قانون اجازه الحاق دولت ایران به قرارداد و مقاوله‌نامه‌های پستی جهانی

ماده واحده – الحاق دولت ایران به قرارداد پستی جهانی و موافقت نامه منعقده میان سازمان ملل متحد و اتحاد پستی جهانی که جزء آنست و‌ مقاوله‌نامه راجع به مرسولات و جعبه‌هائی که قیمت آن اظهار شده است و مقاوله‌نامه راجع بامانات پستی و مقاوله‌نامه راجع به بروات پستی و‌ آئین‌نامه‌ها و پروتکل‌های نهائی ضمیمه آنها را که در تاریخ ۱۱ ژوئیه ۱۹۵۲ در سیزدهمین کنگره پستی عمومی منعقده در بروکسل بامضاء رسیده است ‌بشرح ذیل:

۱) قرارداد پستی جهانی دارای ۸۳ ماده و پروتکل نهائی آن دارای ۱۹ ماده و اظهاریه متمم آن و موافقت نامه منعقده میان سازمان ملل متحد و اتحاد ‌عمومی پستی جهانی مشتمل بر ۱۶ ماده و اظهاریه متمم آن دارای دو ماده و آئین‌نامه اجرای قرارداد پستی جهانی دارای ۸۷[ ماده و اظهاریه متمم آن دارای دو ماده و آیین‌نامه اجرای قرارداد پستی جهانی دارای ۸۷] ماده و مقررات راجع به جعل مراسلات هوائی مشتمل بر ۳۳ ماده و پروتکل نهائی آن دارای ۳ ماده.

۲) مقاوله ‌نامه بین‌المللی راجع به مراسلات و جعبه‌هائی که قیمت آن اظهار شده است دارای ۱۸ ماده و پروتکل نهائی آن دارای دو ماده و آئین‌نامه ‌مربوط بآن مشتمل بر ۱۲ ماده.

۳- مقاوله‌نامه بین‌المللی راجع به امانات پستی دارای ۴۶ ماده و پروتکل نهائی مشتمل بر ۹ ماده و آئین‌نامه اجرائی مربوطه دارای ۴۳ ماده.

۴) مقاوله بین‌المللی راجع به بروات پستی دارای ۴۰ ماده و آئین‌نامه اجرای آن مشتمل بر ۴۲ ماده و مقررات مربوط بحواله‌های پستی مسافرتی مشتمل ‌بر ۱۸ ماده تصویب میشود. ‌

قانون فوق که مشتمل بر یک ماده است در جلسه ۳شنبه هفتم خرداد ماه ۱۳۳۶ به تصویب مجلس شورای ملی رسید. ‌رئیس مجلس شورای ملی – رضا حکمت

[قانون بالا در جلسه اول آذر ماه ۱۳۳۴ به تصویب مجلس سنا رسیده است].

اتحاد پستی عمومی – قرارداد پستی عمومی بین‌المللی

فهرست مندرجات
‌بخش اول – کلیات مربوط به اتحاد پستی عمومی
‌فصل اول – تشکیلات و قلمرو اتحاد
‌ماده :
1- اساس و بنیاد اتحاد.
2- مقر اتحاد.
3- ورود در اتحاد و طریقه آن.
4- مستملکات و تحت‌الحمایه‌ها و غیره.
5- تعمیم و اجراء قرارداد درباره مستملکات و تحت‌الحمایه‌ها و غیره.
6- قلمرو اتحاد.
7- السنه.
8- روابط استثنائی.
9- اتحادهای محدود – معاهدات و مقاوله‌نامه‌های اختصاصی.
10- خروج از اتحاد پستی.
‌-فصل دوم – سازمان اتحاد پستی
‌-ماده:
11- کنگره‌ها.
12- کنگره‌های فوق‌العاده.
13- کنفرانس‌های اداری.
14- آئین‌نامه‌های کنگره‌ها و کنفرانس‌ها.
15- کمیسیون اجرائی و ارتباطی.
16- کمیسیون‌های اختصاصی.
17- دفتر بین‌المللی.
18- مخارج اتحاد پستی.
‌-فصل سوم
‌-ماده:
19- روابط با ملل متحد.
-فصل چهارم – عملیات اتحاد پستی
‌-ماده:
20- قرارداد و مقاوله‌نامه‌های اتحاد.
21- عدم شرکت در مقاوله‌نامه‌ها.
22- آئین‌نامه‌های اجرائی.
23- تصویبات.
24- قانون‌گزاری ملی.
‌-فصل پنجم – پیشنهادهای تسلیمی بمنظور اصلاح یا تفسیر عملیات اتحاد پستی
‌-ماده:
25- ارسال پیشنهادها.
26- رسیدگی به پیشنهادها.
27- شرایط تصویب.
28- ابلاغ رسمی تصمیمات.
29- اجراء تصمیمات.
30- توافق با ملل متحد.
-مادۂ ششم – مربوط به حکمیت
‌-ماده:
31- حکمیت
‌-بخش دوم – مقررات راجع به ترتیبات عمومی
‌-فصل اول – قوانین مربوط به سرویس‌های پستی بین‌المللی
‌-ماده:
32- آزادی ترانزیت.
33- عدم ملاحظه آزادی ترانزیت.
34- تعطیل موقت سرویس‌ها.
35- نرخها.
36- معافیت از کرایه پستی.
37- معافیت از کرایه پستی مرسولات مربوط به اسیران جنگی و پناهنده‌شدگان.
38- معافیت از کرایه پستی صفحات برجسته مخصوص نابینایان.
39- ممنوعیت دریافت هر گونه نرخ یا اضافه نرخ یا حقوقی که پیش‌بینی نشده است.
40- واحد پول مشترک.
41- آئین‌نامه محاسبات.
42- تسعیر.
43- تمبرهای پستی.
44- فرمول‌ها.
45- اوراق هویت پستی.
-فصل دوم – کیفرهای جزائی
‌-ماده:
46- تعهدات راجع به کیفرهای جزائی.
‌-بخش دوم – مقررات مربوط به مراسلات پستی
‌-فصل اول – مقررات عمومی
‌-ماده:
47- انواع مراسلات پستی.
48- نرخ‌ها و شرایط عمومی.
49- نرخ‌های اختصاصی.
50- حق انبارداری.
51- تمبر کردن مراسلات پستی.
52- طرز تمبر کردن و انواع آن.
53- تمبر کردن مراسلات در اسکله کشتی‌ها.
54- نرخ متعلقه بمرسولات بدون تمبر یا دارای کسر تمبر.
55- کوپن رپنس‌های بین‌المللی.
56- مرسولات اکسپرس.
57- استرداد اصلاح و تغییر آدرس.
58- ارسال بمقصد جدید – غیر قابل توزیع.
59- ممنوعات.
60- مرسولاتیکه بآنها حقوق گمرکی تعلق میگیرد.
61- بازرس گمرکی.
62- حق گمرک کردن.
63- حقوق گمرکی و سایر حقوق غیر پستی.
64- مرسولاتیکه از حقوق معافند.
65- الغای حقوق گمرکی و سایر حقوق غیر پستی.
66- مطالبه‌ نامه و درخواست اطلاعات.
-فصل دوم – مرسولات سفارشی
67- نرخها.
68- قبض رسید.
69- مرسولات سفارشی که بایستی حتماً بدست شخص گیرنده داده شود.
70- مسئولیت.
71- عدم مسئولیت.
72- تعیین میزان مسئولیت بین ادارات پستی.
73- تأدیه غرامت.
74- مهلت تأدیه غرامت.
75- استرداد غرامت به اداره فرستنده.
76- مرسوله سفارشی که در مراحل بعدی معلوم میشود مفقود گردیده است.
-فصل سوم – تعلق گرفتن نرخها – مخارج عبور
‌-ماده:
77- تعلق گرفتن نرخها.
78- مخارج عبور.
79- معافیت از مخارج عبور.
80- سرویسهای فوق‌العاده.
81- پرداختها و تفریق محاسبات مخارج عبور.
82- مبادله کیسه کاغذهای سر بمهر با جهازات جنگی.
-بخش سوم – مقررات نهائی
‌-ماده:
83- اجراء و دوره قرارداد.

‌قرارداد پستی عمومی

منعقده فیمابین افغانستان و اتحاد افریقای جنوبی و جمهوری آلبانی و آلمان و کشورهای متحده آمریکا و مجموع مستعمرات ‌آمریکا بضمیمه سرزمین جزایری اقیانوس کبیر تحت قیمومت این دولت کشور پادشاهی عربستان سعودی و جمهوری آرژانتین و دولت استرالیا و‌اطریش و بلژیک و مستملکه کنگوی بلژیک جمهوری بیلوروسی و بیرمانی و بلیوی و برزیل و بلغاری و کامبج و کانادا و سیلان و شیلی و چین و‌ کلمبیا و کره و کاستاریکا و جمهوری کوبا و دانمارک و جمهوری دومینیگ و مصر و جمهوری السالوادر و اکواتر و اسپانیا و مجموع مستملکات اسپانیا‌ و حبشه و فنلاند و فرانسه و الجزیره و مجموع مستملکات و تحت‌الحمایه‌های ماوراء بحار جمهوری فرانسه و کشور پادشاهی بریتانیای کبیر و ایرلند ‌شمالی و کلیه مستملکات و تحت‌الحمایه‌های ماوراء بحار جمهوری فرانسه و کشور پادشاهی بریتانیای کبیر و ایرلند شمالی و کلیه مستملکات و‌تحت‌الحمایه‌های ماوراء بحار کشور متحد بریتانیا و ایرلند شمالی و یونان و گواتمالا و جمهوری هائیتی و جمهوری هند و راس و جمهوری مجارستان و هندوستان و جمهوری‌اندونزی و ایران و عراق عرب و ایرلند و جمهوری ایسلند و اسرائیل و ایتالیا و ژاپن و کشور پادشاهی هاشمی اردن و لائوس و لبنان و جمهوری لیبریا و‌لیبی و لوگزامبورک و مراکش غیر از (‌منطقه اسپانیا) و مراکش (‌منطقه اسپانیا) و مکزیک و نیکاراگوا و نروژ و زلاند جدید و پاکستان و جمهوری پاناما و‌ پاراگوئه و هلند و آنتیل هلند و سورینام و پرو و جمهوری فیلیپین و لهستان و پرتقال و مستملکات پرتقال در افریقای غربی و مستملکات پرتقال در‌ افریقای شرقی و در آسیا و در اقیانوسیه و جمهوری رومانی و جمهوری سن‌مارن و سوئد و سوئیس و سوریه و چکسلواکی و تایلند و تونس و ترکیه و‌جمهوری اوکرانی و اتحاد جماهیر شوروی و جمهوری شرقی اروگوئه و دولت بلده واتیکان و کشورهای متحده و نزوئلا و ویت‌نام و یمن و جمهوری ‌یوگسلاوی.

‌-امضاءکنندگان زیر نمایندگان مختار دولت‌های کشورهای فوق‌الذکر بموجب مادۂ ۱۴ قرارداد پستی جهانی که در ۵ ژوئیه ۱۹۴۷ در پاریس منعقد شده است‌ در کنگره بروکسل اجتماع نموده و در قرارداد مزبور متفقاً تجدید نظر کرده و راجع به مقررات ذیل به شرط تصویب قانونی توافق کامل نمودند:

قرارداد مقررات سازمانی

فصل اول – تأسیس اتحاد

ماده اول – تأسیس و هدف اتحاد:
1- کشورهائیکه قرارداد حاضر در بین آنها انعقاد یافته تحت عنوان پستی عمومی یک قلمرو پستی واحد را تشکیل داده و مراسلات را با یکدیگر ‌مبادله مینمایند.
2- هدف اتحاد تحکیم سازمان و تکمیل سرویس‌های مختلف پستی و تأمین وداد در این قلمرو است تا در نتیجه همکاری‌های بین‌المللی توسعه بیشتر ‌یابد.

ماده دوم – مقر اتحاد:
‌مقر اتحاد و مقر سازمان‌های دائمی آن در شهر برن تثبیت گردیده است.

ماده سوم – عضویت جدید و طریقه ورود در اتحاد: ۱-هر کشور خودمختار میتواند درخواست نماید که در اتحاد وارد شده و به عضویت اتحاد پستی جهانی درآید. ۲- این درخواست بایستی از طریق سیاسی بعنوان دولت سویس[سوئیس] فرستاده شود و توسط دولت اخیرالذکر به سایر کشورهای عضو اتحاد ابلاغ گردد.
3- کشوریکه درخواست عضویت جدید نموده است به عضویت اتحاد پستی پذیرفته خواهد شد به شرط آنکه حداقل دو سوم از کشورهای عضو به‌درخواست او رأی موافق داده باشند.
4- کشورهای عضو اتحاد که در ظرف چهار ماه در این مورد پاسخی ندهند ممتنع محسوب خواهند شد.
5- پذیرش عضویت توسط دولت سویس[سوئیس] بکلیه کشورهای عضو اتحاد ابلاغ خواهد شد.

