قانون عمران و نوسازی روستاها و انحلال وزارت تولیدات کشاورزی و مواد مصرفی و تعیین تکلیف مؤسسات وابسته به آن

تاریخ تصویب: ۱۳۵۰/۰۹/۲۷
تاریخ انتشار: ۱۳۵۰/۱۰/۲۹

ماده ۱ – از تاریخ تصویب این قانون وزارت تولیدات کشاورزی و مواد مصرفی منحل و کلیه تشکیلات سازمانی و کارکنان و وسائل و دارائی و‌ اعتبارات آن به وزارت تعاون و امور روستاها منتقل و انجام وظایف مشروحه زیر به این وزارت محول میشود:

۱ – پیش ‌بینی احتیاجات مواد غذائی اساسی و تعیین احتیاجات وارداتی کشور باین مواد.

۲ – بررسی و اعلام تغییرات قیمت مواد اساسی غذائی بمنظور اتخاذ سیاستهای مالی و اقتصادی مقتضی از طرف دولت.

۳ – انجام مطالعات و بررسیها و اقدامات مربوط به تنظیم بازار و بازاریابی داخلی برای محصولات اساسی کشاورزی و دامی شرکتهای سهامی ‌زراعی و شرکتهای تعاونی روستائی و کشاورزانی که هنوز موجبات عضویت آنها در شرکتهای تعاونی روستائی و شرکتهای تعاونی کشاورزی فراهم‌ نشده است.

۴ – بهبود چگونگی توزیع فرآورده‌های کشاورزی و دامی شرکتهای سهامی زراعی و تعاونی روستائی و تعاونی کشاورزی از طریق اتحادیه‌ها و‌ شرکتهای تعاونی و بخش خصوصی.

۵ – فراهم نمودن مقدمات بیمه تدریجی محصولات اساسی کشاورزی و تأمین وسائل و تسهیلات لازم برای حفظ و نگهداری محصولات‌ شرکتهای سهامی زراعی و تعاونی روستائی و تعاونی کشاورزی و تغییر شکل و تبدیل محصولات کشاورزی و دامی و همچنین تضمین خرید این‌ محصولات از شرکتهای سهامی زراعی و شرکتهای تعاونی روستائی.

۶ – عمران و نوسازی روستاها و احداث شبکه‌های درجه سوم و چهارم آبیاری در منطقه عمل شرکتهای سهامی زراعی و شرکتهای تعاونی ‌روستائی که قانون تعاونی کردن تولید و یکپارچه کردن اراضی در منطقه عمل آنها اجرا میشود با توجه بمواد ۶ و ۷ این قانون.

تبصره ۱ – وزیر تعاون و امور روستاها ضمن حذف تشکیلات اداری زاید وزارت تولیدات کشاورزی و مواد مصرفی بر حسب مورد و نوع احتیاج،‌ سازمان‌های اداری و بازرگانی لازم برای انجام وظایف مقرر در این قانون را ایجاد خواهد کرد و تا زمانی که سازمانهای اداری پیشنهادی وزارت تعاون و‌ امور روستاها بر اساس قوانین و مقررات مربوط بتایید سازمان امور اداری و استخدامی کشور نرسیده است و یا اساسنامه سازمانهای بازرگانی مورد‌ نیاز آن به تصویب کمیسیونهای دارائی و استخدام و تعاون و امور روستاهای مجلسین نرسیده است سازمانهای اداری مصوب قبلی برای وزارت ‌تولیدات کشاورزی و مواد مصرفی وظایف مندرج در این ماده را زیر نظر وزیر تعاون و امور روستاها انجام خواهند داد.

