‌قانون تشکیل سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران [مصوب ۱۳۶۹]

تاریخ تصویب: ۱۳۶۹/۰۴/۲۴
تاریخ انتشار: ۱۳۶۹/۰۵/۲۰

‌[به موجب ‌قانون تشکیل سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران، مصوب ۱۳۷۴/۱۰/۲۰ نسخ ضمنی شده است.]

[به موجب بند ۵۶۳ پیوست ماده واحده قانون فهرست قوانین و احکام نامعتبر در حوزه سلامت، مصوب ۱۳۹۹/۸/۵ اعلام نسخ شده است.]

فصل اول – تعریف، اهداف

‌ماده ۱ – سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران که در این قانون سازمان نامیده می‌شود سازمانی است مستقل دارای شخصیت حقوقی که به‌ منظور تحقق بخشیدن به اهداف و انجام وظایف مقرر در این قانون تشکیل می‌گردد.


‌ماده ۲ – اهداف سازمان عبارتند از:
1 – تلاش در جهت تحقق بخشیدن به ارزشهای عالیه اسلام در کلیه امور پزشکی.
2 – تلاش در جهت ارتقاء سطح دانش پزشکی.
3 – تلاش در جهت حفظ حقوق بیماران در برابر شاغلان حرف پزشکی و بالعکس.
4 – حفظ و حمایت از حقوق صنفی شاغلان حرف پزشکی.
5 – تلاش در جهت پیشبرد و اصلاح امور پزشکی.
6 – تلاش در جهت همکاری هر چه بیشتر شاغلین حرف پزشکی با دستگاههای اجرایی دولتی در رفع محرومیتهای بهداشتی درمانی.
7 – تلاش در جهت حسن اجرای موازین و مقررات و قوانین مربوط به امور پزشکی.


‌فصل دوم – وظایف و اختیارات

ماده ۳ – وظایف و اختیارات سازمان با توجه به اهداف فوق به شرح زیر می‌باشد:
1 – اظهار نظر مشورتی در تهیه و تدوین پیش‌نویس لوایح غیر فوری یا تصویب‌نامه‌ها و آیین‌نامه‌های مرتبط با امور پزشکی و پیراپزشکی و امور‌ صنفی مربوط به مراجع ذیربط.

۲ – اظهار نظر مشورتی در تنظیم ضوابط تبلیغاتی و آگهی‌های دارویی و مواد خوراکی و آشامیدنی و آرایشی و بهداشتی و امور پزشکی به مراجع‌ ذیربط.

‌تبصره – سازمان نظام پزشکی موظف است حداکثر ظرف مدت پانزده روز از تاریخ وصول استعلامیه نظر مشورتی خود را به مراجع ذیربط اعلام نماید.

۳ – تدوین مقررات و ضوابط خاص صنفی مربوط به استاندارد کردن تابلوها و سرنسخه‌های مؤسسات پزشکی و پزشکان و شاغلان حرف‌پزشکی و وابسته پزشکی.

۴ – همکاری در اجرای برنامه‌های بازآموزی و نوآموزی مستمر پزشکان، دندانپزشکان،
داروسازان و متخصصین و دکترهای حرفه‌ای علوم‌آزمایشگاهی در جهت رشد و ارتقاء دانش
پزشکی منطبق با پیشرفتهای علمی روز به درخواست مراجع ذیربط.
5 – صادر نمودن کارت عضویت برای اعضاء سازمان موضوع این قانون.
6 – رسیدگی به تخلفات صنفی و حرفه‌ای شاغلین حرف پزشکی که عنوان جرائم عمومی را
نداشته باشد از طریق هیأتهای ذیربط سازمان طبق‌مقررات مربوطه.
7 – همکاری با مراجع ذیصلاح در جهت رسیدگی به تخلفات غیر صنفی و جرائم شاغلین به
حرف پزشکی و وابسته به پزشکی و اظهار نظرهای‌ کارشناسی مشورتی در این رابطه به مراجع ذیربط.
8 – همکاری با مراجع ذیصلاح در جهت حفظ احترام و شؤون پزشکی در جامعه.
9 – همکاری با مراجع ذیربط در جهت گسترش فعالیت‌های علمی و تحقیقاتی و تتبعات پزشکی.
10 – همکاری و تلاش در اجرای صحیح تعرفه‌های خدمات بهداشتی و درمانی با مراجع ذیصلاح.
11 – همکاری با مراجع ذیربط در تعیین میزان و وصول مالیات مشاغل و عوارض از مؤسسات و شاغلان حرف پزشکی.
12 – انجام کلیه مسئولیتها، وظایف و اختیاراتی را که تاکنون در قوانین متخلف از سوی مجلس شورای اسلامی به سازمان نظام پزشکی محول‌گردیده است.
13 – همکاری با مراجع ذیربط در ارائه خدمات امدادی، بهداشتی، درمانی به هنگام بروز
حوادث و سوانح غیر مترقبه از طریق تشویق و بسیج‌اعضاء سازمان.
14 – کمک به رفع مشکلات رفاهی و مالی شاغلان حرف پزشکی کم‌درآمد و خسارت دیده از طریق صندوق تعاون و رفاه سازمان با پرداخت وام‌ طبق آیین‌نامه‌ای که توسط سازمان تهیه می‌گردد.

