شماره ۲۴۱۳۹/۱۴۰۲/دش – ۲۹/۱۱/۱۴۰۲
ماده واحده «تعیین اصول حاکم بر بازنگری آییننامه ارتقاء مرتبه اعضای هیأت علمی دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی پژوهشی و فناوری» که در جلسات ۸۹۴ و ۸۹۵ مورخ ۲۶/۱۰/۱۴۰۲ و ۱۰/۱۱/۱۴۰۲ شورای عالی انقلاب فرهنگی و براساس مصوبه جلسات ۴۵۷ و ۴۵۸ مورخ ۳/۱۱/۱۴۰۲ شورای معین شورای عالی انقلاب فرهنگی (بنا به پیشنهاد شورای ستاد راهبری اجرای نقشه جامع علمی کشور)، به تصویب رسیده است، به شرح ذیل برای اجراء ابلاغ می‌شود:
«ماده واحده ـ با استناد به بند ۶ سیاست‌های کلی علم و فناوری ابلاغی مقام معظم رهبری (مدظله‌العالی)؛ راهبردهای کلان ۵، ۶، ۷، ۸ و ۹ نقشه جامع علمی کشور؛ راهبرد ۴ نظام فرهنگی ـ تربیتی، راهبرد ۷ نظام پژوهش و فناوری و راهبرد ۹ نظام آموزشی سند دانشگاه اسلامی و بند ۳ ماده واحده «تعیین الزامات اجرایی مربوط به بهبود عوامل مؤثر بر پیشرفت علمی کشور» (مصوب ۰۱/۱۱/۱۳۹۸ شورای عالی انقلاب فرهنگی)؛ «اصول حاکم بر بازنگری آییننامه ارتقاء مرتبه اعضای هیأت علمی دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی پژوهشی و فناوری» به شرح بندهای ذیل تعیین می‌‌گردد:
الف) تنوع بخشی به مسیرهای ارتقاء مرتبه: تأکید بر امکان ارتقاء اعضای هیأت علمی از مسیرهای آموزش محور، پژوهش محور و آموزش ـ پژوهش محور؛
تبصره ۱ـ کسب حداقل امتیازهای الزم آموزشی و پژوهشی در هر یک از مسیرهای مذکور الزامی است.
تبصره ۲ـ دستیابی به دستاوردهای مؤثر، ماندگار، تحول آفرین، اقتدارآفرین و انجام پژوهش‌‌ها و فعالیتهای نیاز محور، تقاضامحور و حل‌کننده مسائل کشور؛ محور اصلی آییننامه ارتقاء در مسیرهای فوق الذکر می‌‌باشد و از ضریب بالاتری برخوردار بوده و دارای امتیاز ویژه هستند.
تبصره ۳ـ ارتقاء مرتبه اعضای هیأت علمی مؤسسات پژوهشی وابسته به سایر دستگاه‌های اجرایی؛ صرفا از مسیر دستاوردهای ماندگار و پژوهش‌های نیازمحور، تقاضامحور یا حل مسأله امکان‌پذیر است.
ب) متناسبسازی شیوه ارتقاء با ماهیت گروه های علمی: تأکید بر تفکیک جداول حداقل امتیازهای آموزشی ـ تربیتی و پژوهشی لازم برای ارتقاء در گروه های علوم پایه، علوم انسانی، علوم اجتماعی و رفتاری، فنی ـ مهندسی، کشاورزی و منابع طبیعی، هنر، معارف اسلامی، دامپزشکی و رشته‌های بالینی علوم پزشکی؛
ج) متناسبسازی شیوه ارتقاء با مأموریت دانشگاه‌ها و مؤسسات: تأکید بر امکان برقراری ضوابط و مقررات خاص و متناسب با هریک از مسیرهای ارتقاء به تفکیک گروه های مختلف علمی و مأموریت‌های محوله در چهارچوب اصول این ماده واحده؛
د) متناسبسازی شیوه ارتقاء با زیرنظام های آموزش عالی: تأکید بر جایگزینی بخشی از امتیازات الزامی پژوهشی و فناوری برای دانشگاه‌ها یا واحدهای آموزش عالی با مأموریت خاص آموزشی – تربیتی (از قبیل: دانشگاه فرهنگیان، تربیت دبیری شهید رجایی، فنی ـ حرفه‌ای و علمی کاربردی) با فعالیتهای آموزشی ـ تربیتی، نوآوری های فنی حرفه‌ای و مهارتی و دانش‌پژوهی آموزشی؛
هـ) توجه ویژه به شأن و نقش آموزشی ـ تربیتی و فرهنگی اعضای هیأت علمی: تأکید بر اصلاح شیوه های ارزیابی فعالیت‌ها با تمرکز بر خروجی‌ها، پیامدها و آثار ؛ برخورداری از حسن شهرت علمی، اخلاقی و حرفه‌ای؛ پایبندی به قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و ارزش های اسلامی و انقلابی؛ نقش‌آفرینی مؤثر در ابعاد تربیتی با اهتمام به رفع چالش‌های فکری، اعتقادی، فرهنگی و اخلاقی دانشگاهیان؛ و درج فعالیتهای متناسب با شاگردپروری، مسئولیت‌پذیری نسبت به دانشجویان و جامعه، امیدآفرینی، اخلاق حرفه‌ای و دانش‌پژوهی آموزشی؛