تبصره ۲ – برای پیش ‌بینی احتیاجات مواد غذائی اساسی و تعیین احتیاجات وارداتی کشور باین مواد کمیته دائمی مرکب از نمایندگان وزرای تعاون ‌و امور روستاها – کشاورزی و اقتصاد و کشور و نمایندگان رئیس کل بانک مرکزی و مدیر عامل سازمان برنامه، در وزارت تعاون و امور روستاها تشکیل ‌میشود و ریاست این کمیته بر عهده نماینده وزیر تعاون و امور روستاها خواهد بود.
‌نتیجه بررسی های انجام شده وسیله این کمیته که حداکثر باید تا آخر خرداد هر سال آماده شده باشد وسیله وزیر تعاون و امور روستاها در جلسه هیئت ‌وزیران مطرح و پس از تأیید و تصویب ملاک تهیه برنامه کشاورزی و دامی سالانه مملکت وسیله دولت و تأمین کمبود مواد غذائی اساسی کشور از‌خارج کشور و صدور مازاد این مواد توسط وزارت اقتصاد وسیله دولت یا بخش خصوصی خواهد بود و علاوه بر این در هر مورد که به پیشنهاد کمیته ‌مذکور و تصویب هیئت وزیران ورود مقداری مواد محصولات کشاورزی و غذایی بصورت خام و نیمه ساخته و یا کامل، لازم تشخیص داده شود‌ وزارت اقتصاد نسبت بوارد کردن این قبیل محصولات اقدام لازم را انجام خواهد داد.

تبصره ۳ – وزارت تعاون و امور روستاها برای تضمین خرید محصولات کشاورزی و دامی تولید شده بوسیله شرکتهای سهامی زراعی و‌ شرکتهای تعاونی روستائی بر اساس ضوابط پیش ‌بینی شده در آئین‌ نامه‌ایکه وسیله وزارت تعاون و امور روستاها و وزارت کشاورزی تهیه و به تصویب هیئت وزیران خواهد رسید اقدام خواهد نمود.

تبصره ۴ – وزارت تعاون و امور روستاها برای تغییر شکل و تبدیل محصولات کشاورزی و دامی شرکتهای سهامی زراعی و شرکتهای تعاونی ‌روستائی مستقیماً وسیله کارخانه‌ها و مستحدثات این شرکتها و یا کارخانه‌ها و تأسیساتی که وسیله وزارت اقتصاد در مناطق روستائی کشور تأسیس‌ شده یا بشود و خرید سهام آنها در حدود امکانات مالی شرکتهای سهامی زراعی و شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی روستائی باشد و بر اساس ضوابطی که‌ در آئین ‌نامه مربوط پیش ‌بینی خواهد شد باین شرکتها و اتحادیه‌ها واگذار میگردد اقدام خواهد نمود. آئین‌ نامه مذکور در این تبصره وسیله وزارت ‌تعاون و امور روستاها و وزارت اقتصاد تهیه و به تصویب هیئت وزیران خواهد رسید.

تبصره ۵ – محصولات اساسی کشاورزی و مواد غذائی اساسی مذکور در این ماده هرساله به پیشنهاد وزیر تعاون و امور روستاها و وزیر کشاورزی‌ و تصویب هیئت وزیران تعیین میگردد.


ماده ۲ – سازمان غله کشور با کلیه تشکیلات سازمانی و کارکنان و دارائی و اعتبارات بوزارت تعاون و امور روستاها وابسته میشود و اختیارات و ‌وظائف وزیر تولیدات کشاورزی و مواد مصرفی ناشی از مقررات پیش ‌بینی شده در اساسنامه آن و همچنین نمایندگی سرمایه دولت در این سازمان و‌ انجام وظائف محوله بشورای عالی آن به وزیر تعاون و امور روستاها محول میشود و رئیس این سازمان با سمت معاون وزارت تعاون و امور ‌روستاها وظائف محوله را انجام خواهد داد.
‌هر گونه تغییرات بعدی در اساسنامه سازمان نامبرده پس از تصویب کمیسیونهای تعاون و امور روستاها و استخدام و دارائی مجلسین لازم‌الاجرا خواهد ‌بود.


