‌دهند:
۱- ابتدا رییس یا نایب رییس شعبه اخذ رای با همکاری یکی از منشی‌ها لاک و مهر (پلمب) صندوق اخذ رای را باز و تعداد برگهای داخل صندوق را بدون اینکه قرائت شود شمارش می‌کنند و پس از تطبیق تعداد آنها با تعداد برگهای تعرفه به یکی از دو حالت زیر عمل می‌نماید:
۱.۱- چنانچه تعداد اوراق رای داخل صندوق بیشتر از تعداد تعرفه‌ها باشد براساس بند «ج» ماده (۲۰) قانون، به تعداد اضافی ابتدا از اوراق غیرچاپی و متفرقه و سپس از مجموع برگهای رای، بدون اینکه خوانده شود برمی‌دارند و جمله «باطل شد» را در پشت آن قید و تعداد آن را در صورت جلسه اخذ رای نیز درج و در پایان ضمیمه صورت جلسه می‌نمایند.
۱.۲- درصورتی که تعداد اوراق رای داخل صندوق مساوی یا کمتر از تعداد تعرفه‌ها باشد، اقدام خاصی صورت نمی‌گیرد و فقط مراتب در صورت جلسه درج می‌شود.
۲- پس از اینکه شمارش آرا به ترتیب یادشده انجام شد، قرائت آرا با رعایت مواد (۱۹)، (۲۰)، (۲۱)، (۲۲) و(۲۳) قانون و بندها و تبصره های ذیل آنها انجام خواهد شد.
۳- چنانچه امکانات رایانه‌ای در محل شعبه فراهم شده باشد علاوه بر ورود اطلاعات حاصل از شمارش آرا توسط کاربر نتایج قرائت آرای هر یک از نامزدها نیز وارد سیستم رایانه‌ای می‌گردد. در پایان نتایج کلی شمارش و قرائت آرای شعبه توسط رایانه ارایه و طی صورت جلسه به امضای کاربر، اعضای شعبه، نماینده، فرماندار و ناظر شعبه می‌رسد.
سوم- با استفاده از سیستم رایانه در محل استقرار دستگاه‌ها: [الحاقی ۱۳۸۱/۱۱/۲۷]
۱- چنانچه با توافق وزارت کشور و هیأت مرکزی نظارت مقرر شده باشد که کار قرائت و شمارش آرا با سیستم رایانه‌ای انجام شود اعضای شعبه پس از انقضای مدت اخذ رای و حصول اطمینان از اینکه کلیه مراجعه‌کنندگان رای خود را در صندوقهای رای انداخته‌اند و دیگر کسی برای رای دادن در محل شعبه حضور ندارند با حضور نماینده فرماندار و ناظر، هیأت نظارت کار شمارش آرا را به شرح زیر انجام می‌دهند:
۲- ابتدا رییس یا نایب رییس شعبه اخذ رای با همکاری یکی از منشی‌ها لاک و مهر (پلمب) صندوق اخذ رای را باز و تعداد برگهای داخل صندوق را بدون اینکه قرائت شود شمارش می‌کنند و پس از تطبیق تعداد آنها با تعداد برگهای تعرفه به یکی از دو حالت زیر عمل می‌نمایند:
۲.۱- چنانچه تعداد اوراق رای داخل صندوق بیشتر از تعداد تعرفه‌ها باشد براساس بند «ج» ماده (۲۰) قانون، به تعداد اضافی ابتدا از اوراق غیرچاپی و متفرقه و سپس از مجموع برگهای رای، بدون اینکه خوانده شود برمی‌دارند و جمله «باطل شد» را در پشت آن قید و تعداد آن را در صورت جلسه اخذ رای نیز درج و در پایان ضمیمه صورت جلسه می‌نمایند.
۲.۲- در صورتی که تعداد اوراق رای صندوق مساوی یا کمتر از تعداد تعرفه‌های باشد، اقدام خاصی صورت نمی‌گیرد و مراتب درصورت جلسه درج می‌شود.
۳- پس از اینکه شمارش آرا به ترتیب یادشده انجام شد، قرائت آرا با رعایت مواد (۱۹)، (۲۰) (۲۱)، (۲۲) و(۲۳) قانون و بندها و تبصره‌های ذیل آنها انجام خواهد شد.
