آیین‌نامه اجرایی تبصره (۴) قانون مجازات اشتغال به حرفه کاریابی و مشاوره شغلی بدون داشتن پروانه کار‌ مصوب ۱۳۸۰ [۱۳۸۱]

تاریخ تصویب: ۱۳۸۱/۱۰/۰۱
تاریخ انتشار: ۱۳۸۱/۱۲/۲۴

[به موجب ماده ۳۰ آیین‌نامه اجرایی قانون مجازات اشتغال به حرفه کاریابی و مشاوره شغلی بدون داشتن پروانه کار، مصوب ۱۳۸۳/۵/۱۱ لغو شده است.]

شماره: ۲۳۹۸۴ت۲۶۶۳۰‌ه – ۱۳۸۱/۱۲/۱۱


هیأ‌ت و‌زیران در جلسه مورخ ۱۳۸۱/۱۰/۱ بنا به پیشنهاد شماره ۱۸۷۹۰ مورخ ۱۳ /۳ /۱۳۸۱ و‌زارت کار و امور اجتماعی و به استناد تبصره (۴) ماده و‌احده قانون مجازات اشتغال به حرفه کاریابی و مشاو‌ره شغلی بدو‌ن داشتن پرو‌انه کار‌ ـ‌ مصوب ۱۳۸۰ ‌ـ‌ آیین‌ نامه اجرایی قانون یاد شده را به شرح زیر تصویب نمود:

‌فصل اول – کلیات و تعاریف

ماده ۱ – ‌در این آیین‌نامه اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط بکار می‌روند:
‌الف – کاریابی:‌ موسسات و دفاتر مشاوره شغلی و حرفه‌ای برای کاریابی در داخل کشور و یا مجاز به اعزام نیروی‌ کار به خارج از کشور که توسط اشخاص حقیقی یا حقوقی تاسیس می‌شوند.
ب – وزارت: وزارت کار و امور اجتماعی.
پ – هیأت:‌ هیأت موضوع ماده (۷) این آیین‌نامه.
ت – اداره کل استان:‌ اداره کل کار و امور اجتماعی استان مربوط.


ماده ۲ – ‌کاریابی ها موظفند طبق قانون مجازات اشتغال به حرفه کاریابی و مشاوره شغلی بدون داشتن پروانه‌ کار مصوب ۱۳۸۰ و ضوابط و مقررات مندرج در این آیین‌نامه از وزارت مجوز فعالیت اخذ کنند.


‌ماده ۳ – کاریابی هایی که قبلاتشکیل شده اند موظفند ظرف سه ماه از تاریخ تصویب این آیین‌نامه خود را با‌ شرایط مندرج در آن انطباق دهند و در غیر این صورت از ادامه فعالیت آنان جلوگیری خواهد شد.


‌ماده ۴ – مجوز فعالیت کاریابی به نام شخص حقیقی که صلاحیت وی بر اساس ماده (۱۱) این آیین‌نامه به‌عنوان مدیر دفتر تأیید می‌شود، صادر می‌گردد.

‌تبصره ۱ – ‌مجوز فعالیت کاریابی که توسط اشخاص حقوقی تاسیس می‌شود در صورتی صادر می‌شود که‌فردی را به عنوان مدیر تمام وقت کاریابی معرفی و صلاحیت وی طبق ماده (۱۱) این آیین‌نامه به تأیید برسد.

‌تبصره ۲ – ‌مدیر کاریابی موظف به رعایت ضوابط این آیین‌نامه می‌باشد و مسئولیت دفترکاریابی و پاسخگویی‌به مراجع ذی صلاح با وی است.

‌تبصره ۳ – در صورت تغییر مدیر، موسسات حقوقی موظفند فرد واجد شرایط دیگری را معرفی تا مجوز بنام‌ وی صادر شود در غیر این صورت تا تعیین مدیر جدید دفتر کاریابی مجاز به فعالیت نخواهد بود.


