کمیسیونی که در دویست و هشتاد و پنجمین شورا مرکب از آقایان تدین و رهنما و دکتر زنگنه، مأمور مطالعه نظامنامه دبستانها و دبیرستانها شده بود کار خود را انجام داده و راپورت خود را به شوری فرستاده بود، راپورت مزبور با نظریاتی که از طرف اداره تفتیش کتباً اظهار شده بود در جلسه ۲۸۹ مورخ ۱۳۱۳/۱۰/۸ مطرح گردید. بعد از مذاکرات، نظامنامه دبستانها به شرح ذیل تصویب گردید:
ماده اول – مدیر دبستان در امور مربوط به اداره دبستان و تعلیم و تربیت شاگردان مسئول وزارت معارف است.
ماده دوم – دستورات لازمه را مدیر دبستان از اداره مربوطه خواهد گرفت.
ماده سوم – وظایف مدیر دبستان از این قرار است:
۱- اجرای دستور رسمی تحصیلات و نظامنامه‌ها و مقررات وزارتی.
۲- دادن هرگونه اطلاع و توضیحی که از طرف اداره معارف و مفتشین معارفی خواسته می شود و ارسال راپورت منظم ماهیانه از جریان امور دبستان و نتیجه امتحانات هر کلاس در آخر سال تحصیلی.
۳- تنظیم امور محاسباتی.
۴- حضور در دبستان لااقل نیم ساعت قبل از شروع به درس و عدم خروج از آن مادام که تمام شاگردان خارج نشده اند و اداره کردن کلاس در صورت غیبت آموزگار.
تبصره ۱- مراقبت احوال شاگردان مادام که در دبستان هستند بر عهده مدیر یا یکی از کارکنان دبستان است که از طرف او معین شده باشد.
تبصره ۲- مدیر دبستان در ساعات کار حق رفتن به وزارت معارف در مرکز و یا اداره معارف در ولایات نخواهد داشت مگر آنکه قبلاً اجازه خواسته یا احضار شده باشد در هر حال در موقع غیبت باید یکی از آموزگاران را بجای خود بکارد.
۵- تنظیم جدول ساعات دروس و ابلاغ آن به آموزگاران و شاگردان تا پانزدهم شهریور و ارسال یک نسخه از آن به اداره مربوطه.
۶- حفظ عمارت و اثاثیه دبستان و مراقبت در اینکه برای منظور دیگری بکار نرود مگر به اجازه اداره مربوطه.
۷- قید حضور و غیاب آموزگاران در دفتر مخصوص و تحصیل اطلاع بطور منظم از علت غیبت شاگردان از اولیای آنها.
۸- مراقبت در پیشرفت دروس و توجه به اینکه آموزگاران برای شاگردان بیش از استعدادشان تکالیف معین نکنند.
۹- مراقبت کامل در نظافت دبستان و حفظ‌الصحه و تربیت بدنی شاگردان و نپذیرفتن بیش از ۳۵ نفر شاگرد در هر کلاس.
۱۰- تشکیل شورای آموزگاران با رعایت مواد ۲۳ و ۲۷ و ۳۳.
۱۱- مفتوح داشتن دفتر دبستان در مدت تابستان دو روز در هفته قبل از ظهر.
۱۲- رسیدگی ماهیانه به کتب و لوازم تحصیلی شاگردان.
۱۳- تنظیم کارنامه بر طبق دستورات و ارسال آن برای اولیای شاگردان.
ماده چهارم – آموزگار در کلیه امور مربوط به دبستان مسئول مدیر است و دستورات لازمه را از او خواهد گرفت.
ماده پنجم – وظایف آموزگار از این قرار است:
۱- اجرای دستور رسمی تحصیلات و دستورهایی که از طرف مدیر دبستان راجع به تعلیم و تربیت شاگردان داده می شود.
۲- حضور مرتب در ساعات دروس خود و امضای دفتر مخصوص در موقع ورود و خروج. و الا ساعات تدریس بدون اجازه به منزله غیبت محسوب می شود.
۳- تعیین حاضر و غایب شاگردان به محض ورود به کلاس و قید آن در دفتر.
۴- ورود به کلاس قبل از شاگردان و خروج بعد از آنها.
۵- مطلع داشتن مدیر دبستان در مواردی که از شاگردان کاری مخلّ نظم دبستان و یا مخالف اخلاق و تربیت مشاهده نماید.
