ﺷﻤﺎره ٢۶٩٨٧/ت۶٢٣٣۶ھـ – ١۴۰٣/۲/۱۹
هیئت وزیران در جلسه ١۴۰٣/۲/۱۲ به استناد اصل یکصد و سی و هشتم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و در اجرای ابلاغیه مورخ 1402/8/16 مقام معظم رهبری در خصوص سیاست های کلی توسعه دریامحور، برنامه جامع تحقق سیاست های مذکور را به شرح زیر تصویب کرد:
ماده 1 – در این برنامه، اصطلاحات زیر در معانی مشروط مربوط به کار می روند:
1 – اراضی مستحدث: زمین هایی که در نتیجه پایین رفتن سطح آب یا هر نوع جریان آب در کرانه های دریا و دریاچه ها و جزایر یا درنتیجه پایین رفتن آب یا خشک شدن تالاب ها ظاهر و یا ایجاد می شود. عرض اراضی مستحدث دریای خزر خط ترازی به ارتفاع (150) سانتیمتر از سطح آب در آخرین نقطه پیشرفت آب دریا در سال 1342 است و در نقاطی که این خط به جاده سراسری عمومی ساحلی فعلی برخورد می کند، حد اراضی مستحدث جاده مزبور است. عرض اراضی مستحدث خلیج فارس و دریای عمان دو کیلومتر از آخرین حد پیشرفت آب دریا از بالاترین نقطه مد خواهد بود.
2 – اراضی ساحلی: پهنه ای با عرض مشخص از زمین های مجاور دریا و دریاچه ها یا خلیج که حداقل از یک سو به کنار دریا یا دریاچه یا خلیج متصل باشد. عرض اراضی ساحلی دریای خزر، خلیج فارس و دریای عمان مشابه عرض اراضی مستحدث خواهد بود.
3 – حریم: قسمتی از اراضی ساحلی یا مستحدث که یک طرف آن متصل به آب دریا یا دریاچه یا خلیج یا تالاب باشد. عرض حریم دریای خزر (60) متر از آخرین نقطه پیشرفتگی آب در سال 1342 و عرض حریم خلیج فارس و دریای عمان (60) متر از آخرین نقطه مد است.
4 – اقتصاد دریا: کلیه فعالیت های اقتصادی که تمام یا بخشی از ورودی های خود را از دریا به دست می آورد.
5 – اقتصاد ساحلی: تمام فعالیت های اقتصادی در منطقه ساحلی.
6 – خط ساحلی: حد پست ترین جزر آب در امتداد ساحل.
7 – مناطق ساحلی: مناطق ساحلی در جنوب کشور، شامل نقاطی که یکی از شرایط زیر را دارا باشد:
الف – شهرستان هایی که دارای خط ساحلی هم مرز با دریا هستند.
ب – شهرستان هایی که بیش از پنجاه درصد (50 %) جمعیت آن در شعاع (60) کیلومتری خط ساحلی قرار داشته باشد.
پ – شهرستان هایی که بیش از پنجاه درصد (50 %) مساحت آنها در شعاع (60) کیلومتری از خط ساحلی باشد.
ت – مناطق ساحلی در شمال کشور شامل بخش هایی (بر اساس تقسیمات کشوری) است که دارای خط ساحلی هم مرز با دریا باشند.
تبصره – تغییر در تقسیمات کشوری پس از تصویب این تصویب نامه، موجب ایجاد تغییر در محدوده مذکور نخواهد شد.
8 – دستگاه های اجرایی مشمول: کلیه دستگاه های موضوع ماده (5) قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب 1386 ازجمله شرکت هایی که شمول قوانین و مقررات عمومی بر آنها مستلزم ذکر یا تصریح نام است نظیر شرکت ملی نفت ایران، سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، بانک ها و بیمه های دولتی، سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی، شرکت ملی صنایع پتروشیمی، سازمان بنادر و دریانوردی، سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران و سایر شرکت های تابعه آنها.
تبصره – سازمان ها و نهادهایی که مطابق با قانون اساسی زیر نظر مقام معظم رهبری مدظله العالی اداره می شوند با کسب اجازه از ایشان، تابع این تصویب نامه می باشند.
9 – شوراهای عالی: شامل شورای عالی صنایع دریایی (موضوع ماده 9 قانون توسعه و حمایت از صنایع دریایی مصوب 1387)، شورای عالی مناطق آزاد تجاری – صنعتی و ویژه اقتصادی (موضوع تصویبنامه شماره 160651/ت59959 هـ مورخ 1401/9/2)، شورای عالی معماری و شهرسازی ایران (موضوع ماده (1) قانون تأسیس شورای عالی شهرسازی و معماری ایران مصوب 1351)، شورای عالی آمایش سرزمین (موضوع ماده (32) قانون احکام دائمی برنامه های توسعه کشور مصوب 1395)، شورای برنامه ریزی و توسعه استان ها (موضوع ماده (31) قانون احکام دائمی برنامه های توسعه کشور مصوب 1395)، شورای عالی نقشه برداری کشور (موضوع تبصره (۵) ماده واحده اصلاحیه لایحه قانونی اصلاح لایحه قانونی انتزاع سازمان نقشه برداری کشور از وزارت دفاع ملی و الحاق آن به سازمان برنامه و بودجه مصوب ۱۳۵۹)، شورای توسعه سواحل مکران (موضوع ماده (68) قانون احکام دائمی برنامه های توسعه کشور مصوب 1395).
ماده 2 – وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح با هماهنگی ستاد کل نیروهای مسلح و با همکاری دستگاه های ذی ربط موظف است نسبت به تعیین حریم دفاعی و منطقه بندی جغرافیایی جهت فعالیت های نظامی و امنیتی به منظور رفع تداخلات موجود و توسعه فعالیت های اقتصادی در مناطق ساحلی اقدام و گزارش خود را هر سه ماه یکبار به کمیسیون ذیربط هیئت دولت ارائه نماید.
ماده 3 – وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح با همکاری وزارت امور خارجه موظف است اقدامات لازم در خصوص تقویت و توسعه همکاری های بین المللی دو و چندجانبه دفاعی به ویژه با کشورهای حوزه خلیج فارس، شمال آفریقا و غرب آسیا را به عمل آورد.
ماده 4 – سازمان برنامه و بودجه و بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران با همکاری دستگاه های اجرایی و بخش خصوصی ذی ربط موظفند به منظور محاسبه سهم فعالیت های اقتصادی مرتبط با دریا از تولید ناخالص داخلی مبتنی بر اهداف برنامه هفتم پیشرفت، نسبت به ایجاد حسابداری اقماری بخش دریا اقدام نمایند.
تبصره – سازمان برنامه و بودجه کشور (مرکز آمار ایران) موظف است با همکاری دستگاه های ذی ربط، به منظور یکسان سازی مفاهیم و تدقیق تعریف اقتصاد دریا پایه نسبت به شماره (کد) گذاری فعالیت های مرتبط با آن، ظرف شش ماه از تاریخ لازم الاجراشدن این سند اقدام نماید.
ماده 5 – در راستای نگهداشت و جذب جمعیت در قلمروهای مستعد جنوب کشور (با تأکید بر منطقه ساحلی مکران و جزایر) متناسب با اهداف تعیین شده در برنامه هفتم پیشرفت و همچنین تسریع و بسط توسعه این نواحی:
1 – [اصلاحی ۱۴۰۳/۵/۲۱]
به منظور تأمین منابع مالی برنامه‌های تأمین مسکن مناسب با استفاده از زیرساختهای موجود در شهرهای مناطق ساحلی و با تأکید بر ساماندهی حاشیه‌نشینی، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران مکلف است با همکاری وزارت راه و شهرسازی، پرداخت تسهیلات با نرخ کمتر از نرخ تسهیلات مصوب برنامه اقدام ملی مسکن را از محل اعتبارات مصوب مربوط از مراجع ذیربط پیگیری نماید.
2 – به منظور جلوگیری از حاشیه نشینی در اطراف کرانه های ساحلی، وزارت امور اقتصادی و دارایی و سازمان های مناطق آزاد تجاری – صنعتی موظفند پنجاه درصد (50 %) از یک درصد (1 %) منابع حاصل از وصول عوارض ورود و صدور کالاها و خدمات این مناطق را از طریق نهادهای حمایتی به محرومان و نیازمندان بومی این مناطق اختصاص دهند.
