هیأت وزیران در جلسه مورخ ۱۳۶۶.۴.۱۰ بنا به پیشنهاد مشترک وزارت برنامه و بودجه و بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، آیین‌نامه اجرایی بند “الف” تبصره ۳ قانون بودجه سال ۱۳۶۶ کل کشور را به شرح زیر تصویب نمودند:
۱ – بانکهای استان موظفند تسیهلات اعتبار یمورد نیاز طرح‌های تولیدی در بخش‌های کشاورزی، منابع طبیعی و صنایع روستایی، صنعتی، معدنی و مصالح ساختمانی و طرح‌های فرهنگی و هنری، علمی را که دارای توجیهات اقتصادی و فنی و مالی بوده و فقط از نظر سهم سرمایه‌گذار و وثیقه با مقررات بانکهای استان وفق نمی‌دهد بر اساس مفاد این آیین‌نامه اجرایی پرداخت نمایند.
۲ – حداکثر سهم هر یک از بخش‌های تولیدی به شرح زیر می‌باشد:
– بخش کشاورزی و منابع طبیعی و صنایع روستایی دوازه میلیارد و پانصد میلیون -۱۲.۵۰۰.۰۰۰.۰۰۰. ریال
– بخش صنعت چهارمیلیارد -۴.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰. ریال
– بخش معدن دومیلیارد و پانصد میلیون -۲.۵۰۰.۰۰۰.۰۰۰. ریال
– بخش مصالح ساختمانی چهار میلیارد -۴.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰. ریال
– بخش هنری و فرهنگی و علمی دو میلیارد -۲.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰. ریال
الف – بانکهای استان موظفند تا مببلغ دو میلیارد ریال برای بخش تعاونی و خصوصی در
فعالیت‌های فرهنگی، هنری و علمی که به تصویب وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی رسیده است
و جنبه تولیدی و بازگشت سرمایه را داشته باشند بر اساس لیست الویت‌های پیوست با
رعاتی سایر مفاد این آیین‌نامه اجرایی اعطا نمایند.
ب – تا مبلغ سه میلیارد ریال از تسهیلات اعتباری بخش کشاورزی و صنایع روستایی به
صورت قرض‌الحسنه به کشاورزانی که در اجرای لایحه قانونی مصوب ۱۳۵۹.۱.۲۶ شورای
انقلاب اسلامی و یا قانون واذگاری زمین‌های بایر و دایر که بعد از انقلاب به صورت
کشت موقت در اختیار کشاورزان قرار گرفته است مصوب ۶۵.۸.۸ مجلس شورای اسلامی زمین
دریافت داشته‌اند و یا صاحب زمین میشوند اختصاص می‌یابد که بر حسب معرفی هیأت‌های
هفت نفره منحصراً‌برای مصارف آب و خاک، حفر چاه و تجهیزات و تأمین اداوات کشاورزی
با رعایت مفاد این آیین‌نامه به مصرف برسد.
ج – سهم هر یک از بانکهای استان به تفکیک اعتبارات مورد نیاز بخشها و فعالیت‌های
تولیدی یا هنری و فرهنگی و علمی مناطقه محروم یا مستعد کشور ضمن جدول پیوست تعیین
گردیده است که با رعایت سایر موارد این آیین‌نامه اجرایی اعطاء خواهد گردی.د با
توجه به میزان جذب تسهیلات اعتباری در هر‌یک از بانکهای استان عنداللزوم تغییرات
لازم هر چها ماه یک بار توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و وزارت برنامه و
بودجه در جدول پیسوت این‌آیین‌نامه داده خواهد شده مشروط بر آن که سقف هر مورد از
میزان مندجر در این بند (بند ۲) تجاوز ننماید و در جمع کل اعتبارات تبصره نیز تغییری حاصل نشود.
