شماره: ۲۸۲۱۰۰ /۶۰ – ۱۳۹۲/۱۲/۲۸
بدینوسیله آیین‌نامه اجرایی نحوه تشکیل و برگزاری انتخابات اتحادیه‌های کشوری (موضوع تبصره ۷ ماده ۲۱ قانون نظام صنفی) که در تاریخ ۱۳۹۲/۱۲/۲۰ به تایید هیات عالی نظارت رسیده است، تصویب و به پیوست جهت اجرا ابلاغ میگردد.
محمدرضا نعمت‌زاده
تعاریف
ماده ۱- تعاریف
قانون: قانون نظام صنفی.
هیات: هیات عالی نظارت.
دبیرخانه : دبیرخانه هیات عالی نظارت.
اتاق: اتاق اصناف ایران.
اتحادیه: اتحادیه کشوری.
هیات مدیره: هیات مدیره اتحادیه.
بازرس: بازرس اتحادیه.
داوطلبان: داوطلبان عضویت در هیات مدیره و بازرسان.
انتخابات: انتخابات هیات مدیره و بازرسان اتحادیه.
هیات اجرایی: هیات اجرایی برگزاری انتخابات.
کمیته: کمیته بررسی و تطبیق شرایط داوطلبان.
ماده ۲- دبیرخانه مکلف است با همکاری اتاق، صنوف موضوع تبصره «۷» ماده «۲۱» قانون را شناسائی و جهت تایید به وزیـر صنعت، معدن و تجارت پیشنهاد نماید.
ماده ۳- درصورت تایید و موافقت وزیر صنعت، معدن و تجارت، دبیرخانه موظف است اقدامات لازم را برای برگزاری انتخابات و تشکیل اتحادیه به عمل آورد.
شرایط انتخاب کنندگان
ماده ۴- داشتن پروانه کسب دائم یا موقت (با رعایت تبصره «۲» ماده «۵» قانون)
تبصره- هر فرد صنفی در انتخابات دارای یک حق رأی میباشد، حتی در صورت داشتن بیش از یک پروانه کسب در همان صنف.
شرایط انتخاب شوندگان
ماده ۵- شرایط داوطلبان (هیات مدیره و بازرسان) عبارت است از:
تابعیت جمهوری اسلامی ایران (با ارائه شناسنامه و تصویر آن)
اعتقاد و التزام عملی به نظام جمهوری اسلامی ایران (با استعلام از وزارت اطلاعات)
نداشتن سوء پیشینه کیفری مؤثر(با استعلام از مراجع ذی صلاح قضایی)
عدم ممنوعیت تصرف در اموال، مانند حجر، ورشکستگی و افلاس (با استعلام از مراجع ذی صلاح قضایی)
عدم اعتیاد به مواد مخدر (با استعلام از نیروی انتظامی)
عدم اشتهار به فساد (با استعلام از نیروی انتظامی)
داشتن حداقل مدرک تحصیلی دیپلم برای افراد فاقد سابقه عضویت در هیات مدیره، (مدرک تحصیلی یا گواهی معتبر از اداره آموزش و پرورش)
حداکثر سن در زمان ثبت نام هفتاد و پنج سال (با ارائه شناسنامه و یا تصویر آن)
داشتن پروانه کسب معتبر دائم (با ارائه تصویر پروانه کسب و استعلام از اتاق).
تبصره- پروانه کسب معتبر، مجوزی است که تاریخ اعتبار آن منقضی نگردیده، صاحب آن تغییر شغل نداده و واحد صنفی خود را به غیر واگذار و یا اجاره نداده باشد، واحد صنفی فعال و مکان آن تغییر نیافته باشد.
وثاقت و امانت (اصل بر برائت است مگر وجود مدرک مستندی مبنی بر فقدان وثاقت و امانت).
هیات اجرایی برگزاری انتخابات
ماده ۶- به منظور برگزاری انتخابات، هیات اجرایی زیر نظر دبیر هیات و با ترکیب نمایندگان دستگاه‌های زیر تشکیل و تصمیمات آن با اکثریت آراء معتبر میباشد:
مرکز امور اصناف و بازرگانان و دبیرخانه. (به عنوان رییس).
