فصل اول- روابط موجر و مستأجر
ماده ۱- از تاریخ لازم‌الاجرا شدن این قانون، اجاره کلیه اماکن، اعم از مسکونی، تجاری، محل کسب و پیشه، اماکن آموزشی، خوابگاه‌های دانشجویی و ساختمانهای دولتی، و نظایر آن، که با قرارداد رسمی یا عادی منعقد می‌شود، تابع مقررات قانون مدنی و مقررات مندرج در این قانون، و شرایط مقرر بین موجر و مستأجر خواهد بود.
ماده ۲ـ [اصلاحی ۱۴۰۳/۲/۱۰]
در کلیه قراردادهای اجاره باید مدت و مبلغ اجاره و مبلغ قرض الحسنه، تصریح و در سامانه‌های ثبت الکترونیک اسناد یا ثبت معاملات املاک و مستغلات کشور ثبت شود و پس از تأیید موجر، مستأجر و دو نفر افراد مورد اطمینان طرفین به‌عنوان شهود، اقدام به اخذ شناسه (کد) رهگیری شود.
[ماده ۲ سابق-
قراردادهای عادی اجاره، باید با قید مدت اجاره، در دو نسخه تنظیم شود، و به امضای موجر و مستأجر برسد، و به وسیله دو نفر افراد مورد اعتماد طرفین، به عنوان شهود گواهی گردد.]
ماده ۳- پس از انقضای مدت اجاره، بنا به تقاضای موجر یا قایم‌مقام قانونی وی، تخلیه عین مستأجره در اجاره با سند رسمی، توسط دوایر اجرای ثبت، ظرف یک هفته، و در اجاره با سند عادی، ظرف یک هفته پس از تقدیم تقاضای تخلیه، به دستور مقام قضایی در مرجع قضایی، توسط ضابطین قوه قضاییه انجام خواهد گرفت.
ماده ۴- در صورتی که موجر مبلغی به عنوان ودیعه یا تضمین یا قرض‌الحسنه و یا سند تعهدآور و مشابه آن، از مستأجر دریافت کرده باشد، تخلیه و تحویل مورد اجاره به موجر، موکول به استرداد سند یا وجه مذکور به مستأجر، و یا سپردن آن به دایره اجراست. چنانچه موجر، مدعی ورود خسارت به عین مستأجره از ناحیه مستأجر، و یا عدم پرداخت مال‌الاجاره، یا بدهی بابت قبوض تلفن، آب، برق و گاز مصرفی بوده، و متقاضی جبران خسارات وارده و یا پرداخت بدهی‌های فوق از محل وجوه یاد شده باشد، موظف است همزمان با تودیع وجه یا سند، گواهی دفتر شعبه دادگاه صالح را، مبنی بر تسلیم دادخواست مطالبه ضرر و زیان به میزان مورد ادعا، به دایره اجرا تحویل نماید. در این صورت، دایره اجرا از تسلیم وجه یا سند به مستأجر، به همان میزان، خودداری، و پس از صدور رای دادگاه، و کسر مطالبات موجر، اقدام به رد آن به مستأجر خواهد کرد.
ماده ۵- چنانچه مستأجر در مورد مفاد قرارداد ارایه شده از سوی موجر، مدعی هر گونه حقی باشد، ضمن اجرای دستور تخلیه، شکایت خود را به دادگاه صالح تقدیم، و پس از اثبات حق مورد ادعا، و نیز جبران خسارات وارده، حکم مقتضی صادر می‌شود.
فصل دوم- سرقفلی
ماده ۶- هرگاه مالک، ملک تجاری خود را به اجاره واگذار نماید، می‌تواند مبلغی را تحت عنوان سرقفلی از مستأجر دریافت نماید. همچنین مستأجر می‌تواند در اثنای مدت اجاره، برای واگذاری حق خود، مبلغی را از موجر یا مستأجر دیگر به عنوان سرقفلی دریافت کند، مگر آن که در ضمن عقد اجاره، حق انتقال به غیر از وی سلب شده باشد.
تبصره ۱- چنانچه مالک سرقفلی نگرفته باشد، و مستأجر با دریافت سرقفلی ملک را به دیگری واگذار نماید، پس از پایان مدت اجاره، مستأجر اخیر، حق مطالبه سرقفلی از مالک را ندارد.
تبصره ۲- در صورتی که موجر به طریق صحیح شرعی سرقفلی را به مستأجر منتقل نماید، هنگام تخلیه مستأجر حق مطالبه سرقفلی به قیمت عادله روز را دارد.
ماده ۷- هر گاه ضمن عقد اجاره شرط شود، تا زمانی که عین مستأجره در تصرف مستأجر باشد مالک حق افزایش اجاره بها و تخلیه عین مستأجره را نداشته باشد، و متعهد شود که هر ساله عین مستأجره را به همان مبلغ به او واگذار نماید، در این صورت مستأجر می‌تواند از موجر و یا مستأجر دیگر مبلغی به عنوان سرقفلی برای اسقاط حقوق خود دریافت نماید.
ماده ۸- هر گاه ضمن عقد اجاره، شرط شود که مالک عین مستأجره را به غیر مستأجر اجاره ندهد، و هر ساله آن را به اجاره متعارف به مستأجر متصرف واگذار نماید، مستأجر می‌تواند برای اسقاط حق خود و یا تخلیه محل، مبلغی را به عنوان سرقفلی مطالبه و دریافت نماید.
ماده ۹- چنانچه مدت اجاره به پایان برسد، یا مستأجر سرقفلی به مالک نپرداخته باشد، و یا این که مستأجر کلیه حقوق ضمن عقد را استیفاء کرده باشد، هنگام تخلیه عین مستأجره، حق دریافت سرقفلی نخواهد داشت.
ماده ۱۰- در مواردی که طبق این قانون، دریافت سرقفلی مجاز می‌باشد هر گاه بین طرفین نسبت به میزان آن توافق حاصل نشود، با نظر دادگاه تعیین خواهد شد.
تبصره- مطالبه هر گونه وجهی، خارج از مقررات فوق، در روابط استیجاری ممنوع می‌باشد.
ماده ۱۱- اماکنی که قبل از تصویب این قانون به اجاره داده شده، از شمول این قانون مستثنی، و حسب مورد مشمول مقررات حاکم بر آن خواهند بود.
ماده ۱۲- آیین‌نامه اجرایی این قانون، ظرف مدت سه ماه توسط وزارت‌خانه‌های دادگستری و مسکن و شهرسازی تهیه، و به تصویب هیات وزیران خواهد رسید.
[آیین‌نامه اجرایی قانون روابط موجر و مستاجر ۱۳۷۶، مصوب ۱۳۷۸/۲/۱۹]
ماده ۱۳- کلیه قوانین و مقررات مغایر با این قانون، لغو می‌شود.
قانون فوق مشتمل بر دو فصل و سیزده ماده و سه تبصره در جلسه علنی روز یکشنبه مورخ بیست و ششم مرداد ماه یکهزار و سیصد و هفتاد و شش مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ ۲۹/۵/۱۳۷۶ به تایید شورای نگهبان رسیده است.
رئیس مجلس شورای اسلامی – علی اکبر ناطق نوری