ماده ۴- مستملکات و تحت‌الحمایه‌ها و غیره:
‌نقاط نامبرده ذیل از لحاظ قرارداد و مقاوله‌نامه‌ها و مخصوصاً از نقطه‌نظر حق رأی در کنگره‌ها و کنفرانس‌ها و فاصله بین اجتماعات پستی و همچنین از‌نظر شرکت در مخارج دفتر بین‌المللی اتحاد پستی عمومی یک مملکت واحد یا بر حسب موقعیت یک اداره واحد عضو اتحاد ملاحظه میشوند:
1- کلیه متصرفات و مستملکات کشورهای متحدۂ آمریکا و جزایر اقیانوس کبیر که تحت‌الحمایه این دولت میباشند.
2- مستعمره کنگوی بلژیک.
3- کلیه مستعمرات اسپانیا.
4- الجزیره.
5- کلیه مستملکات ماوراء بحار جمهوری فرانسه و مستملکات مشابه آن.
6- کلیه مستملکات ماوراء بحار کشور بریتانیا و مستعمرات و مستملکات و تحت‌الحمایه‌های دولت واحد بریتانیای کبیر و ایرلند شمالی.
7- جزایر آنتیل متعلق به هلند و سورینام.
8- مستعمرات پرتقالی آفریقای غربی.
9- مستعمرات پرتقالی آفریقای شرقی و آسیائی و اقیانوسیه.

ماده ۵- اجراء قرارداد در مستملکات و تحت‌الحمایه‌ها و غیره: ۱- هر یک از کشورهای عضو اتحاد میتوانند چه در موقع امضاء قرارداد و چه در موقع تصویب آن یا هنگام درخواست پذیرش عضویت و یا بعداً ‌اعلام نمایند که قبول قرارداد حاضر و مقاوله‌نامه‌های مربوطه شامل کلیه مستملکات و مستعمرات و تحت‌الحمایه‌ها بوده و یا شامل بعضی از آنها و یا ‌فقط شامل یکی از آنها خواهد بود اگر این اعلام در موقع امضاء قرارداد و ابلاغ آن بعمل آمده باشد فبها و در صورتی که بعداً اعلام شود بایستی توسط ‌دولت سویس[سوئیس] باقدام آن مبادرت نمود.
2- قرارداد جز درباره مستملکات و اراضی ماوراء بحار و تحت‌الحمایه‌ها یا سرزمین‌های تحت سیادت و قیمومیت که بر طبق بند اول باسم آنها ‌اظهاراتی میشود اجرا نخواهد شد.
3- هر یک از کشورهای عضو اتحاد اجازه دارد در هر موقع که مایل باشند ضمن ارسال یادداشتی بدولت سویس[سوئیس] اعلام دارد که از اجراء قرارداد حاضر‌ درباره مستملکات و سرزمین‌های ماوراء بحار و تحت‌الحمایه‌ها یا سرزمین‌های تحت سیادت یا تحت قیمومیت که بر طبق بند اول بآنها اشاره شده است ‌صرفنظر خواهد کرد.
‌و ابلاغ مزبور یکسال پس از وصول بدولت سویس[سوئیس] ذی‌اثر و مجری خواهد بود.
4- سپس دولت سویس[سوئیس] رونوشت این ابلاغیه یا اعلامیه را که بموجب بندهای ۱ تا ۳ وصول نموده است به اطلاع کلیه کشورهای عضو اتحاد خواهد ‌رسانید.
5- مقررات این ماده درباره هیچ مستملکه و هیچ سرزمینی ماوراء دریا و هیچ تحت‌الحمایه یا اراضی تحت سیادت یا تحت قیمومیت که در مقدمه‌ قرارداد ذکر شده اجراء نمیشود.

ماده ۶- قلمرو اتحاد:
‌نقاط ذیل چنین ملاحظه میشوند که به اتحاد پستی عمومی تعلق دارند:
‌الف – دفاتر پستی که توسط کشورهای عضو در سرزمینهائیکه جزء اتحاد نیستند دایر کرده‌اند.
ب – سایر مستملکات بدون اینکه رسماً عضو اتحاد باشند در زمره اتحاد منظور خواهد شد زیرا از نظر پستی اینگونه مستملکات جزء کشورهای‌ عضو تلقی میگردند.

ماده ۷- زبانها
1- زبان رسمی اتحاد پستی جهانی زبان فرانسوی است.
2- برای مذاکره در کنگره‌ها و کنفرانس‌ها و کمیسیونهای مربوطه آنها زبانهای فرانسوی انگلیسی و اسپانیائی و روسی بعنوان یک وسیله ترجمه و‌تفسیری پذیرفته شده‌اند و انتخاب هر یک از زبانهای ذکر شده به اختیار سازمان‌دهندگان اتحاد بوده و در این مورد نظر مدیر دفتر اتحاد پستی بین‌المللی‌ و سایر کشورهای ذی‌نفع نیز استعلام خواهد شد و برای اجتماعات پستی که در فواصل کنگره‌ها تشکیل میشوند همین روش اجرا خواهد شد.
3- در اجتماعات پستی ذکر شده در بند ۲ برای ترجمه و تفسیر مطالب اجازه داده شده است که از زبانهای دیگری نیز استفاده بشود.
4- الف – مخارج مربوط به نصب دستگاههای مذاکره بزبانهای فرانسه و انگلیسی و اسپانیائی و روسی بمنظور ترجمه و تفسیر مطالب بعهده ‌اتحاد خواهد بود.
ب – مخارج مربوط به سرویس‌های ترجمه‌ای این زبانها بعهده آن گروه از کشورهای عضو خواهد بود که خواسته‌اند از زبانهای انگلیسی و اسپانیائی و‌روسی استفاده نمایند.
‌این مخارج به سه قسمت مساوی شده و هر قسمت در بین کشورهائیکه از آن زبانها استفاده کرده‌اند مجدد تقسیم خواهد شد و این قسمت‌بندی‌ متناسب با سهمی خواهد بود که این کشورها در سایر مخارج کلی اتحاد در آن شرکت دارد.
5- نمایندگی هائیکه زبانهای دیگری را بکار میبرند اطمینان خواهند داد که ترجمه این زبانها مقارن یکی از زبانهای ذکر شده در بند ۲ میباشد.
6- مخارج مربوط به استفاده از زبانهای دیگر در بین کشورهای عضوی که این زبانها را بکار برده‌اند تقسیم خواهد شد و شرایط آن همان است که در‌قسمت ب بند ۴ توضیح داده شده.
7- ادارات پستی میتوانند از روابط بین‌الاثنین درباره زبانیکه بوسیله آن مکاتبات اداری خود را مبادله خواهند کرد قرار لازم را با یکدیگر بگذارند.

ماده ۸- روابط استثنائی:
‌اداراتیکه با مستملکات خارج از اتحاد مراوده روابطی دارند واسطه بین این مستملکات و سایر ادارات بوده و مقررات مربوطه به قرارداد و آئین‌نامه آن‌نسبت به این روابط استثنائی مجری و معمول میباشد.

ماده ۹- اتحادهای محدود – مقاوله‌نامه‌های اختصاصی:
1- کشورهای عضو اتحاد با ادارات پستی آنها به شرط آنکه قوانین داخلی ایشان اجازه دهد میتوانند در بین خود اتحادهای محدود ایجاد نمایند و ‌مقاوله‌نامه‌های اختصاصی در مورد سرویس پستی بین‌المللی ایجاد کنند با این شرط که منافع اینگونه مقاوله‌نامه‌های اختصاصی و مقررات مربوطه آن‌ برای مردم از منافع پیش‌بینی شده در قرارداد کلی بین کشورها کمتر نباشد.
2- اتحادهای محدود میتوانند به کنگره‌ها و کنفرانس‌ها و کنگره‌های فوق‌العاده و کمیسیون اجرائی و ارتباطی ناظرینی اعزام نمایند.

ماده ۱۰- خروج از اتحاد:
1- هر یک از کشورهای عضو اتحاد اختیار دارد که از اتحاد خارج شود و در این مورد بایستی از طریق سیاسی اطلاعیه‌ای برای دولت سویس[سوئیس] ارسال‌ دارد تا مراتب توسط این دولت به کلیه دول عضو اتحاد اعلام گردد. ۲- خروج از اتحاد یکسال پس از وصول اعلامیه مربوط بدولت سویس[سوئیس] مؤثر خواهد بود.

فصل دوم – سازمان اتحاد

ماده ۱۱- کنگره‌ها:
1- نمایندگان کشورهای اتحاد حداکثر پنجسال بعد از تاریخ اجرای اسناد کنگره قبل کنگره جدید را منعقد مینمایند و در آنجا اسناد مربوطه را تجدید ‌نظر نموده و یا در صورت لزوم آنها را تکمیل مینمایند.

۲- هر کشوری یک یا چند نفر نماینده مختار که از جانب دولت متبوع خود دارای اختیارات لازم باشند به کنگره اعزام میدارد و در صورت لزوم ممکن‌است نمایندگی مزبور توسط هیئت نمایندگی کشور دیگری هم انجام پذیرد و مسلم است که یک هیئت نمیتواند نمایندگی بیش از دو کشور را که کشور‌اصلی هم جزو آنست عهده‌دار شود.

۳- در مشاورات هر کشوری فقط دارای یک رأی خواهد بود.

۴- هر کنگره محل انعقاد کنگره بعدی را تعیین و تثبیت مینماید و انعقاد آن با موافقت دفتر بین‌المللی برن تحت مراقبت دولت کشوری که کنگره در آنجا انعقاد خواهد یافت بعمل خواهد آمد و کلیه تصمیمات متخذه از طرف کنگره نیز باید توسط همان دولت بتمام دول کشورهای اتحاد ابلاغ گردد.

ماده ۱۲- کنگره‌های فوق‌العاده:
1- در صورتی که اقلا دو ثلث از کشورهای عضو اتحاد درخواست تشکیل فوق‌العاده را بنمایند و یا آن درخواست را تصویب کنند کنگره مزبور منعقد ‌میشود.
2- محل اجتماع پس از وصول دعوت‌نامه‌ها از طرف دول عضو و با موافقت دفتر بین‌المللی تثبیت میگردد.
3- قوانین و مقررات قید شده در بندهای ۲ تا ۴ مادۂ ۱۱ درباره کنگره‌های فوق‌العاده نیز معمول و مجری خواهد بود.

ماده ۱۳- کنفرانس‌های اداری:
1- بنا به درخواست اقلا دو ثلث از ادارات عضو اتحاد و یا تصویب آنها ممکن است کنفرانسهائی که صرفاً بمنظور رسیدگی بامور اداری و پرسش‌ها ‌باشد تشکیل گردد.
2- محل اجتماع با موافقت دفتر بین‌المللی بوده و ادارات قبلا جهت شرکت در کنفرانس دعوت میشوند دعوت‌نامه‌ها بوسیله اداره کشوری که ‌کنفرانس در آنجا تشکیل خواهد شد ارسال میگردد.

ماده ۱۴- آئین‌نامه مربوطه به کنگره‌ها و کنفرانس‌ها.
‌هر کنگره و هر کنفرانس برای امور مربوطه خود آئین‌نامه داخلی لازم را تدوین مینماید و تا زمانی که این آئین‌نامه اختیار نشده است مقررات مربوطه به‌ آئین‌نامه‌های تدوین شده توسط کنگره قبلی قابل اجرا است.

