شورای عالی کار در جلسه مورخ ۱۳۳۸/۱۰/۵ آیین‌نامه وظایف و اختیارات بازرسان کار و نحوه بازرسی را به استناد ماده ۵۲ قانون کار در ۱۴ ماده و یک تبصره بشرح زیر تصویب نمودند:
ماده ۱- بازرسان کار حق دارند در هر موقع به کارگاههای مشمول مقررات قانون کاروارد شده به بازرسی بپردازند.
ماده ۲- بازرسان کار موظفند درباره اجرای مقررات قانون کار و آیین‌نامه های مربوطه از قبیل مدت کارمزد – حفاظت و بهداشت و رفاه کارگران و اشتغال کودکان و جوانان بکار و غیره تحقیق کنند ولدی الاقتضا به دفاتر و مدارکی که مربوط بامور کار و کارگری کارگاه باشد مراجعه و از تمام و یا قسمتی از دفاتر و مدارک مزبور رونوشت تحصیل کنند.
ماده ۳- بازرسان کار حق دارند با اطلاع کارفرما یا نماینده او از موادی که کارگران در کارگاه با آنها در تماس بوده و یا در انجام کار در مورد استفاده قرار می گیرند بمنظور اطلاع از ترکیبات آنها نمونه هائی باندازه ای که برای تجزیه و آزمایش لازمست در مقابل رسید اخذ نموده برؤسای مستقیم خود تسلیم نمایند.
ماده ۴- بازرسان کار نمیتوانند بعنوان نماینده وزارت کار درجلسات شورای کارگاه و یا هیئت حل اختلاف شرکت نمایند.
ماده ۵- کسانی که بعللی عنوان بازرس کار از آنان سلب شده حق ندارند برای رسیدگی بپرونده هائی که قبلا بعنوان بازرس کار نسبت به آنها اظهار نظر نموده‌اند بعنوان نمایندة وزارت کار یا نماینده کارگر یا کارفرما در جلسات شورای کارگاه و هیئت حل اختلاف شرکت و اظهارنظر نمایند.
ماده ۶- بازرسان کار نمی توانند در کارگاهی اقدام ببازرسی نمایند که خود و یا یکی از اقربای نسبی تا طبقه سوم و یا یکی از اقربای سببی درجه اول آنان بنحوی از انحاء در آن ذینفع باشند.
ماده ۷- هر گاه در حین بازرسی بتشخیص بازرس کار احتمال وقوع حادثه و یا ایجاد خطر در کارگاهی داده شود بازرس کار موظف است مراتب را فورا بکارغرما یا نماینده او و رئیس مستقیم خود اطلاع دهد.
ماده ۸- بازرسان کار حق ندارند درهیچ مورد حتی پس از برکنار شدن از خدمت دولت اسرار تجارتی و فنی کارگاهها را که بمقتضای سمت خود بدست می آورند و همچنین اسامی اشخاصی که اطلاعات یا موارد تخلف را به آنها داده اند فاش نمایند.
ماده ۹- بازرسان کار حق دارند در بازرسی هائی که مینمایند کارفرمایان و کارگران را بمقررات قانون کار آشنا ساخته و مساعی لازم را برای بهبود روابط آنان بعمل آورند.
ماده ۱۰- کلیه بازرسان کار دارای کارت مخصوص از طرف وزارت کار میباشند.
ماده ۱۱- بازرسان کار باید هنگام بازرسی کارت مخصوص بازرسی کار را همراه داشته و در صورت تقاضای مقامات رسمی یا کارفرما و مسئولین کارگاه ارائه نمایند.
ماده ۱۲- بازرسان کار فرم های مربوطه را که از طرف وزارت کار در اختیار آنان گذاشته میشود بتعداد لازم تکمیل نموده و پس از امضای کارفرما و یا مسئول کارگاه یک نسخه از آن را به کارفرما یا نماینده او و نسخه های دیگر را ضمیمه گزارش برئیس مستقیم خود تسلیم می نمایند.
تبصره – در صورت استنکاف کارفرما و یا مسئول کارگاه از امضاء فرم های مزبور بازرس کار مراتب را ذیل آنها قید خواهد نمود.
ماده ۱۳- کارفرمایان یا کسانی که مانع ورود و انجام وظیفه بازرسان کار به کارگاههای مشمول قانون کار گردند و یا از دادن اطلاعات و مدارک لازم بایشان خودداری نمایند بمجازات مقرر در ماده ۶۰ قانون کار محکوم خواهند شد.
ماده ۱۴- بازرسان کاری که برخلاف مقررات ماده ۸ این آیین‌نامه رفتار نمایند به مجازات مقرر در ماده ۵۳ قانون کار محکوم خواهند شد.