وزارت کشور.
یکی از اعضای هیات رییسه اتاق به انتخاب هیات رییسه.
تبصره ۱- محل استقرار هیات اجرائی در مرکز امور اصناف و بازرگانان و دبیرخانه بوده و محل اخذ رأی نیز توسط هیات اجرایی با همکاری اتاق اصناف ایران تعیین میگردد.
تبصره ۲- فراخوان ثبت نام از طریق انتشار آگهی در یکی از روزنامه‌های کثیرالانتشار میباشد.
ماده ۷- داوطلبان حائز شرایط می‌بایست شخصاً با مراجعه به سازمان صنعت، معدن و تجارت استان ذیربط نسبت به تکمیل پرسشنامه (مطابق الگوی دبیرخانه) و ارائه تصاویر پروانه کسب، شناسنامه، کارت ملی، مدرک تحصیلی و اصل آنها (جهت تطبیق) به انضمام شش قطعه عکس ۴ ×۶ جهت ثبت نام اقدام نمایند.
تبصره ۱- عضویت افراد در هیات مدیره بیش از دو دوره متوالی و یا چهار دوره متناوب ممنوع میباشد.
تبصره ۲- افراد زیر نمیتوانند در اولین انتخابات بعدی اتحادیه داوطلب شوند:
اعضای معزول هیات مدیره.
اعضای هیات مدیره یا داوطلبانی که استعفاء و انصراف آنان موجب اخلال در برگزاری انتخابات شده است.
تبصره ۳- افراد موضوع تبصره «۶» ماده «۲۲» قانون درصورتی میتوانند داوطلب شوند که قبل از ثبت نام از سمت خود استعفاء نمایند. ارائه مدارک رسمی پذیرش استعفاء آنان پیش از شروع به کار در هیات مدیره الزامی است.
ماده ۸– دبیرخانه موظف است شش ماه قبل از پایان عمر قانونی اتحادیه، دستور برگزاری انتخابات اتحادیه مزبور را به هیات اجرایی صادر نماید تا انتخابات در مهلت مقرر برگزار شود.
ماده ۹- دبیرخانه مکلف است ظرف مهلت بیست روز از طریق سازمانها و ادارات صنعت، معدن و تجارت و اتاق اصناف شهرستان‌ها در سراسر کشور موضوع تشکیل اتحادیه کشوری را به واحدهای صنفی مربوطه اعلام و از اعضای دارای پروانه کسب معتبر در رسته صنفی ذیربط که دارای شرایط عضویت در هیات مدیره اتحادیه کشوری مورد نظر میباشند برای ثبت نام، دعوت به عمل آورد.
ماده ۱۰- چنانچه تعداد داوطلبان عضویت در هیات مدیره برای اتحادیه‌های صنفی دارای کمتر از هزار عضو، کمتر از ده نفر و در اتحادیه‌های صنفی بیش از هزار عضو، کمتر از پانزده نفر و تعداد دواطلبان بازرس کمتر از سه نفر باشد، هیات اجرایی موظف است مهلت ثبت نام را حداکثر برای دو نوبت متوالی و هر نوبت به مدت ده روز تمدید و پس از پایان ثبت نام فهرست داوطلبان را برای بررسی به کمیته ارسال نماید.
کمیته بررسی و تطبیق شرایط داوطلبان
ماده ۱۱- به منظور بررسی و تطبیق شرایط داوطلبان، کمیته‌ای با ترکیب نمایندگان دستگاه‌های زیر تشکیل و تصمیمات آن با اکثریت آراء صورت میگیرد:
وزارت صنعت، معدن و تجارت (به عنوان رییس).
سازمان تعزیرات حکومتی.
نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران.
دو نفر از اتاق (به انتخاب هیات رییسه، مشروط بر اینکه خود نامزد انتخابات نباشند).
