اصلاح آیین‌ نامه اجرایی قانون نحوه رسیدگی به تخلفات و اخذ جرائم رانندگی

هیئت وزیران در جلسه مورخ ۱۳۵۴/۷/۵ در اجرای ماده ۱۶ قانون نحوه رسیدگی به تخلفات و اخذ جرائم رانندگی مصوب ۳۰ خردادماه ۱۳۵۰ آیین‌ نامه اجرایی قانون مزبور را بشرح زیر اصلاح نمودند:

۱ ـ به ماده ۲ تبصره زیر اضافه میشود:
تبصره ـ در شهر تهران جرائم مربوط به تخلف از مقررات راهنمائی و رانندگی طبق جدولهای (الف ـ ب ـ ج ـ د ـ هـ ـ و ـ ز) ضمیمه میباشد.

۲ ـ به ماده ۳ تبصره زیر اضافه میگردد:
تبصره ـ در شهر تهران قبض رسیدی که در قبال وصول جرائم رانندگی داده میشود طبق نمونه‌ای خواهد بود که از طرف شهرداری پایتخت تهیه و در اختیار اداره راهنمائی و رانندگی تهران گذارده میشود.

۳- به ماده ۷ تبصره زیر اضافه میشود:
تبصره ـ در شهر تهران شماره حساب در بانک ملی ایران برای دریافت جرائم نقدی توسط شهرداری پایتخت افتتاح و باطلاع عامه خواهد رسید.

۴ـ به ماده ۸ تبصره زیر اضافه میگردد:
تبصره ـ در شهر تهران راننده متخلف میتواند جز در مورد تخلفات مندرج در جدول نمرات منفی تخلفات که باید برای پرداخت جریمه شخصاً و با در دست داشتن گواهینامه رانندگی بیکی از شعب اجرائیات اداره راهنمائی و رانندگی مراجعه کند بوسیله شخص دیگری جریمه خود را بحساب بانکی پرداخت کند.

۵ ـ به ماده ۱۴ تبصره زیر اضافه میشود:
تبصره ـ در شهر تهران اداره راهنمائی و رانندگی میتواند گواهینامه رانندگانی را که ظرف مدت یک سال دارای ده نمره منفی باشند برای مدت یک ماه ضبط نماید.

۶ـ ماده ۱۶ بشرح زیر اضافه میگردد:
ماده ۱۶ـ کلیه اختیاراتی که در آئین‌ نامه اجرائی قانون نحوه رسیدگی به تخلفات و اخذ جرائم رانندگی به شهربانی کشور داده شده است در تهران به شهرداری پایتخت واگذار میشود.

۷ـ ماده ۱۷ بشرح زیر اضافه میشود:
ماده ۱۷ـ هر کس با باز کردن قفل مخصوص وسایل نقلیه‌ای که از طرف اداره راهنمائی و رانندگی متوقف شده است برانندگی با آن اقدام کند و یا محل آن را تغییر دهد به پنج هزار ریال جزای نقدی محکوم میشود.

