آیین‌نامه اجرایی تشکیلات، انتخابات داخلی و امور مالی شورای اسلامی بخش

تاریخ تصویب: ۱۳۷۸/۰۱/۱۱
تاریخ انتشار: ۱۳۷۸/۰۲/۰۹

شماره ۱۷۶۱ت۲۱۰۶۸ه – ۱۳۷۸.۰۱.۲۴

‌هیأت وزیران در جلسه مورخ ۱۳۷۸/۱/۱۱ بنا به پیشنهاد وزارت کشور و به استناد ماده (۹۴) قانون تشکیلات وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی‌ کشور و انتخاب شهرداران مصوب ۱۳۷۵.۳.۱ آیین‌نامه اجرایی تشکیلات انتخابات داخلی و امور مالی شوراهای اسلامی بخش را به شرح زیر‌ تصویب نمود:


‌ماده ۱ – در این آیین‌نامه جهت رعایت اختصار به جای عبارت قانون تشکیلات وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران‌ مصب ۱۳۷۵.۳.۱ عبارت قانون شوراهای اسلامی کشور و به جای عناوین شورای اسلامی بخش و حوزه انتخابیه شورای اسلامی بخش به ترتیب از‌ کلمه‌های شورا و بخش استفاده می‌شود.


‌ماده ۲ – [اصلاحی ۱۳۸۰/۱۱/۱۴]
اعضای شورا، موظفند ظرف یک هفته پس از انتخاب از سوی اعضای شورای اسلامی روستای متبوع خود در تاریخی که بخشدار به طور‌ کتبی اعلام می‌نماید به ریاست مسن‌ترین عضو و با حضور حداقل دو سوم از نمایندگان منتخب شوراهای اسلامی روستایی و بخشدار تشکیل جلسه‌ دهند (‌عدم حضور بخشدار مانع از تشکیل جلسه نخواهد بود) و از بین خود هیأت رییسه شورا را انتخاب نمایند.


‌ماده ۳ – سمت اعضا در شورا عبارت از رییس، نایب رییس و حداقل یک منشی می‌باشد که برای مدت دو سال از سوی اعضا انتخاب می‌شوند.


‌ماده ۴ – سلب عضویت هر عضو شورای اسلامی بخش از شورای اسلامی روستای ذی‌ربط، باعث سلب عضویت او از شورای اسلامی بخش نیز‌ خواهد شد.


‌ماده ۵ – فرد یا افرادی که از عضویت شورا خارج می‌شوند موظفند حداکثر ظرف مدت یک هفته پس از قطعیت یافتن خروج از شورا کارت عضویت‌ خود را تحویل بخشداری ذی‌ربط نمایند و رسید دریافت دارند.


‌ماده ۶ – مهر شورا، حداکثر ظرف یک هفته پس از شروع به کار رسمی شورا، توسط بخشدار، تحویل رییس شورا خواهد شد.


‌ماده ۷ – اعضای شورا حق تفویض اختیارات خود به سایرین اعم از عضو و غیر عضو را ندارند .


‌ماده ۸ – [اصلاحی ۱۳۸۰/۱۱/۱۴]
رییس شورا مانند سایر اعضا دارای یک حق رای می‌باشد و وظایف او عبارت از تنظیم و پیشنهاد بودجه تعیین زمان‌ و اداره جلسات عادی، فوق العاده شورا و در صورت لزوم دعوت از اعضا جهت شرکت در جلسات، تقسیم کار بین اعضا برای پیگیری مصوبات دفاع از‌ حقوق و منافع شورا در مقابل غیر و اقامه دعوی در خواست گزارش کار از اعضا، امضاء و مهر کردن اسناد و مکاتبات شورا ایجاد هماهنگی با شوراهای‌ اسلامی روستایی حوزه بخش و ارتباط بین شورا با دهداری بخشداری و سایر دستگاههای اجرایی می‌باشد.

‌تبصره – در صورت عدم حضور رییس شورا، وظایف او را نایب رییس شورا انجام می‌دهد.