۶- مراقبت در نظافت و حفظ الصحه شاگردان در کلاس و دادن راپورتهای لازمه به مدیر دبستان.
۷- دادن صورتی از محصلین ضعیف کلاس هر دو ماه یک مرتبه با ذکر نظریه خود به مدیر دبستان تا از طرف او اقدام در رفع نقایص شاگردان مزبور شود.
۸- قید خلاصه درسی که داده شده است در دفتر کلاس.
۹- دقت کامل در دادن نمرهها و قید آن در دفتر کلاس – نمرات باید از روی استحقاق و حقانیت داده شود و پس از قید در دفتر قابل تجدید نخواهد بود.
۱۰- در صورتی که لااقل دو ثلث عده کلاس در امتحان پذیرفته نشوند آموزگار مسئول است و تشخیص درجه مسئولیت او با اداره مربوطه می باشد.
۱۱- کارکنان دبستان غیر از ایام تعطیل تابستان به هیچوجه حق مرخص ندارند مگر آنکه مریض باشند و یا عذر موجه قوی داشته باشند که در این صورت ممکن است فقط تا یک ماه با استفاده از حقوق از مرخص استفاده نمایند مشروط بر اینکه جانشین واجد شرایط به مدیر معرفی کنند و صلاحیت جانشین را ادارات مربوطه تصویب نمایند و اگر مرخصی از یک ماه تجاوز نماید اداره معارف می تواند معلم دیگری را به جای او استخدام کند.
تبصره – تشیخص عذر موجه با اداره معارف مربوطه است.
۱۲- آموزگار حق تنبیه و اخراج شاگرد را از کلاس ندارد هرگاه عملی از شاگرد برخلاف نظم و ترتیب یا مخالف با اخلاق عمومی مشاهده نماید فوراً به مدیر اطلاع دهد تا تنبیهات لازمه را اجرا نماید.
غیبت و تعویق ورود آموزگار
ماده ششم – غیبت و تعویق ورود هر چه باشد در دفتر حضور و غیاب ثبت میشود. هرگاه آموزگار یا عضوی غیبت نماید موظف است هر چه زودتر علت غیبت خود را کتباً به دفتر دبستان اطلاع دهد تا در موقع ارسال غیبت به اداره تفتیش عین مدارک به ضمیمه صورت فرستاده شود – تشخیص موجه بودن عذر با مدیر دبستان و تصویب اداره تفتیش در مرکز و رؤسای ادارات معارف در ولایات است.
ماده هفتم – صورت غیبت کارکنان باید در هر ماه تا پنجم ماه بعد در مرکز به اداره تفتیش و در ولایات به اداره معارف ارسال گردد، مدیر دبستان تا صورت غیبت را بعد از تاریخ فوق بدهد مورد مؤاخذه اداری واقع خواهد شد.
ماده هشتم – هرگاه تأخیر ورود آموزگاری در سال مجموعاً از ده ساعت بیشتر باشد و یا ده ساعت غیبت بدون عذر موجه داشته باشد مدیر دبستان مکلف است راپورتی تنظیم و در مرکز به اداره کل تفتیش و در ایالات به اداره معارف مربوطه ارسال دارد. تا در ادارات مزبور ورقه ای بعنوان تسامح از کار تهیه و توسط اداره استخدام در دوسیه استخدام آن آموزگار ضبط نمایند. این اوراق در گرفتن ترفیع رتبه و اضافه حقوق مؤثر خواهد بود.
ماده نهم – اشخاصی که بدون عذر موجه غیبت میکنند یا از موعد مقرر هر دفعه بیش از ۵ دقیقه تأخیر ورود دارند به تناسب مدت غیبتشان با ساعت کار از حقوق مقرری آنان کسر خواهد شد.
مقررات راجع به شاگردان:
ماده دهم – در اول هر سال تحصیلی کسانی اول دبستان پذیرفته می شوند که منتها تا آخر اسفند همان سال سنشان هفت سال تمام بشود و حداکثر سن شاگردان کلاس های دبستان از این قرار است:
سال اول – ۹
سال دوم – ۱۰
سا سوم – ۱۱
سال چهارم – ۱۲
سال پنجم – ۱۴
سال ششم – ۱۶
تبصره – شاگردانی که قبل از تصویب این نظامنامه با سن زیادتر به دبستان وارد شده‌اند تا ختم تحصیلات همان دوره مشمول ماده فوق نخواهند بود.