ماده 6 – وزارت راه و شهرسازی موظف است با همکاری سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان های ساحلی نسبت به تدوین، به روزرسانی و تدقیق طرح مدیریت مناطق یکپارچه ساحلی (آی.سی.زِد.اِم) اقدام نماید و مطابق آیین نامه اجرایی بند (الف) ماده (32) قانون احکام دائمی برنامه های توسعه کشور، جهت بررسی و تصویب آن به شورای عالی آمایش سرزمین ارائه نماید.
ماده 7 – در راستای تحقق توسعه متعادل، متوازن و پایدار سرزمین و تنوع بخشی به اقتصاد کشور متناسب با مزیت ها، قابلیت های دریاپایه، سازمان برنامه و بودجه کشور با مشارکت وزارت صنعت، معدن و تجارت، وزارت نیرو و سازمان حفاظت محیط زیست، مکلف است مطابق با جهت گیری های اسناد آمایش سرزمین، ضوابط و ساز و کارهای الزام آور و تضمین دار و جدول زمان بندی انتقال تأسیسات صنایع آب بر به قلمروهای ساحلی جنوب کشور را برای یک دوره زمانی (10) ساله تعیین و برای تصویب به هیئت وزیران ارائه نماید.
تبصره 1 – فهرست صنایع آب بر نیازمند انتقال از مکان موجود به قلمروهای ساحلی کشور، توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت با همکاری وزارت نیرو و سازمان حفاظت محیط زیست، ظرف سه ماه بعد از تاریخ ابلاغ این سند، تدوین و به تصویب شورای عالی آمایش سرزمین می رسد.
تبصره 2 – صنایع آب بری که با تغییر و ارتقای فناوری، ضوابط مورد نظر وزارت نیرو در کاهش مصرف آب را رعایت می نمایند، از قاعده انتقال مستثنا می باشند.
تبصره 3 – واحدهای صنعتی نظیر ساخت فلزات اساسی صنایع پایین دستی نفت و گاز، محصولات شیمیایی و پتروپالایشگاه ها که اولویت استقرار در سواحل جنوبی کشور را دارند در صورت استقرار واحدهای صنعتی جدید در غیر از این مناطق، موظفند ما به التفاوت قیمت آب، برق، نفت، گاز و سایر حامل های انرژی را به قیمت صادراتی پرداخت نمایند. کلیه معافیت ها، مشوق ها، تسهیلات و تخفیفات معطوف به مناطق کمتر توسعه یافته، مناطق آزاد تجاری – صنعتی و ویژه اقتصادی، پارک های علم و فناوری و شهرک های فناوری، شهرک های صنعتی، حوزه دانش بنیان و سایر مواردی که تعیین میزان و شرایط آنها در اختیار دولت است، لغو می گردد. مرجع تصمیم گیری در خصوص اولویت استقرار واحدهای صنعتی، دبیرخانه شورای عالی آمایش سرزمین می باشد.
ماده 8 – در راستای اهداف تعیین شده در خصوص خدمات سوخت رسانی به کشتی ها (بانکرینگ) در برنامه هفتم پیشرفت، وزارت نفت با همکاری وزارت راه و شهرسازی مکلف است پیش نویس آیین نامه اجرایی سوخت شناورها را بر اساس مقررات سازمان بین المللی دریانوردی (آی.اِم.اُ) با محوریت موضوعات زیر تهیه و برای تصویب به هیئت وزیران ارائه کند:
1 – تأمین پایدار سوخت مورد نیاز متقاضیان خدمات سوخت رسانی به کشتی ها (بانکرینگ) در فضای شفاف و عادلانه با استفاده از ابزارهای بورس انرژی.
2 – تهیه نقشه جامع واگذاری فرصت های سرمایه گذاری بخش خصوصی به منظور تکمیل و توسعه زیرساخت های مورد نیاز نظیر اسکله، مخازن، تأمین سوخت دریایی با کیفیت با تأکید بر بنادر سلخ، جزیره قشم و بندر شهید رجایی بندرعباس.
ماده 9 – به منظور ایجاد قطب های توسعه دریایی پیشران، وزارت صنعت، معدن و تجارت موظف است نسبت به تعیین اولویت های صنعتی به منظور ایجاد قطب های صنعتی توسعه دریایی اقدام نماید.
ماده 10 – به منظور توسعه کشاورزی پایدار و گسترش نظام شهرنشینی در سواحل، وزارت جهاد کشاورزی موظف است نسبت به ایجاد شهرهای مولد کشاورزی اقدام نماید.
ماده 11 – به منظور توسعه صنایع کشتی سازی و تعمیرات و اوراق شناورها، تأمین نیاز داخل و درآمدزایی از محل صادرات خدمات و فناوری های دریایی:
1 – بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران موظف است با همکاری وزارت صنعت، معدن و تجارت و سایر دستگاه های اجرایی ذی ربط، برنامه اعطای تسهیلات ارزان قیمت و طولانی مدت به مالکین شناورهای فرسوده، جهت تعویض و نوسازی شناورهای فرسوده موجود در ازای توثیق سند کشتی را به هیئت وزیران ارائه دهد.
تبصره 1 – شاخص های فرسودگی شناورها، به پیشنهاد مشترک سازمان بنادر و دریانوردی و وزارت صنعت، معدن و تجارت به تصویب هیئت وزیران می رسد.
تبصره 2 – بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و صندوق توسعه ملی با رعایت ارکان ذیصلاح خود موظفند در تخصیص تسهیلات به اشخاص به‌منظور خرید یا جایگزینی شناورها، پس از اخذ تأییدیه از هیئت نظارت بر قانون حداکثر استفاده از توان تولیدی و خدماتی کشور و حمایت از کالای ایرانی مصوب 1398 مبنی بر عدم امکان تأمین نیاز از داخل کشور، نسبت به صدور مجوز پرداخت تسهیلات به منظور تأمین از خارج کشور اقدام نمایند. تخصیص هرگونه اعتبارات و منابع مالی توسط دستگاه های احصا شده در ماده (1) این برنامه به منظور خرید یا جایگزینی شناورها مطابق این ماده انجام می شود. در صورت تخلف از این ماده معادل سه برابر منابع، تسهیلات یا اعتبارات پرداخت شده با نرخ تأخیر تأدیه از زمان پرداخت، مشمول جریمه می شوند.
2 – وزارت صنعت، معدن و تجارت موظف به توسعه و تجهیز ناوگان شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران و شرکت ملی نفت کش ایران از طریق کمک به خرید کشتی های تجاری و اقیانوس پیمای مورد نیاز این شرکت ها در شمال و جنوب کشور با اولویت سفارش داخل است.
3 – وزارت صنعت، معدن و تجارت موظف به اهرم سازی تقاضاهای داخلی نهادهای عمومی دولتی و غیردولتی جهت شکل گیری کسب و کارهای کارگزار خدمات تعمیرات دریایی مبتنی بر شبکه تأمین کنندگان و تولید کنندگان تجهیزات و قطعات مورد نیاز محوطه (یارد) های تعمیراتی می باشد.
4 – وزارت صنعت، معدن و تجارت با همکاری وزارت راه و شهرسازی و وزارت نفت موظف است نسبت به احصای نیازمندی های بهره برداران و تجمیع سفارش های نوسازی و ساخت شناورهای خدمات ساحلی و فراساحلی ظرف نه ماه از تاریخ ابلاغ این برنامه و تضمین خرید خدمات ساحلی و فراساحلی این شناورها و جایگزینی با شناورهای استیجاری خارجی توسط دستگاه های ذی ربط تا پایان سال 1404 اقدام نماید.
ماده 12 – وزارت امور خارجه موظف است در راستای توسعه دیپلماسی اقتصادی دریامحور و افزایش مشارکت و سرمایه گذاری کشورهای همسو با جمهوری اسلامی ایران در توسعه سواحل جنوبی کشور، نسبت به تأسیس کنسولگری کشورهای هدف به خصوص اعضای سازمان همکاری شانگهای، بریکس و اکو در شهرهای بزرگ ساحلی این مناطق اقدام نماید.
ماده 13 – شورای اقتصاد موظف است طرح (پروژه) های مرتبط با فعالیت های دریا پایه را در اولویت تأمین مالی خارجی (فاینانس) قرار دهد.