تبصره ۱- وظیفه این کمیته تطبیق شرایط مندرج در ماده «۳» این آیین‌نامه و حصول اطمینان از صحت موارد مذکور از طریق رویت اسناد مثبته و بررسی مدارک و شواهد است. مسئولیت مکاتبات کمیته و هماهنگی‌های لازم بر عهده رییس آن است.
تبصره ۲- در صورت درخواست رییس کمیته، رؤسای سازمانهای صنعت، معدن و تجارت موظف به همکاری در این خصوص خواهند بود.
ماده ۱۲- کمیته موظف است پس از دریافت فهرست داوطلبان حداکثر ظرف یک ماه شرایط آنها را برابر بندهای مقرر در ماده «۳» این آیین‌نامه از مراجع ذیربط استعلام نماید و مراجع مذکور موظفند حداکثر ظرف مدت پانزده روز از تاریخ دریافت استعلام، نظر قطعی و نهایی خود را اعلام دارند. عدم اعلام نظر در مهلت مذکور به منزله نظر مثبت است.
تبصره ۱- انجام استعلام، از مراجع مربوطه در حدود وظایف قانونی آنها و شروط مرتبط بوده و کمیته می‌بایست از ترتیب اثر دادن به اظهار نظرهای مبهم (از قبیل به مصلحت نمیباشد، موافقت موقت، مشروط، یکساله و جایز نیست) خودداری نماید. بدیهی است اینگونه اظهارنظرها در رد صلاحیت داوطلبان تاثیری ندارد.
تبصره ۲- کمیته موظف است دلیل یا دلایل مستند رد صلاحیت داوطلب را به اطلاع وی برساند. شخص مذکور میتواند ظرف مدت یک هفته اعتراض خود را به همراه مدارک مثبته به کمیته تسلیم نماید. کمیته ظرف پانزده روز به موضوع رسیدگی می‌نماید. نظر کمیته قطعی و لازم الاجرا است.
ماده ۱۳- چنانچه تعداد داوطلبان تایید شده برابر یا بیشتر از تعداد اعضای اصلی و علیالبدل هیات مدیره اتحادیه باشد، هیات اجرایی می‌بایست نسبت به برگزاری انتخابات اقدام نماید.
برگزاری انتخابات
ماده ۱۴- هیات اجرایی موظف است پس از دریافت فهرست داوطلبان تایید شده نسبت به فراخوان برگزاری انتخابات (حاوی تاریخ، ساعت و محل اخذ رأی، تعداد اعضای اصلی و علیالبدل هیأت مدیره و بازرس و اسامی داوطلبان حائز شرایط به ترتیب حروف الفبا) اقدام نماید.
تبصره- فراخوان انتخابات از طریق انتشار آگهی در یکی از روزنامه‌های کثیرالانتشار صورت می‌پذیرد.
ماده ۱۵- هیات اجرایی موظف است فهرست اعضای دارای پروانه کسب و نشانی واحدهای صنفی آنان را از طریق اتاق و سامانه الکترونیکی اصناف تهیه نماید.
تبصره ۱- کلیه سازمانهای صنعت، معدن و تجارت و اتاق اصناف شهرستان‌ها موظفند حسب مورد با هیات اجرایی همکاری نمایند.
تبصره ۲- در صورت درخواست داوطلبان، هیات اجرایی موظف است فهرست مذکور را جهت انجام تبلیغات انتخاباتی، در اختیار آنان قرار دهد.
ماده ۱۶- وظایف هیات اجرایی در روز برگزاری انتخابات:
صدور مجوز ورود به محل اخذ رأی برای برگزارکنندگان انتخابات.
جلوگیری از ورود افراد غیرصنفی و کارکنان اتحادیه و اتاق به محل اخذ رأی.
(موارد استثناء با مجوز رییس هیات اجرایی می باشد)
الصاق فهرست اسامی داوطلبان به همراه عکس آنها با خط درشت و خوانا به ترتیب حروف الفبا قبل از شروع رأی گیری در محل اخذ رأی.
تعیین صندوق و تعرفه مجزا برای انتخاب اعضای هیات مدیره و انتخاب بازرسان.