تبصره – استفاده تعاونی‌های تولیدی کارمندی و کارگری و تعاونی مرکز گسترش خدمات تولیدی و عمرانی از تسهیلات اعتباری این آیین‌نامه در اولویت می‌باشد.
۳ – منابع لازم جهت اجرای طرح‌های موضوع این تبصره عبارتند از:
الف – منابع داخلی بانکهای استان.
ب – سهم سرمایه‌گذاران طرح‌های تولیدی.
بانکهای استان در صورت عدم تکافوی منابع داخلی تقاضای دریافت اعتبار از بانکهای
تجاری را برای بررسی و اقدام به بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران ارسال خواهند داشت.
اعطای تسهیلات اعتباری به بانکهای استان از محل منابع سایر بانکهای تجاری منوط به
بررسی اطلاعات و مدارک لازم و میزان منابع داخلی و تسهیلات اعطایی قبلی و پیش‌بینی
اعطای تسیهلات اعتباری بعدی بانک متقاضی به طرح‌های تولیدی نظارت شده از محل منابع
موضوع تبصره تأیید و نیاز بانک استان توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران خواهد بود.
۴ – بانکهای تجاری کمبود منابع مورد نیاز “بانکهای استان” را از محل منابع خود
به شکل سپرده سرمایه‌گذاری خاص نزد بانکهای استان برای مصارف موضوع تبصره ۳ تأمین خواهند نمود. مدت این قبیل سپرده‌ها حداکثر تا ۵ سال خواهد بود.
۵ – برای استفاده از تسهیلات اعتباری موضوع تبصره ۳ لازم است بدواً توسط اشخاص حقیقی و حقوقی طرح لازم به شرح زیر تهیه و به بانکهای استان ارائه شود:
منظور از طرح در این دستورالعمل عبارت است از شرح عملیات اجرایی و ارائه
پیش‌بینی‌ها و اطلاعات لازم در رابطه با ایجاد، بازسازی، توسعه، تکمیل
و‌راه‌اندازی مجدد یک واحد تولیدی و علمی و فرهنگی و هنری مشتمل بر انگیزه اجرای
طرح مشخصات متقاضای و متقاضیان و نحوه مالکیت آنان، وسابق کار‌در رشته تولیدی
ذیربط، مهارتهای شخصی و پیش‌بینی آموش‌های فنی ضمن اجرای طرح، مشخصات فنی کلیه
ساختمانها و تأسیسات و ماشین‌آلات (بهاء کل و واحد)، پیش‌بینی آموزش‌های فنی ضمن
اجرای طرح، مشخصات فنی کلیه ساختمانها و تأسیسات و ماشین‌آلات (بهاء کل و واحد)،
پیش‌بینی مشخصات حقوقی زمین محل استقرار طرح، مجوزهای قانونی لازم (از جمله
پروانه تأسیس یا موافقت اصولی و…) زمان اجرای طرح به انضمام سرمایه در گردش مورد
نیاز‌صورتهای مالی و جداول مشخصه وضع اقتصادی و مالی طرح پیش‌بینی شده برای طول عمر طرح و سایر توجیهات اقتصادی و اجتماعی.
