شماره: ۵۸۵۲۷ت۱۷۶۸۱ه – ۱۳۷۶/۴/۲۲
هیأت وزیران در جلسه مورخ ۱۳۷۶/۳/۱۸ بنا به پیشنهاد شماده ۱۲۱۳۵/۱۰۰ مورخ ۸/۱۱/۱۳۷۵ وزارت بازرگانی و به استناد ماده (۲) قانون چگونگی اداره صندوق ضمانت صادرات ایران ـ مصوب ۱۳۷۵ ـ اساسنامه صندوق ضمانت صادرات ایران را به شرح زیر تصویب نمود:
فصل اول ـ کلیات
ماده ۱ ـ صندوق ضمانت صادرات ایران ـ که در این اساسنامه صندوق نامیده می‌شود ـ براساس قانون چگونگی اداره صندوق ضمانت صادرات ایران ـ مصوب ۱۳۷۵ ـ و مقررات این اساسنامه و در موارد سکوت مطابق قانون تجارت اداره می‌شود.
تبصره ـ صندوق در صورتی مشمول قوانین و مقررات عمومی مربوط به شرکتها و مؤسسات دولتی و وابسته به دولت است که به طور صریح از آن نام برده شود.
ماده ۲ ـ صندوق دارای شخصیت حقوقی و استقلال اداری و مالی است و به صورت شرکت سهامی خاص زیر نظر وزارت بازرگانی اداره‌می‌شود.
ماده ۳ ـ مرکز اصلی صندوق تهران است. صندوق می‌تواند در حدودی که قوانین و مقررات مربوط اجازه می‌دهند به تأسیس یا انحلال شعبه اقدام کند یا به اشخاص حقیقی یا حقوقی نمایندگی دهد.
ماده ۴ ـ تابعیت صندوق ایرانی و مدت آن نامحدود است.
ماده ۵ ـ موضوع فعالیت صندوق عبارت است از: تضمین اعتبارات و سرمایه‌گذاریهای
مربوط به کالاها، خدمات صادراتی، ایجاد تسهیلات لازم به منظور توسعه و افزایش
صادرات و ضمانت مطالبات صادر کنندگان کالا و خدمات از خریداران خارج از کشور در
قبال خطرات حاصل از‌عواملی که به طور معمول شرکتهای بیمه تجاری آنها را بیمه نمی‌کنند.
ماده ۶ ـ ضمانت صندوق به ترتیبی که در آیین‌نامه‌های مربوط تعیین می‌شود شامل موارد زیر است:
الف ـ مطالبات صادر کنندگان کالا یا خدمات از خریداران خارج از کشور که به دلایل زیر در سررسید مقرر وصول نشود، مشروط بر اینکه ناشی از عدم ایفای تعهدات صادرکننده نباشد:
۱ ـ استنکاف خریدار از قبول کالای صادر شده یا خدمت انجام شده.
۲ ـ عدم پرداخت بهای کالا یا خدمت در سررسید مقرر.
۳ ـ عدم توانایی مالی خریدار به دلیل ورشکستگی یا اعسار یا توقف.
۴ ـ بروز جنگ یا حالت جنگ.
۵ ـ تیره شدن روابط یا قطع روابط سیاسی با کشور خریدار به نحوی که در نتیجه آن صادر کننده موفق به دریافت مطالبات خود در سررسید آنها‌نشود.
۶ ـ اعمال سیاستهای اقتصادی که موجب مسدود شدن مطالبات صادر کنندگان شود.
۷ ـ اعمال سیاستهای مربوط به محدودیتهای وارداتی و ارزی در کشور خریدار.
۸ ـ سلب مالکیت از خریدار بر اثر ملی‌شدن یا مصادره اموال به نحوی که صادر کننده موفق به دریافت مطالبات خود نشود.
۹ ـ سایر عوامل خارج از حیطه اختیار صادر کننده و خریدار که به تشخیص هیأت مدیره صندوق موجب عدم وصول مطالبات صادر کننده‌شود.
ب ـ تسهیلاتی که برای کالاها یا خدمات صادراتی تخصیص می‌یابد.
