هیئت وزیران در جلسه ۱۴۰۴/۳/۱۸ به پیشنهاد شماره ۲۱۱۸۱۹/۱۰۰/۰۲ مورخ ۱۴۰۳/۱۲/۲۸ وزارت راه و شهرسازی (با همكاری وزارتخانه های كشور، نفت و نیرو، سازمان برنامه و بودجه کشور، سازمان نظام مهندسی ساختمان و شورای عالی استان ها) و به استناد بند (ب) ماده (۵۵) قانون برنامه پنج ساله هفتم پیشرفت جمهوری اسلامی ایران مصوب ۱۴۰۳، آیین نامه اجرایی بند مذکور را به شرح زیر تصویب کرد:
آیین نامه اجرایی بند (ب) ماده (۵۵) قانون برنامه پنج ساله هفتم پیشرفت جمهوری اسلامی ایران (موضوع تهیه و صدور شناسنامه فنی ـ ملكی ساختمان)
ماده۱ـ در این آیین نامه اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به كار می روند:
۱ـ قانون: قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان مصوب ۱۳۷۴.
۲ـ وزارت : وزارت راه و شهرسازی.
۳ـ سازمان: سازمان نظام مهندسی ساختمان.
۴ـ سازمان استان: سازمان نظام مهندسی ساختمان استان.
۵ ـ شخص ذی صلاح مسئول: شخص حقیقی یا حقوقی دارای پروانه اشتغال به کار و مهارت فنی (موضوع ماده (۴) قانون که مطابق مبحث (۲) مقررات ملی ساختمان تعیین صلاحیت می گردد و نسبت به تعهد قانونی، قراردادی یا قهری در نحوه عرضه خدمات فنی خود و آثار آن مسئول است.
۶ ـ شناسنامه: سندی الکترونیکی حاوی اطلاعات جامع فنی و ملکی ساختمان.
۷ـ ساختمان های جدیدالاحداث: ساختمان هایی که زمان صدور پروانه ساختمانی آنها، پس از تاریخ ابلاغ این آیین نامه است.
۸ ـ سامانه: سامانه ثبت الکترونیکی اطلاعات و فرایند تهیه و صدور شناسنامه.
۹ـ تعمیرات اساسی ساختمان: مجموعه اقدامات فنی و ساختاری با هدف ارتقای ایمنی، افزایش دوام، بهبود عملکرد یا انطباق ساختمان با استانداردهای فنی روز که شامل بهسازی لرزه ای، مقاوم سازی، بازسازی اجزای اصلی سازه و نوسازی تجهیزات و سامانه های تأسیسات بارز می باشد. این اقدامات موجب تغییرات اساسی در ساختمان شده و از تعمیرات جزیی متمایز است.
۱۰ـ تجهیزات و سامانه های تأسیسات بارز: تجهیزات یا سامانه ای که در گروه مصرف کننده بارز انرژی طبقه بندی می شود و بیش از ده درصد (۱۰%) کل انرژی مصرفی لحظه ای ساختمان را به خود اختصاص می دهد.
ماده ۲ـ دامنه کاربرد موضوع این آیین نامه تمام مستحدثات و ساختمان های جدیدالاحداث مشمول قانون است که پروانه ساختمان آنها توسط مراجع قانونی ذی ربط صادر می شود.
ماده ۳ـ شناسنامه توسط سازمان استان صادر می شود. این سند باید رعایت مقررات ملی ساختمان و ضوابط شهرسازی را به روشنی منعکس نماید. اطلاعات شناسنامه در سه بخش اصلی به شرح زیر طبقه بندی می شود به طوری که امکان رده بندی مستحدثات و ساختمان های جدیدالاحداث در دو بخش کیفیت ساخت و بهره وری انرژی فراهم شود:
۱ـ اطلاعات ثبتی و ملکی.
۲ـ اطلاعات اشخاص ذی صلاح مسئول درفرایند ساخت و ساز.