‌ماده ۹ – [اصلاحی ۱۳۸۰/۱۱/۱۴]
وظایف منشی یا منشیان شورا عبارت از تهیه و تدوین صورت جلسات، تهیه متن نامه‌ها، ثبت و شماره گذاری آنها، تهیه گزارش عملکرد شورا‌ حفظ و نگهداری دفاتر و صورت جلسات در محل شورا، انجام امور خزانه‌داری شورا از قبلی مسئولیت حسابداری، همکاری با رییس شورا، در تنظیم‌ بودجه پیشنهادی و اصلاح یا متمم آن، تنظیم صورتهای مالی شورا، ثبت و ضبط صورت کلیه اموال و داراییهای شورا، حسابرسی اولیه از فعالیتهای مالی شورا از‌قبیل در آمدها، هزینه‌ها و موجودی در پایان هر سال مالی بر طبق فرمهای دریافتی می‌باشد.

‌تبصره ـ در صورت غیبت منشی یا منشیان شورا، وظایف آنان توسط نایب رییس شورا انجام می‌شود.


‌ماده ۱۰ – جلسات شورا با حضور حداقل (۴) عضو تشکیل می‌شود و تصمیمات آن، حداقل با (۳) رای موفق، معتبر می‌باشد .


ماده ۱۱ – [اصلاحی ۱۳۸۰/۱۱/۱۴]
حفظ و نگهداری دفاتر، اسناد و مدارک و اموال شورا باید در مکان مشخص و مناسب باشد.


ماده ۱۲ – [اصلاحی ۱۳۸۰/۱۱/۱۴]
جلسات شورا به طور مستمر ماهی، دوبار و در مکان مناسبی تشکیل می‌شود و در صورت نیاز، جلسات فوق العاده و اضطرای شورا با پیشنهاد فرماندار،‌ بخشدار، رییس شورا و یا سه نفر از اعضا تشکیل می‌گردد.


‌ماده ۱۳ –  [اصلاحی ۱۳۸۰/۱۱/۱۴]
هر گاه شورا اطلاع و یا نظر خواهی از شوراهای اسلامی روستاها را در زمینه موضوع یا موضوعاتی ضروری تشخیص دهد می‌تواند اقدام به‌ تشکیل جلسه عمومی نماید.


ماده ۱۴ – [اصلاحی ۱۳۸۰/۱۱/۱۴]
شورا با رعایت مصالح نظام و اطلاع بخشداری ذی‌ربط می‌تواند فعالیتهای سالانه و همچنین برنامه‌های آتی شورا را که جنبه عمومی دارد با‌ وسایل ممکن به اطلاع اهالی روستاها برساند .


ماده ۱۵ – [اصلاحی ۱۳۸۰/۱۱/۱۴]
موضوع یا موضوعات مختلف قابل طرح در شورا با تشخیص رییس یا درخواست هر یک از اعضا و یا تقاضای کتبی فرماندار یا بخشدار ذی‌ربط و یا سایر دستگاههای دولتی وظیفه مند در بخش و روستا در دستور کار شورا قرار می‌گیرد.

تبصره- [الحاقی ۱۳۸۰/۱۱/۱۴]
تقدم و تاخر طرح موضوعات جلسه با شورا می باشد.


‌ماده ۱۶ – صورت جلسات شورا باید به گونه‌ای تنظیم شود که در آن تاریخ و دستور کار هر جلسه اسامی اعضای حاضر و غایب تعداد آرای مثبت و‌ منفی اعضا به هر یک از موضوعات مورد بحث اسامی مدعوین و حاضرین به همراه رئوس مطالب مطروحه در جلسه و تمامی مصوبات آمده باشد.

‌تبصره ۱ – کلیه اعضا حاضر باید ذیل صورت جلسات شورا را امضا و یا مهر نمایند.

‌تبصره ۲ – مدعوین حاضر در صورت تشخیص شورا می‌توانند ذیل صورت جلسات را امضا، انگشت و یا مهر نمایند.


‌ماده ۱۷ – شورا موظف است در پایان هر جلسه نسخه‌ای از کلیه مصوبات خود در آن جلسه و در صورت نیاز به پیوست سوابق و مطالب مفید دیگر را‌ جهت اطلاع بخشداری ذی‌ربط ارسال دارد. همچنین نسخه‌ای از مصوباتی که مربوط به دستگاههای دیگر است را به آن دستگاه ارسال نماید.