۴- چنانچه امکانات رایانه‌ای در محل شعبه فراهم نباشد، اعضای شعبه ثبت‌نام و اخذ رای موظفند همراه با نماینده فرماندار، بخشدار، ناظر شعبه و مامورین محافظ صندوق، صندوق یا صندوقهای محتوی تعرفه و آراء را برای قرائت و شمارش آراء به محل استقرار سیستم رایانه‌ای که از قبل مشخص شده است حمل نمایند.
درصورت عدم امکان حضور تمامی اعضای شعبه، حضور رییس یا نایب رییس آن الزامی‌است.
۵- پس از رسیدن مسئولان شعبه و صندوق اخذ رای به محل استقرار سیستم رایانه‌ای، صندوق اخذ رای باز و از آرای ریخته شده در آن که قبلا آرای باطله ماخوذه و باطله غیر ماخوذه از آنها جدا شده است علاوه بر ورود اطلاعات حاصل از شمارش آرا توسط کاربر نتایج قرائت آرای هر یک از نامزدها نیز وارد سیستم رایانه‌ای می‌گردد و در پایان نتایج کلی شمارش و قرائت آرای شعبه توسط رایانه ارایه و طی صورت جلسه‌ای به امضای کاربر، اعضای شعبه، نماینده فرماندار و ناظر شعبه می‌رسد.
و – مرحله تنظیم صورتجلسه
پس از خاتمه شمارش و قرائت آرا، صورتجلسه اخذ رأی شعبه در پنج نسخه تنظیم و سپس تعداد رأی هر یک از نامزدها در صورتجلسه قید می‌شود.
پس از انجام این کار، صورتجلسه به امضای نماینده فرماندار و اعضای شعبه اخذ رأی و نماینده هیأت نظارت می‌رسد و بلافاصله کلیه اوراق و مدارک انتخاباتی و یک نسخه از صورتجلسه تنظیمی داخل صندوق رأی قرار داده می‌شوند و پس از لاک و مهر (پلمب)شدن صندوق یا صندوق‌ها، اعضای شعبه اخذ رأی به اتفاق نماینده فرماندار و به همراه نماینده هیأت نظارت و مأموران محاظ صندوق، صندوق یا صندوقهای رأی را همراه با یک نسخه از صورتجلسه نتایج آرای شعبه و سایر مدارک رسما تحویل هیأت اجرایی می‌دهند. از سه نسخه باقیمانده صورتجلسه نتایج آرا، یک نسخه تحویل نماینده هیأت نظارت، یک نسخه تحویل نماینده فرماندار و یک نسخه نیز تحویل رییس شعبه می‌شود.
اگر در روز اخذ رأی مسائل و مشکلاتی پدید آید باید در قسمت انتهای صورتجلسه نوشته شود و به امضای اعضای شعبه، نماینده فرماندار و نماینده هیأت نظارت شهرستان برسد.
تبصره ۱ ـ [الحاقی ۱۳۸۵/۶/۱۵]
چنانچه صندوق اخذ رأی به گونه ای ساخته شده باشد که نیازی به لفاف نداشته باشد، پس از بستن آن فقط محل یا محلهای تعیین شده بر روی صندوق در مراحل مختلف برنامه اخذ رأی با مهر انتخابات لاک و مهر (پلمب) خواهد شد.
تبصره ۲ ـ [الحاقی ۱۳۸۵/۶/۱۵]
در اجرای ماده (۶۶) قانون در صورت اعزام بازرس یا بازرسان ثابت وزارت کشور به شعب ثبت نام و اخذ رأی، آنان موظفند در کلیه مراحل برنامه روز اخذ رأی و قرائت و شمارش آرا و اعلام نتایج و تنظیم صورتجلسه حضور یافته و تمامی نسخه‌های صورتجلسه شعبه را امضا کنند.
ماده ۶۷ مکرر- [الحاقی ۱۳۸۱/۱۱/۲۷]
هرگاه بعضی از شعب ثبت‌نام و اخذ رای به علل مختلف از عهده قرائت آرا و تکمیل صورتجلسه بر نیایند هیأتهای اجرایی می‌توانند مستقیما یا با تعیین افراد جدید نسبت به شمارش و قرائت آرا و تکمیل صورت جلسه شعبه مذکور اقدام نمایند.