ماده یازدهم : در موقع معرفی شاگرد به دبستان ولی یا قائم مقام او باید شخصاً حاضر شده مدارک ذیل را به دفتر دبستان بدهد:
1- سواد سجل احوال (که باید مدیر دبستان مطابقت آن را با اصل آن تصدیق کند).
2- تصدیق آبله‌کوبی.
3- تصدیق صحت مزاج.
4- آدرس صحیح و کامل (در صورت تغییر باید فوراً دبستان را مطلع سازند.)
5- تعرفه تحصیلی تمبر شده (برای دبستانهای شش کلاسه) مطابق نمونه که از طرف ادارات معارف داده می شود.
ماده دوازدهم – هر شاگرد که از ساعات دروس غیبت نماید یا دیر بیاید باید از ولی خود مراسله‌ای مشعر بر علت آن بیاورد و شاگردی که بیش از ۱۵ ساعت در ماه غیبت داشته باشد از دبستان اخراج می شود مگر آنکه عذر موجه داشته باشد.
تبصره – تشخیص عذر موجه با مدیر دبستان است.
ماده سیزدهم – شاگردان به هیچوجه حق مراجعه به وزارتخانه ندارند مگر به توسط مدیر دبستان.
ماده چهاردهم – ورود شاگرد در غیر ساعات رسمی خروج او در ساعات رسمی بدون اجازه مدیر ممنوع است.
ماده پانزدهم – شاگرد باید از عهده خساراتی که به دبستان وارد می آورد برآید.
ماده شانزدهم – شاگردان به هیچوجه حق شرکت در اجتماعات خارج از دبستان را ندارند و نبایستی بدون همراهی ولی یا بزرگتر خانواده به تأتر و سینما بروند.
ماده هفدهم – استعمال زینت و اشیا تجملی و قیمتی برای شاگردان ممنوع است و در دبستانهای دخترانه لباس شاگردان باید در نهایت سادگی باشد.
ماده هیجدهم – شاگردان مطلقاً حق خرید و فروش و معامله با یکدیگر را نداشته و به هیچ عنوان نباید از یکدیگر چیزی بگیرند.
ماده نوزدهم – مسئولیت حفظ اشیا و لوازم تحصیلی بعهده خود شاگردان است.
تشویقات:
ماده بیستم : برحسب ابراز لیاقت و حسن اخلاق و مراقبت در دروس و رعایت نظم و ترتیب تشویقات ذیل مقرر میشود:
1- ثبت اسم در لوحه افتخار
2- دادن جایزه
تبصره – دادن جایزه منحصراً از طرف مدیر به عمل می آید و معلمین حق اعطای جایزه به شاگردان ندارند.
تنبیهات:
ماده بیست و یکم – برحسب درجات تقصیر و تکرار عمل خلاف نظم تنبیهات ذیل در باره شاگردان مجری خواهد شد:
1- اخطار شفاهی
2- توبیخ انفرادی
3- ماندن در دبستان و اتمام تکالیف درسی یا بدون انجام تکالیف پس از ختم ساعات درسی در موقع ظهر یا عصر منتها نیم ساعت.
4- توبیخ در حضور شاگردان کلاس
5- توبیخ در حضور تمام شاگردان
6- محروم داشتن از حضور در کلاس درسی منتها برای یک جلسه
7- منع ورود به کلاس برای نصف روز و بعد برای یک روز.
8- اخراج موقت برای دو روز
9- اخراج از دبستان و راپورت فوری به اداره مربوطه
10- اخراج از کلیه دبستانهای محل با تصویب شورای دبستان و اداره مربوطه با قید در کارنامه
11- اخراج از کلیه دبستانها با تصویب شورای دبستان و مقام وزارت با قید در کارنامه.
تبصره – از ماده هشت به بعد کلیه مجازاتها باید در دوسیه شاگرد قید و در تابلوی دبستان اعلان شده و به ولی طفل یا قائم مقام ولی کتباً اطلاع داده شود.
شورای دبستان:
ماده بیست و دوم – شورای دبستان تشکیل می شود از مدیر و تمام آموزگاران.
ماده بیست و سوم – برای انجام وظایف ذیل شورای دبستان بر طبق شرایطی که ذکر می شود تشکیل می گردد:
1- تهیه موضوع برای امتحانات داخلی.
