آیین‌نامه اجرایی تبصره (۶) بند (ح) ماده (٢) مکرر قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز

تاریخ تصویب: ۱۴۰۱/۰۸/۲۵
تاریخ انتشار: ۱۴۰۱/۰۹/۲۷

شماره: ١٧۰۶٢٣/ ت۶۰۰٧۰ه  – ١۴۰١/۹/۱۵

هیأت وزیران در جلسه ١۴۰١/۸/۲۵ به پیشنهاد بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران )با همکاری وزارت صنعت، معدن و تجارت( و به استناد تبصره )۶( بند )ح( ماده )٢( مکرر قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز ـ مصوب ١۴۰۰، آیین‌نامه اجرایی تبصره مذکور را به شرح زیر تصویب کرد:


ماده ١ـ در این آیین‌نامه، اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار میروند:
١ـ قانون: قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز ـ مصوب ١٣٩٢ـ با اصلاحات بعدی آن.
٢ـ بانک مرکزی: بانک مرکزی جمهوی اسلامی ایران.
٣ـ مؤسسه اعتباری: بانک یا مؤسسه اعتباری غیربانکی که به موجب قانون یا با مجوز بانک مرکزی تأسیس شده و تحت نظارت بانک مرکزی میباشد.
۴ـ صرافی: شرکتی که با مجوز بانک مرکزی تأسیس شده و دارای مجوز معتبر از بانک مرکزی است و موضوع فعالیت آن انجام عملیات صرافی میباشد.
۵ ـ گمرک: گمرک جمهوری اسلامی ایران.
۶ ـ سازمان مناطق: سازمان مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی و ویژه اقتصادی.

٧ـ صادرکننده: شخص حقیقی و حقوقی که وفق پروانه صادراتی گمرک بر اساس قوانین، مقررات و آیین‌نامه‌های مربوط نسبت به صادرات کالا اقدام مینماید.

٨ ـ تعهد ارزی صادراتی: [اصلاحی ۱۴۰۳/۲/۲۶]
میزان ارز معادل حداکثر صد درصد (۱۰۰%) ارزش ارزی پروانه‌های صادراتی کالاها (محصولات) است که صادرکننده بر اساس ضوابط این آیین‌نامه مکلف به بازگشت آن است.

٩ـ کارگروه: کارگروه بازگشت ارز حاصل از صادرات.

١۰ـ سامانه‌های اجرایی: کلیه سامانه‌های مرتبط با برگشت ارز صادراتی از جمله نظام یکپارچه معاملات ارزی، سامانه نظارت ارز، ثبت مبادلات ارزی، تأمین ارز و سامانه جامع تجارت و سایر سامانههای مرتبط که برای اهداف گوناگون ایجاد و برای ثبت، سازماندهی و پردازش اطلاعات صادراتی صادرکنندگان هم مورد استفاده قرار میگیرد.

١١ـ مهلت برگشت ارز: [اصلاحی ۱۴۰۳/۲/۲۶]
مدت زمانی که صادرکننده ملزم است نسبت به برگشت ارز حاصل از صادرات به منظور رفع تعهد ارزی صادراتی و بهره‌مندی از مشوقها و معافیتهای مربوط، اقدام نماید.

١٢ـ تعهد ارزی صادراتی سررسید شده: [اصلاحی ۱۴۰۳/۲/۲۶]
میزان تعهدات ارزی صادراتی که مهلت برگشت ارز حاصل از صادرات آن به پایان رسیده باشد.

