۸۱۳۰ – 1310/11/02
هیئت وزراء در جلسه 25 دیماه 1310 بجای مواد 2 و 3 و 7 و 8 و 32 و 36 و 37 و 38 و 39 و 43 و 45 و 46 و 48 و 49 نظامنامه دیوان محاکمات مواد ذیل را تصویب نمودند:
ماده 2 ـ دیوان محاکمات مالیه مرکب خواهد بود از یک رئیس دیوان محاکمات و یک شعبه تجدیدنظر و سه شعبه بدوی و مدعی عمومی و دفتر شعبه تجدیدنظر مرکب خواهد بود و برای شعبات مزبوره 4 عضو علی‌البدل تعیین خواهد شد.
ماده 3 ـ در غیبت رئیس شعبه تجدیدنظر وظایف او را عضوی که از حیث رتبه و در صورت تساوی رتبه از حیث قدمت خدمت در رتبه مقدم است انجام خواهد داد.
ماده 7 ـ وظایف و اختیارات رئیس دیوان محاکمات از قرار ذیل است:
1ـ تقسیم کار بین شعب.
2ـ اجراء مقررات اداری و نظارت در امور دیوان محاکمات و مراقبت در حسن جریان ان و انجام وظایف مرجوعه از طرف رؤساء محاکم و دادن دستورهای لازم به مدیردفتر.
3ـ امضاء کلیه مکاتب اداری و متحدالمال‌های صادر از دیوان محاکمات و امضاء مینوتهائی که مقتضی است پاکنویس آن بامضاء وزیر مالیه برسد.
4ـ تعیین قایم مقام عضو غایب و معذور از بین اعضاء اصلی یا علی‌البدل.
5 ـ تهیه و تنظیم احصائیه ماهیانه و سالیانه و کارهای انجام شده در شعب بدوی و تجدیدنظر و تقدیم آن بوزیرمالیه.
6 ـ تهیه و تقدیم بودجه دیوان محاکمات بمقام وزارت و پیشنهاد اضافه یا ترفیع برای اعضاء دیوان مزبور و همچنین پیشنهاد راجع بانتقال انها.
7ـ رئیس دیوان محاکمات علاوه بر یک نفر معاون که برای انجام امور اداری خواهد داشت یکنفر از مفتشین وزارتی هم که بامور قضائی اشنا باشد برای تفتیش در امور دیوان محاکمات در اختیارش خواهد بود.
8 ـ هرگاه بر رئیس دیوان محاکمات سوء جریان امری یا اقدام سوء یکی از اعضاء دیوان محاکمات معلوم شود لزوم تعقیب عضو یا اعضاء خاطی را بمقام وزارت راپورت داده و پس از تصویب وزیرمالیه بر طبق مقررات نظامنامه محاکمات اداری اقدام مقتضی بعمل خواهد آمد.
9ـ هرگاه بررئیس دیوان محاکمات معلوم شود که بدون جهت در دادن رای نسبت بیک موضوعی تاخیر شده کتبا توضیح می‌خواهد و رئیس تجدیدنظر یا حاکم محکمه بدوی مکلف است فورا علت تاخیر را کتباً توضیح دهد و همچنین در موارد دیگر هم حق خواستن توضیح و بازخواست از سوء جریان امور و بطوء در کار و عدم رعایت انتظامات لازمه و غفلت از وظایف از طرف روساء و اعضاء محاکم را دارد و بطورکلی رئیس دیوان محاکمات مسئول جریان کار از هر حیث میباشد.
10ـ در مواردی که رئیس دیوان محاکمات لازم بداند برای مشاوره در یک امری جلسه عمومی مرکب از اعضاء محاکم تحت ریاست خود تشکیل خواهد داد.
ماده 8 ـ رئیس دیوان محاکمات می‌تواند لدی‌الاقتضاء شعبه تجدیدنظر را تحت ریاست خود تشکیل داده و در رسیدگی و دادن رأی شرکت نماید در این صورت یک نفر از شعبه بحکم قرعه خارج میشود.
ماده 33 ـ کلیه اوراق صادره از محاکم اعم از احضاریه و احکام و قرارها و غیره را مدیردفتر توسط مامورین مخصوص یا اداره مالیه که اقامتگاه موقتی یا دائمی طرف در حوزه آن واقع است ابلاغ خواهد نمود و هرگاه مدعی‌علیه در خارجه باشد بوسیله مامورین وزارت امور خارجه تبلیغ خواهد شد.