ماده ۳ – شرکت سهامی فروشگاه فردوسی با کلیه تشکیلات سازمانی و کارکنان و دارائی و اعتبارات بوزارت تعاون و امور روستاها وابسته‌ میشود و بوزارت مذکور اجازه داده میشود بمنظور فراهم نمودن موجبات فروش مستقیم محصولات شرکتهای سهامی زراعی و شرکت‌ها و‌ اتحادیه‌های تعاونی روستائی پس از حسابرسی و ارزیابی دارائی فعلی شرکت فروشگاه فردوسی و افزایش ارزش روز عرصه و اعیان ساختمان مرکزی‌ فروشگاه فردوسی به سرمایه شرکت و تعیین ارزش حقیقی سهام آن، قسمتی از سهام دولت در سرمایه شرکت را بتشخیص وزیر تعاون و امور روستاها ‌بنام نماینده تام‌الاختیار دولت بعنوان صاحب سهم بسازمان مرکزی تعاونی روستائی و شرکت‌های سهامی زراعی و شرکتها و اتحادیه‌های ‌تعاونی روستائی بفروشد و شرکت سهامی فروشگاه فردوسی را بر اساس ضوابط پیش ‌بینی شده در اساسنامه‌ای که به تصویب کمیسیونهای تعاون و‌امور روستاها و دارائی و استخدام مجلسین خواهد رسید بشرکت تعاونی فروشگاه فردوسی تبدیل نماید.
تا زمانیکه سهام دولت در شرکت تعاونی فروشگاه فردوسی بیش از پنجاه درصد سرمایه ثبت شده شرکت باشد وزیر تعاون و امور روستاها بعنوان ‌نماینده اکثریت صاحبان سهام وظایف مجامع عمومی را بشرح مندرج در اساسنامه مربوط انجام خواهد داد و وجوه حاصل از فروش سهام شرکت ‌سهامی فروشگاه فردوسی برای تأمین تمام یا قسمتی از سرمایه سازمانهای بازرگانی که برای انجام وظایف مقرر در این قانون ایجاد میشوند و یا برای ‌گسترش فعالیت های شرکت نامبرده مورد استفاده قرار خواهد گرفت.


ماده ۴ – شرکت سهامی صنایع شیر ایران و سازمان گوشت کشور با کلیه تشکیلات سازمانی و کارکنان و وسائل و دارائی و اعتبارات مربوط به وزارت کشاورزی وابسته میشود.

تبصره ۱ – اقدامات مربوط بتوزیع شیر تولید شده وسیله شرکتهای سهامی زراعی و شرکتهای تعاونی روستائی میان مصرف‌ کنندگان، زیر نظر‌ وزارت تعاون و امور روستاها انجام خواهد پذیرفت.
‌وزارت تعاون و امور روستاها سازمان بازرگانی لازم برای انجام این وظیفه را بتبعیت از ضوابط پیش ‌بینی شده در اساسنامه‌ای که به تصویب‌ کمیسیونهای تعاون و امور روستاها و استخدام و دارائی مجلسین خواهد رسید ایجاد خواهد نمود.

تبصره ۲ – بمنظور حداکثر استفاده از منابع و امکانات شرکت سهامی صنایع شیر ایران و سازمان گوشت کشور و جلوگیری از سرمایه ‌گذاریهای‌ مکرر و فراهم نمودن موجبات استفاده شرکتهای سهامی زراعی و شرکتهای تعاونی روستائی از کشتارگاه ها و سردخانه‌هائی که با سرمایه دولت بوجود آمده و خواهد آمد ترتیب لازم بر اساس ضوابط مورد توافق بین وزرای کشاورزی و تعاون و امور روستاها داده خواهد شد.