و) تقویت جریان ملی دانش و نقش جوامع علمی و نظامات ارزیابی داخلی: تأکید بر تقویت مرجعیت زبان فارسی؛ حمایت از انتشار دستاوردهای پژوهشی در مجلات ملی بین‌المللی؛ تقویت نظام استناددهی ملی؛ حمایت از پایگاه های استنادی معتبر بین‌المللی بومی؛ ارائه ارزیابی محرمانه صاحبنظران از آثار و دستاوردهای اصلی منتخب متقاضی به هیأت ممیزه مؤسسه؛ بررسی دستاوردهای ماندگار (موضوع تبصره ۲) در کمیته‌های فرادانشگاهی به منظور امکان پیشنهاد جایگزینی امتیازهای حاصل از این دستاوردها با ضوابط و مقررات خاص مؤسسه؛
ز) ضرورت اثبات و استمرار شایستگی و صالحیت علمی و کیفیت و اثربخشی فعالیتهای عضو هیأت علمی: تأکید بر الزام به ارائه دستاوردهای برجسته و اثربخش آموزشی ـ تربیتی، فرهنگی، پژوهشی، فناورانه، هنری به شیوه های مختلف از جمله در قالب سخنرانی عمومی با حضور کمیته هم‌تا برای ارتقاء به مرتبه استادی؛ ارزش گذاری به رهبری گروهی؛ گذار از ارتقاء مبتنی بر فعالیتهای پژوهشی دانشجویان تحصیالت تکمیلی به ارتقاء مبتنی بر آثار و فعالیتهای مبتنی بر برنامه پژوهشی هدفمند و جهت‌دار عضو هیأت علمی؛ گسترش شبکه‌های علمی ملی و بین‌المللی با اولویت جهان اسالم و توجه ویژه به دستاوردها و فعالیتهای مشترک علمی ـ آموزشی (بین‌رشته‌ای، بین‌مؤسسه‌ای، مشترک با صنعت و جامعه، بین‌المللی و سایر فعالیتهای مشترک)؛ تعیین حداقل مدت ماندگاری در مرتبه قبلی برای ارتقاء به مراتب دانشیاری و استادی به ترتیب معادل ۴ و ۷ سال با در نظر گرفتن استثناء برای عضو هیأت علمی دارای دستاوردهای شاخص برای ارتقاء به مرتبه استادی؛
ح) توجه ویژه به نقش اعضای هیأت علمی در تقویت دیپلماسی فعال و الهام بخش علمی ـ آموزشی ـ تربیتی در راستای مرجعیت علمی.
ط) توجه ویژه به خدمات، پاسخگویی و مسئولیت‌های اجتماعی عضو هیأت علمی: تأکید بر اثرگذاری اجتماعی فعالیتهای عضو هیأت علمی در حل مسائل جامعه و جهان اسالم؛ تقویت فعالیتهای داوطلبانه و جهادی؛ نقش آفرینی مؤثر در ارتقاء سازمانی مؤسسه و پیشرفت کشور متناسب با هدف متعالی استقرار مؤلفه‌های تمدن نوین اسلامی؛
ی) توجه ویژه به اثربخشی علوم انسانی، اجتماعی و هنر مبتنی بر ساحت‌های تحول علوم انسانی با رویکرد اسلامی، تقویت خردورزی، روحیه نقد علمی و نظریه‌‌پردازی و تولید علم نافع با تأکید بر همکاری حوزه و دانشگاه؛
ک) متناسبسازی شیوه ارتقاء با رعایت اصل خانواده محوری، اقتضائات نقش‌های خانوادگی اعضای هیأت علمی و توجه به عدالت جنسیتی.
تبصره ۱ـ «آییننامه ارتقاء مرتبه اعضای هیأت علمی دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی پژوهشی و فناوری»، آیین‌‌‌نامه‌‌‌ای واحد و مشتمل بر سه فصل اختصاصی مستقل؛
۱ـ حوزه علوم انسانی، علوم اجتماعی و هنر
۲ـ حوزه علوم پزشکی و
۳ـ حوزه سایر علوم (علوم پایه، فنی ـ مهندسی، کشاورزی و منابع طبیعی، دامپزشکی و…) و یک فصل مشترک خواهد بود. وزارتین علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی موظفند در تعامل با فرهنگستان ها و با بهره‌گیری از نظرات صاحبنظران و نخبگان، با حضور نمایندگان ستاد خانواده و زنان دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی و معاونت رئیس جمهور در امور زنان و خانواده، ظرف مدت حداکثر ۲ماه از تاریخ ابلاغ این ماده واحده؛ آییننامه ارتقاء جاری را (مصوب جلسه ۷۷۶ مورخ ۱۸/۱۲/۱۳۹۴ شورای عالی انقلاب فرهنگی) بر اساس اصول مندرج در ماده واحده فوق الذکر، بازنگری و جهت تصویب در شورای عالی انقلاب فرهنگی به ستاد راهبری اجرای نقشه جامع علمی کشور ارائه نمایند.
تبصره ۲ـ فصل مستقل مربوط به حوزه علوم انسانی، علوم اجتماعی و هنر توسط شورای تحول و ارتقاء علوم انسانی جهت درج در متن پیش‌‌نویس بازنگری شده آییننامه ارتقاء، پیشنهاد می‌شود»
رئیس جمهور و رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی ـ سیدابراهیم رئیسی