فصل اول ـ کلیات
ماده ۱ ـ ساختمان و انتظام مرده شویخانه و گورستان از لحاظ بهداشت تحت نظر شهرداری بوده و همچنین احداث بنگاههای نامبرده منوط به موافقت قبلی و دریافت پروانه از شهرداری است.
ماده ۲ ـ کسانی که میخواهند احداث مرده شویخانه یا گورستان نمایند باید اعتبار کافی داشته مقررات این آیین‌نامه را کاملاً رعایت نمایند.
ماده ۳ ـ مرده شویخانه باید بنا به مقتضیات محلی و بتناسب نیازمندی دارای اطاقهای کافی جهت گذاردن جنازه قبل از غسل ـ اطاقهای مخصوص غسل ـ اطاق برای معاینه درگذشتگان مشکوک ـ اطاق پذیرائی با لوازم اطاق برای انجام آئین مذهبی ـ انبار البسه درگذشتگان باشد – اطاقهای مخصوص غسل باید برای جریان آب گرم و سرد لوله کشی شده باشد و مجری فاضل آب مطابق بهداشت داشته باشد.
فصل دوم – شرائط حمل درگذشتگان
ماده ۴ ـ حمل درگذشتگان قبل از تحصیل پروانه دفن ممنوع است مگر در موارد ضروری.
تبصره ۱ ـ پروانه دفن را پزشک معالج مکلف است بدهد و در صورت نداشتن پزشک معالج باید بوسیله کلانتری مربوطه از پزشک بهداری شهرداری بخش پروانه دفن تحصیل نمایند و در موارد جنحه یا جنایت به شهربانی و یا پزشک قانونی دادگستری مراجعه شود (پروانه روی اوراق چاپی که از طرف اداره بهداری بطور رایگان به اختیار پزشکان گذارده میشود نوشته میشود).
تبصره ۲ ـ بی نوایان و اشخاص غریب که در اماکن عمومی و گذرها فوت مینمایند و همچنین جسد خردسالها را که در این قبیل اماکن و یا گذرها میگذراند پس از مراجعه بکلانتری از طرف پزشک بهداری بخش مربوطه معاینه خواهند شد و در صورتی که مظنون به جنحه و جنایت نباشند پروانه دفن از طرف پزشک نامبرده صادر و بمامور کلانتری تسلیم میشود تا از طرف کلانتری مامورین مردهشویخانه برای حمل درگذشته احضار شوند.
ماده ۵ ـ حمل جنازه بوسیله وسائط نقلیه و کرایه و شخصی اکیداً ممنوع است.
ماده ۶ ـ اتومبیل یا کالسکه مخصوص نعش‌کش باید دارای تابوت روبسته از چوب جلا شده بوده داخل آن نیز آهن سفید باشد که مرده را داخل آن قرار دهند. اتومبیل و کالسکه نامبرده باید منحصراً برای حمل درگذشتگان بکار برده شده هرگونه استفاده دیگری از آن ممنوع است.
ماده ۷ ـ پس از حمل درگذشته باید داخل تابوت را با آهک شستشو دهند.
ماده ۸ ـ وسائل جهت حمل درگذشته میبایستی به محض اطلاع منتهی تا یک ساعت در محل حاضر شود.
ماده ۹ ـ مأمورین حمل باید لباس مشکی نظیف در برداشته باشند.
فصل سوم – شرائط غسل و کفن درگذشتگان
ماده ۱۰ ـ محل غسل باید کف آن تا یک متر از دیوار از سمنت صیقلی شده و صاف پوشیده شده و همیشه پاکیزه نگاهداری و لااقل روزی دو مرتبه بوسیله آب آهک شسته شود.
ماده ۱۱ ـ غسل درگذشتگان در غیر مرده شوی‌خانه‌های عمومی ممنوع است و در موارد ضروری موکول به موافقت شهرداری است.
ماده ۱۲ ـ غسل درگذشتگان قبل از ارائه پروانه دفن ممنوع است.
ماده ۱۳ ـ نگاهداری درگذشتگان مگر در موارد ضروری بیش از دو ساعت در مردهشویخانه ممنوع است.
ماده ۱۴ ـ متصدیان غسل و کفن و دفن باید از دستورات مذهبی مطلع و دارای پروانه مخصوص بوده از شرائط بهداشت کاملاً آگاه باشند.
