آیین‌نامه اجرایی قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغها [مصوب ۱۳۷۴]

تاریخ انتشار: ۱۳۷۴/۱۱/۱۰

[به موجب ماده ۱۸ آیین‌نامه اجرایی قانون اصلاح قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغ‌ها، لغو شده است.]

شماره 13105/ت15398ه – ۱۳۷۴/۱۱/۱


هیات وزیران در جلسه مورخ 24 /10 /1374 بنا به پیشنهاد شماره 8862 /300 /2719 مورخه 14 /5 /1374 وزارت کشاورزی و به استناد ماده (7) قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغها – مصوب 1374 – آیین‌نامه اجرایی قانون یاد شده را به شرح زیر تصویب نمود:


ماده ۱– در اجرای قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغها – مصوب 1374 – که از این پس در این آیین‌نامه به اختصار قانون نامیده می شود – عبارتهای زیر دارای تعریفهای مربوط هستند:

الف – محدوده قانونی شهر: محدوده ای است که براساس تبصره (1) ماده (4) قانون تعاریف و ضوابط تقسیمات کشوری – مصوب 1362 – به تصویب مراجع ذی ‌ربط رسیده باشد.

ب – محدوده قانونی شهرک : محدوده ای است که به تصویب مراجع قانونی ذی ‌ربط رسیده باشد.

ج – محدوده قانونی روستا: در طرح‌های هادی یا بهسازی روستا، محدوده ای است که به تصویب مراجع قانونی ذی ‌ربط رسیده باشد و در روستاهای فاقد طرح‌هادی یا بهسازی، محدوده مسکونی موجود روستاست.


ماده 2 – وزارتخانه های مسکن و شهرسازی و جهاد سازندگی، سازمان حفاظت محیط زیست و استانداریهای سراسر کشور، موظفند بنا به درخواست وزارت کشاورزی، نماینده خود را در هر استان جهت تشکیل کمیسیون موضوع تبصره (1) ماده (1) قانون – که از این پس در این آیین‌نامه به اختصار کمیسیون نامیده میشود – به وزارت یاد شده معرفی کنند. وزیر کشاورزی حکم عضویت نمایندگان یاد شده در کمیسیون را صادر میکند .

تبصره – کمیسیون و دبیرخانه آن در سازمان کشاورزی استان مستقر می شود و سازمان یاد شده در هر استان مسوول دبیرخانه را تعیین می کند.


ماده 3 – درخواست متقاضی یا جانشین قانونی وی مبنی بر تغییر کاربری اراضی یا باغهای تحت تملک به جز درخواستهای موضوع تبصره (2) ماده (1) قانون به انضمام تصاویر اسناد و مدارک لازم در دبیرخانه کمیسیون ثبت و به ترتیب تاریخ ثبت، برای رسیدگی در دستور کار کمیسیون قرار می گیرد. کمیسیون درخواستهای یاد شده را درصورت لزوم، پس از اخذ نظرات دستگاههای اجرایی مربوط و شهرداریها، مورد بررسی قرار می دهد و حداکثر ظرف دو ماه از تاریخ ثبت در دبیرخانه، با رأی اکثریت اعضاء در مورد آنها تصمیم گیری می کند و مراتب را بلافاصله به متقاضی اعلام می نماید.

تبصره 1 – شورای عالی شهرسازی و معماری ایران، کمیسیون موضوع ماده (5) قانون تأسیس شورای عالی شهرسازی و معماری ایران، مراجع قانونی تصویب طرح‌های جامع یا هادی و سایر مراجع قانونی مربوط، حسب مورد کاربری جدید زمین یا باغ موضوع ماده (2) قانون را تعیین می کنند.

تبصره 2 – کمیسیون در صورت موافقت با تغییر کاربری زمین زراعی یا باغ موضوع درخواست با قسمتی از آن، مراتب را همراه با نقشه (کروکی) و مشخصات کامل ملک، به منظور تعیین قیمت روز زمین یا باغ برای کاربری جدید، به اداره کل امور اقتصادی و دارایی استان مربوط اعلام می کند و پس از اخذ گواهی لازم مبنی بر واریز هشتاد درصد (80%) ارزش روز زمین و باغ موضوع ماده (2) قانون به حساب خزانه‌داری کل کشور، مجوز تغییر کاربری را صادر و به متقاضی یا جانشین قانونی وی اعلام می نماید.

تبصره 3 – وزارت کشاورزی موظف است ضوابط تشخیص اراضی زراعی و باغها در خارج از محدوده قانونی شهرها را ظرف یک ماه از تاریخ ابلاغ این آیین‌نامه تعیین و جهت اجرا به سازمانهای کشاورزی استان ابلاغ کند .

