شماره: 127702/ت59027ه – ۱۴۰۰/۱۰/۱۸
هیأت وزیران در جلسه ۱۴۰۰/۸/۱۰ به پیشنهاد شماره 287 – 2 /20 مورخ 26 /4 /1400 وزارت نفت و به استناد اصل یکصد و سی و هشتم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران تصویب کرد:
آییننامه اجرایی قانون حمایت از توسعه صنایع پایین دستی نفت خام و میعانات گازی با استفاده از سرمایه گذاری مردمی موضوع تصویب‌نامه شماره 138474/ت57038هـ مورخ 29 /10 /1398 به شرح زیر اصلاح می شود:
الف – ماده (1) به شرح زیر اصلاح می شود:
ماده ۱ – در این آییننامه اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار میروند:
1 – قانون: قانون حمایت از توسعه صنایع پایین دستی نفت خام و میعانات گازی با استفاده از سرمایه گذاری مردمی – مصوب 1398- و اصلاح بعدی آن – مصوب 1400-.
2 – طرح: طرح‌های ایجاد تأسیسات پتروشیمی با خوراک پروپان یا بوتان و همچنین تأسیسات پالایشگاهی و پتروپالایشـگاهی موضوع بند (الف) ماده (۱) قانون و طرح های تکمیل زنجیره ارزش موضوع بند (۵) این ماده.
3 – مجوز: مجوز موضوع بند (ب) ماده (۱) قانون.
4 – شرکت مجری طرح: شرکت موضوع بند (پ) ماده (۱) قانون و شرکت مجری طرح تکمیل زنجیره ارزش موضوع بند (۶) این ماده.
5 – طرح تکمیل زنجیره ارزش: طرح‌های ایجاد صنایع اولویت دار تکمیل زنجیره ارزش موضوع بند (ج) ماده (1) قانون.
6 – شرکت مجری طرح تکمیل زنجیره ارزش: شخصیت حقوقی و دارای مجوز اجرای طرح تکمیل زنجیره ارزش موضوع بند (چ) ماده (1) قانون.
7 – تنفس خوراک: اعطای خوراک موضوع بند (ت) ماده (۱) قانون.
8 – میزان سرمایه گذاری ارزش گذاری شده: برآورد میزان سرمایه گذاری هر طرح مطابق بند (ث) ماده (۱) قانون که به صورت ارزی و با تبدیل بخش ریالی به ارز بر مبنای نرخ روز مورد تأیید بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران در مجوز درج می شود.
9 – وزارت نفت: وزارت نفت، شرکت ملی نفت ایران، شرکت ملی گاز ایران، شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران و شرکت ملی صنایع پتروشیمی حسب مورد.
10 – بورس: سازمان بورس و اوراق بهادار و سایر بورس های تحت نظارت آن سازمان.
11 – صندوق: صندوق توسعه ملی.
12 – پتروپالایشگاه: واحدهای پالایشگاهی دارای زنجیره های پتروشیمیایی بر اساس خوراک های هیدروکربنی تولید شده در بخش پالایشگاهی.
13 – پالایشگاه های موجود: پالایشگاه های آبادان، اصفهان، تهران، تبریز، شازند اراک، کرمانشاه، بندرعباس، لاوان، شیراز و ستاره خلیج فارس.
14 – ساحل: نواری در خشکی تا فاصله (20) کیلومتری از دریا.
ب – در ماده (3)، عبارت “کتباً به پالایشگاه های موجود” به عبارت “کتباً به پالایشگاه/ پتروپالایشگاه/ پتروشیمی های موجود” اصلاح و متون زیر به عنوان تبصره های (2)، (3) و (4) به ماده مذکور الحاق و تبصره قبلی به عنوان تبصره (1) تلقی می شود:
تبصره ۲ – وزارت نفت مکلف است ظرف (۳۰) روز از تاریخ ابلاغ این تصویب‌نامه، نسبت به اعلام ساز و کار ارسال تقاضا، برای متقاضیان اجرای طرح‌های تکمیل زنجیره ارزش در تارنمای وزارت نفت و همچنین دعوت از شرکت های پتروشیمی که دارای مجوز تخصیص خوراک پروپان یا بوتان در سواحل هستند، اقدام نماید.
تبصره 3 – طرح های احداث پتروشیمی با خوراک پروپان یا بوتان صرفاً شامل طرح هایی خواهد بود که خوراک خود را به طور مستقیم از وزارت نفت یا با یک واسطه از آن وزارت دریافت می نمایند.
تبصره 4 – متقاضیان خوراک پروپان یا بوتان باید برداشت هم زمان پروپان و بوتان به نسبت مورد تأیید وزارت نفت را در طرح های خود پیش بینی نمایند.