‌تبصره – اساسنامه‌های صندوق موضوع بند فوق توسط شورای عالی نظام پزشکی تهیه و اجراء خواهد شد.


‌فصل سوم – شرایط عضویت

‌ماده ۴ – کلیه اتباع ایرانی پزشک، دندانپزشک، دکتر داروساز و متخصص و دکترای حرفه‌ای علوم آزمایشگاهی تشخیص طبی می‌توانند عضو‌سازمان باشند.

‌تبصره – اعضاء سازمان همه‌ساله مبلغی را به عنوان حق عضویت به سازمان پرداخت خواهند نمود. میزان و نحوه وصول حق عضویت اعضاء‌ مطابق دستورالعملی خواهد بود که توسط شورای عالی نظامی پزشکی تهیه می‌گردد.


‌فصل چهارم- ارکان و واحدهای تابعه

‌ماده ۵ – ارکان و واحدهای تابعه سازمان به شرح زیر می‌باشد:
‌الف – ارکان
1 – شورای عالی نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران که در این قانون شورای عالی خوانده می‌شود و دبیرخانه آن در سازمان مرکزی نظام پزشکی‌ که در تهران است مستقر می‌باشد.
2 – هیأتهای انتظامی رسیدگی به تخلفات صنفی و حرفه‌ای شاغلین حرف پزشکی و وابسته پزشکی.
3 – نظام پزشکی شهرستانها.
ب – واحدهای تابعه
1 – کمیسیون‌های مشورتی.
2 – صندوق تعاون و رفاه.


‌ماده ۶ – اعضای شورای عالی به شرح زیر می‌باشد:
1 – رئیس کل سازمان
2 – بیست نفر از کادر پزشکی به ترتیب ۱۲ نفر پزشک، ۳ نفر دندانپزشک، ۲ نفر از دکترهای حرفه‌ای و متخصصین علوم آزمایشگاهی تشخیص‌ طبی، ۳ نفر دکتر داروساز به انتخاب مجمع نمایندگان هیأت مدیره نظام پزشکی شهرستانها با رأی اکثریت نسبی آنها.

‌تبصره ۱ – هیأت مدیره نظام پزشکی هر یک از شهرستانها یک نفر را به عنوان نماینده
خود برای انتخاب ۲۰ نفر مذکور در بند ۲ معرفی می‌نماید.

‌تبصره ۲ – جلسات شورای عالی نظام پزشکی که حداقل هر سه ماه یک بار تشکیل می‌شود
با حضور دو سوم اعضای شورا رسمی است و‌ تصمیمات متخذه با اکثریت مطلق آراء معتبر و
برای واحدهای تابعه ذیربط لازم‌الاجرا است.

‌تبصره ۳ – مسئولین امور پزشکی در کشور می‌توانند در تمام جلسات شورای عالی و هیأت
مدیره نظام پزشکی‌ها با حق اظهار نظر و بدون حق رأی‌ شرکت نمایند.

‌تبصره ۴ – شورای عالی نظام پزشکی دارای یک رئیس، یک نایب رئیس و یک دبیر خواهد
بود که از بین اعضاء شورا با رأی اکثریت نسبی اعضاء‌ رسمی شورا برای مدت ۲ سال انتخاب می‌گردد.

