قانون اهداف و وظایف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی

تاریخ تصویب: ۱۳۶۵/۱۲/۱۲
تاریخ انتشار: ۱۳۶۶/۰۳/۰۹

‌ماده ۱ – به منظور تحقق اهداف زیر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تشکیل می‌گردد:
1 – رشد فضائل اخلاقی بر اساس ایمان و تقوی.
2 – استقلال فرهنگی و مصونیت جامعه از نفوذ فرهنگ اجانب.
3 – اعتلای آگاهیهای عمومی در زمینه‌های مختلف و شکوفایی استعدادها و روحیه تحقیق، تتبع و ابتکار در جامعه.
4 – رواج فرهنگ و هنر اسلامی.
5 – آگاهی جهانیان نسبت به مبانی و مظاهر و اهداف انقلاب اسلامی.
6 – گسترش مناسبات فرهنگی با ملل و اقوام مختلف بخصوص مسلمانان و مستضعفان جهان.
7 – فراهم آمدن زمینه‌های وحدت میان مسلمین.


‌ماده ۲ – وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی که مسئول اجرای سیاستهای رسمی نظام جمهوری اسلامی ایران در زمینه فرهنگ عمومی است وظایف‌ اساسی زیر را در تحقق مفاد ماده ۱ عهده‌دار می‌باشد:

۱ – شناساندن مبانی، مظاهر، اهداف انقلاب اسلامی به جهانیان با بهره‌گیری از وسائل و امکانات هنری، سمعی و بصری، کتب، نشریات و‌ برگزاری گردهم‌آیی‌های فرهنگی و سایر اقدامات لازم در داخل و خارج از کشور با همکاری وزارت امور خارجه و سایر دستگاههای ذیربط.

‌تبصره ۱ – فعالیتهای خارج از کشور وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بایستی هماهنگ با وزارت امور خارجه طبق شرح وظیفه مصوب وزارت‌ مزبور صورت پذیرد.

‌تبصره ۲ – دستگاههای فرهنگی و تبلیغی دولتی و همچنین دستگاههایی که از امکانات و کمک دولت استفاده می‌کنند به شرط هماهنگی با وزارت‌ فرهنگ و ارشاد اسلامی می‌توانند در خارج از کشور به فعالیت بپردازند.

۲ – مطالعه و تحقیق در زمینه تبلیغات رسانه‌های جهانی و کشف روشهای مورد عمل آنها و اتخاذ شیوه‌های مناسب مقابله با آن در صورت لزوم.

۳ – گردآوری و طبقه‌بندی کلیه مدارک فرهنگی انقلاب اسلامی از قبیل فیلم، کتاب، تصویر و سایر انتشارات مربوط به جمهوری اسلامی ایران و‌ نشر موارد لازم.

۴ – تمرکز و بررسی اخبار و اطلاعات مربوط به پیشرفت برنامه‌ها و فعالیت‌های دستگاههای دولتی و نهادهای انقلاب اسلامی به منظور انتشار‌ آنها.

۵ – اجرای قوانین مربوط به مطبوعات و نشریات و تعیین ضوابط و مقررات مربوطه و تمرکز، توزیع و نشر انواع آگهی‌های دولتی و اجرای آن در‌ داخل و خارج کشور.

[دستورالعمل اجرایی نحوه توزیع و انتشار آگهی‌های دولتی]

۶ – انعقاد قرارداد در زمینه مبادلات فرهنگی، هنری، سینمایی، جهانگردی، خبری، مطبوعاتی و شرکت در جلسات سازمانهای منطقه‌ای و‌ بین‌المللی در موارد مربوطه با همکاری و هماهنگی وزارت امور خارجه با رعایت قانون اساسی.

۷ – ایجاد، توسعه و اداره کلیه امور نمایندگیهای فرهنگی ایران در خارج و تعیین نمایندگان فرهنگی و مطبوعاتی و نظارت کامل بر اجرای وظایفی‌ که به عهده آنان نهاده می‌شود.

۸ – انجام همکاریهای فرهنگی و ارشادی با مراکز اسلامی و فرهنگی سایر کشورها به منظور اشاعه فرهنگ اسلامی.

۹ – اداره امور حج و اوقاف و امور خیریه در چهار چوب قوانین حج و اوقاف و امور خیریه.

۱۰ – گردآوری خبرها، گزارشها، مقالات و عکسهای مربوط به ایران و کشورهای جهان و توزیع آن بین رسانه‌های گروهی کشور و همچنین پخش‌ و انعکاس رویدادهای مختلف کشور و منطقه در زمینه پیشرفت و تحولات سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، ورزشی بین وسائل ارتباط جمعی‌ کشورهای جهان.

۱۱ – ایجاد و توسعه و بهره‌برداری از تأسیسات ایرانگردی و جهانگردی از هر نوع که مناسب باشد و همچنین تأمین وسائل لازم برای مسافرتهای‌ فردی، جمعی جهانگردان ایرانی و خارجی در داخل کشور اعم از زمینی، هوایی و دریایی و تأمین خدمات جهانگردی و اقدامات لازم برای ارائه‌ پیشرفتهای مملکتی و شناساندن تحولات فرهنگی و تمدن و جاذبه‌های جهانگردی ایران.