ماده ۵ – شرکت دخانیات ایران و سازمان قند و شکر و شرکت سهامی چای ایران با کلیه تشکیلات سازمانی و کارکنان و دارائی و اعتبارات مربوط بوزارت تعاون و امور روستاها وابسته میشوند و اختیارات و وظایف وزیر تولیدات کشاورزی و مواد مصرفی ناشی از مقررات پیش ‌بینی شده در‌ اساسنامه بوزیر تعاون و امور روستاها محول میشود و هر گونه تغییرات بعدی در اساسنامه آنها پس از تصویب کمیسیونهای دارائی و استخدام و‌ تعاون و امور روستاهای مجلسین لازم‌الاجرا خواهد بود.


ماده ۶ – از آغاز سال ۱۳۵۱ انجام وظایف مربوط باجرای طرح‌های بهسازی محیط و ساختن راههای روستائی و احداث ساختمان مسکونی و‌ تأسیسات عمومی برابر خانه‌های نمونه‌ای که وسیله وزارت آبادانی و مسکن با توجه بشرایط اقلیمی و جغرافیائی در مناطق مختلف کشور ساخته ‌خواهد شد و اولویتهای مناطق از نظر احداث این ساختمانها در آغاز هر سال وسیله وزارت تعاون و امور روستاها اعلام میشود بر اساس طرح‌های ‌مصوب سازمان برنامه و انجام کلیه وظایف دولت درباره عمران و آبادی روستاها با حق اولویت اقدام در منطقه عمل شرکتهای سهامی زراعی و‌ شرکتهای تعاونی روستائی در حدود اعتبارات و امکاناتی که وسیله دولت برای انجام این قبیل فعالیت‌ها تخصیص داده میشود بر عهده وزارت تعاون و‌امور روستاها محول خواهد شد و کلیه اختیارات وزارت آبادانی و مسکن و وزیر این وزارتخانه در این مورد منجمله وظایف و اختیارات موضوع ماده ۱‌قانون اصلاح قانون تأسیس وزارت آبادانی و مسکن بوزارت تعاون و امور روستاها و وزیر این وزارتخانه محول میشود.

تبصره ۱ – کلیه سازمانهای اداری و کارکنان آنها که در تاریخ اول فروردین ماه سال ۱۳۵۰ در وزارت آبادانی و مسکن مشغول انجام این وظایف ‌بوده‌اند با دارائی و اعتبارات مربوط از اول فروردین ماه سال ۱۳۵۱ بوزارت تعاون و امور روستاها منتقل میشوند و وزارت تعاون و امور روستاها‌ پس از تصویب این قانون با تشکیل سازمان عمران و نوسازی روستاها که رئیس آن با سمت معاون وزارت تعاون و امور روستاها انجام وظیفه خواهد‌ نمود تشکیلات اداری لازم برای انجام این وظایف را به وجود خواهد آورد و آن تعداد از کارمندان فعلی مسئول انجام این وظایف که با تأیید و توافق ‌وزرای تعاون و امور روستاها و آبادانی و مسکن مورد احتیاج وزارت آبادانی و مسکن باشند در و وزارت آبادانی و مسکن باقی خواهند ماند.

تبصره ۲ – وزارت تعاون و امور روستاها میتواند انجام وظایف مقرر در این ماده را در خارج مناطق عمل شرکتهای سهامی زراعی به استانداران و‌فرمانداران کل محول نماید تا با توجه بقوانین و مقررات مربوط عمل نمایند.