پ – در ماده (5)، عبارت “پالایشگاه/ پتروپالایشگاه، حدود برآورد سرمایه گذاری برای هر بشکه نفت خام/ میعانات “به عبارت “پالایشگاه/ پتروپالایشگاه/ پتروشیمی، حدود برآورد سرمایه گذاری به ازای هر واحد خوراک” اصلاح می شود.
ت – در ماده (8)، عبارت “پالایشگاه/ پتروپالایشگاه” قبل از عبارت “موضوع قانون” الحاق می شود.
ث – بند (1) ماده (11) به شرح زیر اصلاح می شود:
1 – کمیت، کیفیت، مدت تعهد تأمین خوراک پالایشگاه/ پتروپالایشگاه برای (20) سال و برای طرح‌های پتروشیمی با خوراک پروپان یا بوتان برای (12) سال و نیز محل تحویل خوراک.
ج – متن زیر به عنوان بند (3) به ماده (12) الحاق می شود:
3 – مجوز پیش فروش تا سقف پنجاه درصد (۵۰ %) فرآورده ها معادل حداکثر پنجاه درصد (۵۰ %) میزان سرمایه گذاری ارزش گذاری شده به شرکت های خارجی در قبال تأمین مالی خارجی (فاینانس) یا تأمین تجهیزات با فناوری پیچیده به تشخیص وزارت نفت.
چ – در بند (1) ماده (13)، عبارت “یک سال” به عبارت “دو سال” اصلاح و عبارت “(در نوبت)” حذف و در بند (4) ماده مذکور، عبارت “برنامه زمان بندی” قبل از عبارت “مجوز صادر شده” الحاق می شود.
ح – در ماده (15)، عبارت “بیش از سقف دو میلیون بشکه در روز” به عبارت “برای طرح های پالایشگاه/ پتروپالایشگاه بیش از سقف دو میلیون بشکه در روز و برای طرح های احداث پتروشیمی با خوراک پروپان یا بوتان بیش از سقف هشت میلیون تن در سال” اصلاح و تبصره ماده مذکور به شرح زیر اصلاح می شود:
تبصره – در صورتی که مجموع ظرفیت درخواستی متقاضیان واجد شرایط احداث طرح های پالایشگاه/ پتروپالایشگاه از دو میلیون بشکه در روز یا احداث طرح های پتروشیمی با خوراک پروپان یا بوتان از هشت میلیون تن در سال بیشتر شود، علاوه بر اعمال اولویت های مذکور در این ماده، وزارت نفت همچنین مجاز است به منظور بهره مندی تعداد بیشتری از متقاضیان از تسهیلات مذکور در قانون، با رعایت بازدهی اقتصادی طرح‌ها، سقف ظرفیت خوراک نفت خام، میعانات گازی، پروپان یا بوتان مربوط به هر طرح را به نسبت میزان خوراک در دسترس محدود کند.
خ – در تبصره (1) ماده (17)، عبارت “و نیز سهامداران طرح‌های تکمیل زنجیره ارزش” قبل از عبارت “نخواهد شد” الحاق می شود.
د – در جزء (ب) بند (1) ماده (20)، عبارت “پالایشگاه/ پتروپالایشگاه” حذف می شود.
ذ – مواد (22)، (23)، (24)، (25)، (26) و (27) به شرح زیر اصلاح می شوند:
ماده 22 – شرکت مجری طرح باید حداقل پانزده درصد (15 %) از منابع لازم برای اجرای طرح را متناسب با پیشرفت فیزیکی طرح و مراحل تأمین مالی، از طریق آورده خود تأمین کند. ارایه مستندات مربوط به بورس جهت دریافت مجوز انتشار اوراق موضوع ماده (20) این آییننامه الزامی است.
ماده 23 – سهامداران شرکت مجری طرح موظفند حداکثر دو سال پس از دریافت مجوز، نسبت به واگذاری حداقل سی درصد (30 %) از سهام شرکت مجری طرح از طریق عرضه سهام یا از طریق صندوق سرمایه گذاری پروژه در چهارچوب قوانین مربوط یا انتشار اوراق بهادار قابل تبدیل به سهام اقدام کنند و تمام منابع حاصل از این واگذاری باید صرفاً در اجرای طرح مذکور هزینه شود. در غیر این صورت وزارت نفت مکلف است نسبت به ابطال مجوز خوراک آنها اقدام کند.
تبصره 1 – آن دسته از دارایی هایی که تأمین مالی آنها از طریق صندوق سرمایه گذاری پـروژه جهـت عرضه بـه عمـوم مردم صورت می گیرد، از پرداخت عوارض نقل و انتقال معاف هستند.