١٣ـ روش های برگشت ارز حاصل از صادرات به چرخه اقتصادی کشور شامل موارد زیر:
الف ـ فروش ارز به صورت حواله در سامانه نیما به بانک مرکزی، مؤسسه اعتباری و یا صرافی.
ب ـ واردات کالا در مقابل صادرات خود.
پ ـ واگذاری ارز حاصل از صادرات به دیگران )غیر( جهت واردات کالا.
ت ـ تهاتر کالا به کالا.
ث ـ فروش ارز به صورت اسکناس به بانک مرکزی، مؤسسه اعتباری و یا صرافی.
ج ـ بازپرداخت تسهیلات ارزی اعطایی )اعم از اصل، سود و وجه التزام تأخیر تأدیه دین( از محل منابع بانکها، صندوق توسعه ملی، حساب ذخیره ارزی، تأمین مالی خارجی )فاینانس(، بازتأمین )ریفاینانس(، بانک توسعه اسلامی، بانک توسعه و تجارت اکو، بانک جهانی و سایر منابع تسهیلاتی به تشخیص بانک مرکزی و تأمین ارز سهم‌الشرکه )آورده( متقاضی صرفاً بابت واردات.
چ ـ تأدیه بدهی )دیون( ارزی )اعم از اصل و فرع( مرتبط با اعتبارات/بروات اسنادی وارداتی و یا ضمانتنامه‌های ارزی صادره پرداخت شده توسط مؤسسه اعتباری مطابق ضوابط ارزی بانک مرکزی.

تبصره ۱ـ [الحاقی ۱۴۰۳/۲/۲۶]
بانک مرکزی می‌تواند در اجرای این بند از روش ‌ پیمان ‌های پولی دو یا چند جانبه، ریال برون ‌مرزی و ترتیبات پایاپای ‌سازی دو یا چند جانبه استفاده نماید.

تبصره ۲ـ [الحاقی ۱۴۰۳/۲/۲۶]
بانک مرکزی می‌تواند بنا به ضرورت، در مورد جزءهای (الف) تا (ث) این بند، پس از تصویب در کارگروه، درخصوص تغییر سازوکار و نسبت‌ها در هر یک از روش ‌های برگشت ارز با اعلام پیشینی (حداقل یک ماه)، با رعایت قانون اقدام نماید.

١۴ـ نسبت برگشت ارز: نسبت میزان برگشت ارز حاصل از صادرات به چرخه اقتصادی به یک یا ترکیبی از روشهای تعیین شده، به مجموع ارزش تعهد صادراتی سررسید شده.

١۵ـ سامانه جامع تجارت: سامانه نرم‌افزاری جامع یکپارچه‌سازی و نظارت بر فرآیند تجارت موضوع ماده (٣) آیین‌نامه اجرایی مواد (۵) و (۶) قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز موضوع تصویبنامه شماره ۴۶۴۴٣/ت۵١۵۵٩هـ مورخ ٢٣/۴/١٣٩۵.

١۶ـ خدمات بانکی: تمامی خدمات قابل ارائه توسط بانکها و مؤسسات اعتباری به مشتریان.


ماده ٢ـ اعضای کارگروه به شرح زیر میباشند:
١ـ معاون ارزی رییس کل بانک مرکزی )رییس(.
٢ـ رییس کل سازمان توسعه تجارت ایران.
٣ـ معاون وزیر نفت.
۴ـ معاون وزیر اطلاعات.
۵ ـ معاون وزیر جهاد کشاورزی.
۶ ـ معاون وزیر امور اقتصادی و دارایی.
٧ـ معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت.
٨ ـ معاون وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی )رییس سازمان غذا و دارو(
٩ـ رییس کل گمرک.

۱۰ـ [اصلاحی ۱۴۰۳/۲/۲۶]
نماینده اتاق ‌ها با حق رأی و با دعوت رئیس کارگروه حسب موضوع.

۱۱ـ [الحاقی ۱۴۰۳/۲/۲۶]
معاون معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌­بنیان رئیس‌جمهور.

تبصره ١ـ حضور نمایندگان سایر دستگاههای اجرایی در کارگروه با پیشنهاد اعضا و تأیید رییس کارگروه و بدون حق رأی بلامانع است.

تبصره ٢ـ جلسات کارگروه با حضور حداقل دو سوم اعضا و حضور رییس رسمیت یافته و تصمیمات کارگروه با رأی حداقل شش عضو معتبر خواهد بود.

تبصره ٣ـ دبیرخانه کارگروه که در بانک مرکزی مستقر است، مسئولیت انجام امور برگزاری جلسات، تهیه دستور و صورتجلسات و مکاتبات با دیگر نهادها و اشخاص را بر عهده دارد.

تبصره ۴ـ [الحاقی ۱۴۰۳/۲/۲۶]
معرفی کتبی نماینده تام ‌الاختیار (حداقل در سطح مدیرکل) از سوی وزیر یا رئیس دستگاه برای حضور و تصمیم‌گیری در کارگروه بلامانع است.