‌ماده ۱۸ – [اصلاحی ۱۳۸۰/۱۱/۱۴]
شورا موظف است در پایان نیمه دوم فروردین هر سال گزارش کار سالیانه خود را طبق فرمهای ارسالی از وزارت کشور در دو نسخه تنظیم و نسخه اصل را‌جهت اطلاع بخشداری محل و نسخه دوم را به عنوان سابقه در بایگانی شورا ثبت و نگهداری نماید.


‌ماده ۱۹ – تمامی مکاتبات شورا باید طبق فرمهای دریافتی دارای تاریخ، شماره ثبت در دفتر شورا، نام کامل گیرنده و موضوع نامه باشد و حداقل در سه‌ نسخه تنظیم شود و نسخه اول برای اداره یا سازمان مورد نظر و نسخه دوم جهت بخشداری محل ارسال و نسخه سوم به عنوان سابقه در بایگانی شورا‌ نگهداری شود.


‌ماده ۲۰ – تمامی مکاتبات شورا باید در سربرگ رسمی و ممهور به مهر شورا و امضای رییس و در صورت غیبت او امضای نایب رییس شورا باشد.


‌ماده ۲۱ – [اصلاحی ۱۳۸۰/۱۱/۱۴]
شورا باید دارای دفاتر مجزایی جهت ثبت صورت جلسات و حضور و غیاب اعضا در جلسات و نامه‌های دریافتی و ارسالی باشد.


ماده ۲۲ـ [اصلاحی ۱۳۸۰/۱۱/۱۴]
مصوبات شورا به استثنای عوارض موضوع ماده (۷۷) قانون از تاریخ ابلاغ به مراجع ذی‌ربط لازم‌الاجرا است.


‌ماده ۲۳ – [اصلاحی ۱۳۷۸/۱۲/۱۵]
در صورت نیاز به حضور بخشدار و یا دهداران مربوطه در جلسات شورا می‌تواند طی دعوتنامه کتبی و با تعیین زمان دستور کار جلسه جهت‌ شرکت دعوت به عمل آورد و بخشدار یا هر یک از دهداران موظف به شرکت در جلسه مزبور می‌باشند.

‌تبصره- [اصلاحی ۱۳۸۰/۱۱/۱۴]
در صورت خودداری بخشدار و یا هریک از دهداران از شرکت در جلسه بدون عذر موجه شورا می‌تواند طی در خواست کتبی از مقام بالاتر‌ تقاضای تذکر به بخشدار و یا دهدار و در صورت تکرار مجدد درخواست توبیخ وی را از مقام ذی‌ربط نماید.


‌ماده ۲۴ – [اصلاحی ۱۳۷۸/۱۲/۱۵]
در صورت در خواست کتبی فرماندار و یا بخشدار ذی‌ربط شورا، مبنی بر تشکیل جلسه، شامل زمان دستور کار و ضرورت تشکیل جلسه‌ شورا موظف به برگزاری جلسه فوق العاده می‌باشد.


‌ماده ۲۵ – [اصلاحی ۱۳۷۸/۱۲/۱۵]
شورا در صورت نیاز و با مسئولیت خود می‌تواند به منظور مشورت در زمینه موضوع یا موضوعاتی که در دستور کار خود قرار داده است ،‌ از‌ نماینده دستگاههای دولتی ذی‌ربط و یا شخص و یا اشخاص غیر عضو دعوت به همکاری نماید.


‌ماده ۲۶ – [اصلاحی ۱۳۷۸/۱۲/۱۵]
شورا می‌تواند در ارتباط با وظایف خود اطلاعات مورد نیاز را از دستگاهها، ادارات و سازمانهای دولتی درخواست نماید و آن ادارات و‌سازمانها موظف به همکاری می‌باشند.


‌ماده ۲۷ – [اصلاحی ۱۳۷۸/۱۲/۱۵]
شورا موظف است یک ماه قبل از انقضای مدت قانونی خود صورتی از کلیه فعالیتها، طرحها و برنامه هایی که در طول دوره فعالیت قانونی به‌اجرا گذارده است و یا در دست اجرا دارد در دو نسخه تهیه و نسخه اول را برای بخشداری ذی‌ربط ارسال و نسخه آخر را برای ثبت در سوابق شورا‌ نگهداری نماید.