‌ماده ۷ – رئیس کل سازمان که مسئولیت اجراء مصوبات شورای عالی و اداره کلیه امور
سازمان و واحدهای تابعه آن را به عهده دارد یک نفر پزشک‌خواهد بود که از بین افراد
پیشنهادی از طرف شورای عالی (‌خارج از اعضاء انتخابی شورای عالی) به رئیس جمهور
برای مدت ۴ سال انتخاب و با حکم‌ ریاست جمهوری منصوب می‌گردد. عزل وی به عهده ریاست جمهوری است.

‌تبصره – در صورتی که رئیس جمهور در بین افراد پیشنهادی شورای عالی فردی را برای
ریاست سازمان مناسب تشخیص نداد، شورای عالی‌ موظف است حداکثر ظرف مدت یک هفته افراد
دیگری را به رئیس جمهوری پیشنهاد نماید.


‌ماده ۸ – در هر شهرستان که تعداد مشمولان ماده ۴ این قانون در آن حداقل پنجاه نفر باشد نظام پزشکی شهرستان تشکیل خواهد شد.


‌ماده ۹ – هیأت مدیره نظام پزشکی شهرستان مرکب از ۷ نفر به شرح زیر می‌باشد:
1 – پنج نفر از پزشکان به انتخاب پزشکان شهرستان.
2 – یک نفر دندانپزشک به انتخاب دندانپزشکان شهرستان.
3 – یک نفر دکتر داروساز به انتخاب دکترهای داروساز شهرستان.

‌تبصره – مادامی که انتخاب دندانپزشک و دکتر داروساز موضوع بندهای ۲ و ۳ ماده فوق صورت نپذیرد هیأت مدیره نظام پزشکی ۵ نفر خواهد‌ بود.


‌ماده ۱۰ – هیأت مدیره نظام پزشکی شهرستان‌هایی که بیش از پانصد نفر پزشک،
دندانپزشک و داروساز و متخصص و دکتر حرفه‌ای علوم‌ آزمایشگاهی داشته باشند، مرکب از
پانزده نفر به شرح زیر می‌باشد:
1 – ده نفر پزشک به انتخاب پزشکان شهرستان مربوطه.
2 – دو نفر دندانپزشک به انتخاب دندانپزشکان شهرستان مربوطه.
3 – دو نفر داروساز به انتخاب دکترهای داروساز شهرستان مربوطه.
4 – یک نفر از متخصصین و دکترهای حرفه‌ای علوم آزمایشگاهی تشخیص طبی به انتخاب
دکترهای حرفه‌ای و متخصصین علوم آزمایشگاهی‌تشخیص طبی آن شهرستان.

‌تبصره ۱ – نظام پزشکی شهرستان مرکز استان عهده‌دار وظایف نظام پزشکی شهرستانهای
تابعه استان که در آن نظام پزشکی تشکیل نشده است نیز‌ می‌باشد.

‌تبصره ۲ – چنانچه مرکز استان و شهرستانهای تابعه فاقد نظام پزشکی باشد، مرجع رسیدگی به مسائل مربوط به آنها نظام پزشکی خواهد بود که از‌ سوی شورای عالی نظام پزشکی مشخص می‌گردد.


‌ماده ۱۱ – دبیر شورای عالی مسئول تشکیل جلسات و اداره دبیرخانه شورا خواهد بود.‌ اداره جلسات شورا به عهده یا نائب رئیس شورا خواهد بود.


‌ماده ۱۲ – رئیس سازمان نظام پزشکی هر یک از شهرستانها که یکی از اعضاء هیأت مدیره
خواهد بود با پیشنهاد هیأت مدیره سازمان مربوطه و تأیید‌و حکم رئیس کل سازمان نظام
پزشکی جمهوری اسلامی ایران منصوب می‌گردد. عزل آنها نیز به عهده رئیس کل سازمان خواهد بود.

‌تبصره – رؤسای سازمانهای نظام پزشکی شهرستان همان وظایف و اختیارات رئیس کل
سازمان نظام پزشکی را در محدوده سازمان نظام پزشکی‌ شهرستان مربوطه بر عهده خواهند داشت.


‌ماده ۱۳ – بودجه سازمانهای نظام پزشکی از محل حق عضویت اعضاء و هدایا و کمک‌های
اشخاص (‌حقوقی و حقیقی) تأمین می‌گردد.