جرائم دویست ریالی
جدول‌ الف
1 ـ عبور عابر پیاده از محلهای غیر مجاز سواره رو و همچنین از طول خیابانهائی که دارای پیاده رو است.
2 ـ دست گرفتن دوچرخه سوار بوسیله نقلیه در حال حرکت.
3 ـ آویزان شدن از وسیله نقلیه در حال حرکت.
4 ـ سوار کردن مسافر روی بار.
5 ـ یدک کشی یا حمل بار بوسیله دوچرخه و دوچرخه موتوردار.
6 ـ سوار کردن هر نفر مسافر یا سرنشین اضافی.
7 ـ عبور وسائل نقلیه کندرو در محلهای ممنوع.
8 ـ بکار انداختن چرخهای بلبرینگی.
9 ـ هر کس بهر وسیله عبور و مرور را مختل نماید.
10 ـ حمل باری که موجب ناراحتی مسافرین گردد.
11 ـ دو ترکه سواری با دوچرخه پائی.
12 ـ حرکت دادن یا رها نمودن دامها و پرندگان در معابر.
13 ـ عدم توجه باخطار و تذکر پلیس راهنمائی.
14 ـ نشاندن مسافر در طرف راست و چپ راننده اتوبوس.
15 ـ روشن نکردن چراغ در موقع لزوم.
16 ـ باز کردن در وسیله نقلیه بدون رعایت احتیاط از طرف سرنشین یا راننده در حال حرکت و حین توقف.
17 ـ سوار شدن بوسیله نقلیه و پیاده شدن از آن در حال حرکت (در اتوبوس‌ ها کمک راننده و در سایر وسائل نقلیه مرتکب مقصر است).
18 ـ حمل اشیاء کثیف و‌ آلوده و حیوانات با وسیله نقلیه عمومی‌ که اختصاص باینکار داده نشده باشد.
19 ـ حمل بار و اشیاء طویل بوسیله موتور سیکلت.
20 ـ هرگونه دخالتی که اجرای مقررات راهنمائی را تغییر داده و یا خنثی و یا مختل سازد.
21 ـ راندن وسائط غیر موتوری در پیاده رو.
22 ـ سوار کردن سر نشین یا مسافر در سمت چپ یا راست راننده در وسایل نقلیه موتوری که فرمان آنها به ترتیب در سمت چپ یا راست قرار دارد.
23 ـ حمل اشیاء به نحوی که قسمتی از آن از عرض وسیله نقلیه خارج شود.
24 ـ راندن دوچرخه موتوردار در پیاده روها.
25 ـ راندن موتور سیکلت و دوچرخه موتوردار و دوچرخه پائی در حال رها کردن فرمان.
26 ـ نداشتن تجهیزات ایمنی از قبیل زنگ یا ترمز یا چراغ جلو یا چراغ عقب دوچرخه پائی و دوچرخه موتوردار.
27 ـ سوار کردن اطفال کمتر از ۵ سال بدون مراقب یا وسائل حفاظتی در صندلی جلو اتومبیل.
28 ـ راندن موتور سیکلت و دوچرخه و دوچرخه موتوردار در مواقع لغزنده بودن جاده و خیابان.
29 ـ دو ترکه سواری با موتور سیکلت یا دوچرخه.
30 ـ سوار کردن مسافر با داشتن مسافر قبلی.
31 ـ بازگذاشتن در وسیله نقلیه در سمت سواره رو.

