آیین ‌نامه اجرایی و طرز مجازات متخلفین از قانون منع کشت خشخاش و استعمال تریاک مصوب آبانماه ۱۳۳۴

تاریخ تصویب: ۱۳۳۴/۱۰/۱۱
تاریخ انتشار: ۱۳۳۴/۱۲/۲۶

شماره: 16177/1283 – 1334/12/21


فصل اول ـ مقررات منع کشت

ماده 1 ـ از تاریخ تصویب این آئین ‌نامه هر مالک یا مستأجری که مبادرت به کشت خشخاش علاوه بر امحاء کشت به حبس تأدیبی از شش ماه تا یک سال و پرداخت جریمه نقدی از پنج هزار ریال تا پنجاه‌ هزار ریال محکوم خواهد شد و در صورت تکرار علاوه بر پرداخت جریمه نقدی مزبور در دفعه دوم به حبس تأدیبی از یک سال تا سه سال و در دفعات بعد بحبس مجرد از دو سال تا پنج سال محکوم خواهد شد.


ماده 2 ـ هر زارعی که مبادرت به کشت خشخاش کند علاوه بر امحاء کشت به حبس تأدیبی از دو ماه تا یک سال و پرداخت جریمه نقدی از یک هزار تا پنج هزار ریال محکوم خواهد شد و در صورت تکرار علاوه بر پرداخت جریمه نقدی مزبور در دفعه دوم به حبس تأدیبی از شش ماه تا دو سال و در دفعه سوم به حبس تأدیبی از یک سال تا سه سال و در دفعات بعد به حبس مجرد از دو سال تا پنج سال محکوم خواهد شد.


ماده 3 ـ در صورتی که مالک یا مستأجر یا اشخاص دیگر در کشت خشخاش شرکت و معاونت نمایند علاوه بر امحاء کشت به جریمه نقدی و مجازات‌ های مقرر در ماده 2 محکوم خواهد شد.


ماده 4 ـ هرکس مواد افیونی بکشور وارد یا تهیه کند علاوه بر ضبط عین جنس در وزارت بهداری به حبس مجرد از دو سال تا پنج سال و پرداخت جریمه نقدی معادل یکصد ریال برای هر گرم تریاک یا شیره و یکهزار ریال برای هر گرم مرفین یا دیونین یا نارسئین یا تبائین یا کدوئین و سه‌ هزار ریال برای هر گرم هروئین محکوم خواهد شد و در صورت تکرار علاوه بر پرداخت جریمه نقدی مزبور در دفعه دوم به حبس با اعمال شاقه از سه سال تا ده سال و در دفعه سوم بحبس ابد محکوم خواهد شد.

تبصره ـ وزارت بهداری منحصراً مجاز است که مشتقات مواد افیونی که برای مصارف طبی کشور لازم است تهیه و وارد نموده و طبق آئین‌ نامه ادویه مخدره توزیع نماید.


فصل دوم ـ استفاده از اماکن عمومی برای استعمال مواد افیونی

ماده 5 ـ هر کس اماکن عمومی از قبیل قهوه‌ خانه و مهمانخانه را برای استعمال مواد افیونی مورد استفاده قرار دهد بحبس تأدیبی از شش ماه تا یک سال و پرداخت جریمه نقدی از یکهزار ریال تا ده‌ هزار ریال محکوم خواهد شد و در صورت تکرار علاوه بر پرداخت جریمه نقدی در دفعه دوم از یک سال تا 3 سال و در دفعه سوم بحبس مجرد از دو سال تا پنج سال و در دفعات بعد از سه سال تا ده سال به حبس با اعمال شاقه محکوم خواهد شد.


ماده 6 ـ ساختن و وارد کردن آلات و ادوات مربوط باستعمال مواد افیونی ممنوع و متخلف از 3 ماه تا یک سال و پرداخت جریمه نقدی از 500 تا 5‌ هزار ریال محکوم خواهد شد و در صورت تکرار علاوه بر پرداخت جریمه نقدی به حداکثر مجازات مزبور محکوم خواهد شد و آلات و ادوات مزبور هم باید ضبط و یا معدوم گردد.