۱۲ – تقویت روح تحقیق، تتبع و ابتکار در تمام زمینه‌های فرهنگی و هنر اسلامی و ایرانی از طریق تشویق و حمایت نویسندگان، شعرا، ادبا،‌ هنرمندان و معرفی و بزرگداشت علما، عرفا و شخصیتهای فرهنگی جهان اسلام و تولید و نشر آثار مربوط به آنان و همچنین پرورش استعدادها و ذوق‌ فرهنگی و هنری افراد.

۱۳ – تعیین ضوابط اعطای جوائز در زمینه‌های فرهنگی و هنری در چهارچوب آیین‌نامه‌های مربوط.

۱۴ – ایجاد و توسعه و تجهیز و اداره کتابخانه‌های عمومی و تأسیسات فرهنگی، هنری و سینمایی وابسته به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در‌سراسر کشور.

۱۵- صدور اجازه تأسیس، انحلال و نظارت بر فعالیت مؤسسات خبری و نمایندگیهای خبرگزاریها و رسانه‌های خارجی و صدور اجازه فعالیت‌ برای خبرنگاران خارجی و داخلی در کشور طبق مقررات مربوطه.

[‌آیین‌نامه صدور اجازه تأسیس، انحلال و نظارت بر فعالیت وسائل ارتباط جمعی خارجی و نمایندگان وابسته به آنها]

۱۶ – صدور اجازه تأسیس، انحلال و نظارت بر نحوه کار و فعالیت کانونهای تبلیغاتی، چاپخانه‌ها و مؤسسات تکثیر و مؤسسات وابسته به صنعت‌ چاپ و نظارت بر کیفیت و محتوای آگهی‌ها و کارهای چاپی طبق ضوابط و مقررات قانونی مربوطه.

[‌آیین‌نامه تأسیس و نظارت بر چاپخانه‌ها و واحدهای وابسته]

[دستورالعمل وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در خصوص مجوز انتشار محتوای تبلیغاتی، مصوب ۱۳۹۹/۱۲/۹]

۱۷ – صدور اجازه تأسیس، توسعه یا انحلال مؤسسات آزاد آموزشهای هنری و فرهنگی و سینمایی و نیز انجمنهای فرهنگی و هنری و تصویب‌ آیین‌نامه‌های مربوط و نظارت بر اجرای آنها طبق ضوابط و مقررات قانونی مربوطه.

۱۸ – برنامه‌ریزی در جهت ایجاد و اصلاح و یا تکمیل تأسیسات جهانگردی از طریق سرمایه‌گذاری مستقیم و یا اعطای وام به بخش خصوصی و‌ یا مشارکت با آنها و یا با سازمانهای دولتی و شهرداری‌ها و صدور اجازه و نیز نظارت در تأسیس و اداره واحدهای اقامتی و پذیرایی و دفاتر خدمات‌ مسافرتی و جهانگردی و سیاحت و زیارت فعالیت دارند و درجه‌بندی و نرخ‌گذاری این تأسیسات با همکاری سازمانهای ذیربط.

[‌آیین‌نامه تأسیس و نظارت بر دفاتر خدمات مسافرتی و جهانگردی]

۱۹ – نظارت بر فعالیت‌های فرهنگی، هنری، تبلیغاتی اقلیت‌های دینی و مذهبی شناخته شده در قانون اساسی.

۲۰ – صدور اجازه ورود و خروج آثار سمعی و بصری، آثار هنری، مطبوعات و نشریات و کلیه مواد تبلیغی و فرهنگی مشکوک که تعیین موارد‌ مشکوک از غیر مشکوک طبق آیین‌نامه‌ای خواهد بود که به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید.

[آیین‌نامه اجرایی خروج محصولات‌ فرهنگی و هنری‌]

[آیین‌نامه صادرات و واردات محصولات فرهنگی و هنری]

۲۱ – تهیه و تدوین آیین‌نامه‌ها و ضوابط ناظر بر تشکیل جشنواره‌ها و نمایشگاههای فرهنگی، هنری و مسابقات سینمایی و ادبی در داخل و خارج‌ کشور.

۲۲ – صدور اجازه تأسیس یا انحلال مراکز، مؤسسات و مجامع فرهنگی، مطبوعاتی، خبری، هنری، سینمایی، سمعی و بصری و مؤسسات‌ انتشاراتی و تبلیغاتی در کشور و نظارت بر فعالیتهای آنها و همچنین ناشرین و کتاب‌فروشان در چهارچوب ضوابط و مقررات مربوط.

۲۳ – هدایت و حمایت از فعالیت مراکز و مؤسسات فیلم‌سازی، سناریونویسی، سینماها، کانونها و مراکز نمایش فیلم، عکاسخانه‌ها و تولیدکنندگان‌ نوار سمعی و بصری و صدور اجازه تأسیس و یا انحلال آن گونه واحدها و نظارت بر آنها در چهارچوب ضوابط و مقررات مربوط.

