فصل اول – کلیات
ماده ۱ – به استناد قانون تشکیل سازمان غله و قند و شکر و چای کشور مصوب ۱۳۵۲.۲.۲۵ سازمان غله و قند و شکر و چای کشور که در این اساسنامه سازمان نامیده می‌شود به صورت شرکت سهامی طبق مقررات این اساسنامه اداره خواهد شد.
ماده ۲ – هدف سازمان به تبعیت از برنامه‌های وزارت تعاون و امور روستاها کمک به تولیدکنندگان و دفاع از حقوق مصرف‌کنندگان و تنظیم بازار غلات – قند و شکر – چای کشور و سایر عملیات بازرگانی و صنعتی مربوط می‌باشد و برای رسیدن به این منظور عملیات زیر را در حدود امکانات انجام خواهد داد:
1 – خرید مازاد غله کشاورزان و خرید محصولات کارخانه‌های قند دولتی و در صورت لزوم محصول کارخانه‌های قند بخش خصوصی همچنین خرید برگ سبز چایکاران.
2 – تدارک غله – قند – شکر – چای مورد نیاز کشور از داخل و در صورت لزوم از خارج کشور و فروش و ذخیره و تبدیل و بسته‌بندی آنها همچنین فروش موادی که از کالاهای مزبور به دست می‌آید.
3 – صدور غله – قند – شکر – چای و موادی که از کالاهای مزبور به دست می‌آید.
4 – ایجاد یا خرید یا اجاره دادن و یا اجاره کردن تأسیسات و کارخانجات و سیلوها و انبارهای لازم به منظور بهره‌برداری، حفظ و نگاهداری غلات- قند – شکر – چای کشور و موادی که از کالاهای مزبور به دست می‌آید.
5 – کمک و ارشاد چایکاران و کارخانجات چای بخش خصوصی از طریق تنظیم و اجرای برنامه‌های ارشادی و آموزشی و کمکهای فنی و مالی از طریق پرداخت وام بی‌بهره و یا با بهره مناسب.
6 – حمل و نقل کالاهای مورد نیاز سازمان رأساً یا به وسیله مؤسسات حمل و نقل.
7 – تحصیل اعتبار و وام از مؤسسات و بانکهای دولتی.
8 – اقدام به هر گونه عملیاتی که برای تأمین هدفهای سازمان لازم تشخیص داده شود.
تبصره – در این اساسنامه منظور از (غله) گندم، جو، ذرت و موادی که از کالاهای مزبور به دست می‌آید و منظور از (قند و شکر) قند و شکر ساخته‌شده (اعم از زرد یا سفید) و منظور از (چای) برگ سبز و چای خشک و موادی که از کالاهای مزبور به دست می‌آید.
ماده ۳ – مدت فعالیت سازمان نامحدود و مرکز آن تهران است و سازمان می‌تواند بر اساس مقررات پیش‌بینی شده در این اساسنامه نسبت به تأسیس‌شعبه یا نمایندگیهای لازم اقدام نماید.
ماده ۴ – سازمان دارای شخصیت حقوقی است و بر طبق اصول بازرگانی و به صورت شرکت سهامی اداره می‌شود.
ماده ۵ – سرمایه اولیه سازمان عبارت است از مجموع دارایی سازمان غله و سازمان قند و شکر و شرکت سهامی چای ایران که پس از وضع بدهیهای واحدهای مذکور به مبلغ هشت میلیارد و چهارصد و سی و هفت میلیون ریال برآورد شده است و به هشتاد و چهار هزار و سیصد و هفتاد سهم یکصد‌هزار ریالی بانام و غیر قابل انتقال منقسم می‌شود و تمام سهام متعلق به دولت می‌باشد.
تبصره ۱ – پس از اجرای قسمت آخر تبصره ۲ ماده یک قانون تشکیل سازمان غله و قند و
شکر و چای کشور ارزش اموال منقول و غیر منقول‌واحدهای مذکور بر اساس قیمت زمان
تأسیس سازمان همچنین میزان مطالبات و دیون و موجودی واحدها در تاریخ تأسیس سازمان
که به وسیله‌اشخاص ذیصلاح منتخب وزیر تعاون و امور روستاها ارزیابی و تشخیص خواهد
شد به عنوان سرمایه اولیه تعیین و اعلام می‌گردد.
تبصره ۲ – سرمایه سازمان به پیشنهاد وزیر تعاون و امور روستاها و تصویب مجمع عمومی قابل افزایش است.
