فصل اول ـ تعاریف
ماده ۱ ـ نظر به تبصره ۲ ماده ۲ و تبصره ۱ ماده ۳ و ماده ۶ قانون شکار مصوب اسفندماه ۱۳۳۵ مقررات زیر بعنوان آئین نامه قانون شکار بتصویب میرسد.
ماده ۲ ـ منظور از مصوبات کانون شکار مصوباتی است که کانون شکار ایران طبق اختیارات ناشی از قانون و آئین نامه های شکار وضع مینماید.
ماده ۳ ـ منظور از مقررات شکار مجموعه قانون و آئین نامه های شکار و مصوبات کانون شکار ایران است.
ماده ۴ ـ منظور از مامورین مذکور در مقررات شکار افراد گارد شکاربانی و کلیه اشخاصی هستند که بموجب احکام صادره بنحوی از انحاء وابسته بکانون شکار ایران باشند و در مواقع لزوم میتوانند در اجرای وظائف مقرر از مامورین انتظامی استعانت نمایند.
ماده ۵ ـ حیوانات وحشی مشمول مقررات شکار حیوانات قابل شکار نامیده شده و بشرح زیر طبقه بندی میشوند:
الف ـ پستانداران قابل شکار.
ب ـ پرندگان قابل شکار.
پ ـ خزندگان قابل شکار.
ت ـ آبزیان قابل صید.
ماده ۶ ـ منظور از حیوانات حمایت شده حیوانات قابل شکاری است که در شرف تکثیر یا در معرض خطر نابودی نسل یا نافع و یا نادر بوده و طبق مصوبات کانون شکار حمایت شده اعلام میگردند.
ماده ۷ ـ منظور از جانوران زیانکار حیوانات قابل شکاری است که بعلت خسارات مالی و صدمات بدنی وارده از طرف آنها طبق مصوبات کانون شکار زیانکار اعلام میگردند.
ماده ۸ ـ شکار عبارت است از تیراندازی به پستانداران و پرندگان و خزندگان قابل شکار و یا کشتن و یا گرفتن یا تعقیب کردن آنها بهر کیفیت و وسیله و طریق.
ماده ۹ ـ صید عبارتست از کشتن یا گرفتن آبزیان قابل صید بهر کیفیت و وسیله و طریق و یا تیراندازی به آنها.
ماده ۱۰ ـ مناطق ممنوعه مذکور در مقررات شکار بشرح زیر طبقه بندی و تعریف میشود:
الف ـ پارک وحش
پارک وحش بمناطقی اطلاق میشود که کانون شکار بمنظور حفظ نسل و تکثیر حیوانات قابل شکار و نگاهداری وضع طبیعی آن بصورت تملک یا اجاره در اختیار میگیرد تعلیف احشام و قطع اشجار در پارک وحش ممنوع بوده و کانون شکار ایران می تواند برای شکار یا صید در این مناطق پروانه ویژه صادر نماید.
چنانچه مالک پارک وحش کانون شکار ایران باشد اراضی آن غیرقابل فروش است.
ب ـ منطقه حفاظت شده:
منطقه حفاظت شده بمناطقی اطلاق میشود که از لحاظ ضرورت حفظ نسل یک یا چند نوع حیوان قابل شکار بدون توجه بمالکیت منطقه ضمن مصوبات کانون شکار باین عنوان تعیین و مشخص میگردد.
تعلیف احشام و قطع اشجار در مراتع و جنگلهای اینگونه مناطق که متعلق بدولت است از لحاظ تعداد و نوع و غیره مشمول مقرراتی است که از طرف کانون شکار ایران با موافقت وزارت کشاورزی اعلام میشود. شکار و صید در این مناطق مستلزم تحصیل پروانه ویژه از کانون شکار ایران است.
پ ـ قرق اختصاصی:
قرق اختصاصی بمناطقی اطلاق میشود که بتقاضای مالکین آن و تائید مالکیت آنها از طرف وزارت کشاورزی ضمن مصوبات کانون شکار به این عنوان اعلام گردیده و مالک آن میتواند با رعایت مقررات شکار اقدام بشکار و صید در آن بنماید و در سایر موارد موکول بصدور اجاره مخصوص از طرف کانون شکار ایران است.
