آیین‌نامه اجرایی تبصره ۸۲ قانون برنامه پنج ساله دوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران

تاریخ تصویب: ۱۳۷۷/۰۷/۰۸
تاریخ انتشار: ۱۳۷۷/۰۸/۰۵

شماره ۴۷۹۲۱ت۱۵۹۷۸ هـ ۱۳۷۷.۰۷.۲۲

هیأت وزیران در جلسه مورخ ۱۳۷۷.۷.۸ بنا به پیشنهاد شماره ۱۸۷۳ – ۲۱ مورخ ۱۳۷۴.۹.۸ سازمان حفاظت محیط زیست و به استناد بند (ب) تبصره (۸۲)‌ قانون برنامه پنج ساله دوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران – مصوب ۱۳۷۳ – آیین‌نامه اجرایی تبصره یاد شده را به شرح زیر‌ تصویب نمود:

‌ماده ۱ – طرحها و پروژه‌های بزرگ موضوع ردیف (۱) بند (‌الف) تبصره (۸۲) قانون برنامه پنج ساله دوم توسعه اقتصادی ،‌ اجتماعی و فرهنگی جمهوری‌ اسلامی ایران ،‌بنا به پیشنهاد سازمان حفاظت محیط زیست، توسط شورای عالی حفاظت محیط زیست تعیین می‌شود.

‌تبصره – سازمان حفاظت محیط زیست مکلف است الگوهای ارزیابی طرحها و پروژه‌های بزرگ تولیدی و خدماتی را بر حسب اولویت تهیه و جهت تصویب به‌شورای عالی حفاظت محیط زیست ارایه نماید.

‌ماده ۲ – [اصلاحی ۱۳۷۸/۴/۶]
به منظور اعمال مدیریت صحیح و منطبق با توسعه پایدار در زمینه پسماندهای صنعتی و معدنی به استثنای مواد پرتوزا – که از این پس در این آیین‌نامه “‌پسماندهای خطرناک” نامیده می‌شوند – سازمان حفاظت محیط زیست موظف است استراتژی مدیریت این گونه پسماندها را که در برگیرنده تعاریف مربوط و ضوابط لازم، از جمله‌ ضوابط زیر می‌باشد با همکاری دستگاههای ذی‌ربط تهیه و به تصویب شورای عالی حفاظت محیط زیست برساند:
‌الف – ضوابط ناظر بر کاهش پسماندهای خطرناک در فرآیندهای تولیدی از طریق اعمال سیاستهای مدیریت تولید و به کار گیری فن آوریهای (‌تکنولوژیهای) پاک.
ب – ضوابط ناظر بر ایجاد سیستمهای حمل و نقل ایمن پسماندهای خطرناک .
ج – ضوابط ناظر بر ایجاد تأسیسات بازیابی و دفع نهایی پسماندهای خطرناک .

‌ماده ۳ – کلیه واحدهای صنعتی و معدنی مکلفند پسماندهای خطرناک حاصل از فعالیت خود را به طریقی که در دستورالعملها و ضوابط برنامه ملی ماده (۲) این‌آیین‌نامه تعیین می‌شود، تمشیت و دفع نماید.

‌ماده ۴ – هر گونه فعالیت معدنی و مبادرت به اکتشاف و بهره برداری از معادن، مستلزم رعایت ضوابط و استانداردهای زیست محیطی می‌باشد.
‌سازمان حفاظت محیط زیست موظف است ضوابط و استانداردهای زیست محیطی مذکور را با
توجه به اهداف توسعه پایدار تدوین و به تصویب شورای عالی‌حفاظت محیط زیست برساند.

‌تبصره – صدور پروانه‌های اکتشاف و بهره برداری از معادن در مناطق چهارگانه تحت
حفاظت سازمان حفاظت محیط زیست – موضوع بند (‌الف) ماده (۳)‌ قانون حفاظت و بهسازی
محیط زیست – کماکان تابع مقررات قانونی مربوط و مصوبات شورای عالی حفاظت محیط زیست می‌باشد .

‌ماده ۵ – بهره برداری از خاک رس، شن و ماسه معمولی در رودخانه‌ها اعم از دایمی و فصلی، موکول به رعایت ضوابط و استانداردهای زیست محیطی می‌باشد.

‌ماده ۶- هر گونه بهره برداری از منابع طبیعی تجدید شونده از قبیل جنگل، مرتع و
آبزیان در کشور باید بر اساس طرح مصوب با توجه به توان بالقوه محیط و‌متکی بر
مطالعات امکان سنجی از محیط زیست محل اجرای طرح و مطالعات توان سنجی از منابع مورد بهره برداری باشد.

‌تبصره ۱ – طرح‌های بهره برداری موضوع این ماده باید به تصویب وزارت جهاد سازندگی یا مؤسسات وابسته به وزارت مذکور بر اساس مقررات مربوط و‌ اهداف توسعه پایدار برسد.

