هيئت وزيران در جلسه مورخ ۱۳۵۲/۳/۱۲ بنا به پيشنهاد شماره ۵۲ /۱۵۸۸ /۱۱۵۰۶ مورخ ۲۶ /۱ /۵۲ وزارت كشور و به استناد قانون ورود و اقامت اتباع خارجه در ايران، آئين نامه اجرایی قانون مذكور را بشرح پيوست تصويب نمودند. اصل تصويبنامه در دفتر نخست وزير است.
وزير مشاور و معاون اجرائی نخست وزير – هادی هدايتی
ماده ۱- ماموران مرزی مجاز از طرف شهربانی کل کشور میتوانند در مرزهایی که مجاز شناخته شده برای دارندگان گذرنامه‌های معتبر خارجی که قصد عبور از ایران را دارند بر اساس نظرات قبلی وزارت امور خارجه و رعایت ماده ۲ قانون ورود و اقامت اتباع خارجه مصوب سال ۱۳۱۰ برای مدت حداکثر ۱۵ روز با دریافت حق روادید طبق تعرفه روادید عبور صادر نمایند.
ماده ۲- صدور روادید عبور برای اشخاص زیر، موکول به تحصیل اجازه خاص وزارت امور خارجه خواهد بود:
الف- افراد بدون تابعیت و یا دارندگان برگ‌گذر (لسه پاسه)های خارجی
ب – اتباع دولی که از طرف وزارت امور خارجه تعیین میشود.
ماده ۳- ماموران شهربانی در مرکز و شهربانیهای مراکز استان و شهرستان میتوانند برای بیگانگانی که دارای پروانه اقامت معتبر میباشند با رعایت مقررات مربوطه روادید رفت و برگشت صادر نمایند.
تبصره ١- [اصلاحی ۱۳۹۹/۳/۱۸]
رواديد برای تا چهار بار رفت و برگشت صادر خواهد شد.
تبصره ٢- [اصلاحی ۱۳۹۹/۳/۱۸]
مدت اعتبار روادید برگشت از تاریخ خروج از مرز شش ماه خواهد بود.
تبصره ٣- مدت اعتبار روادید رفت و برگشت برای خروج از کشور یک ماه میباشد و قابل تمدید نیز خواهد بود.
تبصره ۴- [اصلاحی ۱۳۵۳/۱۲/۲۸]
برای اتباع بیگانه‌ای که در خدمت وزارتخانه ها و موسسات دولتی میباشند بنا بر درخواست سازمان مربوطه، اجازه رفت و برگشت برای یک یا چند بار در مدت اعتبار پروانه اقامت صادر خواهد شد.
تبصره ۵- برای اتباع بیگانه‌ای که در موسسات غیردولتی در ایران اشتغال دارند بنا به درخواست موسسه مربوط و تعهد آن موسسه مبنی بر پرداخت مالیات بر درآمد مستخدم اجازه یک یا چند بار رفت و برگشت در مدت اعتبار پروانه اقامت صادر خواهد شد.
تبصره ۶-
[الحاقی ۱۳۹۹/۳/۱۸]
[اصلاحی ۱۴۰۳/۳/۱۳]
برای دانشجویان و اشخاص غیرایرانی متقاضی تحصیل در کشور سازمان امور دانشجویان وزارت علوم، تحقیقات و فناوری یا وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، پروانه اقامت به مدت طول دوره تحصیل و متضمن اجازه خروج و مراجعت مکرر صادر می شود.
تبصره ۷-
[الحاقی ۱۳۹۹/۳/۱۸]
[اصلاحی ۱۴۰۳/۳/۱۳]
برای خانواده دانشجویان و اشخاص غیرایرانی متأهل متقاضی تحصیل در کشور سازمان امور دانشجویان وزارت علوم، تحقیقات و فناوری یا وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی پروانه اقامت به مدت طول دوره تحصیل متضمن اجازه خروج و مراجعت مکرر صادر می شود.
ماده ۴- هر خارجی که بخواهد در ایران اقامت نماید مکلف است ظرف ۸ روز پس از ورود به ایران برگهای درخواست صدور پروانه اقامت را تنظیم و تکمیل و امضاء نموده به انضمام سایر مدارک لازم به شهربانی محلی که میخواهد در آنجا اقامت اختیار کند تسلیم نماید.
