شماره: 133186/ت60369هـ – ۱۴۰۱/۷/۲۷
هیأت وزیران در جلسه ۱۴۰۱/۷/۲۰ به پیشنهاد شماره 102482 مورخ 13 /6 /1401 وزارت آموزش و پرورش و به استناد قانون حمایت از شرکت ها و مؤسسات دانش بنیان و تجاری سازی نوآوری ها و اختراعات – مصوب 1389 – با اصلاحات و الحاقات بعدی و اصل یکصد و سی و هشتم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، آیین‌نامه حمایت از تولید، دانش بنیان و اشتغال آفرین در حوزه آموزش و پرورش را به شرح زیر تصویب کرد:
ماده 1 – به منظور تربیت دانش آموزان و آینده سازان جامعه اسلامی به عنوان نیروی انسانی اصلی پیشران جامعه دانش بنیان وزارت آموزش و پرورش موظف است اقدامات زیر را به عمل آورد:
1 – ایجاد سکوی (پلتفرم) استعدادیابی نوآموزان پیش دبستانی و دانش آموزان با مشارکت معاونت علمی و فناوری رییس جمهور و بنیاد ملی نخبگان و ایجاد زمینه شکوفایی استعدادهای دانش آموزان با ایجاد فرصت های یادگیری برای آنها با هدف حضور مؤثر در جامعه دانش بنیان.
2 – تغییر در برنامه درسی به ویژه محتوای کتب درسی و مجلات رشد برای تقویت و پرورش خلاقیت و نوآوری نوآموزان پیش دبستانی، دانش آموزان، معلمان و اولیا.
3 – آماده سازی دانشگاه های تربیت معلم (دانشگاه فرهنگیان و تربیت دبیر شهید رجایی) به ویژه دانشجویان آن برای حضور مؤثر در جامعه دانش بنیان با تدوین برنامه های درسی مرتبط و طراحی و اجرای ملاک ارزشیابی صلاحیت معلمی فارغ التحصیلان.
4 – تربیت گروه (کادر) آموزشی (آموزگار، دبیر و مربی) برای حضور مؤثر در زیست بوم جدید با تأکید بر حوزه های دانش بنیان.
5 – استفاده از اولیای فعال در حوزه های دانش بنیان در برنامه های آموزش و پرورش.
6 – استفاده از شبکه آموزشی دانش آموزان (شاد) برای پیشبرد برنامه های دانش بنیان معلمان و دانش آموزان.
7 – استفاده از ظرفیت پارک های علم و فناوری، پردیس های علم و فناوری، مراکز رشد و مراکز کارآفرینی و نوآوری وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری جهت تربیت و پرورش نیروی انسانی ماهر و متخصص برای مشارکت فعال در زیست بوم نوآوری کشور اعم از دانش آموزان و معلمان.
ماده 2 – در اجرای اسناد بالادستی به ویژه سند تحول بنیادین آموزش و پرورش – مصوب 1390 – مبنی بر افزایش سهم آموزش فنی و حرفه ای و کار و دانش (آموزش های مهارتی) به حداقل پنجاه درصد (50 %) کل نظام آموزش پایه و جهت دهی این شاخه آموزشی به سمت تولید دانش بنیان و اشتغال آفرین، دستگاه های اجرایی زیر موظفند با همکاری وزارت آموزش و پرورش موارد مربوط را در اولویت قرار دهند:
1 – اولویت بخشی به حمایت از گسترش و تقویت هنرستان های فرهنگی و هنری در جوار فرهنگسراها و سایر مراکز فرهنگی و هنری توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
2 – تسهیل گری در احیا و راه اندازی هنرستان های فنی، حرفه ای و کاردانش تخصصی در جوار شهرک های صنعتی به تناسب نوع فعالیت های هر شهرک صنعتی توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت.
3 – اولویت بخشی در حمایت از هوشمند سازی هنرستان های کشاورزی موجود با رویکرد تولید دانش بنیان و متناسب با الگوی کشت در مراکز تحقیقات کشاورزی و همچنین اولویت دهی به حمایت از ایجاد هنرستان های کشاورزی در جوار شهرک های کشاورزی توسط وزارت جهاد کشاورزی.