ماده ۱۵ ـ متصدیان غسل و کفن پس از انجام کار باید هر دفعه دستهای خود را تا آرنج با آب گرم و صابون شسته سپس در یکی از محلولهای گندزدایی فروبرند.
ماده ۱۶ ـ اشخاص نامبرده باید معروف به فساد اخلاق نبوده دارای پروانه تندرستی از پزشک رسمی بوده همیشه نظیف و در موقع کار لباس مخصوص دربر داشته باشند.
ماده ۱۷ ـ متصدیان غسل و کفن حق ندارند با لباس کار از مغسل خارج شوند و پس از انجام کار باید خود را شستشو داده با لباس شخصی بیرون روند.
ماده ۱۸ ـ اشخاص نامبرده و همچنین گورکنان حق اشتغال بپیشه دیگری ندارند.
ماده ۱۹ ـ کفن درگذشتکان باید در همان اطاق مخصوص غسل روی سکوی جداگانه که از سمنت و یا سنگ یک پارچه صاف باشد انجام گیرد.
ماده ۲۰ ـ ورود اشخاص متفرقه به محل غسل ممنوع است.
فصل چهارم – شرائط دفن و امانتگذاردن درگذشتگان
ماده ۲۱ ـ دفن و امانت گذاردن درگذشتگان در غیر از گورستانهای رسمی ممنوع است.
ماده ۲۲ ـ گودی گور باید حداقل دو متر، طول ۲ متر، عرض ۸۰ سانتی‌متر باشد- در اطفال خردسال عرض و طول بتناسب سن کمتر از این مقیاس منظور میشود.
ماده ۲۳ ـ هر گور از اطراف با گور دیگر باید ۳۰ سانتی‌متر فاصله داشته باشد.
ماده ۲۴ ـ برای هر درگذشته گور جداگانه لازم است دفن دو درگذشته یا بیشتر در یک گور ممنوع است.
ماده ۲۵ ـ در گور درگذشتگانی که به بیماریهای واگیری مثل اسهال خونی ـ حصبه ـ سل و غیره فوت کرده‌اند باید مقدار ۳ کیلو آهک را در آب مخلوط نموده در توی گور بریزند و سپس روی آن را بپوشانند.
فصل پنجم – گورستان
ماده ۲۶ ـ گورستان باید دارای شرایط زیر باشد:
الف ـ محصور از دیوار یا نرده آهن بوده مطابق نقشه مصوب شهرداری خیابان بندی و درختکاری و گل کاری داشته باشد.
ب ـ ساختمان مقبره‌های خصوصی در گورستان مطابق نقشه اداره بهداری خواهد بود.
ج ـ در گورستان باید محل مخصوص مطابق اصول بهداشت برای درگذشتگانی که به امانت گذارده میشوند ساخته شود و نیز باید اطاقهای متعدد جهت مشایعین ـ گورکنان ـ و گذاردن و درگذشتگان داشته لوازم دفن از قبیل آهک و آجر و غیره همیشه موجود داشته باشد.
ماده ۲۷ ـ در گورستان باید بقدر کافی و به اقتضای موقع گورکن و کارگر داشته باشد.
ماده ۲۸ ـ برای هر گورستان و مرده شویخانه یک دستگاه تلفن ضروری است.
فصل ششم – راجع به محل درگذشتگان به اماکن متبرکه و یا سایر نقاط دیگر
ماده ۲۹ ـ جنائزی که به اماکن متبرکه حمل میشوند باید با پروانه اداره بهداری شهرداری و یا پزشکی که به نمایندگی آن اداره تعیین میگردد بر طبق مقررات زیر انجام شود.
۱ـ اولیاء درگذشته کتباً شرحی منضم به پروانه پزشک معالج تهیه و تسلیم اداره بهداری خواهند نمود تا چنانچه از لحاظ بهداشت حمل جنازه مانعی نداشته باشد پروانه داده شود.
ب ـ طرز حمل جنازه به اماکن متبرکه و دور دست برحسب محل و اقتضای فصل بر طبق دستور اداره بهداری و یا پزشک نماینده آن اداره خواهد بود.
ج ـ برای حمل جنائز به خارج کشور طبق مقررات اداره کل بهداری باید رفتار شود.
