تصویبنامه راجع به معاملات ارز خارجی

تاریخ تصویب: ۱۳۱۶/۱۰/۲۸
تاریخ انتشار: ۱۳۱۶/۱۱/۰۵
شماره ثبت: ۱۵۰۸۶ - 1316/10/30

چون در پیرو مقرراتی که جهت تشویق کالاهای درجه سوم وضع شده لازم بود برای تشویق کالاهای دیگر هم تسهیلاتی در نظر گرفته شود علیهذا هیئت وزراء در جلسه ۲۸ دیماه ۱۳۱۶ بموجب اختیارات حاصله از ماده دوم قانون راجع به معاملات ارز خارجی مصوب دهم اسفند ۱۳۱۴ مقررات ذیل را تصویب نمودند:

۱ـ کلیه صادرکنندگان مکلفند طبق تعهدی که در موقع صدور به‌گمرک خانه‌ها می‌سپارند ارز مربوطه به تعهد مزبور را در ظرف مدت قانونی با ارائه گواهینامه صدور مربوط به آن به یکی از بانکهای مجاز بفروشند.


۲ـ بانک خریدار از صادراتی مکلف است خرید ارز را در موقع معاملات تغییر تاریخ در پشت گواهینامه صدور و تعهدنامه مربوطه قید نموده و گواهینامه فروش ارز معادل پنجاه درصد ارز خریداری شده طبق نمونه مخصوص که از طرف کمیسیون ارز به بانکها داده می‌شود به فروشنده آن تسلیم و اعلامیه دایر به فروش صددرصد ارز فروخته شده تنظیم و به‌کمیسیون ارز ارسال دارد.

تبصره ـ ارزهای غیرتجارتی بحساب الف مذکور در ماده منظور و برای فروش آن اعلامیه مخصوصی از طرف بانکهای خریدار تنظیم و به ‌کمیسیون ارز ارسال خواهد شد.


۳ـ بانکهای مجاز مکلفند برای ارز حاصل از صادرات که بترتیب فوق خریداری می‌نمایند دو حساب یکی بنام حساب (الف) و دیگری حساب (ب) منظور دارند. حساب (الف) جهت احتیاجات ارزی دولت و شهرداریها که در برنامه ارزی دولت پیش‌بینی شده باشد و محصلین متفرقه و تعهدات کمیسیون ارز و پرداخت قیمت کالاهائی که شرکتهای مختلفه تحت نظر دولت وارد می‌کنند اختصاص داده می‌شود. حساب (ب) منحصراً برای احتیاجات تجارتی بوده و فقط در مقابل پروانه خرید ارز که به استناد موافقتنامه وزارت تجارت که به اعتبار گواهینامه فروش ارز از محل حساب مذکور در ماده دوم از طرف کمیسیون ارز صادر می‌شود قابل پرداخت خواهد بود.

تبصره ـ کمیسیون ارز اجازه ندارد تحت هیچ عنوان از حساب (ب) جز برای مصارفی که در این تصویبنامه ذکر شده است استفاده نماید.


۴ـ صادرکنندگانی که بخواهند از مقررات این تصویبنامه زودتر استفاده نمایند می‌توانند قبلا معادل تمام یا قسمتی از ارز کالاهائی که صادر خواهند نمود بترتیب مذکور در ماده۳ به یکی از بانکهای مجاز بفروشند مشروط بر اینکه به بانک خریدار تعهدی در دو نسخه بسپارند که در ظرف مدتی که از ۳ماه تجاوز ننماید معادل ارز فروخته شده کالا صادر نمایند و الا دو برابر گوهینامه فروش ارز دریافتی را در تاریخ انجام تعهد به کمیسیون ارز بپردازند.


۵ ـ صادرکننده می‌تواند گواهینامه صدوری را که فروش ارز مربوطه به‌آن طبق ماده۲ از طرف یکی از بانکهای مجاز در پشت ورقه تصدیق شده باشد به بانک ملی فروخته و قیمت آنرا نقداً دریافت دارد.


۶ـ گواهینامه فروش ارز که مطابق مندرجات ماده ۲ از طرف بانکهای مجاز به فروشندگان ارز حاصل از صادرات داده می ‌شود در ظرف یک ماه از تاریخ صدور آن برای یک مرتبه قابل انتقال است.
خرید و فروش گواهینامه مزبور در بانک ملی مرکز و شعب آن در شهرستانها به عمل آمده و در دفتر مخصوصی ثبت خواهد شد. بانک ملی مکلف است هر هفته صورتی از عملیات خرید و فروش گواهینامه‌های فروش ارز به‌کمیسیون ارز وزارت تجارت ارسال دارد.


۷ـ وزارت تجارت به اشخاصی که گواهینامه فروش ارز را به ضمیمه گواهینامه صدور تقاضانامه ورود کالا طبق مقررات قانون انحصار تجارت خارجی تسلیم نماید در حدود سهمیه موافقتنامه ورود خواهد داد.


۸ ـ گواهینامه فروش ارز در صورتی که انتقال نیافته باشد از تاریخ صدور آن تا مدت یکماه و در صورت انتقال در ‌ظرف ۱۰ روز از وقوع انتقال در مرکز و ۲۰ روز در شهرستانها برای اخذ موافقتنامه معتبر خواهد بود و چنانچه در ظرف مدت مزبور به ضمیمه تقاضانامه به وزارت تجارت تسلیم نشده باشد از درجه اعتبار ساقط است. ارز مربوط به گواهی نامه‌هائی که به ‌این ترتیب از اعتبار ساقط می‌گردد در این حساب باقی خواهد ماند تا مصرف آن با تصویب دولت معین شود.