‌تبصره ۱ – بودجه سالیانه نظام پزشکی هر شهرستان توسط هیأت مدیره همان شهرستان
تهیه و تصویب شده و طبق آیین‌نامه مصوب شورای عالی‌ هزینه خواهد شد.

‌تبصره ۲ – میزان و طرز وصول حق ثبت نام سالانه اعضاء و دیگر مقررات اداری و مالی
سازمان و نحوه خرج بودجه پس از تصویب شورای عالی‌ به مرحله اجرا در خواهد آمد.


ماده ۱۴ – وظایف شورای عالی نظام پزشکی به شرح زیر می‌باشد:
1 – اجرای دقیق وظایف مقرر در ماده ۳ این قانون و نظارت مستمر بر حسن اجرای آنها از طریق رئیس کل سازمان.
2 – نظارت بر عملکرد نظام پزشکی شهرستانها.
3 – نظارت بر عملکرد صندوق تعاون و رفاه وابسته به نظام پزشکی.
4 – رسیدگی به تخلفات انضباطی هیأت مدیره نظام پزشکی شهرستانها و برقراری هماهنگی لازم بین نظام پزشکی شهرستانها و رسیدگی به‌ اختلافات داخلی آنها.
5 – انحلال هیأت مدیره نظام پزشکی شهرستانها در چهارچوب مواد این قانون.

‌تبصره – هیأت مدیره نظام پزشکی شهرستانها در موارد زیر منحل می‌گردند:
1 – عدول و تخطی از وظایف مقرر در این قانون با تشخیص شورای عالی نظام پزشکی.
2 – فوت یا استعفا و یا عدم شرکت غیر مجاز بیش از یک‌دوم اعضاء هیأت مدیره برای چهار جلسه متوالی.
6 – تهیه و تصویب دستورالعملهای اجرایی لازم در چهارچوب مواد این قانون.


‌ماده ۱۵ – وظایف نظام پزشکی شهرستانها به شرح زیر است:
1 – نظام پزشکی شهرستان کلیه اختیارات و وظایف سازمان نظام پزشکی را در محدوده شهرستان مربوطه دارا خواهد بود.
2 – اجرای مصوبات شورای عالی در سطح شهرستان.


‌فصل پنجم – انتخابات

‌ماده ۱۶ – مدت عملکرد هر دوره هیأت مدیره نظام پزشکی شهرستانها و شورای عالی نظام پزشکی چهار سال تمام می‌باشد.

‌تبصره ۱ – شروع اولین دوره فعالیت هیأت‌های مدیره مذکور حداکثر ده روز پس از اعلام قطعیت یافتن نتیجه انتخابات خواهد بود.

‌تبصره ۲ – شروع فعالیت‌های دوره‌ای بعد نظام پزشکی بلافاصله پس از پایان دوره
قبلی می‌باشد و چنانچه در پایان دوره تشریفات انتخابات دوره‌ بعد به نحوی از انحاء
پایان نیافته باشد، ارکان دوره قبلی تا قطعیت نتیجه انتخابات جدید به فعالیت خود
ادامه خواهند داد و مبداء شروع کار دوره جدید‌از تاریخ قطعیت انتخابات خواهد بود.


ماده ۱۷ – انتخابات برای اولین دوره حداکثر سه ماه پس از تصویب این قانون و تجدید آن برای دوره‌های بعد سه ماه قبل از اتمام هر دوره با اعلام‌ وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و تشکیل هیأت مرکزی نظارت بر انتخابات انجام خواهد شد.

‌تبصره – انتخابات هیأت مدیره نظام پزشکی شهرستان‌هایی که منحل گردیده و یا توسط هیأت مرکزی نظارت، انتخابات آنها ابطال گردیده است،‌ حداکثر ظرف مدت سه ماه با هماهنگی با هیأت نظارت و با رعایت سایر مواد قانونی انجام می‌پذیرد.


‌ماده ۱۸ – ترکیب هیأت مرکزی نظارت بر انتخابات که برای مدت ۴ سال انتخاب می‌گردند به شرح زیر خواهد بود:
1 – یک نفر نماینده دادستان کل کشور.
2 – یک نفر نماینده وزارت کشور.
3 – دو نفر از کادر پزشکی به انتخاب و معرفی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی.
4 – سه نفر پزشک به انتخاب کمیسیون بهداری و بهزیستی مجلس شورای اسلامی.

