آیین‌نامه اجرایی قانون تشکیل صندوق امداد روستاییان

تاریخ تصویب: ۱۳۵۴/۰۸/۰۵
تاریخ انتشار: ۱۳۵۴/۱۰/۲۰

شماره: 18868 – ۱۳۵۴/۸/۵


هیئت وزیران در جلسه مورخ ۱۳۵۴/۸/۵ به پیشنهاد شماره 10924 مورخ ۱۳۵۴/۴/۳۰ وزارت تعاون و امور روستاها و موافقت وزارت رفاه اجتماعی به استناد ماده واحده قانون تشکیل صندوق امداد روستائیان آئین‌نامه اجرائی قانون مزبور را بشرح زیر تصویب نمودند:


ماده 1ـ سازمان مرکزی تعاون روستائی مکلف است بمنظور تشکیل صندوق امداد روستائیان حساب یا حسابهائی بنام صندوق در بانک تعاون کشاورزی ایران افتتاح و وجوه مربوط به صندوق را در این حسابها نگاهداری کند و بمصارف مقرر در این آئین‌نامه برساند.

تبصره ـ سازمان مرکزی تعاون روستائی مکلف است هر سه ماه یکبار گزارش عملیات انجام شده و عملکرد صندوق را به وزیر تعاون و امور روستاها تسلیم نماید و دفاتر و حسابهای صندوق را جداگانه نگاهداری کند.


ماده 2ـ هدف صندوق عبارتست از: اعطای هرگونه کمک و مساعدت نقدی و جنسی بمنظور جبران خساراتی که بر اثر حوادث قهری، به محصولات و دارائیهای متعلق به شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی روستائی و شرکتهای سهامی‌ زراعی و شرکتهای تعاونی تولید روستائی و روستائیان عضو این شرکتها و سایر زارعان مشمول قوانین و مقررات اصلاحات ارضی و همچنین کشاورزان خرده مالک که اراضی و مالکان باغات حداکثر دو هکتاری وارد میشود.


ماده 3ـ حوادث قهری مذکور در ماده (2) این آئین‌نامه عبارتند از: زلزله، صاعقه، سیل، یخبندان، سرمازدگی، تگرگ، خشکسالی، آفات و امراض گیاهی و دامی‌ عمومی‌ و همچنین آتش سوزی.


ماده 4ـ خسارات قابل جبران بموجب این آئین‌نامه عبارتند از خساراتی که بر اثر حوادث مذکور در ماده 3 به محصولات و دارائیهای مذکور در ذیل وارد میشود:
1 ـ محصولات زراعی
2 ـ محصولات درختی
3 ـ خانه‌های مسکونی
4 ـ انبار و اصطبل و سایر ساختمانهای روستائی
5 ـ چشمه ـ قنات ـ چاه آب ـ انهار و شبکه آبیاری وزهکشی
6 ـ اراضی زراعی و باغات
7 ـ ماشین‌الات ووسائل کشاورزی ـ موتور و تلمبه آبیاری و تأسیسات مراکز خدمات ماشینی
8 ـ دام، طیور، زنبور عسل و دواب
9 ـ کارگاههای صنایع دستی
10 ـ اثاث خانه
11 ـ دفتر کار و فروشگاهای شرکتهای تعاونی روستائی، شرکتهای تعاونی تولید روستائی، شرکتهای سهامی ‌زراعی و ساختمانهای عمومی‌ روستائی.


ماده 5ـ خسارات مذکور در ماده (4) براساس ضوابط مشروح در جدولهای‌ الف (مربوط به محصولات) و ب (مربوط به دارائیها) برحسب بروز خسارت در هر یک از مراحل زمان مندرج در جداول مذکور جبران خواهد شد.

جدول (الف) ضوابط جبران خسارات محصولات

شماره ردیف
نوع محصول
درصد کمک قابل پرداخت برحسب مراحل مختلف زراعی به نسبت متوسط برداشت محصول
مرحله اول
مرحله دوم
مرحله سوم
مرحله چهارم
1
انواع غلات (‌باستثنای برنج‌) وحبوبات
20
40
50
60
2
چغندر قند،پنبه، برنج، صیفی،سبزی،توتون، آفتابگران، دانه‌های روغنی، علوفه،   خشخاش وامثال آن
10
30
40
50
3
محصولات درختی
30
30
40
50
4
برگ چای
40