فصل سوم ـ درمان معتادین

ماده 7 ـ وزارت بهداری بمنظور اجراء ماده 2 قانون منع کشت مکلف است:
اولاً ـ داروی ترک تریاک بمقدار کافی تهیه و در تمام نقاط کشور از شهرها و بخشها و دهات بهمان قیمتی که برای دولت تمام می‌ شود در دسترس معتادین بگذارد.
ثانیاً ـ تمام درمانگاهها (اعم از ثابت و سیار) بخشهای طبی و بیمارستانها اعم از بیمارستانهای وابسته بوزارت بهداری و یا دانشکده‌ های پزشکی و شهرداریها و سازمان شاهنشاهی خدمات اجتماعی و شیر و خورشید سرخ و سازمان بیمه‌ های اجتماعی (نسبت به بیمه‌ شدگان) مکلفند بیمارانی که مبتلا بعوارض ناشیه از ترک تریاک میشوند مجاناً معالجه نمایند.
ثالثاً ـ در کلیه نقاطی که معتادین وجود دارند ولی درمانگاه و یا مؤسسات فوق ‌الذکر نیست وزارت بهداری مکلف است مأمور و یا مأمورین صلاحیتدار برای اجراء مقررات فوق بمحلهای مزبور سریعاً اعزام نماید.

تبصره ـ وزارت بهداری مجاز است علاوه بر استفاده از مأمورین و کارمندان فعلی خود و سایر ادارات برای اجرای بند فوق مأمورین صلاحیتدار را که در دستگاههای دولتی وجود نداشته باشد موقتاً بطور روزمزد استخدام و حقوق و هزینه سفر آنها را از اعتبار پیش ‌بینی شده در تبصره ماده 2 قانون منع کشت تأدیه نماید.


فصل چهارم ـ کمکهای فنی و مساعده و وام

ماده 8 ـ بمنظور اجرای تبصره ماده 2 قانون منع کشت خشخاش در هر شهرستان که از مناطق مجاز در کشت خشخاش طبق صورت موجود در اداره انحصار تریاک بوده کمیسیونی مرکب از فرماندار، رئیس دادگستری، رئیس اداره کشاورزی یا رئیس بانک کشاورزی یا نماینده او، رئیس دارائی محل، رئیس بهداری و 2 نفر از معتمدین محلی که مطلع بامور زراعت بخصوص در امر کشت خشخاش و معروف بامانت و درستی باشند تشکیل و نسبت باعتباراتی که برای تسهیل تبدیل زراعت خشخاش بزراعت ‌های دیگر از طرف وزارت کشاورزی (با توجه به اوضاع و احوال هر محل و میزان خساراتی که از منع کشت خشخاش متوجه کشاورزان محل می ‌شود) تعیین می ‌گردد.
کمیسیون نامبرده نحوه مصرف اعتبار مزبور را از لحاظ کمک و مساعدت بکشاورزان که فاقد استطاعت مالی میباشند و همچنین کمکهای فنی نسبت بهر محل اعم از شهر و بخشها و دهات تابعه آن تعیین و در اجرای آن با توجه بنکات زیر نظارت و مراقبت مینمایند:
الف ـ کمکهائی که به کشاورزان فاقد استطاعت می ‌شود بدون بهره و به مدت پنج سال تا ده سال خواهد بود.
ب ـ کمک‌ های فنی نیز بدون بهره بمدت پنج سال تا ده سال (بتناسب نوع مساعدت و زمانی که برای بهر‌ه ‌برداری لازم است) خواهد بود.
ج ـ نسبت بنقاطی که زراعت خشخاش بصورت دیم بعمل میآمده چه از لحاظ مساعدت بکشاورزان و چه از لحاظ کمکهای فنی باید توجه بیشتر و اقدام سریع ‌تر معمول گردد.
د ـ کمک به کشاورزان فاقد استطاعت باید بتناسب میزان سطح متوسط کشت خشخاش طبق میزان متوسط شیره تریاکی باشد که در ظرف سه سال اخیر بدولت فروخته‌ اند و با در نظر گرفتن اظهارنامه ‌هائیکه در سه سال اخیر بدارائی محل داده ‌اند.
هـ ـ کمکهای فنی شامل تهیه آب بوسیله حفر چاه، احداث قنوات جدید، تعمیر قنوات بائر استفاده از آبهای رودخانه و غیره ماشینهای کشاورزی، بذر مرغوب کود شیمیائی راهنمائی‌‌ های فنی خواهد بود.

