شماره ۳۳۷۵۲ت۲۰۰۴۰ه – ۱۳۷۸/۹/۶
هیأت وزیران در جلسه مورخ ۱۳۷۸/۸/۵ بنا به پیشنهاد شماره ۱۱ /۶۳۱۶ مورخ ۵ /۵ /۱۳۷۷ وزارت راه و ترابری و به استناد ماده (۱۴) اصلاحی قانون رسیدگی به تخلفات و اخذ جرایم رانندگی – مصوب ۱۳۷۶- ، آیین‌نامه حمل بار و مسافر و مدت لغو پروانه فعالیت و تعطیلی موسسات حمل و نقل جاده ای را به شرح زیر تصویب نمود:
ماده ۱ – شرکتها و موسسات حمل و نقل جاده ای موظف اند علاوه بر رعایت شرایط وضوابط تاسیس و بهره برداری ، مصوب شورای عالی هماهنگی ترابری کشور، پس از دریافت پروانه فعالیت موارد ذیل را رعایت کنند:
الف – کلیه شرایط و ضوابط مربوط به تاسیسات و تجهیزات مورد نیاز و درصورت استقرار در پایانه ، تمدید بموقع قرارداد بهره برداری.
ب – اقدام لازم جهت تمدید پروانه فعالیت براساس ضوابط تاسیس و بهره برداری.
ج – رعایت محدوده جغرافیایی محل فعالیت براساس ضوابط تاسیس و بهره برداری .
ماده ۲ – شرکتها و موسسات حمل و نقل جاده ای بایستی دارای پروانه فعالیت مجاز و معتبر از سازمان حمل و نقل و پایانه های کشور باشند، در غیر این صورت نیروی انتظامی با اعلام سازمان مذکور از ادامه فعالیت آنها جلوگیری خواهد نمود.
ماده ۳ – شرکتها و موسسات حمل و نقل جاده ای باید رانندگان وسایط نقلیه مربوط را ملزم به داشتن مدارک زیر کنند و از تحویل مسافر و بار و صدور بارنامه و صورت وضعیت مسافری جهت وسایط نقلیه ای که رانندگان آن فاقد مدارک مزبور باشند، خودداری نمایند:
الف – گواهینامه بیمه اجباری شخص ثالث
ب – کارت شناسایی عکس دار راننده که از طرف سازمان حمل و نقل و پایانه های کشور تهیه و تنظیم می شود.
ج – کارت وابستگی وسیله نقلیه به یکی از موسسات و شرکتهای حمل و نقل بار و مسافر.
د – گواهینامه رانندگی متناسب
هـ – کارت صحت و سلامت جسمی و روحی از مراجع ذی‌ربط.
ماده ۴ – شرکتها و موسسات حمل و نقل جاده ای باید از دادن مسافر و تحویل بار و صدور بارنامه و صورت وضعیت مسافری جهت وسیله نقلیه ای که به وسایل ایمنی زیر مجهز نباشد، خودداری نمایند:
الف – جعبه کمکهای اولیه درمانی
ب – علایم ایمنی مورد نیاز از جمله مثلث شبرنگ
ج – کارت معاینه فنی
د – کپسول آتش نشانی
هـ – دستگاه سنجش سرعت و زمان ( تاخوگراف ) بدون نقص فنی
و – زنجیر چرخ در موارد لزوم
ز – لاستیکهای آجدار قابل قبول .
تبصره – به کارگیری وسایط نقلیه که کارت آنان با وضعیت فعلی وسیله نقلیه مغایرت دارد، ممنوع است.
ماده ۵ – شرکتها و موسسات حمل و نقل جاده ای باید فقط جهت وسایط نقلیه ای ، بارنامه یا صورت وضعیت مسافری صادر نمایند که از هر حیث سالم باشند و هیچگونه نقص فنی درسیستم ترمزها، سیستم فرمان ، سیستم اتصال در مورد تریلیها، سیستم روشنایی ، بوق ، برف پاک کن و وسایل گرمایشی و سرمایشی مناسب نداشته باشند.
تبصره ۱ – شرکتها و موسسات حمل و نقل موضوع این آیین‌نامه باید فردی را به عنوان مدیر یا مسوول فنی تعیین نمایند تا قبل از حرکت ، وسیله نقلیه را معاینه و قابلیت آن را برای سفر پیش بینی نماید.
تبصره ۲ – به کار گرفتن لاستیکهای بزرگتر از حد استاندارد کارخانه سازنده در اتوبوسهای مسافری که باعث افزایش سرعت وسیله نقلیه و عدم ثبت آن در دستگاه سرعت سنج می شود، ممنوع است.