[آیین‌نامه بررسی فیلمنامه و صدور پروانه فیلم‌سازی]

۲۴ – نظارت بر فعالیتهای فرهنگی، هنری، تبلیغاتی خارجیان مقیم ایران با همکاری دستگاههای ذیربط.

[‌آیین‌نامه نظارت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بر فعالیتهای فرهنگی هنری و تبلیغاتی خارجیان مقیم ایران]

۲۵ – تحقیق درباره اثرات وسائل ارتباط جمعی و سنجش میران تأثیر برنامه‌ها و فعالیتهای گفتاری، تصویری، مطبوعاتی و خبری و متون چاپ‌شده در افکار عمومی با همکاری دستگاههای ذیربط.

۲۶ – انجام مطالعات و تحقیقات لازم پیرامون مسائل و مبانی فرهنگ عمومی، هنر، سینما، تئاتر و دیگر زمینه‌های هنری مربوط به منظور استفاده‌ از نتایج حاصل در برنامه‌ریزیهای فرهنگی و هنری و دیگر امور مربوط و نهایتاً بهبود کیفی و کمی امور محوله.

۲۷ – برنامه‌ریزی فرهنگی و تبلیغی در جهت همکاری بیشتر مردم با دولت و بررسی پیرامون اثرات برنامه‌ها و فعالیتهای دولت در افکار عمومی و‌ ارائه آن به هیأت وزیران.

۲۸ – ایجاد زمینه‌های گسترش فرهنگ انقلاب اسلامی و اشاعه زبان فارسی در کشورهای مختلف جهان با همکاری وزارت امور خارجه و وزارت‌ فرهنگ و آموزش عالی

۲۹ – تنظیم سیاستهای کلی فرهنگی، هنری، سینمایی کشور و ارائه آنها به مجلس شورای اسلامی جهت تصویب با رعایت اصل ۷۴ قانون اساسی‌ جمهوری اسلامی ایران.

۳۰ – تأسیس و اداره مؤسسات آموزشی لازم به منظور آموزش افراد مجرب در رشته‌های مختلف فرهنگ، هنر، ارشاد و جهانگردی و امور مربوط‌ دیگر بر حسب مورد با همکاری دستگاههای ذیربط.

‌تبصره ۱ – اعمال این بند نباید با ضوابط و مقررات آموزشی کشور مغایر باشد.

‌تبصره ۲ – در هر یک از موارد ماده ۲ (‌بندهای ۱۵- ۱۶- ۱۷- ۲۲ و ۲۳) در صورتی که انحلال هر مرکز، مؤسسه، مجمع، کانون، چاپخانه و یا‌ انجمن به حقوق مکتسبه اشخاص مربوط باشد و افراد ذینفع شاکی باشند انحلال منوط به حکم دادگاه صالح خواهد بود.


‌ماده ۳ – از تاریخ تصویب این قانون وزارت ارشاد اسلامی به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تغییر نام می‌یابد.

‌تبصره ۱ – سازمانهای وابسته به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی عبارتند از:

۱ – سازمان خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران.

۲ – سازمان حج و اوقاف و امور خیریه.

۳ – سازمان مراکز ایرانگردی و جهانگردی.

۴ – سازمان چاپخانه و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.

۵ – مرکز مدارک فرهنگی انقلاب اسلامی از این تاریخ به صورت یک سازمان در آمده و اساسنامه آن را وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تهیه و به‌ تصویب هیأت وزیران خواهد رساند.

[‌اساسنامه سازمان مدارک فرهنگی انقلاب اسلامی]

‌تبصره ۲ – هر گونه تغییر، اصلاح و الحاقی که در اساسنامه‌های سازمانها و دستگاههای وابسته به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی لازم شود، به‌ پیشنهاد مجمع عمومی یا شورای عالی ذیربط و تأیید هیأت وزیران خواهد بود.

‌تبصره ۳ – مرکز مدارک علمی انقلاب اسلامی مندرج در تبصره ۶ قانون تعیین تکلیف کتب مصادره‌ای مصوب سی و یکم اردیبهشت ماه یک هزار‌و سیصد و شصت و سه مجلس شورای اسلامی به مرکز مدارک فرهنگی انقلاب اسلامی اصلاح می‌گردد.


ماده ۴ – وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مکلف است پس از تصویب این قانون ظرف شش ماه تشکیلات تفصیلی این وزارتخانه را تهیه و به تأیید‌ مراجع قانونی ذیصلاح برساند.


‌قانون فوق مشتمل بر چهار ماده و هفت تبصره در جلسه روز سه‌شنبه دوازدهم اسفندماه یک هزار و سیصد و شصت و پنج مجلس شورای اسلامی‌ تصویب و در تاریخ ۱۳۶۶.۲.۲۳ به تأیید شورای نگهبان رسیده است.

‌رییس مجلس شورای اسلامی – اکبر هاشمی