تبصره ـ فرماندار و رئیس دادگستری و رئیس اداره کشاورزی و یا رئیس بانک کشاورزی یا نماینده او و رئیس بهداری و رئیس دارائی باتفاق یا اکثریت دو نفر معتمدین محلی را تعیین و معرفی خواهند نمود.


فصل پنجم ـ منع استعمال و غیره

ماده 9 ـ بمنظور اجرای ماده 3 قانون منع کشت خشخاش پس از انقضاء مهلت مذکور در ماده مزبور:
1ـ هر کس بدون مجوز طبی مواد افیونی استعمال نماید بحبس تأدیبی از یک ماه تا 2 ماه در مرتبه اول و در صورت تکرار در مرتبه دوم بحبس تأدیبی از 3 ماه تا شش ماه و در دفعات بعد از یکسال تا سه سال محکوم خواهد شد.

 2ـ هر کس مواد افیونی را بدون لزوم طبی به دیگری تزریق نماید بمجازات ‌های فوق محکوم خواهد شد.

 3ـ هر کس در داخل کشور مواد افیونی نگاهداری و یا خرید و فروش یا حمل نماید اعم از اینکه مالک یا واسطه حمل و نقل باشد علاوه بر ضبط عین مال در وزارت بهداری بحبس تأدیبی از سه ماه تا شش ماه و جریمه نقدی معادل پنجاه ریال برای هر گرم تریاک و شیره و پانصد ریال برای هر گرم مرفین یا دیوئین یا نارسئین یا تبائین یا کدئین و دوهزار ریال برای هر گرم هروئین محکوم خواهد شد و در صورت تکرار علاوه بر پرداخت جریمه نقدی در دفعه دوم بحداکثر مجازات و در دفعه سوم بحبس تأدیبی از شش ماه تا دو سال و برای دفعات بعد بحبس مجرد از دو سال تا پنج سال محکوم خواهد شد.

 4 ـ پس از انقضاء مهلت مقرر در ماده 3 دولت مکلف است کارمندانی که معتاد به استعمال مواد افیونی باشند از خدمت دولت معاف و برکنار نماید.

تبصره 1 ـ تکرار جرم در موارد آئین‌ نامه از حیث مدت تکرار تابع قانون مجازات عمومی خواهد بود.

تبصره 2 ـ از نقطه نظر کمال مساعدت به مردم کشور جمع‌ آوری و مواد افیونی وزارت دارائی مکلف است بوسیله آگهی اعلام نماید در مدتی که از تاریخ تصویب قانون منع کشت تا شش ماه تجاوز نکند هر کسی مواد افیونی داشته باشد و به طیب خاطر به نزدیکترین اداره دارائی محل اقامت خود عرضه نماید بهای آن را به مأخذی که وزارت دارائی در آگهی فوق تعیین مینماید دریافت دارد.


فصل ششم ـ وظائف مأمورین دولت

ماده 10 ـ در هر نقطه ‌ای که کشت خشخاش بعمل آید کدخدا مکلف است بلافاصله مراتب را کتباً به بخشدار حوزه خود گزارش دهد بخشدار باید منتهی تا پانزده روز پس از دریافت گزارش کدخدا با حضور نماینده دارائی و دادگستری و بهداری و کشاورزی در محل کشت حاضر و نسبت بامحاء کشت مزبور اقدام و گزارش امر را بفرمانداری مربوطه اطلاع دهد.