ماده ۱۵- کمیسیون اجرائی و ارتباطی: ۱- در فاصله کنگره‌ها یک کمیسیون اجرائی و ارتباطی ادامه کارهای اتحاد پستی جهانی را طبق مقررات قرارداد و مقاوله‌نامه‌ها تأمین می‌نماید. ۲- این کمیسیون از بیست عضو که عملیات خود را در دوران فاصله دو کنگره متوالی انجام میدهد تشکیل مییابد.
3- کشورهای عضو کمیسیون توسط کنگره‌ها مشخص میگردند و اساس آن متکی بر تقسیمات جغرافیائی خواهد بود و حداقل نیمی از اعضاء بمناسبت هر کنگره تجدید خواهد شد و هیچ کشوری نمیتواند بیش از سه مرتبه متوالی در کنگره انتخاب شود.
4- هر یک از کشورهای عضو کمیسیون توسط اداره پستی کشور مربوطه خود یکنفر را معرفی خواهند نمود و شخصی که معرفی میشود بایستی ‌کارمندی باشد که صلاحیت آن مورد تصدیق اداره پست کشور مربوطه واقع شده باشد.
5- از بابت عضویت در کمیسیون به اعضاء حقوقی پرداخت نمیشود و مخارج مربوطه به کارهای کمیسیون بعهده دفتر اتحاد پستی بین‌المللی است.
6- هدف و منظور کمیسیون به قرار ذیل است:
‌الف – تحکیم روابط فیمابین کشورهای عضو اتحاد بمنظور تکمیل سرویس پستی بین‌الملل.
ب – مطالعه پرسش‌ها و مسائل فنی از هر لحاظ که مورد توجه سرویس پستی بین‌المللی باشد و ابلاغ نتیجه این مطالعه به ادارات پستی اتحاد.
ج – ایجاد روابط مفید با ملل متحد و ایجاد روابط با سازمان‌ها و مؤسسات اختصاصی وابسته بآن و تحکیم و داد با سایر سازمان‌های بین‌المللی برای‌مطالعات و تهیۂ گزارش‌های لازم که بایستی به تصویب کشورهای عضو اتحاد برسد. و همچنین اعزام یک نماینده از طرف اتحاد برای شرکت در جلسات‌ سازمان‌های بین‌المللی در مواقع ضروری.
‌د – تنظیم پیشنهادهائی که بموجب مواد ۲۶ و ۲۷ بایستی مورد تصویب کشورهای عضو اتحاد یا کنگره قرار گیرد. در صورتی که پیشنهادهای مزبور‌ مربوط بمطالعاتی باشد که مورد تأئید کنگره قرار گرفته و بکمیسیون تسلیم شده و یا اینکه این پیشنهادها نتیجه فعالیت‌های کمیسیون بوده باشد.
ه – مطالعه و رسیدگی به درخواست هر یک از کشورهای عضو راجع به هر گونه پیشنهاد که از طرف این کشور طبق مقررات مربوطه به مواد ۲۶ و ۲۷ به‌ دفتر اتحاد پستی بین‌المللی واصل شده باشد و این رسیدگی از این نظر است که درباره پیشنهاد تسلیم شده توضیحات و تفسیرهای لازم را آماده نموده ‌و دفتر پستی بین‌المللی را موظف سازد که این تفسیرها را قبل از آنکه پیشنهاد مورد بحث به تصویب کشورهای عضو برسد ضمیمه آن بنماید.
‌و – وظایف کمیسیون اجرائی و ارتباطی در مورد قرارداد و آئین‌نامه بشرح زیر است:
1- فعالیت دفتر پستی بین‌المللی را تأمین نماید و در انتصاب مدیر و سایر کارمندان دفتر اتحاد پستی که بنا به پیشنهاد دولت سویس[سوئیس] انجام می‌پذیرد ‌نظارت نماید.
2- تصویب انتصابات کارمندان طبقه یک و دو از نظر حقوق و مزایا که بنا به پیشنهاد مدیر دفتر پستی بین‌المللی انجام می‌پذیرد.
‌این انتصابات بعد از رسیدگی به مدارج لیاقت معرفی‌شدگان از طرف ادارات اتحاد انجام و بموجب تقسیمات جغرافیائی منطقه‌ای و زبانی و سایر ‌شرایط ملحوظ عمل میشود و در این مورد از نظر ترفیع روش داخلی دفتر بین‌المللی رعایت خواهد شد.
3- تصویب گزارش سالیانه که از طرف دفتر بین‌المللی راجع به فعالیت اتحاد پستی تهیه میشود و تقدیم توضیحات لازم در این مورد بخصوص.

ماده ۱۶- کمیسیونهای احتصاصی(اختصاصی).
‌کمیسیونهائیکه از طرف یک کنگره یا کنفرانس مأمور مطالعه در یک یا چندین مطلب مشخصه میشوند توسط دفتر بین‌المللی دعوت خواهند شد و در ‌صورت لزوم نیز موافقت اداره کشوری که این کمیسیونها بایستی در آنجا منعقد شوند جلب میگردد.

ماده ۱۷- دفتر بین‌المللی.
‌یک اداره مرکزی بنام دفتر بین‌المللی اتحاد پستی جهانی در مقر اتحاد و تحت سرپرستی اداره پست سویس[سوئیس] تشکیل یافته و مشغول کار میشود این‌دفتر وسیله ارتباط و اطلاع و مشاوره بین ادارات پستی می‌باشد.

ماده ۱۸- مخارج اتحاد:
1- هر کنگره حداکثر مبلغی را که سالیانه برای مخارج عادی دفتر بین‌المللی لازم است تعیین مینماید مخارج کارمندان کمیسیون اجرائی و ارتباطی نیز ‌جزء مخارج دفتر بین‌المللی است این مخارج و مصارف فوق‌العاده که در نتیجه تشکیل کنگره یا کنفرانس با کمیسیون اختصاص تولید میشود و نیز‌ مخارح(مخارج) متعلقه بکارهای مخصوص که بدفتر بین‌الملل محول می‌گردد مشترکا به کلیه کشورهای عضو اتحاد تحمیل خواهد شد.
2- این کشورها از این لحاظ به هفت درجه تقسیم گردیده و هر یک در پرداخت مخارج به نسبت ذیل سهیم می‌باشد.
‌کشورهای درجه اول هر یک ۲۵ سهم.
// // // دوم هر یک ۲۰ سهم.
// // // سوم هر یک ۱۵ سهم.
// // // چهارم هر یک ۱۰ سهم.
// // // پنجم هر یک ۵ سهم.
// // // ششم هر یک ۳ سهم.
// // // هفتم هر یک ۱ سهم.
3- هر گاه کشوری جدیداً بعضویت اتحاد در آید دولت سویس[سوئیس] با موافقت دولت کشور جدیدالورود درجه را که از نظر تقسیم مخارج دفتر بین‌المللی ‌درباره کشور مزبور باید معین شود تشخیص میدهد.

فصل سوم – روابط اتحاد پستی با ملل متحد

ماده ۱۹- روابط با ملل متحد
‌اتحاد پستی بموجب اصول توافقی که در تاریخ ۴ ژوئیه ۱۹۴۷ در پاریس بامضاء رسیده است وقتی آن جزء قرارداد حاضر می‌باشد که با ملل متحد ‌ایجاد روابط نموده است.

فصل چهارم – احکام و عملیات اتحاد پستی

ماده ۲۰- قرارداد و مقاوله‌نامه‌های اتحاد پستی
1- قرارداد بمنزله عمل و حکم اساسی اتحاد پستی است.
2- سرویس مراسلات پستی بموجب مقررات قرارداد تنظیم گردیده است:
3- و سایر سرویس‌ها بموجب مقاوله‌نامه‌های مشروحه زیر منظم شده.
‌مقاوله‌نامه راجع به نامه‌ها و جعبه‌های با قیمت اظهار شده.
‌مقاوله‌نامه راجع به امانات پستی.
‌مقاوله‌نامه راجع به براتهای پستی و چکهای پستی مسافرتی.
‌مقاوله‌نامه راجع به مطالعات پستی و متمم آن که بموجب آئین‌نامه مطالبات پستی در نظر گرفته شده.
‌مقاوله‌نامه راجع بمرسولاتی که در مقابل تأدیه وجه تحویل میشوند.
‌مقاوله‌نامه راجع به …
‌مقاوله‌نامه راجع به اشتراک رونامه‌ها و نوشته‌های متناوبه.
4- اجرای این مقاوله‌نامه فقط برای کشورهائیکه آنها را قبول کرده‌اند اجباری است.
5- قبول یک یا چندین فقره از این مقاوله‌نامه‌ها از طرف کشورهای عضو اتحاد بموجب مقررات بند ۲ از مادۂ ۳ ابلاغ خواهد شد.

ماده ۲۱- خودداری از شرکت در مقاوله‌نامه‌ها
‌هر کشوری از کشورهای عضو مختار است که از شرکت در یک یا چندین مقاوله‌نامه خودداری نماید مشروط بر آنکه شرایط مادۂ ۱۰ ملحوظ شده ‌باشد.

ماده ۲۲- آئین‌نامه اجرائی
‌ادارات پستی کشورهای عضو مراتب نظم و ترتیبی را که در اجرای قرارداد و مقاوله‌نامه‌ها باید رعایت شود با توافق مشترک در ضمن تدوین ‌آئین‌نامه‌های اجرائی معین و مقرر میدارند.

ماده ۲۳- تصویب
1- اسناد و احکامی که توسط کنگره پذیرفته شده‌اند بایستی هر چه زودتر تصویب شوند و تصویب آنها بدولت کشوری که کنگره در آنجا انعقاد یافته ‌است ابلاغ شده و توسط این دولت نیز بدولت‌های کشورهای امضاءکننده اعلام شود.
2- اسناد مزبور تواماً بموقع اجراء گذارده میشوند و تماماً دارای یک مدت هستند.
3- از روز مشخصی که برای اجرای اسناد مربوط به یک کنگره معین شده است اسناد کنگره قبلی تماماً ملغی هستند.
4- هر گاه یک یا چندین کشور عضو اسنادی را که توسط آنها امضاء شده است جزء یا کل تصویب نمایند این موضوع اعتبار اسناد مزبور را برای سایر ‌کشورهائی که آنها را تصویب کرده‌اند ساقط نمیکند.

ماده ۲۴- قانونگذاری ملی
‌حدود و شرایطی که در قرارداد و مقاوله‌نامه‌های اتحاد پستی و هم‌چنین حدودی که در پروتکل‌های نهائی آنها قرار داده شده مانع قانونگذاری خصوصی‌ کشورها درباره مطالب و اسنادی که بطور خصوصی پیش‌بینی نشده نبوده و بآن لطمه‌ای وارد نخواهد کرد.

فصل پنجم – پیشنهادهای ارسالی بمنظور اصلاح یا تفسیر اسناد اتحاد پستی

ماده ۲۵- ارسال پیشنهادها
1- در فاصله بین کنگره‌ها هر اداره‌ای از کشورهای عضو حق دارد توسط دفتر بین‌المللی پیشنهادهائی راجع به اسناد اتحاد که آنها را قبول نموده است ‌جهت سایر کشورها ارسال دارد.
2- بر اینکه پیشنهادی واصله از طرف یک اداره در فاصله کنگره‌ها مطرح و مورد شور و مذاکره قرار گیرد باید لااقل دو اداره دیگر نیز آنها را تأیید کرده ‌باشند به پیشنهادهائی که با تعداد موافقت‌نامه کافی سایر ادارات به دفتر بین‌المللی واصل نگردد ترتیب اثر داده نخواهد شد.

ماده ۲۶- رسیدگی به پیشنهادها
1- هر پیشنهادی تابع اصول ذیل خواهد بود.
‌پیشنهاد وسیله بخشنامه صادره از طرف دفتر بین‌الملل برن به کلیه ادارات ابلاغ شده و یک مهلت دو ماهه بادارات داده میشود که پیشنهاد مزبور را‌ رسیدگی نموده و در صورت لزوم نظرات خود را به دفتر بین‌المللی اعلام نمایند لکن در اصل پیشنهاد نباید دخل و تصرفی شده و یا آنرا اصلاح نمایند‌ پاسخ‌های رسیده تحت مراقبت دفتر بین‌المللی جمع‌آوری شده و به ادارات ابلاغ میگردند تا موافقت یا مخالفت خود را تعیین نمایند. اداراتی که در‌ظرف دو ماه معینه رأی خود را ارسال ندارند ممتنع ملاحظه خواهند شد و شروع مهلت معینه از تاریخ ابلاغ بخشنامه دفتر بین‌المللی محسوب خواهد ‌گردید.
2- اگر پیشنهاد راجع به یک مقاوله‌نامه یا آئین‌نامه مربوطه یا پروتکل‌های نهائی آنها باشد تنها اداراتیکه در آن مقاوله‌ نامه شرکت دارند میتوانند در‌عملیات مذکور در بند ۱ سهیم باشند.

ماده ۲۷- شرایط تصویب
‌اول – برای آنکه پیشنهادها قابل اجراء شوند باید واجد شرایط زیر باشند.
‌الف – اگر مربوط به اصلاح یا تغییر مقررات مواد ۱ تا ۴۶ (‌قسمت اول( و مواد۴۷ – ۴۸ – ۵۱ – ۵۴ – ۶۷ – ۶۸ –و۷۰ تا ۷۳ و ۷۵ تا ۸۲ و (‌قسمت دوم) و۸۳ (‌قسمت سوم) قرارداد و یا کلیه مواد پروتکل‌های نهائی مربوطه آنها و مواد ۱۰۱ – ۱۰۲ و ۱۰۴ و بندهای ۲ تا ۴ -مادۂ ۱۱۰ و بند ۱ مادۂ ۱۱۴ و مادۂ ۱۱۵ و ۱۱۷ و ۱۳۱ و ۱۶۶ و ۱۷۷ و ۱۸۱ و ۱۸۷ آئین‌نامه آنها باشد در این صورت اتفاق آراء لازم است.
ب – اگر منظور از پیشنهاد راجع به تغییر و اصلاح مقرراتی غیر از آنچه در جمله بند الف ذکر گردیده بود باشد در این حالت دو ثلث آراء موافق کفایت ‌دارد.
ج – و در صورتی که پیشنهاد مربوط به نکات زیرین باشد اکثریت مطلق لازم دارد.
1- تغییر ردیف انشائی مقررات قرارداد و آئین‌نامه مربوطه آن بغیر از آنچه که در حرف الف ذکر گردید.
2- تفسیر مقررات قرارداد و آئین‌نامه و پروتکل نهائی آن باستثنای مورد اختلافی که مطابق -مادۂ ۳۱ بحکمیت ارجاع شود.
‌دوم – شرایط تصویب پیشنهادهای مربوط به مقاوله‌نامه‌ها در خود این اسناد تذکر داده شده است.

ماده ۲۸- ابلاغ تصمیمات
1- تغییرات و اصلاحاتی که در قرارداد یا در مقاوله‌نامه‌ها و پروتکل نهائی آنها و ملحقات این اسناد بعمل میآید وسیله یک اظهارنامه سیاسی که ‌دولت سویس[سوئیس] مأمور تهیه و ارسال آن میباشد آماده شده و بر حسب درخواست دفتر بین‌المللی جهت دولت‌های کشورهای عضو فرستاده خواهد شد.
2- اصلاحات و تغییراتیکه در آئین‌نامه‌ها و پروتکل نهائی آن بعمل میآید توسط دفتر بین‌المللی به ادارات فرستاده خواهد شد و تفسیرهای در نظر ‌گرفته شده در بند ۱ مادۂ ۲۷ (‌حرف ج) و ردیف ۲ آن نیز توسط همین دفتر به ادارات ارسال میگردد.