‌ماده ۵ – ‌امتیاز کاریابی قابل انتقال به غیر نمی‌باشد.
‌در صورت عدم ادامه کار مدیر به هر علت تا تعیین مدیر جدید، کاریابی مجاز به ادامه فعالیت نیست.

‌تبصره – ‌کاریابی هایی که توسط اشخاص حقوقی تاسیس شده اند، می‌توانند فرد جدیدی را طی ۴۸ ساعت به‌اداره کل استان معرفی تا پس از تأیید صلاحیت وی مطابق ماده (۱۱) این آیین‌نامه، کاریابی به کار خود ادامه دهد.


‌ماده ۶ – ‌برای ارایه خدمات کاریابی به زنان جوینده کار، کاریابی ها موظفند حداقل یک نفر کارشناس زن‌ استخدام نمایند.
‌ماده ۷ – ‌هیأتی مرکب از افراد زیر به منظور انجام وظایفی که در این آیین‌نامه مقرر شده است، در وزارت تشکیل‌می‌شود:
‌الف – مدیر کل هدایت نیروی کار وزارت.
ب – مدیر کل دفتر توسعه اشتغال خارج از کشور وزارت.
– مدیر کل دفتر سیاستگذاری راهبردی اشتغال وزارت.
– مدیر کل دفتر اشتغال زنان وزارت (‌در مورد کاریابیهای داخلی) و مدیر کل دفتر روابط بین الملل وزارت (‌در‌مورد کاریابیهای خارج از کشور) – دو نفر نماینده به انتخاب شواریعالی کار (‌یک نفر نماینده کارفرما و یک نفر‌ نماینده کارگر) – نماینده سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور‌

تبصره ۱ – ‌احکام اعضا توسط وزیر کار و امور اجتماعی صادر می‌شود.

‌تبصره ۲ – جلسات مربوط به اعطای مجوزکاریابی داخلی با ریاست مدیر کل هدایت نیروی کار و جلسات‌ مربوط به اعطای مجوز کاریابی خارجی با ریاست مدیر کل توسعه اشتغال در خارج از کشور تشکیل می‌گردد.

‌تبصره ۳ – ‌جلسات با حضور دو سوم اعضا رسمی‌و رای اکثریت ملاک است.


‌ماده ۸ – ‌وظایف هیأت به قرار زیر است:
‌الف – نظارت بر حسن اجرای این آیین‌نامه.
ب – بررسی و تأیید صلاحیت اشخاص حقیقی و حقوقی متقاضی کاریابی واجد شرایط پس از ارایه توسط اداره‌کل استان.
پ – تعیین ضوابط مربوط به مکان، امکانات و تجهیزات مورد نیاز کاریابی ها در چهارچوب ضوابط و مقررات‌قانونی.
ت – نظارت بر درج آگهی کاریابی ها در جراید و رسانه های گروهی جهت جلوگیری از فعالیت کاریابی های غیر‌مجاز از طریق اداره کل استان.


‌ماده ۹ – ‌مجوز ایجاد کاریابی ها پس از انجام مراحل پیش بینی شده در این آیین‌نامه توسط اداره کل هدایت‌نیروی کار (‌کاریابی های داخلی) و اداره کل توسعه اشتغال در خارج از کشور (‌کاریابی های خارجی) صادر می‌گردد.


‌ماده ۱۰ – ‌در صورت مشاهده هر گونه تخلف و عدم رعایت ضوابط مندرج در این آیین‌نامه براساس گزارش‌ادره کل استان، بنا به تشخیص هیأت مجوز کاریابی متخلف لغو می‌گردد.

‌تبصره – ‌تصمیمات هیأت حسب مورد توسط اداره کل هدایت نیروی کار و اداره کل توسعه اشتغال در خارج از‌کشور به مراجع ذی‌ربط ابلاغ می‌شود.