ماده ٣ـ وظایف و اختیارات کارگروه به شرح زیر میباشد:
١ـ تعیین موارد و مصادیق معافیت از ایفای تعهدات ارزی صادراتی در چهارچوب قانون و این آیین‌نامه.
٢ـ ارسال فهرست صادرکنندگان به شورای عالی امنیت ملی موضوع تبصره )٨( ماده )٢( مکرر قانون به منظور بهره‌مندی از معافیت/ استثنا.
٣ـ تمدید مهلت برگشت ارز حاصل از صادرات در چهارچوب قانون و این آیین‌نامه.
۴ـ معرفی متخلف به قوه قضاییه در اجرای الزامات قانون.

۵ ـ [اصلاحی ۱۴۰۳/۲/۲۶]
تعیین استثنائات مهلت برگشت ارز حاصل از صادرات با توجه به نوع کالای صادراتی، نوع صادرکننده، سابقه صادرکننده، کشور طرف معامله و کشور مقصد به پیشنهاد دستگاه اجرایی ذی‌ربط در چهارچوب قانون و مقررات.

۶ ـ تعیین میزان تعهد ارزی صادرکنندگان در چهارچوب قانون و این آیین‌نامه.
٧ـ تعیین سقف تعهدات ارزی صادراتی معاف از برگشت ارز با رعایت سقف مصرح در قانون.
٨ ـ تعیین حد آستانه برخورداری از مشوقها و معافیتهای موضوع این آیین‌نامه در چهارچوب قوانین و مقررات.
٩ ـ تقدیر از صادرکنندگان خوشحساب و ارائه مشوقهای لازم برای آنها در چهارچوب قوانین و مقررات.

تبصره ١ـ تعیین سیاستهای تجاری کماکان بر عهده وزارت صنعت، معدن و تجارت است.

تبصره ٢ـ مصوبات کارگروه جهت اجرا به دستگاهها، سازمانها، اشخاص و اعضای کارگروه توسط دبیرخانه ابلاغ میشود.


ماده ۴ـ فرایند بررسی تعهدات ارزی سررسید شده صادرکنندگان در کارگروه به ترتیب زیر میباشد:

١ـ [اصلاحی ۱۴۰۳/۲/۲۶]
ارائه فهرست به‌روزشده صادرکنندگان با تعهدات ارزی سررسیده شده ایفا نشده به کارگروه توسط بانک مرکزی.

٢ـ [اصلاحی ۱۴۰۳/۲/۲۶]
تأیید/ رد فهرست صادرکننده / صادرکنندگان با تعهدات ارزی صادراتی سررسید شده ایفا نشده توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت، با ارائه مستندات، مکاتبات و درخواستهای مربوط به صادرکننده/ صادرکنندگان به کارگروه تا حداکثر هفت روز کاری پس از طرح موضوع و تصمیم‌گیری کارگروه.

٣ـ
[اصلاحی ۱۴۰۱/۱۱/۲۳]
[اصلاحی ۱۴۰۳/۲/۲۶]
پیشنهاد اعمال ابزارهای تنبیهی به مراجع ذیصلاح در خصوص صادرکنندگان با تعهدات سررسید شده ایفا نشده.

۴ـ [اصلاحی ۱۴۰۳/۲/۲۶]
ارائه اطلاعات اقامتگاه قانونی و ارتباطی صادرکنندگان توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت، اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران و اتاق تعاون حسب مورد به دبیرخانه کارگروه ظرف پنج روز کاری در صورت تصمیم کارگروه به ارجاع صادرکنندگان با تعهدات سررسید شده ایفا نشده به قوه قضائیه.

تبصره ١ـ
[اصلاحی ۱۴۰۱/۱۱/۲۳]
[اصلاحی ۱۴۰۳/۲/۲۶]
در صورت وجود نقص در اطلاعات صادرکننده، وزارت صنعت، معدن و تجارت و اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران حسب مورد مراتب را جهت اصلاح، به صادرکننده اعلام و با احراز عدم همکاری صادرکننده، موضوع را به کارگروه اعلام و کارگروه، پیشنهاد تعلیق کلیه مجوزهای صادرکننده را به مراجع ذی ‌صلاح ارائه می‌نماید.