ماده ۲۹- اجراء تصمیمات
‌هر اصلاح یا تغییر یا الحاقی که قبول افتاده باشد زودتر از سه ماه بعد از تاریخ ابلاغ آن قابل اجراء نخواهد بود.

ماده ۳۰- توافق با ملل متحد
‌اقدام معموله درباره بند ۱ حرف الف مادۂ ۲۷ (‌پیشنهادهای اصلاحی( شامل پیشنهادهای تسلیمی بمنظور تغییر موافقت مابین اتحاد پستی جهانی و‌ملل متحد زیر میباشد.
‌با توجه باینکه در این موافقت‌نامه شرایط تغییر و اصلاح مقررات مربوطه جداگانه پیش‌بینی نشده باشد.

فصل ششم- مربوط به حکمیت

ماده ۳۱- حکمیت
1- هر گاه در مورد تفسیر قرارداد و مقاوله‌نامه‌ها و آئین‌نامه‌های اجرائی آنها و یا مسئولیتی که از اجرای آنها ناشی میشود اختلافی فیمابین دو یا چندین ‌کشور عضو اتحاد بروز نماید مابه‌الاختلاف از طریق حکمیت حل و فسخ خواهد شد.
2- و برای این مقصود هر یک از ادارات ذیمدخل یک عضو دیگر اتحاد را که مستقیماً در قضیه مورد اختلاف ذینفع نیست انتخاب خواهد کرد و‌هنگامیکه چندین اداره مشترکا ذیمدخل باشند از نظر تطبیق این قانون آن ادارات بصورت یک عضو محسوب خواهد شد.
3- هر گاه یکی از اداراتیکه طرف اختلاف هستند در ظرف شش ماه و یا اگر از کشورهای دور دست باشد در ظرف نه ماه به پیشنهاد حکمیت ترتیب اثر‌ ندهد دفتر بین‌المللی چنانچه درخواستی از او بشود بنوبه خود از اداره مسامحه‌کننده میخواهد که یکنفر حکم را تعیین نماید و یا آنکه خود رأساً ‌یک حکم معین مینماید.
4- طرفین ذیمدخل میتوانند برای تعیین یک حکم واحد با یکدیگر وارد مذاکره شده و ممکن است این حکم مشترک دفتر بین‌المللی باشد.
5- تصمیم حکم‌ها با اکثریت مطلق آراء اتخاذ خواهد شد.
6- در صورت تساوی آراء حکم‌ها یک اداره دیگر را که او نیز در تصفیه ذینفع نباشد برای رفع اختلاف انتخاب مینمایند. در صورتی که راجع بانتخاب ‌مزبور موافقت حاصل نشود دفتر بین‌المللی آن اداره را از بین اعضاء اتحاد که از طرف حکم‌ها پیشنهاد نشده باشند انتخاب خواهد کرد.
7- در صورتی که مورد اختلاف مربوط بیکی از مقاوله‌نامه‌ها باشد حکم‌ها بایستی حتماً از بین اداراتی انتخاب شوند که مقاوله‌نامه‌های مزبور را اجراء ‌میکنند.

اصل دوم – مقررات راجع به ترتیبات عمومی

فصل اول- قواعد مربوط به سرویس‌های پستی بین‌المللی

ماده ۳۲- آزادی ترانزیت
1- آزادی ترانزیت در تمام قلمرو و اتحاد تأمین میگردد.
2- کشورهای عضو اتحاد که سرویس نامه‌ها و جعبه‌های بابهای اظهار شده را تعهد نکرده‌اند و یا کشورهائیکه مسئولیت قسمتهای مزبور را جهت ‌عبور از سرویس‌های دریائی خود بگردن نگرفته‌اند با اینهمه نخواهند توانست درباره ترانزیت کیسه کاغذهای سربسته که بایستی از خاک آنها بگذرند ‌مخالفت نمایند و نیز در مورد عبور کیسه‌های مزبور از راههای دریائی خود نبایستی مخالف ایجاد کنند لکن مسئولیت این گونه کشورها در مورد‌ مرسولات با قیمت اظهار شده در همان حدودی است که برای مرسولات سفارشی پیش‌بینی شده است.
3- آزادی ترانزیت امانات پستی که بایستی از راههای زمینی و دریائی بگذرد محدود به قلمرو کشورهائی خواهد بود که در سرویس امانات پستی ‌شرکت نموده‌اند.
4- آزادی ترانزیت امانات هوائی در تمام قلمرو اتحاد و تضمین شده است معذلک اداراتی که اجرای مقاوله‌نامه مربوطه به امانات پستی را تعهد‌ نکرده‌اند اجباری ندارند که عبور امانات هوائی را از راه خشکی و راههای دریائی متعلق بخود تضمین کنند.
5- اداراتی که مقاوله‌نامه مربوط به امانات پستی را پذیرفته‌اند مسئله ترانزیت را نیز تعهد خواهند کرد.
‌الف – امانات پستی بابهای اظهار شده که جوف کیسه‌های سربسته فرستاده میشوند در صورتی که بعضی ادارات ارسال این گونه امانات را تعهد نکرده‌ باشند مسئولیت آنها در این خصوص مثل فقدان اماناتی است که از روی وزن با آنها معامله میشود.
ب – امانات مشمول مطالبات پستی در صورتی که اداراتی ارسال این گونه امانات را نیز قبول ننمایند و در صورتی که میزان مبلغ مطالبه از حداکثر نرخ‌ ثابت آن تجاوز کند وضع آنها مشابه به بند الف خواهند بود.

ماده ۳۳- عدم رعایت آزادی ترانزیت
‌وقتیکه یکی از کشورها مقررات مربوطه به مادۂ ۳۲ راجع به آزادی ترانزیت را رعایت ننماید سایر کشورها اجازه دارند که سرویس پستی خود را با آنکشور قطع نمایند و در این صورت بایستی تلگرافاً مراتب را بادارات ذیمدخل اعلام نمایند.

ماده ۳۴- تعطیل موقتی سرویس‌ها
‌هر گاه در نتیجه وقایع فوق‌العاده‌ای یک اداره مجبور به تعطیل موقتی کلیه یا قسمتی از سرویس‌ها بشود وظیفه دارد اداره یا ادارات مربوطه را فوراً و در‌صورت لزوم تلگرافاً از قضایا مطلع نمایند.

ماده ۳۵- نرخها
‌نرخ‌ها و حقوق گوناگون سرویس‌های پستی بین‌المللی در قرارداد و مقاوله‌نامه‌ها تثبیت گردیده است.

ماده ۳۶- معافیت از کرایه پستی
‌مراسلات مربوط به بررسی پستی متبادله بین ادارات پستی و بین ادارات و دفتر بین‌المللی و نیز مراسلات متبادله بین دفاتر پستی کشورهای عضو اتحاد ‌از هر گونه نرخ پستی معاف میباشند مراسلاتیکه حمل مجانی آنها بطور خصوصی ضمن مقررات قرارداد و مقاوله‌نامه‌ها و آئین‌نامه‌های مربوطه‌ تصریح گردیده است نیز جزء این قسمت میباشد.

ماده ۳۷- معافیت از کرایه پستی مرسولات متعلق به اسیران جنگی و توقیف‌شدگان غیر نظامی.

۱- اشیاء و مراسلات و نامه‌ها و جعبه‌های با قیمت اظهار شده و امانات پستی و بروات پستی که بعنوان اسیران جنگی ارسال و یا توسط آنها فرستاده‌ میشود اعم از آنکه مستقیم بوده یا بوسیله دفاتر اطلاعاتی پیش‌بینی شده در مادۂ ۱۲۲ قرارداد ژنو مورخ ۱۲ اوت ۱۹۴۹ و یا توسط نمایندگی مرکزی‌اطلاعاتی راجع باسیران جنگی پیش‌بینی شده در مادۂ ۱۲۳ قرارداد مذکور فرستاده شود بطور کلی از هر گونه نرخ پستی معاف میباشند جنگجویانی‌ که دستگیر شده و در یک کشور بیطرف توقیف میشوند نیز مشابه اسیران جنگی بوده مشمول مقررات نامبرده بآن خواهند بود.

۲- مقررات بند ۱ درباره اشیاء و مراسلات و نامه‌ها و جعبه‌های با قیمت اظهار شده و امانات پستی و براتهای پستی که مبدأ آنها کشورهای دیگری بوده ‌و بآدرس نفرات غیر نظامی توقیف شده فرستاده میشوند نیز مجری خواهد بود و این موضوع در قرارداد ژنو تحت عنوان حمایت از نفرات غیر نظامی ‌زمان جنگ مورخ ۱۲ اوت ۱۹۴۹ تذکر داده شده است.

۳- دفاتر ملی اطلاعاتی و نمایندگی‌های مرکزی اطلاعاتیکه در فوق بآنها اشاره شده است و واسطه ارسال یا دریافت مراسلات و نامه‌ها و جعبه‌های با‌ قیمت اظهار شده و امانات و بروات پستی متعلق به نفرات نامبرده شده در بند ۱ و ۲ میباشند از عدم پرداخت کرایه پستی استفاده میکنند اعم از آنکه ‌اینگونه دفاتر مستقیماً مراسلات پستی متعلق به اسیران جنگی را ارسال و دریافت نمایند یا آنکه واسطه اینکار باشند مشمول این معافیت خواهند‌ بود.

۴- در روی مرسولات مشمول معافیت کرایه پستی پیش‌بینی شده در بندهای ۱ تا ۳ همچنین در روی اسناد مربوطه آنها بایستی جمله ‹‹‌سرویس اسیران‌جنگی ›› یا ‹‹‌سرویس توقیف‌شدگان›› نوشته شود و ممکن است این جملات بزبان دیگری نیز ترجمه شوند.

۵- امانات مشمول معافیت کرایه پستی که وزن آنها تا ۵ کیلوگرم بوده و از راه دریا ارسال گردیده باشد از بند ‹‹‌ر›› مربوطه قبول و حمل خواهد شد و‌ حداکثر وزن برای مرسولاتیکه نتوان محتوی آنها را جدا نمود تا ۱۰ کیلوگرم هم مجاز است و مرسولات مورد بحث به اردوگاه اسیران و توقیف‌شدگان ‌تحویل میگردد یا به اشخاص مورد اعتماد تسلیم میشود تا به اسیران و توقیف‌شدگان توزیع شود.

ماده ۳۸- معافیت از کرایه پستی مطبوعات برجسته مخصوص نابینایان
‌مطبوعات برجسته مخصوص نابینایان از کلیه کرایه و نرخهای پستی معاف میباشد.

ماده ۳۹- ممنوعیت نرخ‌ها و اضافه نرخ‌ها و حقوق پیش‌بینی نشده
‌دریافت هر گونه نرخ و اضافه نرخ یا حقوق پستی از هر قبیل که در قرارداد و مقاوله‌نامه‌ها پیش‌بینی نشده است ممنوع میباشد.

ماده ۴۰- واحد مشترک پول
‌واحد مشترک پولی که در مقررات قرارداد و مقاوله‌نامه‌ها در نظر گرفته شده فرانک طلا میباشد که معادل ۱۰۰ سانتیم بوده و وزن آن مساوی ۳۱ر۱۰‌گرم و عیار آن ۹۰۰۰ر۰ میباشد.

ماده ۴۱- آئین‌نامه‌های محاسباتی
‌آئین‌نامه‌های بین ادارات مربوطه به حسابهای بین‌المللی که متکی بر داد و ستد پستی میباشند بمنزله معاملات جاری بوده و در صورت توافق مانند ‌امور الزامی جاری بین‌المللی تلقی گردیده و فیما بین ادارات صورت عمل بخود خواهد گرفت و در صورت عدم توافق روش فوق‌الذکر با آئین‌نامه‌های‌محاسباتی مزبور طبق مقررات آئین‌نامه‌های عادی معامله خواهد شد.

ماده ۴۲- معادلات
‌در هر یک از کشورهای عضو اتحاد نرخ‌ها از روی معادله که حتی‌الامکان از روی دقت بین پول رایج آن کشور با قیمت فرانک بسته میشود معین‌ میگردد.

ماده ۴۳- تمبرهای پستی
‌ادارات پستی اتحاد تمبرهای مخصوص بابت کرایه پستی چاپ و منتشر مینمایند و هر تمبر پستی که جدیداً چاپ و منتشر میشود بایستی توسط ‌دفتر بین‌المللی با توضیحات لازم به کلیه ادارات عضو ابلاغ شود.

ماده ۴۴- فرمول‌ها و اوراق پستی
1- اوراقیکه ادارات پستی در روابط فیمابین بکار میبرند بایستی بزبان فرانسه انشاء شود و ترجمه آن بزبان دیگر بین سطرها نیز بلامانع است.
2- اوراقیکه برای مصرف عامه تهیه میشود و بزبان فرانسه طبع نشده‌اند بایستی ترجمه فرانسه آن در ذیل سطرها اضافه شود.
3- متن عبارات و رنگ و ابعاد و فرمول‌ها و اوراقیکه در بندهای ۱ و ۲ ذکر گردید باید مطابق نمونه آئین‌نامه‌های قرارداد و مقاوله‌نامه‌ها باشند.