تبصره ـ غیبت هر یک از نمایندگان مزبور مانع اجرای عمل امحاء کشت با حضور بقیه اعضاء حاضر نخواهد بود. کدخدائی که خودداری در اجرای وظایف مندرج در ماده فوق نماید بحبس تأدیبی از یکماه تا دو ماه و بانفصال از سمت کدخدائی محکوم خواهد شد.


ماده 11 ـ بخشدار و یا سایر مأمورین دولت که بموجب این آئین ‌نامه وظایفی برای منع کشت خشخاش و جلوگیری از استعمال و قاچاق مواد افیونی دارند چنانچه در اجراء وظایف خود تعلل و مسامحه نمایند قابل تعقیب اداری بوده و مجازاتهای از درجه 4 ببالا را خواهند داشت و چنانچه معاونت و یا شرکت در جرائم نمایند به حداکثر مجازاتهای مصرحه در این آئین ‌نامه محکوم خواهند شد.


ماده 12 ـ درآمدهای حاصل از جرائم مذکور در این آئین‌ نامه پس از پرداخت حق ‌الکشف که معادل 25% جرائم کشف شده خواهد بود 75% بقیه باید در حساب مخصوصی در وزارت دارائی تمرکز یابد که بمصرف معالجه معتادین و تبدیل زراعت و امحاء کشت و سایر مصارفی که برای اجرای این قانون لازم است بدستور سازمان مبارزه با تریاک برسد.


فصل هفتم ـ سازمان مبارزه با تریاک

ماده 13 ـ برای اجرای قانون منع کشت خشخاش و استعمال مواد افیونی سازمان مستقلی بنام سازمان منع کشت خشخاش و مبارزه با استعمال و قاچاق مواد افیونی تشکیل میشود. این سازمان وابسته بوزارت بهداری و تحت نظر هیأت‌ مدیره‌‌ای مرکب از 5 نفر از کارمندان عالی رتبه دولت که بنا به تصویب هیأت دولت و بموجب فرمان ملوکانه برای مدت سه سال انتخاب میشوند خواهد بود و چنانچه ادامه سازمان مزبور بعد از سه سال لازم باشد به تصویب هیأت دولت برای مدتی که از دو سال تجاوز نکند ادامه خواهد یافت. وظایف هیأت مزبور عبارت از مراقبت و نظارت در اجرای قانون منع کشت خشخاش و استعمال آن و مقررات آئین‌ نامه حاضر میباشد و آئین‌ نامه داخلی سازمان را هیأت دولت تصویب و بموقع اجراء بگذارد.


ماده 14 ـ آن قسمت از بودجه و اعتبارات و کارمندانی که مربوط به ‌انبار و بسته‌بندی و تیاری و صادرات تریاک موجود میباشد کماکان در نظر وزارت دارائی و بقیه در اختیار سازمان فوق قرار خواهد گرفت.


ماده 15ـ وزارت بهداری مکلف است برای آگاهی ساکنین کلیه شهرها و قراء و قصبات از مضار و عواقب استعمال تریاک و آشنا ساختن مردم به عواقب کشت خشخاش و تهیه مواد افیونی و غیره بعلاوه بر اعلانات رسمی قانون منع کشت خشخاش و آئین ‌نامه و نشریات لازمه را بمقدار کافی طبع و مجاناً در دسترس مردم بگذارد.


آئین ‌نامه فوق که مشتمل بر پانزده ماده و شش تبصره که در تاریخ 25 آذرماه 1334 در کمیسیونهای مشترک دادگستری و در چهارم دی ماه 1334 در کمیسیون مشترک بهداری و در یازدهم دیماه 1334 در کمیسیون مشترک کشاورزی مجلسین به تصویب رسیده است بموجب قانون منع کشت خشخاش و استعمال تریاک قابل اجرا میباشد.

رئیس مجلس شورای ملی ـ رضا حکمت


آیین‌نامه فوق بموجب ماده چهار قانون منع کشت خشخاش و استعمال تریاک مصوبه آبانماه 1334 به تصویب کمیسیونهای مشترک دادگستری – بهداری – کشاورزی مجلسین رسیده و قابل اجرا میباشد.

رئیس مجلس سنا – سید حسن تقی زاده