آیین‌نامه دوچرخه پایی

تاریخ تصویب: ۱۳۱۸/۱۰/۲۰
تاریخ انتشار: ۱۳۱۸/۱۰/۲۰

فصل اول ـ کلیات

ماده ۱ـ دوچرخه‌های پایی علاوه بر استحکام باید واجد خصوصیات ذیل باشند:
۱ـ چراغ جلو که نور خیره‌ کننده نداشته باشد.
۲ـ چراغ با شیشه قرمز روی گلگیر عقب.
۳ـ زنگ یا بوق
۴ـ ترمز
۵ ـ نصب شماره پلمپ شده شهربانی در عقب (شماره دوچرخه‌های شخصی زمینه سفید و شماره دوچرخه‌های کرایه زمینه سیاه خواهد بود.)


ماده ۲ـ رانندگان دوچرخه پایی برای اخذ گواهینامه از شهربانی باید از عهده امتحانات لازمه دوچرخه سواری برآیند و سن آنها کمتر از سیزده سال نباشد.


ماده ۳ـ حرکت چند دوچرخه در عرض هم در گذرها ممنوع است.


ماده ۴ـ دوچرخه‌ سواری در پیاده‌ روها و بازارها و نقاطی که برای گذرپیاده تعیین گردیده ممنوع است.

تبصره ـ در هر موقع که دوچرخه ‌سوار بخواهد از پیاده‌رو گذر کند باید از دوچرخه خود پیاده شده و با دست آن را ببرد.


ماده ۵ ـ گذر دوچرخه‌ سوار از بین وسائل نقلیه و واحدها و سایر دستجات پیاده و سواره ممنوع است.


ماده ۶ ـ در مواقعی که دوچرخه‌ سوار بر حسب ضرورت بخواهد از وسائل ‌نقلیه سبقت جوید بایستی بوسیله زنگ یا بوق راننده جلوئی را مطلع و از سمت چپ گذر نماید و پس از رد شدن باید مجدداً از طرف راست برود.


ماده ۷ـ مسابقه دوچرخه‌ سواری و نمایشهای ورزشی در گذرها و خیابان ها و میدانها ممنوع است.


ماده ۸ ـ دوچرخه ‌سواران در موقع حرکت نباید با دست و یا بنحو دیگر به سائر وسایل نقلیه که در حرکت هستند تکیه نموده و آن را وسیله حرکت دوچرخه قرار دهند.


ماده ۹ـ سوارشدن بیش از یک نفر روی دوچرخه ممنوع است مگر روی دوچرخه‌های دونفری.


ماده ۱۰ـ دوچرخه‌ سوارها نباید هنگام سواری درگذرها دستهای خود را از دسته دوچرخه و پاهای خود را از روی رکاب بردارند.


ماده ۱۱ـ حمل اشیاء با دست درحال دوچرخه سواری ممنوع است.


ماده ۱۲ـ چراغ دوچرخه‌ها از اول شب باید روشن و در صورت نداشتن چراغ دوچرخه‌ سوار باید دوچرخه خود را با دست حرکت دهد.


فصل دوم- تعلیم دوچرخه سواری


ماده ۱۳ـ کسانی که دوچرخه سواری باشخاص میآموزند باید قبلا از شهربانی پروانه مخصوص بگیرند.


ماده ۱۴ـ پروانه به اشخاصی که از عهده امتحانات مربوطه رانندگی دوچرخه برآیند واجد شرایط ذیل باشند داده میشود:
۱ـ سن لااقل بیست و پنج سال
۲ـ مالک بودن لااقل دوعدد دوچرخه
۳ـ معروف نبودن به فساد اخلاق که منافی با این شغل باشد
۴ـ داشتن دفتر ثبت اسامی شاگردان.


ماده ۱۵ـ یاد دادن دوچرخه‌ سواری در خیابانها و گذرها و گردشگاههای همگانی و میدانها ممنوع است.


فصل سوم- کرایه دادن دوچرخه


ماده ۱۶ـ اشخاصی که بخواهند دوچرخه‌ پایی کرایه بدهند باید قبلاً از اداره شهربانی پروانه مخصوص بگیرند.


ماده ۱۷ـ کرایه‌ دهندگان دوچرخه‌ پایی باید واجد شرایط ذیل باشند:
۱ـ سن لااقل هیجده سال تمام
۲ـ معروف نبودن به فساد اخلاق که منافی این شغل باشد
۳ـ داشتن لااقل پنج عدد دوچرخه.


ماده ۱۸ـ کرایه ‌دهندگان باید دارای دفتر مخصوص بوده که نام و نشان کرایه‌ کنندگان و تاریخ و ساعت کرایه در آن بترتیب ثبت شود.


