[به موجب ماده ۲۸ مصوبه ضوابط و مقررات تاسیس مراکز، مؤسسات، کانونها و انجمنهای فرهنگی و نظارت بر فعالیت آنها، مصوب ۱۳۷۵/۸/۸ لغو شده است.]
شماره: ۷۲۶دش – تاریخ: ۶۷.۳.۷
مصوب جلسات ۷۴ – ۷۶ و ۷۷ مورخ ۶۷.۱.۲۲ و ۱۳ و ۶۷.۲.۲۰ شورای مشترک کمیسیونهای ۱ و ۲ شورای عالی به موجب اختیارات تفویضی به ریاست شورای عالی انقلاب فرهنگی
ضوابط ذیل به استناد بند هفتم ماده دوم آیین‌نامه شورای فرهنگ عمومی مصوب جلسات ۷ و ۶۴.۸.۱۴ شورای عالی انقلاب فرهنگی، جهت بررسی و صدور مجوز تأسیس و فعالیت مراکز، مؤسسات انجمنها و کانونهای فرهنگی و هنری در سراسر کشور و نظارت بر آنها به تصویب شورای فرهنگ عمومی و شورای مشترک کمیسیونهای ۱ و ۲ شورای عالی انقلاب فرهنگی رسیده است.
فصل اول – تعریف
ماده ۱ – مراکز، مؤسسات، انجمنها و کانونهای فرهنگی عبارت از هر گونه تشکیلاتی است که توسط افراد واجد شرایط برای فعالیت در یک یا چند قلمرو فرهنگی و هنری و سینمایی تأسیس می‌گردد.
تبصره ۱ – مراکز، مؤسسات، انجمنها و کانونهای علمی و تحقیقاتی از شمول این مصوبه خارج است.
تبصره ۲ – مراکز، مؤسسات، انجمنها و کانونهای فرهنگی و هنری دولتی یا وابسته به دولت بر اساس ضوابط دیگری تأسیس خواهد شد و از شمول این مصوبه خارج است.
تبصره ۳ – مراکزی مانند عکاسی‌ها، کتابفروشی‌ها، تکثیر و فروش نوار و همچنین مراکز تکثیر و وابسته به صنعت چاپ از شمول این مصوبه خارج است.
فصل دوم – حدود فعالیت و خط مشی
ماده ۲ – مراکز فرهنگی در فعالیتهای خود باید اهداف فرهنگی مصرح در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران را در نظر داشته باشند و فعالیت آنها منافات با ارتقاء فرهنگ عمومی و سطح معلومات و دانش مردم نداشته باشد.
ماده ۳ – مراکز فرهنگی باید به رعایت کامل قوانین و مقررات نظام جمهوری اسلامی ایران متعهد باشند.
ماده ۴ – فعالیتهای مراکز فرهنگی باید در جهت اهداف پیش‌بینی شده در اساسنامه آنها باشد.
تبصره – مؤسسات و مراکز فرهنگی اقلیت‌های دینی رسمی کشور باید صرفاً در محدوده امور فرهنگی مربوط به آن اقلیت فعالیت نماید.
فصل سوم – شرایط تأسیس مراکز فرهنگی و مراحل صدور مجوز
ماده ۵ – تأسیس مراکز فرهنگی به مسئولیت اشخاص حقیقی یا حقوقی، با سرمایه ایرانی و اخذ مجوز از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی آزاد است.
تبصره – در مورد مراکزی که از طرف سفارتخانه‌های خارجی و سازمانهای آزادیبخش کشورهای دیگر و یا اشخاص غیر ایرانی تأسیس شود، در‌چارچوب قوانین مربوط به خارجیان مقیم ایران و موافقت وزارتخانه‌های فرهنگ و ارشاد اسلامی و امور خارجه عمل خواهد شد.
ماده ۶ – فعالیت مراکز فرهنگی باید بر طبق اساسنامه‌ای باشد که به تصویب شورای فرهنگ عمومی می‌رسد.
ماده ۷ – اعضای هیأت مؤسس مراکز فرهنگی باید دارای شرایط زیر باشند:
1 – تابعیت جمهوری اسلامی ایران.
2 – برخورداری از حسن شهرت و نداشتن سوء پیشینه کیفری موثر
3 – التزام به اصول و تحقق اهداف مندرج در ماده ۲ و ۳ و ۴ این ضوابط.
4 – عدم حجر و ورشکستگی به تقلب و تقصیر.
5 – دارا بودن حداقل ۲۵ سال سن.
تبصره ۱ – در مواردی که به تشخیص هیأت نظارت، فعالیت مرکز به دوره سنی خاصی مربوط باشد، رعایت بند ۵ الزامی نیست.