ماده ۱۱ـ کانون شکار ایران دارای تشکیلات زیر است:
الف- [اصلاحی ۱۳۴۳/۲/۹]
سازمان شکاربانی و نظارت بر صید و ادارات تابعه آن.
ب ـ شعب استان و شهرستان و بخش.
ماده ۱۲ ـ اعضای کانون شکار در اولین جلسه از بین خود هیئت رئیسه کانون شکار ایرانرا مرکب از یک نایب رئیس ـ یک دبیرکل ـ یک خزانه دار و یک منشی برای مدت چهار سال انتخاب مینماید که احکام آنان به امضای رئیس کانون شکار ایران صادر میگردد.
دعوت برای تشکیل جلسات کانون شکار ایران توسط رئیس یا نایب رئیس بعمل آمده و حضور رئیس یا نایب رئیس و چهار نفر از اعضاء برای رسمیت جلسه کافی است. تصمیمات کانون شکار ایران با اکثریت حاضرین در کلیه امور مربوطه قطعی و لازم الاجرا است.
ماده ۱۳ ـ سازمان شکاربانی و صید مسئول کلیه امور اداری و مالی و اجرائی کانون شکار ایران بوده و ریاست آن با دبیرکل کانون شکار ایران میباشد.
ماده ۱۴ ـ سازمان شکاربانی و صید دارای یک گارد شکاربانی متشکل از افسرشکاربان ـ سرشکاربان ـ شکاربان و کمک شکاربان با لباس متحدالشکل و اسلحه کمری یا تفنگ می باشد اجازه حمل سلاح و نوع آن با موافقت وزارت جنگ خواهد بود. مأمورین مذکور فقط در محل مأموریت حق حمل سلاح خواهند داشت .
ماده ۱۵ ـ سازمان شکاربانی و صید میتواند در موارد لزوم به منظور اجرای مقررات مربوطه از وجود اشخاص مطلع استفاده نموده و در مقابل حق الزحمه ای متناسب با خدمات آنها بپردازد.
ماده ۱۶ ـ کانون شکار ایران میتواند لدی الاقتضاء بتشکیل شعب در استان و شهرستان و بخش برای مشاوره و همکاری با سازمان شکاربانی و صید مبادرت نماید.
تبصره ۱ ـ شعب استان در مرکز استان در استانداری به ریاست افتخاری استاندار و شرکت فرمانده پادگان نظامی ـ فرمانده ژاندارمری ـ رئیس شهربانی ـ رئیس دادگستری و پنج نفر از مطلعین به امور شکار که از طرف کانون شکار ایران منصوب میگردند تشکیل میشود.
تبصره ۲ ـ شعب شهرستان در مرکز شهرستان در فرمانداری به ریاست افتخاری فرماندار و شرکت فرمانده پادگان نظامی ـ فرمانده ژاندارمری ـ رئیس شهربانی ـ رئیس دادگستری و سه نفر از مطلعین به امور شکار که از طرف کانون شکار ایران منصوب می گردند تشکیل میشود.
تبصره ۳ ـ شعب بخش بترتیب شعب شهرستان در مرکز بخش به ریاست افتخاری بخشدار تشکیل میگردد.
تبصره ۴ ـ شرکت اشخاص مذکور در تبصره های ۱ و ۲ و ۳ ماده ۱۶ افتخاری خواهد بود.
تبصره ۵ ـ مدت عضویت اعضای انتصابی شعب استان و شهرستان و بخش دو سال بوده و احکام آنان به امضای رئیس یا نایب رئیس کانون شکار ایران صادر میگردد.
تبصره ۶ ـ در هر یک از موارد فوق الذکر عدم وجود یکی از ادارات یا افراد نامبرده مانع تشکیل شعب با مشارکت سایرین نخواهد بود.
فصل سوم
مقررات شکار و وظایف کانون شکار ایران
ماده ۱۷- مقررات شکار و وظایف کانون شکار ایران به شرح زیر است:
الف ـ تعیین حیوانات قابل شکار.
ب ـ تعیین حیوانات حمایت شده و جانوران زیانکار.