تبصره ـ اداره مالیه مربوطه مکلف است کلیه اوراق مذکوره فوق را پس از آنکه برؤیت طرف رسانید فورا بدفتر دیوان محاکمات اعاده دهد و همچنین پس از تسلیم نسخه ثانی عرضحال و ضمائم آن رسید آن را گرفته بدفتر مزبور ارسال دارد.
ماده 36 ـ حاکم محکمه هرگاه لازم بداند توضیحات لازمه را از طرفین دعوی چه قبل از اعلان ختم محاکمه و چه بعد از آن خواهد خواست ولی این توضیح نباید موجب تأخیر صدور رای بیش از مدت پنج روز مقرر در ماده 38 بشود.
ماده 37 ـ کلیه مذاکراتی که در محکمه میشود باید با اجازه حاکم محکمه بوده و خارج از موضوع و زائد و مکرر نباشد و تقریرنویس محکمه آن را در صورت‌مجلس بنویسد – صورت مزبور باید بامضاء تقریرنویس و طرفین دعوی و حاکم محکمه برسد.
ماده 38 ـ پس از اینکه محکمه مذاکرات را کافی دانست محاکمه را ختم و در ظرف پنج روز رای خواهد داد و بیش از مدت مزبوره تاخیر در صدور رأی جایز نیست.
ماده 39 ـ محکمه حق ندارد پس از امضاء، رای خود را تغییر دهد.
ماده 43 ـ برای مهر کردن احکام و قرارها هر یک از شعب دارای مهر مخصوصی خواهد بود. مهر شعبه تجدیدنظر در ضبط رئیس محکمه و مهر سایر شعبات در ضبط حاکم محکمه خواهد بود. رئیس شعبه تجدیدنظر و حکام محاکم بدوی می‌توانند مراسلاتی بامضاء خود بعنوان طرفین دعوی و حکم وغیره و نظائر آن در مواقع لازمه صادر نماید.
ماده 45 ـ عرضحال تجدیدنظر بدفتر داده میشود دفتر مزبور نسخه ثانی آنرا در صورتی که در مدت قانونی داده شده باشد برای طرف می‌نویسد که در ظرف ده روز با محسوب داشتن مدت مسافت (هر شش فرسخ یک روز) جواب ارسال دارد والا بجریان نینداخته و دهنده آنرا مستحضر خواهد نمود تقاضاکننده تجدیدنظر ضمن لایحه اعتراضیه و طرف ضمن لایحه جوابیه می‌توانند بدلائل و اسناد دلائل جدید به شرط اینکه صریحا ذکر نمایند اسناد و دلائل چیست واصل یا سواد آنرا ضمیمه لوایح خود بنمایند و هرگاه عرضحال دهنده نسبت بجریان نگذاشتن عرضحال اعتراضی داشته باشد مدیر دفتر ورقه اعتراضیه را بشعبه تجدیدنظر برای رسیدگی میفرستد.
ماده 46 ـ پس از وصول جواب یا گذشتن مدت مقرره مدیردفتر در ظرف سه روز دوسیه را بشعبه تجدیدنظر میفرستد.
ماده 48 ـ یک نفر از قضاتی که جزء اکثریت بوده بانتخاب رئیس محکمه مامور انشاء حکم خواهد شد -. عضو مزبور مکلف است منتهی در ظرف سه روز پس از تاریخ صـدور رأی حکم را تنظیـم و بامضـای رأی دهندگان برساند.
ماده 49 ـ رئیس دیوان محاکمات از هر حکم قطعی یا قرار لازم‌الاجراء سوادی برای وزیرمالیه میفرستد وزیرمالیه مکلف است منتهی تا ده روز اجراء آنرا به اداره مربوطه مرکزی امر نماید برای مدعی عمومی و اداره مربوطه نیز مستقیما سوادی از حکم یا قرار مزبور ارسال میشود.
تبصره ـ اداره مربوطه مرکزی پس از وصول امر وزارتی دایر باجراء حکم دستور اجراء آنرا مطابق مقررات به اداره مالیه مربوطه صادر می‌نماید.
رئیس الوزراء