ماده ۶۸ – هیأت اجرایی پس از دریافت صندوق یا صندوقهای محتوی آرا و مدارک و صورتجلسات شعب ثبت‌نام و اخذ رأی حوزه انتخابیه، در حضور اعضای هیأت نظارت شهرستان نسبت به تنظیم صورتجلسه نتیجه اخذ رأی در حوزه انتخابیه اقدام می‌نماید و یک نسخه از صورتجلسه را برای انتشار آگهی نتیجه انتخابات به فرماندار تحویل می‌دهد.
ماده ۶۹ – فرماندار موظف است بلافاصله پس از دریافت صورتجلسه نتیجه اخذ رأی از هیأت اجرایی شهرستان نسبت به تنظیم آگهی نتیجه انتخابات و انتشار آن در حوزه انتخابیه اقدام نماید.
فصل هفتم – بررسی شکایات
ماده ۷۰ – به استناد ماده (۵۲) قانون، هیأتهای اجرایی موظفند از تاریخ اعلام نهایی صلاحیت داوطلبان تا دو روز پس از اعلام نتیجه اخذ رأی انتخابات، شکایات واصله را بپذیرند و ظرف پنج روز به آنها رسیدگی نمایند.
بنابراین چنانچه در مهلت یادشده شکایتی از حوزه انتخابیه به هیأت اجرایی شهرستان واصل شود، هیأت مذکور موظف است حداکثر ظرف پنج روز پس از وصول هر شکایت در جلسه مشترک با هیأت نظارت شهرستان به آن رسیدگی و مراتب را صورتجلسه نمایند.
تبصره ۱ – شکایاتی قابل طرح و بررسی می‌باشد که نام ونام خانوادگی، نام پدر، آدرس محل کار یا‌سکونت شاکی که هویت وی را آشکار می‌نماید، دارا باشند.
تبصره ۲ – هیأت اجرایی پس از پایان مهلت دریافت و رسیدگی به شکایات، چنانچه هیچ گونه شکایتی از انتخابات دریافت ننموده باشد، مراتب عدم وصول شکایت را نیز صورتجلسه می‌نماید.
ماده ۷۱ – هیأت اجرایی موظف است پس از اتمام مهلت رسیدگی به شکایات، بلافاصله با توجه به شکایات دریافتی و بررسی کلی چگونگی برگزاری انتخابات، نظریه خود در مورد چگونگی برگزاری و پیشنهاد تأیید یا ابطال انتخابات حوزه انتخابیه را طی صورتجلسه‌ای به هیأت نظارت شهرستان اعلام نماید.
تبصره ۱ – چنانچه بررسی شکایات منجر به ابطال آرای شعبه یا شعبی از حوزه انتخابیه شود که در سرنوشت انتخابات مؤثر باشد، هیأت اجرایی شهرستان موظف است آرای باطل شده را در نتایج قبلی دخالت داده و نتیجه جدید به دست آمده از آن را در صورتجلسه مذکور منظور نماید.
تبصره ۲ – پیشنهاد ابطال کل انتخابات یا آرای شعبه یا تعدادی از شعب می‌باید مستدل و بر اساس مواد قانون باشد.
ماده ۷۲ – هیأت نظارت شهرستان موظف است حداکثر ظرف پنج روز پس از وصول نظریه هیأت اجرایی شهرستان در خصوص برگزاری انتخابات، به شرح زیر اقدام نماید:
به بعد باتوجه به دو وضعیت (الف) و (ب)، اقدامات در دو مسیر جداگانه ولی به صورت موازی و همزمان ادامه خواهد یافت.
ماده ۷۳ – اقدامات مربوط به وضعیت (الف):
۱ – فرماندار موظف است پس از وصول صورتجلسه هیأت نظارت شهرستان مبنی بر تأیید صحت برگزاری انتخابات، مراتب را از طریق انتشار آگهی، به آگاهی اهالی حوزه انتخابیه برساند و یک نسخه از آگهی منتشر شده را برای هیأت نظارت استان ارسال نماید.
۳ – هیأت نظارت استان موظف است حداکثر ظرف (۱۵) روز از وصول شکایت معترضان، بر اساس ماده (۵۶) و با رعایت ماده (۵۸) قانون نتیجه قطعی و نهایی انتخابیه را به فرماندار مربوط اعلام نماید.