ماده ۱۴ـ [اصلاحی ۱۴۰۳/۴/۱۰]
دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی و ویژه اقتصادی و دبیرخانه شورای توسعه مکران موظفند با رعایت قوانین و با همکاری بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران در مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی کیش و قشم و در منطقه مکران نسبت به راهاندازی چهار بانک فراساحلی (آفشور) و ارایه روشهای کارآمد به‌منظور نقل و انتقاﻻت ارزی و امکان ارتباط مالی بینالمللی (ارتباط مالی بین بانکی بینالمللی (سوئیفت) و دیگر ابزارهای نقل و انتقاﻻت بینالمللی) و عملیات بانکی بانکهای فراساحلی با امکان سرمایه‌گذاری بخش خصوصی ظرف یک سال از تاریخ ابلاغ این تصویبنامه اقدام نمایند.
ماده 15 - وزارت کشور با همکاری استانداری ها، ساز و کارهای سرمایه گذاری استان های برخوردار را به نحوی مدیریت نماید که مازاد سرمایه های موجود در آن استان ها به استان های کمتر برخوردار با اولویت مناطق ساحلی جنوب کشور هدایت شود.
ماده 16 – به منظور تأمین سرمایه در گردش شرکت ها و مؤسسات دانش بنیان مستقر در مناطق ساحلی و جزایر، صندوق نوآوری و شکوفایی مجاز است با رعایت صلاحیت ارکان ذی صلاح و با مشارکت حداکثر شصت درصدی (60 %) با بانک ها و سایر مؤسسات و صندوق های مالی و از طریق این مؤسسات اقدام به ارائه تسهیلات کوتاه مدت (حداکثر دوساله) با نرخ ترجیحی نماید.
ماده 17 – به منظور توسعه خدمات گردشگری سلامت و جذب بیماران کشورهای منطقه در مناطق ساحلی و جزایر جنوب کشور:
1 – وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی موظف است تعرفه خدمات درمانی در مناطق ساحلی و جزایر جنوب کشور (رقابتی با کشورهای منطقه) را به نحوی تعیین نماید که واحدهای درمانی مستقر در این مناطق در رقابت با کشورهای منطقه از مزیت برخوردار باشند.
2 – وزارت امور خارجه موظف است با همکاری وزارت کشور، اقدامات لازم برای تسهیل صدور روادید برای گردشگران سلامت را انجام دهد.
3 – بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران موظف است جهت حمایت از متقاضیان ارائه خدمات گردشگری سلامت بر اساس معرفی نامه وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی، آیین نامه تسهیلات بانکی بلندمدت به شرکت های ارائه دهنده خدمات گردشگری سلامت را ظرف یک ماه از تاریخ ابلاغ این برنامه تهیه و به تصویب شورای پول و اعتبار برساند.
ماده 18 – سازمان های مناطق آزاد تجاری – صنعتی و ویژه اقتصادی مستقر در مناطق ساحلی موظفند سالانه نیم درصد (5 %) از درآمد حاصل از سود بازرگانی واردات به این مناطق را صرف تأمین و توسعه خدمات بهداشتی و درمانی با تعرفه دولتی و خدمات رایگان پیش بیمارستانی این مناطق نماید.
ماده 19 – وزارت نیرو موظف است به منظور تأمین پایدار آب و برق مناطق ساحلی و جزایر جنوب کشور و توسعه ظرفیت نیروگاه های تجدیدپذیر در سواحل کشور اقدامات زیر را انجام دهد:
1 – به منظور جلوگیری از قطع یا عدم اطمینان از تأمین برق پایدار مناطق ساحلی به ویژه جزایر جنوب کشور، راهبری تأمین برق این مناطق از شرکت توزیع نیروی برق استان به شرکت برق منطقه ای استان (با تأکید بر استان هرمزگان) واگذار شود.
2 – اختصاص سهم حداقل بیست درصد (20 %) برای احداث آب شیرین کن های خورشیدی در سواحل کشور از کل مجوزهای صادره در نواحی مذکور.
3 – تسهیل صدور مجوزها و مشوق های لازم را برای بخش های متقاضی استفاده از آب دریا.
4 – تدوین ساز و کارهای افزایش بهره وری سامانه های نمک زدایی به منظور کاهش هزینه های بهره برداری استحصال از آب دریا با همکاری وزارت صنعت، معدن و تجارت.
ماده 20 – به منظور توسعه نیروگاه های تجدیدپذیر، وزارت جهاد کشاورزی از طریق سازمان های تابعه موظف است نسبت به صدور تأییدیه و مجوزهای مربوط به اختصاص زمین به سرمایه گذاران نیروگاه های تجدیدپذیر برابر قوانین و مقررات مربوط حداکثر ظرف یک ماه از تاریخ ابلاغ این برنامه و با اعلام وزارت نیرو اقدام نماید.
ماده 21 – گمرک جمهوری اسلامی ایران موظف است، ترخیص تجهیزات وارداتی مورد نیاز جهت نصب در نیروگاه های تجدیدپذیر را از مسیر خط سبز با تضمین ترخیص نود درصد (90 %) تجهیزات بدون انجام کامل تشریفات، مشروط به موافقت کارگروه حداکثر استفاده از توان تولید داخل با مسئولیت وزارت صنعت، معدن و تجارت اقدام نماید.
تبصره – وزارت صنعت، معدن و تجارت موظف است ظرف سه ماه از تاریخ ابلاغ این برنامه، توان تولید داخل در خصوص تجهیزات وارداتی مورد نیاز را ارائه نماید.
ماده 22 – وزارت دادگستری و وزارت راه و شهرسازی موظفند ظرف یک سال از تاریخ ابلاغ این برنامه، اقدامات لازم برای به روزرسانی قوانین، مقررات و سیاست های دریایی ایران را متناسب با کنوانسیون ملل متحد در مورد حقوق دریاها و تدوین آیین نامه ها و شرح وظایف سازمان ها، نهادها و افراد در داخل کشور متناسب با حقوق بین المللی دریایی به انجام رساند.
ماده 23 – سازمان نقشه برداری کشور موظف است با همکاری سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح نسبت به تهیه نمودار (چارت) های ناوبری مورد نیاز حمل و نقل دریایی، توسعه و نگهداری شبکه های مبنایی تعیین موقعیت و پایش تراز دریا، تصویربرداری هوایی، تأمین نقشه از کرانه و پس کرانه، ارائه اطلاعات در بستر زیرساخت داده های مکانی دریایی (اِم.اِس.دی.آی) و کمک به تحقق کاداستر دریایی اقدام نماید.
تبصره – سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور موظف است نسبت به شناسایی منابع معدنی زیر بستر دریا و طرح جامع حد نگار (کاداستر) معادن دریایی در بحث پهنه بندی اقدام نماید.
ماده 24 – در راستای دستیابی به توسعه پایدار و متوازن اقتصادی با تکیه بر موقعیت ممتاز جغرافیایی و ظرفیت های متنوع پهنه های آبی کشور، سازمان حفاظت محیط زیست موظف است تا پایان سال 1404 با همکاری سازمان برنامه و بودجه کشور و وزارتخانه های علوم، تحقیقات و فناوری (پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی)، جهاد کشاورزی (سازمان شیلات ایران) و نیرو و مؤسسات و مراکز علمی و تحقیقات دریایی و با بهره گیری از نتایج مطالعات آمایش سرزمین و مدیریت یکپارچه مناطق ساحلی، نسبت به ارزش گذاری اقتصادی خدمات بوم سازگان ها و زیستگاه های حساس ساحلی و دریایی و انجام ارزیابی توان بوم شناختی (اکولوژیک) دریای عمان و دریای خزر (ساحلی و فراساحل) ظرف دو سال از تاریخ ابلاغ این برنامه اقدام نماید و کاربری های دریایی به همراه ظرفیت بارگذاری را با تأکید بر کاربری های سازگار با محیط زیست نظیر واحدهای تولید انرژی های تجدیدپذیر، طبیعت گردی و پرورش آبزیان در قفس اعلام نماید.
ماده 25 – [اصلاحی ۱۴۰۳/۵/۲۱]
فرمانداری ها، مناطق عشایری و مناطق آزاد تجاری – صنعتی مجاور دریا (ساحلی)، از سال 1403 مکلفند بیست درصد (20%) از عوارض و جریمه های آلایندگی دریافتی از محل ماده (27) قانون مالیات بر ارزش افزوده (عوارض سبز)، خود را صرف اجرای طرح های کاهش و مقابله با آلودگی های محیط زیست دریایی نمایند.