پ ـ تعیین محدودیت ها و ممنوعیت های چهارگانه شکار و صید بشرح زیر:
1 ـ زمانی (فصول و ساعات).
2 ـ مکانی (پارک وحش ـ منطقه حفاظت شده ـ قرق اختصاصی).
3 ـ نوعی (حیوانات حمایت شده).
4 ـ طریقی (انواع اسلحه و مهمات و طرق و وسائل).
ت ـ تعیین بها و مدت اعتبار پروانه های مذکور در ماده ۲۵ این آئین نامه در حدود ماده ۴ قانون شکار.
ث ـ [اصلاحی ۱۳۴۳/۲/۹]
حفظ و حمایت حیوانات قابل شکار در مقابل خطرات احتمالی طبیعی و غیرطبیعی.
ج ـ تکثیر و پرورش حیوانات قابل شکار.
چ ـ منع یا ایجاد محدودیت برای واردات حیوانات قابل شکار زنده و خرید و فروش و عرضه و نگهداری و حمل حیوانات قابل شکار و اجزای آن در داخل و یا صدور آن بخارج از کشور با جلب موافقت قبلی وزارت اقتصاد و رعایت مقررات قانونی مربوطه.
ح ـ تأسیس موزه های حیوان شناسی و باغات وحش.
ماده ۱۸ ـ کانون شکار ایران میتواند به ایجاد پارکهای وحش در کشور اقدام نماید. تأسیس پارکهای وحش از لحاظ موقعیت و حدود منطقه به پیشنهاد کانون شکار از طریق وزارت کشور و تصویب هیئت وزیران عملی خواهد شد اگر اراضی آن متعلق بدولت باشد با رعایت مقررات مربوطه در اختیار کانون شکار قرار خواهد گرفت.
ماده ۱۹ ـ سازمان شکاربانی و صید در امور سدسازی ـ کانال سازی ـ تغییر و انحراف مسیر رودخانه ها ـ ساختمان پلها ـ قطع جنگل ـ اجاره مراتع دولتی ـ دفع آفات و سایر موارد مشابه چنانچه تشخیص دهد که طرح ها از لحاظ حفظ نسل حیوانات قابل شکار زیان آور است نظر خود را با ذکر جهات و دلائل موجه به مراجع مربوطه اعلام می دارد.
ماده ۲۰ ـ وزارت فرهنگ و کلیه دانشگاههای کشور در حدود امکان با کانون شکار ایران جهت تأسیس موزه های حیوان شناسی و تنظیم و اجرای برنامه آموزشی. حمایت حیوانات همکاری و معاضدت خواهند نمود.
ماده ۲۱ ـ کانون شکار ایران تذکر لازم را بمقامات صلاحیتدار در مورد ورود و خرید و فروش و استعمال هرگونه اسلحه و مهمات شکاری و اجزای آن و همچنین سایر وسایل شکار و صید را که جهت حفظ نسل حیوانات قابل شکار مضر تشخیص می دهد خواهد داد و مقامات مذکور با استفاده از مقررات قانونی نظر کانون شکار ایران را بایستی تأمین نمایند.
فصل چهارم ـ امور مالی
ماده ۲۲ ـ درآمدهای زیر بکانون شکار ایران برای تامین هزینه ها و احتیاحات مربوطه تعلق میگیرد:
الف ـ بهای پروانه های شکار و صید مذکور در ماده ۲۵ این آئین نامه .
ب ـ درآمد حاصله از موزه های حیوان شناسی و باغات وحش که توسط کانون شکار ایران تاسیس گردد.
پ ـ وجوه حاصله از جرایم و ضرر و زیان مذکور در فصل ششم این آئین نامه در صورت تعلق.
ت ـ کمک مالی سالیانه دولت که ضمن بودجه کل کشور منظور میگردد.
ماده ۲۳ ـ دولت اعتبار لازم را برای تاسیس موزه های حیوان شناسی و باغات و پارکهای وحش ضمن بودجه کل کشور تامین نموده در اختیار کانون شکار ایران قرار میدهد.