4 – اولویت بخشی به حمایت از تأسیس و راه اندازی هنرستان های انرژی با رویکرد اصلاح الگوی مصرف انرژی و انرژی های تجدیدپذیر خصوصاً در مناطق ویژه اقتصادی توسط وزارتخانه های نیرو و نفت.
5 – اولویت بخشی به حمایت از تقویت و گسترش هنرستان های مرتبط با حوزه حمل و نقل خصوصاً حمل و نقل ریلی موجود و همچنین حمایت از تأسیس و راه اندازی هنرستان های فنی و حرفه ای در سایر شقوق حمل و نقل (هوایی، دریایی و زمینی) توسط وزارت راه و شهرسازی.
6 – اولویت بخشی به حمایت از تأسیس و راه اندازی هنرستان های فنی و حرفه ای در حوزهای تخصصی توسط وزارتخانه های بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و ورزش و جوانان.
7 – اولویت بخشی به حمایت از تأسیس و راه اندازی هنرستان های محیط بانی شاخه کار و دانش با رویکرد حفاظت از ذخایر و ارزش منابع محیط زیستی توسط سازمان حفاظت محیط زیست.
8 – اولویت بخشی به حمایت از تأسیس و راه اندازی هنرستان های اقتصاد رقومی (دیجیتال) با رویکرد ارتقای دانش و آموزش مهارت های برنامه‌ریزی و تفکر رایانشی توسط وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات.
9 – اولویت بخشی به حمایت از تأسیس و راه اندازی آموزشگاه های صنایع دستی و هنرهای سنتی در جوار خانه ها و دهکده های صنایع دستی مطابق با رشته های فعال در آنها توسط وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی.
ماده 3 – وزارت آموزش و پرورش موظف است با مشارکت معاونت علمی و فناوری رییس جمهور، بنیاد ملی نخبگان و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و سایر دستگاه های مرتبط نسبت به برگزاری جشنواره ها، نمایشگاه ها و مسابقات علمی برای پرورش و شناسایی استعدادهای درخشان در زمینه کسب و کارها و تولید دانش بنیان در سطوح شهرستانی، استانی و ملی اقدام نماید.
ماده 4 – وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی موظف است با همکاری وزارت آموزش و پرورش برنامه‌ریزی لازم را برای فراهم کردن استفاده از ظرفیت ها، مکان های گردشگری و آموزش صنایع دستی برای برگزاری سفرهای آموزشی و تربیت نیروی انسانی متخصص در راستای تقویت خلاقیت و نوآوری دانش آموزی انجام دهد.
ماده 5- وزارت آموزش و پرورش موظف است با همکاری وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، وزارت صنعت، معدن و تجارت و سایر دستگاه های ذی‌ربط، تجهیزات و امکانات رایانه ای، شبکه ای و اینترنتی مدارس و دیگر فضاهای آموزشی و پرورشی مورد نیاز خود را با اولویت شرکت های دانش بنیان و فناور داخلی تأمین نماید.
ماده 6 – وزارت آموزش و پرورش (سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور) موظف است در طراحی و احداث مدارس و فضاهای آموزشی و پرورشی جدید نسبت به پیش بینی فضاهای لازم برای فعالیت های دانش بنیان و همچنین تجهیز آنها به امکانات مورد نیاز فعالیت های دانش بنیان اقدام نماید.
ماده 7 – وزارت آموزش و پرورش مکلف است ظرف سه ماه از تاریخ ابلاغ این آیین‌نامه با همکاری معاونت علمی و فناوری رییس جمهور و بنیاد ملی نخبگان نسبت به ایجاد سکوی (پلتفرم) استعدادیابی، هدایت و مشاوره دانش آموزان مستعد و دارای فکر (ایده) های نوآورانه و فناورانه به منظور تعریف و پیشبرد طرح‌های دانش بنیان خود اقدام نماید. همچنین این وزارتخانه مکلف است با همکاری وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و بخش غیردولتی نسبت به ایجاد افزونه معرفی مشاغل آینده و بارگذاری آموزش های برخط مهارتی جهت آماده سازی دانش آموزان برای مشاغل تخصصی در آینده، در سکوی (پلتفرم) معرفی شده در این ماده اقدام نماید.