تبصره ٢ـ گمرک موظف به ایجاد/ تکمیل ارتباط برخط سامانه گمرک با سامانههای اجرایی است.


ماده ۵ ـ وزارت صنعت، معدن و تجارت موظف به فراهم کردن امکان مشاهده وضعیت تعهدات ارزی صادراتی، پیگیری و ثبت درخواست، اعتراض، اطلاع‌رسانی به روز ضوابط و مقررات برای صادرکنندگان در سامانه جامع تجارت تا پایان سال ١۴۰١ میباشد.


ماده ۶ ـ وزارت صنعت، معدن و تجارت موظف به ارائه میز خدمت جهت پاسخگویی به مشکلات صادرکنندگان در خصوص برگشت ارز، ظرف یک ماه از تاریخ ابلاغ این آیین‌نامه میباشد.

ماده ٧ـ صادرکننده مکلف است حداکثر ظرف چهار ماه از تاریخ صدور پروانه گمرکی نسبت به برگشت ارز حاصل از صادرات به روشهای اعلامی در بند )١٣( ماده )١( این آیین‌نامه اقدام کند. افزایش/کاهش مهلت مزبور متناسب با نوع، مقصد کالا، رتبه و اعتبار صادرکننده و نیز زمان دریافت ارز بر اساس الگوی فروش صادرکننده به خریدار خارجی، رتبه اعتباری صادرکننده و غیره بر اساس جدول تنظیمی توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت و تأیید کارگروه میباشد. تمدید مهلت موارد خاص حداکثر به مدت سه ماه به شرطی که کل مهلت برگشت ارز از مهلت مقرر در قانون تجاوز ننماید، به تشخیص کارگروه امکانپذیر میباشد.


ماده ٨ ـ  [اصلاحی ۱۴۰۳/۲/۲۶]
صادرکننده کالا مکلف است تعهد ارزی صادراتی خود را به شرح زیر ایفا نماید:

١ـ [اصلاحی ۱۴۰۳/۲/۲۶]
تعهد ارزی صادراتی کلیه صادرکنندگان محصولات پتروشیمی، پاالیشی، فوالدی، فلزات اساسی رنگین و فرآورده ‌های نفتی معادل صد درصد (۱۰۰%) ارزش مندرج در پروانه صادراتی یا معادل ارزی آن به سایر ارزها تعیین می‌گردد و این صادرکنندگان مکلفند تعهدات ارزی حاصل از صادرات خود را صرفًا به صورت حواله در سامانه مورد تایید بانک مرکزی رفع نمایند.

تبصره ١ـ [اصلاحی ۱۴۰۳/۲/۲۶]
تأمین ارز مورد نیاز برای واردات مواد اولیه و کالا و خدمات ضروری سالانه )حسب مورد با ثبت سفارش/ ثبت آماری( مورد نیاز شرکت های پالایشی و پتروشیمی و نگهدار )هلدینگ( مرتبط، شرکت های فولادی، فلزات اساسی رنگین و فرآورده های نفتی و بدهی های ارزی و بدهی‌های ارزی ناشی از تسهیلات ارزی (موضوع جزء (ج) بند (۱۳) ماده (۱)) مورد تأیید وزارت نفت/صنعت، معدن و تجارت )حسب مورد( از سرجمع صادرات خود و یا دیگر شرکت های گروه به تأیید کارگروه از طریق واردات در مقابل صادرات و یا تهاتر از محل ارز حاصل از صادرات به عنوان برگشت ارز حاصل از صادرات محسوب میشود.

تبصره ٢ـ بازگشت ارز به صورت اسکناس برای این دسته از صادرکنندگان منوط به تأیید بانک مرکزی و رعایت مفاد ماده )٩( این آیین‌نامه میباشد.