‌تبصره ۲ – بهره برداری از منابع طبیعی قابل تجدید در اکوسیستمهای ویژه و آسیب‌پذیر و در مناطق چهارگانه – موضوع بند الف ماده (۳) قانون حفاظت و‌بهسازی محیط زیست – تابع مقررات قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست و آیین‌نامه اجرایی آن می‌باشد .

‌ماده ۷ – به منظور بررسی و تعیین ظرفیت قابل تحمل محیط و نظارت عالی در زمینه
اجرای صحیح طرح‌های بهره برداری از منابع طبیعی تجدید شونده از جهت‌ تطبیق مطالعات
امکان سنجی و توان سنجی با مراحل اجرای طرح کمیته عالی نظارت با مسئولیت وزارت
جهاد سازندگی و با عضویت یکی از معاونان حفاظت‌محیط زیست، سازمان جنگلها و مراتع،
وزارت کشاورزی، وزارت فرهنگ و آموزش عالی، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی،
وزارت نیرو و شرکت‌سهامی شیلات ایران تشکیل می‌شود.

‌تبصره – حدود اختیارات و نحوه تشکیل کمیته عالی نظارت به تصویب شورای عالی حفاظت محیط زیست می‌رسد .

‌ماده ۸ – به منظور کاهش آلودگی ناشی از مصرف سوختها و استفاده بهینه از انرژی در
کشور باید در الگوی مصرف انرژی تجدید نظر گردد به همین جهت‌ استانداردهای مصرف
انرژی توسط وزارت نیرو، سازمان حفاظت محیط زیست، وزارت صنایع و سازمان برنامه و
بودجه و در صورت ضرورت با همکاری سایر‌دستگاههای ذی‌ربط تدوین و به تصویب شورای عالی حفاظت محیط زیست خواهد رسید.

‌ماده ۹ – به منظور ایجاد هماهنگی بین فعالیتهای دستگاههای دولتی و همچنین واحدهای
بزرگ صنعتی و تولیدی با ملاحظات زیست محیطی در جهت تحقق‌ اهداف توسعه پایدار،
دستگاهها و واحدهای مذکور موظفند با هماهنگی سازمان اداری و استخدامی کشور و از
محل پستهای موجود نسبت به ایجاد و استقرار‌یک واحد یا دفتر محیط زیست تحت نظر
مستقیم بالاترین مقام دستگاه دولتی و یا مدیر عامل واحدهای بزرگ اقدام نمایند.

‌ماده ۱۰ – به منظور کاهش آلودگی هوای شهرهای مذکور در بند(ب)‌ تبصره (۸۲)‌ قانون
برنامه پنج ساله دوم توسعه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، جمهوری‌ اسلامی ایران، در هر
یک از استانهای ذی‌ربط، کمیته‌ای به ریاست استاندار و با عضویت مدیران کل بهداشت،
درمان و آموزش پزشکی، صنایع، وزارت پست و‌تلگراف و تلفن، حفاظت محیط زیست، سازمان
جنگلها، صدا و سیما، معاون راهنمایی و رانندگی ناحیه نیروی انتظامی و شهردار هریک
از شهرهای مذکور‌تشکیل خواهد شد تا ضمن تدوین طرحها و روشهای کوتاه مدت و میان
مدت، راه کارهای مناسب و عملی در جهت کاهش مؤثر و سریع آلودگی هوای شهرهای‌ مورد
نظر را با توجه به قانون نحوه جلوگیری از آلودگی هوا و سایر قوانین و مقررات مربوط
تنظیم و از طریق دستگاههای ذی‌ربط به اجرا در آورند. مدیر کل‌ حفاظت محیط زیست
استان، دبیر کمیته و مسؤول تشکیل جلسات و تنظیم موارد قابل طرح در کمیته و پیگیری مصوبات کمیته است .

‌تبصره ۱ – در خصوص شهر تهران، کمیته مورد نظر به ریاست یکی از معاونان سازمان حفاظت محیط زیست ( به انتخاب رییس سازمان) و با عضویت‌ نمایندگان تام الاختیار ترجیحاً مدیران کل استانی وزارتخانه‌های بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، صنایع، کشور، نفت و پست و تلگراف و تلفن، سازمان‌ صدا و سیما، شهرداری تهران و معاونت راهنمایی و رانندگی و امور حمل و نقل نیروی انتظامی و سازمان جنگلها و مراتع و با دبیری مدیر کل حفاظت محیط‌زیست استان تهران تشکیل می‌شود.

‌تبصره ۲ – اداره کل حفاظت محیط زیست استانهای مورد نظر مکلفند راه کارهای عملی جهت رسیدن به استاندارهای سازمان بهداشت جهانی را تهیه و در‌ دستور جلسه قرار دهند.

‌حسن حبیبی
‌معاون اول رییس جمهور