ماده ۴۵- اوراق هویت پستی
1- در دفاتر پست کشوری که از قبول اوراق هویت امتناع نکرده‌اند هر اداره میتواند بنابه درخواست اشخاص برگهای هویت که بمنزله اسناد مثبت و‌مورد قبول در کلیه معاملات پستی است بآنها تسلیم نماید.
2- اداره‌ای که برگ هویت صادر و تسلیم مینماید اجازه دارد که از این بابت برای هر برگ نرخی که حداکثر از ۷۰ سانتیم تجاوز نکند وصول یابد.
3- همینکه ثابت شد تسلیم یک مرسوله پستی یا تأدیه یک برات در مقابل ارائه یک برگ هویت قانونی انجام گردیده است ادارات از هر گونه مسئولیتی ‌مبرا بوده و از عواقب سوئی که در اثر فقدان یا سرقت و یا سوء استعمال یک برگ هویت بروز مینماید مسئولیتی بعهده نخواهند داشت.
4- برگهای هویت برای مدت سه سال معتبر بوده و تاریخ آن از روز تسلیم برگ هویت بحساب خواهد آمد.

فصل دوم – کیفرهای جزائی

ماده ۴۶- تعهدات مربوط به کیفرهای جزائی
‌حکومت کشورهای عضو متعهد میشوند کیفرهای لازم زیرین را به مقامات قانونی و قضائی کشور خود پیشنهاد نمایند تا درباره مرتکبین اجرا شود:
‌الف – کیفر برای ساختن تمبرهای تقلبی و جعلی حتی اگر آن تمبرها از جریان خارج شده باشد و کیفر برای کوپن رپنس‌های بین‌المللی و برگهای هویت‌ پستی مجعول.
ب – کیفر برای بکار بردن یا در جریان گذاردن آنچه در ذیل یادآوری میشود.
1- تمبرهای پستی جعلی (‌حتی اگر از جریان خارج شده باشد) یا آنکه تازه بجریان گذارده شده باشد و کیفر برای تقلب در نقش ماشین‌های نقش تمبر‌ و یا ماشین چاپ.
2- کوپن رپنس‌های بین‌المللی جعلی.
3- برگهای هویت جعلی.
ج – و کیفر برای بکار بردن برگهای هویت.
‌د – کیفر برای جلوگیری هر گونه عملیات تقلب‌آمیز درباره جعل یا به جریان گذاردن تمبرها و سرلوحه‌هائی که در سرویس پستی بکار برده میشود ‌جعل یا تقلید تقلبی بهر نحو که با تمبرها و سرلوحه‌های چاپ شده از طرف ادارات اشتباه شود.
ه – جلوگیری و در صورت لزوم کیفر برای داخل کردن و قرار دادن افیون و تریاک مرفین و کوکائین یا هر گونه مخدرات دیگر در مرسولات پستی بهر ‌صورت که باشد مگر آنکه قرارداد و مقاوله‌نامه‌ها قرار دادن شیئی در مرسولات پستی را اجازه داده باشد.

بخش دوم – مقررات مربوط به مراسلات پستی

فصل اول – مقررات عمومی

ماده ۴۷- مراسلات پستی
‌مراسلات پستی عبارتند از نامه‌ها کارتهای پستی ساده و با جواب – اوراق معامله و کار – مطبوعات و مطبوعات برجسته مخصوص نابینایان و‌نمونه‌های تجارتی و بسته‌های کوچک و مرسولاتی که نام فتوپست را دارا می‌باشند.

ماده ۴۸- نرخها و شرایط عمومی
‌نرخهای کرایه پستی برای حمل و نقل مراسلات در کلیه سرزمین اتحاد و نیز حدود اوزان و ابعاد آنها بموجب فهرست زیرین تثبیت میگردد. و فقط در‌ مورد مرسولاتی که در بند ۳ مادۂ ۴۹ پیش‌بینی شده استثنائاتی وجود دارد. این نرخها شامل آنست که مراسلات در منزل‌ها به گیرندگان تحویل شود و‌ توزیع آنها با امکانات سرویس توزیع کشور مقصد بستگی دارد.

2 – حدود اوزان و ابعادی که در بند یک ماده حاضر ذکر شده است.
‌بمراسلات مربوط به سرویس پستی که در مادۂ ۳۶ توضیح داده شده است تعلق نمیگیرد.
3- هر اداره میتواند برای روزنامه‌ها و نوشته‌های متناوبه که در کشور خودشان چاپ میشود با توجه به تعرفه عمومی مطبوعات داخلی در کرایه آنها۵۰ درصد تخفیف دهد.
‌مطبوعات بازرگانی از قبیل کاتالوک‌ها(کاتالوگ‌ها) و اعلام نامه‌ها و صورتهای قیمت جاری اشیاء و غیره ولو آنکه انتشار آنها متناوب باشد و یا ضمیمه روزنامه‌های‌متناوب باشند از این تخفیف بی‌بهره میباشند.
4- ادارات پستی همچنین میتوانند این تخفیف را درباره کتابها و بروشورها و نت‌های موسیقی و نقشه‌های جغرافی قائل شوند ولی این مرسولات نباید‌ حاوی هیچگونه نشریه یا اعلاناتی غیر از آنچه روی جلد آنها قید شده بوده باشد.
5- اداراتیکه اصولاً این تخفیف ۵۰ درصد را پذیرفته‌اند اجازه دارند که این تخفیف را فقط در مورد مرسولات ذکر شده در بندهای ۳ و ۴ محدود نموده ‌و تخفیف مزبور نبایستی از میزان نرخی که در سرویس داخلی برای روزنامه‌ها و نوشته‌های متناوب و معمولی در نظر گرفته شده کمتر باشند.
6- مرسولات پستی غیر از پاکتهای سفارشی سربسته نباید حاوی سکه‌های پول و اوراق بانکی و اسکناس یا حوالجات و یا حاوی طلا و طلای سفید یا‌نقره ساخته شده یا غیر ساخته و سنگهای قیمتی و سایر اشیاء نفیسه باشند.
7- ادارات کشورهای مبدء یا مقصد حق دارند با مراسلاتیکه حاوی نوشته که در حکم مکاتبه فعلی و شخصی محسوب و بغیر از گیرنده یا اشخاصی‌ که با او هم‌ منزل هستند بدیگری خطاب شده باشند مطابق مقررات داخلی خود رفتار نمایند.
8- به استثناء مواردی که در آئین‌نامه پیش‌بینی شده اوراق کار و معامله مطبوعات و مطبوعات برجسته مختص نابینایان و نمونه‌های بازرگانی و‌بسته‌های کوچک بایستی بنحوی بسته شده باشند که:
‌الف – بازرسی آنها بسهولت ممکن باشد:
ب – مرسولات فوق‌الذکر نبایستی بهیچوجه حاوی یادداشت یا نوشته‌ای باشند که صورت مکاتبه فعلی و شخصی را دارند.
ج – مرسولات فوق‌الذکر نبایستی حاوی هیچگونه تمبر پستی باطله یا غیر باطله یا هر گونه برگ بهاداری باشند.
9- بسته‌های نمونه بازرگانی نبایستی حاوی اشیائی باشند که بهای تجارتی دارند.
10- سرویس بسته‌های کوچک در مرسولات فتوپست فقط محدود به کشورهائی است که قبلا موافقت خود را برای مبادله اینگونه مرسولات اعلام‌ داشته‌اند اعم از آنکه روابط آنها از این لحاظ دوطرفه یا یک‌ طرفه بوده باشد.
11- اشیاء پستی که از انواع مختلف هستند ممکن است موافق شرایط معینه در نظامنامه در یک مرسوله واحد گرد آمده باشند.
(‌اشیاء گرد آمده)
12- غیر از مواردیکه در قرارداد و آئین‌نامه آن ذکر شده است.
‌مرسولاتیکه حائز شرایط لازم در ماده حاضر و در مواد مربوطه آئین‌نامه نیستند در سرویس‌های پستی پذیرفته نخواهند شد. اشیائیکه اشتباها قبول شده‌اند باید به اداره مبداء مرجوع شوند با اینهمه اداره پست مقصد میتواند آنها را تحویل گیرندگان نموده و در این صورت بر حسب لزوم نرخ‌ها و‌اضافه نرخ‌های متعلقه به هر دسته از مرسولات که محتوی و وزن یا ابعادشان آنها را آنطور که هستند نشان میدهد از طرف اداره مقصد وصول خواهد‌ شد و راجع به مرسولاتیکه حدود وزن آنها از حداکثر معینه در بند اول از ماده حاضر تجاوز مینماید ممکن است از روی وزن حقیقی آنها کرایه دریافت ‌نمود.

ماده ۴۹- نرخهای اختصاصی
1- ادارات مجاز هستند بموجب مقررات و قوانین خودشان از مرسولاتیکه در آخر وقت تسلیم سرویس ارسال آنها میشود یک نرخ اضافی دریافت ‌دارند.
2- از مراسلاتیکه بطور پست رستانت ارسال شده‌اند ادارات کشورهای مقصد میتواند نرخ مخصوص که در قوانین آنها برای مراسلات پست‌ رستانت داخلی قائل شده‌اند دریافت دارند.
3- ادارات کشورهای مقصد میتوانند از بابت تسلیم هر بسته کوچک به گیرنده حق مخصوصی که از ۴۰ سانتیم تجاوز ننماید از او دریافت نمایند و در‌صورتی که بسته کوچک مزبور در منزل تحویل گیرنده شود حداکثر تا ۲۰ سانتیم دیگر هم ممکن است به این نرخ علاوه شود.

ماده ۵۰- حق انبارداری
‌اداره پست مقصد اجازه دارد که حقی بنام حق انبارداری سرویس داخلی خود از مطبوعاتی که وزن آنها از ۵۰۰ گرم تجاوز کرده و گیرنده مربوطه در‌مدت معینه آنها را دریافت نموده وصول نماید.

ماده ۵۱- تمبر کردن مراسلات
1- بطور کلی تمام مرسولاتیکه در مادۂ ۴۷ مشخص شده‌اند بایستی توسط فرستنده کاملا تمبر شوند.
2- غیر از پاکتها و کارتهای پستی ساده که بدون تمبر یا با تمبر ناقص باشند و همچنین کارتهای پستی یا جواب که هر دو قسمت آن کاملا در موقع‌ تحویل به پست تمبر نخورده باشند مراسلات دیگر پذیرفته نخواهد شد.
3- در مواردیکه پاکتها و کارتهای پستی ساده بدون تمبر یا با تمبر ناقص بمقدار زیاد فرستاده شوند اداره کشور مبداء اجازه دارد که آنها را بفرستنده‌ مسترد نماید.

ماده ۵۲- طرز تأدیه کرایه پستی
1- تأدیه کرایه یا بوسیله تمبرهای پستی که در کشور مبداء برای مراسلات اشخاص معتبر هستند بعمل میآید و یا توسط علامات ماشین مخصوص‌ نقش تمبر که برای تأدیه کرایه پستی رسماً مورد قبول واقع شده و در تحت نظارت مستقیم اداره مشغول کار است انجام میپذیرد و اگر در مورد‌ مطبوعات باشد یا بوسیله علامات چاپی یا طریقه دیگری صورت میگیرد ولی این ترتیب در صورتی است که چنین طرزی طبق آئین‌نامه‌های داخلی ‌از اداره مبداء مجاز باشد.
2- کارت‌های با جواب که تمبر پست کشور مبداء روی آنها چاپ یا الصاق شده و مرسولاتیکه برای نخستین مسیر طبق قاعده تمبر شده و تتمه کرایه آنها‌ نیز قبل از ارسال بمقصد جدید پرداخت شده و نیز روزنامه یا بسته‌های روزنامه و نوشته‌های متناوبی که روی آدرس آنها جمله (‌اشتراک پستی( قید ‌گردیده و ارسال آنها بر طبق مقاوله‌نامه مربوط به اشتراک روزنامه‌ها و نوشته‌های متناوب میباشد اینطور ملاحظه میشوند که کرایه آنها کاملا پرداخت‌ گردیده است.

ماده ۵۳- تمبر زدن مراسلات در اسکله کشتی‌ها (‌جهازات)
1- مراسلاتیکه در وسط دریا به یک کشتی تحویل میشود جز در مواردیکه قرارداد دیگری بین ادارات مربوطه داده شده است با تمبر پست و مطابق ‌نرخ کشوری که کشتی مزبور متعلق به آنست تمبر زده میشود.
2- و هر گاه تسلیم مرسوله در موقعی وقوع پیدا کند که کشتی در دو نقطه منتهی‌الیه خط سیر خود و یا در یکی از نقاط عرض راه لنگر انداخته است ‌کرایه آن در صورتی معتبر خواهد بود که با تمبر پست و از روی نرخ کشوری که کشتی در آبهای آن متوقف است انجام میشود.