‌فصل دوم:‌ ضوابط ایجاد کاریابی

‌ماده ۱۱- ‌اشخاص حقیقی متقاضی ایجاد دفاتر کاریابی باید دارای شرایط زیر باشند.
‌الف – تابعیت دولت جمهوری اسلامی ایران وتدین به یکی از ادیان رسمی‌ کشور.
ب – نداشتن سابقه کیفری موثر به تأیید مراجع ذی صلاح.
ت – دارا بودن کارت پایان خدمت یا معافیت دایم (‌برای آقایان) ث تاهل ج داشتن حداقل سن ۳۰ سال تمام.
چ – دارا بودن مدرک تحصیلی حداقل لیسانس، ترجیحا در یکی از رشته های علوم اقتصادی، مدیریت، حقوق، علوم تربیتی، روانشناسی، مشاوره و راهنمایی، جامعه شناسی و خدمات اجتماعی.

تبصره ۱ – ‌اشخاص حقوقی (‌شرکتها و موسسات غیر دولتی ) باید طبق قوانین و مقررات جمهوری‌ اسلامی ایران تشکیل شده باشند.

‌تبصره ۲ – ‌متقاضیان کاریابی خارجی دارای حداقل ۲ سال تجربه کاری در زمینه کاریابی داخلی در اولویت‌ هستند.

‌تبصره ۳ – ‌مدیران کاریابی خارجی باید آشنا به یکی از زبانهای خارجی، مدیریت بازاریابی بین المللی نیروی‌ کار و قوانین و مقررات مربوط به صدور روادید کار باشند.

‌تبصره ۴ – ‌تمامی‌بازنشستگان وزارت که متقاضی دریافت مجوز ایجاد کاریابی می‌باشند از الزام موضوع بند (چ) ماده (۱۱) این آیین‌نامه به شرط داشتن حداقل مدرک تحصیلی دیپلم، معاف می‌باشند، مشروط بر آنکه‌ حداقل (۲) سال در زمینه خدمات اشتغال و کاریابی سابقه کار داشته باشند.


‌ماده ۱۲ – ‌از مدیران کاریابی به تشخیص اداره کل استان مصاحبه به عمل می‌آید


‌ماده ۱۳- تقاضای ایجاد کاریابی ابتدا در اداره کل امور استان بررسی و پس از آن برای تأیید نهایی به هیأت‌ارجاع می‌شود.


‌ماده ۱۴ – ‌مدت اعتبار مجوز کاریابی حداکثر دو سال است.
‌تمدید مجوز منوط به ارزیابی عملکرد دفاتر کاریابی در یک دوره دو ساله و تأیید آن توسط هیأت است.


‌فصل سوم وظایف کاریابی ها

‌ماده ۱۵ – ‌وظایف کاریابی داخلی عبارت است از:
‌الف – شناخت بازار کار داخلی.
ب – ثبت نام از متقاضیان کار.
پ – کسب فرصتهای شغلی.
ت – مشاوره و راهنمایی شغلی جویندگان کار و کارفرمایان.
ث – معرفی جویندگان کار به مراکز آموزش فنی و حرفه ای و بکار گماری کارجویان در بخشهای مختلف‌اقتصادی اعم از مزدبگیری و غیر مزدبگیری.


‌ماده ۱۶ – ‌وظایف کاریابی مجاز اعزام نیروی کار به خارح عبارت است از:
‌الف – شناخت بازار کارخارجی.
ب – ثبت نام از متقاضیان کار جهت بکارگماری در بازار کار خارجی.
پ – مشاوره شغلی و حرفه ای جویندگان کار در خارج از کشور.
ت – معرفی جویندگان کار به مراکز آموزش فنی و حرفه ای و کسب فرصتهای شغلی مناسب به منظور اعزام‌ نیروی کار مازاد داخلی به خارج.