تبصره ٣ـ [اصلاحی ۱۴۰۳/۲/۲۶]
دستگاههای ذیربط مکلفند فهرست اطلاعات مربوط به فهرست اقلام (کد طبقه‌بندی کالا و یا شناسه کالا) و در مواردی که شناسایی محصول صادراتی مشمول رفع تعهد ارزی مستلزم اعلام نام صادرکننده باشد، اطلاعات همراه با نام صادرکننده محصولات پتروشیمی، پالایشی، فولادی و فلزات اساسی رنگین و فرآورده‌های نفتی را احصا نموده و اقدامات لازم به منظور بهرهبرداری توسط دستگاهها و سازمانهای مربوط انجام دهند.

تبصره ۴ـ [الحاقی ۱۴۰۳/۲/۲۶]
بانک مرکزی، گمرک جمهوری اسلامی ایران و سازمان توسعه تجارت ایران موظفند از طریق سامانه جامع تجارت، دسترسی لازم را برای دستگاه ‌های اجرایی مرتبط از جمله وزارتخانه‌های نفت، صنعت، معدن و تجارت و اطلاعات برای اخذ گزارش میزان صادرات (ارزش/حجم)، تعهدات ارزی سررسید شده و ایفا شده و میزان و نحوه بازگشت ارز حاصل از صادرات صادرکنندگان موضوع این ماده را ایجاد نمایند.

۲ـ [اصلاحی ۱۴۰۳/۲/۲۶]
تعهدات ارزی صادراتی سایر صادرکنندگان به‌ غیر از صادرکنندگان مندرج در بند (۱) این ماده، معادل نود درصد (۹۰%) ارزش پروانه صادراتی یا معادل آن به سایر ارزها تعیین می‌شود و این صادرکنندگان مکلفند تعهدات ارزی صادراتی خود را به یک یا ترکیبی از روش ‌های برگشت ارز به تشخیص خودشان ایفا نمایند. اصلاح (افزایش یا کاهش) درصد فوق‌الذکر، حداکثر در دامنه نوسان ده واحد درصد، برای برخی از کالاها در صورت ضرورت با تشخیص کارگروه امکان‌پذیر است.

تبصره ـ [الحاقی ۱۴۰۳/۲/۲۶]
در خصوص صادرات محصولات حوزه صنایع دستی، وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی موظف است با همکاری وزارت صنعت، معدن و تجارت ضمن احصاء کد تعرفه‌های مربوط و میزان کل مصرف مواد اولیه آنها، درصد تعهد محاسبه شده ارز حاصل از صادرات را به کارگروه ابلاغ نماید.


ماده ۸ مکرر ـ [الحاقی ۱۴۰۳/۲/۲۶]
کلیه صادرکنندگان دارای ارز مازاد بر پروانه صادراتی می‌توانند نسبت به برگشت ارز مطابق روش ‌های (الف) و (ث) بند (۱۳) ماده (۱) این آیین‌نامه اقدام نمایند. استفاده از سایر روش ‌های برگشت ارز به درخواست متقاضی و تشخیص و تأیید کارگروه امکان‌پذیر خواهد بود.


ماده ٩ـ فروش ارز صادرکننده به صورت اسکناس به بانک مرکزی، مؤسسه اعتباری و صرافی معتبر پس از تاریخ اظهار ارزی گمرکی ورود ارز در مبادی ورودی و ارسال اطلاعات مزبور از طریق سامانه ذیربط به شعبه/باجه بانک ملی ایران مستقر در گمرک با رعایت مهلت برگشت ارز امکان‌پذیر است. شعبه/باجه بانک ملی ایران مستقر در گمرک، موظف است اسکناس مزبور را دریافت، واپایش)کنترل( و شمارش و نتیجه را به صورت سامانهای)سیستمی( به گمرک اعلام نماید.

تبصره ١ـ در صورت عدم استقرار شعبه یا باجه بانک ملی ایران در گمرک، صادرکننده باید به نزدیکترین شعبه یا باجه بانک ملی ایران به گمرک مزبور مراجعه و نسبت به اظهار اسکناس خود اقدام کند.

تبصره ٢ـ بانک مرکزی مکلف است فهرست شعب و باجه‌های بانک ملی ایران مجاز به دریافت اسکناس را در پایگاه اطلاع‌رسانی خود درج نماید.