2- مراقبت در حسن جریان امتحان داخلی.
3- تبادل افکار راجع به پیشرفت دروس.
4- رسیدگی به تقصیرات شاگردانی که مشمول فقرات ۹ به بعد فصل تنبیهات می شوند.
ماده بیست و چهارم – شورای دبستان با حضور دو ثلث از اعضا رسمیت خواهد داشت.
ماده بیست و پنجم – ریاست شورای دبستان بعهده مدیر و در غیبت او با قائم مقام اوست.
ماده بیست و ششم – شورای دبستان در جلسه اول هر سال یک منشی و یک منشی علی البدل از بین اعضا به اکثریت انتخاب خواهد کرد.
ماده بیست و هفتم – شورای دبستان لااقل هر ماه یک مرتبه و برحسب اطلاع کتبی مدیر تشکیل می گردد. تا در وسایل پیشرفت امور تسلیم و تربیت مشاوره نمایند.
تبصره ۱- مدیر در هر موقعی که صلاح بداند شورا را تشکیل میدهد.
تبصره ۲- در صورت تساوی آرا رأیی که مدیر با او موافقت دارد اولویت خواهد داشت.
ماده بیست و هشتم – هر یک از آموزگاران طرح موضوعی را در شورا لازم بداند باید قبلاً پیشنهاد خود را کتباً به رئیس شوری بدهد و رئیس موظف است که در اولین جلسه شورا و در صورتی که فورتی داشته باشد در ظرف یک هفته مطرح نماید.
ماده بیست و نهم – تصمیمات شورای دبستان در صورتی به موقع اجرا گذارده میشود که مخالف نظامات و مقررات و دستورات وزارتی نباشد.
ماده سی‌ام – منشی شورا مکلف است خلاصه مذاکرات جلسات را پس از تصویب شورا در دفتر مخصوص ثبت نموده به امضای مدیر برساند.
ماده سی و یکم – مفتشین می توانند در جلسات شورا حضور بهم رسانند و عقیده خود را در هر موضوع بیان نمایند ولی حق شرکت در رأی ندارند.
ماده سی و دوم – غیبت بدون اجازه از رئیس در جلسات رسمی شورا به منزله غیبت رسمی و برطبق مقررات مستلزم جریمه خواهد بود.
ماده سی و سوم – شورا در غیر از مواقع رسمی دبستان با اخطار قبلی و کتبی رئیس تشکیل می شود.
امتحانات داخلی:
ماده سی و چهارم- تعریف: مقصود از امتحانات داخلی امتحاناتی است که در ظرف سال تحصیلی و انتهای سال تحصیلی (در خرداد) به عمل می آید.
ماده سی و پنجم – نمره درس ها از صفر تا ۲۰ خواهد بود از قرار ذیل:
صفر – خیلی بد
از یک تا شش – بد
از هفت تا ده – ضعیف
از یازده تا چهارده – متوسط
از پانزده تا هیجده – خوب
از نوزده تا بیست – خیلی خوب
ماده سی و ششم – مواد امتحان موافق دستور رسمی تحصیلات خواهد بود.
ماده سی و هفتم – حد اعلای نمره ۲۰ و حداقل قبولی برای هر ماده ۷ و برای معدل کل ۱۰ خواهد بود.
تبصره – نمره کمتر از حداقل در نقاشی و ورزش و خط، سبب رد شدن شاگرد نمیشود و فقط در معدل کل مدخلیت دارد.
ماده سی و هشتم – در دبستانها هر سه ماه یک مرتبه از موادی که تدریس شده است امتحان خواهد شد.
امتحانات ثلث اول دبستانها از ۱۰ آذر الی ۲۵ آذر و ثلث دوم از دهم اسفند الی ۲۵ اسفند و ثلث سوم از ۱۵ الی آخر خرداد خواهد بود.
ماده سی و نهم – نمره امتحانات آخر سال یا نمره امتحان سالیانه هر شاگرد کمتر از هفت باشد آن شاگرد در آن ماده بخصوص مردود است و باید در شهریور آن امتحان را تجدید کند.