ماده ۵۴- نرخ متعلقه بمراسلات بدون تمبر یا با تمبر ناقص
1- در صورت فقدان یا کسر تمبر به استثناء مواردیکه در بند ۶ مادۂ ۶۷۶۷ برای مرسولات سفارشی پیش‌بینی شده و نیز به استثناء مواردیکه در‌بندهای ۳ و ۴ و ۵ مادۂ ۱۵۰ آئین‌نامه برای پاره از مرسولات ارسالی بمقصد تذکر داده شده است کلیه پاکتها و کارتهای پستی ساده که دارای کسر تمبر ‌هم هستند به گیرنده تحویل و دو برابر مبلغ کسری از گیرنده مربوطه اخذ خواهد شد و این نرخ نمیتواند از ۵ سانتیم کمتر باشد.
2- راجع بسایر مراسلاتیکه اشتباهاً به کشور مقصد ارسال گردیده‌اند ممکن است نحوه ذکر شده در بند یک درباره آن نیز اجراء شود.

ماده ۵۵- کوپن رپنس‌های بین‌المللی
1- کوپن رپنس‌های بین‌المللی در کشورهای اتحاد بمعرض فروش گذارده میشوند.
2- بهای فروش آنها توسط ادارات مربوطه تعیین میگردد. لکن این مبلغ نبایستی از ۳۲ سانتیم یا معادل این مبلغ به پول کشور فروشنده کمتر باشد.
3- هر برگ کوپن در کلیه کشورهای عضو اتحاد در قبال یک تمبر یا چند تمبر که معادل کرایه یک پاکت متعارفی زمینی ارسالی از آن کشور بمقصد ‌کشورهای خارجه باشد معاوضه خواهد شد و هر گاه چند برگ کوپن پستی که معادل مقدار تمبر لازم برای ارسال یک پاکت متعارفی هوائی که از ۲۰ گرم‌ تجاوز نکند ارائه شود آن پاکت توسط اداره مربوطه از فرستنده قبول و از راه هوا به مقصد فرستاده خواهد شد.
4- بعلاوه هر کشوری مجاز است درخواست نماید که کوپن رپنس‌ها با مرسولاتیکه کوپن‌های مزبور بجای کرایه آنها داده میشود همزمان یکدیگر ‌تسلیم پست گردند.

ماده ۵۶- محصولات اکسپرس
1- مرسولات پستی ممکن است بمحض ورود بمقصد بنا به درخواست فرستندگان توسط موزعین مخصوص در منزل به گیرندگان مربوطه تحویل‌ گردد به شرط آنکه سرویس اکسپرس در کشور مقصد وجود داشته باشد.
2- به اینگونه مرسولات که ‹‹‌اکسپرس›› نامیده میشوند حداقل یک نرخ مخصوص معادل کرایۂ یک پاکت زمینی متعارفی و حداکثر ۶۰ سانتیم تعلق ‌میگیرد این نرخ بایستی بطور کامل قبلا پرداخت شود.
3- در صورتی که منزل گیرنده خارج از شعاع توزیع محلی دفتر مقصد باشد و مرسوله بطور اکسپرس توزیع گردد اداره مقصد حق دارد یک کرایه متمم ‌نیز از گیرنده دریافت نماید و اصولا در چنین موردی توزیع مرسوله بطور اکسپرس اجباری نخواهد بود.
4- هر گاه کلیه کرایه‌های متعلقه به مرسولات اکسپرس قبلا پرداخت نشده باشد و اداره مبداء هم توزیع مرسولات مزبور را بطور اکسپرس تأکید ننموده ‌باشد اینگونه مرسولات مانند سایر مرسولات با وسایل عادی توزیع خواهد شد و در حالت اخیر نرخ این مرسولات طبق مقررات مادۂ ۵۴ تعیین خواهد ‌شد.
5- شایسته است که ادارات برای توزیع مرسولات مورد بحث بطور اکسپرس مساعی لازم را بجا آورند و در صورتی که مساعی مزبور میسر نشود ‌مرسوله را ممکن است مانند یک مرسوله عادی تلقی نمود.
6- هر گاه آئین‌نامه کشور مقصد اجازه دهد گیرندگان میتوانند از کشور مقصد درخواست نمایند که مرسولات سفارشی یا مرسولاتیکه هنوز به آدرس‌ آنها واصل نگردیده است بمحض ورود بطور اکسپرس جهت آنها فرستاده شوند و در اینحالت اداره مقصد میتواند هنگام توزیع یک نرخی که‌معادل نرخ سرویس داخلی باشد از این بابت از گیرندگان وصول نماید.

ماده ۵۷- استرداد – تغییر یا اصلاح آدرس
‌تا زمانیکه یک مرسوله بدست گیرنده نرسیده باشد فرستنده میتواند مرسوله خود را پس گرفته و یا درخواست نماید که آدرس آنرا تغییر داده و یا ‌اصلاح نمایند به شرط آنکه این مرسوله مشمول مقررات مادۂ ۵۹ نبوده و از لحاظ گمرکی نیز خالی از اشکال باشد.
2- درخواستی که در این باب نوشته میشود بوسیله پست ارسال یا تلگرافاً مخابره میگردد و مخارج آن بعهده فرستنده است و در هر صورت‌ حداقل مبلغ ۴۰ سانتیم بایستی از این بابت از درخواست‌کننده دریافت شود و در صورتی که توسط پست هوائی فرستاده شود و یا مخابره گردد فرستنده ‌بایستی علاوه بر آن اضافه نرخ هوائی یا نرخ تلگرافی آنرا تأدیه نماید.
3- برای هر درخواست استرداد یا تغییر آدرس که مربوط به چندین مرسوله بوده و تواماً از طرف فرستنده واحد بعنوان گیرنده واحد تسلیم یک دفتر‌پستی میشود از فرستنده باید تنها یک نرخ یا اضافه نرخ پیش‌بینی شده در بند ۲ مطالبه گردد.
4- برای یک اصلاح کوچک آدرس (‌بدون آنکه اصل عنوان یا نام گیرنده تغییر پیدا کند) فرستنده میتواند مستقیماً از دفتر مقصد در این‌باره تقاضا نماید‌ و از این بابت هیچگونه نرخی که در بندهای ۲ و ۳ پیش‌بینی شده از فرستنده مطالبه نشده و انجام فرمالیته‌های مربوطه نیز لزومی ندارد.

ماده ۵۸- ارسال بمقصد جدید غیر قابل توزیع
1- هر گاه گیرنده محل اقامت خود را تغییر داده باشد مراسلات پستی بمقصد جدید برای او فرستاده خواهند شد مگر در مواردیکه فرستنده بوسیله ‌یادداشت مخصوصی که در روی قسمت عنوان مراسله قید گردیده ارسال آنرا بمقصد جدید منع نموده باشد این یادداشت باید بزبانی نوشته شود که ‌در کشور مقصد معروف باشد و در هر حال ارسال بمقصد جدید از کشوری به کشور دیگر عملی نخواهد شد مگر آنکه شرایط حمل و نقل جدید در مرسوله مربوطه وجود داشته باشد.
2- مراسلاتی که به یک علتی غیر قابل توزیع میگردند بایستی بلادرنگ به کشور مبداءعودت داده شوند.
3- زمانیکه مراسلات معطله بایستی در اختیار گیرندگان نگاهداشته شوند و یا بطور (‌پست رستانت) بمانند طبق آئین‌نامه کشور مقصد معین ‌میگردد. معذلک این مهلت بطور کلی نبایستی از یک ماه تجاوز نماید مگر در موارد خاصی که اداره مقصد لازم بداند استثنائاً مدت مزبور را حداکثر تا ‌دو ماه تمدید نماید در صورتی که فرستنده به زبانی که در کشور مقصد معروف باشد برگشت مراسله را بوسیله یادداشتی که روی مراسله قید شده ‌درخواست نموده باشد مراسله مزبور بایستی در مدت بسیار کوتاهی به کشور مبداء برگشت داده شود.
4- مطبوعاتیکه فاقد ارزش باشند به مبداء عودت داده نمیشوند مگر در مواردیکه فرستنده توسط یادداشتی که روی مرسوله قید شده برگشت آنرا ‌تقاضا نموده باشد و مطبوعات سفارشی همیشه باید مرجوع شوند.
5- در صورت ارسال مراسلات بمقصد جدید از کشوری به کشور دیگر و یا اعاده آن به کشور مبداء نبایستی هیچگونه نرخ اضافی از آنها دریافت نمود ‌مگر در مواردیکه در آئین‌نامه استثناء گردیده است.
6- مراسلات پستی که بمقصد جدید ارسال یا غیر قابل توزیع میشوند تحویل گیرندگان یا فرستندگان میگردند و در مقابل کرایه که در موقع ارسال یا ‌ورود یا در طی راه در نتیجه ارسال بمقصد جدید از ابتدای نخستین سیر به آنها تعلق میگیرد از گیرنده یا فرستنده دریافت خواهد گردید و نیز حقوق‌گمرکی یا سایر مخارج مخصوص را که کشور مقصد الغای آنها را نسبت به آن مرسولات اجازه نمی‌دهد باید بپردازد.
7- در صورتی که بسته‌های کوچک بمقصد کشور دیگری ارسال شوند یا بصاحبان آنها تسلیم نشود کرایه پست رستانت و حق گمرک کردن و‌حق‌العمل و نرخ متمم اکسپرس و حق مخصوص متعلقه بکلی ملغی خواهد بود.

ماده ۵۹- ممنوعات
1- ارسال اشیائی که ذیلا نامبرده شده ممنوعست:
‌الف – اشیائی که جنس محتوی یا لفافشان طوری است که ممکن است برای کارکنان پست مخاطره داشته باشد یا مراسلات را کثیف یا ضایع نمایند.
ب – اشیاء تابع حقوق گمرکی (‌به استثناء مواردیکه در مادۂ ۶۰ پیش‌بینی گردیده) و همچنین نمونه‌هائی که بمقصد اجتناب از پرداخت حقوق گمرکی‌ به مقدار زیاد فرستاده میشوند.
ج – تریاک – مرفین – کوکائین – و سایر مواد مخدره.
‌د – اشیائیکه قبول یا جریان آنها در کشور مقصد ممنوع باشد.
ه – حیوانات زنده به استثناء:
1- زنبورهای عسل – زالو و کرم ابریشم.
2- انگل‌ها و ادویه کشنده حشرات زیانکار که بین بنگاههای رسمی معروف مبادله میشود.
‌و – اشیاء قابل انفجار یا قابل اشتعال یا خطرناک.
‌ز – اشیاء منافی عفت و اخلاق عمومی.
2- مرسولاتی که حاوی اشیاء نامبرده شده در بند یک بوده و اشتباهاً ارسال شده‌اند بموجب قانون و مقررات داخلی کشور ادارۂ که آنها را کشف نموده ‌ضبط خواهد شد.
3- و بطور کلی اشیاء ذکر شده در بند ۱ حرف ‹‹ج›› و حرف ‹‹‌واو›› و همچنین حرف ‹‹‌ز›› بهیچوجه نه بمقصد فرستاده خواهند شد و نه تحویل‌ گیرندگان بایستی بشود و نه به مبداء بایستی مرجوع گردد.
4- در مواقعی که مرسولاتی اشتباها ارسال شده و نه به مبداء مرجوع میگردند و نه به گیرندگان تحویل میشوند اداره مبداء بایستی بطور مشخص از‌ معامله‌ای که به اینگونه مرسولات خواهد شد مستحضر شود.
5- بعلاوه هر یک از کشورها حق دارند از حمل اشیائی غیر از پاکتها و کارت‌پستال‌ها که درباره آنها مقررات قانونی راجع بشرایط انتشار یا جریانشان در‌ آن کشور مراعات نشده باشد بطور ترانزیت و مکشوفه در خاک خود امتناع نماید این اشیاء باید به اداره مبداء مرجوع شوند.

ماده ۶۰- اشیائیکه حقوق گمرکی به آنها تعلق میگیرد
1- بسته‌های کوچک و مطبوعات تابع حقوق گمرکی قبول میشوند.
2- همچنین پاکتها و نمونه‌های بازرگانی حاوی اشیاء تابع حقوق گمرکی در صورتی که کشور مقصد رضامندی خود را قبلا اطلاع داده باشد پذیرفته ‌خواهند شد و هر اداره اجازه دارد که میزان پاکتهای سفارشی حاوی اشیاء تابع حقوق گمرکی را محدود نماید.
3- مرسولات حاوی سرم و واکسن و همچنین مرسولات طبی که جنبه فوریت داشته و فراهم نمودن آنها مشکل است از مستثنیات مقرره در مادۂ ۱۳۶‌آیین‌نامه استفاده مینمایند و در هر صورت پذیرفته میشوند.

ماده ۶۱ – بازرس گمرکی
‌اداره کشور مقصد اجازه دارد مرسولات ذکر شده در مادۂ ۶۰ را تحت بازرسی گمرکی قرار داده و در صورت لزوم عین آن مرسولات را باز نماید.

ماده ۶۲- حق گمرک کردن
‌برای مرسولاتیکه در کشور مقصد تحت بازرسی گمرکی قرار میگیرند میتوان از این بابت بعنوان پستی یک حق گمرک کردن که حداقل آن ۴۰‌ سانتیم برای هر مرسوله میباشد دریافت نمود.

ماده ۶۳- حقوق گمرکی و سایر حقوق غیر پستی
‌ادارات اجازه دارند حقوق گمرکی و سایر حقوق غیر پستی احتمالی دیگر را از گیرندگان مرسولات وصول نمایند.