فصل دوم – ارکان سازمان
ماده ۶ – ارکان سازمان عبارت است از:
الف – مجمع عمومی.
ب – هیأت مدیره
ج – حسابرس.
ماده ۷ – مجمع عمومی سازمان تشکیل می‌شود از وزرای تعاون و امور روستاها و دارایی
و اقتصاد که نمایندگی دولت را به عنوان صاحبان سهام بر‌عهده خواهند داشت. ریاست
جلسات مجمع عمومی با وزیر تعاون و امور روستاها می‌باشد.
ماده ۸ – مجمع عمومی صاحبان سهام حداقل سالی دو بار برای تصویب ترازنامه و بودجه
و خط مشی و سایر مسائلی که در دستور جلسه قرار دارد‌تشکیل می‌شود. هر یک از اعضای
مجمع عمومی یا مدیر عامل و رییس هیأت مدیره و یا هیأت مدیره و یا حسابرس هر موقع
که لازم بدانند می‌توانند‌تقاضای تشکیل مجمع عمومی را بنمایند.
ماده ۹ – وظایف و اختیارات مجمع عمومی به قرار زیر است:
1 – نصب و عزل یا تجدید انتخاب مدیر عامل و رییس هیأت مدیره و اعضای هیأت مدیره.
2 – استماع گزارش سالانه هیأت مدیره و گزارش حسابرس و اتخاذ تصمیم نسبت به آن.
3 – بررسی و اتخاذ تصمیم در مورد اقلام ترازنامه و حساب سود و زیان با توجه به
گزارش حسابرس و توضیحات هیأت مدیره.
4 – اتخاذ تصمیم نسبت به برنامه‌های پیشنهادی هیأت مدیره برای دوره عملیات سال بعد و تعیین خط مشی مربوط
5 – تعیین حقوق و مزایا و پاداش مدیر عامل و رییس هیأت مدیره و اعضاء هیأت مدیره با تأیید شورای حقوق و دستمزد.
6 – بررسی و تصویب بودجه سالانه یا اصلاح بودجه که از طرف هیأت مدیره پیشنهاد می‌شود.
7 – اتخاذ تصمیم نسبت به مطالبات مشکوک‌الوصول و لاوصول.
8 – اتخاذ تصمیم در مورد سازش و ارجاع امر به داوری و تعیین داور و همچنین استرداد دعوی.
9 – اتخاذ تصمیم درباره آیین‌نامه‌های مالی، معاملات، آموزش بیمه و بهداشت، وام
مسکن، افت، کسر بین راهی، همچنین آیین‌نامه کمک فنی و‌آیین‌نامه پرداخت وام از
طریق پرداخت وام بی‌بهره و یا با بهره مناسب به چایکاران و کارخانجات خصوصی چای و
سایر آیین‌نامه‌های اجرایی ضروری‌که از طرف هیأت مدیره پیشنهاد می‌شود.
10 – تعیین میزان اندوخته‌های سازمان تا ده درصد سود ویژه سالانه تا زمانی که این
اندوخته به میزان سرمایه سازمان برسد.
11 – تعیین نرخ خرید محصول داخلی غله، قند و شکر، چای و برگ سبز چای و فروش داخلی کالاهای مذکور در جهت کمک به تولیدکننده و دفاع از حقوق مصرف‌کننده.
12 – تعیین دستمزد تبدیل شکر در تصفیه‌خانه‌ها و کارخانجات قند و اجرت تبدیل برگ سبز چای به چای خشک در کارخانجات چایسازی و تعیین میزان حق عاملیت فروش.
13 – تعیین میزان فروش چای داخلی به واردکنندگان چای به منظور اختلاط با چای خارجی و یا معافیت از اختلاط.
14 – اخذ تصمیم نسبت به هر گونه پیشنهادی که در دستور جلسه قرار گیرد مگر در مواردی که از وظایف مراجع صلاحیتدار دیگر باشد.
15 – اتخاذ تصمیم نسبت به افزایش سرمایه.
ماده ۱۰ – دعوت مجمع عمومی با قید دستور و روز و ساعت و محل تشکیل جلسه با ارسال دعوتنامه کتبی با امضای رییس مجمع عمومی انجام‌می‌گیرد.
ماده ۱۱ – تصمیمات مجمع عمومی با اکثریت آراء معتبر خواهد بود.
اعضای هیأت مدیره در مجمع عمومی حضور خواهند یافت ولی حق رأی ندارند.