تبصره – سازمان حفاظت محیط زیست موظف است ضمن نظارت بر هزینه کرد وجوه مذکور، هر ساله اولویت های اجرای طرح های حفاظت زیست بوم دریایی را به دستگاه های فوق ابلاغ نموده و گزارش عملکرد مربوط به این ماده را هر شش ماه یکبار به مراجع ذی ربط ارائه نماید.
ماده 26 – سازمان حفاظت محیط زیست به منظور تحقق بند (1) سیاست های کلی محیط زیست و دستیابی به توسعه پایدار دریامحور، مکلف است با همکاری تمامی سازمان ها و دستگاه های اجرایی و نظامی و انتظامی ذی مدخل در نواحی ساحلی و دریایی کشور تا پایان سال 1403 نسبت به تدقیق و اجرای برنامه اقدام ملی حفاظت از محیط زیست دریایی که متضمن برنامه های جامع پیشگیری، پایش (کنترل) و مقابله با انواع آلودگی های دریایی، تخریب زیستگاه ها و کاهش اثرات تغییر اقلیم و بازسازی ذخایر گونه های حمایت شده و در معرض انقراض دریایی و احیا و بهسازی زیستگاه های آسیب دیده و ارتقای مشارکت های مردمی، ظرفیت سازی و یکپارچه و هماهنگ سازی اقدامات سازمان ها، دستگاه ها و نهادهای دولتی و غیردولتی در مناطق ساحلی و دریایی و تجهیز و تقویت یگان حفاظت از محیط زیست دریایی و راه اندازی سامانه های مورد نیاز می باشد، اقدام نماید.
ماده 27 – وزارت کشور موظف است با اجرای طرح های جامع مدیریت پسماند در چهارچوب قانون مدیریت پسماندها مصوب 1383 و آیین نامه های اجرایی آن، به ویژه در حوزه مناطق ساحلی، نسبت به مدیریت سالانه حداقل بیست درصد (20%) از حجم پسماندهای موجود با روش مناسب و بهره گیری از خدمات شرکت های دانش بنیان اقدام نماید؛ به طوری که تا پایان سال 1407 صد درصد (100%) حجم پسماند مناطق ساحلی با روش های مناسب تحت پوشش طرح های جامع مدیریت پسماند قرار گیرد.
ماده 28 – وزارت نیرو موظف است با همکاری شهرداری ها، وزارت صنعت، معدن و تجارت و سازمان مناطق آزاد تجاری – صنعتی و ویژه اقتصادی نسبت به تکمیل و اجرای تأسیسات جمع آوری، تصفیه، بازچرخانی و مدیریت پساب و فاضلاب در شهرها و شهرک های صنعتی و خدماتی و سایر واحدهایی که فاضلاب با آلایندگی بیش از حد مجاز از استانداردهای ملی تولید می نمایند به ویژه در نواحی ساحلی شمال و جنوب کشور از طریق تشویق سرمایه گذاران بخش خصوصی و شرکت های دانش بنیان یا انعقاد قرارداد با آنان یا از طریق انعقاد قرارداد فروش و یا پیش فروش پساب خروجی تأسیسات موجود و یا طرح های توسعه آتی و یا تسهیلات منابع صندوق توسعه ملی اقدام نماید، به طوری که تا سال 1406، حداقل هشتاد درصد (80%) شهرها، شهرک ها و واحدهای موضوع این ماده در نواحی ساحلی، فراساحلی و جزایر جنوب کشور و صد درصد (100%) آنها در سواحل جنوبی دریای خزر از تأسیسات شبکه جمع آوری و تصفیه فاضلاب و پساب مناسب برخوردار باشند.
ماده 29 – وزارت نفت موظف است ظرف یک سال از تاریخ ابلاغ این برنامه، با تدوین برنامه زمان بندی، نسبت به تعمیر، تعویض و نوسازی تأسیسات استخراج و خطوط انتقال نفت و گاز فرسوده بر اساس برآوردهای فنی، طول عمر و نتایج حاصل از توپک رانی هوشمند و جمع آوری و فرآوری گازهای در حال سوختن در مشعل (فلر) های مناطق و میادین گازی و نفتی مستقر در خشکی و دریا و حذف کامل مشعل (فلر) ها و اجرایی شدن برنامه مدیریت زیست محیطی (ای.اِم.پی) در کلیه واحدهای صنایع پتروشیمی اقدام نماید. همچنین وزارت یاد شده مکلف است ظرف شش ماه از تاریخ ابلاغ برنامه زمان بندی صدرالذکر، نسبت به تدوین شاخص های کمی اجرایی شدن برنامه اقدام نماید. مسئولیت نظارت بر اجرای این طرح بر عهده سازمان حفاظت محیط زیست و سازمان برنامه و بودجه کشور خواهد بود.
ماده 30 – به منظور پوشش کسر وثیقه تسهیلات دریافتی شرکت ها و مؤسسات دانش بنیان مستقر در مناطق ساحلی و جزایر از بانک ها و مؤسسات مالی و اعتباری، صندوق نوآوری و شکوفایی با رعایت صلاحیت ارکان ذیصلاح خود، موظف است نسبت به ارائه خدمات ضمانت نامه اعتباری به صورت حداکثر نود درصد (90%) وثایق اقدام نماید.
ماده 31 – شرکت ها و مؤسسات دانش بنیان مستقر در جزایر و مناطق ساحلی دارای بیش از (50) نفر نیروی انسانی متخصص و با سابقه فعالیت بیش از پنج سال، می توانند در صورت تشکیل مشارکت (کنسرسیوم) با دانشگاه ها و شرکت های داخلی و خارجی مشروط به تعلق اکثریت سهام آن به شرکت ها و مؤسسات دانش بنیان داخلی، تا چهل درصد (40%) از هزینه فعالیت های تحقیق و توسعه خود را در ازای ارائه اسناد اثبات کننده، کمک دریافت کنند.
ماده ۳۲ـ [اصلاحی ۱۴۰۳/۵/۲۱]
در راستای ارتقای توان معیشتی و ماندگاری معلمان در مناطق ساحلی و پسکرانه آن و جزایر جنوب کشور، سازمان اداری و استخدامی کشور موظف است دستورالعمل ﻻزم درخصوص اصلاح ضرایب بدی آب و هوا و سختی کار با استفاده از یک ماه مرخصی تابستانه (با پرداخت حقوق و مزایا) در مناطق مذکور از محل اعتبارات مصوب مربوط را با رعایت قوانین و مقررات ظرف سه ماه تدوین نماید. همچنین وزارتخانه‌های علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مکلفند در راستای ارتقای توان معیشتی و ماندگاری اعضای هیئت علمی در مناطق فوق، پیگیری مقتضی را از مراجع ذیربط به عمل آورند.
ماده 33 – سازمان بنادر و دریانوردی موظف است نسبت به برقراری خطوط منظم کشتیرانی در مسیرهایی که به پیشنهاد نمایندگان بخش خصوصی، تأثیر قابل توجهی در افزایش مبادلات تجاری بین جمهوری اسلامی ایران و کشورهای هدف دارد، اقدام نماید.
ماده 34 – با رعایت سیاست های کلی اصل چهل و چهارم (۴۴) قانون اساسی و به منظور گسترش زیرساخت های مورد نیاز برای خدمات تجاری خارجی و افزایش عبور (ترانزیت) و حل مشکلات حمل و نقل:
1 – به سازمان بنادر و دریانوردی و شرکت فرودگاه ها و ناوبری هوایی ایران اجازه داده می شود با رعایت سیاست های کلی اصل چهل و چهارم (۴۴) قانون اساسی و قانون اجرای سیاست های کلی اصل چهل و چهارم (۴۴) قانون اساسی مصوب ۱۳۸۷ با اصلاحات بعدی آن نسبت به مشارکت با شرکت های معتبر بین المللی (داخلی و خارجی)، برای تشکیل شرکت هایی جهت سرمایه گذاری و بهره برداری از بنادر اصلی با کارکرد بین المللی و فرودگاهی به استثنای خدمات کمک ناوبری و نشست و برخاست هواپیما اقدام نماید. سهم شرکت فرودگاه ها و ناوبری هوایی ایران و سازمان بنادر و دریانوردی و بخش خصوصی داخلی حداقل پنجاه و یک درصد (۵۱ %) خواهد بود.