شهربانی محل پس از رسیدگی مدارک ارائه شده، پروانه اقامت موقت با اخذ حقوق قانونی صادر و یا از صدور پروانه اقامت امتناع می‌ورزد.
ماده ۵- اجازه اقامت دائم از طرف شهربانی مرکز استان یا شهرستانی که خارجی میخواهد در آن ناحیه اقامتگاه دائمی و قانونی اختیار کند با رعایت مقررات ماده ۳ قانون ورود و اقامت اتباع خارجه مصوب سال ۱۳۱۰ در صورت احراز هر یک از شرایط زیر پس از موافقت شهربانی کل کشور صادر خواهد شد:
الف – متقاضی دارای ۵ سال سابقه اقامت قانونی متوالی یا متناوب در ایران بوده و به هنگام تقاضا به سن ۱۸ سال تمام رسیده باشد.
ب – متقاضی دارای دو سال سابقه اقامت قانونی متوالی یا متناوب در ایران بوده و مقام عالی علمی یا شغل یا تخصص او در امور تولیدی و عمرانی به تائید مقامات صلاحیتدار مملکتی رسیده باشد.
ج – متقاضی دارای دو سال سابقه اقامت قانونی متوالی یا متناوب در ایران بوده و خدمات شایسته و ارزنده او به امور عام المنفعه در ایران به تائید مقامات صلاحیتدار مملکتی رسیده باشد.
د – متقاضی دارای زن و فرزند ایرانی باشد.
ه – متقاضی دارای دو سال سابقه اقامت قانونی متوالی یا متناوب در ایران بوده و در امور تولیدی و عمرانی ایران که مورد تائید مقامات صلاحیتدار ایران باشد سرمایه‌گذاری کرده باشد.
و – متقاضی دارای دو سال اقامت قانونی متوالی یا متناوب در ایران بوده و درآمد شخصی یا حقوق یا مستمری بازنشستگی او به تائید یکی از بانکهای مجاز ایران رسیده باشد.
تبصره ۱- اقامت خارجیان از نظر این آئین‌نامه وقتی اقامت قانونی محسوب میشود که به استناد پروانه اقامت باشد.
تبصره ۲- [الحاقی ۱۳۷۹/۶/۱۶]
اجازه اقامت فرزندان متولد در خارج، از مادر ایرانی و پدر خارجی، همچنین از مادر خارجی که به تابعیت ایرانی پذیرفته می‌شوند، با ارائه مدارک قانونی صادر شده از کشور متبوع فرزندان صادر خواهد شد.
فرزندان مورد اشاره، وفق شرایط ذیل میتوانند به استناد اجازه یاد شده، در ایران اقامت نمایند:
الف – فرزندان اناث مادامی که ازدواج ننموده‌اند.
ب – فرزندان ذکور تا رسیدن به سن هیجده (۱۸) سال تمام هجری شمسی.
پ – چنانچه مادر فرزند ذکور در ایران اقامت داشته باشد و یا فرزند ذکور در حال تحصیل باشد، و در هر یک از موارد مزبور، سن فرزند از میزان مقرر در بند (ب) بیشتر شود، به ترتیب مورد تا زمان اقامت مادر و یا اتمام تحصیل.
ماده ۶- حق صدور پروانه اقامت موقت یا دائم به میزان مقرر در ماده ۱۴ قانون ورود و اقامت اتباع خارجه در ایران وصول خواهد شد و برابر آن تمبر به پروانه اقامت الصاق و باطل میگردد.
ماده ۷- پس از صدور پروانه اقامت، شهربانی یک نسخه از برگهای درخواست صدور پروانه اقامت را به کلانتری یا حوزه ژاندارمری که خارجی در حوزه استحفاظی آن اقامت خواهد کرد ارسال مینماید، و کلانتری یا ژندارمری مربوط مکلف است این سوابق را به منظور مراجعات آتی نگهداری نماید.
ماده ۸- پناهندگان خارجی که طبق آئین‌نامه پناهندگان، دفترچه اقامت پناهندگی از شهربانی کل کشور دریافت نموده‌اند از مقررات مواد ۴ و ۵ این آئین‌نامه مستثنی میباشد.