تبصره ٣ـ بانک مرکزی و گمرک با همکاری دستگاههای ذیربط )حسب مورد( مکلفند ظرف سه ماه از تاریخ ابلاغ این آیین‌نامه، نسبت به ایجاد زیر ساختهای لازم برای انتقال اطلاعات مربوط به ورود ارز به صورت اسکناس به کشور و فروش آن به بانک مرکزی، مؤسسه اعتباری و صرافی معتبر برای رفع سامانهای )سیستمی( تعهد صادراتی صادرکننده از طریق اتصال سامانههای مربوط به سامانه جامع تجارت اقدام نمایند.

تبصره ۴ـ بانک ملی ایران مکلف است با همکاری گمرک ترتیبی اتخاذ نماید تا نسبت به افزایش شعب و یا باجه در مبادی ورودی گمرکی فاقد شعب و یا باجه اقدامات لازم را معمول دارد.


ماده ١۰ـ [اصلاحی ۱۴۰۳/۲/۲۶]
صادرات نفت خام، میعانات گازی و گاز طبیعی تا زمانی که در قانون بودجه مورد حکم قرار میگیرند، مشمول قوانین و مقررات مربوط به خود میباشند.


ماده ١١ـ به منظور ضمانت اجرای برگشت ارز حاصل از صادرات و کاهش خطر )ریسک( ناشی از فروش ارز پروانههای صادراتی بدون پشتوانه ارزی، وزارت صنعت، معدن و تجارت موظف است دستورالعمل تعیین سقف صادراتی صادرکنندگان بر اساس شاخصهای سامانه یکپارچه اعتبارسنجی و رتبه‌بندی موضوع بند )ت( ماده )۶( قانون را ظرف یک ماه از تاریخ ابلاغ این آیین‌نامه تدوین و ضمن اطلاع‌رسانی به صادرکنندگان، مراتب را به دستگاههای اجرایی ذیربط ابلاغ نماید.

ماده ١٢ـ صادرکنندگان دارای تعهد ارزی صادراتی سررسید شده که توسط کارگروه متخلف شناخته شده‌اند، علاوه بر الزام به ایفای تعهد موضوع تخلف، به جریمه نقدی معادل یک پنجم موضوع تخلف و دو یا چند مورد از محرومیتهای موضوع ماده )۶٩( قانون محکوم میشود. در صورت عدم ایفای تعهد ظرف سه ماه از زمان ابلاغ حکم قطعی، معادل ارزش تعهد بر اساس بالاترین نرخ اعلامی بانک مرکزی در زمان صدور حکم، به جریمه نقدی مرتکب افزوده میشود. تخلف موضوع تبصره )۶( بند )ح( ماده )٢( مکرر قانون صرفاً در مواردی که ارزش موضوع تخلف بیشتر از سه میلیون )۰۰۰ر۰۰۰ر٣( یورو یا معادل آن به سایر ارزها باشد، میتواند با تحقق شرایط مربوط، مشمول عناوین سازمان یافته و حرفهای موضوع قانون قرار گیرد. در صورتی که عدم رفع تعهد با تشخیص مرجع رسیدگی به علت قوه قاهره )حادثه خارجی غیرقابل پیش‌بینی و غیرقابل دفع( باشد، این محکومیت اعمال نمیشود.

ماده ١٣ـ در اجرای تبصره )۶( بند )ح( ماه )٢( مکرر قانون، به استثنای مالیات بر ارزش افزوده، برخورداری از کلیه معافیتهای مالیاتی و هرگونه جایزه و مشوقهای صادراتی برای درآمدهای حاصل از صادرات )از سرزمین اصلی و مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی و مناطق ویژه اقتصادی(، متناسب با میزان ایفای تعهد ارزی صادراتی میباشد.


ماده ١۴ـ وزارت صنعت، معدن و تجارت میتواند با همکاری وزارتخانه‌های نفت و جهادکشاورزی، بانک مرکزی، گمرک، اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران، اتاق تعاون ایران، اتاق اصناف ایران، اتاق اصناف کشاورزی و منابع طبیعی ایران و سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران نسبت به معرفی و تقدیر از صادرکنندگانی که در موعد مقرر نسبت به ایفای کامل تعهدات ارزی خود عمل کرده‌اند، اقدام نماید.