ج ـ سرمایه‌گذاری مربوط به کالاها و خدمات صادراتی.
د ـ سایر مواردی که به تشخیص هیأت وزیران در توسعه صادرات لازم یا مفید باشد.
تبصره ـ صندوق می‌تواند نزد بانکها سپرده‌گذاری، قبول یا واگذاری اتکایی، همچنین به منظور توسعه و گسترش صادرات سرمایه‌گذاری کند.
ماده ۷ ـ سرمایه صندوق مبلغ یکصد میلیارد (۰۰۰ر۰۰۰ر۰۰۰ر۱۰۰) ریال است که به یکصد هزار سهم یک‌میلیون ریالی با نام تقسیم می‌شود‌و تمام آن متعلق به دولت است.
فصل دوم ـ ارکان
ماده ۸ ـ صندوق دارای ارکان زیر است:
الف ـ مجمع عمومی
ب ـ هیأت مدیره و مدیر عامل
ج ـ بازرس قانونی
الف ـ مجمع عمومی
ماده ۹ ـ اعضای مجمع عمومی عبارتنداز:
۱ ـ وزیر بازرگانی که ریاست مجمع عمومی را بر عهده دارد.
۲ ـ وزیر امور اقتصادی و دارایی.
۳ ـ وزیر صنایع.
۴ ـ وزیر امور خارجه.
۵ ـ رییس سازمان برنامه و بودجه.
۶ ـ رییس کل بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران.
۷ ـ رییس کل مرکز توسعه صادرات ایران.
۸ ـ دو نفر از نمایندگان مجلس شورای اسلامی از کمیسیونهای امور بازرگانی و توزیع و
امور اقتصادی و دارایی و تعاون با انتخاب مجلس به‌عنوان ناظر.
تبصره ـ مدیر عامل صندوق به عنوان دبیر مجمع بدون حق رای در جلسات مجمع عمومی حضور می‌یابد.
ماده ۱۰ ـ مجمع عمومی صندوق هر سال حداقل دو بار بنا به دعوت هیأت مدیره در مرکز
اصلی صندوق یا با موافقت رییس مجمع عمومی در محل پیشنهادی هیأت مدیره یکبار در
نیمه اول سال برای بررسی و تصویب ترازنامه و حساب سود و زیان سال قبل صندوق و سایر
مواردی که در‌دستور کار قرار دارد و یکبار در نیمه دوم سال برای بررسی و تصویب بودجه سال بعد و سایر مواردی که در دستور کار قرار دارد، تشکیل می‌شود.
تبصره ۱ ـ مجمع عمومی می‌تواند با دعوت رییس مجمع عمومی به طور فوق‌العاده تشکیل شود.
تبصره ۲ ـ دعوتنامه رسمی و کتبی مجمع عمومی شامل محل تشکیل، روز، ساعت و دستور
جلسه باید حداقل ده روز قبل از تاریخ تشکیل جلسه برای اعضای مجمع عمومی ارسال شود.
موضوعاتی که به ترتیب یاد شده در دستورکار مجمع عمومی قرار داده نشده‌اند، قابل طرح نیست.
تبصره ۳ ـ تصمیمات مجمع عمومی با حضور دو سوم اعضا و با اکثریت آرا معتبر است.
تبصره ۴ ـ مذاکرات و تصمیمات مجمع عمومی صندوق در صورت جلسه‌ای که به امضای اعضای حاضر در جلسه مجمع می‌رسد درج‌می‌شود.
ماده ۱۱ ـ اختیارات و وظایف مجمع عمومی صندوق عبارت است از:
۱ ـ تعیین خط مشی عمومی و سیاستهای کلی صندوق و اعمال نظارت عالی بر فعالیتهای آن.
۲ ـ پیشنهاد آیین‌نامه چگونگی استفاده از اندوخته احتیاطی به هیأت وزیران.
۳ ـ رسیدگی به برنامه و تصویب بودجه صندوق.