ماده ۹- دارندگان پروانه اقامت موقت یا دائم باید تغییر محل کار و یا اقامت خود را به شهربانی یا ژاندارمری محل قبلی و ظرف ۸ روز از ورود به محل اقامت و یا کار جدید به شهربانی یا ژاندارمری محل جدید کتبا” اطلاع دهند.
ماده ۱۰- هر تبعه خارجی مکلف است پروانه اقامت یا سایر مدارک مسافرت خود را در صورت تقاضای ماموران انتظامی ارائه نماید.
ماده ۱۱- صدور المثنی پروانه اقامت طبق مقررات بلامانع میباشد، که با دریافت حقوق قانونی و الصاق و ابطال تمبر انجام خواهد شد.
ماده ۱۲- اتباع خارجی باید برای تسلیم برگهای درخواست صدور پروانه اقامت شخصا” یا بوسیله نماینده خود به شهربانی محل مراجعه نمایند.
ماده ۱۳- خارجیانی که در استخدام وزارتخانه‌ها و موسسات دولتی و یا وابسته به دولت میباشند میتوانند برگهای درخواست صدور پروانه اقامت را تکمیل نموده و پس از گواهی وزارتخانه یا موسسه مربوط توسط نماینده معرفی شده سازمان محل خدمت خارجی به شهربانی محل ارسال نمایند.
ماده ۱۴- مسئولین اماکن عمومی موظفند ظرف ۲۴ ساعت پس از ورود خارجی هویت و تاریخ ورود او را در فرمهای مخصوص اعلامیه ورود درج و به نزدیکترین کلانتری یا پاسگاه ژاندارمری تسلیم نمایند.
تبصره ۱- از لحاظ این آیین‌نامه اماکن عمومی اطلاق میشود به هتلها و مسافرخانه‌ها و پانسیون و بطور کلی همه اماکنی که به نحوی از انحاء مسافر می‌پذیرند.
تبصره ۲- فرمهای مخصوص اعلامیه ورود مسافرین توسط شهربانی کل کشور تهیه و در اختیار صاحبان اماکن عمومی گذارده میشود.
ماده ۱۵- صاحبان یا متصرفان اماکن شخصی موظفند توقف هر خارجی را که یک شب یا بیشتر در منزل آنها به هر عنوانی اقامت می‌نمایند به هر وسیله ممکن به نزدیکترین کلانتری یا پاسگاه ژاندارمری اطلاع دهند.
ماده ۱۶- در مواقعی که شهربانی کل کشور طبق موازین قانونی از صدور یا تمدید یا تجدید پروانه اقامت خودداری و به اخراج خارجی اتخاذ تصمیم نماید، این تصمیم را به متقاضی کتبا” ابلاغ خواهد نمود و خارجی می‌تواند ظرف ۱۵ روز از تاریخ رویت اخطاریه برابر ماده ۱۲ قانون ورود و اقامت اتباع خارجه، تقاضای تجدید نظر در تصمیم شهربانی را به وزارت کشور تسلیم نماید.
وزارت کشور پس از دریافت تقاضانامه موضوع را در جلسه‌ای مرکب از: مدیرکل سیاسی وزارت کشور، نمایندگان وزارت امور خارجه، وزارت دادگستری، سازمان اطلاعات و امنیت کشور و شهربانی کل کشور مطرح و تصمیمات کمیسیون را به شهربانی کل کشور ابلاغ خواهد کرد.
ماده ۱۷- شهربانی کل کشور باید مواد قانون ورود و اقامت اتباع خارجه مصوب سال ۱۳۱۰ و اصلاحیه‌های آن و مقررات این آئین‌نامه را برای اطلاع عموم به زبانهای فارسی و انگلیسی و فرانسه چاپ، و همچنین در جراید کثیرالانتشار منتشر نماید. وزارت امور خارجه نیز متن و ترجمه‌های مزبور را به ماموریتهای ایران در خارجه و ماموریتهای دیپلماتیک و کنسولی خارجی در ایران ارسال خواهد نمود.
ماده ۱۸- آئین‌نامه‌های مربوط به ورود و اقامت اتباع بیگانه که با مفاد این آئین‌نامه مغایرت داشته باشد، از تاریخ تصویب این آئین‌نامه ملغی است.