تبصره 2 – شرکت مجری طرح می تواند تنها یک مرتبه و در صورت موافقت سازمان بورس و اوراق بهادار نسبت به پذیره نویسی بدون حضور متعهد پذیره نویس اقدام کند. همچنین شرکت ها و نهادهای غیرمالی مورد تأیید این سازمان یا مشارکتی از آنها می توانند به عنوان متعهد پذیره نویسی ایفای نقش کنند.
تبصره 3 – در صورتی که پس از سه مرحله عرضه سهام به ترتیب مورد قبول بورس، بدون قصور یا تقصیر شرکت مجری طرح، خریدار برای سی درصد (30 %) سهام عرضه شده یافت نشود، شرکت ذی‌ربط مشمول ابطال مجوز خوراک نخواهد شد.
تبصره 4 – نقل و انتقال سهام و دارایی های شرکت ناشر به صندوق سرمایه گذاری پروژه و همچنین نقل و انتقال دارایی های صندوق سرمایه گذاری پروژه به شرکت ناشر پس از اتمام پروژه و انحلال صندوق سرمایه گذاری پروژه (تبدیل واحدهای صندوق به سهام، در زمان انحلال شرکت پروژه) به عنوان انتقال سهام و دارایی های موضوع تبصره های (1) و (2) ماده (143) قانون مالیات های مستقیم محسوب نمی شود.
تبصره 5 – شرکت مجری طرح برای تمامی اقدامات مربوط به انتشار و فروش سهام در تمامی تابلوهای بورس های اوراق بهادار و بازارهای خارج از بورس مشمول مقررات مالیاتی موضوع مواد (48)، (143) و (143) مکرر قانون مالیات های مستقیم در خصوص افزایش سرمایه های بعدی خواهد بود.
تبصره 6 – واگذاری موضوع این ماده، شامل طرح‌های بهینه سازی و ارتقای کمیت و کیفیت فرآورده های پالایشگاه های موجود نخواهد بود.
ماده 24 – دوره تنفس خوراک از زمان شروع تولید طرح با حداقل هشتاد درصد (80 %) ظرفیت تولید محصولات مذکور در مجوز طرح آغاز خواهد شد. در صورتی که شرکت مجری طرح، طرح را در گام (فاز) های مختلف با رعایت شروط این قانون در مورد هر گام طراحی کرده باشد، پس از تأیید وزارت نفت در مورد بهره برداری از هر گام (فاز) با هشتاد درصد (80 %) ظرفیت تولید محصولات آن گام (فاز) می تواند تنفس خوراک متناسب با همان گام (فاز) را دریافت کند. سایر شروط بند (ح) ماده (3) قانون نیز در این خصوص برقرار است.
ماده 25 – وزارت نفت به درخواست شرکت مجری طرح، پیش از آغاز بهره برداری از هر طرح/ گام(فاز) هر طرح، مراتب را جهت طی فرآیند لازم برای عقد قرارداد با شرکت مجری طرح، به صندوق و بانک عامل پذیرفته شده توسط صندوق اعلام میکند. بانک عامل در سقف مصوب هیأت امنای صندوق توسعه ملی به میزان سرمایه گذاری ارزش گذاری شده اعلامی وزارت نفت در مجوز هر طرح، در قبال ترهین طرح به بهره برداری رسیده، محصولات تولیدی آن و سایر وثایق به تشخیص بانک عامل، تسهیلات تنفس خوراک هر طرح/ هر گام (فاز) طرح را در اختیار شرکت مجری طرح قرار میدهد. پرداخت تسهیلات از سوی صندوق/ بانک عامل پس از اعلام وزارت نفت مبنی بر تحقق ماده (24) این آییننامه صورت می پذیرد. پرداخت تسهیلات تنفس خوراک، مطابق مقررات صندوق صورت می گیرد.