‌ماده ۱۷ – ‌کاریابی ها به هیچ وجه حق تامین نیروی انسانی مورد نیاز کارفرمایان را به صورت پیمانکاری ندارند.


‌ماده ۱۸ – ‌کاریابی ها باید مکان مشخصی را به عنوان دفتر کاربصورت ملکی یا اجاره‌ای تهیه نمایند.

‌تبصره ۱ – ‌هر گونه تغییر و تحول در مکان دفتر کاریابی با هماهنگی اداره کل استان خواهد بود.

‌تبصره ۲ – ‌کاریابی ها حق ایجاد شعبه و دفتر جداگانه تحت عنوان دفتر نمایندگی و غیره را ندارند.


‌ماده ۱۹ – ‌برای اعزام نیروی انسانی مازاد به خارج از کشور در صورتی که نیروهای کار اعزامی‌ آشنا به زبان آن‌ کشور نباشند، کاریابی ها می‌توانند زمینه های لازم را برای آموزش زبان افراد اعزامی‌ با هزینه متقاضیان فراهم‌ نمایند.


‌ماده ۲۰ – ‌کاریابی ها موظف به رعایت موارد زیر می‌باشند:
‌الف – تکمیل پرسشنامه های اطلاعاتی و آماری که توسط اداره کل هدایت نیروی کار و اداره کل توسعه اشتغال‌ در خارج از کشور تهیه و در اختیار اداره کل استان قرار داده شده است.
ب – اعلام آمار عملکرد سالانه خود تا آخر فروردین سال بعد به اداره کل استان
پ- راهنمایی و معرفی متقاضیان‌ کار فاقد مهارت به مراکز آموزش فنی و حرفه ای با توجه به نیاز بازار کار به منظور فراگرفتن مهارتهای مورد نیاز و اخذ‌ حق الزحمه از معرفی شدگان برابر تعرفه مصوب هیأت وزیران.
ت – معرفی جویندگان کار ثبت نام شده به اداره کل استان جهت استفاده از تسهیلات اعتباری در بخش غیر‌مزدبگیری اشتغال تا سقف ۲۵% تسهیلات مذکور، برای دریافت وام خود اشتغالی.

‌تبصره – ‌اداره کل استان موظف است موارد مربوط به بندهای «‌الف» و «ب» و سایر اطلاعات را ماهانه به مرکز‌ اطلاعات رایانه ای و ادارات کل هدایت نیروی کار و توسعه اشتغال وزارت ارسال نماید.


‌ماده ۲۱ – ‌تمامی‌کاریابی ها موظف به حفظ و نگهداری محرمانه اطلاعات پرسنلی و هویتی جویندگان کار‌ می‌باشند.


‌ماده ۲۲ – ‌حق الزحمه به کار گماری جویندگان کار برای قرارداد یک سال کار و بیشتر حداکثر معادل یکماه‌ حقوق متعارف خواهد بود و برای قرارداد کار با مدت کمتر، حق الزحمه به صورت تناسبی محاسبه خواهد شد.


‌ماده ۲۳ – ‌کاریابی ها حق دریافت هیچگونه وجهی از جویندگان کار نخواهند داشت و ملزم به رعایت تعرفه‌ موضوع ماده (۲۲) این آیین‌نامه خواهند بود.


‌ماده ۲۴ – ‌کاریابی ها می‌توانند به منظور تضمین وصول حق الزحمه خود، تضمین لازم را به استثنای چک به‌صورت سفته یا بر مبنای توافق با جوینده کار حداکثر معادل یک ماه حقوق در ازای یک سال قرارداد کار از کار جو اخذ‌ نمایند.


‌فصل چهارم: رسیدگی به تخلفات

‌ماده ۲۵ – ‌رسیدگی به موارد تخلف هر یک از کاریابی ها پس از بررسی توسط اداه کل استان و ارایه گزارش، در‌ هیأت انجام می‌شود.