‌تبصره ۱ – هیأت مرکزی نظارت می‌تواند برای هر شهرستان سه تا پنج نفر را جهت نظارت بر حسن اجرای انتخابات نظام پزشکی آن شهرستان‌ تعیین نماید.

‌تبصره ۲ – تجدید انتخاب اعضاء هیأت مرکزی نظارت بر انتخابات برای دوره‌های بعدی بلااشکال است.


‌ماده ۱۹ – هیأت مرکزی نظارت وظایف زیر را دارا می‌باشد:
1 – عزل و نصب اعضاء هیأتهای نظارت بر انتخابات نظام پزشکی شهرستانها و اعضاء شورای عالی نظام پزشکی.
2 – نظارت بر حسن انجام انتخابات در حوزه‌های انتخاباتی.
3 – بررسی نهایی صلاحیت نامزدهای عضویت در هیأت مدیره نظام پزشکی شهرستانها و شورای عالی نظام پزشکی و ابلاغ نظر هیأت به هیأتهای‌ اجرایی انتخابات مربوط جهت اعلام عمومی.
4 – رسیدگی به شکایات نامزدهایی که صلاحیت آنها به تأیید هیأت‌های نظارت نرسیده باشد و تجدید نظر در آنها.
5 – رسیدگی به شکایات انتخاباتی در چهارچوب مواد قانونی و آیین‌نامه‌های مربوطه.
6 – توقف یا ابطال تمام و یا قسمتی از مراحل انجام انتخابات در چهارچوب مواد قانونی و دستورالعملهای مربوطه این قانون رأساً و یا با پیشنهاد‌ هیأتهای اجرایی یا هیأتهای نظارت حوزه‌های انتخاباتی.
7 – تأیید نهایی حسن انجام انتخابات هیأت مدیره نظام پزشکی شهرستانها و اعضاء شورای عالی نظام پزشکی و امضاء اعتبارنامه منتخبین.
8 – رسیدگی به شکایت و اعتراضات کتبی افراد در مورد تأیید صلاحیت نامزدهای عضویت در هیأت مدیره نظام پزشکی‌ها و تجدید نظر در آنها.

‌تبصره – هیأت مرکزی نظارت می‌تواند طبق آیین‌نامه‌ای که تهیه می‌نماید تمام یا قسمتی از وظایف مقرر در ماده فوق را به هر یک از هیأت‌های‌ نظارت بر انتخابات هیأت مدیره نظام پزشکی شهرستانها تفویض نماید.


‌ماده ۲۰ – مسئولیت برگزاری انتخابات هیأت مدیره نظام پزشکی و اعضاء شورای عالی نظام پزشکی به عهده هیأتهای اجرایی انتخابات مربوطه‌ بوده که ترکیب و نحوه تشکیل و نحوه کار آنها و کیفیت و نحوه برگزاری انتخابات مربوطه طبق آیین‌نامه‌ای خواهد بود که توسط شورای عالی نظام‌ پزشکی تهیه و به تصویب وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی خواهد رسید.

‌تبصره – آیین‌نامه مذکور استثنائاً در اولین دوره انتخابات توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با همکاری هیأت مرکزی نظارت و‌ کمیسیون بهداری و بهزیستی مجلس شورای اسلامی تهیه و به مرحله اجرا در خواهد آمد.


‌ماده ۲۱ – شرایط انتخاب‌کنندگان عبارت است از:
1 – تابعیت دولت جمهوری اسلامی ایران.
2 – داشتن کارت عضویت در سازمان نظام پزشکی.
3 – شاغل بودن در شهرستان منطقه انتخاباتی در زمان انتخابات به تأیید نظام پزشکی آن شهرستان یا شبکه بهداری شهرستان.


‌ماده ۲۲ – شرایط انتخاب شوندگان هیأت‌های مدیره سازمان‌های نظام پزشکی و شورای عالی نظام پزشکی به شرح زیر می‌باشد:
1 – تابعیت دولت جمهوری اسلامی ایران.
2 – نداشتن فساد اخلاقی و مالی.
3 – داشتن حسن شهرت اجتماعی و شغلی و عمل به اجرای اصول پزشکی و رعایت اخلاق و شوؤن پزشکی.
4 – داشتن حسن شهرت در تعهد عملی به احکام دین مبین اسلام و وفاداری به قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران.