فصل هفتم – مواد متفرقه
ماده ۳۰ ـ مرده شویخانه و گورستان باید جداگانه دفاتر چاپی مخصوص زیر را مطابق دستور اداره بهداری برای ثبت عملیات مربوطه به خود داشته و نگاهداری نماید:
دفتر ثبت درگذشتگان به ترتیب ورود به غسالخانه
ـ دفتر ثبت البسه درگذشتگان
ـ دفتر ثبت گزارش یومیه
ـ دفتر درآمد و هزینه روزانه
ـ دفتر ثبت هزینه متعلق به درگذشتگان.
تبصره ـ متصدی مرده شویخانه و گورستان مکلف است در مقابل دریافت هرگونه وجهی که بعنوان هزینه دریافت میکند و قبض رسمی داد آن را در دفتر مربوطه ضبط نماید.
ماده ۳۱ ـ متصدی مرده شویخانه موظف است روی اوراق چاپی که به دستور اداره بهداری طبع شود همه روزه از کلیه درگذشتگان وارده گزارشی تهیه و حاضر نموده صبح روز بعد به اداره بهداری شهرداری ارسال تسلیم نماید. کلیه پروانه‌های دفن صادره از طرف پزشکان باید ضمیمه گزارش نامبرده به اداره بهداری تسلیم شود. این گزارش باید در دفتر مخصوص گزارش یومیه ثبت و وارد شود.
ماده ۳۲ ـ البسه درگذشتگان همه ماهه جمع آوری و در آخر هر ماه با نظارت پزشک اداره بهداری شهرداری باید سوزانده شود.
ماده ۳۳ ـ نرخ حمل ـ کفن و دفن اموات مطابق صورتی خواهد بود که از طرف شهرداری تعیین و ابلاغ شود.
کارکنان کفن و دفن نمیتوانند به هیچوجه، اضافه از نرخ نامبرده وجهی از کسان درگذشته مطالبه و دریافت دارند.
ماده ۳۴ ـ متصدی غسالخانه موظف است یک نسخه از تمام مقررات این آیین‌نامه را در محل مقتضی که قابل استفاده عموم باشد به دیوار نصب نماید و همچنین نرخ مصوب باید به خط درشت اعلام و بشرح بالا در معرض استفاده واردین قرار گیرد.
ماده ۳۵ ـ هر یک از متصدیان غسالخانه و گورستان و همچنین کارکنان در مواردی که وظیفه مخصوصی بعهده آنها است مسئول اجرای کلیه مقررات این آئین نامه می‌باشند.
ماده ۳۶ ـ آئین غسل و کفن و دفن درگذشتگان ملل متنوعه از لحاظ تشریفات مذهبی تابع مقررات مخصوص به خود آنها بوده ولی از لحاظ بهداشت و انتظامات تابع این آئین نامه خواهد بود.
ماده ۳۷ ـ متخلفین از مقررات این آئین نامه طبق ماده ۲۷۶ قانون کیفر عمومی و به شرح زیر به کیفر خواهند رسید.
الف ـ چنانچه متخلف از متصدیان و مسئولین نگاهداری و اداره مرده شویخانه و گورستان باشد و از مواد ۳ و ۶ و ۱۱ و ۱۳ و ۲۶ (شق الف و ح) و ۲۷ و ۲۸ و ۳۰ و ۳۱ و ۳۲ و ۳۳ و ۳۴) تخلف کنند به حبس تکدیری از یک تا هفت روز و جزای نقدی از ۵ تا ۵۰ ریال و یا به یکی از این دو کیفر خواهند رسید و مراتب در پشت پروانه آنها قید میشود. چنانچه در ظرف سال اشخاص نامبرده سه محکومیت به شرح فوق پیدا کنند پروانه آنها پس گرفته میشود.
ب ـ هرگاه کارکنان بنگاههای نامبرده از مواد ۴ و ۵ و ۷ و ۸ و ۹ و ۱۲ و ۱۳ و ۱۵ و ۱۷ و ۱۸ و ۲۱ و ۲۳ و ۲۴ و ۲۵ تخلف کنند به حبس تکدیری از یک تا سه روز و غرامت از ۳ تا ۳۰ ریال و یا به یکی از این دو کیفر محکوم میشوند.
همچنین اگر ثابت شود مسئولین و متصدیان بنگاه در نظارت و اجرای تکالیف کارکنان بشرح بند ب غفلت ورزیده‌اند به کیفر مقرر در بند الف این ماده خواهند رسید.
کفیل وزارت دادگستری -سروری
از طرف وزیر کشور