ماده ١۵ـ [اصلاحی ۱۴۰۳/۲/۲۶]
موارد ذیل مشمول تعهدات ارزی صادراتی نمی‌باشند:

١ـ [اصلاحی ۱۴۰۳/۲/۲۶]
ارسال کالا به مقصد عتبات عالیات جهت مصرف و نوسازی و تعمیرات اماکن متبرکه با اخذ تأییدیه از ستاد عتبات عالیات و کارگروه.

٢ـ [اصلاحی ۱۴۰۳/۲/۲۶]
ارسال محصول حاصل از پردازش ورود موقت (ماده (۵۱) قانون امور گمرکی) از سرزمین اصلی به مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی و مناطق ویژه اقتصادی به منظور مصرف در آن مناطق، با تأیید سازمان مناطق.

٣ـ [اصلاحی ۱۴۰۳/۲/۲۶]
ارسال خونآب )پلاسمای( انسانی به منظور واردات مشتقات مربوط برای مصارف داخلی با تأیید وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی )سازمان غذا و دارو(.

۴ـ ماشین‌آلات و تجهیزاتی که به منظور استفاده در طرح )پروژه(های صادرات خدمات فنی و مهندسی به صورت قرارداد مهندسی، تأمین تجهیزات، اجرا )ایپیسیاف( با انواع قراردادهای ساخت، بهره‌برداری، انتقال )بیاُتی( صورت میپذیرد تا زمان اتمام طرح )پروژه( و با تأیید کارگروه موضوع ماده )١٩( آیین‌نامه اجرایی حمایت از صادرکنندگان خدمات فنی و مهندسی موضوع تصویبنامه شماره ۴۰۵٢٧/٢٧۰۵٧ مورخ ٨/٢/١٣٨٩ و اصلاحات بعدی آن.

۵ ـ [اصلاحی ۱۴۰۳/۲/۲۶]
هزینه‌های مرتبط با اتلاف، بازاریابی و فروش و سرمایه‌گذاری در سایر کشورها با درخواست وزارت صنعت، معدن و تجارت (سازمان توسعه تجارت ایران) و تأیید کارگروه.


ماده ١۶ـ عرضه و فروش وجوه ارزی حاصل از پیشدریافت صادرات در سامانه‌های اجرایی، با ارائه اسناد مثبته و قراردادهای منعقد شده به کارگروه امکان‌پذیر است. با توجه به خطر )ریسک( مترتبه، پرداخت ریال به این دسته از صادرکنندگان پس از کارسازی حواله ارزی موضوع معامله، صورت خواهد گرفت.

ماده ١٧ـ صادرات کالا از مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی و مناطق ویژه اقتصادی به خارج از کشور مشمول ایفای تعهد ارزی صادراتی بر اساس این آیین‌نامه میباشد و گمرک با همکاری سازمان مناطق موظف است نسبت به صدور پروانه صادراتی اقدام نماید.

ماده ١٨ـ در صورتی که در موضوع واگذاری پروانه صادراتی به واردکننده به هر دلیل عمل انتقال ارز مورد معامله از صادرکننده به واردکننده صورت نگیرد و مراتب مورد تأیید صادرکننده باشد و یا با اعلام بانک عامل مبنی بر اشتباه در ثبت مبلغ ارزی موضوع واگذاری، صادرکننده موظف است به منظور رفع تعهدات ارزی وارداتی مورد اختلاف نسبت به تأمین و فروش ارز از طریق بانک عامل واردکننده به بانک مرکزی اقدام نماید. در صورت استنکاف صادرکننده از ارائه ارز، با تشخیص و اعلام کارگروه محدودیتهای قانونی عدم رفع تعهد ارزی صادراتی برای صادرکننده در حوزه سازمان توسعه تجارت ایران، گمرک و بانک مرکزی اعمال خواهد شد.