‌تبصره – اقلیت‌های مذهبی به رسمیت شناخته شده در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران تابع احکام دین اعتقادی خود می‌باشند.
5 – دارا بودن حداقل سه سال عضویت در نظام پزشکی.

‌تبصره ۱ – پزشکان، دندانپزشکان، دکترهای داروساز و متخصصین و دکترهای حرفه‌ای علوم آزمایشگاهی تشخیص طبی که دارای مسئولیتهای‌ اجرایی می‌باشند و یا در نیروهای نظامی – انتظامی شاغلند جهت نامزدی در انتخابات و عضویت در ارکان سازمان نیاز به استعفا از سمت و شغل خود‌ ندارند.

‌تبصره ۲ – کسانی که طبق قانون از انتخاب شدن به عنوان نماینده مجلس شورای اسلامی محرومند، حق نامزد شدن برای انتخاب در ارکان سازمان‌ را ندارند به استثنای شرط سنی آن.


‌ماده ۲۳ – وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مسئول برگزاری انتخابات هیأت مدیره نظام پزشکی از طریق هیأتهای اجرایی انتخابات با‌ رعایت مواد این قانون خواهد بود.


‌فصل شش – موارد متفرقه

‌ماده ۲۴ – به منظور رسیدگی به تخلفات صنفی و حرفه‌ای شاغلین حرف پزشکی و وابسته به پزشکی سازمان نظام پزشکی در مرکز و شهرستانها‌ دارای هیأت عالی انتظامی و هیأت‌های بدوی انتظامی خواهد بود که مطابق مواد بعدی این قانون تشکیل می‌گردند.

تبصره – نوع تخلفات صنفی و حرفه‌ای، نوع و میزان مجازاتهای انتظامی و نحوه رسیدگی به آنها و اجراء احکام مربوطه به موجب آیین‌نامه‌ای‌ خواهد بود که حداکثر ظرف مدت ۶ ماه پس از تشکیل شورای عالی نظام پزشکی توسط هیأت عالی انتظامی سازمان تهیه و پس از تأیید شورای عالی‌ نظامی پزشکی به تصویب هیأت وزیران می‌رسد و مادامی که آیین‌نامه جدید فوق‌الذکر تهیه و تصویب نگردیده است آیین‌نامه‌های ذیربط در این رابطه‌ به قوت خود باقی و اجرا خواهد شد.

[‌آیین‌نامه انتظامی رسیدگی به تخلفات صنفی و حرفه‌ای شاغلان حرفه‌های پزشکی وابسته، مصوب ۱۳۷۳/۵/۹]


‌ماده ۲۵ – هیأت‌های بدوی انتظامی رسیدگی به تخلفات صنفی و حرفه‌ای سازمانهای نظام پزشکی که مرجعی است صلاحیت‌دار با مسئولیت‌ رسیدگی به تخلفات صنفی و حرفه‌ای اعضاء سازمان و تعیین مجازاتهای انتظامی مناسب برای آنها متشکل از ۷ نفر به شرح زیر خواهد بود:
1 – یک نفر از قضات باتجربه و متدین و باتقوای شهرستان مربوطه به معرفی دادستان عمومی شهرستان مربوطه.
2 – مسئول پزشکی قانونی شهرستان مربوطه.
3 – سه نفر از پزشکان شهرستان مربوطه.
4 – یک نفر از دندانپزشکان شهرستان مربوطه.
5 – یک نفر از دکترهای داروساز شهرستان مربوطه.

‌تبصره ۱ – پزشکان و دندانپزشکان و دکترهای داروساز موضوع بندهای ۳ و ۴ و ۵ ماده فوق که از افراد مسلمان و متدین و خوش‌سابقه شهرستان‌مربوطه با تجربه حداقل ۵ سال در حرفه مربوطه خواهند بود با پیشنهاد هیأت مدیره نظام پزشکی شهرستان مربوطه و تأیید هیأت عالی انتظامی سازمان‌ نظام پزشکی در مرکز با حکم رئیس هیأت عالی انتظامی مرکز منصوب می‌گردند و عزل آنها بر عهده هیأت عالی انتظامی خواهد بود.