‌ماده ۲۸ – [اصلاحی ۱۳۷۸/۱۲/۱۵]
در صورتی که هر یک از اعضا بنا به دلایلی از عضویت شورا خارج شود، شورا موظف است در اولین جلسه پس از قطعیت یافتن خروج آن‌ عضو، مراتب را کتبا” به بخشداری محل گزارش دهد تا بخشداری از اعضای علی البدل با احتساب آرای آنان دعوت به شرکت در جلسات و طی مراحل‌ مورد نیاز مانند صدور کارت شناسایی و اطلاع از سمت عضو جدید در شورا را بنماید.

‌تبصره – [اصلاحی ۱۳۸۰/۱۱/۱۴]
در صورتی که عضو خارج شده از شورا رییس یا نایب رییس شورا باشد، شورا باید در اولین» جلسه حسب مورد، رییس یا‌ نایب رییس را برای مدت باقی مانده هیأت رییسه انتخاب نماید.


‌ماده ۲۹ – [اصلاحی ۱۳۸۰/۱۱/۱۴]
هرگاه عضوی بیش از ۶ جلسه متوالی و یا دوازده جلسه غیر متوالی در طول یک سال، بدون داشتن عذر موجه (‌به تشخیص شورا) در‌ جلسات شورا شرکت نکند مستعفی‌ شناخته می‌شود.


‌ماده ۳۰ – [اصلاحی ۱۳۷۸/۱۲/۱۵]
شورا می‌تواند در صورت تمایل اهالی و سایر اشخاص حقیقی و حقوقی و مؤسسات دولتی و غیر دولتی به پرداخت کمک بلاعوض برای‌ اجرای برنامه‌ها و طرح‌های شورا، این کمک‌ها را از طریق واریز به حسابهای افتتاح یافته، دریافت نماید.

‌تبصره – کمکهای نقدی می‌باید از سوی اهالی به حسابهای تعیین شده واریز و کمکهای غیر نقدی در زمره اموال در اختیار شورا و یا سایر مصارف‌ منظور شده و در بدو دریافت ثبت شود.


‌ماده ۳۱ – [اصلاحی ۱۳۸۰/۱۱/۱۴]
تمامی درآمدهای شورا، اعم از کمکهای بلاعوض مردم، عوارض دریافتی از اهالی کمک‌های دولتی (در صورت تخصیص) برای اجرای‌ برنامه‌های عمرانی و سایر ردیفهای دریافتی، باید بر طبق برنامه هایی که قبلاً به صورت بودجه سالانه و در قالب طرح‌های عمرانی و یا مصارف جاری به‌ تصویب شورا رسیده است و با رعایت قوانین و مقررات مربوطه به مصرف عمران و آبادانی روستاهای بخش برسد.

تبصره – [اصلاحی ۱۳۸۰/۱۱/۱۴]
در صورت نیاز به اجرای برنامه جدید در طی ایام سال و پس از تصویب بودجه سالانه، شورا می‌تواند به صورت اصلاح و متمم بودجه سالانه، آن‌ برنامه را تنظیم و اجرا نماید.


‌ماده ۳۲ – [اصلاحی ۱۳۸۰/۱۱/۱۴]
شورا موظف است به منظور حفظ و نگهداری کلیه وجوه دریافتی و در آمدهایی که در طول هر دوره فعالیت قانونی تحصیل می‌نماید،‌ حسابی را در نزد یکی از نزدیک‌ترین شعب بانکهای کشور به نام شورا افتتاح نماید.


‌ماده ۳۳ – [اصلاحی ۱۳۸۰/۱۱/۱۴]
هر گونه برداشت از حساب موجودی و اعتبارات شورا، باید در قالب بودجه سالانه و طرحها و مخارجی که از قبل به تصویب شورا رسیده‌ است و با امضای رییس و منشی شورا و مهر شورا باشد.


‌ماده ۳۴ ـ [اصلاحی ۱۳۸۰/۱۱/۱۴]
شورا باید در پایان هر سال مالی، تراز نامه مالی خود را طبق فرمهای ارسالی از وزارت کشور برای اطلاع عموم اهالی به طریق ممکن انتشار دهد.