۶ – بانک استان موظف است طرح‌های ارائه شده را بررسی و نظرات خود را در مورد
طرح‌های تا سقف صد میلیون ریال ظرف مدت ۳۰ روز به متقاضی اعلام نماید متقاضی
می‌تواند در هر حال پس از انقضای مدت فوق طرح خود را به دبیرخانه کمیته
برنامه‌ریزی استان (سازمان برنامه و بودجه استان) تسلیم نماید.سازمان برنامه و
بودجه استان موظف است بدواً طرح‌های مذکور را در جلسه ۵ نفره با شکرت نمایندگان
استاندار، بانک استان، سازمان برنامه و بودجه استان،مدیر کل امور اقتصادی و
دارایی و یک نفر با معرفی دستگاه ذیربط، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، جهاد
سازندگی، هیأت هفت نفره استان، ادارات کل صنایع، صنایع سنگین، معادن و فلزات،
کشاورزی و مرکز گسترش خدمات تولیدی و عمرانی استان که بر حسب موضوع طرح تشکیل
میگردد مطرح نماید این‌کمیسیون موظف است طرحها مطروحه خود را به دقت از نظرات
فنی، اقتصادی و مالی حداکثر ظرف مدت ۲۰ روز مورد بررسی قرارداده و در صورت
تأیید‌کامل طرح مراتب را در کمیته برنامه‌ریزی استان مطرح نماید که در صورت تصوب
در کمیته برنامه‌ریزی استان، بانک استان موظف است در مورد مصوبات کمتر‌از یصد و
پنجاه میلیون ریال بلافاصله نسبت به عقد قرارداد لازم با متقاضی اقدام نماید و طرح‌های با اعتبار بیش از یکصد و پنجاه میلیون ریال برای
بررسی و تقدیم به هیأت محترم وزیران می‌بایستی قبلاً به وزارت برنامه و بودجه ارسال گردند.
تبصره ۱ – بانکهای استان در صورت کمبود کارشناس میتوانند از امکانات کارشناسی
استان استفاده نموده و سازمانها، ادارات کل و نهادهای دولتی استان موظفند بر حسب
درخواست بانک استان در بررسی طرح‌های پیشنهادی این آیین‌نامه همکاری لازم را معمول دارند.
تبصره ۲ – کمیته برنامه‌ریزی استانها موظفند در تصویب طرحها آن دسته از طرح‌هایی را که حداقل ارزبری را دارا می‌باشند و یا صرفه‌جویی ارزی ایجاد می‌کنند در اولویت قرار دهند.
تبصره ۳ – در کمیسیون موضع بند ۶ این آیین‌نامه اتخاذ تصمیم حداقل با سه رأی مثبت خواهد بود. بدیهی است در صورت عدم توجیه طرح از طرف کمیسیون مذکور مراتب قابل طرح در کمیته برنامه‌ریزی استان نخواهد بود.
تبصره ۴ – سازمان برنامه و بودجه استان موظف است به عنوان دبیرخانه کمیته
برنامه‌ریزی استان در جلسات کمیته که به منظور بررسی طرح‌های موضع تبصره تشکیل
میگردد از نمایندگان بانک استان به رو عام در همه جلسات مرکز گسرتش خدمات تولیدی
و عمرانی استان و اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان بر‌حسب مورد دعوت به عمل آورد.
۷ – بانکهای استان موظفند قرارداد مربوط به طرح‌های مصوب کمیته برنامه‌ریزی استان
یا هیأت وزیران را از طریق استفاده از یک یا چند نوع از عقود شرعی پیش‌بینی شده در
قانون عملیات بانکی بدون ربا با متقاضیان منعقد نمایند. رعایت آیین‌نامه عقد
قرض‌الحسنه مصوب شورای پول و اعتبار از نظر سقف اعتباری‌در مورد طرح‌های مصوب
تعاونی‌های زیر پوشش مراکز گسرتش خدمات تولیدی و عمرانی استانها و صنایع روستایی
الزامی نیست حداکثر معادل ۵۰% از‌خالص منابع قرض الحسنه قابل مصرف بانکهای استان به این امر اختصاص خواهد داشت.
تبصره ۱ – فرم مشخصات طرح پیشنهادی به بانک استان که حاوی اطلاعات مورد نیاز طرح
می‌باشد همراه با اولویت‌های اجرایی مربوط به نوع و ماهیت طرح‌های مختلف بخش‌های
تولیدی ضمیمه این آیین‌نامه اجرایی به تصویب رسیده اتس.
تبصره ۲ – فرم مشخصات طرح‌های پیشنهادی بخش فرهنگی، علمی و هنری به بانک استان بر اساس فرم شماره ۲ پیوست خواهدبود.