۴ ـ رسیدگی و تصمیم‌گیری در خصوص گزارش عملکرد سالانه، ترازنامه و حساب سود و زیان
صندوق پس‌از استماع گزارش بازرس قانونی.
۵ ـ بررسی و تصویب آیین‌نامه‌های مالی و معاملاتی صندوق بنا به پیشنهاد هیأت مدیره.
۶ ـ تصمیم‌گیری در خصوص پیشنهاد وزیر بازرگانی در مورد تعیین اعضای هیأت مدیره و مدیر عامل.
۷ ـ پیشنهاد تخصیص اعتبار لازم در بودجه سالانه کل کشور در خصوص مابه‌التفاوت درآمدهای صندوق با خسارات و ذخایر فنی به هیأت‌وزیران.
۸ ـ تصمیم‌گیری در خصوص مطالبات لاوصول و مشکوک‌الوصول صندوق.
۹ ـ انتخاب بازرس اصلی و علی‌البدل و تعیین حق‌الزحمه آنان.
۱۰ ـ بررسی و تصویب تشکیلات صندوق پس از تأیید سازمان امور اداری و استخدامی کشور.
۱۱ ـ تعیین انواع اعتبارات قابل تضمین توسط صندوق بنا به پیشنهاد هیأت مدیره.
۱۲ ـ تعیین حداکثر میزان تعهد مجاز صندوق در خصوص هر کشور.
۱۳ ـ پیشنهاد تعرفه کارمزد ضمانتنامه‌ها و شرایط کلی آنها به هیأت وزیران.
۱۴ ـ بررسی و تصویب شرایط عمومی ضمانتنامه‌های صندوق بنا به پیشنهاد هیأت مدیره.
۱۵ ـ بررسی و تصویب ضوابط مربوط به میزان و ترتیب محاسبه ذخایر فنی بنا به پیشنهاد هیأت مدیره.
۱۶ ـ تصمیم‌گیری در خصوص تأسیس شعبه یا شعب در خارج از کشور بنا به پیشنهاد هیأت مدیره و با رعایت مقررات مربوط.
۱۷ ـ بررسی و تصویب پیشنهاد مربوط به قبول نمایندگی مؤسسات خارجی یا واگذاری
نمایندگی به آنها با رعایت قوانین و مقررات مربوط.
۱۸ ـ تصمیم‌گیری در خصوص سایر مواردی که در چهارچوب وظایف و اختیارات صندوق و با رعایت مقررات به مجمع عمومی پیشنهاد‌می‌شود .
ب ـ هیأت مدیره و مدیر عامل
ماده ۱۲ ـ اعضای هیأت مدیره صندوق مرکب از پنج نفر هستند و به پیشنهاد وزیر
بازرگانی و تأیید مجمع‌عمومی صندوق برای مدت پنج سال منصوب می‌شوند و تا انتخاب
مجدد یا تعیین جانشین به کار خود ادامه می‌دهند.
تبصره ۱ ـ در صورت استعفا، فوت یا عزل هر یک از اعضا یا وجود موانع قانونی، مجمع
عمومی باید در اسرع وقت شخص دیگری را با رعایت مفاد این ماده برای بقیه مدت انتخاب کند.
تبصره ۲ ـ حداقل سه نفر از اعضای هیأت مدیره به طور موظف (تمام وقت) در صندوق
انجام وظیفه می‌کنند. دو نفر از اعضای هیأت مدیره باید حتی‌الامکان از میان افراد آشنا به امور حقوقی باشند.
تبصره ۳ ـ مدیر عامل عضو و رییس هیأت مدیره است.
تبصره ۴ ـ احکام انتصاب مدیر عامل و سایر اعضای هیأت مدیره توسط وزیر بازرگانی صادر و ابلاغ می‌شود. عزل مدیر عامل توسط وزیر‌بازرگانی صورت می‌گیرد.
ماده ۱۳ ـ انتخاب مجدد اعضای هیأت مدیره بلامانع است.
ماده ۱۴ ـ هیأت مدیره حداقل دوبار در ماه بنا به دعوت رییس هیأت مدیره و مدیر
عامل ـ که دستور جلسه نیز در آن درج شده‌است ـ در محل صندوق تشکیل جلسه می‌دهد.