جرائم پانصد ریالی
جدول ب

۱ ـ قصور در بکار بردن وسائل اخباری از قبیل مثلث شبرنگ و چراغ چشمک زن باطری دار در جلو و عقب وسیله نقلیه متوقف در روی جاده.
2 ـ نداشتن شماره جلو.
3 ـ عدم رعایت فاصله قبل و بعد از سبقت در صورتی که منجر به تصادف گردد.
4 ـ یدک کشی وسیله نقلیه بر خلاف مقررات و بدون رعایت احتیاط.
5 ـ حمل مسافر روی بار.
6 ـ عدم رعایت مقررات حمل بار مندرج در آئین‌ نامه راهنمائی و رانندگی.
7 ـ راندن موتور سیکلت در پیاده رو.
8 ـ استفاده از وسائل اخباری مخصوص وسائل نقلیه امدادی از قبیل چراغ گردان ـ آژیر و نظایر آن.
9 ـ حرکت به موازات هم در معابری که عرض آنها گنجایش بیش از دو اتومبیل را ندارد و حرکت طولانی اتومبیل بموازات اتومبیل دیگری که در سمت راست آن حرکت میکند.
10 ـ خروج تاکسی از محدوده تعیین شده بدون اجازه راهنمائی و رانندگی.
11 ـ نداشتن دفترچه کنترل ساعت وسائل نقلیه مسافربری در جاده‌ها.
12 ـ توقف در محل ممنوع.
13 ـ راه ندادن به وسیله نقلیه پشت سر برای سبقت مجاز.
14 ـ استفاده از نورافکن وسائل نقلیه در معابر.
15 ـ پارک کردن تاکسی بدون حضور راننده در ایستگاه‌ های تاکسی.
16 ـ خروج اتوبوس و تاکسی ویژه خطوط از مسیر تعیین شده بدون اجازه اداره راهنمائی و رانندگی.
17 ـ نداشتن آج در سطح اتکاء لاستیک چرخ و همچنین استفاده از لاستیکهای فرسوده و غیرقابل اطمینان.
18 ـ گردش به چپ یا براست بطرز غلط.
19 ـ سوار کردن مسافر یا سر نشین داخل یا روی صندوق عقب و همچنین روی بدنه جلو و باربند وسیله نقلیه در حال حرکت.
20 ـ حرکت نکردن در داخل حد فاصل دو خط در معابر خط کشی شده.
21 ـ توقف در جهت مخالف حرکت وسائل نقلیه.
22 ـ حمل مسافر در شهر بوسیله اتومبیلهای کرایه غیرمجاز.
23 ـ عبور یا توقف در مناطق و معابری که از طرف راهنمائی در ساعات معین ممنوع اعلام میشود.
24 ـ باز گذاشتن در صندوق عقب وسیله نقلیه در حال حرکت یا نصب پرده یا کرکره و یا هر چیز دیگری که مانع دید عقب وسیله نقلیه شود.
25 ـ تغییر خط حرکت در معابر خط کشی شده بدون دادن علامت.
26 ـ ‌الصاق آگهی و عکس به بدنه خارجی وسایل بدون اجازه اداره راهنمائی و رانندگی.
27 ـ پخش صدا از بلندگوی منصوب بوسائل نقلیه بدون اجازه اداره راهنمائی و رانندگی.
28 ـ‌ الصاق هر نوع آگهی و عکس داخل وسائط نقلیه‌ همگانی بدون اجازه اداره راهنمائی و رانندگی.
29 ـ همراه نداشتن گواهینامه.
30 ـ هر نوع توقف که منجر به سد معبر گردد.
31 ـ استفاده از لاستیک میخ دار در فصول و مواقع غیرمجاز.
32 ـ نداشتن شماره عقب و یا خوانا نبودن آن.
33 ـ عدم توجه به فرمان یا پرچم مراقبین عبور و مرور محصلین مدارس.
34 ـ حرکت کمتر از سرعت مقرر در معابری که حداقل سرعت برای آن تعیین شده در صورت نبودن مانع بنحوی که موجب کندی عبور و مرور شود.
35 ـ استفاده غلط از چراغ راهنمائی.
36 ـ استنکاف راننده وسیله نقلیه‌ همگانی از قبول مسافر یا نرساندن مسافر به مقصد.