باز و بسته و ممهور نمودن صندوقهای رأی خالی قبل از شروع رأی گیری در حضور جمع و تهیه صورتجلسه با امضای اعضای هیات اجرایی در محل اخذ رأی.
تطبیق رأی دهندگان با فهرست اسامی اعضاء صنف با رویت اصل یا تصویر پروانه کسب و یا کارت شناسایی معتبر هنگام اخذ رأی.
تبصره- وکالت برای دادن رأی ممنوع است.
جلوگیری از هرگونه تبلیغات انتخاباتی در ساختمان محل اخذ رأی و اخراج افراد متخلف از محل رأیگیری.
تبصره- درصورتی که به تشخیص هیات اجرایی به دلیل تنش، عدم امنیت و یا بروز حوادث غیرمترقبه، برگزاری انتخابات غیر ممکن باشد، می‌بایست با تنظیم صورتجلسهای انتخابات را متوقف نموده و حداکثر ظرف بیست روز نسبت به تجدید روز رأیگیری اقدام گردد. تامین امنیت حوزه انتخابات با درخواست هیات اجرایی بر عهده نیروی انتظامی خواهد بود.
تمدید ساعت رای گیری برای همان روز در صورت تشخیص هیات اجرایی با تنظیم صورتجلسه.
باز نمودن صندوق، قرائت و شمارش آراء مأخوذه پس از پایان مهلت اخذ رأی و تنظیم صورتجلسه نهایی مشتمل بر تعداد آراء ماخوذه هر یک از داوطلبان در حضور آنان (در صورت درخواست آنها).
اعلام نتیجه انتخابات مشتمل بر تعداد آراء ماخوذه به هر یک از داوطلبان (درصورت تقاضای آنها).
ارسال صورتجلسه انتخابات به دبیرخانه، اتاق و اتحادیه حداکثر ظرف مدت سه روز پس از پایان شمارش آراء.
نحوه و کیفیت شمارش آراء
ماده ۱۷- نحوه و کیفیت شمارش آراء:
تعداد رأی دهندگان با آراء مأخوذه تطبیق و برگههای رأی زاید بر تعداد تعرفه، به قید قرعه از کل برگهای رأی کسر می‌شود. اما چنانچه تعداد آراء مأخوذه کمتر از تعداد رأی‌دهندگان باشد نتیجه در صورتجلسه منعکس می‌شود.
در صورتی که اسامی نوشته شده در برگ رأی بیش از تعداد داوطلبان باشد، اسامی اضافه از آخر خوانده نمیشود.
در موارد ذیل برگههای رأی باطل، لیکن جزء آراء مأخوذه محسوب و مراتب در صورتجلسه قید و برگههای مذکور ضمیمه صورتجلسه خواهد شد.
الف) آراء ناخوانا.
ب) آراء حاوی اسامی غیر از داوطلبان.
ج) آراء سفید ریخته شده در صندوق.
درصورتی که نام یک داوطلب در برگه رأی مکرر نوشته شده باشد فقط یک رأی برای او محسوب می‌شود.
درصورت تساوی آراء دو یا چند نفر از داوطلبان، انتخاب افراد مورد نیاز از بین آنها با توافق ذینفعان و در غیر این صورت از طریق قرعهکشی توسط هیات اجرایی در حضور آنان انجام می‌شود.
در صورتی که نام خانوادگی دو یا چند نفر از داوطلبان یکی باشد و در برگ رأی فقط
نام خانوادگی قید گردیده مجموع این گونه آراء به طور مساوی بین داوطلبان هم نام تقسیم و در مورد رأی یا آراء باقی مانده غیر قابل تقسیم به حکم قرعه عمل خواهد شد.
ماده ۱۸- انتخابات در دور اول با حضور حداقل یک سوم اعضاء رسمیت مییابد. درصورت نرسیدن به حد نصاب، هیات اجرایی مکلف است مطابق مفاد ماده ۱۱ این آیین‌نامه، نسبت به فراخوان و برگزاری انتخابات نوبت دوم با نصاب یک چهارم ظرف مدت بیست روز اقدام نماید و در صورت عدم دستیابی به حد نصاب مذکور، رأی گیری برای آخرین مرتبه با نصاب یک چهارم تکرار میگردد.
