آئین نامه ترتیب اتیان سوگند که بموجب ماده ۴۶۹ آیین دادرسی مدنی مقرر گردیده است:
۱- ترتیب اتیان سوگند در دادگاهها به طریقی است که در مواد ذیل مقرر میشود:
۲ـ تکلیف اتیان سوگند ممکن است به درخواست اطراف گفتگو باشد (مواد ۱۳۲۵ و ۱۳۲۶ و ۱۳۳۴) و ممکن است بنظر خود دادگاه باشد (ماده ۱۳۳۳)
۳ـ در مواردی که به درخواست اطراف دعوی سوگند یاد میشود دادگاه نمیتواند بدون درخواست سوگند دهد و اگر سوگند داد اثری نداشته و بعد از آن اگر درخواست شد باید سوگند تجدید شود.
۴ـ درخواست سوگند ممکن است کتبی باشد یا شفاهی درخواست شفاهی در صورت مجلس نوشته شده به امضای درخواست کننده میرسد و این درخواست را تا آخر محاکمه میتوان کرد.
۵ ـ سوگند ممکن است بر سبب باشد یعنی وقوع امری یا عدم آن مثل معامله یا تعهد که منشاء گفتگو است و ممکن است بر نتیجه باشد مثل وجود یا عدم دین یا ملکیت یا بقاء و عدم بقاء آنها و نیز ممکن است بر نفی علم باشد و در درخواست باید معین شود که مقصود درخواست کننده سوگند بکدام یک از این امور است.
۶ ـ کسی که از او سوگند خواسته شده میتواند اعتراض کند که سوگند مورد درخواست مربوط به ادعا نبوده یا قابل قبول نیست و نحو اینها و دادگاه اگر اعتراض را وارد دید میتواند اجازة سوگند ندهد.
۷ ـ در صورتی که برای اثبات دعوی یا اثبات بطلان آن ادله کافی موجود باشد دادگاه میتواند درخواست سوگند را نپذیرد.
۸ ـ دادگاه باید قراری راجع به اتیان سوگند بدهد خواه بموجب درخواست یک طرف باشد و خواه بنظر خود دادگاه و سوگندی که بدون قرار دادگاه اتیان شود اثری نداشته و بعد از قرار باید تکرار شود.
۹ـ بعد از قرار سوگند در صورتی که دو طرف حاضر باشند دادگاه میتواند در همان جلسه سوگند دهد یا جلسه دیگری برای این کار معین نماید.
۱۰ ـ هرگاه در جلسه که برای سوگند مقرر شده یک طرف حاضر نشود دادگاه وقت دیگری معین کرده بآنها اطلاع میدهد و اگر در وقت مقرر نیز یک طرف حاضر نشود و عذر موجهی برای عدم حضور خود نداشته باشد در صورتی که حاضر نشده درخواست کننده باشد دادگاه در غیاب او طرف را سوگند میدهد و اگر کسی باشد که باید سوگند یادکند ممتنع از اتیان سوگند محسوب میشود.
۱۱ـ اگر کسی که باید سوگند یاد کند برای قبول یا رد سوگند یک بار مهلت بخواهد دادگاه میتواند باو مهلت دهد باندازه‌ای که موجب ضرر طرف نشود.
۱۲ ـ هرگاه کسی که درخواست سوگند کرده است از درخواست خود رجوع کرده یا طرف را از اتیان سوگند ابراء یا اسقاط کند مثل آنست که درخواست سوگند نکرده باشد و قطع نظر از این درخواست دادگاه رسیدگی کرده حکم میدهد.
۱۳ـ در موردی که سوگند بدون درخواست طرف بنظر خود حاکم واقع میشود (ماده ۱۳۳۳) مدنی در صورتی که طرف بعد از احضار حاضر نشود حاکم در غیاب او سوگند میدهد.
۱۴ـ وکیل حق قبول یا رد سوگند ندارد مگر اینکه این اختیار از طرف موکل باو داده شده باشد.
۱۵ـ اگر یک طرف اقرار تام بحق طرف دیگر کند اقرار در صورتمجلس درج و بر طبق آن حکم داده میشود و به درخواست سوگند ترتیب اثر داده نمیشود.
۱۶ـ سوگند باید بنام خدای تعالی و صفات مختصه او باشد و دادگاه میتواند بمناسبت ملیت کسی که سوگند یاد میکند کیفیت سوگند را از حیث زمان و مکان و غیره تعیین کند.
۱۷ ـ بعد از سوگند صورتمجلس نوشته شده به امضای کسی که سوگند یاد کرده و طرف اگر حاضر بوده و حاکم و منشی میرسد.
۱۸ ـ در مورد ماده ۱۳۳۳ قانون مدنی که برحسب نظر دادگاه مدعی باید سوگند یاد کند اگر مدعی متعدد باشد هر یک از آنها باید علیحده سوگند یاد کند و نسبت بحق خود او مؤثر است.
۱۹ـ در دعوی یک نفر بر ورثه متعدد اگر حاکم لازم بداند که مدعی بر بقاء حق خود قسم یاد کند یک قسم برای تمام دعوی کافی است و برای هر یک از ورثه قسم علیحده لازم نیست.
۲۰ـ اگر دعوی بر شخص زنده و مرده هر دو باشد دعوی نسبت به زنده به شاهد ثابت میشود و نسبت به متوفی ممکن است حاکم از مدعی بخواهد کند که بر بقاء حق سوگند یاد کند.
۲۱ـ در مواردی که سوگند به نظر حاکم داده میشود (ماده ۱۳۳۳) کسی که باید سوگند یاد کند نمیتواند آن را بطرف رد کند.