۹ـ دارندگان موافقتنامه‌های مذکور در ماده ۷ نسخه اول موافقتنامه‌های خود را برای صدور پروانه خرید ارز تسلیم کمیسیون ارز خواهند نمود. کمیسیون ارز مکلف است منتها در ظرف ۵ روز از تاریخ تسلیم تقاضانامه پروانه خرید ارز مربوطه را از حساب (ب) صادر و تسلیم دارنده موافقتنامه نماید.

تبصره ـ تسلیم موافقتنامه به کمیسیون ارز در هر صورت باید در ظرف یک ماه از تاریخ صدور آن به عمل آید.


۱۰ـ بانکهای مجاز می‌توانند در مقابل پروانه خرید ارز از حساب (ب) تا میزان ۲۵ درصد آنرا فوراً به دستور دارنده آن برای فروشنده کالاهای خارجی حواله نموده ۷۵ درصد بقیه را برای اعتبار بانکی مصرف نماید و یا ۸۵ درصد را پس از ملاحظه پروانه ورود وزارت تجارت به مصرف تصفیه بهای کالا برسانند.


۱۱ـ وزارت تجارت در موقع تبدیل موافقتنامه‌ به پروانه ورود طبق پشت‌نویسی که از طرف بانک فروشنده ارز در موافقتنامه بعمل آمده مبلغ ارزی را که بابت پروانه مزبور فروخته شده در پروانه ورود قید خواهد نمود و گمرکخانه ورود کالای وارد شده را بموجب پروانه ورودی که فروش ارز در پشت آن از طرف وزارت تجارت و یا بانک فروشنده ارز تصریح شده مرخص نموده و مطابق معمول گواهینامه ورود در ۳ نسخه صادر و یک نسخه به واردکننده تسلیم یک نسخه به کمیسیون ارز ارسال و نسخه دیگر را بایگانی می‌کند. کمیسیون ارز طبق گواهینامه ورود تعهد مربوط به آنرا باطل خواهد نمود.


۱۲ـ تعهدات فروش ارزی که تا تاریخ این تصویبنامه به گمرکخانه‌ها سپرده شده است مشمول مقررات این تصویبنامه نبوده و تمام مبلغ آن کما‌فی‌السابق باید به حساب کمیسیون ارز فروخته شود.
همچنین پروانه‌های ارزی تجارتی‌ که کمیسیون ارز تا این تاریخ صادر نموده است به اعتبار خود باقی بوده و در راس مدت باید ارز آن را کمیسیون بفروشد.

تبصره ـ برای ورود کالاهائی که پروانه ارزی مدت‌دار از طرف کمیسیون ارز داده شده و موعد پرداخت آن نرسیده و در تاریخ صدور این تصویبنامه کالاها هم از گمرکخانه خارج نشده است تحصیل گواهینامه فروش ارز لازم خواهد بود.


۱۳ـ دارندگان پروانه‌های ارزی که قبل از این تصویبنامه صادر شده‌اند و ارز آنها خریداری نشده مکلفند در ظرف ۲۰ روز برای تصفیه پروانه‌های مزبور به کمیسیون ارز مراجعه نمایند.


۱۴ـ مقررات مربوط به کالاهای درجه سوم و همچنین مقررات مربوط به اشخاصی که می‌خواهند بدون حق خرید ارز کالاهای خارجی وارد نمایند کما‌فی‌السابق معتبر و مجری خواهد بود.


۱۵ـ بانک ملی از این تاریخ به بعد حساب جدیدی برای خرید و فروش گواهینامه‌های صدور بازخواهد نمود و اشخاصیکه گواهینامه‌های صدور قبل از این تاریخ از بانک خریداری نمود و هنوز بموجب آن تحصیل موافقتنامه نکرده‌اند می‌توانند گواهینامه‌های مزبور را به بانک مسترد دارند و بانک مکلف است بهای آنها را نقداً بپردازد. بانک گواهینامه‌هائی را که باین ترتیب بازخرید میکند باطل نموده شماره و تاریخ آن را به وزارت تجارت اطلاع می‌دهد و همچنین اشخاصی که موافقتنامه یا پروانه ورودهائی در دست دارند که هنوز پروانه خرید ارز آنها صادر نشده است می‌توانند به وزارت تجارت مراجعه و تقاضا نمایند گواهینامه صدور مربوط به آن برای تسلیم به بانک ملی و دریافت قیمت به آنها مسترد شود و بانک مکلف است بهای این گواهینامه ها را نیز بترتیب فوق بپردازد.

تبصره ـ به اشخاصی که موافقتنامه‌های آنها بترتیب فوق باطل می‌شود موافقتنامه جدید در صورتی که برای همان جنس باشد قطع‌نظر از وضعیت سهمیه واردات داده می‌شود مشروط براینکه تقاضای موافقتنامه جدید در ظرف دو ماه از تاریخ این تصویبنامه به وزارت تجارت تسلیم گردد.


۱۶ـ اسناد حمل کلیه کالاهای وارده به کشور حتی در مواردی‌که بهای کالا مدتی پس از تحویل گرفتن آن از گمرک برای فروشنده خارجی حواله خواهد شد باید توسط یکی از بانکهای مجاز برای واردکنندگان فرستاده شود به استثنای واردات دولتی و مواردی که بین وزارت تجارت و بانک ملی توافق نظر حاصل شده باشد.
برای وارداتی که اسناد حمل آنها توسط بانکهای مجاز فرستاده نشده است ارز فروخته نخواهد شد.