ماده ۲۴ ـ اداره امور مالی کانون شکار ایران زیر نظر خزانه دار بوده و تابع مقرراتی است که با توجه به استقلال مالی و شخصیت حقوقی مذکور در ماده ۴ به قانون شکار بتصویب کانون شکار ایران میرسد.
تبصره ـ کلیه اسناد و اوراق مالی و تعهدآور کانون شکار ایران بامضای مشترک رئیس سازمان شکاربانی و صید و خزانه دار کانون شکار ایران صادر میگردد.
هر یک از صاحبان امضاء در صورت غیبت میتوانند برای دوره ایکه از سه ماه تجاوز نکند حق امضاء بمعاون خود تفویض نماید.
فصل پنجم
پروانه های شکار و صید
ماده ۲۵ ـ مبادرت بهر نوع شکار و صید و پرورش و تکثیر و خرید و فروش و صادرات حیوانات قابل شکار و اجزای آن در تمام کشور و همچنین واردات حیوانات قابل شکار زنده مستلزم تحصیل پروانه از کانون شکار ایران است که بصورت پروانه های عادی و ویژه و انتفاعی صادر می گردد.
تبصره ۱ ـ پروانه های عادی شکار و صید برای مواردی است که مشمول محدودیت ها و ممنوعیت های چهارگانه مذکور در بند (پ) ماده (۱۷) این آئین نامه نباشد. پروانه های عادی برای شکار پستانداران و پرندگان و خزندگان قابل شکار و صید آبزیان قابل صید بطور تفکیک یا برای مجموع دو یا چند دسته از آنان صادر شده و مدت اعتبار آن منتهی بپایان سال شمسی صدور آن است.
تبصره ۲ ـ پروانه های ویژه شکار و صید برای مواردی است که مشمول محدودیت ها چهارگانه مذکور در بند (پ) ماده (۱۷) این آئین نامه بوده و مدت اعتبار آن حداکثر سه ماه از تاریخ صدور است.
تبصره ۳ ـ پروانه‌های انتفاعی برای شکار و صید که جنبه حرفه یا کسب و تجارت داشته و همنچنین برای پرورش و تکثیر و یا خرید و فروش و واردات و صادرات حیوانات قابل شکار و اجزای آن صادر شده و مدت اعتبار آن از تاریخ صدور حداکثر ۱۲ ماه است .
ماده ۲۶ ـ کانون شکار ایران میتواند پروانه های ویژه یا دستورات اداری بهر کیفیت جهت شکار و صید و خرید و فروش حیوانات قابل شکار بمنظور بررسی های علمی ـ بهره برداری و یا برای باغات وحش و موزه های حیوان شناسی صادر نماید.
فصل ششم ـ تخلفات و مجازاتها
ماده ۲۷ ـ کسانیکه برخلاف مقررات مذکور در ماده (۵) قانون شکار عمل نمایند به مجازات مقرر در ماده مذکور و تبصره (۱) آن خواهند رسید و در کلیه موارد کانون شکار ایران میتواند بعنوان مدعی و یا شاکی خصوصی ضرر و زیان وارده را از هر لحاظ و هر جهت مطالبه کند.
ماده ۲۸ ـ مأمورین مکلفند در مواجهه با متهمین وسائل شکار و صید و آلات و ادوات جرم را با گزارش امر تحویل مقامات قضائی نمایند و این وسائل تا خاتمه رسیدگی و صدور دادنامه قطعی و اجرای آن در دادگاه باقی میماند.
تبصره ـ منظور از وسائل شکار مذکور در تبصره (۱) ماده (۵) قانون شکار هر تعداد تفنگ ـ فشنگ ـ نورافکن ـ تور ـ قلاب و قرقره ماهی گیری است که متخلف همراه داشته باشد.
ماده ۲۹ ـ مأمورین مکلفند در مورد حیوانات حاصله از جرم و اجزای آن و همچنین پوستهای قیمتی بطریق زیر عمل نمایند:
الف ـ حیوانات زنده بدستور سازمان شکاربانی و صید در محل مناسب آزاد و یا بباغات وحش و موسسات مشابه واگذار میگردد.
ب ـ حیوانات کشته حلال گوشت با اخذ رسید تحویل بیمارستان های عمومی یا بنگاههای خیریه گردیده و در صورت فساد معدوم میشود.