ماده 26 – پس از تصویب پرداخت تسهیلات تنفس خوراک هر طرح/ هر فاز طرح توسط صندوق و تعیین بانک عامل و عقد و نفوذ قرارداد با ذینفع، مراتب به وزارت نفت اعلام می شود. در دوره تنفس، وزارت نفت صورتحساب ارزش خوراک تحویلی به پالایشگاه/ پتروپالایشگاه/ پتروشیمی/ تأمین‌کننده خوراک موضوع ماده (35) این آیین نامه را به بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران اعلام می کند، طی (10) روز پس از دریافت صورتحساب وجه معادل سهم دولت و شرکت ملی نفت ایران از هر صورتحساب در دوره تنفس خوراک، ابتدا در صورت تکافوی سی و پنج درصد (35 %) از سهم دریافتی ماهانه صندوق توسعه ملی از صادرات نفت خام، میعانات گازی و گاز، توسط بانک مرکزی از حساب صندوق کسر و به حساب دولت و شرکت ملی نفت ایران (با اولویت پرداخت سهم شرکت ملی نفت ایران) واریز و در صورت عدم تکافو، بابت تسویه بدهی آنها به صندوق توسعه ملی استفاده می شود. هیچ یک از نهادها یا شرکت های دولتی و حاکمیتی حق ندارد شرکت مالک طرح را به پرداخت بخشی از هزینه خوراک در دوره تنفس خوراک ملزم و در ازای آن، طول دوره تنفس خوراک را طولانی تر کند. مقررات مربوط به تسویه حساب خوراک نفت خام و میعانات گازی در سایر قوانین، در مورد طرح‌های موضوع این قانون از پایان دوره تنفس خوراک قابل اجرا خواهد بود.
ماده 27- خوراک تحویلی به واحدهای موضوع قانون، از نظـر قواعـد مـالی در حکم صادرات نفت خام و میعانـات گـازی اسـت و تـنفس خـوراک بـرای اجرای این قانون از محل سهم سالانه صندوق توسعه ملی تا سقف سی و پنج درصد (35 %) سهم ماهانه آن صندوق و مطالبات ارزی صندوق توسعه ملی از دولت و شرکت ملی نفت ایران تأمین می شود. تسویه حساب این واحدها با صندوق توسعه ملی بابت بازپرداخت اقساط تنفس خوراک، علاوه بر سهم صندوق توسعه ملی از محل فروش خوراک به آنها در طی سنوات آتی خواهد بود. بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران وجوه دریافتی را به عنوان وصولی حاصل از صادرات نفت خام و میعانات گازی لحاظ و سهم ذینفعان را مطابق قانون پرداخت می کند.
تبصره – دستورالعمل حسابداری مواد (26) و (27) این آییننامه توسط وزارت نفت و با همکاری وزارت امور اقتصادی و دارایی، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، صندوق و سازمان برنامه و بودجه کشور تدوین می شود.
ر – در ماده (28)، عبارت “دوره تنفس از پالایشگاه/ پتروپالایشگاه” به عبارت “دوره تنفس از طرح‌های” و عبارت های “پالایشگاه/ پتروپالایشگاه” در ماده مذکور و تبصره آن به واژه “طرح” اصلاح می شوند.
ز – متن زیر به عنوان ماده (35) الحاق و شماره مواد بعدی به ترتیب اصلاح می شود:
ماده 35 – طرح‌های تکمیل زنجیره ارزش با رعایت مقررات مندرج در این قانون و پس از تأیید وزارت نفت در مورد میزان سرمایه گذاری انجام شده در آنها مشمول دریافت تنفس خوراک می شوند. شرکت مجری طرح تکمیل زنجیره ارزش، باید موضوع تنفس خوراک را با ارجاع به مجوز دریافتی از وزارت نفت در قرارداد تأمین خوراک با شرکت تأمین کننده آن لحاظ کند. قرارداد خوراک منعقده فی ما بین دو شرکت تا پایان دوره تنفس خوراک باید با تأیید وزارت نفت باشد .در این صورت شرکت های تابع وزارت نفت معادل مبلغ تنفس خوراک را از دریافت هزینه خوراک شرکت تأمین کننده کسر می کنند. شرکت مجری طرح تکمیل زنجیره ارزش موظف است پس از اتمام دوره تنفس خوراک نسبت به پرداخت اقساط مربوط به حساب صندوق توسعه ملی مطابق شرایط این قانون اقدام نماید.
ژ – مواد (36) و (40) که با توجه به اصلاح موضوع بند (ز) فوق به عنوان مواد (37) و (41) می باشند، به شرح زیر اصلاح می شوند:
ماده 37 – قیمت نفت خام/ میعانات گازی خوراک طرح‌های موضوع قانون، طبق بندهای (ت) و (ث) ماده (4) قانون و قیمت میانگین ماهانه پروپان و بوتان خوراک طرح های موضوع قانون بر اساس قیمت های صادراتی تحویل روی کشتی (فوب) خلیج فارس شرکت های تابع وزارت نفت تعیین و دریافت می شود.
ماده 41 – مجوزهایی که توسط وزارت نفت بر پایه این آییننامه صادر می شود، نباید موجب تضییع حقوق اشخاصی شود که تاکنون از این وزارتخانه مجوز تخصیص خوراک برای احداث پالایشگاه/ پتروپالایشگاه/ تأسیسات پتروشیمی با خوراک پروپان یا بوتان دریافت کرده اند.
معاون اول رئیس جمهور – محمد مخبر