ماده ۶۴- مرسولاتیکه از حقوق معافند
1- در روابط بین کشورهائیکه در این موضوع توافق نظر حاصل نموده باشند فرستندگان میتوانند طبق اظهاریکه قبلا بدفتر مبداء مینمایند مجموع‌ حقوق پستی و غیر پستی را که در موقع تحویل بمرسولات تعلق میگیرد بعهده بگیرند و تا زمانی که یک مرسوله به گیرنده تحویل نشده فرستنده ‌میتواند توسط درخواستی که بعداً مینماید حداقل مبلغ ۴۰ سانتیم بپردازد و تقاضا نماید که مرسوله مربوط از حقوق متعلقه معاف باشد.
‌و هر گاه درخواست او با پست هوائی ارسال گردد و یا مخابره شود فرستنده بایستی علاوه بر آن اضافه نرخ هوائی و یا نرخ تلگرات[تلگراف] مزبور را پرداخت‌نماید. ۲- در مواردیکه در بند یک پیش‌بینی شده است فرستندگان باید متعهد شوند مبالغی که از طرف دفتر مقصد ممکن است مطالبه شود پرداخت نموده و ‌در صورت لزوم مبلغ کافی برسم علی‌الحساب بپردازد.
3- اداره مقصد اجازه دارد حق‌العملی که از ۴۰ سانتیم برای هر مرسوله تجاوز ننماید وصول کند و این حق علاوه بر مبلغی است که در مادۂ ۶۲‌ پیش‌بینی گردیده.
4- هر اداره حق دارد سرویس مرسولات معاف از حقوق را فقط در مورد اشیاء سفارشی اجرا نماید.

ماده ۶۵- الغای حقوق گمرکی و سایر حقوق غیر پستی
‌ادارات متعهد میشوند که بسرویسهای مربوطه کشور خود مراجعه و اقدام نمایند تا حقوق گمرکی و سایر حقوق غیر پستی متعلق بمرسولاتیکه به‌ کشور مبداء مرجوع گردیده یا بعلت ضایع شدن کامل محتوی آنها معدوم گردیده‌اند و یا به کشور ثالثی ارسال شده‌اند ملغی گردد.

ماده ۶۶- مطالبه‌نامه‌ها و درخواست اطلاعات
1- مطالبه‌نامه‌ها در صورتی پذیرفته میشوند که از فردای روز تسلیم مرسوله به پست بیش از یکسال نگذشته باشد.
2- و هر اداره مجبور است به تقاضاهائی که فقط برای کسب اطلاعات پس از مدت مزبور در باب مرسولاتیکه کمتر از دو سال قبل ارسال شده و از‌ طرف اداره دیگری بعمل میاید ترتیب اثر بدهد.
3- هر اداره بایستی مطالبۂ ‌نامه‌ها و درخواست اطلاعات راجع بهر گونه مرسوله را که در خاک سایر ادارات تسلیم پست شده‌اند بپذیرد.
4- از هر مطالبه یا درخواست اطلاعات یک حق معادل ۴۰ سانتیم حداقل دریافت خواهد شد مگر در موردیکه فرستنده قبلا حق مخصوص جهت‌ صدور قبض رسید را پرداخت نموده باشد و در صورتی که مطالبه‌ نامه یا درخواست اطلاعات بر حسب تقاضای ذینفع از طریق هوائی فرستاده شود‌ اضافه نرخ هوائی نیز به آن تعلق خواهد گرفت و این نرخ دو برابر خواهد بود هر گاه تقاضاکننده مایل باشد که پاسخ آن نیز از طریق هوائی مرجوع شود و ‌باز در صورتی که درخواست‌کننده بخواهد در این باره مخابره بعمل آید بهای تلگرام در صورت لزوم جواب تلگرامی که بایستی مخابره شود علاوه بر ‌حق مطالبه ‌نامه نیز وصول خواهد گردید.
5- هر گاه مطالبه ‌نامه یا درخواست اطلاعات مربوط بچندین مرسوله باشد که توأماً توسط یک فرستنده و به آدرس یک گیرنده بوده و از یک طریق‌ میبایستی فرستاده شود در این مورد فقط یک حق با یک اضافه نرخ دریافت خواهد شد.
‌و در صورتی که مربوط به چندین مرسوله سفارشی که بر حسب درخواست فرستنده از طرف مختلف ارسال گردیده‌اند برای هر مرسوله یک حق و یک ‌اضافه نرخ جداگانه وصول خواهد شد.
6- هر گاه یک مطالبه‌نامه در نتیجه اشتباه سرویس پست صادر شده باشد حق مطالبه مسترد خواهد شد.

ماده ۶۷- نرخها
1- مرسولات پستی مذکور در ماده ۴۷ ممکن است بطور سفارشی ارسال شوند.
2- نرخ هر مرسوله سفارشی بایستی قبلا پرداخته شود و آن عبارتست از:
‌الف – کرایه معمولی مرسوله بر حسب نوع آن.
ب – یک حق ثابت سفارشی که حداقل آن ۴۰ سانتیم است.
3- حق ثابت سفارشی متعلقه به قسمت جوابیه یک کارت‌پستال با جواب موقعی معتبر خواهد بود که آن حق فقط توسط فرستنده مربوطه تأدیه شده‌ باشد.
4- قبض که مشخصات مرسوله سفارشی روی آن نوشته میشود بایستی بطور مجانی به فرستنده تحویل گردد.
5- کشورهائی که آماده‌اند از عهده پرداخت غرامت مخاطرات ناشیه از مواقع اضطراری (‌فورس ‌ماژور) برآیند میتوانند بر هر مرسوله سفارشی یک نرخ‌ مخصوص معادل ۴۰ سانتیم دریافت دارند.
6- هر گاه مرسولات سفارشی بدون تمبر یا تمبر ناقص بوده و اشتباهاً به کشور مقصد ارسال شده باشند. در مقابل اخذ نرخی که بمیزان مبلغ کسری‌ باشد بگیرندگان تسلیم خواهد شد.

ماده ۶۸- قبض رسید
1- فرستنده یک مرسوله سفارشی میتواند در موقع تسلیم مرسوله به پست یک حق ثابتی که حداقل آن ۳۰ سانتیم است پرداخته و تقاضای قبض رسید‌ نماید و در صورتی که مخارج متعلقه پرداخت شده باشد ممکن است این قبض از راه هوا نیز ارسال گردد.
2- صدور قبض رسید ممکن است بعد از موقع تسلیم مرسوله نیز تقاضا شود و مهلت معینه برای این درخواست یکسال و شرایط آن مطابق مقررات‌ مادۂ ۶۶ میباشد.
3- و در صورتی که فرستنده مطالبه قبض رسیدی را بنماید که به او واصل نگردیده است برای صدور مطالبه‌نامه نه مبلغ ۴۰ سانتیم معین شده در ماده۶۶ از او مطالبه خواهد شد و نه حق ثانوی متعلقه به قبض رسید صادره.

ماده ۶۹- مرسولات سفارشی که بدست شخص گیرنده داده خواهد شد
1- در روابط بین ادارات که توافق خود را اعلام داشته‌اند مرسولات سفارشی که همراه قبض رسید مربوطه میباشند بر حسب درخواست فرستنده بدست شخص گیرنده داده خواهند شد.
2- ادارات وظیفه دارند که در دو وهله برای تحویل اینگونه مرسولات مساعی لازم را بخرج دهند.

ماده ۷۰- مسئولیت
1- ادارات مسئول فقدان مرسولات سفارشی میباشند.
2- فرستنده حق دارد از این بابت غرامتی بمیزان ثابت ۲۵ فرانک برای هر مرسوله مطالبه نماید.

ماده ۷۱- عدم مسئولیت
1- در موارد ذیل ادارات بطور کلی از مسئولیت راجع به فقدان مرسولات سفارشی مبرا هستند:
‌الف – در مواقع اضطراری (‌فورس‌ماژور) کشوری که فقدان در سرویس آن وقوع یافته بموجب قوانین داخلی خود باید صریحاً معین کند که فقدان ‌مزبور ناشی از وقایعی است که بطور ‹‹‌اضطراری فورس‌ماژور›› اتفاق افتاده است و بایستی مراتب را به اطلاع کشور مبداء نیز برساند و بهر جهت‌ اداره فرستنده که خسارات را در مواقع اضطراری عهده‌دار گردیده است بموجب بند ۵ از ماده ۶۷ به مسئولیت خود باقی خواهد بود.
ب – وقتی که اسناد سرویس بواسطه یک اتفاق اضطراری از بین رفته و از این لحاظ تحقیقات راجع بمرسوله غیر ممکن گردیده باشد و این در‌صورتی است که مدرک و دلیل مسئولیت ادارات بنحو دیگری معین نشده باشد.
ج – وقتیکه محتوی مرسولات جزء اشیاء ممنوعه باشد که در بندهای ۶ و ۸ ماده ۴۸ حرف ج ذکر گردیده است.
‌د – وقتیکه در ظرف مهلت یکساله پیش‌بینی شده در ماده ۶۶ از طرف فرستنده بهیچوجه درخواست صدور مطالبه نشده باشد.
2- وقتیکه در خصوص تحویل مرسولات سفارشی اقدام شده باشد اعم از آنکه نحوه تحویل بموجب شرایط مقرره در آئین‌نامه داخلی بوده و یا بموجب شرایط پیش‌بینی شده در ماده ۴۵ بند ۳ عمل شده باشد.
3- مرسولاتی که بموجب مقررات و قوانین داخلی کشور مقصد توقیف شده باشند.

ماده ۷۲- تعیین مسئولیت بین ادارات
1- تا زمانیکه عکس قضیه ثابت نشده باشد مسئولیت فقدان یک مرسوله سفارشی متوجه آن اداره است که مرسوله را بدون اینکه اعتراضی کرده باشد ‌دریافت داشته و با آنکه تمام وسائل قانونی را برای تحقیق حائز بوده است نتواند ثابت کند که مرسوله به گیرنده تسلیم شده و یا در صورت اقتضاء آنرا ‌به اداره بعدی خود ارسال داشته است.
2- در موارد ذیل اداره واسطه یا گیرنده با توجه به مقررات بند ۳ از هر گونه مسئولیت مبرا است مگر آنکه عکس قضیه ثابت شود:
‌الف – موقعیکه اداره مربوطه مقررات مربوط به مواد ۳۴ قرارداد را مرئی داشته و نیز بند ۲ ماده ۱۶۲ و بند ۴ مادۂ ۱۶۳ آئین‌نامه را مورد توجه قرار داده ‌باشند.
ب – در صورتی که بتواند ثابت نماید که مطالبه ‌نامه بعد از معدوم شدن اسناد سرویس که مربوط بمرسوله مورد تحقیق میباشد به آن رسیده و مدتیکه برای محفوظ نگاه داشتن اسناد بموجب مادۂ ۱۱۹ آئین‌نامه پیش‌بینی شده مقتضی گردیده است ولی این قید بحقوق شخص مطالبه ‌کننده لطمه ‌وارد نخواهد ساخت.
3- بهر جهت هر گاه مرسوله در طی حمل و نقل مفقود شده باشد و نتوان تعیین کرد فقدان آن در خاک یا سرویس کدام یک از کشورها اتفاق افتاده‌است ادارات مربوطه خسارت وارده را بطور تساوی متحمل خواهند شد.
4- هر گاه یک مرسوله سفارشی در حین وقایع اضطراری مفقود شود اداره کشوری که فقدان در خاک یا سرویس آن واقع شده است در صورتی در مقابل ‌اداره فرستنده مسئول خواهد بود که هر دو کشور جبران خسارت وارده در موقع اضطراری را با هم بعهده گرفته باشد.
5- حقوق گمرکی و سایر حقوقیکه الغاء آنها صورت نگرفته است بعهده اداراتیکه مسئول فقدان هستند قرار خواهد گرفت.
6- اداره‌ای که غرامت را تأدیه نموده است برای هر گونه اقدامی که بر علیه گیرنده یا فرستنده و یا اشخاص ثالثی احتمالا باید معمول گردد بمیزان مبلغ‌غرامتی که پرداخت نموده مجاز بوده و بمنزله گیرنده اصلی غرامت خواهد بود.

ماده ۷۳- پرداخت غرامت
‌اجبار در پرداخت غرامت متوجه اداره‌ایست که دفتر فرستنده تابع آنست ولی این اداره حق دارد به ادارۂ که مسئول واقعی است مراجعه نماید.

ماده ۷۴- مهلت پرداخت غرامت
1- غرامت بایستی هر چه زودتر و منتهی در ظرف شش ماه بعد از روزیکه مطالبه‌نامه تسلیم شده پرداخت گردد.
2- اداره فرستنده مرسوله که مخاطرات ناشیه از مواقع اضطراری را بعهده نگرفته و از طرفی تحقیقات در موضوع اینکه فقدان مرسوله مربوط به‌ موقعیت اضطراری است پایان نپذیرفته باشد میتواند آئین‌نامه مربوط به مهلت تأدیه غرامت پیش‌بینی شده در بند ۱ را تغییر دهد.
3- اداره فرستنده اجازه دارد که بحساب اداره واسطه یا اداره مقصد که پس از انقضای مدت شش ماه مقرر مسئله پرداخت غرامت را حل نکرده‌اند ‌غرامت مربوط را به فرستنده پرداخت نماید و در صورتی که فقدان مربوط بموارد (‌فورس‌ماژور) باشد میتوان این مدت را تمدید نمود علی‌ایحال ‌بایستی مراتب را به اطلاع اداره مبداء رسانید.