۳ـ اطلاعات فنی شامل نحوه نگهداری و بهره برداری، کیفیت مصالح و تضمین کیفیت ساختمان.
اطلاعات موضوع این ماده باید از زمان صدور پروانه ساختمان تا پایان کار توسط اشخاص ذی صلاح مسئول یا دستگاه های اجرایی مرتبط، تکمیل و در سامانه بارگذاری شود. صدور شناسنامه تنها پس از تأیید کامل و صحت اطلاعات توسط سازمان استان امکان پذیر است.
ماده ۴ـ فرایند تکمیل شناسنامه به صورت مرحله ای و مستمر، از شروع أخذ پروانه ساخت تا صدور پایان کار توسط شخص ذی صلاح مسئول در فرایند ساخت از طریق ثبت اطلاعات در بازبینه (چک لیست ها) و بخش های اختصاصی مربوط الزامی بوده و شهرداری ها مکلفند از صدور پایان کار برای ساختمان های فاقد شناسنامه خودداری نمایند.
هرگونه تغییر کاربری، توسعه یا تعمیرات اساسی در ساختمان با کسب مجوز از شهرداری ها و اعمال تغییرات فنی و ملکی در شناسنامه صورت می گیرد.
تبصره ـ کلیه دستگاه ها و عوامل مؤثر در فرایند ساخت و ساز در چهارچوب ضوابط و مقررات در تبادل ثبت اطلاعات و تأیید خود، مسئول خواهند بود.
ماده ۵ ـ تکالیف وزارت در فرایند تهیه و صدور شناسنامه به شرح زیر است:
۱ـ تدوین و ابلاغ چهارچوب، رئوس و مفاد شناسنامه، بر اساس مباحث مقررات ملی ساختمان ظرف سه ماه از تاریخ ابلاغ این آیین نامه با همکاری سازمان و دستگاه های مربوط.
۲ـ مدیریت، راهبری، استقرار مرکز داده در وزارت و نظارت بر سامانه و ایجاد دسترسی های لازم برای دستگاه های مرتبط با همکاری وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات.
۳ـ نظارت عالیه بر فرایندهای تهیه و صدور شناسنامه.
ماده ۶ ـ تکالیف شهرداری ها در فرایند تهیه و صدور شناسنامه به شرح زیر است:
۱ـ فراهم نمودن زمینه تبادل اطلاعات پس از صدور دستور نقشه به منظور ایجاد صفحه متقاضی شناسنامه در سامانه.
۲ـ ثبت کلیه اطلاعات و مستندات مربوط به بخش های تحت مسئولیت وفق مقررات ملی ساختمان از مرحله دستور نقشه و صدور پروانه ساختمان تا صدور پایان کار در سامانه.
۳ـ همکاری با سازمان استان در فرایند تهیه، صدور و اصلاح شناسنامه حسب درخواست.
ماده ۷ـ تکالیف سازمان استان در فرایند تهیه و صدور شناسنامه به شرح زیر است:
۱ـ تعریف و ایجاد صفحه اختصاصی شناسنامه در سامانه پس از صدور دستور نقشه برای هر موردی که وفق درخواست متقاضی و مقررات پروانه موضوع این آیین نامه صادر گردد.
۲ـ بررسی فرایند تکمیل شناسنامه و صدور یا رد آن (به همراه شرح ایرادها) حداکثر پانزده روز کاری پس از تکمیل شناسنامه توسط شخص ذی صلاح مسئول در فرایند ساخت.
تبصره ـ عدم اظهار نظر و یا اقدام سازمان استان مبنی بر تأیید، رد و یا درج ایرادهای فرایند تهیه و صدور شناسنامه، ظرف پانزده روز کاری از زمان بارگذاری آخرین اطلاعات و تأییدیه ها، به منزله تأیید مفاد شناسنامه بوده و شهرداری مربوط اقدام به صدور پایان کار ساختمان می کند.