۸ – بانکهای استان موظفند منابع اعتباری موضوع تبصره ۳ را به تدریج و متناسب با
پیشرفت امور طرح در اختیار متقاضیان قرار دهند تعیین مدت زمان لازم برای بازپرداخت
تسیهلات اعتباری اعطایی و تاریخ شورع بازپرداخت اقساط با توجه به ماهیت طرح و کسب
نظر از دتسگاه دولتی ذیربط توسط سازمان برنامه و‌بودجه استان و بانک استان تعیین
خواهد شد. در هر حال مدت بازپرداخت تسهیلات دریافتی با احتساب دوره ساخت طرح نباید
بیش از ۱۰ سال برای طرح‌های کشاورزی، ۸ سال برای طرح‌های صنعتی و ۷ سال برا سیار طرحها باشد.
۹ – بانکهای استان موظفند هر ساله مانده مطالبات لاوصول خود ناشی از اعطای تسهیلات
اعتباری آن قسمت از طرح‌های تولیدی نظارت شده که از لزوم اجرای آن طبق جدول پیوست
به تصویب هیأت وزیران رسیده است ( موضوع تبصره ۳ قانون بودجه سنواتی) را به بانک
مرکزی جمهوری اسلامی ایران ارسال‌نمایند. بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران موظف است
هر ساله این تعهدات را تنظیم و حداکثر تا پایان شش‌ماهه اول هر سال به وزارت
برنامه و بودجه اعلام‌نماید تا در لایحه بودجه سالیانه کل کشور منظور گردد.
۱۰ – تضمین تسهیلات اعتباری موضوع این آیین‌نامه عبارتند از:
الف – اعطای اجازه برداشت از حسابهای بانکهای استان نزد کلیه بانکها به بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران.
ب – تضمین وزارت برنامه و بودجه دائر بر انیکه مانده مطالبات لاوصول بانکهای استان
ناشی از اعطای تسهیلات اعتباری آن قسمت از طرح‌های تولیدی نظارت شده که لزوم آن به
تصویب هیأت وزیران رسیده است حداکثر ظرف مدت ۵ سال در لایحه بودجه سالیانه کل کشور
پیشنهادی به مجلس شورای اسلامی منظور نماید.
۱۱ – بانکهای استان که از محل اعتبارات تبصره ۳ اقدام به اعطای تسهیلات اعتباری می‌نمایند موظفند به موارد زیر نظارت به عمل آورند:
الف – نظارت بر مصرف اعتبار مزبور متناسب با پیشرفت اجرایی طرح.
ب – نظارت بر واریز مطالبات ناشی از اعطای تسهیلات اعتباری از محل درآمد طرح، زیرا
تضمین دولت نافی وظایف بانکهای استان جهت صولو مطالبات معوق ناشی از اعطای اینگونه
تسهیلات نبوده و بانک استان می‌بایستی جهت حفظ حقوق دولت اقدامات قانونی خئد را
جهت بازپرداخت کل تسهیلات اعتباری اعطایی به مرحله اجرا درآورد.
۱۲ – در مورد عقودی که نیاز به اخذ تأمین کافی دارند کلیه مستحدثات و اموال و
دارایی‌های قابل توثیق که از اجرای طرح ناشی میشوند به توثیق بانک استان درخواهند
آمد و در عین حال استفاده‌کنندگان از تسهیلات اعتباری موظفند در صورت کمبود، سفته
به امضای خود به بانک بسپارند استفاده‌کنندگان از تسهیلات مضووع این تبصره مظوفند
بازپرداخت اقساط تسیهلات دریافتی را به موقع انجام دهند و عدم بازپرداخت در حکم
تصرف غی قانونی در اموال دولتی محسوب‌میشود.
۱۳ – کارمدان دولت جمهوری اسلامی ایران میتوانند در صورت تأیید میسیون برنامه‌ریزی
استان دارای ؟؟ و شرط انتزاع از دستگاه دولتی ذیربط (جز در مورد تعاونی‌های
کارمندی) پس از انعقاد قرارداد با بانک عامل از تسهیلات اعتباری تبصره با رعایت
سایر مفاد آیین‌نامه اجرایی استفاده نماید.