تصمیمات هر جلسه مجمع عمومی در صورتمجلس درج و به امضای اعضاء مجمع عمومی می‌رسد و به وسیله رییس مجمع عمومی جهت اجرا به‌سازمان ابلاغ می‌گردد.
کلیه صورتمجالس مجمع عمومی در پرونده مخصوصی که برای این منظور تشکیل می‌شود بایگانی و در دبیرخانه آن سازمان حفظ خواهد شد.
ماده ۱۲ – [اصلاحی ۱۳۵۸/۶/۱۳]
هیأت مدیره سازمان مرکب از پنج نفر عضو اصلی است که به پیشنهاد وزیر بازرگانی و تصویب مجمع عمومی برای مدت سه سال تعیین می‌شوند و به همین ترتیب قابل عزل می‌باشند و در خاتمه مأموریت تا تعیین جانشین مسئولیت ادامه کار و انجام وظایف مربوط را خواهند داشت و یکی از اعضای هیأت‌مدیره بنا بر پیشنهاد وزیر بازرگانی و تصویب مجمع عمومی به سمت مدیر عامل و رییس هیأت مدیره سازمان منصوب می‌گردد. مدیر‌عامل و رییس هیأت مدیره با سمت معاونت وزارت بازرگانی وظایف محول به خود را انجام خواهد داد.
انتخاب مجدد اعضای هیأت مدیره و مدیر عامل و رییس هیأت مدیره سازمان بلامانع است.
تبصره – وزیر بازرگانی به پیشنهاد مدیر عامل و رییس هیأت مدیره سازمان یکی از اعضای هیأت مدیره را به سمت قائم‌مقام مدیر‌عامل و رییس هیأت مدیره انتخاب می‌کند تا در مواقع غیبت مدیر عامل و رییس هیأت مدیره به جای وی انجام وظیفه نماید.
ماده ۱۳ – در صورتی که به علت استعفا یا فوت و یا ممنوعیت قانونی هر یک اعضای هیأت مدیره اکثریت مقرر در اساسنامه حاصل نشود مجمع عمومی فوراً نسبت به تکمیل اعضاء آن اقدام خواهد کرد.
ماده ۱۴ – جلسات هیأت مدیره با حضور حداقل چهار نفر رسمیت خواهد یافت و تصمیمات
آن با اکثریت آراء قابل اجرا است. اعضایی که در اقلیت باشند باید دلایل خود را با
توضیح کافی در صورتجلسه‌ای که به امضای کلیه اعضای شرکت‌کننده در جلسه هیأت مدیره
می‌رسد قید نمایند.
ماده ۱۵ – صورتمجالس هیأت مدیره باید در دفتر مخصوصی ثبت و به امضای اعضای حاضر
در جلسه برسد این دفتر زیر نظر مدیر عامل و رییس هیأت مدیره نگاهداری می‌شود.
ماده ۱۶ – اعضای هیأت مدیره سازمان بر حسب مورد منفرداً و یا مشترکاً مسئول جبران
آن قسمت از زیان وارده به سازمان هستند که در نتیجه تصمیمات غیر قانونی آنان به سازمان وارد شود.
ماده ۱۷ – وظایف و اختیارات هیأت مدیره به شرح زیر است:
1 – تهیه و تنظیم آیین‌نامه‌های مذکور در این اساسنامه و سایر آیین‌نامه‌های اجرایی و پیشنهاد آنها به مجمع عمومی.
2 – تهیه و تنظیم بودجه سالانه و تقدیم به مجمع عمومی.
3 – بررسی و اتخاذ تصمیم در مورد تأسیس یا تعطیل شعب سازمان.
تصمیم راجع به تأسیس یا تعطیل شعب دائم با تصویب وزیر تعاون و امور روستاها قابل اجرا است.
4 – اتخاذ تصمیم نسبت به پیشنهاد مدیر عامل و رییس هیأت مدیره در مورد خرید و
احداث ساختمان و خرید حق کسب و پیشه و اموال غیر‌منقول و همچنین فروش آنها با
تصویب وزیر تعاون و امور روستاها.
5 – تحصیل اعتبار یا اخذ وام از بانکها و مؤسسات دولتی با تصویب مجمع عمومی.
6 – تهیه و تنظیم گزارش فعالیت‌های انجام شده سالانه برای طرح در مجمع عمومی.
7 – تهیه و تنظیم ترازنامه و حساب سود و زیان سالانه سازمان برای طرح در مجمع عمومی.