جرائم یکهزار ریالی
جدول ج

۱ ـ نداشتن کارت رانندگی مخصوص تاکسی.
2 ـ توقف اتوبوس خارج از ایستگاه تعیین شده.
3 ـ استفاده نکردن از عینک در حین رانندگی برای کسانی که در گواهینامه آنان ضرورت رانندگی با عینک درج شده است.
4 ـ تجاوز بسطح گذرگاه عابر پیاده در سواره رو.
5 ـ گردش به چپ و یا براست در محل ممنوع.
6 ـ حمل مواد محترقه با وسائل نقلیه غیرمجاز.
7 ـ توقف وسائل نقلیه در سطح اسفالت جاده‌ ها و محل‌ هائی که شانه خاکی وجود دارد.
8 ـ توقف وسایل نقلیه باربری سنگین (‌۵ تن به بالا) و اتوبوسهای خارج شهری در خیابانها و در ساعات غیرمجاز.
9 ـ تعویض پلاک وسیله نقلیه که از طرف اداره راهنمائی و رانندگی داده شده است.
10 ـ حمل مسافر با وسیله نقلیه ای که برای حمل بار اختصاص داده شده است.
11 ـ شستشوی وسیله نقلیه در خیابانها.
12 ـ عبور کامیونهای سنگین و اتوبوسهای خارج شهری در ساعات غیرمجاز در شهر.
13 ـ توقف در سر پیچ و روی پل و داخل تونل.
14 ـ تصادف ناشی از عدم رعایت فاصله مناسب باوسیله نقلیه جلو یا عدم توجه بجلو.
15 ـ پارک کردن در ایستگاه بارگیری و تخلیه بار.
16 ـ حمل کود ـ زباله مصالح ساختمانی و امثال آن بدون حفاظت لازم.
17 ـ بوق زدن غیرضروری و مکرر.
18 ـ رانندگی با وسیله نقلیه ای که بعلت نقص فنی دود میکند.
19 ـ حرکت با نور بالا در مواردی که باید از نور پائین استفاده شود.
20 ـ نداشتن برگ معاینه وسیله نقلیه.
21 ـ توقف در داخل و یا حریم تقاطع‌ ها و راه آهن در فاصله کمتر از ۱۵ متر.
22 ـ توقف در محل (ایستادن ممنوع).
23 ـ توقف سایر وسائط نقلیه در ایستگاه اتوبوس و تاکسی.
24 ـ حرکت با دنده عقب در مواقع غیرضروری.
25 ـ توقف وسائل نقلیه در گذرگاه عابر پیاده در سواره رو.
26 ـ عدم رعایت سمت‌ های تعیین شده برای حرکت در مجاورت تقاطعها.
27 ـ قصور در دادن علائم با دست یا چراغ راهنما در گردش به چپ و یا به راست یا هنگام توقف.
28 ـ صدای ناهنجار لوله اگزوست و یا لنت ترمز و نداشتن چراغ عقب و راهنما و همچنین چراغ جلو در شب.
29 ـ عبور از خطوط مخصوص اتوبوسرانی در خیابانهای یکطرفه و یا دو طرفه.
30 ـ نداشتن وسائل ایمنی مناسب با فصل از قبیل زنجیر چرخ و یا لاستیک یخ شکن و دو عدد برف پاک کن.
31 ـ حرکت با استفاده از شماره موقت پس از ده روز از تاریخ ورود به کشور.
32 ـ حرکت با پلاک غیرمجاز.
33 ـ عدم رعایت حق تقدم.
34 ـ حمل مسافر با وسیله نقلیه شخصی.
35 ـ حمل تیرآهن و امثال آن بدون رعایت شرایط ایمنی.
36 ـ همراه نداشتن کارت مشخصات وسیله نقلیه.

جرائم دوهزار ریالی
جدول د

۱ ـ رعایت نکردن تقدم عبور عابر از طرف راننده در گذرگاه عابر پیاده.
2 ـ استفاده از انواع بوق شیپوری.
3 ـ نداشتن برگ بیمه شخص ثالث.
4 ـ حرکت بطور مارپیچی.
5 ـ ریختن نخاله و فضولات در خارج از محلهای تعیین شده.
6 ـ عدم توجه بتابلوی ایست یا چراغ قرمز چشمک زن.
7 ـ عدم اعلام نشانی محل سکونت جدید مالک وسیله نقلیه ظرف سی روز از تاریخ تغییر محل سکونت به اداره راهنمائی و رانندگی بوسیله ای که از طرف این اداره تعیین میشود.
8 ـ رانندگی با اتومبیل فاقد پلاک.
9 ـ خودداری از کنار بردن وسیله نقلیه قابل حرکت که بعلت تصادف یا نقص فنی در وسط سواره رو متوقف شده است.

جرائم سه‌ هزار ریالی
جدول هـ
1 ـ عدم توجه به فرمان پلیس راهنما در تقاطع‌ ها.
2 ـ توقف دوبله.
3 ـ دور زدن در محل ممنوع.

جرائم چهار هزار ریالی
جدول و
1 ـ تجاوز به سمت چپ از محور یا خط وسط خیابان.

جرائم پنج هزار ریالی
جدول ز

۱ ـ سرعت غیر مجاز.
2 ـ سبقت غیرمجاز.
3 ـ عبور از چراغ قرمز راهنمائی.
4 ـ عبور از محل ممنوع.
5 ـ عبور از پیاده رو یا توقف در پیاده رو.

وزیر مشاور و معاون اجرائی نخست وزیر ـ‌ هادی هدایتی