تبصره ۲ – هیأت مؤسس موظف است از میان خود و یا اشخاص دیگر فردی را به عنوان مدیر
تبصره ۳ – هیأت مؤسس در قبال خط مشی کلی مرکز، و مدیر مسئول در قبال فعالیتهای مرکز پاسخگو هستند.
تبصره ۴ – نخست وزیران، وزیران، استانداران، امرای ارتش و شهربانی و ژاندارمری، روسای سازمانهای دولتی، مدیران عامل و رؤسای هیأت مدیره شرکتها، بانکهای دولتی و کلیه شرکتها و مؤسساتی که شمول حکم در مورد آنها مستلزم ذکر نام است. نمایندگان مجلسین، سفرا، فرمانداران، شهرداران، رؤسای انجمنهای شهر و شهرستان تهران و مراکز استانها و اعضای ساواک، رؤسای دفاتر حزب رستاخیز در تهران و مراکز استانها و شهرستانها و‌وابستگان به رژیم سابق که در فاصله زمانی پانزدهم خرداد ۱۳۴۲ تا ۲۲ بهمن ۱۳۵۷ در مشاغل مذکور بوده و همچنین کسانی که در این مدت از طریق مطبوعات، رادیو و تلویزیون یا سخنرانی در اجتماعات، خدمتگزاران تبلیغاتی رژیم گذشته بوده‌اند و همچنین توطئه‌گران و اقدام‌کنندگان علیه اسلام و جمهوری اسلامی ایران از تأسیس مراکز فرهنگی محرومند.
ماده ۸ – مدیر مسئول مرکز فرهنگی باید دارای شرایط زیر باشد:
1 – ضوابط مندرج در ماده ۷.
2 – صلاحیت علمی و فرهنگی و یا سابقه متناسب با فعالیت مورد تقاضای به تشخیص هیأت موضوع ماده ۹.
فصل چهارم
الف – ترکیب اعضای هیأت نظارت
ماده ۹ – اعضای هیأت نظارت بر مراکز فرهنگی که زیر نظر وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی تشکیل می‌شود عبارت‌اند از:
– وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی یا نماینده تام‌الاختیار وی.
– معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
– معاونت سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
– معاونت هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
– سه نفر از صاحبنظران فرهنگی که حداقل یک نفر از آنها عضو هیأت علمی دانشگاه‌ها باشد به پیشنهاد وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و تصویب شورای فرهنگ عمومی.
تبصره – جلسات هیأت با حضور دو سوم اعضاء رسمیت می‌یابد و تصمیمات متخذه با حداقل چهار رأی معتبر خواهد بود.
ب – وظایف هیأت نظارت
ماده ۱۰ – وظایف هیأت نظارت بر مراکز فرهنگی عبارت است از:
الف – بررسی اساسنامه مراکز فرهنگی و اعلام نظر به شورای فرهنگ عمومی برای تصمیم‌گیری نهایی.
ب – رسیدگی به صلاحیت هیأت مؤسس و مدیر مسئول و گزارش نتیجه با ذکر مستندات جهت اطلاع به شورای فرهنگ عمومی.
ج – صدور مجوز تأسیس مراکز فرهنگی پس از تصویب اساسنامه آن مراکز در شورای فرهنگ عمومی.
د – نظارت مستمر بر عملکرد مراکز فرهنگی.
ه – رسیدگی اولیه نسبت به موارد تخلف مراکز فرهنگی و پی‌گیری آن طبق مفاد ماده ۲۰.
ماده ۱۱ – ترتیب و زمان بررسی و تصویب اساسنامه، رسیدگی به صلاحیت هیأت مؤسس و مدیر مسئول و همچنین صدور مجوز به شرح زیر است:
الف – هیأت نظارت مکلف است ظرف مدت دو ماه از تاریخ دریافت تقاضای تأسیس، درباره اساسنامه و صلاحیت هیأت مؤسس و مدیر مسئول با رعایت شرایط مقرر در این ضوابط، رسیدگی‌های لازم را انجام و نتیجه را به شورای فرهنگ عمومی اعلام نماید.
ب – شورای فرهنگ عمومی حداکثر پس از مدت دو ماه از دریافت اساسنامه و گزارش نتیجه رسیدگی نظر خود را اعلام می‌نماید.
ج – وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی موظف است حداکثر ظرف ۱۰ روز پس از دریافت ابلاغ نظر مساعد شورا، مجوز تأسیس را صادر نماید.