2 – به سازمان بنادر و دریانوردی اجازه داده می شود با حفظ وظایف حاکمیتی از طریق ارائه حمایت و مشوق های لازم، نسبت به واگذاری حق بهره برداری و مدیریت بنادر کوچک و محلی، اعطای مجوز احداث بنادر کوچک جدید به اشخاص حقوقی حرفه ای و معتبر غیردولتی با رعایت قوانین و مقررات مربوط و اصول رقابتی اقدام نماید.
ماده 35 – سازمان بنادر و دریانوردی موظف است با همکاری شرکت های دانش بنیان، ظرف یک سال از تاریخ ابلاغ این برنامه، نسبت تکمیل و به روزرسانی شبکه پایش (کنترل) شدآمد (ترافیک) دریایی و پوشش کامل آب های شمالی و جنوبی کشور با بهره گیری از سامانه های رادیویی و ناوبری و فاصله یابی صوتی (سوناری) با هدف کمک به ناوبری ایمن دریایی اقدام نماید.
ماده 36 – وزارت راه و شهرسازی موظف است در راستای تحقق هدف راهبردی نقش‌آفرینی دالان ترابری (کریدوری) کشور در محور شمال – جنوب در افق حداکثر دو ساله، تکمیل طرح (پروژه) های زیر را به ترتیب در دستور کار قرار دهد:
1 – اتصال چابهار به زاهدان (تکمیل قطعه چابهار – خاش).
2 – دو خطه کردن بافق – مشهد (با اولویت قطعه بافق – یونسی).
3 – اصلاح مسیر اینچه برون به بندرعباس.
ماده 37 – شورای اطلاع رسانی دولت موظف است در تنظیم دستورالعمل موضوع بند (ت) تبصره (13) قانون بودجه 1403 و سایر مقررات مرتبط، موضوع تبیین فرهنگ دریایی را ملاک قرار داده و تبلیغات و تولیدات رسانه ای و فضای مجازی پیرامون موضوعات مرتبط نظیر ترویج فرهنگ غذایی، توسعه کسب و کارهای دریا پایه و حفاظت از محیط زیست دریایی را در اولویت قرار دهد.
ماده 38 – به منظور توسعه گردشگری دریایی، وزارتخانه های جهاد کشاورزی و راه و شهرسازی موظفند با همکاری وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی عرصه های مورد نیاز نظیر موج شکن ها و اسکله های صیادی قابل واگذاری به شرکت های خصوصی فعال در عرصه گردشگری (به جز مناطق آزاد تجاری – صنعتی) را شناسایی نموده و دستورالعمل اجرایی نحوه در اختیار قراردادن این عرصه ها و اسکله ها را با رعایت ملاحظات محیط زیستی و آمایش سرزمینی ظرف شش ماه از تاریخ ابلاغ این برنامه، تهیه و برای تصویب به هیئت وزیران ارائه کند.
ماده 39 – وزارت راه و شهرسازی موظف است طرح های مرتبط با سکونتگاه های جدید در مناطق ساحلی و طرح جامع مسکونی سازی و توسعه جزایر جنوب کشور را تهیه و پس از تأیید شورای عالی آمایش سرزمین به شورای عالی معماری و شهرسازی ایران ارائه کند.
ماده 40 – وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی با همکاری و هماهنگی وزارت صنعت، معدن و تجارت و وزارت امور اقتصادی و دارایی موظف است اقدامات لازم برای حمایت از ساخت داخل یا صدور مجوز واردات تجهیزات و ماشین آلات مربوطه برای توسعه گردشگری ساحلی و دریا به متقاضیان بخش خصوصی را به عمل آورند.
ماده 41 – به منظور نگهداشت جمعیت در مناطق ساحلی جنوب کشور، کلیه دستگاه های اجرایی از جمله وزارتخانه های راه و شهرسازی، نفت، نیرو و بنگاه های اقتصادی نهادهای عمومی غیردولتی موظفند در طول اجرای برنامه هفتم، در طرح (پروژه) های خود و در شرایط برابر، پیمانکاران بومی واجد شرایط استانی و در قرارداد با کلیه شرکت ها و پیمانکاران، جذب و به کارگیری متخصصان و کارگران بومی استانی (در شرایط برابر از نظر علمی و تجربی) را در اولویت قرار دهند.
ماده 42 – وزارت امور اقتصادی و دارایی موظف است در توزیع و باز توزیع منابع موضوع تبصره (2) قانون بودجه سال 1403 کل کشور، فعالیت های توسعه دریامحور را در اولویت قرار دهد.
ماده 43 – احکام و برنامه های مذکور در این برنامه، بر حسب هر یک از محورهای سیاست های کلی توسعه دریامحور و دستگاه مجری و همکار، به شرح جدول پیوست، دسته بندی شده و با رعایت قوانین و مقررات مربوط و تأمین منابع مالی مورد نیاز از محل اعتبارات مصوب مربوط می باشد.
ماده 44 – به منظور هماهنگی و نظارت بر اجرای اقدامات هر یک از دستگاه ها، کارگروهی به ریاست معاون اول رییس جمهور و با عضویت وزرا و رؤسای دستگاه های ذی ربط تشکیل می گردد و در صورت لزوم نسبت به تعیین ساختار اجرایی مناسب و دبیرخانه و شرح وظایف آن از طریق ظرفیت های قانونی موجود اقدام خواهد نمود.
محمد مخبر
معاون اول رییس جمهور
| سیاست کلی | اقدام اجرایی | دستگاه متولی | دستگاه همکار |
| 1- سیاست گذاری یکپارچه امور دریایی و تقسیم کار ملی و مدیریت چابک و کارآمد دریا به منظور بهره گیری حداکثری از ظرفیت های دریا، برای احراز جایگاه شایسته جهانی و رتبه اول در منطقه | تدوین طرح به روزرسانی و تدقیق طرح مدیریت مناطق یکپارچه ساحلی، تطبیق طرح های کاربری پیشنهادی و طرح آمایش سرزمین و تدوین برنامه عملیاتی در سطح شهرهای ساحلی | وزارت راه و شهرسازی | سازمان برنامه و بودجه کشور |
| جانمایی قطب های توسعه دریایی و مراکز لجستیک در سواحل و جزایر کشور بر اساس مطالعات مدیریت یکپارچه مناطق ساحلی، طرح جامع راهبردی جزایر و سند آمایش لجستیک | وزارت راه و شهرسازی | وزارت صنعت، معدن و تجارت | |
| تفکیک وظایف تصدی گری و حاکمیتی اقتصاد دریامحور | سازمان اداری و استخدامی کشور سازمان برنامه و بودجه کشور |
وزارت راه و شهرسازی وزارت صنعت، معدن و تجارت وزارت نیرو |
|
| تعیین حریم دفاعی و منطقه بندی جغرافیایی جهت فعالیت های نظامی و امنیتی به منظور رفع تداخلات موجود و توسعه فعالیت های اقتصادی در مناطق مرزی | ستاد کل نیروهای مسلح | سازمان برنامه و بودجه کشور وزارت نفت وزارت راه و شهرسازی سازمان حفاظت محیط زیست |
|
| تدقیق نقش نیروهای مسلح در مدیریت پهنه های ساحلی | شورای عالی امنیت ملی | ستاد کل نیروهای مسلح وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح وزارت کشور |
|
| تدقیق و بازبینی آیین نامه های وظایف قوانین شوراهای عالی | سازمان برنامه و بودجه کشور | وزارت صنعت، معدن و تجارت | |
| 2 – توسعه فعالیت های اقتصادی دریامحور و ایجاد قطب های توسعه دریایی پیشران در سواحل، جزایر و پس کرانه ها به گونه ای که نرخ رشد اقتصادی در حوزه فعالیت های دریامحور (اقتصاد دریامحور) طی ده سال همواره حداقل دو برابر نرخ رشد اقتصادی کشور باشد. | ایجاد حسابداری اقماری دریا و کدگذاری فعالیت های دریاپایه | سازمان برنامه و بودجه کشور (مرکز آمار ایران) | شورای عالی صنایع دریایی، مرکز همکاری های تحول و پیشرفت ریاست جمهوری |
| تعیین اولویت های صنعتی به منظور ایجاد قطب های صنعتی توسعه دریایی | وزارت صنعت، معدن و تجارت | سازمان برنامه و بودجه کشور | |
| تسهیل صدور مجوزهای کسب و کار با قید زمانی مشخص | وزارت امور اقتصادی و دارایی | سازمان برنامه و بودجه کشور وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی |
|
| تهیه و تصویب جدول زمانبندی انتقال تأسیسات صنایع آب بر به قلمروهای ساحلی جنوب در یک دوره 10 ساله | سازمان برنامه و بودجه کشور | وزارت صنعت، معدن و تجارت وزارت نیرو سازمان حفاظت محیط زیست |
|
| تأمین پایدار آب و برق مناطق ساحلی و جزایر جنوب کشور و توسعه ظرفیت نیروگاهی تجدیدپذیر در سواحل جنوب کشور | وزارت نیرو | سازمان برنامه و بودجه کشور | |
| تأمین مسکن مناسب در راستای توسعه اقتصاد دریامحور و ایجاد قطب های توسعه دریایی پیشران | وزارت راه و شهرسازی | سازمان مناطق آزاد | |