تبصره ۲ – هر یک از هیأتهای بدوی انتظامی شهرستانها علاوه بر این که مسئولیت
رسیدگی به تخلفات صنفی و حرفه‌ای شاغلین حرف پزشکی و‌وابسته را بر عهده دارند
مراجعی هستند صلاحیتدار در امر اعلام نظر کارشناسی و تخصصی به مراجع ذیصلاح قضایی
در رابطه با رسیدگی به تخلفات‌غیر صنفی و غیر حرفه‌ای و جرائم شاغلین به حرف پزشکی و وابسته پزشکی.

‌تبصره ۳ – هر یک از هیأت‌های بدوی انتظامی می‌توانند در امر رسیدگی به تخلفات
صنفی و حرفه‌ای موضوع ماده مذکور نظرات کارشناسی‌ کمیسیونهای تخصصی مشورتی نظام
پزشکی شهرستان مربوطه را درخواست نمایند. کمیسیونهای مذکور موظفند حداکثر ظرف مدت
15 روز نظرات‌ کارشناسی خود را در اختیار هیأت‌های بدوی انتظامی قرار دهند.


‌ماده ۲۶ – به منظور رسیدگی به اعتراضات و شکایات اشخاص (‌حقیقی و حقوقی) از طرز
کار هیأت‌های بدوی انتظامی موضوع ماده ۲۵ این قانون‌ و نظارت عالیه بر کار هیأتهای
بدوی انتظامی و ایجاد هماهنگی بین آنها و تجدید نظر در احکام صادره از سوی هیأتهای
بدوی انتظامی مذکور و عزل و‌نصب اعضاء ذیربط هیأت‌های مذکور، هیأتی بنام هیأت عالی انتظامی با ترکیب زیر در سازمان مرکزی نظام پزشکی تشکیل می‌گردد:
1 – یک نفر از قضات متدین و باتقوی و باتجربه به معرفی دادستان کل کشور.
2 – مدیر کل پزشکی قانونی کشور.
3 – چهار نفر از پزشکان متخصص، مسلمان و متدین و خوش‌سابقه با تجربه کاری حداقل هفت سال در حرفه مربوطه.
4 – یک نفر از دندانپزشکان مسلمان و متدین و خوش سابقه با تجربه کاری حداقل هفت سال در حرفه مربوطه.
5 – یک نفر از دکترهای داروساز مسلمان و متدین و خوش‌سابقه با تجربه کاری حداقل هفت سال در حرفه مربوطه.
6 – یک نفر از متخصصین و دکترهای حرفه‌ای علوم آزمایشگاهی تشخیص طبی مسلمان و متدین و خوش‌سابقه با تجربه کاری حداقل ۷ سال در‌حرفه مربوطه.

‌تبصره ۱ – هیأت عالی انتظامی موضوع ماده فوق می‌توانند مسئولیت رسیدگی به تخلفات
صنفی و حرفه‌ای شاغلین حرف پزشکی و وابسته‌ پزشکی چند شهرستان را به یک هیأت بدوی انتظامی محول و واگذار نمایند.

‌تبصره ۲ – افراد مذکور در بند ۳ و ۴ و ۵ و ۶ ماده فوق با پیشنهاد رئیس کل سازمان
و تصویب شورای عالی نظام پزشکی با حکم رئیس کل سازمان‌ برای مدت ۲ سال منصوب
می‌گردند عزل آنها قبل از انقضای مدت ۲ سال با رئیس کل سازمان خواهد بود و تجدید
انتخاب آنها برای دوره‌های بعدی‌ بلااشکال است.

تبصره ۳ – نحوه کار هیأت عالی انتظامی و هیأتهای بدوی انتظامی موضوع مواد ۲۵ و ۲۶
این قانون و ترتیب تشکیل جلسات آنها طبق‌ دستورالعملی خواهد بود که توسط هیأت عالی
انتظامی تهیه و به تأیید رئیس کل سازمان خواهد رسید.