8 – تنظیم خط مشی و برنامه آتی سازمان جهت طرح در مجمع عمومی.
9 – تهیه طرح تشکیلات سازمان و شرح وظایف و اجرای آن پس از تصویب رییس مجمع عمومی.
10 – تصویب نمونه یا متن قراردادهایی که یک طرف آن سازمان باشد.
11 – تشخیص مطالبات مشکوک‌الوصول و یا لاوصول و پیشنهاد آن جهت اتخاذ تصمیم به مجمع عمومی و دادن مهلت و تقسیط بدهی بدهکاران.
12 – اتخاذ تصمیم نسبت به اجاره داد و اجاره کردن و تعمیر و یا تکمیل ساختمان.
13 – بررسی و پیشنهاد ارجاع دعاوی به داوری و تعیین داور و یا ختم دعوی به سازش و یا استرداد دعوی به مجمع عمومی.
14 – پیشنهاد نرخ خرید محصول داخلی غله، قند و شکر، چای و برگ سبز چای و نرخ فروش
داخلی کالاهای مذکور و پیشنهاد نرخ دستمزد‌تبدیل شکر و برگ سبز چای و میزان حق
عاملیت و همچنین میزان فروش چای داخلی به منظور اختلاط و یا معافیت از اختلاط به مجمع عمومی.
15 – اتخاذ تصمیم نسبت به پیشنهاد مدیر عامل در مورد امحاء ضایعات.
16 – اتخاذ تصمیم در مورد مسائلی که مدیر عامل و رییس هیأت مدیره در هیأت مدیره
مطرح می‌نماید مگر در مواردی که از وظایف مراجع‌صلاحیتدار دیگر باشد.
تبصره – اعضای هیأت مدیره در امور اجرایی مدیر عامل و رییس هیأت مدیره را معاونت
خواهند کرد و برای انجام این منظور مدیر عامل و رییس‌هیأت مدیره حدود وظایف اجرایی
و اختیاراتی را که بر حسب تخصص اطلاعات، تجربه به هر یک از اعضای هیأت مدیره تفویض
خواهد شد تعیین خواهد نمود.
ماده ۱۸ – وظایف و اختیارات مدیر عامل و رییس هیأت مدیره به شرح زیر است:
1 – نمایندگی سازمان در برابر اشخاص و مراجع قضایی و سازمانهای دولتی و مؤسسات
عمومی و خصوصی اعم از داخلی یا خارجی با حق انتخاب وکیل.
2 – انجام کلیه امور استخدامی در حدود تشکیلات و بودجه و مقررات مربوط و امضای
کلیه نامه‌ها و مکاتبات سازمان.
3 – اجرای مصوبات مجمع عمومی و هیأت مدیره و انجام کلیه امور مربوط اجرایی سازمان
با رعایت مقررات این اساسنامه و آیین‌نامه‌های‌مربوط.
4 – اتخاذ تصمیم و اقدام نسبت به کلیه امور و عملیات سازمان به استثنای آن چه از
وظایف مجمع عمومی و هیأت مدیره است.
5 – نظارت بر حسن اجرای اساسنامه و آیین‌نامه‌های سازمان و انجام اقدامات لازم
برای حسن اداره امور سازمان در حدود قوانین و مقررات‌مربوط.
6 – امضای کلیه قراردادها و اسناد و اوراق بهادار همچنین افتتاح حساب در بانکها با
رعایت مقررات و قوانین مربوط و معرفی امضاهای مجاز برای استفاده از حسابهای بانکی
سازمان و امضاء چکهای صادره از حسابهای بانکی و سازمان به اتفاق یکی از اعضای هیأت مدیره.
7 – اتخاذ تصمیم نسبت به اعطاء وامهای کوتاه‌مدت و درازمدت – پیش پرداخت – مساعده
– کمکهای فنی بر اساس آیین‌نامه‌های مصوب.
8 – انتخاب عاملین فروش و انعقاد قرارداد عاملیت.
9 – مدیر عامل و رییس هیأت مدیره می‌تواند با مسئولیت خود برای مدت غیبت تمام و در
سایر موارد قسمتی از اختیارات خود را به هر یک از‌اعضای هیأت مدیره یا سایر
کارکنان سازمان تفویض نماید. کسانی که با آنها با رعایت مقررات این اساسنامه
اختیاراتی واگذار شده نیز مسئول عملیات‌خود بوده و در صورتی که مرتکب تخلف یا جرمی
بشوند طبق مقررات مورد تعقیب قانونی قرار خواهند گرفت و باید جبران خسارات مالی
سازمان را‌بنمایند.