| به کار گیری فناوری های نوین، سوخت پاک و انرژی های تجدید پذیر در شناورها، سواحل و بنادر | وزارت نفت | وزارت نیرو وزارت جهاد کشاورزی |
|
| ایجاد و توسعه نظام شهرنشینی در سواحل با ایجاد شهرهای مولد کشاورزی | وزارت جهاد کشاورزی | وزارت صنعت، معدن و تجارت وزارت نفت وزارت نیرو |
|
| در اولویت قرار گرفتن طرح های سرمایه گذاری مستقر در مناطق ساحلی جنوب کشور | وزارت امور اقتصادی و دارایی | سازمان برنامه و بودجه کشور وزارت کشور، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی | |
| افزایش ضریب نفوذ فناوری های پیشرفته و دانش بنیان با تأکید بر ارتقاء بهره وری | وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات | معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان رییس جمهور | |
| واقعی سازی درآمدهای سازمان بنادر و دریانوردی و فعالان خصوصی در بنادر -متناسب با هزینه های واقعی | وزارت راه و شهرسازی (سازمان بنادر و دریانوردی) | وزارت امور اقتصادی و دارایی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی اتاق بازرگانی صنایع، معادن و کشاورزی ایران و سایر دستگاه های ذی ربط |
|
| استقرار دولت الکترونیک و هوشمندسازی بنادر بازرگانی در رقابت با بنادر رقیب منطقه | وزارت راه و شهرسازی ( سازمان بنادر و دریانوردی) |
وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات وزارت امور اقتصادی و دارایی معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان رییس جمهور |
|
| تدوین آیین نامه اجرایی سوخت شناورها بر اساس الزامات بین المللی (IMO) | وزارت نفت | وزارت راه و شهرسازی | |
| توسعه زیرساخت های تعمیراتی و تأمین قطعات یدکی کشتی ها و شناورها | وزارت صنعت، معدن و تجارت | معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان رییس جمهور | |
| حمایت از شکل گیری کسب و کارهای خدما ت رسان به ملوانان شناورها نظیر تأمین غذا، بهداشت و درمان | وزارت راه و شهرسازی | وزارت صنعت، معدن و تجارت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی |
|
| اختصاص مشوق های لازم جهت صید فراساحل (تأمین سوخت حمایتی ناوگان صید فراساحلی (آب های دور) و حذف قوانین مغایر | وزارت جهاد کشاورزی (سازمان شیلات ایران) | وزارت نفت وزارت راه و شهرسازی |
|
| تجهیز بنادر شیلاتی در کرانه های ساحلی و اتصال آن ها به زنجیره تولید محصولات تبدیلی و تکمیلی مرتبط با شیلات | وزارت جهاد کشاورزی (سازمان شیلات) | وزارت راه و شهرسازی وزارت صنعت، معدن و تجارت |
|
| تحریک بازار ساخت، اوراق و بازیافت کشتی و سوق دادن بهره برداران به نوسازی ناوگان و تأمین نیاز خود با توجه به قانون حداکثر استفاده از توان تولیدی و خدماتی کشور در حمایت از کالای ایرانی | وزارت صنعت، معدن و تجارت | وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح وزارت راه و شهرسازی | |
| تدوین استاندارد ملی بهره وری یاردهای کشتی سازی و دستورالعمل های مربوطه | وزارت صنعت، معدن و تجارت | سازمان ملی استاندارد ایران وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح سازمان ملی بهره وری ایران وزارت راه و شهرسازی |
|
| تهیه دستورالعمل اجرایی در اختیار قراردادن عرصه های مورد نیاز بخش خصوصی فعال در زمینه گردشگری | وزارت جهاد کشاورزی | وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی وزارت راه و شهرسازی |
|
| تدوین آیین نامه ارزش گذاری اقتصادی خدمات بوم سازندگان و زیستگاه های حساس ساحلی و دریایی | سازمان حفاظت محیط زیست | سازمان برنامه و بودجه کشور وزارت علوم، تحقیقات و فناوری (پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی)، وزارت جهاد کشاورزی (شیلات) |
|
| تسهیل صدور روادید برای گردشگران سلامت | وزارت امور خارجه | وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی | |
| 3 – تسهیل و توسعه سرمایه گذاری و مشارکت داخلی و خارجی با ایجاد زیرساخت های لازم نرم افزاری و سخت افزاری (حقوقی، اقتصادی، زیربنایی و امنیتی) | انتقال مازاد سرمایه سایر استان ها به مناطق ساحلی جنوب کشور | وزارت امور اقتصادی و دارایی سازمان برنامه و بودجه کشور |
اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران وزارت کشور وزارت راه و شهرسازی معاونت حقوقی رییسجمهور |
| طراحی نظام تأمین مالی نوین با استفاده از ظرفیت بازار سرمایه برای بخش اقتصاد دریا و سواحل | وزارت امور اقتصادی و دارایی | سازمان برنامه و بودجه کشور معاونت حقوقی رییس جمهور | |
| ایجاد شعب بانک آفشور با هماهنگی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران | بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران | وزارت امور اقتصادی و دارایی | |
| اولویت قرار گرفتن پروژه های اقتصاد دریامحور در فاینانس های خارجی مصوب شورای اقتصاد | وزارت امور اقتصادی و دارایی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران | وزارت امور خارجه | |
| تعیین نقش ملی برای مشارکت صندوق توسعه ملی در توسعه زیرساخت ها و کسب و کارهای مناطق ساحلی | وزارت امور اقتصادی و دارایی سازمان برنامه و بودجه کشور | صندوق توسعه ملی | |
| حمایت از بخش خصوصی، تسهیلات بانکی مناسب، حذف موانع برای سرمایه گذاری و تسهیل در دسترسی به بازارهای جهانی | وزارت امور اقتصادی و دارایی سازمان برنامه و بودجه کشور | وزارت امور خارجه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی |
|
| ارائه خدمات ضمانت نامه اعتباری به صورت حداکثر (90 %) وثایق به منظور پوشش کسر وثیقه تسهیلات دریافتی | صندوق نوآوری و شکوفایی | وزارت امور اقتصادی و دارایی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران |
|
| ایجاد ساز و کار عملیاتی نمودن مشارکت عمومی- خصوصی در پروژه های پیشران توسعه دریامحور | سازمان برنامه و بودجه کشور | وزارت امور اقتصادی و دارایی | |
| 4 – تدوین طرح جامع توسعه دریامحور با پهنه بندی دریا، کرانه و پس کرانه و تعیین سهم و جغرافیای جمعیت، تجارت، صنعت، کشاورزی و گردشگری، خصوصاً در سواحل و جزایر جنوب و بالاخص سواحل مکران با تأکید بر هویت ایرانی – اسلامی طی حداکثر یک سال پس از ابلاغ سیاست | به روزرسانی طرح های جامع و تفصیلی سکونتگاه های مناطق ساحلی و جزایر جنوب کشور | وزارت راه و شهرسازی | سازمان برنامه و بودجه کشور |
| تهیه نقشه راه و طرح جامع مسکونی سازی و توسعه جزایر جنوب کشور | وزارت راه و شهرسازی | سازمان برنامه و بودجه کشور | |
| رصد و پایش تغییرات جمعیتی و مهاجرت ها به مناطق ساحلی جنوب و بالعکس توسط شورای امنیت کشور | وزارت کشور | سازمان برنامه و بودجه کشور (مرکز آمار ایران) |
|
| بررسی راهکارهای کاهش تعارضات قومیتی در مناطق ساحلی جنوب کشور و امکان پذیری جذب مهاجر از سایر نقاط کشور | وزارت کشور | وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی | |
| راهبری و نظارت بر تولید و ارائه نقشه و اطلاعات مکانی از سواحل و آب های تحت حاکمیت | سازمان برنامه و بودجه کشور (سازمان نقشه برداری کشور) | سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح شورای عالی نقشه برداری |
|
