ماده ۱- اصطلاحات بکار رفته در این قانون در معانی مشروح ذیل است:
الف – صندوق بازنشستگی: به کلیه سازمانها و صندوقهای بیمه‌گر فعال در حوزه بیمه‌های اجتماعی دولتی و غیر دولتی اطلاق میشود.
ب – بیمه شده: شخصی است که در چهارچوب قوانین و مقررات مورد عمل هر یک از صندوقهای بازنشستگی مشترک صندوق محسوب میشود و با پرداخت حق بیمه امکان بهره مندی از حقوق و مزایای قانونی را دارد.
پ – سوابق بیمه‌ای: مدت زمانی که بیمه شده مشترک هر یک از صندوقهای بازنشستگی بوده و طبق مقررات صندوق مربوط حق بیمه پرداخت نموده است.
ت – مستمری استحقاقی: وجوهی است که برابر ضوابط مورد عمل هر صندوق بازنشستگی در صورت احراز شرایط بازنشستگی یا از کارافتادگی به بیمه شده و در صورت فوت وی به بازماندگان واجد شرایط متناسب با سنوات بیمه پردازی پرداخت میگردد.
ث – مستمری جمع: وجوهی است که مطابق ضوابط این قانون به بیمه شده یا بازماندگان واجد شرایط وی بر اساس تجمیع سوابق بیمه‌ای جهت برقراری مستمری به نسبت مدت زمان بیمه پردازی سنوات پرداخت حق بیمه در هر یک از صندوقهای بازنشستگی پرداخت میگردد.
ج ـ صندوق مبدأ: صندوق بازنشستگی است که بیمه‌شده سابقا به موجب قوانین و مقررات مربوط، مشترک آن صندوق بودهاست.
چ ـ صندوق مقصد: صندوق بازنشستگی است که بیمه شده در زمان ارائه درخواست، مشترک فعال آن محسوب شده و قصد دارد سوابق بیمه‌ای خود را از صندوق مبدأ به این صندوق منتقل نماید.
ماده ۲ـ از تاریخ لازم‌الاجرا شدن این قانون، نقل و انتقال سوابق بیمه یا کسور بازنشستگی در مورد اشخاصی که به علت انتقال، استعفا، بازخرید خدمت، اخراج، انفصال دائم و همچنین تغییرات ساختاری ناشی از ادغام، انحالل و واگذاریها، رابطه استخدامی آنان با کارفرمای متبوع، قطع و به تبع آن از عضویت و شمول صندوق بازنشستگی مربوط، خارج یا به سبب بیمه‌پردازی و یا تبدیل وضع استخدامی، مشترک صندوق بازنشستگی جدید شده یا بشوند، امکانپذیر میباشد.
تبصره ۱ـ نقل و انتقال سوابق حق بیمه یا کسور بازنشستگی پس از برقراری حقوق بازنشستگی، ازکارافتادگی و یا مستمری بازماندگان از صندوق پرداخت‌کننده مستمری به سایر صندوقها ممنوع است.
تبصره ۲ـ کلیه اشخاصی که کسور بازنشستگی یا حق بیمه خود را به هر علت، از صندوق بازنشستگی ذیربط دریافت نموده یا بنمایند، انتقال کسور بازنشستگی یا حق بیمه آنان ممنوع میباشد.
ماده ۳ـ حق بیمه یا کسور بازنشستگی مشمولین ماده )۲( که به هر یک از صندوقهای بیمه بازنشستگی پرداخت شده است، بر اساس تقاضای کتبی بیمه شده یا بازماندگان واجد شرایط وی پس از بروزرسانی از صندوق مبدأ به صندوق مقصد منتقل میشود. بیمه‌شده ذینفع یا سایر بازماندگان قانونی واجد شرایط وی تقاضای انتقال سابقه پرداخت حق بیمه یا کسور بازنشستگی را به صورت کتبی به صندوق مقصد ارائه نموده و صندوق مزبور پس از بررسی و انطباق تقاضا با ضوابط و مقررات ذیربط، انتقال وجوه حق بیمه یا کسور بازنشستگی را از صندوق مبدأ ظرف یک ماه تقاضا مینماید. صندوق مبدأ مکلف است حداکثر ظرف سه ماه از تاریخ تقاضای صندوق مقصد، وجوه قابل انتقال را به آن صندوق منتقل کند.
تبصره ۱ـ در مواردی که به سبب تبدیل وضعیت استخدامی گروهی یا تغییرات ساختاری ناشی از ادغام، انحلال و واگذاری به موجب اجرای قوانین، پس از تأیید وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی بازپرداخت به روز حق بیمه‌ها توسط صندوق مبدأ به صندوق مقصد باعث اختلال در پیش‌بینی منابع مالی صندوق مبدأ میگردد، ضمن انتقال سوابق بیمه شده، هزینه تحمیل شده به صندوق مبدأ با نظارت وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی تقسیط یا تهاتر خواهد شد.