ماده ۱۹ – حسابرسی و رسیدگی به حسابهای سازمان و ترازنامه و حساب سود و زیان و
سایر وظایف و اختیاراتی که در قانون تجارت برای بازرس‌در شرکتها تعیین شده است به
وسیله حسابرسی که به پیشنهاد وزارت دارایی و تصویب رییس مجمع عمومی انتخاب می‌شود
به عمل خواهد آمد مدیر‌عامل و هیأت مدیره سازمان مکلفند اطلاعات و مدارک مورد نیاز
را در اختیار حسابرس بگذارند.
وزیر تعاون و امور روستاها می‌تواند در هر مورد و به هر ترتیب که مقتضی بداند
برای بازرسی امور سازمان اقدام به عمل آورد.
فصل سوم – مقررات مالی و متفرقه
ماده ۲۰ – سال مالی سازمان از اول فروردین ماه هر سال آغاز و آخر اسفند ماه همان
سال به پایان می‌رسد به استثنای سال اول که ابتدای آن تاریخ تشکیل سازمان و پایان
آن آخر اسفند ماه همان سال خواهد بود.
ماده ۲۱ – حسابهای سازمان در آخر اسفند ماه هر سال بسته می‌شود و ترازنامه و حساب
سود و زیان سازمان حداکثر تا پایان خرداد ماه سال بعد‌تنظیم و یک نسخه از آن بیست
روز قبل از تشکیل مجمع عمومی به حسابرس تسلیم می‌گردد.
گزارش حسابرس باید لااقل پنج روز قبل از تشکیل مجمع عمومی برای طرح در مجمع عمومی
تسلیم شود و یک نسخه از گزارش مذکور نیز در همان‌تاریخ به هیأت مدیره سازمان تسلیم
گردد.
ماده ۲۲ – سود ویژه سازمان عبارت است از درآمد سازمان پس از وضع هزینه‌ها و ذخایر
و استهلاک‌ها و مطالبات مشکوک‌الوصول و سایر ذخایر ضروری طبق نظر مجمع عمومی.
سود ویژه پس از وضع اندوخته موضوع بند ۱۰ ماده ۹ این اساسنامه برای منظور نمودن
به درآمد عمومی به خزانه‌داری کل تحویل می‌شود تا معادل مالیات بر درآمد متعلق به
نرخ مذکور در ماده ۱۳۴ قانون مالیاتهای مستقیم به حساب مالیات و مابقی آن به حساب
سود سهام منظور دارد با تصویب‌مجمع عمومی پرداخت علی‌الحساب به خزانه‌داری کل در
این بابت در هر موقع ممکن خواهد بود.
ماده ۲۳ – تغییرات و اصلاحات بعدی در این اساسنامه پس از تصویب کمیسیونهای تعاون
و امور روستاها، دارایی و استخدام لازم‌الاجراء خواهد‌بود.
ماده ۲۴ – سایر موضوعات و مواردی که در این اساسنامه پیش‌بینی نشده است تابع قانون تجارت می‌باشد.
ماده ۲۵ – تا زمانی که آیین‌نامه‌های مربوط به این اساسنامه به تصویب نرسیده است
آیین‌نامه‌های سازمانهای غله و قند و شکر و شرکت سهامی چای ایران بر حسب مورد ملاک
عمل خواهد بود و در این مدت اختیارات هیأت مدیره شرکت سهامی چای ایران و رییس
سازمان غله و مدیر کل قند و‌شکر مذکور در این آیین‌نامه‌ها به ترتیب به هیأت مدیره
و مدیر عامل و رییس هیأت مدیره سازمان تفویض می‌گردد.
اساسنامه فوق مشتمل بر بیست و پنج ماده و پنج تبصره به استناد تبصره یک ماده یک قانون تشکیل سازمان غله و قند و شکر و چای کشور پس از تصویب کمیسیونهای تعاون و امور روستاها و دارایی و استخدام مجلس سنا در جلسات ۱۶ و ۱۹ خرداد ماه ۱۳۵۲ به ترتیب در جلسات بیست و ششم و بیست و هشتم و سی‌ام خرداد ماه یک هزار و سیصد و پنجاه و دو به تصویب کمیسیونهای امور استخدام و سازمانهای اداری – تعاون و امور‌روستاها و دارایی مجلس شورای ملی رسیده.
نایب رییس مجلس شورای ملی – حسین خطیبی