| 5 – بهره برداری حداکثری و بهینه از ظرفیت ها، منابع و ذخایر زیست بوم دریایی با ممانعت از تخریب محیط زیست دریایی بخصوص توسط کشورهای دیگر | مدیریت (جمع آوری، پردازش و دفع) پسماندها در سواحل و دریاها به منظور جلوگیری از آلودگی آب دریا و کاهش اثرات زیست محیطی | وزارت کشور | سازمان حفاظت محیط زیست، وزارت نفت، وزارت جهاد کشاورزی، وزارت امور اقتصادی و دارایی، وزارت صنعت، معدن و تجارت و وزارت راه و شهرسازی |
| پایش و ارزیابی وضعیت سلامت زیستگاه ها و تنوع زیستی ساحلی- دریایی | سازمان حفاظت محیط زیست | وزارت نفت، وزارت جهاد کشاورزی، وزارت امور اقتصادی و دارایی، وزارت صنعت، معدن و تجارت و وزارت راه و شهرسازی | |
| کنترل و کاهش آلودگی های ناشی از فاضلاب های شهری، صنعتی و کشاورزی | وزارت کشور | سازمان حفاظت محیط زیست، وزارت نیرو وزارت نفت، وزارت جهاد کشاورزی، وزارت امور اقتصادی و دارایی، وزارت صنعت، معدن و تجارت و وزارت راه و شهرسازی | |
| توانمندسازی جوامع محلی و سمن ها و نهادهای ذی مدخل جهت افزایش آگاهی عمومی در مورد اثرات آلودگی های دریایی و ترویج کاهش تولید آلاینده ها | وزارت کشور | سازمان حفاظت محیط زیست، وزارت نفت، وزارت جهاد کشاورزی، وزارت امور اقتصادی و دارایی، وزارت صنعت، معدن و تجارت و وزارت راه و شهرسازی | |
| استفاده از ظرفیت اعتبار مالیاتی کسب و کارهای دریایی غیرآلاینده و سبز | وزارت امور اقتصادی و دارایی (سازمان امور مالیاتی کشور) | وزارت امور خارجه، وزارت نفت( (ادارات بهداشت، ایمنی و محیط زیست، شرکت نفت فلات قاره، منطقه ویژه انرژی پارس جنوبی، منطقه ویژه پتروشیمی ماهشهر، شرکت ملی صنایع پتروشیمی، شرکت پایانه های نفتی، شرکت ملی نفت کش و …)، وزارت جهاد کشاورزی (سازمان های شیلات ایران و منابع طبیعی و آبخیزداری)، وزارت نیرو، وزارت صنعت، معدن و تجارت (سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی و شورای عالی صنایع دریایی)، وزارت راه و شهرسازی (سازمان های بنادر و دریانوردی و هواشناسی کشور) | |
| تهیه نقشه پهنه بندی حساسیت های محیط زیستی مناطق ساحلی(جزایر) – دریایی و تهیه شناسنامه برای جزایر | سازمان حفاظت محیط زیست | وزارت امور خارجه، وزارت نفت (ادارات بهداشت، ایمنی و محیط زیست، شرکت نفت فلات قاره، منطقه ویژه انرژی پارس جنوبی، منطقه ویژه پتروشیمی ماهشهر، شرکت ملی صنایع پتروشیمی، شرکت پایانه های نفتی، شرکت ملی نفت کش و …)، وزارت جهاد کشاورزی (سازمان های شیلات ایران و منابع طبیعی و آبخیزداری)، وزارت نیرو، وزارت صنعت، معدن و تجارت (سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی و شورای عالی صنایع دریایی) و وزارت راه و شهرسازی (سازمان های بنادر و دریانوردی و هواشناسی کشور) | |
| 6 – تأمین و ارتقاء سرمایه انسانی و مدیریت متعهد و کارآمد و ایجاد پشتوانه علمی، آموزشی و پژوهشی برای توسعه دریامحور و زیست بوم نوآوری و فناوری دریایی | آمایش رشته های تحصیلی آموزش عالی به ویژه رشته های مرتبط با دریا جهت پشتیبانی از توسعه دریامحور توسط شورای عالی گسترش آموزش عالی | وزارت علوم، تحقیقات و فناوری | سازمان برنامه و بودجه کشور، معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان رییس جمهور |
| تخصیص (50) درصد از یک منابع حاصل وصول عوارض ورود و خروج کالا و خدمات از این مناطق به محرومان و نیازمندان بومی | وزارت امور اقتصادی و دارایی | سازمان مناطق آزاد | |
| ایجاد مراکز علمی کاربردی آموزش مهارتی و کارآفرینی بومی و محلی (صیادی، گردشگری ساحلی و …) با مسئولیت سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور | وزارت علوم، تحقیقات و فناوری | معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان رییس جمهور | |
| -متناسب سازی محتوای علمی کتاب های درسی و ساماندهی دوره های آموزشی دریایی و اقیانوسی | وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و وزارت آموزش و پرورش | معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان رییس جمهور | |
| تهیه، تولید و نشر محتواهای آموزشی در رسانه های عمومی و یا فضای مجازی، با محوریت تبیین فرهنگ دریایی | وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و وزارت آموزش و پرورش | سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران و سازمان برنامه و بودجه کشور | |
| جذب نیروی انسانی ماهر و متخصص با تأکید بر نیروهای بومی | سازمان اداری و استخدامی کشور | وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، وزارت آموزش و پرورش، سازمان برنامه و بودجه کشور و معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان رییس جمهور | |
| تدوین سند جامع تأمین و ارتقای سرمایه انسانی توسعه دریامحور کشور | سازمان اداری و استخدامی کشور | وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، وزارت علوم تحقیقات و فناوری، وزارت راه و شهرسازی | |
| بازآرایی فضایی آموزشی های عمومی و مهارتی و عالی در حوزه دریایی | وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و وزارت آموزش و پرورش | وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی | |
| پشتیبانی از مراکز تحقیقاتی مرتبط با توسعه دریامحور | وزارت علوم، تحقیقات و فناوری | معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان رییس جمهور | |
| 7- توسعه همکاری های اقتصادی، تجاری و سرمایه گذاری در طرح های بزرگ مقیاس و دانش بنیان زیرساختی، تولیدی و خدماتی با کشورهای همسایه و سایر کشورها به منظور بهره گیری از ظرفیت های دریایی و حضور مؤثر در معابر بین المللی و دستیابی به موقعیت قطب های منطقه ای | اعطای امتیاز (نظیر قوانین تسهیل کنندة حضور شرکت های خارجی، عدم نیاز به ویزا در مناطق آزاد و …) در ثبت شرکت های چندملیتی، دارای تنوع و عملکردهای گوناگون و مدرن | وزارت امور خارجه | سازمان برنامه و بودجه کشور، وزارت امور اقتصادی و دارایی، وزارت راه و شهرسازی، وزارت اطلاعات، وزارت جهاد کشاورزی، وزارت صنعت، معدن و تجارت، معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان رییس جمهور، مؤسسات و نهادهای مالی و سرمایه گذاری غیردولتی (نهادها و بنیادهای مالی خصوصی) |
| دریافت کمک حداکثری تا (40 %) فعالیت های تحقیق و توسعه شرکت های دانش بنیان در صورت تشکیل کنسرسیوم با مشارکت دانشگاه ها و شرکت های داخلی و خارجی | معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان رییس جمهور | – | |
| تدوین طرح جامع برنامه ریزی فضایی دریایی با مشارکت کشورهای همسایه در خلیج فارس و دریای عمان و دریای خزر | وزارت راه و شهرسازی | وزارت امور خارجه | |
| به کارگیری ظرفیت کمیسیون های مشترک اقتصادی به منظور افزایش تعاملات تجاری و گسترش فعالیت های اقتصادی دریامحور | وزارت امور خارجه | وزارت امور اقتصادی و دارایی وزارت صنعت، معدن و تجارت وزارت راه و شهرسازی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران |
|
| ایجاد پیوندهای اقتصادی بلند مدت با کشورهای هدف بالأخص اعضای شانگهای، بریکس و اکو | وزارت امور خارجه | سازمان برنامه و بودجه کشور، وزارت امور اقتصادی و دارایی،وزارت راه و شهرسازی، وزارت اطلاعات، وزارت جهاد کشاورزی، وزارت صنعت، معدن و تجارت، معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان رییس جمهور، مؤسسات و نهادهای مالی و سرمایه گذاری غیردولتی (نهادها و بنیادهای مالی خصوصی) | |