ماده چهل و یکم – شاگردانی که در آخر سال معدل کل نمرات آنها کمتر از ده باشد و یا بیش از ثلث عدد مواد درسی (به استثنای نقاشی و مشق خط و ورزش) تجدید امتحان داشته باشند باید یک سال دیگر آن کلاس را تجدید نمایند، در غیر از این دو صورت می توانند از مواد درسی که تجدیدی شده اند در شهریور همان سال مجدداً امتحان بدهند.
تبصره ۱- معدل کل عبارت است از معدل نمرات سه امتحان سالیانه هر محصل.
تبصره ۲- امتحانات تجدیدی دبستانها باید از دهم تا بیستم شهریور انجام شود روز ۲۱ تا آخر شهریور مخصوص ثبت اسامی داوطلبان ورود به دبستان است.
ماده چهل و دوم – چنانچه بعد از تعدیل تابستان نمره شاگردی در یک ماده (به استثنای فارسی و ریاضیات) کمتر از هفت باشد میتواند به کلاس بالاتر ارتقا یابد مشروط بر آنکه معدل سایر نمرات از ۱۴ زیادتر باشد. در صورتی که محصلی در دو ماده نمره کمتر از ۷ داشته باشد به شرط آنکه معدل سایر نمراتش بیشتر از ۱۵ باشد به کلاس بالاتر ارتقا خواهد یافت و چنانچه بیش از دو ماده تجدیدی داشته باشند باید یک سال دیگر در همان کلاس بماند.
ماده چهل و سوم – غیبت بدون عذر موجه از جلسات امتحان در حکم داشتن نمره صفر در آن ماده بخصوص است.
تبصره ۱- تشخیص عذر موجه با مدیر دبستان است.
تبصره ۲- امتجان ماده که به علت داشتن عذر موجه انجام نشده است باید مجدداً به عمل آید.
ماده چهل و چهارم – امتحان کتبی از حساب و دیکته و انشا و موادی که امتحان شفاهی نمی توان نمود به عمل می آید و برای سایر مواد امتحان شفاهی خواهد بود.
تبصره ۱- علاوه بر امتجان کتبی که از حساب و هندسه به عمل می آید ممکن است امتحان شفاهی هم از ماده مزبور به عمل آید.
تبصره ۲- اگر از دروس هم امتحان کتبی و هم شفاهی به عمل آید نمره امتحان معدل این دو نمره خواهد بود.
ماده چهل و پنجم – موضوع امتحانات کتبی با نظر آموزگار مربوط و تصویب شورای دبستان انتخاب خواهد شد و در امتحانات شفاهی علاوه بر آموزگار مربوط یک نفر دیگر از آموزگاران همان دبستان به انتخاب مدیر باید شرکت کند.
ماده چهل و ششم – اوراق امتحان را آموزگار مربوط و یک نفر دیگر از آموزگاران تصحیح و امضا نموده به دفتر دبستان تسلیم می نمایند و نمرات اوراق بدون دو امضا از درجه اعتبار ساقط است.
ماده چهل و هفتم – ارتقا شاگرد به کلاس بالاتر منوط به نتیجه امتحانات خواهد بود.
ماده چهل و هشتم – هیچ شاگردی بیش از دو سال نمی تواند در هر کلاس دبستان بماند و اگر ارتقا نیافت باید از دبستان خارج شود و هر گاه سن شاگرد در دبستان از هفده سال تجاوز نماید به هیچوجه حق تحصیل در دبستان نخواهد داشت.
ماده چهل و نهم – کلیه امتحانات سال تحصیلی هر شاگرد باید در یک دبستان انجام شود مگر در مواردی که تغییر دبستان بر حسب ماده ۶۴ این نظامنامه انجام شده باشد.
ماده پنجاهم – هیچ شاگرد دبستان حق ندارد که در یک سال امتحان دو کلاس را بدهد.
ماده پنجاه و یکم – در کلاسهای ششم دبستان که امتحان نهایی دارند امتحان ثلث آخر در نیمه اول اردیبهشت خواهد بود و مأخذ معرفی شاگردان برای امتحان رسمی آن است که معدل سه امتحان سالیانه اش کمتر از ۱۰ نباشد.
امور صحّی:
ماده پنجاه و دوم – اطبا صحی وزارت معارف موظفند همه روزه به استثنای ایام تعطیل قبل از ظهرها محصلین و محصلات و کارکنان دبستان را بر طبق معرفی مدیر آن معاینه و معالجه نموده بعد از ظهرها عموماً به دبستانها سرکشی کرده و شاگردان را معاینه نمایند.