تبصره ۲ـ در صورتی که صندوقهای مشمول این ماده طبق مقررات، عالوه بر پرداخت حقوق بازنشستگی، از کار افتادگی اعم از کلی و جزئی و فوت، مشترکان خود را در برابر بیماریها، کمک هزینه ازدواج، بارداری، حقوق ایام بیماری و غرامت نقص عضو، بیمه نموده باشند، هنگام انتقال حق بیمه یا کسور بازنشستگی به صندوق مقصد، سهم درمان به علاوه یک درصد (%۱) بابت مزایای یادشده از جمع وجه قابل انتقال، کسر میشود.
ماده ۴ـ صندوق مبدأ مکلف است وجوه حقبیمه یا کسور بازنشستگی سالهای قابل انتقال به صندوق مقصد را براساس آخرین نرخ سود اوراق مشارکت یک ساله اعلامی از سوی بانک مرکزی در زمان درخواست به صورت ساالنه و با نرخ سود ساده (غیرمرکب)، محاسبه و به‌روزرسانی و به صندوق مقصد، پرداخت کند. مابهالتفاوت مربوط به وجوه حق بیمه یا کسور بازنشستگی بر اساس آخرین حقوق و مزایای مبنای برداشت کسور بازنشستگی یا حق بیمه در صندوق مبدأ یا حقوق و مزایای مشمول کسر حق بیمه در زمان تقاضا نزد صندوق مقصد )هر کدام که بیشتر است( ضربدر تعداد ماههای سنوات قابل قبول در صندوق مقصد و بر اساس نرخ مورد عمل صندوقهای بازنشستگی (قبل از تصویب این قانون) توسط صندوق مقصد محاسبه میگردد که پس از کسر وجوه منتقله از سوی صندوق مبدأ از بیمه شده اخذ میشود.
تبصره ـ اعتبارات لازم برای اجرای این قانون از محل منابع داخلی و سود سرمایه‌گذاری صندوقها و سازمانهای بازنشستگی و افراد ذینفع تأمین میشود و ایثارگران تابع قوانین و مقررات خاص خود میباشند.
ماده ۵ ـ نقل و انتقال حق بیمه یا کسور بازنشستگی از صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر به سایر سازمانها و صندوقهای بازنشستگی و یا بالعکس، در چهارچوب ضوابط قانونی حاکم بر صندوق مقصد، امکانپذیر بوده و مابهالتفاوت وجوه حق بیمه یا کسور بازنشستگی این افراد مطابق ماده )۴( این قانون محاسبه و از متقاضی وصول میگردد.
ماده ۶ ـ آن دسته از مشمولان ماده )۲( این قانون که تمایل به نقل و انتقال سوابق بیمه مطابق مواد )۳( و )۴( این قانون ندارند و یا به صورت اختیاری یا اجباری و یا به هر دلیلی از شمول قوانین و مقررات صندوق مربوط خارج شده و مشترک صندوق دیگری محسوب میشوند، در چهارچوب شرایط مذکور در بندهای ذیل میتوانند درخواست برقراری »مستمری جمع« نمایند.
سوابق بیمه‌ای این افراد طبق قانون، تا زمان احراز شرایط برقراری مستمری )بازنشستگی، ازکارافتادگی و فوت(، کماکان در صندوق مبدأ محفوظ میماند:
الف ـ نحوه احراز شرایط برقراری مستمری با احتساب مجموع سوابق پرداخت حق بیمه نزد صندوق مبدأ، صرفًا تابع قوانین و مقررات مورد عمل آخرین صندوق )مقصد( میباشد. شرط برقراری مستمری جمع ارائه درخواست از سوی بیمه شده و حسب مورد کارفرمای ذیربط به آخرین صندوق مقصد میباشد .
ب ـ شناسایی بازماندگان واجد شرایط )افراد تبعی یا تحت پوشش بیمه‌شده اصلی(، برقراری و استمرار مستمری، میزان سهم و افزایش مستمری ساالنه آنان، مطابق مقررات هریک از صندوقهای بازنشستگی ذیربط میباشد .
پ ـ میزان افزایش مستمری ساالنه و شیوه برخورد با اشتغال به کار مجدد بازنشستگان و از کارافتادگان کلی تابع قوانین هریک از صندوقهای ذیربط میباشد.