ماده 8- وزارت آموزش و پرورش موظف است به منظور استفاده از ظرفیت ها و استعدادهای دانش آموزان به ویژه در سطح آموزش متوسطه مطابق با اولویت های اعلامی دستگاه های اجرایی در قالب بند (الف) ماده (1) قانون جهش تولید دانش بنیان – مصوب 1401- نسبت به جهت دهی به برنامه‌ریزی درسی و توسعه مهارتهای دانش آموزان مرتبط با اولویت های مذکور اقدام نماید.
ماده 9 – وزارت آموزش و پرورش موظف است با همکاری معاونت علمی و فناوری رییس جمهور و بنیاد ملی نخبگان نسبت به حمایت از شرکت های دانش بنیان و فناور و واحدهای خلاق با اختصاص فضاهای متعلق به خود شامل مدارس، اردوگاه ها و پژوهش سراها در چهارچوب قوانین و مقررات و تجهیز آنها در حدود امکانات در اختیار به منظور پرورش، تکمیل و نهایی سازی فکر نو (ایده)ها و طرح‌های دانش بنیان دانش آموزان اقدام نماید. به منظور تحقق اهداف این ماده، وزارت آموزش و پرورش مجاز است فضاهای مذکور در این ماده را با پارک های علم و فناوری، پردیس های علم و فناوری، مراکز رشد و مراکز کارآفرینی و نوآوری به اشتراک گذارد.
ماده 10 – وزارت آموزش و پرورش موظف است برنامه توسعه تولید محصولات دانش بنیان با استفاده از ظرفیت شرکت های تابع و وابسته صندوق ذخیره فرهنگیان را تهیه و برای تصویب به شورای راهبری فناوری ها و تولیدات دانش بنیان موضوع ماده (2) اصلاحی قانون حمایت از شرکت ها و مؤسسات دانش بنیان و تجاری سازی نوآوری ها و اختراعات – مصوب 1401 – ارائه نماید.
ماده 11 – سازمان برنامه و بودجه کشور و وزارت آموزش و پرورش موظفند نسبت به پیشنهاد درآمدهای حاصل از ماده (9) این آیین‌نامه در لایحه بودجه سال 1402 کل کشور در قالب ردیف درآمد اختصاصی برای حمایت از طرح‌های دانش بنیان در وزارت آموزش و پرورش اقدام نمایند.
ماده 12 – وزارت آموزش و پرورش موظف است نسبت به پیش بینی امتیاز و ارتقای مرتبه علمی معلمان مبتکر و نوآور در طرح رتبه بندی معلمان و مربیان اقدام نماید. همچنین آیین‌نامه جامع پایه های تشویقی (شصت پایه) ابلاغی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری برای اعضای هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان از سال 1402 در سقف اعتبارات سالیانه اعمال می شود.
ماده 13 – به منظور پیشبرد، عملیاتی سازی و پیگیری اجرای برنامه های موضوع این آیین‌نامه، وزارت آموزش و پرورش موظف است بدون توسعه تشکیلات اداری نسبت به ایجاد ستاد اجرایی برنامه تولید دانش بنیان در وزارتخانه و در صورت لزوم در استان ها اقدام نماید.
ماده 14- سازمان برنامه و بودجه کشور موظف است نسبت به اختصاص اعتبار لازم در سال جاری از محل ردیف های مصوب مربوط و همچنین پیش بینی اعتبارات لازم در بودجه سال آینده برای تحقق برنامه های پیشبرد تولید دانش بنیان در وزارت آموزش و پرورش اقدام نماید.
معاون اول رئیس جمهور – محمد مخبـر