ماده ۱۹ـ کرایه دادن دوچرخه به اطفالی که سن آنها کمتر از هیجده سال باشد بدون پروانه ولی یا قیم آنها ممنوع است.


ماده ۲۰ـ کرایه دادن دوچرخه به اشخاصی که فاقد گواهینامه رانندگی باشند ممنوع است.


ماده ۲۱ـ کرایه ‌دهندگان دوچرخه موظفند که محل مخصوص در داخل دکان خود برای دوچرخه‌هائی که کرایه میدهند داشته و دوچرخه‌های نامبرده همیشه نظیف و بی‌عیب باشد.


ماده ۲۲ـ کرایه ‌دهندگان دوچرخه باید محل کرایه دادن و دوچرخه‌های خود و تعداد آنها را به اداره شهربانی اطلاع داده و در موقع کم یا زیاد شدن عده آنها نقصان و یا اضافه و یا اوراق کردن آنها را نیز کتباً اطلاع دهند.

تبصره ـ هر موقع که شهربانی مقتضی بداند دوچرخه‌های کرایه را معاینه خواهد نمود.


فصل چهارم- مقررات خلافی


ماده ٢٣- [اصلاحی ١٣١٨]
اشخاص ذیل به حبس از یک تا سه روز و یا بتأدیه از سه تا سی ریال و در صورت تکرار تخلف به حبس و تأدیه غرامت توأماً محکوم خواهند شد:
1ـ اشخاصی که دوچرخه‌های فاقد استحکام و سایر خصوصیات مندرج در ماده ۱ این آئین‏ نامه برانند.
2ـ اشخاصی که بدون داشتن گواهی نامه از شهربانی دوچرخه سوار شوند.
3ـ اشخاصی که در گذرها در عرض هم دوچرخه‌ سواری نمایند.
4ـ اشخاصی که از بین واحدها و دستجات پیاده و سوار یا دوچرخه گذر کنند.
5 ـ اشخاصی که هنگام سواری در گذرها دست و پای خود را از دوچرخه و رکاب بردارند.
6 ـ اشخاصی که در موقع سواری با دست اشیائی را حمل کنند.
7ـ اشخاصی که بدون اخذ گواهی نامه از شهربانی دوچرخه کرایه بدهند.
8 ـ کرایه دهندگان دوچرخه که فاقد دفتر مخصوص بوده و از ثبت نام و نشان اشخاص و تاریخ و ساعت کرایه کوتاهی کنند و همچنین آموزگاران دوچرخه که فاقد دفتر باشند.
9ـ کرایه ‌دهندگانی که محل مخصوص برای دوچرخه‌های خود نداشته و دوچرخه های آنها کثیف و عیب‌دار باشد.
10ـ کرایه دهندگانی که محل کرایه دادن دوچرخه و تعداد و کم و زیاد شدن و یا اوراق کردن آنها را به شهربانی اطلاع ندهند.
11ـ دوچرخه ‌سوارانی که در موقع سبقت گرفتن از وسایل نقلیه با زنگ یا بوق راننده وسیله نقلیه نامبرده را مطلع ننمایند و یا اینکه پس از ردشدن مجدداً به سمت راست نروند.
12ـ دوچرخه سوارانی که درگذرها و خیابانها و میدانها مبادرت به مسابقه و یا نمایشهای ورزشی نمایند.
13ـ کسانی که بدون روشن کردن چراغ دوچرخه خود در شب سواره حرکت کنند.


ماده ۲۴ـ اشخاص ذیل از یک تا هفت روز یا به تأدیه از سه تا پنجاه ریال و در صورت تکرار تخلف به حبس و تأدیه غرامت توأماً محکوم خواهند شد:
۱ـ دوچرخه‌ سوارانی که در پیاده ‌روها و بازارها و نقاطی که برای پیاده تعیین گردیده سواره حرکت کنند.
۲ـ دوچرخه‌ سوارانی که در موقع حرکت با دست یا بهر نحو دیگر به سایر وسایل نقلیه که در حرکت هستند تکیه کنند.
۳ـ اشخاصی که روی دوچرخه‌های یک نفری دوترکه سوار شوند.
۴ـ کسانی که برای آموختن دوچرخه‌ سواری فاقد پروانه مخصوص باشند.
۵ ـ کسانی که در خیابانها و گذرها و میدانها دوچرخه سواری یاد بدهند.
۶ ـ کرایه‌ دهندگان دوچرخه که به اطفال کمتر از ۱۸ سال بدون پروانه ولی یا قیم آنها دوچرخه کرایه بدهند.
۷ـ کرایه ‌دهندگان دوچرخه که به اشخاص فاقد گواهی نامه دوچرخه سواری دوچرخه کرایه بدهند.

کفیل وزارت دادگستری ـ سروری
از طرف وزیر کشور – فریدونی