ماده ١٩ـ مطالبات سرمایه‌گذار خارجی در قالب انتقال اصل سرمایه، سود سرمایه‌گذار خارجی و پرداختهای مربوط به اقساط تسهیلات مالی سرمایه‌گذاران خارجی به استناد مواد )١٣(، )١۴( و )١۵( قانون حمایت و تشویق سرمایه‌گذار خارجی ـمصوب ١٣٨۰ـ مندرج در مجوز انتقال مورد تأیید وزیر امور اقتصادی و دارایی )بدون در نظر گرفتن سال مالی صادرات( به عنوان برگشت ارز و ایفای تعهدات صادراتی شرکت های اعلامی محسوب می شود. مابقی ارز حاصل از صادرات شرکت سرمایه‌پذیر باید بر اساس روشهای مندرج در ماده )٨( این آیین‌نامه به چرخه اقتصادی کشور برگردد.

تبصره ـ مبنای معادل سازی وجوه مذکور، نرخ فروش حواله یورو مندرج در سامانه مربوط در تاریخ صدور مجوز انتقال صادره توسط وزیر امور اقتصادی و دارایی می باشد.

ماده ٢۰ـ واردات پیله وران، مرزنشینان و تعاونی های مرزنشینان در قالب گواهی ثبت آماری با منشا ارز از محل صادرات وفق مصوبات مربوط، به عنوان رفع تعهد ارزی آنها مورد پذیرش است و مازاد صادرات انجام شده نسبت به واردات آنها، در سقف سهمیه تعیین شده (مطابق فهرست اعلامی وزارت صنعت، معدن و تجارت) باید به یک یا ترکیبی از روش‌های برگشت ارز حاصل از صادرات به چرخه اقتصادی کشور، بازگردانده شود.

ماده ٢١ـ تا زمان لازم‌الاجراء شدن این آیین‌نامه، رفع تعهدات ارزی صادراتی صادرکنندگان از سال ١٣٩٧، بر اساس مفاد بسته سیاستی برگشت ارز حاصل از صادرات سالهای ١٣٩٧ لغایت ١۴۰۰ و اصلاحات بعدی آن، صورت میپذیرد. کارگروه مکلف است ظرف سه ماه از تاریخ ابلاغ این آیین‌نامه، نسبت به تعیین تکلیف رفع تعهد ارز صادراتی سررسید شده صادرکنندگان در فاصله سالهای ١٣٩٧ تا ١۴۰۰ اقدام نماید.


ماده ۲۲ـ [الحاقی ۱۴۰۳/۲/۲۶]
رفع تعهد صادرات درخصوص ورود موقت برای پردازش (موضوع ماده (۵۱) قانون امور گمرکی) به ترتیبی که توسط کارگروه تعیین می‌شود، انجام می­پذیرد.

تبصره ـ درخصوص تعهدات ارزی مترتب بر صادرات انجام شده از تاریخ ۱۴۰۱/۹/۱۵ از محل ورود موقت، تا تاریخ اجرایی شدن این مصوبه، توسط کارگروه تعیین تکلیف خواهد شد.

ماده ۲۳ـ [الحاقی ۱۴۰۳/۲/۲۶]
وزارت صنعت، معدن و تجارت مکلف است با همکاری وزارت امور اقتصادی و دارایی و بانک مرکزی در راستای ایجاد مشوق صادراتی برای صادرات غیرنفتی با اولویت صادرکنندگان غیرعمده و دانش­بنیان صنعتی که ارز حاصل از صادرات خود را در سامانه‌های رسمی بانک مرکزی عرضه می نمایند و همچنین مدیریت واردات کالاهای تمام شده و مصرفی وارداتی، دستورالعمل طرح صدور و مبادله گواهی امتیاز صادراتی را ­به­ گونه‌ای که امکان مبادله (خرید و فروش) گواهی صادرات بین صادرکنندگان و واردکنندگان وجود داشته باشد، ظرف سه ماه از تاریخ ابلاغ این آیین‌نامه، تصویب و ضمن اطلاع رسانی به صادرکنندگان، اجرا نمایند.

ماده ۲۴ـ [الحاقی ۱۴۰۳/۲/۲۶]
نرخ ارز مورد عمل به هنگام ورود یا خروج سرمایه خارجی و همچنین کلیه انتقالات ارزی موضوع ماده (۱۲) قانون تشویق و حمایت سرمایه‌‌گذاری خارجی مصوب ۱۳۸۰ بر اساس نرخ مبادله بین واردکنندگان و صادرکنندگان مشمول بند (۲) ماده (۸) این آیین‌نامه، تعیین می‌شود.