تبصره 4 – وزارت امور اقتصادی و دارایی موظف است حداکثر ظرف سه ماه از تاریخ ابلاغ این آیین‌نامه، ضوابط مربوط به چگونگی تقویم ارزش اراضی مشمول تغییر کاربری موضوع قانون را تهیه و برای تصویب هیأت وزیران پیشنهاد کند.


ماده 4 – ادارات ثبت اسناد و املاک و دفاتر اسناد رسمی موظفند اراضی زراعی و باغهای خارج از محدوده قانونی شهرها و شهرکها را براساس نقشه ای که به تایید سازمان کشاورزی استان رسیده است، تفکیک کنند. ضوابط تفکیک اراضی زراعی و باغها در خارج از محدوده قانونی شهرها توسط وزیر کشاورزی تهیه و ابلاغ می شود.


ماده 5 – وزارت کشاورزی موظف است ضوابط و تعاریف مربوط به تغییر کاربری زمین زراعی و باغ برای سکونت شخصی مالکان کم بضاعت در مساحتهای کوچک، همچنین نیازهای بخش کشاورزی و دامی را که مشمول پرداخت عوارض موضوع ماده (2) قانون نمی باشند، ظرف یک ماه از تاریخ ابلاغ این آیین‌نامه تهیه و برای اجرا به کمیسیون موضوع تبصره (1) ماده (1) قانون ابلاغ کند.

تبصره – ضوابط و تعاریف موضوع این ماده در بخش امور دامی و سایر وظایف وزارت جهاد سازندگی با هماهنگی وزارت یاد شده تهیه می شود .


ماده 6 – وزارت مسکن و شهرسازی در اجرای تبصره (2) قانون مکلف است جهات توسعه شهرها و شهرکها (متصل یا منفصل) را حتی المقدر در خارج از اراضی زراعی و باغها طراحی و از اراضی غیر زراعی و غیرقابل کشاورزی استفاده کند و نظر وزارت کشاورزی را در مورد غیر زراعی و غیرقابل کشاورزی بودن اراضی اخذ کند.

تبصره – وزارت مسکن و شهرسازی موظف است دستورالعمل مربوط به چگونگی به حداقل رساندن تغییر کاربری اراضی و باغهای داخل محدود قانونی شهرها را ظرف دو ماه از تاریخ ابلاغ این آیین‌نامه تهیه و به دستگاههای مربوط ابلاغ کند.


ماده ۷- [اصلاحی ۱۳۸۰/۱۲/۲۲]
وزارت کشاورزی و سازمانهای کشاورزی استانها پس از احراز تخلف موضوع ماده (3) قانون و تبصره های آن، حسب مورد ضمن معرفی متخلفان به مراجع قضایی، توقف عملیات و اقدامات را از مراجع یاد شده درخواست می کند. مراجع، قضایی ابتدا خارج از نوبت دستور موقت توقف عملیات و اقدامات مغایر قانون را صادر و سپس برابر مقررات مربوط به تخلف رسیدگی و حکم مقتضی را صادر می کند. در صورت محکومیت متخلف به پرداخت جریمه نقدی، مرجع قانونی مربوط موظف است برابر حکم دادگاه پس از وصول جریمه، متخلف را به منظور اعمال قوانین و مقررات حسب محل وقوع تخلف به شهرداری ها و استانداری ها معرفی نماید.


ماده 8 – سازمان برنامه و بودجه مکلف است هر سال اعتبارات عمرانی موضوع قانون را تحت ردیفهای جداگانه برای وزارت کشاورزی و وزارت مسکن و شهرسازی به ترتیب هشتاد درصد (80%) و بیست درصد (20%) در لایحه بودجه سالانه منظور کند. معادل صد درصد (100%) وجوه واریزی موضوع قانون به درآمد عمومی کشور هر سال به نسبتهای یاد شده، از محل اعتبارات مربوط در اختیار وزارتخانه های کشاورزی و مسکن و شهرسازی قرار می گیرد تا جهت اجرای طرح‌های مصوب موضوع ماده (4) قانون به مصرف برسد.


ماده 9 – وزارت کشاورزی موظف است ظرف یک ماه از تاریخ ابلاغ این آیین‌نامه، سیصد هکتار اراضی غیرقابل کشت موضوع ماده (6) قانون را جهت احداث ورزشگاه بزرگ اصفهان تعیین و به دستگاه اجرایی مربوط اعلام کند.


ماده 10 – به منظور جلوگیری از تداخل وظایف در اجرای قانون و قانون زمین شهری – مصوب 1366 – در حریم استحفاظی ، دستورالعمل لازم به طور مشترک توسط وزرای کشاورزی و مسکن و شهرسازی تهیه و ابلاغ می شود.


ماده ۱۱- [اصلاحی ۱۳۷۸/۴/۶]
زمینهای مورد نیاز طرح‌های عمرانی مصوب مجلس شورای اسلامی، از شمول این آیین‌نامه مستثناست.


معاون اول رییس جمهور- حسن حبیبی