تبصره – چنانچه شورای فرهنگ عمومی پس از مدت ۲ ماه نتیجه بررسی خود را در مورد اساسنامه‌ای به هیأت نظارت ندهد، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی می‌تواند دستور صدور مجوز را صادر نماید.
ماده ۱۲ – در صورتی که مدیر مسئول، شرایط مندرج در ماده ۸ را فاقد گردد یا فوت شود یا استعفاء دهد هیأت مؤسس موظف است موضوع را گزارش نماید و حداکثر ظرف سه ماه شخص دیگری را که واجد شرایط باشد به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی معرفی کند. در غیر این صورت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ابتدا اخطار کتبی می‌دهد و چنانچه تا یک ماه بعد از اخطار کتبی نیز اقدام لازم از سوی هیأت مؤسس انجام نگرفت، جواز لغو می‌شود.
تبصره – تا زمانی که صلاحیت مدیر مسئول جدید به تأیید نرسیده است، مسئولیت‌های وی به عهده هیأت مؤسس می‌باشد.
ماده ۱۳ – اعلام نظر هیأت نظارت مبنی بر تأیید مدیر جدید حداکثر تا دو ماه از تاریخ معرف، توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی انجام خواهد شد.
ماده ۱۴ – هر گونه تغییر در مواد اساسنامه یا اعضای هیأت مؤسس و مدیریت مسئول باید به اطلاع و تأیید هیأت نظارت برسد.
تبصره – تغییر اساسنامه باید نهایتاً به تصویب شورای فرهنگ عمومی برسد.
ماده ۱۵ – سازمان ثبت شرکتها (وابسته به وزارت دادگستری) پس از صادر شدن مجوز از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نسبت به ثبت مراکز فرهنگی اقدام می‌نماید.
تبصره – در صورت لغو مجوز تأسیس، مراتب جهت اقدام مقتضی از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به اطلاع سازمان ثبت شرکتها خواهد رسید.
فصل پنجم
ماده ۱۶ – مراکز فرهنگی موظف‌اند ضمن به کارگیری نامها و نشانهای مناسب که توسط مؤسسه دیگری به ثبت نرسیده است، در کلیه انتشارات و تولیدات خود نام مرکز، شماره ثبت و مجوز تأسیس و نشانی مراکز را در محل مناسبی درج نمایند.
تبصره – مؤسساتی که تا تصویب این قانون با نامها و نشانهای معین فعالیت داشته‌اند در ثبت اسامی و مشخصات خود اولویت دارند.
ماده ۱۷ – هر مرکز باید دفاتر محاسباتی پلمپ شده بر طبق قانون تهیه و کلیه مخارج و درآمدهای خود را در آن ثبت کند. وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هر وقت لازم بداند دفاتر مالی را بازرسی می‌کند.
ماده ۱۸ – مراکز که تا تصویب این قانون وجود داشته‌اند موظف‌اند پس از تصویب این ضوابط حداکثر تا ۶ ماه وضع خود را با آن تطبیق دهند.
ماده ۱۹ – کلیه مراکز فرهنگی موظف‌اند گزارش سالانه عملکرد خود را جهت تهیه گزارش فعالیتهای فرهنگی سالانه کشور به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ارسال نمایند.
ماده ۲۰ – به تخلفات و جرایم ارتکابی مراکز فرهنگی در خصوص عدم رعایت مواد ۲ و ۳ و ۴ و ۵ و ۶ و ۷ و ۱۱ و ۱۳ و ۱۵ و ۱۶ و ۱۷ پس از بررسی و اعلام نظر هیأت نظارت و بنا بر گزارش وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، در دادگاه صالح و با حضور هیأت منصفه رسیدگی می‌شود.
تبصره – اعضای هیأت منصفه طبق ضوابطی انتخاب خواهند شد که توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تدوین شده و به تصویب شورای فرهنگ عمومی خواهد رسید.
ماده ۲۱ – آیین‌نامه‌های لازم برای اجرای ضوابط ظرف حداکثر سه ماه توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تهیه و به تصویب شورای فرهنگ عمومی خواهد رسید.
ماده ۲۲ – وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مأمور اجرای این ضوابط است و از تاریخ تصویب، کلیه ضوابط مغایر ملغی می‌باشد.
ماده ۲۳ – ضوابط فوق مشتمل بر ۲۳ ماده و ۱۶ تبصره در جلسات ۷۴ مورخ ۶۷.۱.۲۲، ۷۶ مورخ ۶۷.۲.۱۳ و ۷۷ مورخ ۶۷.۲.۲۰ به تصویب شورای مشترک کمیسیونهای شورای عالی انقلاب فرهنگی رسید.