| تلاش در جهت ایجاد کنسولگری کشورهای هدف در شهرهای اصلی مناطق ساحلی به ویژه سواحل جنوبی کشور | وزارت امور خارجه | سازمان برنامه و بودجه کشور، وزارت امور اقتصادی و دارایی، وزارت راه و شهرسازی، وزارت اطلاعات، وزارت جهاد کشاورزی، وزارت صنعت، معدن و تجارت، معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان رییس جمهور، مؤسسات و نهادهای مالی و سرمایه گذاری غیردولتی (نهادها و بنیادهای مالی خصوصی) | |
| توسعه همکاری با کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس در راستای امنیت جامع | وزارت امور خارجه | سازمان برنامه و بودجه کشور، وزارت امور اقتصادی و دارایی، وزارت راه و شهرسازی، وزارت اطلاعات، وزارت جهاد کشاورزی،وزارت صنعت، معدن و تجارت، معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان رییس جمهور، مؤسسات و نهادهای مالی و سرمایه گذاری غیردولتی (نهادها و بنیادهای مالی خصوصی) | |
| -پیوستن به پیمان های منطقه ای و بین المللی مرتبط به حقوق دریاها | وزارت امور خارجه | وزارت امور اقتصادی و دارایی، وزارت راه و شهرسازی، وزارت اطلاعات، وزارت جهاد کشاورزی، وزارت صنعت، معدن و تجارت، شورای عالی امنیت ملی، وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح | |
| 8 – افزایش سهم کشور در حمل و نقل دریایی و ترانزیت با ایجاد و تقویت شبکه حمل و نقل ترکیبی | اعمال مدیریت یکپارچه دستگاه های مستقر در بنادر بازرگانی (نظیر استاندارد، قرنطینه، گمرک و …) | وزارت راه و شهرسازی (سازمان بنادر و دریانوردی) | وزارت امور اقتصادی و دارایی، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی (شرکت ملی نفت کش ایران، کشتیرانی) |
| تأمین پایدار سوخت مورد نیاز متقاضیان خدمات بانکرینگ | وزارت نفت | وزارت راه و شهرسازی | |
| تهیه چارت های ناوبری مورد نیاز حمل و نقل دریایی (تحقق کاداستر دریایی) | سازمان نقشه برداری | – | |
| شبانه روزی کردن فعالیت گمرکات در مرزهای زمینی و بنادر بزرگ و پرتردد کشور | وزارت امور اقتصادی و دارایی (گمرک جمهوری اسلامی ایران) |
وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی (شرکت ملی نفت کش ایران، کشتیرانی) و وزارت راه و شهرسازی | |
| تهیه نقشه جامع واگذاری فرصت های سرمایه گذاری بخش خصوصی به منظور تکمیل و توسعه زیرساخت های مورد نیاز اسکله | وزارت راه و شهرسازی | وزارت نفت | |
| توسعه و نوسازی ناوگان و تجهیزات تجاری دریایی، ریلی و جاده ای و تقویت فعالین حوزه های مربوطه به منظور شکل گیری حمل و نقل چندوجهی | وزارت راه و شهرسازی | وزارت امور اقتصادی و دارایی (سازمان مناطق آزاد تجاری – صنعتی و ویژه اقتصادی)، وزارت صنعت، معدن و تجارت، سازمان برنامه و بودجه کشور و سایر دستگاه های اجرایی مرتبط | |
| تکمیل زیرساخت های ارتباطی بنادر با پس کرانه با تأکید بر بندر چابهار ( تکمیل آزادراه ها، خطوط ریلی و فرودگاه) | وزارت راه و شهرسازی | وزارت امور اقتصادی و دارایی (سازمان مناطق آزاد تجاری – صنعتی و ویژه اقتصادی) و سازمان برنامه و بودجه کشور | |
| اصلاح نظام تعرفه گذاری خدمات بندری و ایجاد ساز و کارهای لازم برای رقابتی نمودن آن در مقایسه با بنادر منطقه | وزارت راه و شهرسازی (سازمان بنادر و دریانوردی) | وزارت امور اقتصادی و دارایی (سازمان مناطق آزاد تجاری – صنعتی و ویژه اقتصادی)، وزارت صنعت، معدن و تجارت، شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران و سایر دستگاه های اجرایی مرتبط | |
| ایجاد شراکت و تقویت همکاری های فعالین حمل و نقل جاده ای، ریلی و دریایی به منظور ایجاد شرکت های حمل و نقل چندوجهی برای توسعه کسب و کار افزایش ظرفیت حمل و نقلی و بهبود فناوری و کیفیت خدمات | وزارت راه و شهرسازی | وزارت صنعت، معدن و تجارت وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی |
|
| تکمیل کریدورهای حمل و نقل شرق – غرب و شمال جنوب (ایران راه) | وزارت راه و شهرسازی | سازمان برنامه و بودجه کشوروزارت وزارت امور اقتصادی و دارایی | |
| ایجاد، تقویت و توسعه مراکز لجستیکی ملی و بین المللی با تأکید بر شهرها و دهکده های لجستیک بندری | وزارت راه و شهرسازی | سازمان برنامه و بودجه کشور وزارت صنعت، معدن و تجارت | |
| 9 – حمایت از سرمایه گذاران بومی و محلی در طرح های توسعه ای و حمایت از فعالان اقتصادی و بنگاه های کوچک و متوسط جوامع محلی در حوزه های مختلف ازجمله صیادی، کشاورزی، صنعتی و گردشگری | توسعه زیرساخت های آموزش های مهارتی در حوزه های شیلات – آبزی پروری، کشاورزی و صنایع فرآوری آن ها گردشگری ساحلی و دریایی، تعمیر لنج و… | وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی | وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، وزارت امور اقتصادی و دارایی، وزارت صنعت، معدن و تجارت، وزارت جهاد کشاورزی، معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان رییس جمهور، مؤسسات مالی و نهادهای مالی و سرمایه گذاری غیردولتی (نهادها و بنیادهای مالی خصوصی) |
| تهیه و تصویب برنامه اعطای تسهیلات ارزان قیمت و طولانی مدت به مالکین شناورهای فرسوده به منظور نوسازی ناوگان | وزارت صنعت، معدن و تجارت | بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، وزارت راه و شهرسازی، وزارت نفت، سازمان بنادر و دریانوردی و صندوق توسعه ملی | |
| توانمندسازی تشکل ها، اتحادیه ها، اصناف به منظور نقش آفرینی و درگیر کردن جامعه بومی در فرآِیندهای توسعه (با تأکید بر زنجیره های ارزش مولد در منطقه) | وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و وزارت کشور | وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، وزارت امور اقتصادی و دارایی، وزارت صنعت، معدن و تجارت، وزارت جهاد کشاورزی، معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان رییس جمهور، مؤسسات مالی و نهادهای مالی و سرمایه گذاری غیردولتی (نهادها و بنیادهای مالی خصوصی) | |
| تدوین آئین نامه های مرتبط در خصوص به کارگیری حداکثری نیروی بومی در پروژه های عمرانی و سرمایه گذاری های بزرگ در مناطق ساحلی با تأکید بر مناطق جنوب کشور | سازمان برنامه و بودجه کشور وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی |
وزارت امور اقتصادی و دارایی | |
| تسهیل فرآیندهای قانونی شکل گیری و راه اندازی کسب و کار در مناطق ساحلی و جزایر و تسهیل شکل گیری شبکه های تأمین، تولید، بازاریابی و فروش با رعایت قانون تسهیل صدور مجوزهای کسب و کار | وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی | وزارت امور اقتصادی و دارایی سازمان برنامه و بودجه کشور وزارت صنعت، معدن و تجارت | |
| ارائه مشوق های ویژه برای نخبگان و متخصصان بومی برای جذب سرمایه گذاری از سوی جامعه بومی | وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی | معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان رییس جمهور، وزارت امور اقتصادی و دارایی، سازمان برنامه و بودجه کشور و وزارت صنعت، معدن و تجارت | |
| فعال سازی و تقویت بنگاه های کوچک و متوسط در استان های ساحلی | وزارت صنعت، معدن و تجارت | وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی وزارت کشور |