جناب آقای حسین سمیعی (ادیب السلطنه)
صورت کلیه لغاتی که از آغاز تشکیل فرهنگستان ایران تا کنون اختیار شده و به عرض رسیده و اعلام گردیده است برای آگاهی خاطر محترم در پنج ورقه به ضمضمه این مراسله تقدیم میگردد.
[امضا]
وزارت معارف و اوقاف و صنایع مستظرفه
دارالانشای فرهنگستان ایران
لغات مربوط به بلدیه (شهرداری)
لغات سابق | لغات جدید |
بلدیه | شهرداری |
رئیس بلدیه | شهردار |
اتیکت، سرمونی، تشریفات | آئین |
دراالایتام | پرورشگاه یتیمان |
محله | کوی |
ناحیه | بخش |
باندرول | نوار چسب |
باج قپان | قپان داری |
مریضخانه بلدی | بیمارستان شهر |
سناتوریم | آسایشگاه |
زایشگاه | زایشگاه |
قابله | ماما |
عمله | کارگر |
فخار | کورهپز |
عوارض متفرقه | خورده باج |
ممیزی به معنی کنترل | وارسی |
دارالعجزه | نوانخانه |
پست امدادی | تیمارگاه |
دایره تنظیف و تسطیح | دایره رفتوروب |
روشنائی | روشنائی |
دایره میاه | میرابی |
اطفائیه | آتشنشانی |
معماری | ساختمان |
دارالرضاع | شیرخوارگاه |
دارالمساکین | مسکینخانه |
حق الشرب | آب بها |
تعاون بلدی | دستگیری |
معاون فنی | دستیار |
Infirmerie | پرستارخانه |
Hospice | خستهخانه |
دارالمجانین | تیمارستان |
لغات مربوط به اداره کل شهربانی
لغات سابق | لغات جدید |
اداره نظمیه | اداره شهربانی |
اداره پلیس | اداره سرکلانتری |
اداره تامینات | اداره آگاهی |
پلیس مخفی Insecteur de sûreté, Détective |
کارآگاه |
محبس | زندان |
مستحفظ زندان
Geoller |
زندان بان |
محبوس | زندانی |
مدیر محبس | مدیر زندان |
تذکره Passe-port |
گذرنامه |
پست ( محل ) | پاسگاه |
کشیک ( وظیفه ) | نگاهبانی |
کشیکچی | نگهبان |
کمیساریا | کلانتری |
کمیسر | کلانتر |
[؟] | گشتی |
هیئت قراول | پاسداران |
موعد قراولی – عمل قراول | پاس |
سجل | نام و نشان |
علامت مخصوص Signalement [؟] |
نشانی |
Anthropometrie | تن پیمائی |
داکتیلوسکپی | انگشتنگاری |
Empreinte digitale | مهر انگشت |
عوض کننده | پاس بخش |
تفتیش
Inspection |
وارسی – بازرسی |
مفتش
Inspecteur |
بازرس |
تفتیش کتبی، اقتراح، تحقیق
Enquete |
بازجوئی |
محقق
Enqueteur |
بازجو |
Controle | بازدید |
Controleur | بازبین |
لغات مربوط به نیروی دریایی
لغات سابق
|
لغات جدید
|
بحریه
|
نیروی دریائی
|
بحری- منسوب به دریا
|
دریائی
|
اهل دریا
|
دریائیان
|
ناویگاتور
|
دریانورد
|
راننده کشتی
|
ناوبر
|
ملاح (در کشتیهای عادی)
|
ملوان
|
عمله کشتی
|
جاشو
|
غواص – نجات دهنده
|
آب باز
|
کشتی بمعنی مطلق و اعم
|
کشتی
|
کشتی جنگی بمعنی اعم
|
ناو
|
کشتی کوچک جنگی
|
ناوچه
|
قائق پاروئی و یا موتوردار
|
کرجی
|
قائق بادی دریائی
|
کرو
|
کروازر د باتای
[احتمالا از معادل فرانسوی bateau de croisière]
|
نبردناو
|
کراوزر
|
رزم ناو
|
اکسپلوراتور
|
پی گرد
|
اکسپلوراسیون
|
پی گرد
|
کشتی زره پوش
|
زره دار
|
ضد تورپیور
|
ناوشکن
|
تورپیل
|
اژدر
|
تورپیل انداز
|
اژدرفکن
|
لانس تورپیل
|
اژدرانداز
|
کشتی کوچک دارای توپ
|
توپدار
|
تحت البحری
|
زیردریائی
|
تابین – در قوای بحری ملاح کشتی جنگی
|
ناوی
|
سرجوخه بحری
|
سرناوی
|
گروهبان دو
|
مهناوی دو
|
گروهبان یک
|
مهناوی یک
|
استوار دو
|
ناواستوار دو
|
استوار یک
|
ناواستوار یک
|
ستوان ۳ بحری
|
ناوبان سه
|
ستوان ۲ بحری
|
ناوبان دو
|
ستوان ۱ بحری
|
ناوبان یک
|
سروان بحری
|
ناو سروان
|
سرگرد بحری
|
ناخدا سه
|
سرهنگ دوم بحری
|
ناخدا دو
|
سرهنگ بحری
|
ناخدا یک
|
امیرالبحر سوم
|
دریادار
|
امیرالبحر دوم
|
دریابان
|
امیرالبحر یکم
|
دریاسالار
|
جهازات مجموع کشتیهای جنگی یک دولت (۲ الی ۳ اسکادر) مطابق ارتش
|
ناوگان
|
اسکادر (۲ الی ۳ دیویزیون) مطابق سپاه
|
بخش
|
دیویزیون (۲ الی ۳ اسکادریل) مطابق لشگر
|
ناوتیپ
|
اسکادریل- فلوئیل (۲ الی ۳ سکسیون) مطابق تیپ
|
ناوگروه
|
سکسیون (۲ کشتی) مطابق هنگ
|
دسته |
اسامی جغرافیایی آذربایجان
لغات سابق | لغات جدید |
آجی چای | تلخه رود |
جغتوچای | زرینهرود |
صائین قلعه | شاهیندژ |
قراچهداغ | اَرَسباران |
ساوجبلاغ مکری | مهاباد |
میانج | میانه |
قراچمن | سیاه چمن |
قزل اوزن | سفیدرود |
میدانچای | مهرانرود |
اسامی جغرافیایی خوزستان
لغات سابق | لغات جدید |
بنی طرف | دشت میشان |
مال امیر | ایذه |
عبادان | آبادان |
بساتین | بستان |
محمره | خرمشهر |
فلاحیه | شادگان |
خفاجیه | سوسنگرد |
حُویزه | هَویزه |