برای هر یک از جلسات صورتجلسه‌ای شامل تصمیمات گرفته شده در جلسه تنظیم و به امضای
اعضای حاضر‌می‌رسد. اسامی اعضای غایب نیز در صورت جلسه درج می‌شود.
تبصره ـ هر یک از اعضای هیأت مدیره که با تمام یا قسمتی از تصمیمات مندرج در صورت جلسه مخالف باشد نظر خود را در صورت جلسه قید می‌کند.
ماده ۱۵ ـ جلسات هیأت مدیره با حضور حداقل سه نفر رسمیت می‌یابد و مصوبات آن با
اکثریت آرای اعضای هیأت مدیره معتبر است. اعضای هیأت مدیره می‌توانند موضوعات مورد
نظر خود را از طریق رییس هیأت مدیره و مدیر عامل در دستور جلسه هیأت مدیره قرار دهند.
ماده ۱۶ ـ اختیارات و وظایف هیأت مدیره به شرح زیر است:
۱ ـ اجرای مصوبات مجمع عمومی در چهارچوب اختیارات مربوط.
۲ ـ تهیه گزارش عملکرد سالانه، صورتهای مالی شامل حساب سود و زیان و ترازنامه برای ارایه به مجمع عمومی.
۳ ـ بررسی و تأیید بودجه سالانه، تشکیلات و آیین‌نامه‌های پیش‌بینی شده در این اساسنامه که از سوی مدیر عامل پیشنهاد می‌شود برای طرح و تصویب در مراجع ذی‌صلاح.
۴ ـ پیشنهاد تعیین انواع اعتبارات قابل تضمین توسط صندوق، تعرفه کارمزد و هزینه‌های مربوط به ضمانتنامه‌ها و شرایط کلی آنها به مجمع‌عمومی.
۵ ـ تصمیم‌گیری در خصوص تأسیس یا انحلال شعب و نمایندگیهای داخل کشور در چهارچوب قوانین و مقررات مربوط.
۶ ـ پیشنهاد تغییر و اصلاح اساسنامه، همچنین افزایش یا کاهش سرمایه صندوق به مجمع عمومی برای ارایه به مراجع ذی‌صلاح.
۷ ـ تصمیم‌گیری در خصوص خرید، فروش، اجاره، اعطا یا قبول ضمانت، ظهرنویسی، تضمینهای تجاری، وثیقه، رهن اموال غیر منقول،سرمایه‌گذاری، مشارکت، پیمانکاری و انجام امور تجاری در چهارچوب آیین‌نامه‌های مصوب.
۸ ـ افتتاح حسابهای ارزی یا ریالی و استفاده از آنها به‌نام صندوق نزد بانکها، مؤسسات مالی و اعتباری و سایر مؤسسات تجاری داخلی و‌خارجی یا انسداد آنها.
تبصره ـ هیأت مدیره می‌تواند بعضی از اختیارات خود را به مدیر عامل تفویض کند.
ماده ۱۷ ـ مدیر عامل بالاترین مقام اجرایی و اداری صندوق است و در اجرای مصوبات مجمع عمومی و هیأت مدیره دارای هر گونه اختیار است. اهم وظایف و اختیارات وی به شرح زیر است:
۱ ـ اجرای مصوبات مجمع عمومی و هیأت مدیره.
۲ ـ عزل و نصب کارکنان صندوق.
۳ ـ دریافت مطالبات و پرداخت بدهیها.
۴ ـ اقدام به سازش، داوری و تعیین داور و کارشناس با رعایت اصل یکصد و سی و نهم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران.
۵ ـ انعقاد قرارداد با اشخاص حقیقی یا حقوقی.
۶ ـ نمایندگی صندوق در مقابل اشخاص حقیقی یا حقوقی، دادگاهها و سایر مراجع قضایی و اداری با حق توکیل غیر.