ماده ۶ – هرگاه تصادف وسیله نقلیه عمومی حامل کالا یا مسافر در طول مسیر مبدا – مقصد، منجر به قتل یا جرحی شود که ناشی از تقصیر راننده وسیله نقلیه یا به کارگرفتن راننده فاقد صلاحیت یاعدم مهار مناسب محموله و یا وجود نقص فنی مستمر در وسیله نقلیه باشد، شرکت یا موسسه حمل و نقل صادرکننده بارنامه یا صورت وضعیت، مسوول و مشمول مقررات این آیین‌نامه می باشد.
ماده ۷ – رانندگی اتوبوس و مینی بوس بیش از هشت ساعت در یک شبانه روز برای هر راننده ممنوع است . شرکتها و موسسات حمل و نقل مسافر مکلفند برای مسافرتهایی که مستلزم بیش از هشت ساعت رانندگی با سرعت مجاز در یک شبانه روز است ، راننده کمکی پیش بینی نمایند.
ماده ۸ – حمل مواد محترقه و منفجره ، جنازه ، احشام ، مواد فاسد شدنی و اشیایی که مخل آسایش مسافران یا منافی نظافت و بهداشت عمومی می باشد، با وسایط نقلیه مسافربری ممنوع است . شرکتها و موسسات حمل و نقل مسافر باید در صدور صورت وضعیت مسافری جهت وسایل نقلیه مسافربری ، این نکات را رعایت نمایند و درصورت تخلف ، مشمول مقررات این آیین‌نامه می باشند.
ماده ۹ – شرکتها و موسسات حمل و نقل مسافربری مکلف به رعایت ضوابط وزارت راه و ترابری ، مربوط به حمل و نقل مسافر در مورد نرخهای مصوب ، نحوه صدور بلیط، سرویس دهی ، سوار و پیاده نمودن مسافر و چگونگی حرکت و توقف وسیله نقلیه می باشند و درصورت تخلف مشمول مقررات این آیین‌نامه خواهند بود.
ماده ۱۰ – اخذ هرگونه وجهی توسط شرکتها و موسسات حمل و نقل غیر از حق کمیسیون ( کارمزدی ) و کرایه حمل حسب مورد از بلیط و صورت وضعیت مسافری و بارنامه از رانندگان و مسافران و صاحبان کالا ممنوع است .
ماده ۱۱ – شرکتها و موسسات حمل و نقل کالا مکلفند شرایط عمومی حمل کالا و ضوابط حمل مواد خطرناک مصوب شورای عالی هماهنگی ترابری کشور و مقررات وزارت راه وترابری در مورد حمل بار در راههای کشور و نحوه جابجایی کالاهای خارج از ابعاد استاندارد حمل و نقل ( محمولا ت ویژه یا ترافیکی ) را دقیقاً رعایت نمایند و در صورت تخلف مشمول مقررات این آیین‌نامه می باشند.
ماده ۱۲ – رسیدگی به تخلفات شرکتها و موسسات حمل و نقل جاده ای در خصوص عدم رعایت مفاد و شرایط این آیین‌نامه برعهده کمیسیونی مرکب از ( ۳ ) نفر از افراد ذی صلاح به انتخاب رییس سازمان است.
ماده ۱۳ – [اصلاحی ۱۳۷۹/۳/۲۵]
در صورت وقوع تخلف و عدم رعایت مقررات، توسط کمیسیون موضوع ماده (۱۲)، بر اساس اسناد و مدارک مربوط و در صورت لزوم با دعوت از مدیر شرکت یا موسسه حمل و نقل ذی‌ربط و با توجه به اهمیت تخلف به ویژه تاثیر آن در وقوع سوانح و تصادفات رانندگی و ملاحظه عمد یا قصور و تکرار دفعات تخلف، شرکت یا موسسه حمل و نقل متخلف، براساس نوع تخلف، به تناسب پروانه فعالیت آن از یک ماه تا یک سال لغو می‌گردد.
تبصره ۱ – در صورت تکرار تخلف، پروانه فعالیت موسسه متخلف به صورت دائم لغو خواهد شد.
تبصره ۲ – پس از لغو پروانه فعالیت، نیروی انتظامی موظف است با اعلام سازمان مذکور نسبت به تعطیلی موسسه یا شرکت حمل و نقل متخلف در مدت لغو پروانه فعالیت و یا به صورت دائم (در صورت لغو دائم) اقدام نماید.
ماده ۱۴ – به منظور کشف تخلفات و تهیه گزارش لازم در مورد عدم رعایت مقررات این آیین‌نامه توسط شرکتها و موسسات حمل و نقل ، سازمان حمل و نقل و پایانه های کشور می‌تواند تحقیقات لازم را به عمل آورد و شرکتها و موسسات حمل و نقل مکلف به همکاری با سازمان مزبور می باشند.
حسن حبیبی – معاون اول رییس جمهور