تبصره ۳ – آن تعداد از سپاهیان ترویج و آبادانی که بر اساس قوانین و آئین ‌نامه‌ها و مقررات مربوط جهت انجام وظیفه در اختیار وزارت آبادانی و‌ مسکن گذارده میشده از ابتدای سال ۱۳۵۱ در اختیار وزارت تعاون و امور روستاها گذارده میشود و کلیه اختیارات و وظایف وزارت آبادانی و مسکن ‌و وزیر این وزارتخانه در قانون تشکیل سپاه ترویج و آبادانی و آئین ‌نامه‌های اجرائی این قانون و قانون اختصاص تعدادی از دیپلمه‌های متوسطه مشمول‌ وظیفه عمومی برای خدمت در روستاها بوزارت تعاون و امور روستاها و وزیر این وزارتخانه محول میشود.
‌در صورتی که بین این قبیل سپاهیان که در اختیار وزارت تعاون و امور روستاها قرار داده میشوند افرادی وجود داشته باشند که با تأیید وزرای کشاورزی ‌و تعاون و امور روستاها و آبادانی و مسکن تخصص آنها مورد نیاز عمران و نوسازی روستاها نباشد آن عده در اختیار وزارت آبادانی و مسکن گذاشته ‌میشوند.

تبصره ۴ – وزیر آبادانی و مسکن کماکان عضویت شورای هم آهنگی امور روستاها و موضوع ماده ۶ قانون تشکیل سپاه ترویج و آبادانی را بر عهده‌ خواهد داشت.

تبصره ۵ – آن مقدار از اعتبارات صدی دو عمران انجمنهای ده که تا پایان سال ۵۰ وسیله وزارت آبادانی و مسکن برای اجرای طرح‌های بهسازی ‌محیط و ساختن راههای روستائی و احداث ساختمان مسکونی و تأسیسات عمومی و غیره وصول شده و بمصرف نرسیده باشد عیناً بوزارت تعاون ‌و امور روستاها منتقل میشود که وزارتخانه مذکور وجوه مزبور را با رعایت مقررات به مصارف مربوط برساند.


ماده ۷ – مسئولیت احداث شبکه‌های درجه ۳ و۴ آبیاری در منطقه عمل شرکتهای سهامی زراعی و شرکتهای تعاونی روستائی کشور در مناطقی که ‌وزارت آب و برق طرح‌های توسعه منابع آب را اجرا میکند از وظایف وزارت آب و برق بوده و در مواردیکه با تأیید وزرای تعاون و امور روستاها و آب‌و برق احداث این شبکه‌ها با استفاده از اعتبار و وقت کمتری با اقدام شرکتهای سهامی زراعی و شرکتهای تعاونی روستائی که قانون یک پارچه کردن ‌اراضی و تعاونی کردن تولید در منطقه عمل آنها اجرا شده است در منطقه عمل آنها امکان‌ پذیر باشد شرکتهای نامبرده بر اساس قراردادهای منعقده با‌ وزارت آب و برق و با نظارت مسئولین امر در وزارت نامبرده و استفاده از اعتبارات مربوط نسبت بتأسیس شبکه‌های درجه ۳ و۴ آبیاری در منطقه‌ عمل مربوط بخود اقدام لازم را انجام خواهند داد.


ماده ۸ – انجام بررسیها و مطالعات مربوط به تنظیم بازار و بازاریابی داخلی برای محصولات اساسی کشاورزی و دامی شرکتهای سهامی زراعی و‌ شرکتهای تعاونی روستائی و کشاورزانی که هنوز موجبات عضویت آنها در شرکتهای تعاونی روستائی و شرکتهای تعاونی کشاورزی فراهم نشده است ‌بر اساس طرح‌های مصوب سازمان برنامه بر عهده مرکز تحقیقات وزارت تعاون و امور روستاها موضوع ماده ۱۵ قانون تشکیل شرکتهای سهامی زراعی ‌و ماده ۱۴۹ قانون شرکتهای تعاونی محول میگردد و رئیس این مرکز از حقوق و مزایای معاون وزارتخانه استفاده مینماید.


قانون فوق مشتمل بر هشت ماده و دوازده تبصره پس از تصویب مجلس شورای ملی در جلسه روز پنجشنبه ۱۳۵۰/۹/۱۱ در جلسه روز شنبه بیست و‌ هفتم آذر ماه یکهزار و سیصد و پنجاه شمسی به تصویب مجلس سنا رسید.

رئیس مجلس سنا – جعفر شریف امامی