پ ـ پوستهای قیمتی حیوانات کشته و همچنین پوستهای قیمتی بدون لاشه از قبیل پوست ببر و پلنگ و یوزپلنگ و سگ آبی و سمور و روباه و گربه وحشی و امثال آن را با پرونده تحویل مقامات قضائی نمایند.
تبصره ـ در هر یک از موارد مشروحه بالا باید مراتب صورتمجلس شده و نسخه ای از آن ضمیمه پرونده گردد.
ماده ۳۰ ـ نسبت بجزای نقدی و خسارات وارده از جرم طبق مقررات مربوطه عمل خواهد شد.
ماده ۳۱ ـ افراد گارد شکاربانی مذکور در ماده ۱۴ این آئین نامه در مورد تخلفات و جرایم مربوط بمقررات شکار در حدود وظایف مقرره عمل خواهند نمود.
ماده ۳۲ ـ وزارت جنگ بتقاضای کانون شکار ایران پروانه های حمل اسلحه کسانی را که برخلاف مقررات شکار عمل نمایند برای مدت سه سال لغو و اسلحه آنان را در خلال این مدت ضبط می نماید.
فصل هفتم ـ متفرقه
ماده ۳۳ ـ کشاورزان و گله داران میتوانند برای دفع جانوران زیانکار از تفنگهای سرپر که طول لوله آن از چهل سانتیمتر تجاوز ننماید بدون پروانه شکار استفاده نمایند ـ سازمان شکاربانی و صید موظف است تسهیلات لازم جهت کوتاه کردن تفنگهای سرپر را فراهم نماید.
ماده ۳۴ ـ وزارت جنگ یا سایر مقامات مسئول در صورتی مبادرت به صدور یا تجدید یا تمدید اعتبار پروانه های حمل اسلحه شکاری مینمایند که متقاضی طبق مقررات شکار دارای پروانه معتبر شکار باشد.
ماده ۳۵ ـ کلیه سازمان های کشوری و لشکری با کانون شکار ایران و شعب و ادارات تابعه به منظور حسن اجرای مقررات شکار معاضدت و همکاری خواهند نمود.
ماده ۳۶ ـ ادارات دولتی و سازمانهای وابسته به دولت می توانند به تقاضای کانون شکار ایران کارمندانیرا بعنوان مامور در اختیار کانون شکار بگذارند حقوق اینگونه مامورین از محل ثابت آنان پرداخت میشود.
ماده ۳۷ ـ بمنظور ایجاد هماهنگی در اجرای مقررات شکار و تلفیق فعالیت سازمانهای مختلف دولتی در اینمورد کمیته ای بنام کمیته هماهنگی حفظ و حمایت منابع طبیعی کشور متشکل از دبیرکل کانون شکار ایران ـ مدیرعامل شرکت سهامی شیلات ایران ـ رئیس سازمان جنگلبانی ایران رئیس – سازمان دامپروری کل کشور و مدیرکل مراتع بریاست وزیر کشاورزی تشکیل میگردد.
تبصره ـ جلسات کمیته هم آهنگی حفظ و حمایت منابع طبیعی کشور بدعوت دبیرکل کانون شکار ایران تشکیل شده و تصمیمات آن باتفاق آراء حاضرین در جلسه اتخاذ میگردد برای سازمان های نامبرده لازم الاجراء است.
ماده ۳۸ ـ مصوبات کانون شکار پس از درج در روزنامه رسمی کشور و یکی از جراید کثیرالانتشار پایتخت با رعایت ماده ۲ قانون مدنی لازم الاجرا است.
ماده ۳۹ ـ آئین نامه اجرائی قانون شکار موضوع تصویبنامه شماره ۳۷۴۰ مورخ ۱۳۳۸/۳/۳ که بطور آزمایش اجرا میشد لغو و این آئین نامه در هفت فصل و (۳۹) ماده (۱۳) تبصره در جلسه ۷ /۱۲ /۱۳۴۲ هیئت وزیران تصویب و جانشین آن گردیده بمورد اجرا گذارده میشود.
از طرف نخست وزیر ـ دکتر خوش بین