جدول (ب) ضوابط جبران خسارات سایر دارائیها

شماره ردیف
نوع دارائی
نوع کمک
کمک بلاعوض
وام دهساله با بهره 4%
1
درخت
50% ارزش روز درخت
50% ارزش درخت وام دهساله
2
خانه‌های مسکونی
70% هزینه مرمت یا نوسازی حداکثر یکصد هزار ریال
3
اصطیل وانبار و کارگاههای صنایع دستی وسایر ساختمانهای روستائی
70% هزینه مرمت یا نوسازی حداکثر یکصد هزار ریال
4
اثاث خانه
حداکثر 50 هزار ریال هر خانوار
5
چشمه
70% هزینه مرمت یا تأمین منبع جدید آب
6
قنات ـ شبکه آبیاری انهار چاه آب و تأسیساتی از این قبیل و زهکشی
50% هزینه مرمت یا نوسازی
30% وام دهساله
7
ماشین‌آلات، وسائل کشاورزی، موتور و تلمبه آبیاری و تأسیسات مراکز خدمات ماشینی
جبران هزینه مرمت یا 50% هزینه نوسازی
50% وام دهساله
8
اراضی زراعی و باغات
50% هزینه احیاء
9
دام، طیور، زنبور عسل ودواب
60% خسارت وارده
10
کارگاههای صنایع دستی و دفتر کار و فروشگاههای متعلق به شرکتهای تعاونی روستائی،   شرکتهای تعاونی تولید روستائی و شرکتهای سهامی‌زراعی
هزینه مرمت یا نوسازی

تبصره 1ـ تعریف مراحل مذکور در جدول‌الف بشرح زیر است:
اول ـ مراحل ردیفهای 1 و 2
مرحله اول ـ عبارت است از مدت زمان بعد از بذرافشانی یا کاشت تا زمانیکه امکان کشت مجدد یا تعویض کشت در محل وجود داشته باشد. طول این مرحله حداکثر دوره داشت هر محصول در محل خواهد بود.
مرحله دوم ـ پس از انقضای مرحله اول تا سپری شدن دوره داشت هر محصول در محل میباشد.
مرحله سوم ـ شامل مدت زمان پس از سپری شدن مرحله دوم تا شروع برداشت محصول میباشد.
مرحله چهارم ـ پس از برداشت محصول و قبل از انتقال از مزرعه.
دوم ـ در مورد ردیف (3) مراحل اول و دوم توأماً از زمان جوانه زدن تا زمان تشکیل اولین میوه و مرحله سوم از زمان تشکیل اولین میوه تا قبل از برداشت محصول و مرحله چهارم پس از برداشت محصول و قبل از انتقال از باغ میباشد.
سوم ـ ردیف چهارم ـ زمان رویش برگ تا قبل از چیدن برگ را شامل میشود.

تبصره 2ـ متوسط برداشت هر محصول در واحد سطح برای هر یک از مناطق کشور توسط نمایندگان وزارت کشاورزی و منابع طبیعی و وزارت تعاون و امور روستاها تعیین خواهد شد. تاریخهای شروع و انقضای هر یک از مراحل جدول ‌الف طبق دستورالعمل وزارت تعاون و امور روستاها در هر مورد وسیله مأمور مربوط و با تأیید هیئت شهرستان مذکور در ماده 9 این آئین‌نامه تعیین خواهد شد.

تبصره 3ـ قیمت واحد محصولات کشاورزی مذکور در جدول‌ الف براساس قیمتهای تعیین شده و یا تضمین شده از طرف دولت، مورد محاسبه قرار میگیرد و در مواردیکه چنین قیمتهائی وجود نداشته باشد 80% متوسط نرخ عمده فروشی تعیین شده از طرف مراجع صلاحیتدار شهرستان مربوط در آخرین فصل برداشت هر محصول سال قبل اساس محاسبه خواهد بود.

تبصره 4ـ خسارت قابل جبران در مورد خشکسالی عبارت از خساراتیست که در نتیجه خشک شدن، نقصان منابع آب زیر زمینی یا سطح‌الارضی فقط بمحصول موضوع جدول‌ الف وارد شده باشد و جبران آن از طریق اجرای بند ‌الف بعمل خواهد آمد.

تبصره 5ـ ضرائب مندرج در جداول ‌الف و ب حداکثر میزان خسارت قابل جبران است، وزیر تعاون و امور روستاها بنا به اقتضاء ضرائب قابل اجراء را تعیین خواهد کرد.


ماده 6ـ حداکثر خسارت قابل پرداخت در هر سال معادل منابع مالی صندوق در همانسال خواهد بود. در فروردین ماه سال بعد هیئت مرکزی صندوق با توجه به فهرست خسارات قابل جبران و با رعایت اولویتهای مذکور در این آئین‌نامه و متناسب با منابع مالی صندوق میزان خسارات قابل پرداخت را تعیین و دستور پرداخت صادر خواهد کرد.

تبصره 1ـ در موارد ضرور بنا به پیشنهاد هیئت مرکزی صندوق وزیر تعاون و امور روستاها میتواند پرداخت خسارات موضوع این آئین‌نامه را با رعایت مقررات مربوط در همانسال اجازه دهد.