۱۴ – در مورد طرح‌هایی که به تصویب کمیته برنامه‌ریزی استان یا هیأت وزیران می‌رسد،
سهم سرمایه‌گذاری استفاده‌کنندگان از تسهیلات اعتباری در کل سرمایه‌گذاری طرح ۱۰%
کل سرمایه واگذاری بوده و در مورد طرح‌های بخش صنایع روستایی و مراکز گسترش خدمات
تولیدی و عمرانی استانها و سایر تعاونی‌های تولیدی و تولیدکنندگان سهم
استفاده‌کنندگان از تسهیلات اعتباری به پیشنهاد کمیسیون بند ۶ یان آیین‌نامه اجرای
و تأیید کمیته برنامه‌ریزی استان یا‌هیأت دولت در حد توان مجریان تعیین خواهد شد و حداکثر سقف آن ۸% کل سرمایه‌گذاری می‌باشد.
۱۵ – ارز مورد نیاز طرح‌های مصوب از محل تسهیلات اعتباری این آیین‌نامه از محل بند
“ه” تبصره ۲۹ قانون بودجه سال ۱۳۶۶ تأمین خواهد شد. سازمانهای برنامه و بودجه
استانها مظوفند با همکاری بانک استان میزان ارز مورد نیاز طرح‌های مصوب را تعیین و
به معاونت امور مناطق وزارت برنامه و بودجه اعلام نمایند.
۱۶ – بانکهای استان موظفند هر سه ماه یک بار گزارش تبصره را شامل انواع و میزان
تسهیلات اعتباری و شرایط و مدت بازپرداخت و استفاده‌کنندگان از تسهیلات اعتباری
مذکور و نوع طرحها و همچنین میزان بدهی‌های لاوصول را به بانک مرکزی جمهوری اسلامی
ایران ارسال نمایند تا از طریق وزارت برنامه و‌بودجه به هیأت وزیران ارائه گردد.
۱۷ – تسهیلات اعتبار یمربوط به سرمایه در گردش واحدهای تولیدی موجود نیز با توجه
به جدول گردش نقدی که بر اساس جدول گردش عملیات تنظیم میگردد از منابع اعتباری
تبصره ۳ قانون بودجه سال ۱۳۶۶ قابل تأمین خواهد بود. این قبیل طرحها باید جهت
بررسی و تأیید قبلی به کمیسیون موضوع بند (۶) این آیین‌نامه ارسال گردد. تسهیلات
اعطایی از محل اعتبار مزبور نباید تحت هیچ عنوان به مصرف بازپرداخت بدهی‌های قبلی طرحها برسد.
۱۸ – تأمین منابع لازم به منظور تکمیل و راه‌اندازی طرح‌های نیمه تمام دولت که در
اختیار تعاونی‌های تولیدی، کارمندی و کارگری و مراکز گسترش تولیدی و عمرانی قرار
میگیرد در صورت موافقت کمیته برنامه‌ریزی استان و هیات وزیران از محل اعتبارات
تبصره ۳ قانون بودجه و با رعایت مفاد این ایین‌نامه بلامانع خواهد بود.
۱۹ – وزارت جهاد سازندگی می‌تواند به نیابت از طرف متقاضیان استفاده از تسهیلات اعطایی مربوط به بخش صنایع روستایی، اقدامات لازم را مطابق مفاد این آیین‌نامه و بنا به درخواست آنان، انجام دهد.
۲۰ – دستگاه‌های اجرایی دولت در استان مکلفند آب، برق، موالد اولیه، مصالح ساختمانی و سایر نیازهای طرح‌های تبصره ۳ را در اولویت قرار دهند.
میرحسین موسوی – نخست‌وزیر