ت ـ میزان مستمری ماهانه قابل پرداخت در هر یک از صندوقهای بازنشستگی به نسبت سنوات پرداخت حق بیمه و طبق ضوابط این قانون به روش زیر محاسبه میگردد:
«مستمری قابل پرداخت، برابر است با معدل نسبت حقوق یا دستمزد مشمول کسور هر سال به حداقل حقوق یا دستمزد همان سال طی دو سال آخر بیمه‌پردازی ضربدر حداقل حقوق یا دستمزد زمان بازنشستگی تقسیم بر سی، ضربدر سنوات بیمه‌پردازی».
ث ـ در برقراری مستمری جمع، صندوق مقصد مکلف است در صورت احراز شرایط مقرر، با احتساب مجموع ایام بیمه‌پردازی نزد هر یک از صندوقها، نسبت به برقراری مستمری استحقاقی متناسب با سنوات بیمه پردازی در آن صندوق اقدام نماید. سهم هریک از صندوقهای بازنشستگی به تناسب سوابق بیمه‌ای به طور مجزا و مطابق بند »ت« این ماده با صدور احکام مربوط، محاسبه و توسط صندوق ذیربط پرداخت میشود.
ج ـ صندوقهای بازنشستگی ذیربط مکلفند به بیمه‌شدگان از کارافتاده کلی و یا بازماندگان واجد شرایط بیمه‌شده متوفی که شرایط برقراری مستمری قانونی در آخرین صندوق بازنشستگی را احراز نمینمایند، متناسب با سنوات پرداخت حق بیمه، مستمری پرداخت کنند.
چ ـ بیمه شده یا بازماندگان واجد شرایط وی در استفاده از سایر خدمات، مزایا و انجام تعهدات مربوط که در این قانون تعیین تکلیف نشده است، تابع قوانین و مقررات آخرین صندوق بازنشستگی بیمه شده میباشند.
تبصره ۱ـ صندوقهای بازنشستگی و دستگاههای اجرائی ذیربط با رعایت مفاد این ماده مکلف به پذیرش تقاضای مستمری جمع از سوی بیمه‌شده و انجام اقدامات الزم در این رابطه میباشند.
تبصره ۲ـ سوابق بیمه‌ای افرادی که قبل از لازم‌الاجرا شدن این قانون و به موجب قوانین مربوط از یک صندوق بازنشستگی به صندوق بازنشستگی دیگری منتقل شده است و همچنین افرادی که در گذشته به دلیل استعفا، اخراج، ترک خدمت، انفصال یا محرومیت دائم از خدمات دولتی و یا عمومی، بازخرید خدمت و یا سایر موارد از خدمت خارج شده و کسورات بیمه‌ای متعلقه را از صندوق بازنشستگی ذیربط دریافت و تسویه کامل نموده‌اند، مشمول مقررات این ماده نمی‌باشند.
تبصره ۳ـ مشترکان سازمان تأمین اجتماعی نیروهای مسلح و صندوق بازنشستگی وزارت اطلاعات از شمول مقررات این ماده مستثنی هستند.
ماده ۷ـ وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی موظف است به منظور پرداخت کامل مستمری بیمه‌شدگان موضوع ماده )۶( این قانون، زیرساختهای اجرائی لازم را از طریق «پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان» فراهم نماید به نحوی که هریک از صندوقهای بیمه‌گر به تناسب مدت پرداخت حق بیمه، سهم مستمری خود را در وجه متقاضیان مشمول، پرداخت نماید.
تبصره ـ کلیه صندوقهای بازنشستگی به استثنای سازمان تأمین اجتماعی نیروهای مسلح و صندوق بازنشستگی وزارت اطلاعات، مکلفند اطلاعات مربوط به سوابق بیمه پردازی بیمه‌شدگان و مشمولین این قانون را در اختیار وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی قرار دهند. وزارت مزبور مکلف است زیرساخت لازم را برای اطلاع فرد ذینفع از سوابق خود، فراهم نماید.
ماده ۸ ـ آییننامه اجرائی این قانون توسط وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی تهیه میشود و ظرف سه ماه به تصویب هیأت وزیران میرسد.
ماده ۹ـ قانون نقل و انتقال حق بیمه یا بازنشستگی مصوب ۲۷/۳/۱۳۶۵ و ماده (۱) قانون نحوه تعدیل نیروی انسانی دستگاههای دولتی مصوب ۱۳۶۶/۱۰/۲۷ نسخ میگردد.
قانون فوق مشتمل بر نه ماده و نه تبصره که گزارش آن توسط کمیسیون اجتماعی به صحن علنی تقدیم شده بود، پس از تصویب در جلسه علنی روز دوشنبه مورخ یازدهم اردیبهشتماه یکهزار و چهارصد و دو مجلس، در تاریخ ۱۳/۲/۱۴۰۲ به تأیید شورای نگهبان رسید.
رئیس مجلس شورای اسلامی ـ محمدباقر قالیباف