چنانچه در پایان مهلت دریافت شکایات، هیأت نظارت استان شکایتی دریافت نکرد موظف است بلافاصله مراتب و عدم وصول شکایت را هم برای اقدام بعدی به فرماندار اعلام نماید.
۴ – فرماندار موظف است نظر قطعی و نهایی هیأت نظارت استان درخصوص تأیید یا عدم تأیید صحت برگزاری انتخابات را از طریق انتشار آگهی، به آگاهی اهالی حوزه انتخابیه برساند.
ماده ۷۴ – اقدامات مربوط به وضعیت (ب):
۱ – هیأت نظارت استان موظف است حداکثر ظرف پنج روز از وصول صورتجلسه هیأت نظارت شهرستان مبنی بر پیشنهاد ابطال کل انتخابات و یا ابطال یک یا چند شعبه مؤثر در سرنوشت انتخابات، موضوع رابررسی و نتیجه را صورتجلسه نماید.
چنانچه نتیجه بررسی‌ها حاکی از تأیید صحت برگزاری انتخابات با همان نتیجه اعلام شده قبلی باشد، مراتب را بلافاصله از طریق هیأت نظارت شهرستان به فرماندار اعلام می‌نماید.
در غیر این صورت چنانچه نظر بر ابطال و یا تغییر سرنوشت انتخابات باشد، صورتجلسه تنظیمی را به‌منظور اظهار نظر نهایی به هیأت مرکزی نظارت ارسال می‌دارد.
۲ – فرماندار موظف است پس از وصول نظریه هیأت نظارت استان مبنی بر تأیید صحت برگزاری انتخابات مراتب را از طریق انتشار آگهی به آگاهی اهالی حوزه انتخابیه برساند.
۳ – هیأت مرکزی نظارت حداکثر ظرف پنج روز از وصول نظریه هیأت نظارت استان درخصوص ابطال انتخابات و یا تغییر سرنوشت آن، نظر قطعی و نهایی خود را طی صورتجلسه‌ای به هیأت نظارت استان اعلام می‌نماید.
۴ – هیأت نظارت استان موظف است بلافاصله پس از وصول جلسه نظریه هیأت مرکزی نظارت، مراتب را از طریق هیأت نظارت شهرستان به فرماندار اعلام نماید.
۵ – فرماندار موظف است پس از وصول صورتجلسه نظریه هیأت مرکزی نظارت، نتیجه قطعی و نهایی انتخابات را از طریق انتشار آگهی، به آگاهی اهالی حوزه انتخابیه برساند.
ماده ۷۵ – کلیه اقدامات هیأتهای نظارت شهرستان و استان با رعایت ماده (۵۹) قانون معتبر است.
ماده ۷۶ – فرماندار موظف است پس از انتشار آگهی نتیجه قطعی و نهایی انتخابات حوزه‌های انتخابیه، یک نسخه از هریک از این آگهی‌ها را به ستاد انتخابات استانداری و یک نسخه را نیز به ستاد انتخابات کشور ارسال نماید.
فصل هشتم – صدور کارت عضویت اعضا و امحای اوراق انتخاباتی
ماده ۷۷ – کارت عضویت اعضای شوراها با امضای فرماندار و مهر فرمانداری صادر می‌شود.
تبصره – کارت عضویت فقط برای اعضای اصلی شورا صادر می‌شود.
ماده ۷۸ – فرماندار موظف است پس از وصول دستور امحای آرا و اوراق انتخابات شوراها از ستاد انتخابات کشور، حتی الامکان با حضور اعضای هیأتهای اجرایی و نظارت، نسبت به امحای اوراق تعرفه و برگهای رأی مصرف شده حوزه انتخابیه در صورتی که کارت عضویت اعضای آن صادر شده باشد به نحو مقتضی اقدام و مراتب را صورتجلسه و نتیجه را به ستاد انتخابات استانداری اعلام نماید.
ماده ۷۹ – دستورالعمل اجرایی و فرم‌های مربوط به این آیین‌نامه پس از تصویب وزیر کشور قابل اجرا می‌باشد.
این متن جانشین تصویبنامه شماره ۱۲۱۱۴۴ت۱۷۱۷۹ه مورخ ۱۳۷۵.۱۰.۱۲ می‌شود و از تاریخ تصویب لازم الاجرا است.
محمدرضا عارف – معاون اول رییس جمهور