تبصره ـ مدیر عامل می‌تواند بخشی از اختیارات خود را به هیأت مدیره یا سایر کارکنان صندوق به تشخیص و مسؤولیت خود واگذار کند.
ج ـ بازرس
ماده ۱۹ ـ مجمع عمومی یک بازرس اصلی و یک بازرس علی‌البدل را از میان اشخاص حقیقی
یا حقوقی صلاحیتدار به مدت یک‌سال انتخاب می‌کند. انتخاب مجدد آنها بلامانع است و
تا زمانی که انتخاب مجدد به عمل نیامده به کار خود ادامه می‌دهند.
تبصره ـ در صورت فوت، استعفا یا برکناری از خدمت بازرس اصلی، بازرس علی‌البدل وظایف وی را بر عهده می‌گیرد.
ماده ۲۰ ـ بازرس می‌تواند هر گونه رسیدگی و بازرسی را در حدود مقررات انجام دهد و به تمامی دفاتر، پرونده‌ها و قراردادهای صندوق مراجعه کند و اسناد و مدارک مربوط به صندوق را مورد رسیدگی قرار دهد.
ماده ۲۱ ـ اهم وظایف بازرس به شرح زیر است:
۱ ـ تطبیق عملیات صندوق با بودجه مصوب.
۲ ـ رسیدگی به صورتهای مالی صندوق و تهیه گزارش و اظهارنظر در مورد عملیات صندوق برای تقدیم به مجمع عمومی. گزارش مزبور حداقل ده (۱۰) روز پیش از برگزاری جلسه مجمع عمومی به رییس هیأت مدیره و مدیر عامل تسلیم می‌شود.
۳ ـ اظهارنظر در مورد گزارش هیأت مدیره و ارایه آن به مجمع عمومی.
تبصره ۱ ـ اجرای وظایف بازرس به هیچ وجه نباید مانع جریان عادی کار صندوق شود.
تبصره ۲ ـ گزارش عملکرد صندوق شامل ترازنامه و حساب سود و زیان سالانه باید حداقل چهل و پنج (۴۵) روز پیش‌از تشکیل مجمع عمومی تسلیم بازرس شود.
فصل سوم ـ مقررات مالی
ماده ۲۲ ـ سال مالی صندوق به استثنای اولین سال که شروع آن ۱۶/۱۱/۱۳۷۴ و خاتمه آن
پایان اسفند ۱۳۷۴ است، از اول فروردین ماه هرسال شروع می‌شود و در پایان اسفند
ماه همان سال خاتمه می‌یابد.حداکثر مهلت برای تنظیم حسابهای مالی تا پایان آذرماه سال بعد است.
ماده ۲۳ ـ نامه‌ها و اسناد تعهدآور باید به امضای مدیر عامل یا حداقل دو امضای مجاز که توسط مدیر عامل تعیین می‌شود برسد.
تبصره ـ چکها و اوراق بهادار حداقل با دو امضای مجاز به ترتیبی که در آیین‌نامه مالی مشخص می‌شود، معتبر است.
ماده ۲۴ ـ سود ویژه سالانه صندوق که پس از کسر تمامی هزینه‌ها، ذخایر فنی، اندوخته قانونی، مالیات و کسور قانونی محاسبه می‌شود، به‌حساب اندوخته احتیاطی منظور خواهد شد.
ماده ۲۵ ـ تصویب ترازنامه صندوق در هرسال از سوی مجمع عمومی به منزله مفاصا حساب هیأت مدیره تلقی می‌شود.
ماده ۲۶ ـ از تاریخ لازم‌الاجرا شدن این اساسنامه، اساسنامه صندوق ضمانت صادرات ایران ـ موضوع تصویبنامه شماره ۵۵۳۷۸ت۱۵۱۴۴ه مورخ ۱۶/۱۱/۱۳۷۴ ـ ملغی است.
این اساسنامه به موجب نامه شماره ۷۶.۲۱.۸۶۰ مورخ ۱۳۷۶.۴.۴ شورای محترم نگهبان به تأیید شورای یاد شده رسیده است.
حسن حبیبی
معاون اول رییس جمهور