‌ماده ۲۶ – ‌مدیران کل استان، مسئول اجرای صحیح این آیین‌نامه می‌باشند و نظارت مداوم بر کار کاریابی ها‌ خواهند داشت


‌ماده ۲۷ – موارد قابل رسیدگی موضوع ماده (۲۵) این آیین‌نامه به شرح زیر است:
‌الف – ارتکاب هر گونه عمل خلاف مقررات قانونی و شئونات شغلی توسط کاریابی ها.
ب – رسیدگی به شکایات جویندگان کار از کاریابی ها.
پ – عدم رعایت نوبت در معرفی جویندگان کار با تخصص و سوابق مشابه واحدهای پذیرنده نیروی کار (‌اعم از‌داخل یا خارج از کشور)
ت- عدم رعایت ضوابط و مقررات تدوین شده در این آیین‌نامه نظیر دریافت حق الزحمه‌بیش از میزان تعیین شده
ث- معرفی افراد به کارفرمایان بدون توجه به ضوابط اعلام شده از سوی آنان.
ج – عدم ارایه به موقع آمار و اطلاعات به اداره کل استان.
چ – عدم همکاری با کارشناسان اداره کل هدایت نیروی کار و بازرسان ادارات کل کار و امور اجتماعی در سراسر‌کشور.
ح – هر گونه سوء استفاده از مجوز ایجاد دفاتر کاریابی.


‌ماده ۲۸ – ‌عدول اشخاص حقیقی و حقوقی از ضوابط این آیین‌نامه و سایر ضوابط مربوط که توسط وزارت‌ اعلام می‌شود، تخلف محسوب و بر اساس رای هیأت موجب تذکر کتبی با درج در پیشینه خدمتی، تعلیق مجوز و‌ ابطال امتیاز (‌پروانه) کار خواهد شد و در صورت لزوم، موارد از طریق قوه قضاییه و مراجع ذی‌ربط تعقیب می‌گردد.

‌تبصره – ‌هیأت موظف است پس از لغو جواز کاریابی متخلف مراتب را به طور مشروح به کلیه استانها اعلام‌ نماید تا در سایر استانها از قبول درخواست مجدد آنان خودداری شود.
‌موضوع لغو پروانه کار از طریق اداره کل مربوط، از طریق جراید جهت آگاهی عمومی‌ اعلام می‌شود.


‌فصل پنجم: ضوابط انتخاب و معرفی کاریابی های نمونه

‌ماده ۲۹ – ‌کاریابی ها پس از بررسی عملکرد سالانه آنها به شرح زیر با توجه به امتیاز کسب شده مورد تشویق‌ قرار خواهند گرفت:
‌الف – بالاترین آمار مربوط به کارگمارده شدگان در داخل و یا خارج از کشور.
ب – تامین نیروی کار مورد نظر کارفرمایان (‌اعم از داخلی و خارجی) و رعایت اصل تطبیق عرضه و تقاضای‌نیروی کار به لحاظ انضباط، تخصص و مهارت و ..
پ – ارایه به موقع اطلاعات تقاضای نیروی کار (‌فرصتهای شغلی اخذ شده از کارفرمایان) به اداره کل استان.
ت – رعایت دقیق ضوابط و مقررات این آیین‌نامه جهت اعزام افراد به خارج از کشور و عدم بروز مشکلات از‌سوی افراد اعزامی.
ث – اعلام منظم گزارشهای ماهانه ثبت نام شدگان، معرفی شدگان، بکارگمارده شدگان به اداره کل استان..


‌ماده ۳۰ – ‌سالانه از محل اعتبارات قانون بودجه کل کشور به منظور کمک و تجهیز کاریابی ها بنا به تشخیص‌ وزارت که مطابق ضوابط این آیین‌نامه فعالیت نموده باشند کمکهای نقدی و غیر نقدی پرداخت می‌شود.

‌محمدرضا عارف – معاون اول رییس‌جمهور