ماده پنجاه و سوم – هرگاه شاگردی در دبستان مبتلا به یکی از امراض مسریه شود مدیر دبستان باید او را موقتاً از دبستان خارج سازد تا پس از معالجه با تصدیق طبیب معتمد به دبستان مراجعت نماید.
ماده پنجاه و چهارم – اگر یکی از شاگردان بغتتاً به مرضی مبتلا شود مدیر باید او را به همراهی خادم به خانهاش روانه نماید و در صورت لزوم طبیبی را برای معاینه به دبستان بخواهد.
ماده پنجاه و پنجم – شاگردان باید مراعات نظافت سر و دست و روی و لباس خود را نموده مایحتاج تحصیل خود را در کمال نظافت محفوظ دارند.
ماده پنجاه و ششم – شاگردان دبستان مجبورند که موی سر خود را همیشه کوتاه نگاه دارند.
ماده پنجاه و هفتم – هرگاه در هوای گرم میزان الحراره صد درجه در دو ساعت قبل از ظهر در سایه به ۳۰ درجه برسد مدیر دبستان باید از آن ساعت بد بعد شاگردان را مرخص نماید و در زمستان هوای کلاس را نباید کمتر از ۱۷ درجه (۱۰۰ درجه) نگاه دارد.
تبصره – در اماکن گرمسیر و سردسیر به موجب دستور مخصوص وزارتخانه درجه هوای کلاس تعیین خواهد شد.
ماده پنجاه و هشتم – دیوارهای اطاق باید همیشه سفید کرده و پاکیزه باشد هر روز باید کلاس جاروب و نظیف شود. هوای کلاس را باید چند مرتبه در روز تجدید کرد (در زمستان باید در موقع راحتی درب اطاقها باز باشد).
مستخدمین جزء:
ماده پنجاه و نهم – مستخدمین جزء علاوه بر آنکه تابع مقررات مخصوص هستند باید رعایت مواد ذیل را بنمایند:
۱- مستخدمین حق هیچگونه معامله با شاگردان ندارند و هم چنین به هیچ عنوان چیزی از شاگردان و اولیا آنان نباید بگیرند.
۲- مستخدمین جزء در مواقع تعطیل از اشتغال به کسب و مشاغل دیگر ممنوعاند.
۳- مستخدمین باید نظافت دبستان را تا نیمساعت قبل از شروع به درس انجام نمایند.
۴- مستخدمین مجبورند که با محصلین با کمال ادب و نهایت احترام رفتار نمایند.
۵- در ایام تعطیل تابستان نیز باید دبستان را پاکیزه نگاه دارند.
۶- برف‌روبی و حمل زباله به خارج دبستان و کشیدن آب حوض و انجام امور شخصی کارکنان دبستان بر عهده مستخدمین جزء نیست.
۷- یک نفر از مستخدمین دبستان به انتخاب مدیر به سرایداری انتخاب میشود موظف است که در دبستان بیتوته نماید.
۸- هرگاه شیئی از اثاثیه دبستان مفقود شود سرایدار موظف است از عهده خسارات وارده برآید.
۹- علاوه بر حقوق که سرایدار دریافت می نماید فوق العاده مقرر هم درباره او پرداخت می شود.
تصدیق نامه و کارنامه:
ماده شصتم – از ابتدای سال تحصیلی ۱۳۱۳-۱۳۱۴ (۱۵ شهریور) هیچ شاگردی اعم از دختر یا پسر در دبستان ۶ کلاسه پذیرفته نخواهد شد مگر آنکه قبل از شروع به تحصیل کارنامه خود را برای یک سال تحصیلی تمبر نموده از مؤسسه مربوطه تحصیل نماید.
تبصره – تمبر کارنامه مزبور ۲ ریال است.
ماده شصت و یکم – مدیر دبستان موظف است که در موقع صدور تصدیقی که متکی به امتحانات رسمی تحصیلات باشد به مبلغ سه ریال تمبر الصاق نماید.
ماده شصت و دوم – تعطیلات رسمی دبستان به قرار ذیل است:
اعیاد:
24 اسفند (تولد شاه)
یک روز قبل از عید نوروز لغایت یک هفته
13 نوروز
17 ربیع‌الاول مولود حضرت رسالت (ص)
اول شوال عید فطر
10 ذیحجه (عید اضحی)
18 ذیحجه (غید غدیر)
27 رجب (مبعث)
15 شعبان (مولود حضرت قائم)
14 مرداد (عید مشروطیت)
3 اسفند
روز چهارم آبان تمام دبستانها تعطیل خواهد بود.