‌ماده ۲۷ – هیأتهای بدوی انتظامی نظام پزشکی هر یک از شهرستانها موظفند نظر مشورتی
کارشناسی و تخصصی خود را نسبت به هر یک از‌پرونده‌های مربوط به رسیدگی به اتهام
بزه ناشیه از حرفه صاحبان مشاغل پزشکی در اختیار دادسراها دادگاههای شهرستان مربوطه قرار دهند.

‌تبصره ۱ – اعلام نظر کارشناسی و تخصصی مشورتی هیأتهای بدوی انتظامی نظام پزشکی هر
یک از شهرستانها به دادسراها و دادگاههای ذیربط‌ پیرامون پرونده‌های مربوطه به
رسیدگی به اتهام بزه ناشیه از حرفه صاحبان مشاغل پزشکی نباید بیش از ۲۰ روز از
تاریخی که دادسراها و دادگاههای‌ شهرستان مربوطه درخواست می‌نماید بگذرد.

‌تبصره ۲ – به دادسراها و دادگاههای جمهوری اسلامی ایران در هر یک از شهرستانها
اجازه داده می‌شود تا حداقل ۲۴ ساعت قبل از احضار و جلب‌هر یک از صاحبان مشاغل
پزشکی به دادسرا و دادگاه به خاطر رسیدگی به اتهام بزه ناشیه از حرفه صاحبان مشاغل
پزشکی مراتب را به اطلاع هیأت‌ بدوی انتظامی نظام پزشکی شهرستان مربوطه برسانند.


‌ماده ۲۸ – شورای عالی نظام پزشکی به منظور اجراء هر چه بهتر وظایف سازمان مقرر در این قانون می‌تواند کمیسیونهای تخصصی مشورتی‌ تشکیل دهد که نوع کمیسیون و ترکیب و نحوه کار آنها طبق آیین‌نامه‌ای خواهد بود که توسط رئیس کل سازمان تهیه و به تصویب شورای عالی نظام‌ پزشکی خواهد رسید.


‌ماده ۲۹ – با تصویب این قانون و تشکیل سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران، سازمان فعلی نظام پزشکی با واحدهای تابعه آن در سراسر‌ کشور منحل گردیده و با کلیه امکانات، اختیارات و اعتبارات و داراییها و پرسنل حسب مورد به سازمان مرکزی و سازمانهای نظام پزشکی شهرستانها‌ منتقل می‌گردند.


‌ماده ۳۰ – مسئول اجرای این قانون وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی بوده و موظف است حداکثر ظرف دو ماه پس از تصویب این قانون‌ آیین‌نامه اجرایی قانون را تهیه و به تصویب هیأت وزیران برساند.

[‌آیین‌نامه اجرایی قانون تشکیل سازمان نظام پزشکی، مصوب ۱۳۷۰/۳/۱۹]


‌ماده ۳۱ – تمام و یا آن قسمت از قوانین که مغایر با این قانون است ملغی‌الاثر می‌باشد و آیین‌نامه‌ها و ضوابط قبلی که با این قانون مغایرت نداشته‌ باشد تا تصویب آیین‌نامه‌ها و ضوابط جدید به قوت خود باقی است.


‌ماده ۳۲ – اعتبار مورد نیاز برای اجرای این قانون از محل:
1 – اعتبارات و داراییهای منتقله از سازمانهای نظام پزشکی سابق به سازمانهای نظام پزشکی جدید.
2 – حق عضویت سالانه اعضاء سازمان نظام پزشکی.
3 – کمکهای اختیاری دولت و مؤسسات و افراد داوطلب تأمین می‌گردند.


‌ماده ۳۳ – این قانون با رعایت اصل ۸۵ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به صورت آزمایشی برای مدت ۵ سال تصویب می‌گردد و به مرحله‌ اجراء درمی‌آید.


‌قانون فوق مشتمل بر سی و سه ماده و سی و چهار تبصره طبق اصل هشتاد و پنجم قانون اساسی در جلسه مورخ ۱۳۶۹.۴.۲۴ کمیسیون بهداری و‌ بهزیستی تصویب و در جلسه علنی مورخ پنجم تیرماه یک هزار و سیصد و شصت و نه مجلس شورای اسلامی با پنج سال مدت اجرای آزمایشی آن‌ موافقت شده بود در تاریخ ۱۳۶۹.۵.۲ به تأیید شورای نگهبان رسیده است.

‌رئیس مجلس شورای اسلامی – مهدی کروبی