تبصره 2ـ پرداخت خسارات قابل جبران مربوط بمنابع آب و محصولات کشاورزی بر سایر خسارات مندرج در جداول‌ الف و ب به ترتیب اولویت خواهند داشت.


ماده 7ـ پس از اعلام وقوع حادثه نحوه رسیدگی و تعیین میزان خسارت و جبران آن بقرار زیر خواهد بود:
1ـ وقوع خسارت توسط مدیرعامل شرکت تعاون روستائی یا شرکت تعاونی تولید روستائی یا مدیرعامل شرکت سهامی‌زراعی یا رئیس انجمن ده، بسازمان تعاون روستائی شهرستان اعلام میگردد.
2ـ سازمان تعاون روستائی شهرستان مأمور یا مأمورانی را برای تهیه اطلاعات مورد لزوم و اظهارنظر نسبت به چگونگی موضوع و میزان خسارت در هر مورد بمحل حادثه اعزام میدارد.
3ـ سازمان تعاون روستائی شهرستان موضوع خسارت و گزارش مأموران اعزامی ‌را در هیئت امداد شهرستان مذکور در ماده (10) مطرح میسازد و هیئت مزبور نسبت به میزان کمک قابل پرداخت بهر خسارت دیده اتخاذ تصمیم میکند.
4ـ مبلغ خسارات تا میزان دویست هزار ریال برای هر شخص حقیقی خسارت دیده و تا سه میلیون ریال برای شخص حقوقی طبق رأی اکثریت اعضای هیأت امداد روستائیان شهرستان و مازاد بر این مبالغ بنا به پیشنهاد هیئت مزبور و با تصویب هیئت مرکزی صندوق قابل جبران خواهد بود.


ماده 8ـ ارکان صندوق عبارتند از:
1 ـ هیئت مرکزی صندوق
2 ـ هیئت امداد روستائیان شهرستان


ماده 9ـ مدیرعامل و اعضای هیأت مدیره سازمان مرکزی تعاون روستائی ایران رئیس و اعضای هیأت مرکزی صندوق خواهند بود که از جمله وظایف آنها موارد زیر است:
1 ـ تسلیم گزارش عملیات اجرائی و مالی صندوق به وزیر تعاون و امور روستاها.
2 ـ پیشنهاد دستورالعملهای اجرائی صندوق به وزیر تعاون و امور روستاها برای تصویب.
3 ـ پیش بینی و برآورد اعتبارات مورد نیاز و سالیانه صندوق
4 ـ تصویب نحوه فروش اجناس اهدائی بصندوق بمنظور کمک و اعانه که غیر قابل مصرف و یا زائد بر مصرف باشند.
5 ـ تصویب خسارات زائد بر نصاب مذکور در بند 4 ماده 7


ماده 10ـ هیئت امداد روستائیان شهرستان که در این آئین‌نامه ‌هیئت امداد نامیده میشود عبارتند از رئیس اداره تعاون و امور روستاها، رئیس اداره کشاورزی و منابع طبیعی، رئیس سازمان تعاون روستائی و رئیس شعبه بانک تعاون کشاورزی هر شهرستان.
محل تشکیل هیئت امداد در سازمان تعاون روستائی شهرستان و بنا بدعوت رئیس سازمان مذکور خواهد بود.


ماده 11 منابع مالی صندوق عبارتند از:
1 ـ کمکهائی که ‌هر سال در بودجه کل کشور منظور میشود
2 ـ اعانات و هدایای اشخاص حقیقی و حقوقی.
3 ـ مانده وجوه اعانات آسیب دیدگان موجود در حسابهای سازمان مرکزی تعاون روستائی ایران.
4 ـ بهره حاصل از وجوه سپرده صندوق
5 ـ مازاد منابع سال قبل

تبصره 1ـ کلیه وجوه صندوق در حساب جاری یا سپرده ثابت و یا بصورت اوراق قرضه دولتی به تشخیص هیئت مرکزی صندوق نزد بانکهای دولتی نگهداری میشود.

تبصره 2ـ امور مالی صندوق با رعایت این آئین‌نامه طبق مقررات سازمان مرکزی تعاون روستائی ایران انجام خواهد شد.


ماده 12ـ خسارات وارده به محصولات و اموال مذکور در این آئین‌نامه که از طریق بیمه‌های مختلف قابل جبران باشد مشمول مقررات این آئین‌نامه نخواهد بود.


ماده 13ـ خسارات وارده به اشخاص متوفی به وراث قانونی آنها پرداخت خواهد شد.

وزیر مشاور و معاون اجرائی نخست وزیر ـ‌ هادی هدایتی