ماده ۱۹- درصورت عدم اعتراض داوطلبان به نحوه برگزاری انتخابات ظرف سه روز کاری پس از آن، هیات اجرایی موظف است بلافاصله با دعوت کتبی از اعضای هیات مدیره و بازرس ، نسبت به تحویل اعتبارنامههای آنها (با امضای دبیر هیات) و یا تعیین سمت براساس درخواست آنان با رعایت ماده «۲۳» قانون و تبصرههای ذیل آن اقدام نماید. بدیهی است در هیات‌مدیره‌های هفت نفره سمت دو نفر آخر، عضو هیات مدیره است.
رسیدگی به شکایات
ماده ۲۰- رسیدگی به شکایات داوطلبان نسبت به نحوه برگزاری انتخابات:
چنانچه هر یک از داوطلبان نسبت به نحوه برگزاری انتخابات معترض باشند، میتوانند ظرف سه روز کاری پس از انتخابات شکایت خود را کتباً و با ذکر دلیل به دبیرخانه تسلیم نمایند.
دبیر هیات عالی نظارت موظف است ضمن دستور توقف صدور اعتبار نامه منتخبین، موضوع را با حضور اعضاء هیات اجرایی مورد رسیدگی قرار داده و نتیجه را به شاکی ابلاغ نماید.
درصورت اعتراض شاکی، دبیرخانه موظف است شکایت واصله را ظرف مهلت پانزده روز بررسی و در صورت تشخیص کفایت دلائل و مستندات، موضوع را جهت اتخاذ تصمیم نهایی در هیات مطرح نماید. در غیر این صورت شاکی میتواند اعتراض خود را از طریق مراجع صالحه قضایی پیگیری نماید.
اسقاط شرایط اعضاء هیات مدیره
ماده ۲۱- نحوه رسیدگی به اسقاط شرایط اعضاء هیات مدیره:
چنانچه هر یک از اعضاء هیات مدیره برابر اعلام کتبی هر یک از مراجع استعلام شونده در طول دوران تصدی، مواردی از شرایط مندرج در ماده «۷» این آیین‌نامه را از دست بدهد، مراتب به دبیرخانه اعلام میگردد.
دبیرخانه مراتب را بطور مستند به فرد ذینفع ابلاغ می نماید.
فرد معترض میتواند مدارک مثبته خود را ظرف مدت هفت روز از تاریخ ابلاغ به دبیرخانه ارائه نماید.
دبیرخانه پس از ملاحظه اسناد و مدارک و استماع دفاعیه وی به موضوع رسیدگی می نماید.
درصورت اعتراض شاکی به نظر دبیرخانه و تشخیص کفایت دلائل مراتب مهلت اتخاذ تصمیم نهایی در هیات مطرح خواهد شد، بدیهی است در صورت اسقاط شرایط فرد مورد نظر، دبیرخانه نسبت به جایگزینی علیالبدل اقدام می نماید.
تبصره- با توجه به تبصره «۵» ماده «۱۲» قانون، چنانچه هریک از اعضاء هیات مدیره حسب ضرورت بخواهند واحد صنفی خود را حداکثر به مدت شش ماه تعطیل کنند، می‌بایست از طریق اتاق، موافقت کمیسیون شهرستان ذیربط را اخذ نمایند. در غیر این صورت با رعایت تشریفات مربوطه مشمول اسقاط شرایط انتخاب شوندگان خواهند شد.
ماده ۲۲- محل استقرار اتحادیه کشوری شهر تهران بوده و درصورت نیاز با تایید اتاق اصناف ایران، اتحادیه کشوری میتواند نسبت به ایجاد دفاتری در سایر شهرستانهای کشور اقدام نماید.
ماده ۲۳- وظایف و اختیارات اتحادیه‌های کشوری عبارت است از:
الف- صدور پروانه کسب با دریافت تقاضا و مدارک متقاضیان با رعایت قوانین و مقررات.