‌ماده ۳۵ – [اصلاحی ۱۳۸۰/۱۱/۱۴]
شورا موظف است در پایان هر سال شمسی و با توجه به برنامه‌ریزیهای چهارساله دوره خود و برآورد عواید و درآمدهای سال آتی، بودجه‌ جاری و عمرانی شورا برای سال آینده را حداکثر تا پایان سال تنظیم نماید و نسخه اصلی را برای بخشدار محل و نسخه دوم را برای سابقه در دفاتر شورا‌ نگهداری نماید.

‌تبصره ۱ – [اصلاحی ۱۳۸۰/۱۱/۱۴]
در صورت نیاز، شورا می‌تواند نسبت به اصلاح یا تهیه متمم بودجه اقدام نماید.

تبصره ۲ – [اصلاحی ۱۳۸۰/۱۱/۱۴]
بخشدار می تواند نظرات اصلاحی و تکمیلی خود را به شورا اعلام نماید.


‌ماده ۳۶ – [اصلاحی ۱۳۸۰/۱۱/۱۴]
تمامی اموال شورا، اعم از منقول و غیر منقول، تحویل شورا می‌باشد و اعضای شورا در مقابل حفظ و نگهداری آن مسئول می‌باشند.


ماده ۳۷ – [اصلاحی ۱۳۸۰/۱۱/۱۴]
خرید یا فروش اموال منقول یا غیرمنقول و نیز اجاره مکان‌های لازم برای شورا یا کرایه دادن اماکن متعلق به شورا با توجه به صرفه و صلاح‌ و رعایت ضوابط قانونی با تصویب شورا مجاز است.

‌تبصره – [اصلاحی ۱۳۸۰/۱۱/۱۴]
عواید حاصل از فروش و یا اجاره دارایی‌های شورا باید مستقیماً به حساب بانکی شورا واریز شود.


ماده ۳۸ـ
[اصلاحی ۱۳۷۸/۱۲/۱۵]
[اصلاحی ۱۳۸۰/۱۱/۱۴]
آن دسته از کارکنان دولت یا مؤسسات عمومی غیر دولتی که به عضویت شورا درآمده و به خدمت تمام‌وقت یا پاره‌وقت آنان نیاز باشد،‌ می‌توانند به عنوان مأمور به خدمت در شوراها انجام وظیفه نمایند. مدت عضویت جزو سنوات خدمتی آنان محسوب می‌شود و حقوق و مزایای آنان‌ برابر آخرین حکم استخدامی (‌یا برابر آنچه که شورا در بودجه مصوب خود مقرر می‌نماید) از بودجه شورا پرداخت می‌شود.
‌دستگاه‌های اجرایی موظفند حسب درخواست استاندار ذیربط نسبت به صدور حکم مأموریت تمام‌وقت یا پاره‌وقت اعضای شورا اقدام نمایند.‌
دستورالعمل نحوه صدور حکم مأموریت پاره‌وقت اعضای شوراها توسط دبیر کل سازمان امور اداری و استخدامی کشور ابلاغ خواهد شد.


‌ماده ۳۹ – [اصلاحی ۱۳۸۰/۱۱/۱۴]
شورا باید در پایان دوره انتخابیه خود، صورت کاملی از کلیه اموال و داراییهای شورا، تنظیم و در اولین روز شروع به کار رسمی دوره جدید،‌آن را به اعضای جدید طبق صورت مذکور تحویل نماید و نسخه‌ای از آنرا برای بخشداری محل ارسال کند.


‌ماده ۴۰ – [اصلاحی ۱۳۸۰/۱۱/۱۴]
به منظور اجرای مطلوب و هماهنگ قانون شوراهای اسلامی در بخش‌ها، وزارت کشور در صورت درخواست شوراهای بخش می‌تواند‌ آموزش‌های لازم را به اعضای شوراهای مذکور و نیز مجریان این قانون ارایه داده و نیز موظف است آیین‌نامه اجرایی مورد نیاز را تهیه و پس از تصویب‌ هیأت وزیران برای اجرا ابلاغ نماید.