۳ـ بررسی شکایات مالکین از عدم تکمیل احتمالی شناسنامه یا ورود اطلاعات اشتباه یا غیرواقع اشخاص ذی صلاح و اصلاح آن در صورت لزوم وفق نظر کارشناس موضوع ماده (۲۷) قانون.
۴ـ اصلاح رده بندی انرژی، آب و شناسنامه براساس اعلام شخص ذی صلاح در طول بهره برداری ساختمان براساس درخواست متقاضی به مراجع صدور پروانه.
۵ ـ صدور نسخه الکترونیک شناسنامه و ارسال آن از بستر سامانه به مراجع صدور پروانه.
ماده ۸ ـ تکالیف سازمان در فرایند تهیه و صدور شناسنامه به شرح زیر است:
۱ـ راه اندازی سامانه زیر نظر وزارت ظرف حداکثر شش ماه از تاریخ ابلاغ این آیین نامه.
۲ـ تهیه بازبینه ها (چک لیست ها) و تنظیم وحدت رویه های اجرایی در چهارچوب ضوابط و مقررات و ابلاغ آن ها.
۳ـ نظارت و تأیید نحوه اجرای فرایند تهیه و صدور شناسنامه در سازمان استان ها.
ماده ۹ـ سازمان ملی استاندارد ایران مکلف است در فرایند تهیه و صدور شناسنامه نسبت به تبادل برخط بانک اطلاعات مربوط به استاندارد مصالح و تجهیزات ساختمانی به خصوص مصالح دارای استاندارد اجباری در سامانه اقدام نماید.
ماده ۱۰ـ بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران مکلف است در فرایند تهیه و صدور شناسنامه نسبت به ملزم کردن شرکت های بیمه گر مرتبط با صنعت ساختمان به بارگذاری اطلاعات موجود بیمه تضمین کیفیت ساختمان و بیمه مسئولیت حرفه ای اشخاص ذی صلاح در سامانه اقدام نماید.
ماده ۱۱ـ کیفیت، صنعتی سازی و بهره وری انرژی، مدیریت مصرف بهینه آب و برق ساختمان بر مبنای شاخص هایی که در مباحث مقررات ملی ساختمان آمده است، رده بندی می شود.
ماده ۱۲ـ تعرفه خدمات تهیه و صدور شناسنامه براساس تبصره (۲) ماده (۳۱) آیین نامه اجرایی ماده (۳۳) قانون، موضوع تصویب نامه شماره ۴۶۰۵ /ت۲۸۵۴۹هـ مورخ ۱۳۸۳/۴/۲۲ مورخ ۴/۲۲ /۱۳۸۳ با رعایت تخفیفات قانونی قبلی می باشد.
ماده ۱۳ـ تبادل اطلاعات موضوع این آیین نامه با رعایت قانون مدیریت داده ها و اطلاعات ملی مصوب ۱۴۰۱ و مطابق مصوبات کارگروه تعامل پذیری دولت الکترونیکی موضوع ماده (۳) قانون یادشده انجام می شود.
ماده ۱۴ـ مسئولیت نظارت بر اجرای این آیین نامه بر عهده وزارت است.
ماده ۱۵ـ در صورت تعارض این آیین نامه با آیین نامه اجرایی ماده (۳۳) قانون، موضوع تصویب‌نامه شماره ۴۶۰۵/ت۲۸۵۴۹هـ مورخ ۱۳۸۳/۴/۲۲ مورخ ۱۳۸۳/۴/۲۲ با اصلاح بعدی، مفاد این آیین نامه معتبر و لازم الاجراء می باشد.
ماده ۱۶ـ این آیین نامه از تاریخ راه اندازی سامانه، موضوع بند (۱) ماده (۸) لازم الاجراء است.
معاون اول رئیس جمهور ـ محمدرضا عارف