ماده ۷۵- پرداخت غرامت به اداره فرستنده
1- اداره مسئول یا ادارۂ که به حساب آن پرداخت غرامت بموجب ماده ۷۴ بعمل آمده است مکلف است در ظرف چهار ماه بعد از تاریخ اعلامیه‌ راجع به تأدیه غرامت مبلغ غرامت واقعی پرداختی به فرستنده را به اداره فرستنده تأدیه نماید.
2- چنانچه بر طبق مادۂ ۷۲ غرامت را چندین اداره باید از عهده برآید اولین ادارۂ که مرسوله مورد مطالبه را دریافت کرده نتوانسته ارسال منظم آن به‌اداره مابعد را ثابت نماید موظف است در ظرف مهلتی که در بند یک ذکر شده میزان کل مبلغ غرامت را به اداره فرستنده کارسازی دارد و با اداره مزبور‌است که میزان سهم احتمالی سایر ادارات مسئول را در مورد خسارتی که به گیرنده پرداخت شده تعیین و آنها را وصول نماید.
3- پرداخت وجه به اداره طلبکار بموجب قوانین پرداختی پیش‌بینی شده و در مادۂ ۴۱ انجام خواهد شد.
4- موقعیکه مسئولیت مشخص گردید و همچنین در موردیکه در بند ۳ از مادۂ ۷۴ پیش‌بینی شده ممکن است میزان غرامت را خواه بوسیله تفریغ ‌محاسبات و خواه مستقیماً و خواه توسط اداره‌ای که با اداره مسئول منظماً تفریغ حساب میکند رأساً از کشور مسئول دریافت داشت.
5- اداره مبداء نمیتواند پرداخت غرامت را از اداره مسئول مطالبه نماید مگر در ظرف یکسال از تاریخ ارسال یادداشت جهت پرداخت غرامت به‌گیرنده.
6- اداره‌ای که مسئولیت آن مسلم گردیده و در بدو امر از تأدیه غرامت امتناع نموده است باید از عهده کلیه مخارج فرعی که در نتیجه تأخیر غیر قانونی‌ تأدیه وجه مزبور تولید شده است برآید.
7- ادارات میتواند حساب غراماتی که بفرستندگان پرداخته و صحت آنرا تصدیق نموده‌اند با موافقت یکدیگر هر چند یکبار بطور متناوب بین ‌خود بررسی و تصفیه نمایند.

ماده ۷۶- مرسوله سفارشی که مفقوده تلقی شده و بعداً کشف میگردد
1- هر گاه یک مرسوله سفارشی یا قسمتی از آن مفقوده تصور شده و بعداً یافت شود گیرنده و فرستنده بایستی از موضوع مستحضر شوند.
2- و بعلاوه به فرستنده اعلام خواهد شد که میتواند برای تحویل گرفتن سفارشی خود در ظرف سه ماه مراجعه نماید و وجهی را که از بابت غرامت‌ قبلا دریافت داشته مسترد دارد و در صورتی که در ظرف مدت معینه فرستنده مرسوله خود را مطالبه نکند به گیرنده اخطار خواهد شد که در ظرف همان‌مدت برای تحویل گرفتن مرسوله اقدام کند و در اینمورد گیرنده بایستی مبلغ پرداختی به فرستنده را تأدیه نماید.
3- هر گاه گیرنده یا فرستنده برای تحویل گرفتن مرسوله سفارشی اقدام کرده و وجه دریافتی از بابت غرامت را مسترد داشتند این مبلغ به نفع اداره یا ‌اداراتیکه متحمل زیان شده‌اند محسوب خواهد شد.
4- و در صورتی که فرستنده و گیرنده هر دو از تحویل گرفتن مرسوله پیدا شده صرفنظر نمودند این مرسوله به اداره یا اداراتیکه غرامت را پرداخته‌اند ‌تعلق خواهد گرفت.

فصل سوم – تعلق گرفتن نرخ‌ها – مخارج عبور

ماده ۷۷- تعلق گرفتن نرخها
‌جز در مواردیکه در قرارداد و مقاوله‌نامه‌ها صریحاً ذکر گردیده است نرخهائی را که هر اداره دریافت داشته برای خود آن اداره محفوظ مینماید.

ماده ۷۸- مخارج عبور (‌ترانزیت)
1- با توجه به مقررات مادۂ ۷۹ مراسلاتیکه در جوف کیسه‌های سر بمهر بین دو اداره یا بین دو دفتر پستی یک کشور واحد توسط سرویس‌های یک یا‌چندین اداره دیگر (‌سرویس ثالث) مبادله میشوند بسود هر یک از کشورهائیکه واسطه عبور بوده و یا سرویس آنها در حمل مراسلات شرکت‌ داشته‌اند مخارج ترانزیتی طبق فهرست ذیل تعلق خواهد گرفت و این مخارج بعهده اداره کشوری میباشد که فرستنده کیسه کاغذ بوده است:
1 – مسیر ۲ – برای هر کیلوگرم وزن
1 – مسیر زمینی فرانک
‌تا ۳۰۰ کیلومتر ۰.۰۷
‌بیش از ۳۰۰ تا ۶۰۰ کیلومتر ۰.۱۲
‌بیش از ۶۰۰ تا ۱۰۰۰ // ۰.۱۷
‌بیش از ۱۰۰۰ تا ۱۵۰۰ // ۰.۲۴
‌بیش از ۱۵۰۰ تا ۲۰۰۰ // ۰.۳۲
‌بیش از ۲۰۰۰ تا ۲۵۰۰ // ۰.۳۹
‌بیش از ۲۵۰۰ تا ۳۰۰۰ // ۰.۴۶
‌بیش از ۳۰۰۰ تا ۳۸۰۰ // ۰.۵۵
‌بیش از ۳۸۰۰ تا ۴۶۰۰ // ۰.۶۶
‌بیش از ۴۶۰۰ تا ۵۵۰۰ // ۰.۷۷
‌بیش از ۵۵۰۰ تا ۶۵۰۰ // ۰.۹۰
‌بیش از ۶۵۰۰ ۱.۰۳
1 – مسیر ۲ – برای هر کیلوگرم وزن
2 – مسیر دریائی فرانک
‌تا ۳۰۰ میل دریائی ۰.۱۲
‌بیش از ۳۰۰ تا ۶۰۰ // ۰.۱۷
‌بیش از ۶۰۰ تا ۱۰۰۰ // ۰.۲۱
‌بیش از ۱۰۰۰ تا ۱۵۰۰ // ۰.۲۴
‌بیش از ۱۵۰۰ تا ۲۰۰۰ // ۰.۲۷
‌بیش از ۲۰۰۰ تا ۲۵۰۰ // ۰.۳۰
‌بیش از ۲۵۰۰ تا ۳۰۰۰ // ۰.۳۲
‌بیش از ۳۰۰۰ تا ۳۵۰۰ // ۰.۳۴
‌بیش از ۳۵۰۰ تا ۴۰۰۰ // ۰.۳۶
‌بیش از ۴۰۰۰ تا ۵۰۰۰ // ۰.۳۸
‌بیش از ۵۰۰۰ تا ۶۰۰۰ // ۰.۴۱
‌بیش از ۶۰۰۰ تا ۷۰۰۰ // ۰.۴۴
‌بیش از ۷۰۰۰ تا ۸۰۰۰ // ۰.۴۶
‌بیش از ۸۰۰۰ ۰.۴۸
2- حمل و نقل‌های دریائی که مستقیماً بین دو کشور بوسیله کشتی‌های یکی از آن دو کشور انجام میشود مانند سرویس‌های ثالث ملاحظه خواهد شد ‌مگر آنکه در این مورد مقاوله‌نامه دیگری که ناقض اینموضوع باشد انعقاد یافته باشد.
3- کیسه کاغذهائی که اشتباهاً عبور کرده باشند از لحاظ پرداخت مخارج ترانزیتی مانند آن ملاحظه خواهد شد که اینگونه کیسه‌ها از طرق عادی ‌فرستاده شده‌اند.
4- عبور دریائی از لحظه‌ای که کیسه‌ها به جرثقیل آویخته شده تا لحظه‌ای که در ساحل به زمین گذارده شوند بحساب خواهد آمد.
5- طبق بند ۳ اداراتی که در راه و حمل کیسه‌های اشتباه فرستاده شده شرکت داشته‌اند از این بابت حق مطالبه سهمی را از ادارات فرستنده نخواهند‌ داشت لکن ادارات فرستنده نسبت به اداراتی که واسطه بوده و منظماً کیسه‌ها را از خاک خود عبور داده‌اند مدیون خواهند بود.

ماده ۷۹ – معافیت از مخارج عبور
‌مراسلاتیکه از حقوق پستی معاف بوده و در مواد ۳۶ تا ۳۸ ذکر شده‌اند از کلیه مخارج عبور زمینی و دریائی نیز معاف میباشند.

ماده ۸۰ – سرویسهای فوق‌العاده
‌مخارج عبور مذکور در مادۂ ۷۸ به حمل و نقلی که توسط سرویسهای فوق‌العاده انجام گرفته و توسط یک اداره و بر حسب تقاضای یک یا چند اداره ‌دیگر مخصوصاً ایجاد یا نگاهداری شده‌اند تعلق نخواهند گرفت شرایط این قبیل حمل و نقل‌ها برضای طرفین بین ادارات ذی‌مدخل حل و فسخ‌ خواهد شد.

ماده ۸۱- تفریغ محاسبات و مخارج عبور
1- تفریغ کل حساب اینگونه مخارج طبق صورت حساب و آماری خواهد بود که هر سه سال یکبار و در یک دورۂ ۱۴ روزه تهیه میگردد این دوره برای‌کیسه کاغذهای سر بمهر که کمتر از شش مرتبه در هفته توسط سرویس‌های متعلق بیک کشور مبادله میشوند به ۲۸ روز نیز بالغ خواهد گردید دوره‌ مدت اجرای‌ آمارها در آئین‌نامه تعیین شده است.
2- در صورتی که نتیجه محاسبات بین دو اداره از ۲۵ فرانک تجاوز ننماید اداره مدیون از پرداخت معاف خواهد بود.
3- هر اداره اجازه دارد نتیجه یک آمار را که به نظر او زیادتر از میزان واقعی است به قضاوت یک کمیسیون حکمیت واگذار نماید و تشکیل این حکمیت ‌به کیفیتی خواهد بود که در —ماده ۳۱ پیش‌بینی گردیده است.
4- حکم‌ها حق دارند مبلغی که از بابت مخارج عبور باید پرداخته شود بطور عادلانه معین و تثبیت نمایند.

ماده ۸۲- مبادله کیسه کاغذهای سر بمهر با جهازات جنگی
1- کیسه کاغذهای سر بمهر ممکن است بین دفاتر پست یکی از کشورهای عضو و فرماندهان قسمت‌های دریائی یا جهازات جنگی همان کشور که در‌خارج توقف دارند و یا بین فرمانده یکی از این قسمتهای دریائی یا یکی از جهازات جنگی مزبور و فرمانده یک واحد یا یک جهاز دیگر از همان کشور‌توسط سرویسهای زمینی یا دریائی متعلقه بسایر کشورها مبادله گردند.
2- انواع مراسلاتی که جوف این کیسه‌ها جای داده شده‌اند باید منحصراً بعنوان یا از طرف ستاد ارتش و عمال جهازات گیرنده یا فرستنده کیسه‌ها ‌باشند. تعرفه و شرایط ارسالی که به این مراسلات تعلق میگیرد توسط اداره پست کشوری که جهازات متعلق به آنست و بر طبق آئین‌نامه داخلی آن ‌کشور تعیین خواهد گردید.
3- جز در مواردیکه بین ادارات مربوطه ترتیب دیگری داده شده باشد اداره پست فرستنده یا گیرنده کیسه کاغذهای مزبور مخارج عبوری را که طبق ۷۸‌منظور شده است به ادارات واسطه مدیون خواهند بود.

بخش سوم – مقررات نهائی

ماده ۸۳- اجراء و دوره قرارداد
‌قرارداد حاضر از اول ژوئیه ۱۹۵۳ بموقع اجراء گذاشته خواهد شد و دوره اجرای آن نامحدود است.
‌بنا به مراتب فوق نمایندگان مختار دولت‌های کشورهای فوق‌الذکر قرارداد حاضر را در یک نسخه امضاء نموده که اصل آن جزء آرشیو دولت بلژیک ضبط ‌و یک نسخه رونوشت آن برای هر یک از طرف‌ها فرستاده خواهد شد.
‌در بروکسل به تاریخ ۱۱ ژوئیه ۱۹۵۲ تدوین گردید.

متن ترجمه قرارداد پستی عمومی بین‌المللی که مشتمل بر سه بخش و هشتاد و سه ماده است ضمیمه قانون اجازه الحاق دولت ایران به قرارداد و‌ مقاوله‌نامه‌های پستی جهانی (‌که در تاریخ هفتم خرداد ماه ۱۳۳۶ به تصویب مجلس شورای ملی رسیده است) بوده و صحیح میباشد.

رئیس مجلس شورای ملی – رضا حکمت