ایام سوگواری:
9 و ۱۰ و ۱۱ محرم،
20 صفر (اربعین)،
28 صفر (قتل حضرت مجتبی(ع))،
19 و ۲۱ و ۲۳ رمضان.
تبصره- تابستان از اول تیر ماه تا ۱۶ شهریور مگر در مواردی که معلمین باید در امتحانات شرکت نمایند.
کلیات:
ماده شصت و سوم – غیر از رؤسای معارف در ایالات و ولایات رئیس اداره کل معارف و رئیس اداره تفتیش و رؤسای دوایر تابعه آنها در مرکز و مفتشین وزارت معارف کسی حق دخول در کلاس را ندارد مگر به اجازه مدیر.
ماده شصت و چهارم – موقع پذیرفتن شاگرد در دبستان از ۲۱ شهریور تا آخر شهریور خواهد بود. (بطوری که از اول مهر ماه عموم محصلین در کلاس باید حاضر باشند) و از اول مهر به بعد مدیر دبستان نمیتواند شاگرد در دبستان قبول کند مگر به موجب حکم اداره مربوطه.
ماده شصت و پنجم – مدیر دبستان باید مراقبت نماید که شاگردان بدون گذرانیدن امتحانات مقرر به کلاس بالاتر وارد نشوند.
ماده شصت و ششم – مدیر دبستان باید اوقات کار دبستان را به قرار ذیل معمول دارد:
از ۱۵ شهریور تا اول مهر نصف روز صبح،
از اول تا آخر آبان از ۸ صبح تا نیم به ظهر و از دو بعد از ظهر تا چهار ربع بعد از ظهر،
از اول آذر تا آخر بهمن از صبح تا ۲۵ دقیقه قبل از ظهر و از دو بعد از ظهر تا چهار بعد از ظهر. و در این قسمت دروس ۵۵ دقیقه و تفریح ۱۰ دقیقه خواهد بود.
از اول اسفند تا پانزدهم خرداد مثل اوقات مهر و آبان از ۱۵ خرداد تا اول تیر ماه نصف روز صبح.
ماده شصت و هفتم- شرب چای و قهوه و استعمال دخانیات در کلاس، به کلی ممنوع است.
ماده شصت و هشتم – تقاضا و قبول تحف و هدایا از شاگردان و اولیای آنها ممنوع است و کارکنان دبستان به هیچ وجه نباید از زحمت و دسترنج شاگردان استفاده نمایند.
ماده شصت و نهم – در مطالب اداری آموزگاران و مستخدمین جزء حق مراجعه به وزارتخانه ندارند مگر به وسیله مدیر دبستان.
ماده هفتادم – کارکنان دبستان باید در طرز بیان و سکنات خود چه در داخل و چه خارج دبستان که مرئی و منظر شاگردان باشد نهایت مراقبت و مواظبت را داشته باشند و از رفتار و گفتار ناپسندیده جداً اجتناب نمایند و همچنین با شاگردان با کمال متانت رفتار نمایند زیرا که روش و رفتار آموزگاران همیشه باید بهترین سرمشق باشد.
ماده هفتاد و یکم – مقررات این نظامنامه شامل کلیه دبستانها اعم از پسرانه و دخترانه می باشد.
ماده هفتاد و دوم – مواد این نظامنامه شامل کلیه دبستانها اعم از دولتی و ملی خواهد بود مگر:
فقرات ۳ و ۶ و ۱۱ از ماده سوم.
فقرات ۱۰ و ۱۱ از ماده پنجم.
مواد ۶، ۷، ۸، ۹.
فقره ۵ از ماده ۱۱.
فقرات ۷ و ۹ – از ماده ۵۹.
مواد ۶۰، ۶۱، ۶۴، ۶۹.
که شامل دبستانهای ملی نیست.
ماده هفتاد و سوم – مسئول اجرای این نظامنامه مدیر دبستان است.
ماده هفتاد و چهارم – تخلف از مواد این نظامنامه موجب مسئولیت و متخلف مورد تعقیب و مؤاخذه اداری واقع خواهد شد.