ب- ارایه پیشنهاد برای تهیه و تنظیم و یا تغییر ضوابط صدور پروانه کسب و انواع پروانههای لازم مشاغل به اتاق اصناف ایران.
تبصره- ضوابط خاص داخلی اتحادیه‌های کشوری برای صدور پروانه کسب توسط دبیرخانه با همکاری اتاق اصناف ایران تهیه و به تصویب وزیر صنعت، معدن و تجارت خواهد رسید.
ج- اجرای مصوبات و بخشنامههای هیات عالی نظارت و اتاق اصناف ایران که در چارچوب قانون نظام صنفی به اتحادیهها ابلاغ میگردد.
ﻫـ – ابطال پروانه کسب و تعطیل محل کسب طبق مقررات قانون و اعلام آن به دبیرخانه.
و- جلوگیری از ادامه فعالیت واحدهایی که بدون پروانه کسب دایر شده است مطابق ماده «۲۷» قانون از طریق اتاق اصناف شهرستان مربوطه.
ز- جلوگیری از فعالیت واحدهای صنفی که پروانه آنها به عللی باطل میگردد.
تبصره- پلمپ واحدهای صنفی با اعلام اتحادیه کشوری از طریق اتاق اصناف شهرستان مربوطه توسط نیروی انتظامی انجام خواهد شد.
ح- تنظیم بودجه سال بعد و تسلیم آن تا پایان خردادماه هر سال به اتاق جهت رسیدگی و تصویب.
ط- تنظیم ترازنامه سال قبل و تسلیم آن تا پایان خرداد ماه هر سال به اتاق برای رسیدگی و تصویب.
ی- تشکیل کمیسیونهای رسیدگی به شکایت، حل اختلاف، بازرسی، فنی و آموزشی و سایر کمیسیونهای مصوب هیات.
تبصره- تعداد اعضاء کمیسیون مطابق تبصره «۱» بند (ط) ماده «۳۰» قانون براساس پیشنهاد اتحادیه و تصویب اتاق تعیین میگردد.
ک– ارائه پیشنهاد به منظور تعیین نرخ کالا و خدمات به اتاق اصناف ایران.
ماده ۲۴- منابع مالی اتحادیه‌های کشوری مطابق آیین‌نامه اجرایی ماده «۳۱» قانون نظام صنفی میباشد.
ماده ۲۵- مسئولیت نظارت بر عملکرد اتحادیه های کشوری بر عهده اتاق میباشد.
ماده ۲۶- درصورتی که براثر استعفاء، عزل، فوت، بیماری، حجر و یا محرومیت از حقوق اجتماعی، عضو یا اعضایی از هیات مدیره اتحادیه با وجود جایگزینی علی البدل، آن هیات از نصاب این ماده خارج شود، دبیرخانه مکلف است ظرف شش ماه نسبت به برگزاری انتخابات برای تعیین اعضای جایگزین اقدام کند، تا انجام انتخابات، افرادی از اعضای همان صنف که واجد شروط قانونی برای اداره امور اتحادیه باشند، توسط اتاق معرفی میگردند تا پس از تایید دبیرخانه به عنوان اعضای جایگزین به عضویت اصلی یا علی البدل هیات مدیره منصوب شوند. اگر کمتر از دو سال مدت مامویت هیات مدیره مانده باشد، مدت ماموریت اعضای جایگزین تا پایان مدت ماموریت هیات مدیره ادامه خواهد یافت.
ماده ۲۷- این آیین‌نامه به استناد تبصره «۷» ماده «۲۱» قانون نظام صنفی مصوب مورخ ۱۲ /۰۶ /۱۳۹۲ مشتمل بر ۲۷ ماده و ۲۰ تبصره تهیه و در تاریخ ۲۰ /۱۲ /۱۳۹۲ به تایید هیات عالی نظارت و در تاریخ ۲۸ /۱۲ /۱۳۹۲ به تصویب وزیر صنعت، معدن و تجارت رسیده است و از تاریخ تصویب آن آیین‌نامه قبلی لغو میگردد.